Woensdag
17 April
Haal m Smart.
Winterkuren in de bergen
Feuilleton.
No, 91.
50e Jaargang.
1912.
BINNENLAND.
VL1SSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÉNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groofe
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijn! dagelijks, uitgezonderd op Zon- ®n Feestdagen.
TSLEFOONWUMMEB 10.
flfe©nrtements-fêdu©rf®nfi§n op zeer voordeelig« uoorioaarden
Wanneer de drukkende hitte van
den zomer de lage landen bij de zee
benauwt, ontwaakt in de harten der
stadsmenschen het verlangen naar de-
frissche schoonheid der Alpen met
hunne donkere wouden, hun verras
sende natuurtafreelen en hunne wild-
bruischende beken. En zij allen, die
naar het gebergte trokken om zich
lichamelijk en geestelijk te verkwik
ken, keeren in hunne woonplaats te
rug vol over de verrukkelijk schoone
natuur, die zich voor hunne bewon
derende blikken in onuitputtelijke af
wisseling vertoonde. Wie gaat echter
's winters naar 't gebergte Wie denkt
niet aan de strenge koude, de ijzige
winden, wanneer hij zich voor den
geest roept een winteroeeid van die
schoone Alpen. En toch richten vele
honderden menschen juist 's winters
hunne schreden raar deze Alpijnsche
reuzen. Dit zijn geen touristen of
bergbestijgers, geen menschen in 't
bezit van hunne gezondheid, die door
overmoed daarheen worden gedreven,
maar zwakken en zieken, die bezield
zijn mc-t den wensch, in de stille
bergdalen genezing van hun lijden te
vinden.
Het hoofddeel der lijders, die een
winterkuur in 'i hooggebergte onder
gaan, zijn longzieken, tuberkuleuzen,
bij welken nog hoop op genezing
bestaat, of erfelijk belasten. Daarne
vens zijn er menschen met chroni
sche katarrhen, asthmalijders en an
deren, die hun gezondheid trachten
terug te krijgen. Het streven, tegen
de longtubercuiose een afdoend mid
del te vinden, heeft de opmerkzaam
heid der wetenschap op het hoogge
bergte gevestigd. Von Humbol! reeds
constateerde op zijn reizea in Cen
traal en Zuid-Amerika, dat de be
woners der hoogvlakten zich onder
schei len van hunne buren in de
lagere streken door een opvallend
breede borst en goed ontwikkelde
iongen, terwijl het voorkomen van
tuberculose tot een groote zeldzaam
heid behoorde. Dergelijke waarne
mingen werden op andere hoogge
legen plaatsen ook gedaan. Men is
dan ook tot de meening gekomen,
dat de natuur in 't gebergte eigen
schappen bezit, die de verbreiding
en het ontstaan van tuberkulose
machtig tegenwerken. Niet een en
kele eigenaardigheid van het hoog
gebergte klimaat geeft verbetering van
den gezondheidstoestand, neen, het
klimaat als zoodanig, met al zijn
eigenschappen, geeft genezende wer
king.
Om nu een denkbeeld te geven
van de eigenaardigheden van de
weerstgesteldheid in die streken,
O—
22.)
„Als wij den straatweg verlaten en
dwars door dat bosch gaan, bekorten
wij den weg zoo en komen wij juist
bij den molen uit",
„Dat vind ik goed".
De goede verstandhouding tusschen
de meisjes was bewerkt. De takken
wegbuigend, zochten zij zich een weg
te banen door het boschje. Plotseling
liet Hildegard een schreeuw uit en
klemde zich vast aan den arm van
haar gezellin. Van achter een hazel-
notenboschje was een gestalte te
voorschijn gekomen, die vermoedelijk
onder den blooten hemel had over
nacht. De schuw rondziende kerel,
in een lompen jas gehuld, scheen
evenzeer verschrikt en keerde zich
eerst tot de vlucht, toen hij echter
zag, dat de dames alleen waren,
keerde hij terug en eischte een aal
moes. Constance wierp hem een
zullen we enkele eigenschappen daar
van opsommen.
