Zaterdag
49e Jaargang
Gemeentebestuur,
Feuilleton
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zou- en Feestdager
ftbonnements-Bdverteniiin op zeer uoordeelige uooru/aarden
TELEFOONNUMMER 10
BINNENLAND.
trscbol
)9 aan
bedrag
ADVERTENTIÈNvan I4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts Aveemaal berekend. Groote
'etters en clichés naar plaatsruimte.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.S0.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
riekte in
e ziekte
op. De
en koud
tekingen
e bewe-
zooals
dere in-
pleuris
iet kort-
sten. De
gevoelt
ft garing
nis, ter-
ter vormt
1 wordt,
meestal
IOSTER
.-happen
otseling
ning op
ïrigheid,
spoedig
Dan gaf de nog niet geheel inge
droogde specie aan de muren een
kleur die tegen het omringende
grijsgroen der sparren prachtig warm
aandeed. Natuurlijk zal bij droging
deze kleur veranderen," maar het
moet nog afgewacht of zij dan wel
zoo doodsch zal worden als door
sommigen verwacht werd. Er is alle
reden om aan te nemen dat dit niet
het geval zal zijn.
In elk geval was voor het oogenblik
het resultaat verrassend. En ieder was
in zijn nopjes. Alleen bij Harms
kwam de blijdschap minder uit, om
dat zij gemaskeerd werd onder zijn
gewone Amerikaansche ingenieurs-
kalmte en gelijkmoedigheid, en omdat
hij ten slotte de eenige was geweest
die van te voren volkomen zeker
had geweten dat 't lukken zou. Maar
de anderen die met 't geval te maken
hadden, waren vroolijk en verheugd
en staken dat niet onder stoelen en
banken. Berlage liet zich zelfs, wat
een heel ding voor hem is, op een
kiek zetten met Harms en Hana.
En waarlijk er is reden tot vreugde.
Want wat de Amerikanen nog niet
konden gedaan krijgen, wat Edison
zelf nog niet heeft bereikt, bij ons,
in Holland, door Hollanders is 'i
gedaan het groote lang gewachte
nieuwe principe in de architectuur
is gevonden, het eerste gegoten huis
staat daar als een eerste monument van
een nieuwe bouwkunst.
Pest op Java.
Een regeeringstelegram van gisteren
meldt: Malang onder de koortsgeval-
len op eergisteren (9 dezer) negen
restgevallen. Gisteren (10 dezer)
zestien gevallen, waarvan negen
dooden. Van de lijders van vorige
dagen zijn er nog negen overleden.
Te Soerabaja: drie gevallen, waarvan
éen dood. Te Kediri éen geval en te
Pasoeroean geen gevallen.
De 9e volkstelling.
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek heeft thans het tweede deel
van de uitkoms'en der 9e aigemeene
tienjaarlijksche volkstelling het licht
doen zien.
Dit deei is gewijd aan de leefiijds-
verdeeling der bevolking steeds in
verband met de geslachten, ten deele
ook met den burgerlijken staat der
personen.
In een drietal tabellen zijn de re
sultaten gepubliceerd.
De eerste tabel geeft voor iedere
gemeente de verdeeling der bevol
king van elk geslacht, eerst naar
leeftijdsklassen en daarna naar den
burgerlijken staat. De leeftijdsklassen
zijn zoodanig gekozen, dat voor ver
schillende doeleinden verhoudings-
cijfers kunnen worden berekend
(sterfte, leerplicht, dienstplicht, mon-
zicii onzichtbaar binnen de ijzeren
vormen heeft opgehoopt en gehard
tot wat men hoopte dat een huis zou
zijn.
In het treintje fusschen Haarlem en
Santpoort werd er al druk over ge
sproken, Er waren optimisten, die vol
vertrouwen waren in den ingenieur
Harms, die zich verleden week, niet
tegenstaande enkele moeilijkheden die
zich voordeden, zoo volmaakt zeker
en kalm had getoond, maar die bo
vendien, als door flair, inzagen, dat
'1 lukken moest, en dat, als zou 't
dan nu nog niet geheel gelukt zijn,
dat toch niets beteekende voor het
principe, dat zoo zeer eigen is aan
onzen tijd, dat zoo noodzakelijk is,
't, hoe dan ook, tóch doorgevoerd
zou moeten worden, zij 't ook na
tallooze mislukte proeven.
