Eerste Blad
Draagt
Plouvier's
Schoenwerk.
30 Januari
Dit nunnnsrbestsat uit2 bladag.
No. 25
Gemeentebestuur,
peter de Groofe.
Feuilleton,
49e Jaargrang:.
1911.
VLISSINGSCHE COURANT
Maandag
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE jR., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÊN van 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regei
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10. fibonnements-Bduertentiën op zeer uoordeeliga uoorioaarden
BEKENDMAKING.
Aangifte
van Nieuwe Leerlingen voor de
Openbare Lagere scholen.
Burg. en Weth. van Viissingen
brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat op Donderdag 16
Februari a.s. als leerlingen tot de
scholen A (Coosje Buskenstraat), B
(Hendrikstraat) en F (Joost de Moor
straat) kunnen worden toegelaten
kinderen van on- en minvermogen
den, die op het tijdstip der toelating
zes jaren oud zijn.
De aangifte der nieuwe leerlingen
kan geschieden van Maandag 23
Januari tot en met Dinsdag 31 Janu
ari e. k., desvoorm. van 9—12 uren,
ter Gemeente-Secretarie (Griffie).
Bij de aangifte wordt men verzocht
een Trouwboekje mede te brengen.
Viissingen, 20 Januari 1911.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
11. (Slot).
Het waren vooral de Strelitzen in
Rusland, die telkens de oud-Russische
partij steunden in haar verzet tegen
de nieuwe zeden. Dit infanterie-corps
kan men beschouwen als een soort
van bevoorrechte garde, maar in zeer
bijzonderen zin, want deze lieden
wilden zich nooit aan de krijgstucht
onderwerpen en daarom waren zij voor
Peter volkomen onbruikbaar. Aan den
opstand in ons eerste arlikel geschetst,
namen vier regimenten deel, tengevolge
waarvan vijf duizend Strelitzen werden
onthoofd, natuurlijk niet éen voor éen,
maar bij hoopen tegelijk, waarvoor
men dan lange balken gebruikte,
waarop de veroordeelden in geheele
rijen het hoofd neder legden om van
den Czaar, of van een anderen beul,
den doodelijken slag te ontvangen.
Het geheele Strelitzenkorps werd echter
ontbonden en door recruteering een
nieuw leger gevormd. Door den oorlog
tegen de Turken, die in 1700 eindigde,
breidde de Russische macht zich tot
aan de Zwarte Zee uitmaar nu moest
zij aangewend worden om de Ooslzee
te bemachtigen. Zweden bezat toen,
onder Karei XII, Sleeswijk en Holstein,
een deel van Pommeren, Bremen en
5.)
„Neen. Binnen drie weken trek ik
den soldatenrok uit en heb een ver
bintenis aangegaan als cellist bij de
schouwburgkapel te Keulen
„Zoo, zoo, dan wensch ik je geluk",
zeide Marie lachend.
De jongelieden waren bij de dennen
gekomen, waar den weg omlaag gaat
naar din hof. Beiden draaiden ze zich
werktuigelijk om en blikten van dit
verheven standpunt over de met bosch
bedekte hoogten, welke in westelijke
richting den loop van den Moezel
afteekenden. De avondzon goot haar
heerlijken gloed,uit over het veelkleu
rig woudioof en de daken der een
zaam gelegen boerenhuizen. De pur
peren schijn van het avondlicht viel
ook op het gebruinde gelaat van den
jongen man. Marie overlegde in zich
zelf, dat haar speelmakker dien zij
Verden, de stad Wismar, Lijfland en
Esthland. De mondingen der voor
naamste rivieren waren in Zweden's
bezit. Denen, Polen, Pruisen en Russen
lagen op de loer om datgene waarop
zij rechten meenden te hebben of wat
zij gaarne in hun bezit zagen, aan
Zweden afhandig te maken, waarvan
lange oorlogen het gevolg zijn geweest,
waaraan Peter ijverig deelnam, of
schoon hij in het begin zeer onge
lukkig streed.
Nadat in 1703 de mond der Newa
op de Zweden veroverd was, werd
op het kleine Lusteiland, de stad
Petersburg gesticht, bestemd om de
hoofdplaats des rijks te worden.
Moskau was den Czaar te veel afge
zonderd, ie vee! oud-Russisch. Hij
wilde nauwere aansluiting met de
Europeesche volken. Alle lijfeigenen
uit den omtrek werden geprest tot
heerendiensten en tot ophooging van
den moerassigen bodem gebezigd,
waarop de houten huizen verrezen,
weldra gevuld met bewoners, die
gedwongen werden er zich te vestigen
en in dit ongezonde oord bij duizenden
stierven, maar dan weer even spoedig
werden aangevuld. Van uit het nieuwe
Petersburg werden in de Zweedsche
bezittingen strooptochten gehouden,
waarbij alles op de schandelijkste
wijze werd verwoest en platgebrand.
