l Vrijdag 13 September No.217. 50e Jaargang, 1912. ^binnenland. Feuilleton. Kromme Wegen. enz- VÜSSINGSCHE COURANT. Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58. ADVERTENT1ÊN van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters en clichés naar plaatsruimte. Verschijnt dagelijks* uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10. ^bonnements-Aduertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden lijder die na de be- hebben. ;De Koningin In Den Haag. De Koninklijke trein der Staatsspoor wordt Maandag tegen kwart voor elven in den voormiddag uit Soestdijk In Den Haag verwacht en zal, nadat de Koningin de zitting der Staten- Generaal heeft geopend, Dinsdags middag tegen 3 uur de Koninklijke familie naar Soestdijk terug brengen, Tweede Kamer. De Tweede Kamer is bijeengeroe pen tegen Dinsdag 17 September des namiddags 3 uur. In deze vergadering zal de minister van financiën de Staatsbegrooting voor 1913 aanbieden en zal de Kamer over gaan lot het opmaken van de nomi natie vopr het voorzitterschap. De Koningin te Ede. Gisterenmorgen acht uur kwam H. M. de Koningin te Ede aan, ter bij woning van de manoeuvres van het lste regiment huzaren. H. M. was vergezeld van jonkvr. van de Poll en den ordonnans-officier jhr. van Rei gersberg Versluijs, terwijl de luitenant- adjudant baron van Dedem was toe gevoegd, tot het geven van inlichtin gen. Aan de manoeuvres werd mede deelgenomen door de mitraiileurs- ijdeeling onder kapitein Hasselbqch. j)e manoeuvres werden besloten met een prachtige charge. De Inspecteur van de cavalerie, generaal Mathon, was op het terrein, waar o.a. ook de burgemeester van ïde aanwezig was. Tijdens de leningen vigjen aanhoudend stort buien. Ongeveer 11 uur keerde H. M. per auto naar Het Loo terug. ,9 g Br. Kuyper's aftreden als Kamerlid. Het spreekt vanzelf dat het besluit van dr. Kuyper om af te treden als Kamerlid door de pers besproken wordt, Wij zullen, in beknopten vorm, een resumé aan onze lezers voorzetten. De „N. R. Ct." schrijft o. a.Zeer jammer is, dat niet ook de politieke tegenstander in dit afscheid met op rechtheid kan deelnemen. Dat ware niet onmogelijk geweest ten aanzien van Iemand met de talenten van den persoon, die uit het publieke leven heengaat. Bij alle verschil van inzicht kon er plaats zijn voor waardeering, ja zelfs voor eerbied voor hetgeen zulk een had gewrocht, Daartoe ware noodig geweest, dat men in hem bad leeren kennen den man van stoere be» glnselen, en daarvoor alleen strijdend, Zoo hebben wij den heer Kuyper In zijn lange parlementaire loopbaan niet leeren op prys stellen. Zijn strijd en «n he* ratie® JREN 80.) Zij moesten dus werkeloos toezien, boe Esther met den bakker den wa. Ken besteeg en deze spoedig daarna ln de grootste vaart wegreed. Esther had vol vreugde willen ju- ™en, dat zij nog in het laatste oogen- nlikuiteen zoo gevaartijken toestand was bevrijd. Daar de eigenaar van nen wagen er voortdurend op aan- atongi hem te verklaren, waarom zij meende, in gevaar te verkeeren en wm zij op die plaats te doen had, zij hem eenige onvolledige op- ?e,'veringen, terwijl zij hem verdere mtchtingen den volgenden dag be- ootde, als hij haar vader kwam be keken. Het was na tien uur in den avond, en de zoo snel als mogelijk rijden wagen Neustadt bereikte en Esther reesde reeds niemand thuis meer is er bovenal een geweest om de macht. Al zijne onmiskenbare veel zijdige talenten zijn op dat eene punt toegespilst