irreerend.
KAAS
Dinsdag
4 April
binnenland,
)SCHE
(N HAM.
Inbiedingefl*
No. 80
URG.
hef nemen
TALLAT1E,
ïersf prijs-
sfrekf door
KASTEEL-
asscherij.
LARDING"
ERVERIJ
e Wasscherij
childers.
49e Jaargang.
1911.
- of Witwerk.
WITHAGEN
TELEFOONNUMMER 10.
fibonnements-Aduertentiën op zeer uoordeelige uoorwaarden
Tariefwet.
de Tweede Kamer is ingeko-
het ontwerp van wet tot vast-
eener nieuwe Tariefwet.
Omtrent den inhoud en het inge
zien standpunt, zegt de regeering
De regeering blijft de opbrengst der
„voerrechfen het aangewezen" mid-
jd vinden ter bestrijding van de
de verschillende verzekerings
vellen gevorderde uitgaven, en ver
eent tot een bestrijding der meening
(Jn ^n, die van een ander gevoelen
,|n voorloopig niet te moeten over
go, Inmiddels spreekt zij den wensch
,11 dat hei feit der indiening van de
onderhavige Tariefwet ook aan hen,
ji, in dit opzicht twijfel mochten
opperen, de overtuiging zal schenken,
dal het der regeering ernst is om de
sociale wetgeving tot stand te brengen.
Het hoofdzakelijk karakter, dataan
ie voorgestelde herziening ten grond
slag ligt, blijkt reeds uit de omstandig
luid, dat uit het gewijzigde tarief van
invoerrechten een meerdere opbrengst
mdt verwacht van pl.m. f 10.000.000.
Immers ware het oog uitsluitend of
«I voornamelijk gericht geweest op
bescherming der Ned. industrie, ware
lil mitsdien de bedoeling der regeering
gesveest buitenlandsche fabrikaten zoo-
«I mogelijk te weren, dan ?pu een
nuingder meerdere opbrengst tot het
tóervoor vermelde bedrag een onop-
lichtheid zijn.
mmer 426.
ma
- Scheldestr.
scherij en Ververij
i 1 N Q E N.
ugge bediening -
- Voor natte en
en afzonderlijKe
anvragé.
KLIJKE
en
TERDAM.
po
en vertegenwoor-
3ez. MOTKÉ»
ring in 8 dagen.
rorden eenmaal 's
ild en weder thuis
aagd
vj BERGEN, Groene-
25 cent. Elke regel
'atsing »/a X 4 0ontent_
.kende vraagt
Prijs per drie maanden 1.30» Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
COURANT.
ADVERTENT1ÉN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de 'prijs slechts twee maal berekend. Groote
'etters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen,
Aan den anderen kant valt het niet
K ontkennen en behoeft het niet te
worden ontkend, dat bij de vaststel-
u van het invoerrecht, dat in het
vervolg van verschillende goederen
worden geheven, rekening is ge-
den met de bezwaren, welke de
I. industrie en handel ondervin-
fa als gevolg van het protectionist!-
stelsel, dat in nagenoeg alle
Europeesche staten, de Vereenigde
Slaten van Amerika enz, voor en
it doorgaans in zeer krachtigen
won toepassing- heeft erlangd-
Beschouwt men de rechten die bij
lil ontwerp worden voorgesteld in
lil licht van de buitenlandsche ta
lmen, dan zal men moeten erken-
m, meent de regeering dat hetgeen
werdt voorgesteld, in het algemeen
teer matig is. Er zijn goederensoorten
waarvoor de rechten niet zijn verhoogd,
fali wel verlaagd.
ia een groot aantai gevallen is
wel het voorgestelde hoogere
clil als het voorgestelde lagere
KM eenvoudig te verklaren uit tje
systematische groepeering en onder»
Meeling der verschillende goeae-
Ksoorten, die het mogelijk heeft
Maakt om met de mate, waarin
grondstof is bewerkt tot een ge-
Wlelijk of geheel afgewerkt fabri-
jtaat,'tekening te houden, bijdevast-
4.
14.)
lij begon te gelooven, dat de heele
Wd eveneens zooveel belang in
Gaak zou stellen.
