Maandag
12 September
MASSAGE.
Gemeentebestuur.
TELEFOONNUMMER 10.
Abonnements-flduertentiën op zeer uoordeelige oooriuaarden
LXXXIII.
No 214
48e Jaargang.
1910.
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post l.SO.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich hij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTlENvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dageiijkSj uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
bekendmaking.
Aangifte voor leerlingen voor de
HerliÈliagsenreusseu
voor jongena en voor meisjes.
en Wethouders van Vlis-
brengen ter kennis van belanghebbende
ifflB of voogden, die hunne kinderen
!f pupillen wenschen toegelaten te zien
tot een der beide herhalingscursussen in
dgae weniBBuic
dat vanaf Maandag 5 tot en met Don
derdag 15 September a.s. uitsluitend ter
Gemeente Secretaris (Griffie) iederen werk-
j,„ van des voormiddags 9 tot 12 uren
gelegenheid tot aangifte van leerlingen
voor die cursussen gegeven wordt
dat ingeschreven kunnen worden zij
het gewoon lager onderwijs genoten
11
dat de cursussen zullen aanvangen
den 1 October a.s.
Het onderwijs zal worden gegeven
behoudens nadere goedkeuring door den
Gemeenteraad, a. aan den cursu9 voor
,ensop Maandag, Dinsdag, Donder
'en Vrijdag, des avonds van 6 tot 87 a
oor' in de volgende vakken lezen, schrij
ven,' Nederlandsch, rekenen, kennis der
natuur, aardrijkskunde, vaderlandsche ge-
sehiedenis en Engelach. b. aan den cursus
voor meisjes: op Woensdag en Zaterdag
namiddag van 2 tot 5 uur in de volgende
vakkenNederlandsch, rekenen, kennis
der natuur, nuttige handwerken en koken.
8. B. Zij, die in het bezit van een
trouwboekje zijn worden verzocht dit bij
de aangifte mede te brengen.
Vlissingen, 3 September 1910.
Burg. en Weth. voornoemd,
O A. KALBFLEISOH, L. B.
De Secretaris,
J. H. DOMMISSE, L. S.
000
De gunstige werking der massage
op allerlei soorten van zwellingen,
die door bloedophooping te voor
schijn worden geroepen, is algemeen
bekend. Evenzoo de circulatie en
stofwisseling aanzettende werking van
bet kneden en strijken van vermoeide
spiergroepen. Door een verstandige
manier van wrijven worden met het
bloed nieuwe voedingsstoffen toege
voerd en de oxydatie of verbranding
versterkt. Vandaar dat een vermoeid
lichaamsdeel na een enkele minuten
durende massage weer opnieuw in
staat is zijne functie te verrichten.
De massage behoort tot de oudste,
ia sinds duizenden van jaren bekende
vormen der heelkunde. Door de
Chineezen, Grieken, Romeinen wordt
dj al lang beoefend, ook bij de onbe
schaafde volkeren worden bewijzen
gevonden van haar toepassing. Zij
werd vooral aangewend als middel
tol behoud der gezondheid en elasti
FeuilHetoiL
—O—
33.)
Zij liep over de binnenplaats, Hans
haar nauwelijks volgen. Naar de
0eur van het achterhuis! Deze was
gelukkig niet op slotZij ijlden door
<to halfdonkere pakkamer. Nu de deur
epen en door de poort naar de Krau-
senstraat.
a ^,noogenblikje herademende draal-
Marie, Hans nam haar den koffer
tol de hand.
•Waarheen
•Naar de dichtstbijzijnde standplaats
huurrijtuigen en dan naar het
station Dierentuin."
