Eerste Blad. Bil namniei beslaat uit 2 lilaJ en Maandag 5 Februari No. 30. 50e Jaargang. 1912, om do wii Feuilleton. Brieven uit de Jlofsfad VLISSINGSCHE COURANT. Prijs per drie maanden Ï.30. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58. ADVERTENTlEN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. QrooSe letters en clichés naar plaatsruimte. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- m Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10. ^bonnefïients-flidwertentiën op zeer uoordeeüge yoerutsarden Heigeen vóór, tijdens en na hei tot stand komen der beruchte Amster- damsche verordening op de winkel sluiting, we! te verstaan de ge dwongen winkelsluiting, daarom trent is voorgevallen, zal aan onze lezers waarschijnlijk in hoofdzaak be kend zijn. Maar omdat vooral onze talrijke winkelstand bij deze zaak zulk een grool belang heeft, in het vervolg wellicht zou kunnen krijgen, er in ieder geval veel belang in stelt, was het sinds lang ons voornemen, om deze hoogst belangrijke zaak meer in bijzonderheden te bespreken. De loop der zaak was deze na langdurig beraad neem! de Amster- damsche raad de voorgestelde ver ordening aan daarop volgt verzet tot uitlokking van rechterlijke be slissingen, die in verschillenden geest uitvallen en vervolgens wordt de be slissing in hoogste instantie, door den Hoogen Raad, uitgelokt. Tal van pennen komen in bewegingtal van beschouwingen worden ten beste ge geven. Twijfel alom. Is, vraagt men, de Arn- sterdamsche verordening niet in strijd met het algemeen belang? En we! niet zoozeer om haar beginsel, maar om de wijze van uitwerking? De verordening toch veroorzaakt ernstige schade, zoodat er zelfs een bestaan door te niet kan gaan. Wanneer een Rijkswet zoo groote schade veroor zaakt, dan gaat dit gepaard met schadeloosstelling of uitzondering, in ieder geval met iets wat er tegenover staat. Een groep van twintig winke liers, hebben in een request aan Ge deputeerde Staten met cijfers aange toond, dat 9-uur sluiting hun nering onmogelijk maakte. De Amsterdam- sche gemeenteraad voert het beginsel in, dat men iemands bestaan hem zonder schadeloosstelling ontnemen mag. Iemand die voortaan iets on derneemt, industrieel, winkelier, gros sier, caféhouder, ambachtsman,'dient er rekening mee te houden, dat b. v. na een jaar of tien, wanneer hij met moeite en inspanning zijn onderne ming tot bloei heeft gebracht, hem een doodende belemmering in den weg kan worden gelegd, zonder eenige vergoeding. Men heeft terecht gevraagd, of er groeter domper denkbaar is voor den ondernemingsgeest dan het bewust 44.) o- Zij stapte in de motorboot aan de aanlegplaats en gleed in den kostelijk warmen zonneschijn over het groene, heldere water. Voorbij het hotel „Naar de Uglei" waar juist een groot gezelschap vroo- hjke toeristen binnenging, begaf Ma rianne zich op weg naar hetsDrook- fesmeer. „Een donker oog, dat slechts in het middaguur tot de zon opziet een bang zwijgen heerscht alom, geen zuchtje beweegt den klaren spiegel van den afgrond." Aldus beschrijft Emanuel Geibel het veel bezongen Ugleimeer. En Mari anne bespeurde reeds zijnbetoovering, zij wandelde langzaam aan den voet van de begroeide heuvels, die het water dicht en geheimzinnig omsluiten. e rustte in het mos aan den oever en luisterde naar het fluisteren van zijn, dat bij alle risico's die zich in 't leven voordoen, zich nog ook dit komt voegen, dat p'otseling het werk van jaren kan worden vernie tigd. En als het plaatsen van een domper op het particulier inititatief niet is in strijd met het algemeen be lang, wat is er dan langer nog wèl mee in strijd Daarom wenschie men vernietiging der verordening en Gedeputeerde Staten van Noord-Holland vroegen die vernietiging dan ook bij de re geering aan, op grond dat, door die verordening was getreden in een algemeen rijksbelang. Door het verzuim van de raadsleden die het ontwerp der verordening hadden ingediend, en geen datum van inwerkingtreding daarbij hadden genoemd, werd plotseling op Maandag 18 September 1911 de verordening van kracht, omdat drie dagen daarvoor nog geen antwoord van regeerings- wege was .ingekomen op h -t verzoek van Gedeputeerde Staten tot vernie tiging der verordening. Daarop is een groote beweging in de hoofdstad gevolgd. To! nog toe had men zich vrij onverschill'g bij de zaak neer gelegd. Men was waarschijnlijk van meening dat óf 'net verzoek van Ge deputeerde Staten zou worden inge willigd, óf van regeeringswege in elk geval schorsing zou worden voorge steld, om de zaak nauwkeuriger te onderzoeken. Dat geen antwoord zou inkomen en daardoor de verordening, krachtens de wet, zoo plotseling rechtsgeldigheid zou verksijgen, was niet verwacht. Istusschen was men algemeen van meening, dat hoogst waarschijnlijk de eerste avonden al« leen door de politie zou worden ge waarschuwd en nog geen processen- verbaal zouden worden opgemaakt. Die verwachting werd niet teleur gesteld, maar het was natuurlijk uit stel van executie. Overigens steeds een groeiende on tevredenheid en teleurstelling, voor namelijk omdat de regeering zelf voor nemens was de zaak bij een rijkswet te regelen, aan een staatscommissie een onderzoek had opgedragen en deze commissie reeds sinds lang rapport bad uitgebracht onder bij voeging van een ontwerp van w. t. Hei zou dus vrij natuurlijk zijn ge weest wanneer de regeering, die daardoor toch zelf had geloond, dat het hier volgens hare meening een rijksbelang gold, het advies van Ge deputeerde Staten had gevoigü en deze zaak had verklaard te behooren iot de bevoegdheid van den rljkswe.- gever. O/e igens was hei bekend dat de minister van binneniandsche zaken, van wien de beslissing afhing, per soonlijk tegen dergelijke verordenin gen was'. Iniusschen werden verbalen wegens het riet; de vloed speelde aan hare voeten. Als in teeder, moedwillig liefdespel dartelden de golfjes, en boven haar hoofd ruischte door het bosch een diep gemurmel en gnetta reeds van verre den man, die v 11 de hoogten af naar het meer afdaalde. Hij had het rijtuig, dat hem in snelle vaart van Gremsmiihlen, waar hij uit den. trein was gegaan, over Holsteinsch Zwitserland hierheen had gebracht, veilaten, en volgde nu de richting naar het Ugleimeer, waar hij volgens den waard Marianne zou kunnen vinden. Nu was de weg, die rondom den ketel van het meer liep, bereikt, en Raven matigde zijnen tred, overal rondspiedend, of hij de gezochte niet ergens kon ontdekken. Hij kende hare voorliefde voor verscholen plekjes, waar ze ongestoord kon droomen. Zag hij daarboven aan den voet van dien reuzenbeuk, zooals er hier zoo vele hun kruin tot den blauwen hemel verhieven, niet iets wits sche meren Als zij het eens was 1 Zijne scherp turende oogen staarden ingespannen over den stillen, donkeren waierspie- overireding der verordening tegen eenige winkeliers opgemaakt en Dins dag 10 October werd de eerste straf zaak behandeld tegen een bakker, die kwart voor tienen een klant in zijn winkel had toegelaten. Een jon gen kwam getuigen dat hij op dat uur een 3 cents broodje haa gekocht, ierwiji het verboden is om een win kel op andere dagen dan Zaterdags vóór '3 morgens 5 uur en na's avonds 9 uur geopend te hebben. De kantonrechter meende mitsdien dat een veroordeeling moest volgen, vooral omdat beklaagde reeds drie verbalen had en op zijn winkelruit een plakkaat had bevestigd, waarop hij vermeldde na negen uur des avonds te zullen open blijven. De rechter wenschte een onder scheid te maken tusschen de over treders die eene beslissing van de rechterlijke macht wenschten uit te lokken en daarna het overtreden na lieten en hen die willens en -wetens met overtreden voortgingen. In 't.vooibijgaan wilien wij hier wel even opmerken, dat dit ons toe schijnt eene zor.dtrünge onderschei ding ie wezen, die in het geheel niet tai da bevoegdheid der rechterlijke macht als zoodanig behoort. Maar hier ligt natuurlijk niet het hart der quaestie. De raadsman van beklaagde betoogde dat men hier me! een nieuwigheid ie doen heeft. De raad (evenals de provincie op haar gebied) mag aileen regelen wat tot de huishouding der gemeente behoort; de belangen der ingezetenen mogen slechts worden behartigd in hunne qualiteit van leden der gemeenschap maar hier behartigt men individueeie belangen en