Het is bekend, dat met het stijgen
in de hoogte de luchtdruk daalt.
Bedraagt de barometerstand op het
niveau van de zee 760 M.m., dan
is de stand op 1500 M. hoogte
629 5 en op 2000 M. hoogte 591 M,m.
De druk op het lichaam van de
lucht is bij de zee 15500 KG., op
1500 M. hoogte 12828 en op 2000
M. 12083 K.G.
De drukvermindering veroorzaakt
een overeenkomstige luchtverduring
waarmee weer overeenkomt een ver
mindering van het zuurstofgehalte.
De iuchtverduring en drukvermin
dering oefenen een mechanische
werking op het organisme uit.
De elasticiteit der longen, het
spïerapparaat der ademhalingsorga
nen werkt krachtiger, de inademing
is dieper en voller. Langzamerhand
ontstaat hierdoor een verwijding der
borst en zetten de longen meer uit.
Op dezelfde wijze wordt de harts-
werking geprikkeld, de zuigkracht
stijgt en daardoor wordt de bloeds
omloop versneld. Deze weldadige
invloed kenmerkt zich door toename
der polsslagen. Ook de spanning
van de pols wordt verhoogd. De
zuurstofarmoede prikkelt eveneens
het hart om het bloed sneller door
de longen te zuigen, of dat de
zuurstof voldoende opgenomen wordt.
Hierdoor is de koolzuurafscheiding
uit de iongen intensiever.
De reinheid der lucht verder is
kenmerkend voor het hooggebergte.
Dat zuivere lucht een niet hoog ge
noeg ie schatten steun in den strijd
tegen de tuberculose is, neemt de
geheele geneeskundige wereld aau.
Het geheel vrij zijn van mechanische
en chemische verontreinigingen, zoo
wel als van mikro-organismen is
zonder twijfel hoogst nuttig. Evenals
het binnendringen van stof, gasvor
mige giften en ziekte veroorzakende
bacteriën vermeerdering van tuber
kelbacillen begunstigt, wordt door
dezelfde invloeden ook de vatbaar
heid voor de ziekte verhoogd.
Boven alles zijn die bacteriën ge
vaarlijk, die, met de inademings'ucht
in de longen komend, nog katar-
rhaie processen naast de tuberculeuze
doen ontstaan. Om echter beslist
zuivere lucht te vinden, is niet zoo'n
eenvoudig vraagstuk in laag gelegen
streken, waar veel menschen bij el
kaar wonen. In het hooggebergte
daarentegen hebben onderzoekingen
aangetoond, dat bacteriën afwezig
zijn, en de lucht geheel voldoet aan
de eischen voor een kuur.
Frissche lucht heelt nog ander voor
deel. Zoowel gezonden als zieken
voelen zich veel welbehagelijker, de
eetlust is grooter, de voedingstoestand
wordt beter, en de ziekteverschijnse-
geldstuk toe, doch zeide op vastbe
raden toon „Ga nu echter je eigen
weg en denk er om ons niet verder
lastig te vallen. Onze begeleiders
zijn in de nabijheid en éen schreeuw
is voldoende om hen hier ter plaatse
te doen zijn".
De kerel sprong tusschen d® strui
ken en verdween tusschen het juist
op die plaats zeer dichte houtgewas.
„Mijn hemel hoe klopt mij het
hart!" stamelde Hildegard, altijd nog
bleek van schrik.
„Angstig woudvogeltjespotte
freule von Arnheim. „Ik had bepaald
schik in dit avontuurtje. Men moet
niet altijd terstond zqn tegenwoordig
heid van geest verliezen. Ik zie het
juist gaarne, dat alles niet even ge
makkelijk en rustig afloopt."
Bij den molen aangekomen, namen
de meisjes afscheid, onder de belofte
dat zij elkaar spoedig op dezelfde
plaass zouden weerzien.
