2 Juli
Dinsdag'
No. 154.
50e Jaargang.
1912.
Feuilleton.
Kromme Wegen.
Sfofziekfen.
TELEFOONNUMMER 10.
Bbonnements-^dosrfenfiën op zeer ooordeeiige voorwaarden
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Gemeentebestuur.
BINNENLAND.
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren ot rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTlEN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen,
KENNISGEVING.
Verkrijgbaarstelling soldijen Zeemacht
De Burgemeester van Ylissingen
brengt ter kennis van belangheb
benden
tt dat de aanvragen tot uitbetaling
van postwissels voor betrekkingen
van officieren en mindere schepelin
gen, te wier behoeve ingevolge Kon.
besluit van 28 Juni 1898, no. 42, een
gedeelte zeetractement of soldij is
afgestaan, ter gemeente-secretarie
bureau Bevolking, kunnen worden
afgehaald, dageiijks van des voor
middags 9 tot des namiddags 4 ure,
uitgezonderd Zon- en feestdagen.
Vlissinge.r, 29 Juni 1912.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
TRAMWEGEN.
Burg. en Weth. van Vlissingen;
brengen ter openbare kennis, dat
krachtens de bepalingen van het regle
ment op de tramwegen in Zeeland
(Prov. blad no. 29 van 1910 en no.
101 van 1911) door Gedeputeerde
Staten van Zeeland bij besluit d. d. 7
juni 1912 no. 143, 2de af deeling aan
de Soclété „Anonyme des tramways
a vapeur Flessingue—Middelbourg et
extensions" te Vlissingen, vergunning
is verleend tot het behouden van de
spoorstaven ten gebruike van spoor
wagens in den verbindsweg tusschen
den Vlissingschen Zandweg en de
Badhuisstraat; de Badhuisstraat; de
Glacisstraat(enkei kruising)het Betje
Wolffplein en de Aagje Dekenstraat
de Walsiraatde Vrouwestraat(en
kel kruising); het Groenewoud (en
kel kruising)de Nieuwstraat (enkel
kruising); den Nieuwendijk; het de-
Ruijterpleinhet Bellamyparkde
Spuistraatden Dam (enkel kruising)
de Coosje Buskenslraatde Lamp
sensstraat (enkel kruising)den Ko
ningsweg den Singelweg (enkel
kruising)en den Westelljke-bermweg
of Nieuwe Vlissingsche weg.
Vlissingen, 1 Juli 1912.
Burg. en Weth. van Vlissingen,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE,
De Secretaris,
j. H. DOMMISSE, Is.
BEKENDMAKING.
Afgekeurde visch.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt bekend
dat gedurende het 2; kwartaal 1912
door den keurmeester van visch een
mand schol en 17 manden haring
zijn afgekeurd als ongeschikt voor
voedsel.
Vlissingen, 1 Juli 1912.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
o—
18.)
Hq behoefde daartoe niet veel
moeite te doen, want hij had dien
dag werkelijk een vermoeiende marsch
gemaakt.
Hij ontwaakte toen een aantal per
sonen hem met het gelaat naar den
grond keerden en zich voorts bezig
hielden zijne handen en voeten op
onzachte wijze aan elkander te
binden. Toen hij van den hooizolder
naar beneden gedragen was en op
de plaats vóór het huis was neerge
legd bespeurde hij in het licht van
den aanbrekenden morgen, dat zijne
overweldigers uit de beide politie
dienaren en den nachtwacht dier
plaats bestonden.
Menscheen hem voor een buiten
gewoon gevaarlijk persoon te houden,
want de nachtwacht hield zfln spies,
De hyg;enische wetenschap heeft
in de laatste jaren hare opmerk
zaamheid in bijzonders mate aan het
in de ons omgevende lucht zijnde
stof gewijd, en in de kleine, in de
atmosfeer zwevende vaste deeltjes
de bron van talrijke ziekten onidekf.