«Ik heb het genoegen u bekend te
IV vervolgde Koert, „en ik mag
A aannemen, dat u wel gehoord
van mijn huwelijk met miss
N Gray."
«De hoogere kringen van Mainz
Wiesbaden stellen veel belang in
echtgenoot, mijnheer Von
«ik kom nu tot de kern der zaak
n brengt mijn vrouw in een zeer
™igenaam verband mét dien ter
j inbrachten James Gray. Men
fahier'is!»"8' d3t Z'j Z'in eÉn'gC
advocaat hield den adem in;.
steliing van het recht. De groepeering
van het ontwerp-Harte heeft in hoofd
zaak gediend voor de samenstel
ling van het bij dit ontwerp aange
boden tarief.
Omdat het hoofddoel van het ont
werp is de ontvangst van meerdere
baten voor de schatkist, kon men
zich niet bepalen tot het voorstellen
van zuiver fiscale rechten, waaronder
de regeering versiaat rechten op
goederen, welke hier te lande niet
of slechts onder zeer bezwarende
omstandigheden kunnen worden ge
produceerd, Naar haar meening heeft
men bij de beoordeeling van voor
stellen als de onderhavige, rekening
te houden met de omstandigheden,
die tot de indiening dier voorstellen
aanleiding hebben gegeven. Dat de
mogelijkheid niet is uitgesloten, dat
van enkele consumptie artikelen de
prijs eenigszins zal stijgen, valt niet
te ontkennen. Men wachte zich ech
ter voor het schrikbeeld „Alles zal
duurder worden". Immers de voor
gestelde rechten zijn niet voldoende
hoog om het den buitenlandschen
importeur onmogelijk te maken zijn
goederen hier te lande te plaatsen
en waar hij daarbij de concurrentie
van de buitenlandsche industrie zal
hebben te overwinnen, bestaat er
een goede kans, dat hij inplaats van
zijn product hier te lande duurder ie
kunnen plaatsen, tot behoud van zijn
afzet een gedeelte van zijn winst zal
laten vallen. (Evenmin zijn paar de
meening yap dp regeering de voor
gestelde reghten fiöog genoeg om
aanleidipg te geven tot vorming van
combinaties van inlandsche industri-
eele:-', met de bedoeling om de
prijzen op te zetter}.
Ten aanzien van de bestemming
van een gedeelte van de opbrengst
van het Tarief bevat het ontwerp de
volgende bepaling
„Van af het tijdstip van het in wer
king treden dezer wet wordt jaarlijks
op de begrootjng van het dep, van
landbouw negen miilioen gulden
beschikbaar gesteld voor den apn
koop van inschrijvingen in een of
meer van de Grootboeken der Nat.
«Schuld, welke worden overgeschreven
op een hoofd van rekening in dat
Grootboek, luidende: „Fonds tot
dekking van uitgaven voortvloeiende
uit wettelijke maatregelen in ?al$e de
pensjonheering vpn arbeiders". In
het tweede en de volgende jaren
wordt de bovengenoemde som van
negen miilioen gulden vermeerderd
met het bedrag der rente van de ten
pame van het fonds ingeschreven
Nat, Schuld, Avelke rente onder de
middelen tot dekking der Staatsuitga
ven wordt geboekt.
Treedt deze wet in den loop van
een dienstjaar in werking, dan wordt
de in het eerste lid genoemde som
«En
wie beweerde dat
advocaat, die den misdadiger
verdedigd heeft," antwoordde Koert
met inspanning. „Dat gaaf mijn" be?
grip te boven, Ik behoef u zeker niet
te zeggen wat ik daarmee bedoel
Ik ben officier, ik behoor tot een
goede familie en kan mijmaar
het is belachelijk, u nog de verze
kering te geven, hoe onmogelijk mijn
vrouw de dochter kan of mag zijn
van een man, die gerechtelijk is ter
dood gebracht. Gisteren overhandigde
de Engelsche advocaat mij, als recht
verkrijgende var. James Gray, een
aantal documenten, die het bewijs
moeten bevatten van mijn verwant
schap met den ter dood gebrachten
man, Natuurlijk nam ik die papieren
aan in de vaste overtuiging, dat ik
ze slechts door een rechtsgeleerde
behoefde te laten onderzoeken, om
te zien vastgesteld dat hier een ver
gissing in het spel is of dat wij mei
een laaghartige schurkenslreek te doen
hebbnn."