Hildegard sloop eenigszins bevreesd
naar huis. Zij vreesde, dat haar vader
die steeds zeer vroeg uitging, reeds
teruggekeerd zou zijn en haar lang
uitblijven hebben opgemerkt Deze
bezorgdheid bleek echter ongegrond.
len minderen. Naast deze factoren
treden de overige eigenaardigheden
van het bergklimaat, de temperaiuurs-
afname en de meerdere droogheid,
op den achtergrond, hoewel zij ook
niet geheel zijn weg te cijieren.
Juist al de genoemde eigenaar
digheden van de berglucht zijn uiterst
geschikt voor ionglijders. En men
heeft er dan ook practisch gebruik
van gemaakt door het inrichten van
sanatoria met warandes, waarop de
patiënten den geheelen dag van de
zuivere lucht kunnen genieten. De
iigkuur vereenigt het genot van de
berglucht met de voordeeien van de
rust, die bij dergelijke ziekten zoo
mogelijk tot het uiterste moet worden
doorgevoerd. Voor de koude kan men
hen beschuiten met dekens, mantels,
enz., terwijl regen, sneeuw en wind
gemakkelijk geweerd kunnen worden.
De vraag, waarom juist de winter
tijd voor de kuur gekozen wordt, is
met weinig woorden te beantwoor
den. In de eerste plaats is het klimaat
in lagere streken zeer ruw en afwis
selend, nu eens koud, dan weer mist,
dan weer wind, terwij! in het ge
bergte een gelijkmatige weersge
steldheid heerscht. Vervolgens is de
sneeuw bij de bergkuur van zeer
veel nut. Want zij maakt de lucht
zoo zuiver mogelijk en omdat ze ge
lijkmatig verspreid is, verhindert ze
een plaatselijke verwarming van den
boden? en voorkomt daardoor het
ontstaan van locale winden. Ook het
zonlicht is 's winters daar veel krach
tige?, omdat er weinig bewolking
en nevel isvandaar dat de tem
peratuur zeer behageiijk voor de
patiënten kan zijn.
Het is algemeen bekend, dat in de
laatste jaren ook in ons land de
Iigkuur met succes is toegepast
bij tuberculose. Dat men zich hier
over zeer verheugen moet, behoeft
geen betoog. Toch zijn er nog velen,
ook onder de artsen, en voorat onder
hen, die in '(gebergte zijn geweest,
die de kuur in Zwitserland als het
neusje van den zalm beschouwen we
gens de werkelijk verbazende resul
taten, die in die streken in korten tijd
worden bereikt. A.
Koninklijk bezosk aan Amsterdam,
Hare Majesteit de Koningin Moe
der zal in den avond van 6 Mei a.s.
naar Amsterdam vertrekken en aldaar
in het Koninklijk paleis verblijven
tot 9 Mei des morgens.
Hare Majesteit begeeft zich van
Amsterdam naar Heidelberg, tot het
brengen van een bezoek van enkele
dagen aan Hare Majesteit de Konin
gin Weduwe van Zweden, tante van
de Koningin Moeder.
Hij was nog niet terug en groot
moeder berispte haar niet. Zij stond
haar kleindochter, dis overigens den
t Edel hof" niet dikwijls verliet, deze
morgenwandeling gaarne toe.
Constance werd reeds gewacht.
Prisca had haar afwezigheid mede
gedeeld aan" freule von Dombrowsky
en deze stond nu aan het hek van
het park te wachten. Toen zij de
vermiste zag, ijlde zij haar tegemoet
en riep met opgewonden stem „Hoe
komt gq er bij zoo lang alleen rond
te loopen Waar zijt gij geweest
„In het bosch 1" werd haar koel
geantwoord.
„Doe dat nooit weer. Gij zoudt
eens beleedigd kunnen worden of
een landlooper of een kwade hond
zou je lastig kunnen valien".
„Aan de nicht van den vrijheer
von Hohenfels zai niemand den ver-
schuldigden eerbied onthouden en wat
de opgenoemde gevaren betreft, be
staan deze alleen in uw verbeelding.