beschermt men den eenen winkelier tegen den anderen. In dit opzicht meende hij dat de verordening in tt ijd wa3 met de grondwet. Waar zou hel heen moetan, waa- neermen op drt terrein den gemeentelij ken wetgever vrijliet Dan kan op een gegeven oogenblik ook verboden worden aan advocaten om na 9 uur hun ciiènten te ontvangen,;aan schil ders om na dien tijd op hun atelier te werkt n: dan schrijft men ons voor wanneer wij des middags aan den maaltijd, zelfs boe laat wij naar bed moeten gaan. Inderdaad, dit schijnt van den ver dediger van beklaagde een soort van caricafuur; maar toch zalmen moe ten toegeven, dat zulk een ingrijpen in de zuiver pariiculiere beiangen der burge s, de overtreffende t-ap is van de vroeger zoo geiaakte bedilllg- heid der vaderen. Men kan immers op die wijze ook prijzen van huishuren en levensmid delen vaststellen. Maar wat blijft er dan van de particuliere vrijheid over He! protest van den pleiter ging dan gei naar de eenzame, die bewegenloos dezelfde houding bewaarde. Doch nu stiet daarboven in de hel dere lucht een roofvogel, die boven de vredigheid van deze stille wereld zijn kringen beschreef zijnen wilden rouwen schreeuw uit, voor hij op zijn buit afschoot. Marianne hief iuisterijk het hoofd op. „MarianneRaven had haar er kend en riep nu haren naam over het water en een heel zachte, geheim zinnige echo gal van den tegenover- liggenden oever het antwoord terug. De jonge vrouw had den roep niet begrepen. Zij bleef rustig zitten, en zoo werd het Raven gemakkelijk haar te vei rassen. „Marianne M trtanne klonk het plotseling aan I aar oor. Verschrikt wendde ze zich om, en zag Raven dicht achter zich. „Raven gij hier!" riep ze ont steld uit en st ekte beide handen af werend uit. Met eene hartstochtelijke beweging trok hij hare hand aan zijne lippen en zei diep ademhalend „Nu begrijp ik zelf niet hoe ik het zoo lang ver van u heb uitgehouden." ook veel verder dan den winkelstand en bevatte eene ernstige waarschu wing tegen machts-theorieën van de overheid. Het is natuurlijk niet onze bedoe ling de verschillende procedures voor de Amsterdamsche kantonrechters te dezer zake in bijzonderheden na te gaan. Op den 6en December werden voor de zesde kamer der arrondisse- menis rechtbank in hooger beroep vijf zaken tegen winkeliers behan deld, die zich vroeger wegens over treding van de verordening voor den kantonrechtermoesten verantwoorden. Door een der rechters was een vonnis gewezen, waarbij de verordening niet verbindend werd verklaard. Hierop komen wij in een volgend artikel terug. H.t zal dit jaar wel weer gaan ais in de laatste jaren steeds het geval is geweest: ijs zal er wel weer niet komen. Die twee dagen dat men even sommige plaatsen van ons land op de schaatsen gestaan heeft, zijn niet mee te rekenen. Hier in den Haag heeft men, dat kunnen wij geiust zeggen, de „sch eu vels" in 't roest gelaten, tot groote spijt natuurlijk van verschillende winkeliers en leveranciers, want die zien thans de „centers" niet rijkelijk in hun kassen vioeien, zooais bij ijsvermaak zeer zeker weer gebeurd zou zijn. Wat is ai niet noodig om per dag een paar uurtjes de schaatsen onder te hebben. Oude schaatsen rijden niet goed meer, zijn net als oude menschen, (ik zelf ben van het tegendeel over tuigd) dus moeten er nieuwe schaat sen Komen. Nieuwe schaatsen met niet nieuwe schoenen, dat gaat toch nieten daarom nieuwe stappers. En zoo zou men kunnen voortgaan, tot in '1 oneindige. Nauwelijks is er ook maar iets buitengewoons in zicht, of daar komen de centen te voor schijn. Nu is dat allemaal goed en wel laat 't geld maar rollen, hoe harder hoe beter, maar jammer, heel jam mer is 'i, dat men juist als men pro fiteert van iets waarvan verschillende medemenschen, heel veel medemen- schen zelfs duchtig te lijden hebben, zoo weinig denkt om die stumperds, die, waar zij die 't doen kunnen partij trekken van 't hevige vries weer, van datzelfde weer zoo veel le duchten hebben, n.l koude en honger. Zij kunnen niet, als de eersten 's avonds aan den heerlijken disch over fuifjes en feestjes praten en ook niet bij een lekker kopske thee Marianne was nog zóo onder