„Wilt ge mij die stukken toever
trouwen
„Ik heb ze daartoe meegebrachl,"
antwoordde Koert en reikte de pa
pieren over.
Terwijl mr. Bronk daarin bladerde,
in dat jaar teruggebracht tot zooveel
twaalfden daarvan als het aantal
volle maanden bedraagt gedurende
welke de wet in dat jaar in werking is.
Ter toelichting van het artikel
betoogt de regeering dat de hoogere
opbrengst van het tarief grooiendeels
bestemd is tot dekking van het ver
schil tusschen de kosten van pensi-
onneering van de arbeiders van het
tegenwoordig geslacht en de premiën
doof dat geslacht op te brengen.
Hel ontwerp betreffende de arbei
derspensioenen zal spoedig de Kamer
bereiken, doch de behandeling van
dat ontwerp door de Staten Generaal
en de voorbereiding van de uitvoering
der verzekering zullen tijd vorderen
en de regeering acht het mogelijk,
dat enkele jaren verloopen tusschen
het lot stand komen der onderhavige
wet en de invoering der verzekering.
De aard van een tariefwet laat niet
toe zoo zet de regeering verder
uiteen - hare inwerkingtreding
geruiinen tijd te verschuiven en de
hoogere opbrengst zal dus ontvangen
worden, voordat zij aan de pensioen
bank kan worden uitgekeerd. Het
gevaar is niet denkbeeldig, dat op
die gelden voor andere doeleinden
beslag zal worden gelegd waarvan het
gevolg zou zijn dat bij de invoering
van de pensionneering der arbeiders
de daarvoor benoodigde gelden zou
den ontbreken. Dit wordt voorkomen
door onmiddellijk na het in werking
treden van hei nieuwe tarief jaarlijks
ten behoeve der arbeiderspensionnee-
ring het bedrag te reserveeren, waarop
de jaarlijksche bijdrage van den Staat
aan het pensioenronds ep ditoogen
blik geraamd wordt. Dit reserveeren
van gelden zal tevens mogelijk maken
om in het eerlang in te dienen wets
ontwerp omtrent de ouderdoms- en
invaliditeitsverzekering bepalingen op
te nemen tot tegemoetkoming zooveel
mogelijk irt de schade, die de latere
inwerkingtreding van de verzekering
aan invalide arbeiders veroorzaakt!
De genoemde negen miilioen zijn
het Gedrag dat de minister van land
bouw thans meent dat voor een be
hoorlijke regeling noodig zal zijn en
dat de minister van financiën thans
meent voor de betrokken aangelegen
heid beschikbaar te kunnen stellen.
Naar de „Stand." met zekerheid
verneemt is het bericht, ais zou de
commissie voor de armenwet de vorige
week haar overleg met de regeering
hebben ten einde gebracht niet juist,
A.s. Donderdag misschien ook Vrijdag
zal opnieuw worden vergaderd en
wei ter behandeling van de artikelen.
Verwacht wordt, in verband hiermede
dat de behandeling in Juni zal kunnen
plaats hebben, indien de Tweede
Kaffler thans van zins blijkt, de wet
nog in dit zittingsjaar af te doen.
vroeg hij„En mag ik nu den naam
weten van den man, die u hiermede
in kennis stelde
„Mr. Morris."
De advocaat keek verbaasd op,
legde de aklen op zijn schrijftafel
neer en kruiste de armen op zijn
borst.
„Toen ge mij zoo even als uw
overtuiging mededeeldet, dat hier
een vergissing of iets ergers in het
spel moest zijn, kwam dadelijk het
plan bij mij op, mij tot den heer
Morris te wenden, die door het pro
ces van James Gray zoo bekend is
geworden. Ongeveer een jaar geleden
heb ik op een reis kennis gemaakt
met dezen Engelschen rechtsgeleerde
en gisteren heeft hij met een bezoek
vereerd. Dat ik zooveel belang in
dat proces stelde is aan deze ken
nismaking toe te schrijven. Tegelijker
tijd moet ik echter opmerken, dat ik
uw vermoeden van een schurken
streek nu ongegrond vind. Mijnheer
Morris is aan éen universiteit tot
„magister artium" bevorderd en een
zeer geacht lid der orde van advo
caten te Londen. De rechtschapen
heid van mr. Morris kan niet in
Lezing Engelsche Kerk.