In 1709 won Peter den beroemden
veldslag bij Pultawa, waardoor Karei
XII, zijn geduchte tegenstander, ge
noodzaakt was naar Turksch gebied
de wijk te nemen. Na deze overwinning
werd de verovering der Oostzee-
provinciën voltooid en maakte Peter
zich gereed tot den oorlog tegen de
Turken, die hoopten hun verloren
gebied weder te herwinnen. De Czaar
was echter toen niet meer in het voile
genot zijner gezondheid. Wanneer hij
zich wat al te driftig had gemaakt of
al te veel van zijn geliefden brandewijn
had gedronken, kreeg hij krampen,
met verlammingen gepaard, en deze
aanvallen brachten hem dan in zulk
eene woedende stemming, dat bijna
niemand in zijne omgeving zijn leven
zeker was. Alleen zijn tweede vrouw,
de Czarin Catharina had zeer veel
invloed op hem ten goede. Van zijn
eerste was hij gescheiden.
In dezen en in de latere Turksche
oorlogen is Peter niet zeer gelukkig
geweest, maar de gemaakte verove-
ringjn aan de Oostzee werden steeds
uitgebreid en door rustelooze werk
zaamheid wist hij het verkregen bezit
te beveiligen en zijn rijk, door het
aanleggen van havens en het bevorde
ren der scheepvaart in onafgebroken ge
meenschap te brengen met de beschaaf-
niet vergeten was, een knap man ge
worden was.
„Morgen ga je dus heen vroeg
ze na een oogenblik. „En wanneer
kom je weer terug
„Over een jaar, misschien ook pas
later
„Over een jaar eerst?"
Frans keek verwonderd op. „Dat
klinkt bijna, alsof je er belang in stelt,
hoe lang ik wegblijf," zeide hij, waar
door Marie blozend haar oogen
neersloeg.
„We zijn toch oude vrienden", zeide
ze aarzelend, en terwijl haar blikken
zweefden over het vreedzame, stille
landschap over de boomgroepen, die
zich scherp tegen den matblauwen
hemel afteekenden, over de boeren
hoeven, die in de donkere dalen lagen
als sluimerende kinderen op den
schoot der moeders, ging er door haar
ziel een gevoel, dat in overeenstem
ming was met de bekoorlijkheden van
den avond. Ook in haar ziel ging een
zonnetje onder bij de gedachte, dat
Frans zijn geboorteplaats weder ver
laten zou.
Het werd donker om haar heen, ze
werd angstig. Mocht slechts een wei
de volken van Europa. Bij dit op zich
zelf schoor,e werk vond hij echter
nergens steun, dan alleen bij zijn
gunstelingen, die van de hun geschon
ken macht een allerschandelijkst mis
bruik maakten en toen reeds ken
merkte zich het Russische volk door
die karaktertrek, die later spreekwoor
delijk is geworden de algemeene en
omkoopbaarheid, die alle recht en
zeldzame gerechtigheid onmogelijk
maakten.
In 1716 besloot de Czaar een tweede
reis naar het westen te maken. In het
iaatst van dat jaar is hij met zijn
gemalin te Amsterdam geweest en in
1717 is hij, uit Parijs, weer over
Amsterdam en over Berlijn naar Sint
Petersburg teruggekeerd.
Bij zijn eerste reis was.Peter echter
een geheel onbekende grootheid, maar
bij zijn tweede een machtig vorst en
krijgsheld, die bovendien door een
schitterenden hofstoet vergezeld werd.
Men moest hem dus zeer grootscheeps
onthalen en ter dege ontzien. Zeer
bekende schrijvers, zooals in Frankrijk
Saint Simon en in Pruisen de zuster
van Frederik den Groote, hebben ons
van het vorstelijk verblijf allerzonder
lingste dingen verhaald, die het dui
delijk bewijs meebrengen, dat de
Russische beschaving niets dan een
zeer dun vernisje was en dat ook de
persoon des Czaren allerminst geschikt
was om eenige sympathie op te wekken.
De Czaar en zijn gevolg deden
precies alsof ze thuis waren leefden
alieronbehoorlijkst, gedroegen zich
tegenover dames meer dan schandelijk,
vernielden alles in de schoone ver
blijven, waarin zij"gehuisvest werden,
waren afschuwelijk onmatig, konden
in bijzijn der hoog geplaatste perso
nen, niet eens hun fatsoen bewaren
en toonden in alles, dat zij in het
wezen der zaak ruwe barbaren ge
bleven waren.
