en
I
SST
22 Augustus
1912.
IEN,
Feuilleton,
Kromme Wejen.
No. 198
50e Jaargang»
enz.
[enen,
DIA"
onderdag
Van week tof week.
BINNENLAND.
CIA's
vallen
ij het
weer
eer en.
NS.
e van
op 6
fpakje
iek
RUH.
',en «en»
:rt tn het
fATIES
tEN en
llerikzee
nm. 1
2.-
3.15
3.15
5.-
3.15
3.15
oor Kabel-
wal.
Vlisain-
2 uur in
eken.
strand
»af f 1,50
ïaf f 3.-
,n Komst.
Iam.
eerste Hy-
3 Vu en 4
Ikomen bij
Jxn
>.10
10.5
l>
*8.-
8.57
8.20
9.40
8.54
11.02
1NGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. van de velde Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Vsrschijnï dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
til Die Albaneezen geven den Turk
vrij wat zorg. Het brandschatten door
deze lieden, van de stad Uskub, kan
men bezwaarlijk een anderen naam
geven, al ging het eischen van groote
geldsommen dan ook door onder den
naim van afkoop van inkwartiering.
Maar hoe moet men dan opvatten de
bevrijding van ongeveer duizend ge
vangenen De door de Albantezen
gestelde voorwaarden waren voor een
vrij groot deel door den Turkschen
grootvizier aangenomen en men ver
wachtte eene ontbinding van het
leger der opstandelingen, die men
vooral nu bezwaarlijk een anderen
naam kan geven, toen de aanval op
Uskub plaats had. In die stad heerscht
een geduchte stemming, omdat men
niet weet wat de lieden willen. In
ieder geval doen ze alsof ze thuis
zijn en dit teekent den toestand vrij
duidelijk.
Wat er nu komen zal van den
voorgenomen tocht naar Saloniki, dit
schijnt nog geheel onzeker. De ge-
heele onderneming heeft iets zoo zon-
t derlings, dat men wel eenigszins ver
plicht is te gelooven aan de hande
lingen van brooddronken lieden, die
nu eenmaal gewend zijn aan het zijn
onder de wapenen en deze niet ver
langen neer te leggen, voor ze eens
een daad hebben verricht. De ge
schiedenis, ook onze eigene, bevat
daaivan meer dan éen voorbeeld.
Maar dan kunnen wij ook niet in
zien dat de zaak van duur zal wezen
en, is dit niet het geval, dan is zij
ook niet ernstig. De toestand is Za-
ierdag in den ministerraad overwogen
en er zal vrij wat te regelen en te
schikken vallen, zoodat wij alleen
kunnen hopen dat, gezien het gebrek
aan eenstemmigheid tusschen de Al-
baneezen zeiven, de zaken zich ten
slotte nog ten beste zullen keeren.
Ook over de verhouding tot Ser
vië, Bulgarije en Montenegro maken
wij ons niet zoo bijster ongerust. Het
staat vast dat den heeren door de
groofe mogendheden een per. op den
neus is gezet. Geen ruzie op den
Balkan, heeren en nu i3 het wei
mogelijk dat de eene of andere re
geering ten slotte door het volk zal
worden gedwongen om iets ie doen
wat met den vrede in strijd is, maar
in dat geval behoeft Turkije zich
heelemaal niets van de historie aan
te trekken. Zonder dekking en steun
komt er niets van de onderneming
terecht.
Omtrent den Italiaanschen oorlog
vernemen wij slechts eenige nadere
betichten omtrent den aanval op Zo>
"a, welke stad aan zee thans in de
macht der Italianen is. Deze bijzon
derheden zijn reeds van 5 Augustus
en sedert dien lijd schijnt er niets
1.62
,ot latar
L on b.
>n,
■oadtr
ao tijd,
62.)
„Toen hij op dek kwam, vond hij
sgoe beide scheepsgezellen reeds aan
den oever bezig met koffie zetten,
spoedig na hem kwam ook Pei3er
Doven. Hij zag bleek en scheen slecht
geluimd.
Waarom varen ze piet verder
™eg hij aan Balmach. De zon staat
d°°g aan den hemelhet is acht uur,
wii konden ten minsfe al een half
«[onderweg zijn.