geweest. Theoloog van aanleg en niet zonder talent hij heeft de theologie uitgebuit ten bate van politieke doeleinden. Zonder twijfel een man met staatkundig in zicht en doorzicht, een persoonlijk heid met alle vermogens om een groot staatsman te zijn hij heeft poli tieke wetenschap nooit tot hooger doeleind in werking gesteld, dan ter verkrijging van een kort stembus succes. Hij is gedraaid met vele win den, wierp beginselen overboord ge lijk de kapitein van een in nood ver- keerend schip zijne ladingmaar wat heeft hij bereikt, waar, door de jaren heen, beginsel uit spreken zal Hij was redenaar en schrijver als wellicht sedert lange jaren geen an der. De gave van het woord heeft hij misbruikt tot demagogie, en van zijn schrijven wordt wellicht afge zien van den vorm het beste ge zwegen. Het terugtreden van dr. Kuyper uit het parlement is, aldus de .Nieuwe Ct." van groote, hoewel niet over wegende, beteekenis uit politiek oog punt. In de Kamer verliest de anti revolutionaire fractie haar chef, die, ook al neemt hij aan de debatten weinig deel, een voortdurenden, dwingenden invloed op zijn troep (en zelfs op onwillige hulptroepen) oefen de van dag tot dag, van uur tot uur soms, zoo rechtstreeks en zoo persoon lijk mogelijk. Er is niemand in zijn Kamerfractie, die voor plaatsvervanger van dezen leider in aanmerking kontt er is zelfs ^iemand „qu! britie au second". Kuyp rs epigonen blijven buiten de Kamer. Voor de naaste toekomst is het schrikbeeld van een nieuw minister schap van den premier van 1901 1905 vervallen. Voor welke zijde rechts dan vyel links dit als poli tieke winste mag worden aangemerkt zij in het midden gelaten, Evenwel, verdwijnen van het poli tieice tooneel doet dr, Kuyper niet. En dit verschoont zijn tegenstanders van den niet zoo getnakkelijken plicht te zijnen aanzien het „van de dooden niets dan goeds" te betrachten. Het „Handelsblad" zegt'. Het af treden van dr. Kuyper als lid van de Tweede Kamer is, hoe merkwaardig ook de politieke figuur is die met hem uit de Kamer verdwijnt, thans niet van zeer. groote practische poli tieke beteeaenis. Den invloed dien dr. Kuyper had, oefende hij niet in de eerste plaats als Kamerlid, doch als leider der antirevolutionaire partij en als hoofdredacteur van de „Stan daard". Als zoodanig heeft hij een groot medezeggenschap, zonder ver antwoording, in de regeering van het wakker te vinden, daar men in zulke plaatsen vroeg te bed gaat. Zij ver moedde in de verte niet, hoe haar vader reeds eenige uren vroeger aan de menschelijke gerechtigheid ontko men was. Toen de wagen vóór het huis stil hield, vlogen de meiden naar buiten, die zich verheugden, dat er na zoo langen tijd althans iemand naar huis kwam en dus vernam Esther dadelijk, dat haar vader niet was teruggeko men. Dit stelde haar gerust, maar zij gevoelde weder onrust toen zij hoor de, dat ook Baruch nog steeds af wezig was. Door Walewski wist zij, welk deel de haar volkomen toege dane ongelukkige in diens reddings werk genomen had en Ihans vreesde zij er ernstig voor dat Baruch eene verdere poging tot redding van Wa lewski zou hebben in het werk ge steld, en daarbij zou verongelukt zijn. Ook verkreeg zij nog éen beticht en wel van éen der dienstmeisjes, dat haar in verbazing bracht. Dit deelde haar n. I. mede, dat reeds den vorigen dag een oude, voorname dame in de stad was ge komen, in het eenige hotel, dat het land. Het feit, dat iemand buiten de regeering op zulk een merkwaardige