ntoor
Eerste Blad
Draagt
Plouvier's
Schoenwerk.
ER
Mirt».
Maandag
10 April
DitnumRierbestaat uit2 bladen.
Feuilleton.
f 0,40
No. 85
1911.
3kl.
- 0?45
ttegevende
Het beloofde land.
te Engelsche
^sluitend llie
te geven.
ïizen groot 970 c.A..
49e Jaargang
Dor werkplaats,
tl. 90 cA.
|rd De Rnytei-, bev.
een, closetinrichtiug.
jetinricliting. Eerste
closet-inrichtiag
bons, gas- en water
nier, alcoof, achter-
met afget. kamertje,
Bouwd.
plstand,
winkel, 2 aleoven,
jihhok. Boven flinke
i, b. n. o.
enken en bijkeuken
iei'8, keuken, kelder,
s voorkamer, alcoof,
ke lucht.
voorkamer, alcoof,
met 2 slaapkamers.
istvaat.
lat.
Are 80 cA.
|ng-
rt.
ie beneden kelder
mer, closetiarichting
doven twee kamera
at. plafond). Balcona
Lt bev. 3 voork., al-
aebterk., zijkamer,
etc., bijzonder sterk
2 middenkamera,
luurprijs f360 p. j,,
kamer, alooof, achter-
e, keuken en tuintje,
liding, etc.
acbibt voor alle zaken
breed in het centrum
koop aau bet Kantoor
laren zeiven verhuurd
noemde courtage ver-
aan de Staatsloten
ek
I»
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËN van 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzeifde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
'etters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
ftbonnements-fidvertentiën op zeer uoordeeiige uooruiaarden
-OO500
Er is wellicht geen land ter wereld,
dat tegenwoordig meer de aandacht
nekt, dan het groote land ten noorden
der Verecnigde Staten van Noord-
Amerika, de Engelsche kolonie Canada.
Geen wonder, want het wordt, in
veel sterker niate ais indertijd de
Vereenigde Staten, beschouwd als de
geschikte veiligheidsklep voor de over
bevolkte Europeesche landen, waar
voor zoovelen geen werk en brood is.
Ook uit Nederland is de trek naar
Canada groot. Het iaat zich aanzien,
dat dit in de eerstvolgende tijden zoo
blijven zal en daarom is ook de
belangstelling in dat verre land zoo
groot, waarom wij meenden goed te
bandelen door, in een paar opstellen,
een beeld van land en volk te geven,
aan verschillende betrouwbare gege
vens ontleend.
Terwijl in 1901 nog slechts vijftig
duizend menschen naar Canada emi
greerden, bedroeg in 1909 (onze
laatste juiste opgaaf) dat aantal reeds
ver over de twee honderd duizend,
waarvan natuurlijk slechts een betrek
kelijk klein deel uit Nederland, waar
over 't algemeen de tóestanden niet
al (e ongunstig zijn en men dienten
gevolge nog meer dan elders aan den
geboortegrond gehecht is. Totnogtoe
wordt dan ook het aantal in Canada
gevestigde Hollanders nog slechts op
ruim duizend geschat.
Algemeen is de overtuiging geves
tigd, dat Canada steeds meer wqrdt
liet aangewezen land voor ieder, wien
een paar stevige handen, veel gezond
verstand, een flink gezin en een
weinig kapitaal ten dienste staan,
hoofdzakelijk voor den ervaren land
bouwer, veefokker of melkboer. Voor
ambachtslieden is veel minder plaats
en, afgescheiden van de strengere
winters, is het voorjaar de beste tijd
voor de emigranten, omdat er 's win
ters weinig te doen is voor hen die
geen vasten werkkring hebben en den
weg daartoe niet weten to vinden.
Langzamerhand echter beginnen
zich, evenals voorheen in de Ver
enigde Staten, genoeg landgenooten
in Canada te vestigen, om zonder
bezwaar betrouwbare inlichtingen en
goeden raad te kunnen bekomen.
Het reusachtige land heeft een
oppervlakte van meer dan drie en een
Half millioen vierkante mijlen en toch
- 4»
- 1,50
1,50
5,-
18.)