den indruk, dat zij niets wist te antwoor den, maar juist haar zwijgen verried Raven meer, dan zij zich zelve be wust was. Zijn blik zocht hare spre kende oogen die hem tegenstraaiden. Van zijne zelfbewuste heerschzuchtige persoonlijkheid ging een stroom frisch leven uit, die haar meesleepte. Slechts met moeite kon ze eindelijk uitbren gen „En wat voert u hierheen „En dat vraagt ge nog Wilt ge aan de boomen van het woud of misschien aan de Uglei je novelle voorlezen?" „Natuurlijk I Denkt ge, dat ik in al dien tijd van onze scheiding ook maar éen verstandigen zin heb neer geschreven „Dat begrijp ik opperbest. Je geest had behoefte aan rust, nadat ge dat meesterwerk hadt geschreven." Het lachend oog van Raven ver duisterde, hij staarde over het water en vermeed den ernstigen, klaren blik van de jonge vrouw die nu voortging „Ik ben egoislisch genoeg, mg over de oorzaak, die je hierheen voerde, te verheugen." „Kent ge dan de ware oorzaak haast geplakt zitien tegen een gloei end heet gestookte kachel. En aileen voor de armen ben ik reeds blij, dat 't dit jaar een z.g. zachte winter is, nu is de eiiende tenminste iets dragelijker. En ellende wordt er in den Haag heel wat ge leden. Onze goe-geraeente is me daar plotseling betrokken in een alles be halve verkwikkelijks historie. Man moet n.l. weten, dat de ge meente Voorburg, eigenlijk éen met den Haag, een gasleverancier heeft, die nog een bepaald aantal jaren gas aan die gemeente moet leveren. Doch Voorburg gaat zelf een gas fabriek expioiteeren, weike fabriek over eenige maanden gereed zal zijn. Nu heeft de gemeente de leveran cier niet meer noodig en heeft hen tegen den tijd dat de fabriek werkt, opgezegd. Leverancier-iief is ook niet mis en zegt„Best, dat is goed en wei maar dan past 'i mij beter om je reeds vanaf 1 Maart niet meer te leveren. En daar zit Voorburg nu. Goede raad was duur. En heel naïef kwam men nu aan onzen Raad vragen, of die genegen was van 1 Maart tot de inwerking treding der fabriek gas te leveren, voor een paar maanden dus. De raad was evenwel niet zoo gek en besliste dat er niet geleverd zou worden, al zei de raad dat in voor Voorburg zachte termen. De heer Hoejenbos nam Voorburg zoo'n beetje in 't ootje en stelde voor gas te leveren, mits er concessie gege ven werd voor 75 jaar. Groot gelach en rumoer natuurlijk. Daar zit Voorburg nu in 't duister tenminste binnenshuis, want straat verlichting is er. Dat kan nog heel wat spektakel geven De schouwburgtcwestie is nog niet uii de voeten, tenminste van ver schillende kanten is er bij den Raad op aangedrongen toch nog te beslui ten dit heele seizoen te laten door spelen. Ook thans weer heeft het „Vroede—Vaderschap" afwijzend be schikt. Heel verstandig zoude ik zoo zeggen. Want wat dacht mer, nu toch dat na twee malen besloten te heb ben niet na i Maart 1912 te laten spelen, nu voor de derde maal ai 't bestolene weer ongedaan gemaakt zou worden en zeggenNu toe dan maar, ga je gang, en ais je nu later nog wat verlenging wii, nu dan kom je nog maar eens terug, wij zijn nog zoo kwaad niet Neen I En gelukkig Waar zou dat naar toe moeten Waarheen zouden vroeg Raven en keek Marianne met zoo duidelijk sprekende oogen aan, dat ze zich onwillekeurig haastig van hem verwijderde. Haar schrik en de doodelijke bleekheid, die plotseling haar gezicht bedekte, waarschuwde Raven, den ervaren vrouwenkenner, Marianne niet te verontrusten. Rustig naast haar voortgaand, haar daardoor dwingend in den gewonen pas te gaan, ging hij hee! anders voort dan hij eerst van plan was! „Dat is niet zoo gemakkelijk ge zegd, maar ik denk, dat ge wei zult begrijpen, wat ik bedoel. Ik was het, die je op de gedachten bracht, die in je sluimerende krachten op te wek ken en te beproeven iets te schrijven. De eerste poging gelukte maar al te goed en bracht het eerste kleine succes." „Wat ik aan uwe tussehenkomst te danken heb, Raven..." „Ik deed er het minste toe", weer de hij af. „Met dit succes, dat zult ge moeten toegeven, zijt ge overge leverd aan de macht der pen. is het niet zoo, Marianne tWcid-i vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1912 | | pagina 1