gen
Zaterdag
17 Augustus
No. 194
50e Jaargang.
1912.
binnenland.
Feuilleton.
Kromme Wejen.
LENi
VAN DEH HAK OP DEN TAK.
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÉN van 14 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzeifde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
)uders van
len op voor
djzeres
iet salaris
I.- 's jaars.
aan den
'ustus a.
ruH'
len e«ne
enin$>'
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- on Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
abonRemsrsfs-ftdyerferafiSra op zeer uoordeelige ooorivaarden
De versterking van Vlissingen.
Er is reeds meer op gewezen, dat
Roland de Marès, hoewel een jour
nalist van kennis en aanzien, niet
geacht mag worden mei zijn artikelen
over de Nederlandsche kustverdedi
ging en de belangen van België de
openbare meening van zijn land, veel
min van de Belgische regeering weer
te geven. Sterk vinden wij dat uitge
sproken in een particuliere correspon
dentie uit België in „de Residentie
bode', waaraan wij het volgende
onlleenen
Wij hebben het genoegen gehad
een zeer hooggeplaatsten heer te ont
moeten, dia ons medegedeeld heeft
de meening der Belgische regeering
Inzake uw kustverdediging. Zonder
eenige diplomatieke wending in de
woorden, verklaarde mij die aanzien
lijke katholiek, dat de Nederlandsche
regeering volkomen vrij is te doen
wat zij wil en van iemand zelfs ook
maar bedekte bevelen heeft te ont
vangen. Vlissingen is een Nederland
sche stad en het staat der regeering
van den Haag volkomen vrij er een
fort te bouwen of niet. België heeft
zich nooit verzet tegen de schansen
van Ter Neuzen of Ellewoutsdijk.
Dit precedent is te zwaarwichtig om
de regeering van Brussel aan te zet
ten, al ware het slechts een bedeesde
opmerking te maken. Er is meer.
Bedoelde katholiek van groot aanzien
voegde er bij, dat België in dergelijk
jtval zou handelen ais Nederland,
zonder zich om iemand of om iets
te storen. Souvereine rechten dulden
immers geen discussie. Overigens zijn
de betrekkingen tusschen beide re
geeringen en hoven te hartelijk, opdat
de quaestie Vlissingen in Belg'ë iets
meer dan kunstmatig protest zou uit
lokken. Het gezond verstand van ons
volk, dat ook .op 2 Juni gebleken is,
meent, dat zoo onze Noorderbroeders
nu toch Maechiavellistische gevoelens
jegens de Belgen koesteren, dezen
nog altijd over de havens van Zee-
brugge en Oostende beschikken in
de veronderstelling, dat Nederland
gemeene zaak met ons vijandelqk
Duitschland moest maken. Hier wil
ik ronduit zeggen, dat het bevreemdt,
omdat ernstige dagbladen in Neder
land zeker Belgische liberale jour
nalisten ais belangrijke personaadjrs
aanzien en zich met hen bezig houden
als zij spoken ontdekken of Breskens
als Belgischen grond annexeeren,
zooals overigens de heer Plchon,
oud-minister van bu'tenlandsche za
ken in Frankrijk, had gedaan. Het
staat die heeren vrij te veel ijver voor
een of ander internationaal politiek
gesrernte te toonen doch de katho
lieken regeeren. Welnu, het gouverne
ment, de katholieke partij en zelfs de
O—
58.)
Wel bestond er, indien zijne vijan
den hem daar vonden, geen uitweg,
waar daartegenover was hij er gerust
°P> dat zy hem niet in den slaap
overvallen konden,
Hy begaf zich daarom binnen de
»ot, schoof den grendel voor de deur
j* legde zich neder. Eerst vouwde
J11! de handen en zond een kort gebed
lot Qod omhoog, om redding voor
ztchzelven en om bevrijding van
angst voor zijne moeder en zijn be
minde.