«Intusschen Koert zal spoedig
ougkeeren en ik ben besloten met
lle® den strijd aan te binden, al
®°est het onze oude vriendschap
kosten!"
»lk wil hopen, dat Koert het niet
200 ver laat komen
«Wees niet bezorgd, mevrouw!
hoert zal voor mij geen geheimen
hebben. Ik ben overtuigd dat onze
"'endschap geen gevaar loont van
verbroken te worden."
)°nge vrouw scheen gerustge-
«tld en vol ongeduld naar Koeris
.ertgkomst. Doch het eene uur na
'et andere verliep en hij kwam niet
,!US' 'n de oogen der schoone vrouw
glinsterden weer tranen. Wambold
Wei;d zelfs ongerust,
p U welke reden zou zijn vriend
egblijven De eenige verklaring, die
bedraagt de geheele bevolking nog
maar ze-'en millioen inwoners maar
vermoedelijk is deze kolonie bestemd
om na verloop van tijd een sterk
bevolkte en machtigen onafhankelijken
staat te worden. Van oost naar west,
van Halifax naar Vancouver, is de
lengte meer dan 3600 Engelsche mijten
en de expres-treinen leggen dezen
enormen weg af in 124 uren, bijna
zonder oponthoud. Het is het reus
achtig systeem der Canadeesche
spoorwegen.dat hier leven en beweging
brengt. Behalve veel koren, brengt het
land verschillende mineralen op, als
mede kolen, ijzer en hout. Het spoor
wegwezen brengt met rustelooze
activiteit de ruwe voortbrengselen
daarheen, waar zij verwerkt worden
tot volmaakt handelsmaleriaal, het
vult en laadt de overzeesche booten,
het brengt de afgelegen dorpen en
steden in vlug verband met de druk
kere centra van handel en nijverheid.
Niet zoodra zijn de banen door eene
nog onbekende streek voltooid, of het
wordt alom bekend. Woeste oorden
worden herschapen in vruchtbare
akkers, de ontdekking van kostbare
mineralen schept de mijnindustrie en
waar te voren geen enkel rnensch
vertoefde, vindt men weldra dorpen
en drukke steden, waar de handel
ontluikt en spoedig bloeit.
't Is hier ook alles echt Ameri-
kaansch, echt reusachtig. De Canadian
Pacific Railway is de grootste der
Canadeesche sporen en de grootste
maatschappij der wereld, daar zij aan
tachtig duizend menschen werk en
brood verschaft. Vijftienhonderd loco
motieven van reusachtige gedaante,
vijftig duizend goederenwagens en
achttienhonderd passagierswagens
staan te harer beschikking. Het is
deze spoorwegmaatschappij, die ook
eenige kleinere banen exploiteert, die
Canada heeft opgeheven uit den staat
van wildernis en gebracht tot den
huidigen staat van ontwikkeling, die
toch nog maar aan het begin is.En toch
kan die groote spoorwegonderneming
reeds wedijveren met de Vereenigde
Staten. De koninklijke mailstoomvaart
op den Ailantischen en op den Groo-
ten Oceaan is er mede aan verbonden.
Ook behoort aan haar de stoomvaart
op de Canadeesche nieren en door
dat aües bezit zij een vioot van zestig
schepen. Na de Canadian Pacific
volgen een groot aantal andere lijnen
en toch biijtt er in dit ontzaglijk
territoir nog heel wat ruimte voor
dergerlijke ondernemingen over.
Wij laten hier enkeie gegevens
volgen, die geschikt zijn om althans
een fiauw denkbeeld Ie vetkrijgen
van de ongelooflijke uitgestrektheid
hij kon vinden, was dat zijn vriend
in Mainz ernstig ongesteld moest
geworden zijn
In dat geval was het natuurlijk
Eriks plicht naar Mainz te gaan om
hem op te zoeken.
Met het voornemen, aan dien plicht
te voldoen, nam Wambold afscheid,
steeg te paard en reed naar zijn gar
nizoen terug.