Het s'of bestaat uit de meest uiteer,-
loopende lichaampjes, al naargelang
van zijn afkomst, kwartssplïnters,
kalkdeelijes, kooldeeltjes, planten-
vezels, haren en ar.dere. Daartusschen
echter bevinden zich ook levende
deeltjes, nl. schimmelplantjes en bac
teriën. Natuurlijk is de massa stof
verschillend in quantiteit op verschil
lende plaatsen. Zoo is er veel meer
stof in werkplaatsen dan in de vrije
lucht. En in de eene werkplaats
weer meer dan in de andere. Die
werkplaatsen, waar materiaal voor
verschillende doeleinden in kleinere
stukken moet worden verdeeld, zijn
vooral de broedplaats voor stofziekten,
die voornamelijk in de ademhalings
organen zetelen of aan de huid
zich openbaren.
Een groot dtei van het stof wordt
in de bovenste luchtwegen tegen
gehouden. In de eerste plaats is hei
de neus, die met zijn vochtige slijm
vliezen, zfln haren en zijn kronke
lende gangen veel stof van onze
longen verwijderd houdt. Doch ook
de slijmvliezen van mond, keel en
luchtpijp maken groote hoeveelheden
stof onschadelijk en verwijderen dit
door hoesten uit 'i lichaam. Het dieper
ingedrongen stof wordt afgezet aan
de wanden der luchtkanaien in de
longen, door ademhalingsbewegingen
in het weefsel geperst, en vandaar
door de iympbanen weggevoerd. Zoo
lang de hoeveelheid gering is, is dit
onschadelijk. Worden massa's stof
ingeademd, dan blijven ernstige ge
volgen niet uit. Zijn menschen ge
dwongen, dag in dag uit in een met
stof dicht beladen atmosfeer, niet
slechts te leven maar te arbeiden,
zoodat tengevolge der iiehaam3inspan-
ning de ademorganen groote hoeveel
heden stof inademen, dan treden in
toenemende mate die verschijnselen
op, die men met den naam „Stof
ziekten" bestempelt.
De eerste gevolgen van het rijke
lijk binnengedrongen stof zijn ont
stekingen in de vertakkingen der
luchtkanaien met zwelling en af
stooting van slijmvlieslaag, uiterlijk
gekenmerkt als iongkatarriien. Ver
laat de werkman bij tijds de werk
plaats, dan geneest dit nog wel,
blijft hij in de stofrijke atmosfeer,
dan wordt de toestand chronisch.
Om die stofophoopingen in de lon
gen, ontstaan weefselwoekeringen,
die langzamerhand hard en vezelig
tot het toebrengen van een stoot,
gereed, en de beide politiebeambten
hadden hunne sabels getrokken, wat
zeker in den laatsten tijd zelden
wat voorgekomen, te oordeelen
naar den roestigen toestand, waarin
de klingen verkeerden.
Wat is dat? vroeg Rothmann
eenigszins ontsteld.
Wat moet deze overval betee-
kenen
Zwijg, schelm 1 antwoordde op
nijdigen toon een der politie-dienaren
en hield zijn kling voor den neus
van den als een pakket te zamen
gebonden Rothmann.
Na eene lange beraadslaging, of
men het zou durven wagen den ge
vangene de voeten te ontboeien en
hem zoo tot loopen in staat te stellen,
besloten de politie-dienaren de banden
om de voeten wat losser te maken,
maar de banden aan de armen daaren
tegen wat vaster aan te halen.
Te vergeefs was het protest van
den door woede verbleekten Roihman
het eenige antwoord der ijverige
politiemannen bestond in bedreigin
gen en uitdrukkingen, waaraan men
bespeuren kon, dat zij Rothmann voor
worden. Zoo worden soms groote
longdeelen buiten werking gesteld,
terwijl de gezonde deelen den arbeid
trachten over te nemen en ziek
worden door overspanning, zij worden
verwijd. Heel gemakkelijk komt het
nu tot etterende processen en be-
heerscht een longcttarlng het ziekte
beeld. Maar voordat het zoover ge
komen is, heeft gewoonlijk al een of
.andere infectie, en v. n. de tuber-
kulose, groote verwoesting aange
richt. Want het siof vermindert den
weerstand der longen tegen infectie
en bereidt dus voor bacterieën een
gunstige bodem voor ontwikkeling.