Hg ontwaakte door een eigen-
aardig geluid. Hoe lang hij geslapen
ood, of het uren of minuten geweest
wm?' A''si niei. maar hij werd
wakker door een fluisterend spreken
jto menschelijke stemmen. Door de
-i'eo der planken viel licht, en zoo
s hy duidelijk bespeuren kon, tracht-
meerderheid der liberalen en sociaal
democraten, vooral in de Viaamsche
gewesten, laten zich niet vangen. Het
zai zich niet laten gebruiken als golf
breker tegen welke mogendheid ook,
Wilt gij iets aardigs vernemen Die
zelfde journalisten, die men bij u als
ernstig opneemt, hadden pas na het
brzoek van Koningin Wilhelminaaan
president Failières verzekerd, dat,
dank an 't gebrachte bezoek het tort
van Vlissingen nooit zou gebouwd
worden. Daarop volgde officieel be
richt in tegenovergestelden zi".
Nederland en België.
Koiing Albert deed aan den com
mandant van de „Heemskerck" het
commandeurskruis van de Kroonorde
ter hand stellen. De oudste kapitein
en de oudste luitenant ontvingen het
off cierskruis, de oudste onderofficier
het ridderkruis.
De leider van het bqzondere Ne
derlandsche gezantschap ontving het
grootkruis van de Kroonorde.
Het 40-jarig priesterfeest van x
monseigneur Gallier.
Reeds van den vroegen ochtend
af viel gisteren te Haarlem de regen
bq stroomen neder en gaf aan de
stad dat sombere en onaangename,
waarin geen viaggentooi verandering
vermag te brengen, zelfs al is het
aantal vlaggen zoo groot als het op
gisteren in de gemeente was te aan
schouwen.
Aan alle uitgestoken vlaggen hing
de paa'se bisschoppelijke wimpei.
Tegen negen uur zag men zich
een zeer talrijke menigte spoeden
naar de kathedraal St. Bavo aan de
Leidsche vaart, waar allereerst de
priesterwijding zou plaats hebben,
waar dan door monseigneur Caliier
een pont ficale mis zou worden op
gedragen en waar ten slotte een Te
Deum zou worden aangeheven.
Het ruime priesterkoor met het
hoogaltaar was versierd met een schat
van bijzondere bloemen.
Alle kanunnikken van het bisdom
waren daar in ornaat in hun banken
gezeten ook waren tal van priesters
aanwezig en eveneens de wijdelin
gen, 15 in geta'.
Precies te negen uur schreed mon
seigneur Caliier,. voorafgegaan en ge
volgd door een schitterenden stoet
geestelqken, de kerk binnen, en toen
Z. D. H. had piaats genomen op
zqn zetel, zong de gebeele schare
geloovigen hem een feestlied toe op
de wyzeAan U o Koning der
Eeuwen", gedicht door den heer F.
H. M. Schiphorst, hoofdredacteur
van de „Nieuwe Haarlemsche Cou
rant".
De bisschop was zeer aangedaan
door deze uiting van aanhankelqk-
heid.
ten eenige personen de deur met
een sleutel te openen.
Daar waren dus reeds zijne ver
volgers 1 Hei laatste oogenbiik van
zijn leven de strijd was dan toch
gekomen.
In het eerste oogenbiik was Wa-
lewski als door schrik verlamd,'maar
weldra verkreeg hij den moed der
wanhoop.
Zonder gedruisch stond hij op,
gereed tot den doodelijken slag de
ijzeren staaf werd opgeheven en zijne
koortsachtig schitterende oogen richt
ten zich op de deur, ieder oogenbiik
het opengaan derzeive wachtende.
HOOFDSTUK Xii.
Toen Peiser in de schemering
Neustadt verliet had hij eerst plan
gevormd de Oostenrijkste grenzen
over te gaan. Hij sloeg daarom, nadat
hij ongeveer een half uur gereden
had, den daarheen voerenden weg in.
Het geld, dat hij bij zich had, be
droeg verscheidene duizenden thalers,
waaronder vele zware muntstukken.