„««ve'der we ons van de grenzen
verwijderen, hoe beter.
R,r pat denk ik niet, antwoordde
wanÏÏ..ik wil hier blijven liggen,
mi«o in Taet vlakke veld, waarop
tg l "J de rondte geen dorp of huis
in m iSi' waar mïn ziïn vervolgers
richtingen kan zien naderen,
aL- V veiliger dan in een stad of
P- ulj zuit zejf we[ inzien, dat
bijzonders plaats gehad te hebben.
De Marokkaansche berichten zijn
nu weer vrij wat ongunstiger. Dat
het voorspel reeds begonnen is wis
ten wij.
De Sultan is raar Frankrijk, heeft
er hei bijltje bij neergelegd en zai
zich later ais eenvoudig burger in
zijn vaderland vestigen, ais hij mag
Intusschen hebben de daartoe be
voegde machten Moelei Joessoef tot
Sulian uitgeroepen en daarvan aan
den Franschen resident te Rabat,
generaal Hyantey, kennis gegeven.
Natuurlijk heeft de resident verklaard
dat de nieuwe Sultan op Frankrijks
medewerking kan rekenen, waar het
betreft het scheppen van betere toe
standen, wat wei niet in zijn macht
za! staan. De Franschen hebben er
de handen vol aan en daarbij schijnt
het wel, dat Moelei Joessoef niet
overal geëerd zal wezen; bij zijn uit
roeping te Tandzjer was ten minste
geen geestdrift hoegenaamd.
Nu is er nog een andere kroon
pretendent, maar die schijnt ook al
niet in goede aarde te vallen. Overi
gens meldt men ons van onrust en
verzet en te Mirakesj moet de toe-
sland zelfs vrij ernstig wezen. Waar
lijk, de weg der Franschen gaat aan
vankelijk niet op rozen.
Zooals men weet is het Panama
kanaal, wij zouden kunnen zeggen
het kanaal door Amerika op zqn
smals', nu gereed. De groote ver
binding tusschen den Atlantischen en
den Stillen oceaan Is tot stand ge
bracht en het groote en grootsche
werk kan worden ingewijd en in ge
bruik genomen.
Reeds vroeger hebben wij met
betrekking tot deze zaak gesproken
over zeicere spanning tusschen Enge
land en de Vereenigde Staten, omdat
de laatsten zich by het maken der
kanaairegiemcnfen niet houden aan
wat vroeger overeengekomen was.
Dit wordt tenrr.iiste beweerd.
De Amerikaansche kustvaart zou
vrqdom van kanaalrechten genieten,
al of niet in dien zin, dat het rijk
de bepaalde rechten zou teruggeven.
Het begrip van kustvaart is in den
ruimst mogeiyken zin genomen. Deze
bepalingen nu waren wel is waar het
gevolg der bemoeiingen van den
Senaat, doch tegen aller verwachting
in, schijnt de verwachte tegenstand
van president en Tweede Kamer te
zullen worden overwonnen. De Se
naat zegeviert.
Met Engeland is een tractaat ge
sloten door de bemoeiingen van
den hoogst bekwamen gezant, Julius
Panncefote, ook in Nederland als
man der vredesconferentie wel bekend.
Vroeger was er sprake van geweest,
dat Engeland het kanaal mede zou
het verstandiger is hier te biyven.
Mijne beide knechts zullen dan naar
het naastby gelegen dorp gaan om
proviand te halen.
Waarom wilt gij hen beide
wegzenden, vroeg Peiser wantrouwig.
Het is toch voldoende, als één van
hen gaat.
Ge praat, naar u verstand hebt
Wy moeten zooveel proviand hebben,
dat wq in de eerste dagen onze reis
niet behoeven te onderbreken om
ergens aan te leggen. Eén van hen
kan dien voorraad onmogeiyk dragen,
daarom moeten zy beiden gaan.
Als ge klaar zyt, begeeft u dan op
weg, dus wendde hg zich tot zyne
knechts, en vervolgde dan, spottend
lachend tot Peiser
Gij zyt toch niet bang, om met mq
alleen te biyven?