Een gezonde long weerstaat het in
dringen van bacillen, een verzwakte
long niet; kouvatten, etc begunstigt
de ophooping van bacillen. De ver
schillende stofdeeltjes beschadigen
htt slijmvliezen en in de kleine
wondjes kunnen de bacteriën bin
nendringen en zich zoo door het
lichaam verspreiden.
Dit gevolg van het stof, van een
gunstigen bodem voor de verbreiding
van infecties te scheppen, is des te
gevaarlijker, ais de lucht in de ar
beidsvertrekken ziekteveroorzakende
bacterieën bevat. Zoo is het te ver
klaren, dat in sommige bedrijven een
buitengewoon groot procent der ar»
beiders aan long-tuberkuiose lijdt,
Naast deze verwoestende werking
op de aiemhalingsorganen heeft het
stof op de huid schadelijken invloed,
terwijl de oogslijmvliezen in een
ontstekingstoestand geraken, leder,
die lange marschen .naakt, weet hoe
lastig het stof op de huid is en aan
leiding geeft tot jeuken en stuk wrij
ven van de huid. Dezelfde uitwer
king heeft stof in de werkplaatsen,
doch nog heviger door de altijd door
plaatshebbende vervuiling van de
huid. Het stof vermengt zich met het
zweet, verstopt de huidporiën, prik
kelt de huid en geeft aldus aanlei
ding tot allerlei huidziekten. De scha
delijke invloed wordt versterkt, wan
neer in warme werkplaatsen gewerkt
moet worden of de arbeider aan
snelle groote temperatuurs-schom-
melingen is blootgesteld.
Het meest verbreid is wel het
kolenstof, omdat zoo enorm veel
kolen gebruikt worden tot allerlei
doeleinden. Het kolenstof zelf is geen
bijzonder gevaarlijke stof, het schijnt
ztlf het opnemen van tuberkelbacil
len in de longen te bemoeilijken.
Worét het echter aanhoudend in
groote hoeveelheden ingeademd dan
ontstaat de zoogen. antrakose der
longen. Terwijl normale longen roze
rood zijn, hebben dergelijke longen
blauwzwarte plekken, waardoor ze
een tijgervelachtig aspect krijgen.
Alle bovengenoemde longverschijn
selen ontwikkelen zich, waardoor het
getroffen individu ten gronde gaat.
een misdadiger eerste klasse hieiden.
Hij moest zich goedschiks, kwaad
schiks onderwerpen eh door de
politie-dienaren laten wegbrengen,
terwijl de nachtwaker zijn pakken
droeg.
De plechtige optocht begaf zich
naar het raadhuis. De burgemeester
was wegens het vroege ochtenduur
nog niet aanwezig. Wel echter een
secretaris, die dadelijk Rothmann in
verhoor wilde nemen, begon met haar
zijn naam, beroep enz. te vragen.
Rothmann verklaarde echter beslist
-- Ik verlang in de eerste plaats te
weten, waarom men mij op zoo sma
delijke wijze heeft overvallen en naar
hier gesleept.
Dat zult gij zelf wel het best weten,
antwoordde de secretaris en looche
nen zal u weinig baten. Gij hebt
hedennacht den smid Kopisch over
vallen en beroofd.
Hier moet eene vergissing be
staan, zeide Rothmann verbaasd, want
ik ken niet eens iemand die Kopisch
heet.
