Gemeentebestuur.
Feuilleton.
1912.
No. 10.
50e Jaargang.
Vrijdag-
Verschijnt dagefifkSj, uitgezonderd ep Zon- en feestdagen.
COURANT.
1*2 Januari
ADVERTENTiÈN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
ftbonnsmênis-fidverfattfiëri op ze®r ooordesiig® uoorvjaarden
VLISSiNGSCHE
prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
TELEFOON NTTIMEE 10.
KAMERS VAiV ARBEiD.
Burgemeesier en Weihouders van
Vlissingen
herinneren bij deze belanghsbben-
d n nogmaals aan hunne verplich
tingtot inzending voor 15 Januari a. s.
van de lijsten, bedoeld in ariike! 1
van het Kiesreglement voor de Ka
mers van Arbeid.
Niet nakoming van deze verplich
ting wordt ingevolge art. 42 van de
wet op de Kamers van Arbeid gestraft
met heehienis van ten hoogste veer
tien dagen ot geldboete van ten
hoogste vijf en zeventig gulden.
Vlissingen, 11 Januari 1912.
Burg. en Weih. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
BIN NN L A N öT
Voorgeoefendheid.
Door den minister van oorlog werd
een commissie benoemd tot vastslel-
ling van een programma voor de
eischen van voorgeoefendhdd, die
recht geeft op een eersten oefentijd
van 6'/a maand.
Het „Uir. Dagbl." juicht het ten
zeerste toe, dat de mims'er hierioe is
overgegaan, omdat daardoor meer
waarborgen bestaan, dat er een pro
gramma wordt samengesteld, dat aan
billijk te stellen eischen beantwoordt.
Zonder aan de bekwaamheid van de
samenstelling van het eerst-onlworpen
programma iets te kort te doen, ge-
iooven wij toch, dat de leden der ge
noemde commissie de aangewezen
personen zijn voor de taak, waarvoor
zij worden samengeroepen. Die taak
is echter verre van gemakkelijk, want
staan aan den eenen kant de mili
taire eischen, waaraan geen afbreuk
kan worden gedaan, wil de geoefend
heid ra 61/b maand oefenen voldoende
zijn, aan den anderen kant moet het
verwerven van de voorgeoefendheid
ook ten doel hebben en dit
zeker niet in de laatste plaats
het verbeteren van de lichamelijke
volksontwikkeiieg „welke als grond
slag voor een betere vorming van
het leger kan dienen."
Daarom za! de oplossing moeten
worden gezocht niet in het voor
schrijven van het kunnen verrichten
van arm- of beenbewegingen en der
gelijke al of niet met gebruik van
een staaf, maar yan oefeningen,
waaruit kracht, uithoudingsvermogen,
vlugheid, behendigheid en vooral durf
blijkt.
In dit verband zou het zelfs aan
beveling verdienen, als ook het kun
nen zwemmen in de eischen werd
vermeldhetgeen hier in ons vader
land toch geenszins een overdreven
eisch kan worden genoemd wellicht
dat dit ook mede helpt tot verhoo
ging van de algemeens zindelijkheid
op het lichaam, die dikwijls he
laas nog vee! te wenschen over
laat, alsmede tot verbetering van den
gezondheidstoestand van ons volk.
Pensioenfonds S.S.
Do commissie van beheer van het
pensioenfonds van het personeel der
Staatsspoorwegen beeft gisteren aan
dat personeel een circuiaire mei bij
gevoegd referendumbiljet gezonden,
om zich uit te spreken over de vraag,
of de leden zich al dan niet kunnen
vereeiigeh met de voorstellen van
de regeering, in welke de mioisier
opheffing van de commissie van be
heer eischt. De directeur-generaal
heeft goedgevonden, dat een com
missie van toezicht zal worden inge
steld, welke echter geen recht van
beslissing zal hebben.
Gaaf de Nederlandsche scheepsbouw
wel geheel met zijn tijd mede
Over dit onderwerp sch ijft J. v. d.