Ik zag slechts eerlijke landlieden, die
aan hun arbeid gingen. Overigens
ben ik niet vreesachtig", hernam het
meisje, terwijl zij de onaangename
ontmoeting opzettelijk verzweeg.
Gedurende het verblijf te Amster
dam zal Hare Majesteit de Koningin
Moeder geene particuliere audiënties
kunnen verlesneneen „inschrijfboek"
van Hare Majesteit zal echter vanaf
1 Mei in het Koninklijk paleis wor
den nedergelegd.
Eerste Kamer.
Voor de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, welke Donderdag 23 April
weer samenkomt, ligt voor onderzoek
in de afdeelingen gereed de Vogelwet
en zullen vermoedelijk voor openbare
behandeling in staat van wijzen wor
den gebrachthet Bouwwesje en de
regeling van het armbestuur.
De Koningin Emma-bloem.
Maandag den 22sten April is het
wederom alom in den lande de tu-
bercuiosedag. In vele steden en dor
pen waar vereenigingen zijn opgericht
tot bestrijding der tuberculose of
waar afdeelingen van het Groene of
Witte Kruis zijn gevestigd, welke
zich in het bijzonder met de bestrij
ding der tuberculose bezighouden,
zal dien dag, evenals de vorige jaren,
een kunstbloem ten bate van boven
genoemde plaatselijke Vereenigingen
ter verkoop worden aangeboden.
Zooals bekend is heeft H. M. de Ko
ningin-Moeder Haar naam aan deze
bloem wel willen verbinden en in
overleg met de Nedarl. Centrale Ver-
eeniging tot bestrijding der tubercu
lose den dag bepaald, waarop de
verkoop zal plaats hebben.
In Amsterdam zullen dien dagplm.
60.000 bloempjes op de straten en
pleinen verkocht worden. De op
brengst geschiedt ten behoeve der
Amst. Vereeniging tot bestrijding der
Tuberculose.
Patrimonium.
Het Ned. Werkliedenverhond Patri
monium is gisteren te Amsterdam
zijn een en dertigste jaarlpsche
algemeene vergadering begonnen
onder leiding van den heer P. van
Viiet.
De vooizitter zeide in zijn openings
woord, dat er reden is, om, schoon
niet geheel voldaan, toch dankbaar
te zijn.
Dankbaar voor wat de regeering
heefi voorbereid, niet voldaan wat
betreft de langzame wijze waarop de
behandeling van de ingediende wets
ontwerpen gaat en ontstemd over de
politieke tegenwerking van zekeren
kant, waar men blijkbaar tot eiken
prijs wil verhinderen dat nog vóór
1913 de Ziektewet en de Invaliditeits-
en Ouderdomswet tct stand komen.
Dat daarover anders gedacht wordt,
aldus spr., in de kringen der Chr.
arbeiders door heel het land, is onder
meer ook gebleken uit de actie voor
„Dat doet niets ter zake 1 Ik wil
niet, dat gij zonder geleide het park
verlaat".
„U zal zich daaraan moeten ge
wennen, tante, ik kan u niet tot mijn
wenschen overhalen, doch zal mij
evenm'n schikken naar de uwe. Gij
hebt de macht mij van mijn moeder
te scheiden, maar mijn persoonlijke
vrijheid Iaat ik niet verkorten. Blijft
gij bij uw verbod, dan zai ik genood
zaakt worden ongehoorzaam te zijn
er zullen tooneelen voorvallen, die
uw en mijn aanzien zouden kunnen
schaden."
Alexandra richtte haar indrukwek
kende gestalte hoog op. Een scherp
antwoord scheen haar op de lippen
te zweven en een bliksemstraal schoot
uit de grijze oogen. Zij bedwong zich
echter en zei rustig: „Moeien wij
dan in een voortdurenden twistten?'