wijze leiding kan geven, is niet te verklaren door zijn positie als Kamer lid wij gelooven, dat de groote macht die zijn woord nog steeds bij de massa der politiek kerkelijke kie zers heeft, de eenige reden is van zijn extra parlementaire machtspositie. Minister zonder portefeuille blijft dr. Kuyper nog, ook na zijn aftreden als Kamerlid. Reeds had hij, door zijn klimmende doofheid, in zeer veel mindere mate aan de Kamerdebatten dee'genomen en (och fs ieder over tuigd, dat juist den iaaisten tijd de invloed van dr. Kuyper grooter Is geweest dan ooit. Wij achten den invloed van dr. Kuyper een verkeerde, een die slechts ten nadeeie van goede parlementaire verhoudingen en goede politieke ze den werkzaam is geweest. Doch juist daarom hooren wij zonder vreugde, dat dr. Kuyper dien invloed voortaan geheel van achter de schermen zal uitoefenen en dat hij nooit meer in de volksvertegenwoordiging ter ver antwoording kan geroepen worden. Het „Vaderland" zegt er alleen dit van Dr. Kuyper's aftreden als Ka merlid zal ongetwqfeld in geheel ons land met belangstelling worden ver nomen dat gezondheidsredenen hem daartoe hebben genoodzaakt, doet ook ons, staatkundige tegenstanders van den antirevoiutlonnairen leider, leed. Bij de rechterzijde in haar geheel was in den laatsten tijd dr. Kuyper's invloed sterk toenemende zijn heen gaan uii de Tweede Kamer is dan ook voor den loop vat zaken daar zeer zeiler van groot gewicht. Afge wacht dient intusschen, of dr. Kuyper zich nu ook geheel of grootendeels zal moeten onttrekken aan de poli tieke bemoeiingen buiten de Kamer, Van de linksche bidden zullen wij nog e?n aanhaling doen uit het „N. v. d, D.", welk hlad schrijft Dr. Kuyper treedt als Kamerlid terug. Niét vrijwillig, ais in een vroeger tijdperk, maar nu op dringen den raad yan zijne geneesheeren. Dit is dus, naar menschelijke berekening, op zijn hoogen leeftijd, een terugtre den voqr goed, en daarmede verliest ons Parlement een der merkwaaidig- ste figuren die daar ooit geweest zijn Wat het Parlement zonder dr. Kuyper zal wezen, blijft aan de toekomst. Ook bqiten de sfeer der Staten-Qsneraa! echter blijft de leider der anti-revoiutionnaïre partij een man van invloed, en naar zijne natuur te oordeelen, zal hij niet zonder noodzaak geneigd zijn dien invloed p rijs te geven. De rechtsche pers spreekt begrljper- lijks wijze met meer waardeering over den antirevolutionairen leider. stadje bezat, was afgestapt, maar sinds dien tijd reeds tienmaal, hetzij per soonlijk, hetzij door boodschappen, had doen vragen of Peiser te spreken was. Esther zeide, dat haar vader wet in de eerstvolgende dagen zou te- rugkeeren, gaf eene vooraf bedachte verklaring over haar eigen wegblijven, en beval haar dadelijk bericht te geven als Baruch thuis kwam. Teen trok zij zich in haar eigen kamer terug, die zij natuurlijk met zeer eigenaardige gewaarwordingen betrad. Wat was er toch gebeurd, sinds zij van hier weggegaan was, en wat zou de toekomst brengen Wat moest Esther nu beginnen, indien haar va der zich werkelijk in veiligheid had gesteld Zij was alleen, zonder hulp, zij wist niet eens over welke geld middelen zij te beschikken had. Ook de hoop, Walewski door bemiddeling van haren vader ongemerkt weg te krijgen, was dan verdwenen. Een der meisjes trad thans binnen, en deelde haar mede, dat de vreem de dame zooeven teruggekomen was, en toen zij vernomen had, dat wel niet Peiser, maar toch diens dochter In „de Ned." lezen wij