S. in het „Nederl. Zeewezen3
De bouw var, 2 mailstoomers voor
de Kon. Hoi!. Lloyd is opgedragen
aan de fi-ma Alex Stephen Sons
Ltd. te Glasgow, dezeifde fi-ma, die
ook de stoomschepen „Hollandia"- en
„Zeeiar.dsa" heeft gebouwd. De Ne
derlandsche werven, die gevraagd zijn
hebben verklaard, niet iii de gelegen
heid te zijn naar den bouw mede te
dingen. Da afmetingen der nieuwe
schepen worden 560' X 66' X 49'
de bruto-inhoud ongeveer 14 000 ton
de snelheid 17.
Bovendien rijst de vraagkan een
schip van grootere afmetingen op een
onzer Nederlandsche werven gebouwd
worden De Rijkswerf is, gelijk later
zal blijken, vanzelf uitgesloten, doch
dit behoeft niet te worden aangemerkt
ais een ernstig bezwaar. Maar de mi
nister betwijfelt ten e nstigste of thans
één onzer particuliere werven den
bouw van een derg«lijken bodem,
waarop onze industrie niet is inge
richt, zou kunnen aanvaarden, zoodat
de kans groot is, dat de buiteniand-
sche industrie zou moeten worden te
hulp geroepen. En zelfs al mocht bij1',
op een enkele werf een schip van
15.000 ton kunnen worden gebouwd,
dan nog worden in ons vaderland
geen dokken gevonden, die een oor
logsschip van die afmetingen kunnen
opnemen.
Dezer dagen kon men in de cou
ranten bovenstaande berichten lezen,
waaruit blijk', dat in N.'deriand op
dit oogenbllk geen schepen van 14 000
ton of groottr kunnen gebouwd wor
den.
Nu is het waar, dat betrekkelijk
weinig van deze schepen gevraagd
worden, maar bij de Holland-Amerika-
lijn, den Kon. Hoii. Lloyd en mogelijk
later de Kon. Ned. Marine zijn of
komen zulke vaartuigen toch in ge
bruik.
Nu is het begrijpelijk dat niet eike
groote werf op den bouw van zulke
groote schepen kan zijn ingericht, zelfs
zou het uit een oogpunt van concur
rentie moeilijk zijn, dat da groote
werven te zanten een der bestaande
werven er voor zouden inrichten, om
dat die werf een te grooten voorsprong
zou hebben, maar wei zouden zij zich
m. i. kunnen combineeren, om geza
menlijk een nieuwe scheepswerf te
maken, die ingericht zou zijn op den
bouw ook van groote scheper.
De bestellingen, die ru naar het
buitenland gaan, konden dan hier te
lande worden uitgevoerd, en mogdijk
zouden wij ook voor- andere landen
orders kunnen krijgen.
Gaarne zou schr. vernemen, of hier
tegen werkelijk overwegende en on
oplosbare bc-zwaren bestaan, en zoo
ja, welke die zijn.
Legermanoeuvres.
In afwijkmg van bet vroeger ge
bruik om teikens na afloop Van een
iegermoeuvre op denzeifden d3g daar
over de besprekingen met de officie
ren te velde te houden, is de ge-
dachtenwisseling eu critiek over de
in het afgeloopen najaar gehouden
manoeuvres van het veldleger eerst
deze week te 's Gravenhage gevoerd
met den commandant van het veid-
ieger.
Daartoe waren van ji. Maandag af
daar bijeengekomen de chef van den
staf. alle divisiegeneraals, de corps
commandanten der aan de oefeningen
deelgenomen hebbende troepen, de
seheidsrechters en de stafofficieren.
De besprekingen zijn gisteren afge-
ioopen.
Majesteitsschennis.
Een der politie agenten, die bij het
Koninklijk Paleis in het Noordeinde
te 's Gravenhage dienst doen, had
Dinsdag een zonderlinge ontmoeting.