„Zooais u den toestand zelf hebt
gemaakt, jaantwoordde Constance
met een blik voi trotstoen ijlde zij
zonder een woord te zeggen, haar
voorbij naar het slot.
HOOFDSTUK VI.
De man, die zoo plotseling tegen
over de beide meisjes had gestaan,
de herziening van onze Tarief wet en
de totstandkoming der sociale wet
geving, vanwege het verbond gehou
den, en die naar wij nog altijd hopen
en verwachten, door eens gezamen-
iijken actie van P/ot. Chr. en R.
kath. arbeiders-organisaties worden
besloten. Wij willen beide. Ook het
Tarief, ondanks alles wat daartegen
van zekere zijde wordt beproefd, Als
het niet anders kan, zegt spr., heb
ben wij dezen prijs over'voor de
totstandkoming van de Ziektever
zekering en de ouderdoms- en inva
liditeitsverzekering. Spr. komt er tegen
op, dat Patrimonium over het alge
meen genomen achteruit gaat.
Blijkens het jaarverslag van den
sssretaris, den heer F. Noordhof, telt
Patrimonium thans 222 afdeelingen.
Elf nieuwe werden in den loop van
het jaar opgericht, vijf werden er
opgeheven. Het aantal gewone leaen
is toegenomen, dat der buitengewone
is afgenomen.
De voorzitter heette daarna ter
vergadering welkom den gewezen
voorzitter, thans eerevoorziiter, den
heer Klaas Kater. Deze richtte daarna
het woord tct de vergadering, om
Patrimonium nog eens ernstig te
waarschuwen tegen het in de hand
werken van het socialisme. Keeren
kan men het niet, zoo zeide hij, maar
laat ons er toch geen heil van ver
wachten, vooral niet van het staats
socialisme, dat het meer gevloekte is.
Besloten werd den heer Van der
Molen, thans wethouder van Rot
terdam, vroeger lid van het bonds-
bestuur, te benoemen tot lid van het
btnëau van advies.
Verbetering van reeds toegekende
pensioenen.
Het hoofdbestuur van den Konink
lijken Nederlandschen Bond van
oud-onderofficieren heefi zich tot den
minister van oorlog gewend, met het
verzoek de pensioenen der onder
officieren we! te willen verbeteren en
voor oude, geweren militairen, die
door een te klein pensioen in zor-
gelijken toestand zouden blijven, iets
ie willen doen, door eventueele
wetswijziging ook op hen van toe
passing ie maken of te bewerken,
dat hun een bijslag op hun pensioen
worde toegekend.
De rede over de nieuwe zedewet-
ten door mej. Neellje Lokerse in
verschillende plaatsen van ons land
ook te dezer stede gehouden
is in brochurevorm door haar uitge
geven.
De brochure is bij verschillende
boekhandelaren verkrijgbaar gesteld.
zette iniusschen zijn wandeling voort,
nu loopend dan klauterende, dan
weer voorzichtig kruipende, en zich
bij ieder gerucht achter een struik
verbergende. Hy vermeed de gebaande
wegen, doch scheen zeeer goed den
weg te weten in het bosch en op
een bepaald doel af te gaan. Slechts
eenmaal waagde hij zich uit het
kreupelhout, knielde neer aan de
beek, schepte water met de holle
hand en dronk dat met groote teugen,
dan luisterde hij weer als een opge
jaagd dier en nu begon hij weer
voorzichtig voorwaarts te kruipen.
Eindelijk was de groote bloem
rijke weide bereikt, die voor de
hut der eenzame vrouw lag. Achter
den stam van een ouden boom
verborgen, liet de vluchteling lang
en onderzoekend den blik ronddwa
len. Er was niets verdachts te zien
enjnoch het geluid van een mensche-
lijke stem, noch dat van het blaffen
van een hond brak de stiite. Nu
sprong hij te voorschijn, ijlde over
het gras en trachtte de deur van het
huisje te openen; de grendel was er
echter voo'geschoven. Hij bromde een
vloek en klopte. (Wordt vervolgd.)