Met dit geld kon Peiser in Oostenrijk
onder een vreemden naam leven en
zelfs waarschijnlijk weder zaken be
ginnen. Bovendien stak er nog een
Onmiddellijk hierop ving nu de
priesterwijding aan, waarbij een ver
sterkt koor onder den Weleerw. heer
kapelaan Ten Hage de M'ssa Sanc-
tae Mariae da Lorafo, van G aller,
uitvoerfe.
Na de wqding werd door mon
seigneur Cahier de pontificale Hoog
mis opgediagen, waarbij Z. D. H.
werd geassisteerd door de voornaam
ste geesteiyken uit het bisdom, en
ten slotte klonk doot de massale
ruimte het Te Deum van Perosi.
Des middags om half drie hield
monseigneur Cahier receptie, aller
eerst voor de geestelijkheid der stad,
waarbij zich heeren geestelijken van
elders aansloten en daarna ontving
mgr. het diocesaan comité der K. S.
A. in het bisdom Haarlem, dat het
feestgeschenk.van het diocees over
handigde.
De woordvoerder daarbij was de
heer v. d. Bogaerdt, oud lid van de
Staten van Noord-Holland, te Am
sterdam.
Uit naam van de geestelijkheid
van het bisdom werd het woord ge
voerd door den vicaris-generaal van
het bisdom, mgr. Möhlmann.
Op de receptie kwamen onder
meer de Commissaris der Koningin
in Noord-Hdhand, mr. dr. W. F. van
Leeuwen, dan tal van deputaties van
R.-K, vereenigingen in het bisdom,
veel dames, ook personen van an
dere godsdienstige gezindten.
De eigenaardigste deputatie was
zeker die uit Volendam, waar mgr.
Cahier zijn priesterlijke loopbaan
aanving. Twee der oudsten van de
parochie aldaar, in naiiónaal costuum
gekleed, maakten hun opwachting.
Den geheelen middag was het een
gaan en komen. Het rqiuigverkeer
was enorm druk.
Pensioneering gemeente
ambtenaren.
Naar verluidt berust het naar den
Raad van State verzonden ontwerp
bet-effende de pensioneering van
gemeenteambtenaren, hun weduwen
en weezen, op de volgende hoofdbe
ginselen
Hef Rqk neemt de pensioneering
van genoemde categorieën geheel
voor zijn rekeningde gemeenie-
ambtenaren zouden voor eigen en
weduwenpensioen nagenoeg dezelfde
premie storten als tegenwoordig de
burgerlijke rijksambtenaren, en de
gemeenten zouden bovendien ieder
een bijdrage van 4 pCt. over de
iraktamenten aan het Rqk moeten
bijdragen, zoodat aan het rijkspen-
pensioenfonds voor de gemeente
ambtenaren pl.m. 12 pCt. premie
zon moeten betaald worden.
Vroegere rijksdieustjaten zouden
in rekening worden gebracht.
groot deel van zijn vermogen in de
zaken van Meyer Afrom in Lodz en
ook hierop kon de Pruische regeering
onmogelijk beslag doen legger.
Maar zou Meyer Afrom bereid zijn
het geld, dat hij in zijn handel ge
bruikte, af te geven
In het ellendige karakter van Peiser
lag, dat hg letterlijk niemand ve -
trouwde en daarom overviel hem dan
ook, terwyi hij daar zoo door nachl
en duisternis heenreed, de gedachte,
dat zijn handelsvriend in Rusland
wei eens gebruik zou kunnen willen
maken van de omsiandigheden en de
beperkte vrqheid, die hy thans
genoot. De vennootschap was er op
gegrond, dat Meyer Afrom Peiser's
schoonzoon zou worJsn. Dat hij ech
ter de verbintenis met de dochter
van een vaischen incn'er zou weige
ren, daaraan viel zelfs niet te twq-
felen.
Zou het daarom niet beter zijn
thans nog, voor da ontdekking der
valschemuntersbend?, ovër de Rus
sische grenzen te gaan en met Meyer
Afrom te onderbandelen Maar in
Rusland bevonden zich deelgenooten
der bende, die Peiser niet vertrouwde.
Bescherming van werkwilligen.