Peiser keek hem bij deze vraag
loerend en uitvorschend aan, doch
antwoordde zoo onverschillig mogeiyk:
Bang zyn? Waarom zou ik bang
voor u moeten zy'n?
En toch was hq bang, zijne ellen
dige, gemeene ziel beefde van angst,
zooals iedere schurk allqd vreest.
Peiser had gehoopt, dat hq den aan-
TELEFOONNUMMEE 10.
fibonnenisiits-ftduerferifiëri op zeer uoordoelige ueomaardesi
beheeren, maar de toestanden in die
streken waren, toen hef op uitvoering
aankwam, geheel veranderd. De Ame
rikaansche handel bad den Engeischen
sinds lang overvleugeld.
Toen werd (in 1901) bepaald dat
het kanaal neutraal zou wezen en
mitsdien openstaan voor alle koop
vaardij- en oorlogsschepen van alle
natiën, zonder dal er eenig verschil
zou gemaakt worden omtrent de voor
waarden waarop of de lasten waar
onder van de doorvaart gebruik zou
kunnen worden gemaakt.
Amerika gaat dus aan de burgers
van het eigen land voorrechten toe
staan en het recht daartoe wordt
nadrukkeiyk door Engeland en de
Britsehe koloniën betwist; maar de
Amerikanen zeggen dat de genoemde
aigemeene voorwaarden niet gelden
kunnen voor hen die het kanaal ge
maakt- hebben en er eigenaars van
zyn en alleen toepasseiyk zqn op
vreemde mogendheden en hunne
onderdanen. Het is dan ook een feit
dat op de strook grond, waardoor
het kanaal loopt, zooveel zakelijk
recht aan de Vereenigde Staten ge
geven is, dat dit grond oplevert voor
de bewering, dat het kanaal een
buitenlandsche waterweg is, waarop
Amerika onder zekere bepalingen en
voorwaarden, de vrije vaart is toege
staan.
Men ziet het, 't vraagstuk is ernstig
genoeg en het zal te bezien staan of
Amerika zich aan een scheidsrechte-
lyke uitspraak zal willen onderwerpen,
die de tegenparty misschien zai ver
langen.
Ook by het bezoek van minister
Poincaré aan Rusland en de by die
gelegenheid gevoerde besprekingen,
moet inderdaad gebleken zyn, dat
tusschen Italië en Turkye over den
vrede onderhandeld wordt, maar dan
door tusschenpersonen. Ook zou daar
uit zyn op te maken dat er weer
een poging lot tusschenkomst In de
lucht zit. Van dit laatste hebben wij
natuuriyk minder verwachtingeigen
makelaars hebben misschien nog
eenige kans. Als tooneel der onder
handelingen blijft Zwitserland fun-
geeren. Ook verneemt men 't een en
ander over de byzonderheden eener
mogelqke overeenkomst, die echter
zoo onmogelijk schqnen, dat we ze
onze lezers maar zullen sparen. Het
merkwaardigste van alles is nog, dat
men al durft te praten over een ge
deeltelijk afstaan van het zoogenaamde
geheel ingelijfde gebied. Ook wq zijn
nog altijd overtuigd dat Italië die bit
tere pil wei zal moeten slikken.
De
Militaire berichten,
minister van oorlog heeft be-
zienlqken voorraad zilver, dien hq
met zich droeg, in Myslowitz tegen
papieren geld had kunnen verwisse
len, nu hem dit niet gelukt was,
sleepte hy zich vol angst met den
gevulden buidei rond, dien hij onder
zqn tot de knieën reikende kaftan
droeg. Hq wantrouwde Balmach, dien
hij naar zich zeiven beoordeelde, en
vreesde, dat het geld diens hebzucht
en die van zqne metgezellen zou
opwekken. Vandaar, dat hq zyn last
zorgvuldig verborg.
De vraag, die Balmach tot Peiser
gericht had, kwam dezen zeer ver
dacht voorevenais het wegzenden
der belde knechts. Peiser bleef daarom
aan den oever, op welken hij heen
en weer liep lang oogde hy de
knechts na, die over de wijd uitge
strekte velden zoo lang zichtbaar
waren tot zq achter een boschje
verdwenen.