Maar er waren er ook, en zij ver
tegenwoordigden in zekeren zin het
conservatieve element, die pessimis
tisch waren ten opzichte van den af
loop, omdat zij toch eigenlijk maar
hoopten dat 't mis zou gaan.
Zij zagen in hun gedachten al muren
te voorschijn komen vol gaten en
scheuren, en zij hadden al op de
tong allerlei woorden als zie je nu
wel, 't moest immers mislukken, 'i
kan immers niet.
Zoo wond men elkaar op tot een
spanning die 't verlangen om te zien
zeer groot maakte, en uit het station
netje komend, keek men al reikhalzend
uit. Maar de boomen warc-n zooveel
groener geworden sinds verleden
week, dat zij geen doorkijk meer toe
lieten en men zag niets voor men bij
de schutting stond die het werk om
ringt.
Maar toen zag man het ook goed
en 't was een openbaring. De boven
helft van het vormensïei was al
weggenomen en daar boven de zwart
ijzeren onderhelft de muren uit, vol
komen gaaf en scherp, in een mooie
oude zandsteen-kleur, geestig ver
deeld door de sporen der vormnaden
die niet volkomen hadden gesloten.
De optimisten juichten en zelfs
de pessimisten voelden dat zij zich
gewonnen moeste geven en erkenden
dat het resuhaat mooier en beter en
verrasender was dan zeits de fanta
sieën der meest enthousiaste voor
standers hadden vooispeld. Nu moet
't erkend dat de omstandigheden wel
zoo gunstig mogelijk v/aren. Uit een
helderen hemel scheen fel de zon op
het nieuwe huis, zoodat elke scha
duw scherp feekende en een geestige
verdeeling ontstond van licht en
donker. Het platte dak, dat in den
ioop van de week reeds op het
huis was gelegd en dat met een
mooie holle lijst op de muren aan
sluit, steekt vrij ver over, waardoor
een breede schaduw op de muren
verkregen wordt.
digheid e. d.). De gewone recapitu
latie voor groepen van gemeenten,
provinciën en Rijk voltooit dit over
zicht.
De tweede label geeft voor de 31
gemeenten met meer dan 20,000 zielen
voor de groepen van gemeenten, voor
provinciën en voor het Rijk de in
deeling der bevolking van ieder
geslacht naar de afzonderlijke ge
boortejaren in verband met den
burgerlijken staat.
De derde tabel eindelijk geeft een
overzicht van het aantal echtparen,
waarvan de beide echtgenooten te
zamen leven, althans in dezelfde
woning zijn geteld, naar de leeftijden
der beide echtgenooten in onderling
verband.
Deze gegevens, die ter gelegenheid
van deze telling voor het eerst in
ons land zijn verzameld, zullen strek
ken om in verband te worden ge
bracht met de aantallen geborenen
uit echtparen van verschillende leef
tijden.
Het derde en daarmede het laatste
deel der uitkomsten van de eigenlijke
volkstelling is ter perse en zal tegen
het einde van deze maand het licht
zien.
Roiterdamsche gemeentewerken.
Ia de gisteren gehouden zitting van
den RoUerdamschen gemeenteraad
werden o.a. zeer belangrijke kwesties
behandeld. Zoo werd f 40.000 toege
staan voor uitbreiding van het elee
irisch kabelnet; f 4.450.000 tot ver
deren aanleg van de Waalhaven
f 302.000 voor een nieuwe hoogere
burgerschool met 5 jarigen cursus te
plaatsen op een aan de gemeenle ge
schonken terrein aan den Oudendijk
en f 413.300 voor uitvoering vaneen
stratenplan in den Boschpolder.
van de knieschijf. Dat is twee. En
zoo voort.