Op de algemeene vergadering van
den Bond van Nederlandsche Schil
derspatroons, welke dit jaar op 28 en
29 Augustus te Middelburg gehouden
wordt, zal o a. behandeld worden een
voorstel van de afdeeling Groningen,
dat luidt als volgt
„De Federatie var. Nationale Bon
den van Vakpatroons in deBouwbe-
drqven verbinde zich met alle moge-
lqke vereenigingen van werkgevers,
om een adres aan den minister van
justitie te richten tot gestrenge straf
baarstelling van verhindering tot
werken van werkwillige arbeiders".
Over miilionnairs hebben we het
vaak gehad, zoo nu en dan wordt
ons ook Iets medegedeeld over
miUionnairskinderen, die in 't oog
van onze jongens en meisjes natuurlek
gelukskinderen zyn. Of hun lot echter
wel steeds zoo benqdenswaardig is,
vergeleken by dat van deze kinderen,
valt te betwyfeien. ja zeker er is
daar wel een en ander in, dat ook
anderen zai toelachen, althans voor
een poos, maar het „vryheid, blijheid 1"
is toch het heeriykste, en dat missen
vaak die heel rijke kindertjes, die
vaak worden opgebracht als kleine
volwassenen, staande onder strenge
tucht of regel althans, afgezonderd
van andere kinderen.
De kleine William Leeds, het
tienjarig zoontje van mevrouw Stewart
Leeds, de weduwe van den .tinkoning"
heeft de volgende dagverdeeling
Als Willie opgestaan is, moet hij
eerst een bad nemen, waar hij niet
altijd zin in heef». Na ontbeten te
hebben komt om 9 uur zijn eig n
auto voor, bestuurd door een zeer
betrouwbaren chauffeur, die hem en
zijn hond Scottie voor den morgenrit
meeneemt. Van 10 tot 12 uur brengt
Willie verder den morgen door met
de stuurmanskunst te ieeren en te
zwemmen. Hij heeft naluurlqk zqn
eigen boot, waarmede hij vergezeld
van een ouden zeeman tal van tochtjes
onderneem'. Dan komt de tijd voer
de iusich, waarby het zich, enkele
uren met een „nuttig" boek moet
bezighouden. Na half drie gaat hy
er weer met zqn auto op uit. Nu naar
het zeestrand, waar hij zich naar
harteiust weet ie vermaken, terwyi de
chauffeur zijn krantje zit te lezen en
tevens een wakend oog op den knaap
houdt. Tweemaal per week kry'gt
Willie les in Fransch.
Dat jonge mensch zal later heel
wat meer te verteeren hebben dan
gy en ik, geachte lezer en lezeres
naar ik veronderstel. Maar wq gaan
allemaal duurder leven de behoef en
worden zoo groot. En toch wat
zijn wy nog bescheiden, ja, wy zouden
Bovendien kon hij daardoor mogeiyke
vervolgers uit Rusland op zijn spoor
brengen, want hq was bq de Russi
sche grenspolitie te goed bekend,
dan dat hy niet het gevaar zou loopen
by het eerste onderzoek te worden
uitgeleverd.
Plotseling kwam hem Balmach in
de gedachte, die nog met zijn schuit
in Myslowilz moest liggen. Wanneer
hy dezen kon overhalen weg le varen
en hq op die wijze onbemerkt over
de Russische grenzen kon komen,
had hij reeds veel gewonnen.
Hij hield daarom het eerste dorp
vóór de dorpsherberg stil en nam
daar nachtverbiyf. Toch vond hij geen
rust op hét strooleger, dat m:n hem
in de gelagkamer gespreid had. Angst
en hebzucht streden in zqne ziel en
veroorzaakten hem werkeiyk helle
pijnen.