Ah, ge ontkent dus, zeide de
secretaris, nu, men kan u het bewijs
gemakkelijk leveren. Men weet, dat
Gelukkig zien we teaenwoordig heel
zelden deze zwaren vorm van antrakose
omdat er vele veiligheidsmaatregelen
genomen worden. In de steenkolen
mijnen waar vroeger veelvoudig deze
ziekte voorkwam, worden de kolen
en de mijngangen vochtig gemaakt
en gehouden. Niet alleen dat dit
hygiënisch goed werkt, doch ook
heeft men de ervaring opgedaan, dat
het explosie gevaar geringer wordt.
Stof van steenen en zand oefent
eveneens een vernietigende werking
op de longen uit, het verloop der
ziekte is echter veel sneller en boos
aardiger. Dit stof werkt n.l. nog
mechanisch, daar' de kleine partikel
tjes scherpe harde kanten hebben en
zosdoende wondjes maken.
Hoe harder soort steen, des te
gevaarlijker het siof. Vandaar dat het
steenhouweisvak zooveel slachtoffers
eischt. Ook voor tuberkelbacillen zijn
steenhouwerslongen buitengewoon vat
baar. Hetzelfde, hoewel in mindere
mate, valt te zeggen van glasstof,
porceleinstof, diamantstof, etc.
Hit stof, dat bij de metaalbewer
king vooral verbreid is, is van ijzer
afkomstig. Het bestaat uit ijzer, of
ijzeroxide of roest. Dit stof kleurt de
ioagen geelrood en geeft ook weer
aanleiding tot ontwikkeling van boven
genoemde verschijnselen. Van de
overige metallische stofsoorten is hét
loodstof nog van gewicht. De mecha
nische werking treedt hier op den
achtergrond, terwijl de chemische
domineert door vergifiigtngs ver
schijnselen.
Bij de bewerkingen van plantaar
dige of dierlijke deelen ont3taat
eveneens stofdeze stofsoorten heb
ben met de bovengenoemde dit ge
meen, dat ze de longen een goede
broedplaats maken voor de ont
wikkeling van longtuberculose.
Komen op dierhuiden infeciiekiemen
voor, dan spreekt 't vanzelf, dat in
fectie ontstaat. Zoo b.v. bij de be
werking van huiden van aan miltvuur
gestorven koeien ontstaat zeer vaak
deze gevreesde ziekte bij den arbeider.
Overziet men al het onheil, dat de
verschillende stofsoorten aan onze
gezondheid bezorgen, dan zal men
de bestrijding van het ontstaan ervan
als een algemeen noodzakelijken eisch
voor de volksgezondheid beschouwen.
A.
Een nieuwe Bakkerswet.
Naar aanleiding van het bericht,
dat de heeren Aalberse en Passtoors
zich bezig houden met het samenstel
len van een gewijzigd ontwerp-Bak
kerswet, wordt aan 't „Vad." gemeld,
dat ook de club Unie-liberalen reeds
een verbeterd ontwerp-Bakkerswet in
behandeling hetfi.
ge gisteravond met Kopisch in ge
zelschap ziji geweest, dat hij u zijn
geld heeft laten zien en gij u begeerig
over hebt uitgelaten. Kopisch was
tamelijk dronken, toen hij 's nachts
naar huis ging. Onderweg kreeg hij
een slag op het hoofd, die hem be
wusteloos deed neêrvallen en werd
hij van zijn geld beroofd.
Thans viel het Rothmann in, dat
de man met de blauwe rok, de smid
Kopisch moest geweest zijn, en tege
lijk begreep hij, dat hij zich ten op
zichte van dien man wel eenigszins
verdacht gedragen had.
Hij verklaarde daarom plotseling
Ik heb iets mede te deelen, dat
alleen de burgemeeester hooren mag.
De burgemeester komt eerst later
op het bureau. Qij kunt mij ook wel
mededeelen, wat gij te zeggen hebt.
En ik zeg u, dat ik den burge
meester zelf moet spreken, en wel
dadelijk. Voor iedere vertraging maak
ik u verantwoordelijk.
Deze strenge toon scheen den
secretaris toch te imponeeren, want
hij zond een der politiedienaars naar
den burgemeester.