Balmach had zyne korte pyp aan
gestoken en zich op de voorplecht
gezet. Hq keek onverschillig naar
Peiser, die aHijd nog op den oever
heen en weer ging en zich zeiven
had voorgenomen gedurende de
afwezigheid van de schippersknechts
paaid, dat aar. de manschappen der
natianale militie, die in het genot
van groot verlof worden gesteld in
den vervolge de geheele mobilisatie-
uitrusting moet worden medegegeven,
met uitzondering van die goederen,
waarin eik milicien bij mobilisatie
zoo eenigzins mogelijk zelf moet
voorzien, n.i. hémden, onderbroeken
en sokken en waarvoor hem, bq ei
gen voorziening, een geldelijke ver
goeding zat worden uitbetaald.
Het nieuwe model van de officiers
pet voor het Nederlandsche leger
wqkt geheel af van het tot dusver
gebruikte; de pet bestaat uit een
grooten bal van grijs-groen laken met
een blauwe bies, daaronder een
biauwe band, afgezet met srnal-
gouden tressen. Aan de voorzqde een
in goud gevatte oranje knoop, waar
omheen een geborduurde lauwertak.
Dr. F. Daniels, f
In den ouderdom van 63 jaar is te
's Gravenhage overleden dr. F. Da
niels, gepensionneerd generaal-majoor
vai den geneeskund'gen dienst der
landmacht.
Hij was officier in de orde van
Oranje-Nassau.
Hoofdcursus.
Van den hoofdcursus in Kampan
zyn de volgende leerlingen geslaagd
voor het officiersexamen
Infanterie hier te lande D. Brou
wer, Ch. W. Duyae, M. C. van Dyk,
D. van EI, C. Eldermans, N. U. L.
Epkema, P. J. Fennema, J. S. J. van
Haagen, J. J. Harts, T. M. Houwerf,
A. J. K. Jacobs, H. A M. E.Janssen,
W- J. Lamber', J. B. E. van Mir, J.
G. W. N. Moonen, V. E. Nierstrssz,
J. G. M. van de Piassche, J. H. J.
RaatL. Ch. van der ScheeN. Tibo,
J. W. L. Versteegh, C. J. Volgt, J, F.
Weqnman, C. E.KIes.
Administratie hier te landeH. A.
M. Aalbers, L. L. H. H. Bellaaró, G;
H. Boome', W. E. van Reeken. H.
Oonk.
Infanterie Oost-Indië: I. van der
Heide, 1. A. der Kinderen, C. J.
Kuntzei, J. C. M. van Leeuwen, A.
Merkelbach, J. T. E. Meulemans, E.
D. L. Ridderhof, F. M Schneider.
Administratie Oost Indië P. Jon
gere, H. Muurtje, J. H. E. Schmid,
H. A. J. Willemse, J. Tg. Ch. Winia.
Zending.
In het Zendingsblad van deGeref.
Kerken in Nederland is een statistiek
betreffende de zending opgenomen
waaraan wij de volgende cyfersont-
leenen
Het aantal scholen bedroeg in 1911
38, het jaar tevoren 37. Aan subsidies
werd ontvangen f 11.321.75 het
voorgaande jaar f 7701. Het gemiddel
de aantal leerlingen op de scholen
niet met Balmach binnen de schuit
te gaan. Daarom vermeed hij ook
Baruch op te zoeken om dezen ver
der te mishandelen.
Zijt ge haast met uw wande
ling klaar vroeg Balmach eindelijk,
daar Peiser nog maar altqd niet op
hield. Of wordt ge misschien per myi
betaald
Dat niet, antwoordde Peiser,
maar ik wii wat beweging hebben.
Dat zult ge toch nu wel genoeg
hebben gehad, 'zeide Balmach. Het
zou heel wat beter zijn, indien ge
thans aan boord kwaamt, want naar
ik meen, hebben wq genoeg met
elkander te beraadslagen.
Deze laatste bewering was juist.
Er was nog veel betreffende de voort
zetting der vlucht te bespreken, en
Peiser durfde dus niet aarzelen over
de loopplank het dek te betrekken.
Hq zette zich, een eind van Balmach
verwyderd, neder en wachtte tot Bal
mach hem aansprak.