Vrijdagavond was het de laatste
winterlezing van dit jaar in de En
gelsche kerk. Een matig gehoor was
slechts opgekomen om den bekenden
Haarlemschen predikant, dr. De
Hartog, te hooren over„muziek als
kunst". Die gekomen zijn, zullen niet
weten wat zij meer moeten bewon
deren, de diepe gedachten, de oor
spronkelijke taal, de dichterlijke
woordenkeus of de welsprekendheid
van dezen grooten geest.
Een verslag van eene lezing ais
deze kan slechts grepen doen. Vertelt
men het geraamte van de lezing, hoe
de spreker begon met eene beschou
wing over kunst in het algemeen,
om daarna de plaats der muziek te
bepalen in het geheele kader, hoe
hij drieërlei kunst- en muziekbe
schouwing naar voren bracht en in
het bijzonder stil stond bij de mu
ziekbeschouwing van Hegel en Scho
penhauer, van wien weer Nietsche's
en Wagner's opvattingen afhangen
hoe hij Wagner's hoofdgedachte naar
voren bracht en na de pauze de
myziek beschreef ais „de kunst van
het bewogen hart," de kunst, die de
verte zoekt, in een dichterlijke hoogtij
van woorden, waar hij Brahms,
Beethoven en Bach tegenover eikander
stelde en hoe hij sloot met een doxo
logie op haar goddelijke taak, dan
krijgt men slechts een zeer gebrekkig
inzicht in den rijken inhoud van het
meesterstuk, dat wij Vrijdagavond
mochten aanhooren.
Beschrijft men daarentegen de
onderdeden, dan loopt men ge aar
om het veie schoone der détails den
draad van het geheel te laten schieten.
Want juist in sommige los heenge-
worpen gedachten, bijgiften van het
mannelijk proza met'zijn stoere zeg-
ginskracht, school dikwerf het kost
baarste gedachtengoud. Om een korte
nalezing ie houdenkunst is het
licht op de vlakte van den eenzamen
zwerver, de glimlach door de tranen
heen. Kunst is de onzienlijke wereld,
zienlijk geworden, warit kunst is
verzinnelijkt ideaal, Kunst is het die
het leven verstaat, zooals het op
rijst in schoone lijn, kleur of toon.
;2Se redeneert niet, ze neemt haar
materiaal, zooals het zich onmiddel
lijk vertoont naar haar levensgestalte.
De kunstenaar zegt„mijne gedachten
gaan als lichtende vrouwegestalten",
vandaar dat de gelijkenis zijn geheim
is. De kunst is de schoone schijn
(verschijning) van de idee. Haar weg
is van het zienlijke naar het onzien
lijke, van het object naar het subject.
De bouwkunst was de kunst van last
en heffing, van maat en lijn, de
meest objectieve onder hare zusteren.
Zij schiep den tempel, waar de beeld
houwkunst het beeld zette, welke spr.
noemde „heiöiek als h«.t marmer,
twijfel getrokken worden.
Óf een vergissing van personen in
het spel is had u toch gemakkelijk
kunnen bemerken ir, uw gesprek met
dien heer. Het zou dus de vraag
zijn, of mr. Morris aan uw echtge-
noote en haar familie even onbekend
is als aan u."
„Ik moet toegeven, dat mijn vrouw
en haar fante den heer Morris
kennen,"
„Dan is er aan geen vergissing te
denken, sprak mijnheer Bronk schou
derophalend. Het was zeker een
groot verzuim van de bloedverwan
ten uwer vrouw, dat zij u reeds voor
het huwelijk niets van de familieaan
gelegenheden hebben medegedeeld.
Intusschen veroorloof ik mij niet,
hierover een oordeel uit te spréken,
mijnheer Von Berghaupt. Doch ik
zou u aanraden, in verbinding te
blijven met mijnheer Morris, die op
zoo kiesche wijze tot u gekomen is.