Na zijn reis heeft Peter nog acht
jaar geleefd. In dien tijd kwam de
oneenigheid met zijn zoon Meneï,
die nooit met zijn vader kon omgaan
en hem ten slotte alle gehoorzaamheid
opzegde, tot een uitbarsting. Van de
troonopvolging wilde Meneï niets
weten. Gelukkig schonk Keizerin
Catharina haar gemaal juist in dien
tijd een zoon.
Kort daarop bleek opnieuw van
een samenzwering onder de Oud-
Russische partij, om Peter af te zetten,
tot de oude zeden terug te keeren
en een ander vorst te kiezen. Dat
zou dan toch Meneï geweest zijn. In
hoeverre deze er in betrokken was,
is nooit geheel opgehelderd. Door
een bijzonder hof, op last van Peter
nig licht, iets van den rossen sche
mer der hope in haar hart achterblij
ven, dan zou ze sterk zijn en alle
bange opwellingen trotseeren. Zij
vroeg zich af, wat haar licht en hoop
zou kunnen geven. Ais nu haar blik
de droomerig starende oogen van
den jongen man ontmoetten, weer
klonk in haar ziel het antwoord
„Liefde" Ja, liefde, dit gevoel deed
haar hart sneller kloppen. Om het
opwellende gevoel te verstikken,
moest zij de handen op haar borst
drukken, want plotseling dacht zij
aan haar vader, en hij dat wist
ze zou nooit haar liefde billijken.
„Wat ben je in gedachten verzon
ken", zeide Frans. En toen deze
woorden het meisje opschrikten,
ging hij voort„Heb ik je reeds te lang
opgehouden met mijn gezeur over
vroegere tijden Neem het me niet
kwalijk en vaarwel voor langen tijd,
misschien wel voor altijd
Met een krachtige beweging stak
hij het meisje de hand toe. Deze
werd door dit plotselinge afscheid
verrast, dat ze geen woord tot ant
woord kon vinden. Ze wilde hem
nog zeggen, dat de herinnering aan
ingesteld, werd Meneï ter dood ver
oordeeld, maar ook over de wijze,
waarop het vonnis ten uitvoer is
gelegd, ligt een sluier. Dat de onge
lukkige met den knoet is doodge
slagen en Peter zelf aan dit werk
heeft deelgenomen, is wel verhaald,
doch staat gelukkig niet historisch
vast; maar dat staat toch wel histo
risch vast, dat deze onmensch de
prinses Galatzin, die eens tegen zijn
leven samenspande, strafte, door haar
als nar aan zijn hof te nemen, waar
hij het arm schepsel zoo lang kwelde
tot zij krankzinnig werd.
Peters hoop, dat zijn tweede zoon,
die van Catharina, hem zou opvolgen,
is niet vervuld, want ook deze ging
zijn vader in het graf vóór. Catharina
zelf, die hem opvolgde en reeds bij
zijn leven gekroond was, werd hem
ontrouw. Voor zijn leven van onge
looflijke inspanning oogstte Peter
niets dan verdriet en teleurstelling
maar hij oogsite wat hij had gezaaid,
of liever, hij oogstte niet, omdat hij
gezaaid had bij den weg en op
steenachtigen grond. Met geweld brak
hij met al het oude, maar kon niets
nieuws stichten, omdat hetgeen hij
trachtte op te bouwen, nooit rustte
op een redelijken en zedelijken
grondslag.
Zijn ijzersterk gestel was toch ten
slotte door ruwe uitspattingen vol
komen ondermijnd en toch had de
dood van dezen buitengewonen man
nog iets dat bewondering wekt. Kort
te voren namelijk redde hij twintig
menschen tegelijk van den dood door
het water. Of hij aan twintig menschen
het leven gaf of aan duizend het
leven ontnam, schijnt voor hem on
geveer hetzelfde te zijn geweest.
Het sterfbed van Peter was, ten
gevolge van zijn levenswijze zeer
smartelijk. Catharine die dezelfde
ruwe levenswijze volgde, heeft hem
nog een paar jaar overleefd.
Dit is de korte geschiedenis van
den vorst, ter herinnering aan wiens
zeer onbeduidende betrekkingen tol
ons land, hier dan een monument
zou worden geplaatst. Het wil ons
inderdaad niet duidelijk worden,
waaraan dit monument ons dan toch
herinneren moet, welke gedachten dit
moet opwekken.
Voor de Russische militaire groot
heid, door Peter voorbereid, kunnen
wij bezwaarlijk iets gevoelen maar
evenmin kunnen wij iets gevoelen
voor de uitwendige hervormingen,door
dezen heerscher met ruwe hand tot
stand gebracht en die niet konden
verhinderen, dat bij zijn voik, op het
vroegere dagen haar gelukkig maak
te, dat zij dit schoone uur nog lang
in haar geheugen zou bewaren, dat...