Baimach scheen thans tot een geprek
even weinig lust te hebben. Hij stond
op, ging eenige oogenblibken naar
het ach'erdek van het schip, waar hq
iets aan het stuurrad scheen te ver
bedroeg in 1911 2007 Van de 2007
leerlingen in 1911 bedroeg het aantal
Chr. jongens 379, niet Christenen
1433, he! aantal Chr. meisj s 120, niet
Christenen 74.
Voorts geeft de statistiek nog aan
aantal onderwqzers uitsluitend voor
schoo'arbeid 32 het voorgaande jaar
17aantal onderwqzers ook belast
met gemeentearbeid 45, in 1910 39;
gemiddeld aantal van hen die de gods
dienstoefening bqwonan, ni;i Christe
nen 200, in 1910 440.
Bij het Nederiandsch Zendingsge
nootschap zyn in betrekking 34 zen
dingen en 11 hulppredikers. In 134
Indische christen-gemeenten waren
15.975 leden; terwijl in 'tafgeloopen
jaar aangenomen werden 338 en ge
doopt 1413 personen. De totaa'-ont-
vangsten van het Genootschap be
droegen f 139.612 99.
Strandvonderij.
In het jaarverslag der provincie
Zeeland komt in de afdeeling strand
vonderij het volgende schrijven voor
van Ged. Siaten van Zeeland aan
den minister van binnenlandsche
zaken
„Wij hebben de eer, het navolgende
onder de aandacht van Uwe Excel
lentie te brengen. Toen in 1909 de
„Lord Napier" en in den macht van
30 Sept. 1.1. de „City of Benares"
schipbreuk leden op den zeedyk by
Westkapelle, is het bezwaar gevoeld
dat in zoodanig geval we), door de
regeling van de strandvonderij in het
Wètböek van Koophandel, de belan
gen van de rechthebbenden op schip
en lading beschermd zyn, doch de
daarmede in strijd komende belangen
van het met het onderhoud der zee
wering belaste waterschap niet.
„Het is onzes inziens billijk, dat
de schade door de s'randing onmid-
dellqk veroorzaakt, ten laste van het
waterschap blijft, immers, dit risico
is niet meer dan het normale, aan
het beheer van zeeweringen verbon
den. Doch de schade, bq bet af-
sleepen van het wrak aan den zeedyk
noodzakelijk toe te brengen, behoorde
onzes inziens door de belanghebben
den aan het waterschap vergoed te
worden, daar deze werkzaamheden
in hun belang geschieden tot behoud
van hun eigendom. Evenzeer behoort
het waterschap gewaarborgd te zijn
tegen het daarbq toebrengen van
niet onvermydeiyke schade, evenals
tegen onnoodlg uitstel op opruiming,
aangezien daaruit, evenzeer schade
en, bq ongunstige weersgesteldheid,
zelfs gevaar kan voortvloeien. Bq
gebreke eener regeling op dit punt
schynt een en ander echter moeilqk
te verwezenlijken.
„In het geval van de „Lord Na
pier" heefi hef bestuur van den
polder Walcheren zich zelf geholpen
richten te hebben en keerde daarna
langzaam tot in de nabqheid van
Peiser terug.
Plotseling kreeg deze een sloot,
die hem ongetwyfeld op den grond
zou geworpen hebben, indien zqn
wantrouwen bem niet gedreven had
iedere beweging van Balmach nauw
keurig gade te slaan. Daardoor sprong
Peiser wankelend op en zag mei een
enkelen biik de moordgierig fonke
lende oogen van Balmach en den in
de lucht zwevenden strik, dien hem
zyn tegenstander behendig over het
hoofd had trachten te werpen. Peiser
hief den arm op en greep den strik.
In het volgende oogenblik hadden
de belde mannen elkander aangegre
pen en nu ontstond een stomme
worsteling op leven en dood. Balmach
was woedend, dat het hem niet ge
lukt was, Peiser te overrompelen.
Peiser wist, dat het bq deze verdedi
ging zijn leven gold en was eveneens
vol van wraakzucht tegen zyn vroe-
geren deelgenoot, thans zyn moord-
dadigen aanvaller.
(Wordt vervolgd.)