Een verkeerd gebruik, niet van een
kistje, maar van een korf werd dezer
dagen bij een verhuizing gemaakt door
een familie in Schoteriand. Te midden
der volle drukte miste men eensklaps
de kleine, een 2 jarig kindje. Men
zocht en zocht, overal in de buurt,
totdat men het eindelijk dichtbij vond,
gepakt onder papier en boeken in een
korf Die verhuizing brengt alles
in de war en men mag gerust zeggen,
dat bij de aigemeene verhuizing op
1 Mei vele hoofden door de drukte
„van streek" zijn. De rijke dichter
Dirk Schelte (1639 1719), aieevenals
Vondel een menigte versregels op
allerlei gebeurtenissen schreef, heeft
ook nagelalen een schets van een ver
huisdag in 1673; wij ontleenen er het
volgende aan
'i; Woelige gedruis
Van den verhui/,eliug joeg mij uit bed en huis.
.Diens vroege bezigheid mij steurde op 'fc bed te
lui'ren
'k Bestond dan, 'e morgeus vroeg, langs straat
[en gracht te kuiven.
Baar zag ik straks 'tgesleep, 't gedrang, 'tge-
[tors, 'tgekruy
Van 't vroeg-oj) kloeke volk men vond géén
[luye luy.
Élk was hier bezig om zijn -naarstigheid, te uiten,
't Gev.aareïoos gevaar van volgepropte schuiten,
Met inboel, schilderkunst en .prachtig buis-
[sieraad,
Tot pronk meet; als tot nuten dartle over-
[daad,
Deed mij somwijlen sbaan dan zag ik and'ren
[torsen
Op a.■houders, wagons, sléeu, die zoo liet scheen,
[in 't morsen
Gekweekt zijn als het zwijn 'k zag weer een
[ander slag,
Dien ik bij cl'een noch d'aar hier vergelijken
[mag
Bic door gebrek van macht, hun gansche arre-
[moetje,
In waarde weinig waard, doch egter zind'lijk
[goedje,*
Met zorg en ijver droeg, en torst' met eigen hand,
'kZag traage lien uit dwang, en wil'ge bpjd-
[lijk reppen,
Om elk op spoedigste, met huisraad, pak en zak,
In hun aanstaande huis te rusten onder dak.
Zoover wua 't zien geneugt, maar als ik toen
[bespeurde,
'Be droeve viugteling, die sukkelende treurde.
Bat zijn verhuizen was maar. even, als een hal
Die van liet eenvop 'boor stuit, en niet rusten
[zal,
Voor dat de drijver rust, toen wierd me
[als ingegeven
Om 't wonderlijk bestier van 't woelend
[menschenlev en
Kens met een startend -oog inwendig ga te
[slaan...
't Woelend menschenleven geeft
allerlei tooneelen te zien. De vorige
week maakten we melding van het
huisgezin der familie Wolf te Lau-
renburg, waar de ooievaar een veel-
geziene huisvriend was geworden en
thans de echt was gezegend met een
2-tal spruiten, zijnde no. 26 en 27.
Vader Wolf zal genoeg te doen heb
ben, om zoo'n kinderschaar met fat
soen de wereld in te brengen. Te
Bonn woont een huisvader, wiens
echt nog rijker gezegend isde
Geheime Oberbergrat N, die bij drie
eega's het respectabele aantal van 33
kinderen heeft gewonnen. De oude
BRANDWEER.
De Opperbrandmeester te Vlissingen
brengt ter kennis van het personeel
bij de brandweer alhier
dat eene beproeving der spuiten,
bepaald bij art. 439 der Aigemeene
verordening van Politie, zal plaals
hebben in de Avsenaalstraatop Maan
dag 15 Mei 1911, des namiddags ten
5 uur, van de spuiten A en B en op
Woensdag 17 Mei d. a. v. op 't zelfde
uur van de spuiten C en D
dat zij zich tot dat einde op de
voor hen bestemde dagen telkens des
namiddags ten 4.45 uur, zuilen moeten
bevinden aan hunne respectieve
brandspuilhuizen
en dat bij ongunstige weergesteld-
steld op die dagen, des namiddags
tusschen 3 en 4 uur een roode vlag
van den toren zal worden gestoken
ten teeken dat de beproeving tot den
volgenden dag en 't zelfde uur zijn
uitgesteld.
Vlissingen, 11 Mei 1911.
De Opperbrandmeester voornoemd,
P. J. WEMELSFELDER.
vonden,
eer dan
lijsiroop
k hoes-
mat. Het
aak he-
ïalf uur
Ik ver-
iddelen,
n ik nu
Abdij-
nu ook.
t bij de
en kon
hebben
Het bezoek van Fallères.