I gingen. Toen zij een blik wierp
I i-eipzigerstraat zag de vluch
tte bruid haar trouwkoets naar het
is van Goldammer rijden. Het was
„i Prachtig tijtuig, koetsier en palfre-
b»*» in livrei met gouden galons,
huivering liep haar door de leden.
citeit van het lichaam, en in het
oosten wordt zij ook op den huidigen
dag nog voor dit doel gebezigd. In
den nieuweren tijd is vooral door den
Zweed Thure Brandt en den Duit-
schen arts Zander aangetoond, met
welk succes de massage is toe te
passen bij sommige hinderlijke aan
doeningen van het menschelijk orga
nisme. Zander vooral heeft zich er op
toegelegd, om de hand van den
masseur te vervangen door mecha
nische hulpmiddelen. Of hij hiermee
veel heeft bereikt, zullen we straks
nader beschouwen.
Dat het kneden, wrijven, bestrijken
en bekloppen, waaruit het masseeren
bestaat, van een lichaamsdeel geen
ziekte zal kunnen genezen, is a priori
wel te denkenwel echter wordt de
bloedstroom, en daardoor de inwen
dige stofwisseling, sterker. Wie in
staat is genoeg vrije beweging te
nemen en zijn zenuwen niet zoo
verweekt en laat verwateren, dat ze
op geen enkelen prikkel meer ant
woorden, diegene zal slechts een
heel enkele maal van de massage
gebruik behoeven te maken voor het
verzwakte lichaam, dat niet in de
gelegenheid is door voldoende bewe
ging genoeg stofwisseling en oxydatie
te verkrijgen, is deze wijze van op
wekking dier functiën van zoo groote
waarde, dat men de massage met
recht zijn passieven spierarbeid kan
noemen.
De massage wordt in verschillende
onderdeelen onderscheiden: lo. het
strijken (effleurage). Hierdoor wordt
een mechanische prikkel uitgeoefend
op de kleinste zenuwuiteinden, die
aanleiding geeft tot roodheid der
huid en dus betere bloedvulling. Bij
een slecht gevoede huid za! dus het
strijken aangewezen zijn. Hierbij valt
tevens op te merken, dat bestrijken
van het geheele lichaam op overprik
kelde zenuwgestellen uitstekend
werkt, terwijl de functies allen worden
verhoogd. Men moet echter strijken
in de richting van de groote bloed
vaten, om spoedig het doel te bereiken.
Kennis dus van den loop dier bloed
vaten is noodzakelijk. Om de huid
niet te verwonden kan men wat talk
of vet bij het strijken gebruiken.
Zonder dit zou men de huid verbran
den. Een 2e onderdeel is de pétris-
sage (het kneden en knijpen). Hierbij
worden spieren en weeke deeien
zooveel mogelijk uitgeperst, daardoor
de voed'ng dier deeien bevorderd en
de levensenergie verhoogd. Voor
slecht gevoede spieren is deze wijze
dus aan te bevelen. Vanzelf spreekt,
dat men anatomische kennis moet
bezitten om verloop en ligging der
spieren te kennen. Onder friction,
het 3e deel der massage, verstaat men
een intensief wrijven op een omschre
ven piaats. Dit was vooral de methode
Zij zette Hans tot spoed aan, zij ge
voelde zich nog volstrekt niet veilig,
nu begon men daar reeds naar haar
te zoeken.
Zij bereikten het piein naast de
Bethlehemkerk. flans wierp de koffer
in de dichtsbijzijnde koets.
„Station Dierentuin
Zij stapten in en de koets reed weg.
„Zeg mij nu eindelijk eens, kind
„Je hebt gelijk, Oom Hans, je zult
alies weten". En nu vertelde zij hem
in korte trekken de levensgeschiede
nis van haar moeder, die zij eerst
gisteravond in de schrijftafel van haar
moeder had gevonden, en van den
brief dien zij aan haar grootvader
moest afgeven.
„Ik vlucht naar grootvader Kruse,
hij zal mij niet verstooten, en doet hij
het, dan ga ik ergens als meid dienen!"
„Je schrijft mij toch
„Natuurlijk. Maar ik adresseer den
brief naar uw broeders huis, ge zijt
daar toch dagelijks."
„Ja, dat is veiliger."