Hij is een degelijk rechtsgeleerde,
die u natuurlijk gemakkelijker alle
inlichtingen kan geven, dan ik, die
in de Engelsche jurispundëptie zelf
nog onderricht en voorlichting noodig
heB."
vervaarlijk als een bergspits, maar
koud ais het noodlot." Éen der drie
maten van de ruimtelijke en stoffe
lijke wereld is reeds opgeheven in
de schilderkunst, het perspectief is
reeds geidealiseerd, vergeestelijkt; in
de kleur is reeds de siddering van
het leven, maar dan volgt de muziek.
Van het objectieve orgaan, het oog,
gaat men hierbij over naar het sub
jectieve orgaan, het oor, dat naar
binnen gekeerd is.
Bij dichtkunst, de hoogste van alle,
krijgt de onbestemde zleienstemming
woord, idee en taal. Daarom is dit
de menschelijke kunst bij uitnemend
heid.
Welke beteekenis heeft de muziek
als kunst? Het is een roeping tot
den mensch, opdat hij weten zou,
wat van den mensch is. Men kan de
muziek, evenais alle kunst beschou
wen naar den vorm, naar de gedachte
en naar het leven. Grieg bv. heeft
als technicus niet veel te beduiden,
maar als men luistert met zijn hart,
komt het leven naar voren, de be
wogenheid der ziel. Men kan met
Hansiiek de muziek noemen „de lust
aan den bewogen vorm, aan de ara
besken in tonen" men kan met Hegel
de muziek waardeeren naar de maat
der idee, die er uitdrukking vindt,
geene beschouwing doet haar zoo
goed recht als die van Schopenhauer
die haar als de levensbeweging zelve
verstaat en op die wijze zelf muziek
wordt. Om dit nader te verklaren,
gaf spr. een meesterlijke uiteenzetting
van Schopenhauer's „die Welt als
Wille und Vorsteilung", waar de
mensch verwezen wordt naar zijn
eigen binnenste, de onzienlijke wereld
der innerlijkheid, waar ruimte, oor
zaak en gevolg wegvallen en één
sluier slechts overblijft, die van den
tijd. Daar binnen leven wij, daar is
de bewogenheid, de drift, de drang,
daar vinden wij den wil. Door die
wil ie leeren kennen, bezit hij den
loopgraaf om door te dringen tot den
wil, het geheim van alles. De muziek
is dan de kunst, die uit het hart van
den wil tevoren breekt.Een bloedrivier
uit de gapende wonde des levens.
De muziek is als de regenboog
op de duistere wolken, ais een klaag
zang van het menschenhart, dat roept
om verlossing. Ze zingt van een zeer
verre wereld. Zoo beschouwt haar
ook Nietsche, die het Grieksche treur
spel in het koor ziet worstelen en de
muziek de moederschoot noemt der
gansche tragedie. De kunst van Diony-
sos, de wilde bewogenheid, komt
tot rust in Apollo, de god der schoo
ne verschijning van de beeldende
rust. De schreeuw der wereld ver
stild in het beeld der voorstelling, tot
aanschouwingWagner's rijke geest
ziet hoe de muziek in de bewogen
wateven des levens stem tracht te
Koert begreep nu, dat hij het
eenig plechtanker zijner hoop verlo
ren had. Hij nam dit echter kalmer
op'dan te verwachten was. „Dan is
het onnoodig, dat ik deze documen
ten bij u ter inzage laat, mijnheer!"
„Dat is zoo. ik kan mij de moeite
besparen naar iets te zoeken, dat
toch niet te vinden is. Wees verze
kerd, dat de heer Morris u niets dan
de waarheid gezegd heeft."
Terwijl Koert de akten bij zich
stak, vroeg hij zonder de oogen op
te slaan„als men mij verkeerde in
lichtingen gaf omtrent de familie
omstandigheden mijner vrouw, gelooft
u dan dit een geldige reden tot echt
scheiding zou zijn?"
Mr, Bronk dacht ernstig na. „Ja
en neen, mijnheer Von Berghaupt."
Roeit zag den advocaat met groote
oogen aan, terwijl de verontwaardi
ging zijn wangen hoog rood kleurde,
„Blijf bedaard, heer advocaat;
mijn opgewondenheid geldt Waarlijk
u niet".
(Wordt vervolgd)