het volgende Met groot leedwezen vernemen wij uit de beide geneeskundige adviezen, in „De Standaard" medegedeeld, dat toenemende hardhoorigheid de reden is, die den anti-revolutionairen leider verbiedt zijne Kamerwerkzaamheden voort te zetten, in zijn afscheidsbrief aan zijn kiezers deelt dr. Kuyper mede, dat hij misschien beter gedaan had, in 1'900 zijn mandaat niet aan te nemen, daar hij, van allen aidee- lings- en commissorialen arbeid door zijn gehoor uitgesloten, siechts op zeer gebrekkige wijze aan den arbeid der Kamer kon deelnemen, en bij de openbare beraadslaging, zoodra de debatten een eenigszins acuut karakter aannemen, zich geheel buiten staat gevoelde ze te volgen of er aan deel te nemeneene mededeeling, die ons genoegen doet, omdat zij hei een en ander dat tot critiek aanleiding had gegeven, verklaart en opheldert. Al moge, blijkens den inhoud der medi sche attesten, de kans op beterschap gering zijn, toch wenschen ook wij hem bq zijn heengaan van harie toe, dat hij het otium laborio3um cum dignitate „recht lange und froh" zal kunnen genieten. Op den politieken gang der zaken^:zal intusschen dit heengaan, dunkt ons, weinig invloed uitoefenen, daar voor het overige dr. Kuyper's gezondheid voortreffelijk schijnt te zijn, en dus de leiding der partij uit Kanaalstraat 5 zich wel zal doen ijlijven gevoelen. Alleen zal de „linkerzijde" nu van eene nachtmer rie zijn verlost, die haar nog steeds erg scheen ie drukkken. Aan haar heeft dr. Kuyper, misschien zonder het te willen, een weldaad bewezen. Maar. al „wordt hij geen minister", kwijt is ze hem nog niet! De Maasbode schrijftEn zoo gaat dan deze schitterende polieke figuur voor goed uit de Tweede Kamer verdwijnen. Men zal hem daar dus niet meer mogen bewonderen, dien stoeren 75- jarigemen zal daar dus niet meer mogen genieten van die altijd frissche, pittige redevoeringen, waardoor hij zelfs in de laatste jaren de geheele Kamer kon boeien; men zal daar in den vervolge dus moeten verstoken blijven van zjjn heldere voorlichting en krachtige hulpe bij duistere vraag stukken en stormachtige debatten. Met dr. Kuyper verdwijnt we kunnen dit zonder overdrijving zeggen een der grootste figuren die de Kamer gedurende de laatste vijftig jaren in baar midden heeft gezien. Het „Centrum" is evenals „de Ned." overtuigd, dat de linkerzijde dr. Kuyper nog niet kwijt is. Dat dit besluit hem zwaar moet zijn gevallen, daaraan vait bij een <nan van zijn werkkracht en werklust niet te twijfelen. Want dat die kracht was teruggekomen, verzocht had dan Esther eenige oogenblikken te mo gen spreken. Esther gaf bevel de dame naar de mooiste kamer te geleiden, en bracht met vaardige hand haar toilet in or de; daarna ging zij naar de kamer, waar de dame haar reeds wachtte. Zij vond daar een dame met wit haar en een fijn, geestig gelaat, in hetwelk echter de zorg blijkbaar eenige scherpe lijnen getrokken had. De geheele gestalte maakte een voornamen indruk, die door de zwarte kleeding nog werd verhoogd. De vreemdelinge was bij Esthers binnentreden opgestaan, verrast dooi de schoonheid van het jonge meisje, zooals zij in Peiser's huis niet kon verwacht hebben. Vergeef mij, mejuffrouw zeide zij in het eleganste Fransch, indien ik u stoor, maar ik zou gaarne zelf van u vernemen, wanneer ge uw va der terugverwachtik heb daarom de vrijheid genomen u op te zoeken. ik bid u, blijf ziiten, genadige vrouw. Tot mijn spijt kan ik omtrent de terugkomst mijn vaders geene