Hij werd ni. daar aangesproken door
een man, die zich tegenover den po
litiebeambte vragenderwijze op min
achtenden toon uitliet over de reden
waarom hij hier geposteerd stond, on
der aansporing, om liever een helsche
daad te verrichten in het gebouw,
dat hij moest bewaken.
De taal was van dien aard, dat hij
deze persoor, naar het centraal bureau
van politie meenam, waar de man
werd gehouden, om gister naar 't huis
van bewaring overgebracht te worden,
terzake van majesteitschennis.
De politie bleek te doen te hebben
met een gewezen korporaal-stoker der
marine.
—O—
25.)
„Je moest het zelve maar eens
ondervinden, hoe het is, ais het ge
zicht opheldert als je komt, en de
handen je zoo vol vertrouwen wor
den toegestoken. Ons weten en kun
nen is helaas begrensd, maar als het
gelukt en wij met Gods hulp een
kostbaar leven redden, dan is dat
loon genoeg. Gij zult het later wel
inzien Marianne, en mij niet met
wenschen kwellen, die niet vervuld
kunnen worden. Wij artsen staan op
eenen voorpost, en de ons heimelijk
besluipende vijand is de dood."
„Bravo, dokier," riep Raven met
oprechte bewondering, „en 't is mij
alsof ik het alarmschot reeds hoor,
dat u ten wapen roept
Het echtpaar lachte hartelijk bij
deze woorden, want juist klonk de
huisbel tot hen door, die den huis
heer bij een zieke riep.
„Laat u dat niet storen, 't Is niet
ver, binnen een half uur ben ik
weer ihuis. Misschien houdt u van
muziek. Ja? Zooveei te beier, dan
heeft mijne vrouw ten minste h;t
genoegen, niet alleen voor stoelen
en banken te spelen. U blijft toch
mijnheer Raven. Neen, neen, geene
weigering, van daag komt er van
't werken toch niets meer."
„Maar ik ben bang u overlast aan
te doen. Heeft mevrouw geen an
dere plannen
„Ik heb nooit andere plannen dan
alleen te zitten en te wachten, tot
mijn man weer thuis komt."
„Heeft u geenen omgang? Gaat
u niet in gezelschappen
„Dat is alles voor mij buitenge
sloten. Mijn man is gewoon mij al
tijd thuis te vinden, om hem de paar
uren, die hij vrij is, gezelschap te
houden. Alleen 's morgens, als hij
den grooten toer maakt, zooals ik
hst noem, ga ik wandelen, ten
minste als ik een heel vertrouwd
dienstmeisje heb, dat de boodschap
pen kan aannemen en mijn man er
ook telefonisch mee in kennis kan
stellen. Op 't oogenblik ben ik in
het bezit van zoo'n parel".
„Een leven van onthouding aan
de zijde van een man, die geheel
alleen voor zijn beroep schijnt te
leven."
„Ja, zoo is het."
„Marianne keek een tijdje zwijgend
voor zich, toen sprong ze op. „Kom,
mijnheer Raven, wij willen muziek
maken, ik durf wedden, dat u er ook
aan doet."
„ik zing een weinig, toch zult u
niets geschikts voor mij hebben."
„Zingt u Wagner?"
„Ja, maar ik ben bang, u teleur te
stellen."
„Komt u maar, ik heb alle uit
treksels van W-igr.ers werken hier.
Dat zal een genot zijn."
Mariannes opgewondenheid stak
ook Raven aan, nog nooit had hij
zoo goed gezongen. Haar accompag
nement was volmaakt, ze voegde
zich geheel naar zijnen, geschoolden,
weiluidenken bariton, alsof ze reeds
sedert lang samen hadden geoefend.
„Het is eene lust met u te musi-
ceeren, Mevrouw. Nu zou ik nog
graag de eene of andere weeke me
Oud president Steyn.
Den iOden Maart viert de heer M.
T. Shyn, oud-staatspresident van den
Oranje-Vrijstaat, zijn zilveren bruiloft.