Mevrouw Von Berghaupt bleef in
hare vertrekken en wilde zelfs de
kamenier niet in haar nabijheid heb
ben. Zij bladerde in Koerts schrijf
map, in zijn boeken, schikte een en
ander op bevallige wijze en verheug
de zich reeds vooruit over de dank
betuigingen voor hetgeen zij gedaan
had. In deze bezigheid, waarbij zij
Koerts veranderd gedrag geheel ver
gat, werd zij gestoord door dames
visite.
Het was zeker meer oprechte deel
neming dan nieuwsgierigheid, die
mevrouw Von Reiders aanspoorde
om Jane een bezoek te brengen.
Aan haar arm had zij een bejaarde
dame, met een welvarend voorko
men, doch tamelijk grijze haren. Jane
herkende in haar oogenblikkelijk de
van dit deel der wereld. Van de
verschillende provincies is Nova
Scoiia het kleinste en toch is het
grooter dan Holland, met een opper
vlakte van 21000 vierkante Engelsche
mijlen, maar slechts met eene be
volking van vierhonderd zestig dui
zend zielen. Als ons land niet meer
bevatte zou men het nagenoeg ont
volkt noemen.
Ontario is zelfs grooter dan Duitsch-
land en Zwitserland samen en toch
wonen er maar twee millioen men
schen in. Manitoba is zoo groot als
het geheele Vereenigd Koninkrijk en
heeft maar ruim 465,000 inwoners
maar van dit gansche reusachtige
terrein is ook maar zeventien per
cent ontgonnen. Er valt dus nog heel
wat te doen, éer het gansche land
in cultuur gebracht en matig be
volkt is.
Het behoeft wel geen betoog, dat
in zulk een schier onmetelijk terrein
het kiimaat zeer uifeenloopend is,
waarmede dus ter dege rekening
moet worden gehouden. Over 't al
gemeen heerscht er echter een zoo
genaamd vastelandskiimaat, dat wil
zeggen een met koude winters en
met heete zomers. Toch is het zeer
opmerkelijk dat de gemiddelde zo-
inertemperaluur bijna niet verschilt
en overal afwisselt tusschen 58 en
66 graden, terwijl de winterternpera-
fuur in doorsnee varieert tusschen 1
en 32. Dit is wel degelijk een ver
schil van groote beteekenis. In Ma-
nitiba is de gemiddelde winteTtem-
peratuur 1 graad, maar daarentegen
is de gemiddelde zomertemperatuur
er het hoogst van het gansche land.
Het verschil is hi:r dus hijzonder
groot, maar in Britsch Columbia is
de gemiddelde wintertemperatuur
ruim 32 en de gemiddelde zomer
temperatuur 61 daar is het klimaat
dus vrij wat gelijkmatiger.
Regen valt er genoeg en daarom
vindt men er grasland en wouden
van Oceaan tot Oceaan. Slechts in
Britsch Columbia vindt men streken
van groote droogte, terwijl het in
sommige gedeelten aan den grooten
Oceaan voortdurend regent, een ver
schijnsel dat wij aan Europa's west
kust eveneens kunnen waarnemen.
Men zou Canada, en dat is een
heerlijke eigenschap, kunnen noemen
het land van den zonneschijn. In
Engeland varieert de gemiddelde
zonneschijn per jaar tusschen 25 en
36 graden, maar in Canada vindt
men streken waar dit gemiddeld het
cijfer van vijftig bereikt.
moeder van haar echtgenoot.
„Mama!" riep de jonge vrouw ver
heugd uit en stak haar schoonmama
de beide handen toe.
„O God, wat zie je er uit, lieve
ling riep Koerts moeder verschrikt
uit. „Mevrouw Von Reidersdorf heeft
mij vermoedelijk te rechter tijd ge
waarschuwd. Het echtelijk geluk.dat
ik als een kleinood moet bescher
men, te meer omdat ik zelf in het
huwelijk niet gelukkig was, schijnt
bedreigd te worden. Zeker is de
zaak niet zoo erg als het zich laat
aanzien. Vertel mij eens ailes open
hartig, kindHoe komen je oogen
zoo rood en je wangen zoo bleek?"
Bij deze woorden kuste zij haar
teeder op het voorhoofd en bracht
haar naar de sofa. Mevrouw Von
Reidersdorf nam op een stoel plaats.