Deze verscheen, tamelijk geërgerd
Nu binnen enkele dagen een voor
ste! van mr. Aalberse te wachten is,
wordt de indiening van het ontwerp
der Unie-liberalen opgeschort, om
eerst te zien, wat het ontwerp-Aalberse
inhoudt.
De „Nederlander" meent zeker te
weten, dat reeds onmiddellijk na de
verwerping van het ontwerp-Bakkers
wet enkele leden van de Cbrist.-Hisi.
Kamerclub besloten hebben, een
nieuw ontwerp in te dienen, en dat
thans de tekst van dit ontwerpt reeds
voor een deel zou zijn vastgesteld.
Het voorstel van christ-hist. zijde
zou de oplossing zoeken in het ver
bod van den Zondagsarbelden
daarnevens in een regeling van den
arbeid, zoowel gedurende den dag,
ais gedurende den nacht, met sterke
beperking van den nachtarbeid.
Aan de „Tijd" wordt meegedeeld,
dat ook bij de anti-revolutionnaire
partij plannen in zake een ontwerp-
Bakkerswet bestaan, en dat de heer
Duymaer van Twist en nog een paar
leden van de protestantsche fractiën
der rechterzijde zich bij de heeren
Passtoors en Aalberse tot het indie
nen van een gezamenlijk voorstel zul
len aansluiten. Volgens de „Tijd"
kunnen de heeren Aaiberse en Pas
stoors zich op éen enkele uitzonde
ring na verzekerd houden van den
bijval der Katholieke Kamerleden,
Hun ontwerp zou binnen enkele da
gen bij de Tweede Kamer worden
ingediend.
We hebben dus te wachten, een
chrisi.-hist. ontwerp, een katholiek-
antir. ontwerp, een misschien unie
liberaal ontwerp. Keuze genoeg
Rijksinkomsten over 1911,
Ais no. 169 van de nieuwe volgreeks
der bijdragen tot de statistiek van
Nederland, uitgegeven door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek, is ver
schenen de statistiek der Rijksinkom
sten over 1910.
Blijkens het voorbericht zijn de
tabellen wederom in enkele opzichten
uitgebreid, aangevuld of gewijzigd.
Aan de inleiding is het volgende
ontleend
Over 1909 en 1910 (over dit
laatste jaar zijn nog slechts de voor-
loopige cijfers beschikbaar) hebben
de Rijksinkomsten in totaal bedragen
Gewone ontvangsten: Directe" be
lastingen 1909 f44.688.515, 1910
f 46.728.043 accijnzen resp.
f 59.133.060 en f 62.236.537indirecte
belastingen resp. f 27.691 974 en
f 27.945.887invoerrechten resp.
f 12.615.027 en f13.330,629; de mid
delen E—L resp. f 24 448.771 en
f25 512 059; aandeel opbrengst ex
ploitatie Staatsspoorwegen resp.
f4.188.140 en f4.188.140; aandeel
winsten Nederlaadsche Bank resp.
f2.046.825 en f3.040.306 overige
dat hij op een zoo ongewoon vroeg
uur reeds op het bureau werd geroe
pen, en was in het eerst, toen de
gevangene verklaarde, dat hij hem
geheel alieen en zonder getuigen
moest spreken, weinig geneigd dezen
wensch in te willigen.
Nadat echter het waardige hoofd
der stad zich had overtuigd, dat de
gevangene op de zekerste wijze ge
boeid was, zond hij de verbaasde
beambten de kamer uit, doch plaatste
zich voorzichtigheidshalve zóa, dat
de tafel tusschen hem en de gevan
gene stond.
Na een half uur ongeveer opende
de burgemeester de deur weder, en
zagen de binnentredende politie-be-
ambten den gevangengene ongeboeid
in de kamer staan, terwijl zij den
burgemeester hoorden zeggen
Deze man heeft zich gelegiti
meerd en kan vertrekken. Hij is on
verdacht.
(Wordt vervolgd.)