Iedere windstoot, welke de vensters
deed trillen, wekte hem uit den on-
rustigen slaap en dan sprong hij op,
daar bq meende, dat zyne vervolgers
gekomen waren, en wanneer hij dan
weder trachtie in te slapen, verschrikte
hem een droom, waarin bq werd
aangegrepen en gevangen genomen.
haast zeggenechts asc^cten zyn
we vergeleken bij die begenadigde
menschenkinderen, in wier kring het
Engeisch blad de „Times" leeft. De
redactie van het blad kemt ons
vertéllen, dat een inkomen van 24
duizend gulden per jaar amper aan ge
noeg is om van te leven, neen, om het
aüernoodzakeiykste voor het leven te
kunnen aanschaffen. En dat bewqst
het blad ook; hoe, dat zal iku maar
niet veriellen. Maat ik vrrmoed, dat
gq, als ik aan het eind was, zoudt
zeggen„Nu, die behoeften kunnen
wy wel iets minder", en gij zoudt
het zeker wel niet eens zijn met den
schrijver, die beslist verklaard, dat
in Londen iemand met een jaarlijksch
inkomen van 24 tot duizend gulden een
arme, beklagenswaardige stakkerd is,
„Ik doe het vooreen beetje minder
ook", hoor ik daar een armen
schoolmeester, een minimumiyder
roepen. Ja, die menschen en
naluurlqk velen anderen met hen
zou ik gaarne enkele honderden
guldens per jaar meer gunnenals
zij vol toewijding werkzaam zijn, dan
verdienen zij heusch meer dan het
magere tractamentje, dat velen hunner
nog ontvangen.(Maar of des „meester-
leven-' nu zoo akeiig is.zqndageiijksch
bestaan iusschen zijn medemerschen
zóo allernaarst, als Peerke den Belg
in de „L.B." het voorstelt, wi! ik
liefst niet geiooven- Misschien heeft
de „dichter" Belgische toestanden op
het oog en hoe het in Beigië gesteld
is, weet ik niet, maar ik betwqfel
toen of eer. „meester" zich daar zóo
zai aanstellen, ais Peerke zegt. Tegen
den 'aanhef van zqn poëtische ver
zuchting wil ik niets inbrengen:
Hoe rampzalig rolt het leven
Van een armen scheolvos heen,
AIb zijn dagen een-voor-e n
Niets dan droeve zorgen geven.,
Maar wat hij daarop laat volgen,
is niet erg geschikt om den lezer
voor den „meester" in te nemen. Men
oordeele
Ziet hem daar 't commando voeren,
Afgemeten in zijn spraak
Ziet hem daar als kater loeren
Grimmen is zijn levenstaak
En, schoon bleek gelijk de maan,
Stapt hij rond gelijk een haan.
Tusschen die vier somb're muren
Werd ik waarlijk 't leven zat;
Geen hyëna kan daar duren
Ach, dat schooldoen ia toeh wat;
Hier en voedt de levensgeest
Met Chagrijn zich 't allermeest.
Niet waar, geen aanlokkelijk beeld
van den „kindervriend" zooais toch
elk onderwqzer, ook de slecht bezol
digde, dient te zijn. En dan verder:
Maar een straal van vergenoegen
Schoot er langs zijn bleeke kaak.
Toen de klokken vier uur
Sein tot afgedane taak
Nu treedt hij met levenszin
't Langverbeide leven in.
Wat hem nog den meesten angst ver
oorzaakte was, dat bq bq een raoge-
ïyke vlucht gedwongen zou kunnen
worden het saamgeb-achie vermogen
achter te laten.
Wij weten, dat zyne zaken voor
namelijk daarin bestonden, door 1 een-
op woekerwinst, telkens andere boe
renhoeven in eigendom te verkrijgen.
Zou hq thans al die kapitalen moeten
achterlaten en dan misschien nog
zonder iels te kunnen medenemen
Eerst by het aanbreken van den
dag kreeg Peiser in zoover zijne
kalmte terug, dat hq meer bedaard
kon overleggen, hoe ihans te hande
len. Het aanbrekende daglicht ver
dreef zijne zorgen en het gevaar
scheen hem thans niet meer zoo
dreigend als in de duisternis en by
den eersten schrik.
Welk gevaar bestond er eigenlqk
nog?
De geheime politie scheen toch
nog niet alles ontdekt te hebben,
anders ware de geheeie bende wel
reeds gevangen genomen.
(Wordt vcsvo'gd.)