Naar de „N. R. O." mededeelt, doen
mevr. de wed. dr. Berns—Van Rees,
te Utrecht, dr. H. j. Kiewiet de Jonge,
te Dordrecht, prof. mr. J. de Louter,
te Utrecht, de heer G. A, A. Middel-
berg, te Loenersloot, dr. Hendrik
Muiier (e Den Haag en prof. dr. C,
Winkler, te Amsterdam moeite om
den heer en mevr. Steyn dien dag
een geschenk aan te bieden, vergezeld
van een album met een adres en de
handteekeiiingen van al e bijdragers.
De bevolking van 's Gravenhage
is in 1911 vermeerderd met 8051
zielen en bestond op 31 December
ji. uil 288 566 personen. Er vss-
t'gden zich in 1911 4539 meer dan
er vertrokken, terwijl het aantal ge-
boorien dat der sterfgevallen mei 3512
overtrof.
Nog geen 30 jaar geleden telde
's Gravenhage slechts 110.000 inwo
ners.
Gevecht in Atjeh.
Blijkens uit Nsderlandsch-lnd;ë bij
de regeering ontvangen telegrammen,
ontstond bij een huisonderzoek in
Kampong Dab, bij Rondeng (onder-
atdeelirg van Atjeh, gouvernement
Atjeh en onderhoorigen) eet gevecht
waarbij een militair beneden den rang
van officier sneuvelde en zeven
kwaadwilligen werden nedergelegd.
Doordat de kwaadwilligen de zich in 't
hu-s bevindende personen verhinder
den naar buiten te gaan, werden
door het vuur der militairen, dat eerst
na herhaalde sommatie werd afgege
ven cn dat gestaakt werd toen kin
dergeschrei gehoord werd, bij ongeluk
gedood negen kaïnponglieden, van
wie twee vrouwen en drie kinderen
en gewond vier kamponglieden, van
wie een vrouw en een kind.
Sedert hebben zich gemeld 31
kwaadwilligen, onder wie de leiders
van het verzet en de ondergeschikte
bendehoofden.
Gedurende het 4e kwartaal 1911
zijn met de stoomschepen van de
Roilerdamsche Lloyd 115 onderoffi
cieren en minderen, van Oost-Indië
in Nederland teruggekeerd.
Hiervan gingen 13 met pensioen,
17 met gagement en 29 met paspoort,
in totaal 50 onderofficieren en min
deren terwijl 33 militairen behoorden
tot de koloniale-reserve en 32 tot de
militie van het Nederlandsche leger.
De hoogste gratificatie aan hen
uitbetaald bedroeg f 475, de laagste
f 50.
Het hoogste gagement beliep f 330,
het minste f 100.
Het pensioen bedroeg voor 1 ser-
lodie hooren."
Raven had zich in een sloel ge
worpen, die ergens in hei ledig ver
trek stond, en liet zijne oogen op
de slanke vrouwengestalte rusten,
die over hem heen door het vensier
keek, waarvoor de bladeren van de
groote linde, die de geheele plaats
vulde, zich ais een gouden sluier
uitbreidden. De avondzon zond hare
door lichte takjes gebroken straten
verlokkend tot de beide jonge men-
schen naar binnen, alsof ze wilde
zeggen„Komt toch naar buiten en
baadt u in mijn lichi."
Hoorde Marianne wat de zon sprak
Onder hare zachte, mooie handen
zwollen de tonen tof schoone har
monieën, en trokken door het wijd
geopend venster de bloeiende, groe
nende wereld in. Een voorjaarslied
was het, en Raven neuriede de me
lodie zacht mee, die zich in farita-
s;ën oploste, waaruit telkens weer
ais zuivere paarlen de klanken van
hel lied te voorschijn traden, tot het
zich eindelijk weer met volle kracht
baan brak, den zanger verlokkend,
luidde mee in te stemmen.
De jonge vrouw had zich zelve
geani-ntajeo f 526voor 4 sergeanten
van f 506—f 586; voor 5 korporaals
van f 330—f 430 en voor 3 soldaten
van f 275—f 332.