„Koert is zoo veranderd in zijn
doen," fluisterde de jonge vrouw,
„en dit maakt mij zoo ongerust. Ook
bezit ik zijn vertrouwen niet, hoe
innig ik hem ook liefheb."
„Ik herinner mij, dat Koerts vader,
(zij vermeed zorgvuldig haar echtge
noot van wien zij gescheiden leefde,
„mijn echtgenoot" te noemen) eens
Brieven uit dejiofsfad.
CXii.
Toen, na lange afwezigheid wegens
ziekte, baron Sweerts zijn burge-
meesterstaak weer aanvaardde tot
vrijwel algemeene blijdschap, zuiien
weinigen hebben voorzien, dat men
dezen hoog geachfen burgervader
toch nog zoo spoedig zou verliezen.
Gelukkig is de reden van zijn heen
gaan geen treurige maar veeleer een
verheugendeimmers baron Sweerts
is geroepen H. M. de Koningin in
de provincie Zuid-Holland te verte
genwoordigen. H. M. had voor den
opvolger van den algemeen beminden
thans ontslapen mr. Patijn geen ge-
gelukkiger keuze kunnen doen, is
vrijwel de algemeene opinie, maar
toch zien zeer velen met leedwezen
een burgervader vertrekken, die voor
dit in de residentie zoo gewichtige
ambt zoo vele buitengewone kwali
teiten in zich vereenigde een man
van gezag en overwicht, strikt on
partijdig en verdraagzaam, minzaam
voor ieder en altijd geheel oor voor
ieders klachten, geheel hart voor
ieders belangen, hetzij hoog of laag;
een man ook, die een zeer werkzaam
aandeel heeft genomen in den steeds
toenemenden bloei der hofslad. Za!
zijn opvolger hem even waardig zijn
als hij het thans zijn voorganger is
Kort geleden heb ik het een en
ander verteld over de kibbelarij ont
staan over de vraagwaar het te
stichten standbeeld van den koning
stadhouder Willem LU zal komen te
staan. De stagnatie, daardoor ont
staan, staat nu opgeheven te worden
doordien het gewestelijk comité voor
Zuid Holland heeft besloten, dat de
in deze provincie verzamelde gelden
voor het standbeeld zullen worden
afgedragen aan het hoofdcomité, uit
sluitend met het oogmerk om ver
deeldheid te voorkomen, doch onder
ernstig protest tegen en afkeuring
van de handelwijze van het hoofd
comité inzake de vaststelling van de
plaats, waar het standbeeld zal wor
den opgericht.
Zooals men zich herinnert, heeft
het hoofdcomité als die plaats Breda
aargewezen, hetgeen bij sommige
gewestelijke comités, dat van Zuid-
Holland in de eerste plaats, zooveel
tegenstand heeft gewekt, dat er ernstig
over gedacht werd de verzameld
gelden niet aan het hoofdcoraiié af
te dragen, indien niet de gelegenhe d
werd geboden, om de op Breda ge
vestigde keuze te herzien.
Dit lijkt mij een wijs besluit, 't Is
te hopen, dat nu ook het plaatselijk
getracht heeft om zijn zoon tot een
vrouwenhater te maken. Het zou
werkelijk een ongeluk zijn, als de
toen uitgestrooide zaden nu opge
schoten waren en vruchten droegen."
„Daarvan kan hier geen sprake
zijn," bracht de barones in het mid
den. „Het eene of andere verdriet,
hem door vreemden aai gedaan, zal
hem van streek gebracht hebben. Ik
geloof, dat wij in de allereerste plaats
moeten zorgen, dat beide echtgenoo-
ten in zulke gevallen steun bij el
kander zoeken en samen front ma
ken tegen de storende buitenwereld."
„Mijn waarde, ge herinnert mij
daar juist aan iets, dat ik mijn schoon
dochter op het hart wilde drukken.