inlichting geven. Hij is voor onbe- en lust, ondanks het klimmen der jaren, bij hem niet verdwenen zijn, daarvan getuigt zijn altijd vaardige pen. Al zegt hij dar. ook aan het par lementaire milieu vaarwel, zoo volgt daaruit geenszins, dat hij ook als politiek man, en met name ais redac teur van „De Standaard" in ruste gaat. Slechts een deel van zijn (aak, zfi 't dan een voornaam deel, legt hij neer Maar voor het politieke leven bu'- ten de Kamer, voor de pers althans blijft dr. Kuyper, naar men veronder stellen mag, nog behouden. De eigen woorden, door hem bij zijn „Stan- daard"-jubUeum op 1 April jl. ge sproken, wettigen die verwachting. Hij zeide toenEn zoo ben ik dan door goed gerucht en kwaad gerucht, na veertigjarigen dienst, nog altoos staande gebleven, en zie ik niet zonder zekeren vaderlijken Irots op dezen loop van mijn geesteskin deken terug. Of ik er spoedig van dfsnk te scheiden Als 't moet ja, maar eer niet. Een leven zonder al thans nu en dan een driestar, zou mij te ongezellig lijken, en heel uit gepraat ben ik niet. En dit te minder, daar ik nog steeds v oor dit mijn geesteskindeken in een zoo breeden kring voortzetting van de oude sym pathie vinden mag. „Het Hulsgezin" laat zich aldus uit Zijn toenemende zwakhoorigheid noopt hem er toe. Die zwakhoorigheid mo tiveert zijn besluit voldoende. Toch is het mogelijk, dat achter zijn besluit politieke redenen zullen worden ge zocht, ondanks, of misschien juist om de uitvoerige attesten, die dr. Kuyper zich door Duitsche geneesheeren om trent zijn genoorlqden heeft laten uit reiken. Is het banaal te zeggen dat met dr. Kuyper een groot man het Nederlandsche Parlement verlaat, er kend moet worden dat de laatste pe riode niet de schitterendste uit de lange parlementaire loopbaan van de zen staatsman is geweest. Om van de ridderorde-quaestie te zwijgen, hadden velen de verhouding van dr. Kuyper tot het ministerie vriendschappelijker gewenscht en was bij het „afschuwe lijk misverstand" met den minister van koloniën niet aller sympathie aan dr. Kuyper's kant. Desondanks blijft dr. Kuyper een der grootste parle mentariërs uit de iaatsie dertig veertig jaren. Zijn heengaan laat vooral in de antl-revolutionnaire Kamerclub een groote leemte, en men weet voorhands niet op welken der jongeren Kuyper's profetenmantel zal vallen, te minder daar de knapste mannen der partij op 't oogenblik achter de groene tafel zitting hebben. Antl-Tarlefwetactle. Naar „de Tijd" meldt, is tegen Zater dag 14 September door den heer P. paalden tijd op eene buitenlandsche reis. De dame scheen over dit antwoord niet zeer verheugd. Zij rimpelde het voorhoofd en zeide eindelijk merk baar bedruktDat is zeer onaan genaam voor mij, zeer onaangenaam, o God, het is vreeselqkl Kunt u mij niet mededeelen, waarover gij u ongerust maakt De d3me zag Esther lang onder zoekend aan en antwoordde dan Het spijt mij, maar ik kan mij alleen tot uwen vader wenden, en ook hem alleen mijn naam noemen. Versta mij niet verkeerdhet is geen wantrou wen legen u, maar de zaak betreft niet mij alleen I De dame stond op om te vertrek ken. Haar gang was aarzelend en mat, alsof zij zich slechts met moeite bewegen kon. Ik verzoek u mq wegens de stoornis te verontschuldigen, zeide zij nog zacht. Ik moet wachten tot uw vader terugkomt 1 Zij keerde zich om, tot vertrekken gereed, en thans zag Esther haar ge laat van ter zijde. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1912 | | pagina 1