Het commissiriaat v.n afmor,siering
te Rotterdam betaa'de uit aan
scheepssoidijen f 1046.40 aan ver-
bfsoidijen f 1854; aan pensioenen en
gagemerden over het ioopend kwartaal
f 101001 aart gratficatën f 6225;
aan reiskosten f 199,98 aan bagage-
vervoer f 90.25 aan tramvervoer
f 8.3073 asn rijtuïcbuur f 3 60 aan
bespaarde gelden en andere uitgaven
f 342 22, in totaal f 8944.307a-
Cacaopoeder.
Waar '1 artikel cacaopoeder tot voor
enkfie jaren nog tot de luxeartikelen
gerekend moest worden et door den
tamelijk hoogen prijs f 1.70 per Vj
ki'o skchts in hoofdzaak in betere
kringen gebruikt werd, hebben de
laatste jaren een groote verandering
voor dit artikel met zich gebracht.
Sedert Icch 1 K G. zuivere cacao
poeder lot den p'ijs van f 1 50 ver
krijgbaar is, heeft dit artikel eene
groote vlucht genomen, doordat het
meer voor iedere beurs bereikbaar
werd en het cacaogebruik nu vrijwei
op eert lijn gesteld mag worden met
dat van koffie, terwijl de voedings-
waarde aanmerkelijk hooger geschat
meg worden.
Juist omdat cacao zulk eene ge
wichtige plaats inneemt fusschen
onze dagelijksche voedingsmiddelen,
is het neoöig op eene ernstige fout
opmerkzaam te maken, weike meer
en meer in de fabricatie van dit artikel
doorsluipt.
De goedkoope prijs en sterke con
currentie in dit artikel hebben veie
fabrikanten voor de fabricatie do^n
omzien naar kwaliteiten cacaoboonen,
welken tot lagen prijs aan de markt
worden gebracht.
Dat deze goedkoope boonensoorten
lang niet in smaak de vroeger gebruik
te edele soorten evenaren is begrij
pelijk, doch vele dezer soorten zijn
zelfs door verschillende ongunstige
invloeden tijdens den groei of bet
oogsten, dermate door schade aan
getast, dat ze aan het fabricaat, de
cacaopoeder, een bepaald minder
aangenamen, zelfs duffen smaak bren
gen, waardoor zulke cacaopoeder van
zelf voor den handel minder geschikt
wordt.
Deze duffe smaak moet dus ver
dreven worden, hetgeen alleen moge
lijk is door toevoegi tg van vreemde
aroma's, hetzij kaneel of andere
specerij en, hetgeen dikwijls in die
mate plaats vindt, dat de origineele
cacaosmaak totaal verloren gaat en
een geheel nieuw product ontstaat,
dat toch onder den naam van cacao
poeder in den handel wordt gebracht.
Het toeyoegen van vreemde aroma's
overtroffen. Was hei de nabijheid van
den medegevoelenden toehoorder
Was het dat heerlijk instrument, dat
onder hare handen ieven ontving?
Zij wist het zeive niet, wat in haar
omging en wat ais eene levende
bron opborrelde in tegenwoordigheid
van den man, die in hare oogen een
groot schrijver was.
Raven stond op en boog zich diep
over de rustende vrouwenhand, die
hij aan zijne lippen bracht. Marianne
weerde hem niet af, ze leefde als in
een droom en voer verschrikt, inde
hoogte, toen ze van de deur jörgens
stem hoorde „Nog altijd bij de mu
ziek! Dat noem ik volhouden. Viel
het u niet te lang, mijnheer Raven
„Te lang? Neen dokter, voor twee
zuike muziekliefhebbers als uwe echt-
genoote en ik zijn, vliegen de uren
om. Hoe laat is het dan?"
„Ik ben (wee uur weg geweest."
„Twee uren vroeg Marianne en
streek zich over voorhoofd en oogen,
alsof ze daar iets moest wegvegen,
wat haar in 't zien hinderde.
tWofdt vervolgd.)