Ter gelegenheid van het bezoek
van president Fallières aan Amster
dam, zuilen niet alleen twee groote
oorlogschepen, maar oolc 2 destroyers
op het IJ komen ie liggen, zoodat
het Fransche eskader uit 4 schepen
zal bestaan.
Het gegoten huis.
In aanvulling op de mededeeling
onder „Laatste Berichten" in ons
vorig nummer, ontleenen wij aan het
„Vad" nog het volgende
De belangstelling voor wat er te
zien zou komen wanneer men de
vormen van het verleden week te
Santpoort gegoten huis ging wegne
men, was zeer gespannen. En hoe
kon het anders? Ieder die verleden
Woensdag de gieting had bijgewoond,
en die eenige notie heeft van den
diepgaanden invloed die de zich zoo
geweldig ontwikkelende technieken
moeten oefenen op hc-t geheeie leven
en de geheeie cultuur, moest wel vol
spanning afwachten wat het resultaat
zou zijn van deze eerste proef in een
techniek die niet minder is dan een
totale revolutie in wat door alle tijden
heen geweest is een der eerste en
een der meest scherpe en duidelijke
cultuur-uitingen, in de bouwkunst.
En zoo ging men dan gisterenmor
gen naar Santpoort met een gevoel
dat zweefde tusschen hoop en angst.
Gisteren toch zou de vorm worden af
gebroken en zouden wij te zien krij
gen het resultaat, de kern zooals die
hoesf,
rkoud-
elxiek-
bloed'
andoc<
'ijgbaar.
Waar een kistje niet voor dient,
waarschuwde de Risico-Bank. Een
kistje is geen kerktoren, geen paard,
geen steiger. Dat behoorde eigenlijk
in elke werkplaats op den wand ge
schreven te worden, warit telkens
weer komen er berichten van onge
vallen, door verkeerd gebruik van
kistjes veroorzaaktkistjes dienen om
er iets in te pakken, niet om er boven
op te klauteren. Dat verkeerd gebruik
geeft noodeloos leed voor de betrok»
kenen, noodeloos schade voor de
werkgevers. Een paar voorbeelden
Een schilder is bezig een schip van
binnen te verven, legt een plank
op een kistje. Dit kantelthij kantelt,
't Kistje breekt, wat nog zoo erg niet
is hij breekt 't schoudergewricht, wat
wél erg is. Dat is éen. Een ander
werkte aan een huisdeur en klautert
daarbij op een kistje. Een plank er
van breekt en hij krijgt een verzetting
om u mij zoo ongewoon koel beje
gent. Maar ik zal die redenen re.s-
pecteeren. Indien u evenals ik ge
huwd,was zou mij dit niet terughouden
om voor u mijn zwaar beproefd hart
te openen, u mijn nood te klagen en
niet te rusten, voordat ik die ijzige
koelte overwonnen en u in een vrien
din veranderd had die mij zou be
grijpen. Velerlei redenen houden mij
daarvan nu terug. Ook begrijp ik u
volkomen, en ik vind het loffelijk, dat
u leeft in de overtuiging, dat de ver
deeldheid tusschen twee echtgenooten
alleen door hen beiden uit den weg
geruimd kan worden."
Jane zweeg hier en keek de jonk
vrouw aan. Blijkbaar verwachtte zij
eenig antwoord, maar de jonkvrouw
scheen in verwarring te geraken en
sloeg de oogen neer.
„Zal u aan Koert von Berghaupt
schrijven
„Ik zal mijn zoet geheim niet aan
een blad papier toevertrouwenik
begrijp dat het mijn heilige plicht is,
mijn afgedwaalde man zelf in Parijs
te gaan opzoeken. Dat is zoo ver
nietik heb wel grooter reizen gedaan.
Ik vrees niet voor Koerts bekentenis,
dat ik zijn liefde heb verloren, want
ik weet dat spoedig een ander wezen,
aan ons beiden toebehoorende zijn
liefde stormenderhand zal heroveren.