Ja, wat wilde ze hem gaarne nog
veel meer zeggen, maar haar stem
stokte, en eer ze het begreep, had
Frans haar hand gedrukt en rechts
omkeert gemaakt.
Och, kwam hij nog eens even
terug
Plotseling bleef hij staan en keerde
zich om, zeggende„Marie, daar
schiet mij nog iets te binnen."
„Wat dan, Frans
„Over een jaar hier bemerkte
hel meisje, dat de stem van den
spreker ondanks het lachjdat zijn
mond omzweefde, trilde „over
een jaar zult ge zeker niet meer
Marie Schreuder zijn."
„Wat zou ik dan wel zijn?" vroeg
Marie.
„De vrouw van van een onbe
kende
Een lange pauze ontstond, toen
zeide ze maar zoo zacht, dat
haar woorden bijna onverstaanbaar
werden:
„En indien dit zoo ware
„Dan zou ik liever niet meer hier
oogenbiik van zijn overlijden, geen
spoor van waarachtige beschaving,
maar integendeel een diep treurige
toestand van verregaand zedelijk ver
val werd aangetroffen.
Brieven uiï de Hofstad.
c II.
Er wordt in de buitenlandsche
bladen een heel bedenkelijke reclame
gemaakt voor Schevehingen. Zoo ver
scheen er in een groot Engelsch
blad een advertentie, die met in 't
oog loopende Ieders te lezen gaf dat
de grootste Nederlandsche badplaats
„all the attractions ot Monte Carlo"
bezit, al de aantrekkelijkheden van
het vermaardste speelhol der wereld
dus. In Duitschland en België worden
ook dergelijke reclamemiddelen voor
onze badplaats gebruikt. Dat men
er succes mee zal hebben is, gezien
de ondervinding, maar ai te zeer
te vreezen. Doch, helaas! succes in
hoofdzaak bij het duistere leger van
internationale gelukzoekers, verloo-
pen aristocraten en poenige snobs,
geslepen croupiers, gewetenlooze
lichte kooien, gedegenereerde „da
mes", verongelukte jongelui en wat
er nog meer voor schuim op de
levenszee drijft. Voor het aanzien van
Scheveningen als badplaats is het
waarlijk geen zegen, dat dergelijke
elementen worden aangetrokken, maar
't is al heel moeilijk, zoo niet on
doenlijk, om het tegen te gaan.
Van wie gaat dan wel een derge
lijke wereldreclame voor onze bad
plaats uit? 't Is niet heel moeilijk
te. raden degenen, die er belang bij
hebben de internationale gelukzoekers
hierheen te lokken, zijn de geweten
looze ondernemers van de onder
scheidene speelhuizen die hier maar
al te welig tieren.Deze heeren schijnen
een soort reclamedienst te hebben
georganiseerd. Er woont tenminste
in een der straten in de onmiddellijke
nabijheid van den Gevers Deynoot-
weg, waar de meeste speelholen 's
zomers floreeren, een meneer, die
zich „English Agent" noemt zonder
erbij te vertellen waarvan hij eigenlijk
„agent" is, doch die, naar gebleken
is, belanghebbende bij een dier
verderfelijke inrichtingen is. Die
meneer heeft zich opgeworpen als
adviseur omtrent hotels, restaurants
enz., maar het behoeft zeker geen
betoog dat zijn adviezen verre van
belangeloos en uit een oogpunt van
degelijkheid allerminst betrouwbaar
zijn. Wie zal zeggen, hoevelen er
door dergelijke praktijken inloopen
en argeloos in een zeer gevaarlijke
omgeving terechtkomen Wie zal
zeggen, hoeveie er op deze manier
te gronde gaan Want dat door
komen, maar de wijde wereld in
gaan. Toch zou ik je nog graag iets
willen vragen zul je er niet boos
om zijn
„Wat is het dan Frans
Aarzelend en met neergeslagen
blik trad hij nader„Ik heb in de
stad dikwijls aan je gedacht Marie
en heb een klein aandenken voor je
gekocht. Zie hier is het een
klein medaillon. Op de vlakke zijde
van het goud zie je een kruis, een
hart en een anker. Weet je wat ik
daarbij dacht
„Zeg het 1"
„Dat Marie Schreuder het liefste
wezen op de heele wereid is dat
is mijn geloof."
„Maar een bijgeloofliet het
meisje schertsend hooren.
„Voor jou zou ik in den dood
willen gaan zoo groot is mijn
liefde voor je
„Zou je dat willen doen
„Nu spreek, wat hoop je
„Ja, dat is het ergste nog van de
zaak," antwoordde Frans, „hoop heb
ik niet."
(Wordt vervolgd.)