Ik heb ingezien, wat hier mijn plicht
is, en waardoor ik de pogingen van
Koerts vader, die geen prijzenswaar
dig doel kunnen, hebben geheel kan
verijdelen." Zij sloeg haar arm tee
der om Jane's hals en drukte haar
aan haar borst. „Lief kind, voor alle
dingen moet ik je waarschuwen om
niet in dezelfde fouten te vervallen,
waaraan ik mijn vreugdeloos leven
te wijten heb. In mijn gevoel ge
kwetst, omdat ik meende niet door
comité te 's Oravenhage zal bestuiten
het ingekomen bed»ag aan het ge
westelijk comité af te dragen en dat
dan eindelijk de gevers hun giften
tot hun recht zullen zien komen.
Velen zullen het zeker zeer be
treuren, dat het standbeeld nu niet
in Den Haag zal komen, maar beter
in Breda een mooi gedenkteeken voor
een der grootste Oranje's dan heele-
maal geen standbeeld. Den Haag kan
nu eenmaal niet alles hebben elders
wonen ook Nederlanders en in elk
geval kon Breda toch aanspraken
doen gelden.
Den Haag kan niet alles hebben
Maar er zijn toch heusch menschen,
die nu letterlijk ailes voor het Haagje
willen inpalmen: dezer dagen werd
zoowaar een pleidooi geleverd om
's-Gravenhage niet langer alleen de
hofstad te doen zijn, maar haar ook
tot de hoofdstad van ons land te
promoveeren. En zulks naar aanlei
ding van de bekende actie in Am
sterdam om het Kon. paleis op den
Dam weder tot stadhuis te maken,
wat het oorspronkelijk is geweest.
Den Haag zoo pleit men is
de facto hoofdstad, niet alleen omdat
zij de Residentiestad is, maar omdat
zij alie kwaliteiten in zich vereenigt
die een stad tot hoofdstad stempelen.
Behalve het Hoofd van Staat is er
de geheele Regeering gevestigd,
Staten-Generaal, ministeries, hoog
gerechtshof, vreemde gezanten etc.
en niet alleen tijdens het koningschap,
doch ook gedurende het stadhouders
tijdperk, tijdens Johan de Wit was
het niet anders, tn niets is Amster
dam de hoofdstad de kroning van
een koning of koningin in de Nieuwe
Kerk is ook geen maatstafde koning
van Pruisen wordt in Koningsbergen
gekroond
Ieder vreemdeling weet, dat Den
Haag de hoofdstad is, ondanks ieder
Nederlander die stad als Hofstad be
stempelt.
Pnilips' Pictorial Atlas geeft kort
en duidelijk de definitie als volgt:
the Hague, Capita! of Holland
Amsterdam, Commercial Capital of
Holland.
Washington, Capital United States
New York Commercial Metropolis
United States.
Dus Washington is voor de V. S.
wat Den Haag is voor Nederland en
Nieuw-Amsterdam is in de V. S.
wat Oud-Amsterdam is voor ons
land, n.l. de comniercieele hoofdstad.
Voor hei laatste is al voldoende dat
de zetel der Neüeriandsche Bank er
is gevestigd.
Aangezien nu de Paleizen in Den
Haag en het Leo ook in inferieuren
toestand zich bevinden, is het voor
alles hoodig, dat die gebou.ven ge
restaureerd worden, dat zij waardig
zijn om he Koningin te huisvesten
Koerts vader begrepen te worden,
trok ik mij na weinig tijds terug, in
plaats van mij nauwer aan te slui
ten, en zoo ontstond de verkoeling
tusschen ons, die de ondergang is
van het echtelijk geluk."
Een fijn lachje speelde om den
mond van mevrouw Von Reiders
dorf. „Hoe weinig kent zij de man
nen," sprak zij tot zich zelve. „Het
zou zeker verkeerd zijn, als Jane
naar deze leer handelde."
Toen zeide zij luid„Maar aan
een verkoeling valt niet te denken."
„Dat wensch ik van van harte, mijn
waarde. Ik zal naar mijn beste ver
mogen op Koert trachten te werken.
Zijn mama gaat bij hem boven alles
en ik zal dien invloed geheel aan
wenden tot welzijn van zijn huwelijks
geluk. Wanneer komt Koert terug
„Hij is naar de stad gegaan, bracht
Jane met moeite uit; „ik geloof, dat
hij spoedig zal terug zijn."
(Wordt vervolgd)