Ik verheug mij in het vooruitzicht,
dat mijn man mij de hand zal reiken
met de woorden „Laat het vrede tus
schen ons zijn 1" En dat zal gebeuren
zoodra ik hem te gemoet treed. Ik
heb daarom grooten haast jonkvrouw
Van avond ben ik in Frankfort, om
met den sneltrein naar Parijs te ver
trekken. Morgen zal ik mijn man we
derzien O, ik gevoel hoe ik hem dan
weder zal toebehooren hij zat mij
dankbaar zijn, omdat ik hem nage
reisd ben om hem van den dwaalweg
terug te brengen naar onzen huise
lijken haard en ons huiselijk geluk
[ane's woorden maakten een zeer
diepen indruk op de jonkvrouw. Zij
gevoelde berouw en waagde hel niet
de oogen naar de bekoorlijke jonge
vrouw op te slaan. Zij wist zich ten
laatste niet anders uit haar positie te
redden dan door, tot groote verwon
dering van Jane, op eens een buiging
te maken en zonder een woord te zeg
gen de kamer te verlaten.
Jane wilde haar echter minstens tot
lukkig u op dit punt inlichting te
kunnen geven."
Onder het spreken haalde zij den
brief van Koert uit haar mantelzak te
voorschijn.
„Mijnheer Von Berghaupt, die mij
tusschenbeide met zijn vertrouwen
vereert, bericht mij in dezen brief dat
hij te Parijs vertoeft. Ik meende het
mijn plicht, u dit mede te deeien.
Wellicht wil u zijn adres noteeren om
hem te kunnen schrijven."
Zij reikte den brief over en voegde
er bij
„Uit het feit, dat mijn neef alleen
aan mij geschreven heeft, meen ik te
mogen afleiden dat hij de door u ge-
wenschte ontmoeting wenscht te ver
mijden. ik ben overtuigd, dat een
schriftelijke opheldering hem wen-
schelijk voorkomt,"
Jane antwoordde niet maar zag den
brief in, noteerde met bevende hand
het voorgewende adres en gaf toen
het schrijven aan de jonkvrouw terug.
„Ik dank u van ganscher harte,
mejonkvrouw Von Louterer, voor de
groote goedheid, mij door uwe mede
deeling betoond. Ik veroorloof mij
niet, naar de redenen te zoeken, waar
aan de vestibule uitgeleide doen.
Door haar gevoel overmeesterd,
keerde de jonkvrouw zich hier om,
greep Jane's hand, bedekte die met
kussen en zeide snikkend
„O God, dat u tot zulk een familie
behoort!" Jane begreep haar niet. Be
doelde zij de familie van Koert, waar
toe zij nu ook behoorde Voordat zij
echter een verklaring kon vragen,
was de jonkvrouw het huis uitgesneld.
Door nieuwe verontrustende vra
gen gekweld keerde Jane in haar ka
mer terug.
Op den straatweg reed een koets
langzaam heen en weer. Toen de
koetsier de jonkvrouw bemerkte,
sprong hij van den bok en opende
het portier. Op dat oogenblik stak een
heer zijn met een witten hoed gedekt
hoofd naar buiten en begroette haar
dat was niemand anders dan mijnheer
Morris.
,,0, mijnheerfluisterde zij, toen
zij naast hem in het rijtuig zat, „dat
was een verschrikkelijke taak. Ik zou
mij niet ten tweede male wagen in de
nabijheid van de ongelukkigste aller
vrouwen
(Wordt vervolgd.)
„Ik kom eigenlijk namens mevrouw
Von Reidersdorf en de mama van
Koert Von Berghaupt," sprak de jonk
vrouw, die bij de deur bleef staan.
„Ik ben de dames zeer dankbaar
dat zij nog aan mij denken."
„Heeft u aan die beide dames ge
schreven".
„Ik achtte het mijn plicht, de brie
ven van de dames te beantwoorden."
Een poosje zwegen beiden. Toen
begon de jonkvrouw Von Louterer
weer
„In uw schrijven heeft u den wenscli
uitgesproken een onderhoud te hebben
niet den heer Von Berghaupt. Noch
mevrouw Von Reiderdorf, noch me
vrouw Von Berghaupt kunnen echter
een ontmoeting mogelijk maken, daar
beide dames niet weten waar Koert
verblijf houdt. Ik ben echter zoo ge