„En nog iets, oom. Goldammer heeft
mij bij gedeelten in de laatste weken
driehonderd mark voor de huishou
ding gegeven, betaal hem die terug
van dr. Mezger e.a. Bij bloeduitstor
tingen wordt zij veel aangewend.
Met het kloppen, tapotement ge
naamd in de wetenschappelijke we
reld, wordt bedoeld het vrij snel,
maar kort kloppen met de uitgespreide
vingers op het te behandelen lichaams
deel er ontstaat een sterke bloed-
verzameling, waardoor de stofwisse
ling weer wordt verhoogd. Daarbij
ontstaat een contractie der getroffen
spieren. De werking komt veel overeen
met die van een inductiestroom en
vindt zijn toepassing bij zwakke
spieren en zenuwpijnen.
Ais laatste onderdeel hebben we
het vibreeren, waarbij de aangedane
deeien snel en dikwerf achtereen
geschud worden, hetzij met den top
van den vinger (bijv. aan de opper
vlakte gelegen zenuwen), hetzij met
de vlakke hand (buikmassage). Bij
vetzucht vooral werkt de massage in
haar verschillende onderdeelen uit
stekend, maar vooral deze laatste
manier geeft goed resultaat.
De werkingen dér massage begin
nen in den laatsten tijd meer dan
vroeger onder het publiek bekend te
worden, dank zij de nieuwere rich
ting in de geneeswijze, die aan al-
ierlei nuttige mechanische en diac-
tetische invloeden meer waarde gaat
hechten, dan aan de menigte oudere
en nieuwere geneesmiddelen.
Vooral de hoofdmassage bij aller
lei vormen van hoofdpijnen, heeft
een reusachtig succes gehad. Waar
chemische middelen te kort schoten,
bleek veelal de massage afdoende
hulp te verschaffen.
Ook is zij van gunstigen invloed
gebleken bij neuskatarrhen door
krachtig strijken van den neuswortel.
Oogslijmvliesontstekingen verdwenen
bij doelmatige massage der oogleden.
Er mag ook niet vergeten worden,
te wijzen op den gunstigen invloed
der buikmassage bij constipatie of
onrgelmatigen stoelgang. Deze buik
massage moet echter uiterst voor
zichtig geschieden. Men kan door
ondoelmatige massage hevige buik-
viiesontstcking doen ontstaan. Ver
volgens moet de oorzaak der ver
stopping goed bekend zijn. Is dit
niet zoo, dan kunnen groote onge
lukken aangericht worden. Men denke
slechts aan de tegenwoordig alge
meen bekende en men zou haast
zeggen overal verspreide blindedarm
ontsteking, waarbij ook verstopping
bestaat. Ging men in een dergelijk
geval masseeren, voorzeker veroor
zaakte men hiermede den dood van
den patient. Zoo zal bij andere aan
doeningen, die door den leek met
uitwendig geweld in verband worden
gebracht, bijv. bij tuberculeuze aan
doeningen, met massage enorm vee!
kwaad aangericht kunnen worden.
Ik noem deze verschillende aandoe
en ook den handkoffer. Ik kan hem
natuurlijk niets schuldig blijven. U
alies, mijn redder, mijn eenige vriend 1"
Zij viel hem in een opwelling van
dankbaarheid om den hals en kuste
hem haastig.
Geroerd beloofde hij, hare wenschen
te vervullen. Hij zou wel een harden
strijd met Goldammer, en ook met
vriend Emil krijgen, maar voor haar
zou hij zich in stukken hebben laten
scheuten, en doorzijn aansporing had
hij medegewerkt om haar in dezen
vreeselijken toestand te brengen.
De koets hield bij het station stil.
Zij stapten uit, Hans betaalde, en zij
snelden naar het loket. „Naar Soltau,
derde klas 1"
Nu naar boven naar het perron.
Marie wist, dat de trein spoedig zou
vertrekken. Voor dat Goldammer be
sloot, haar vlucht aan de politie mede
te deeien of zelf in zijn trouwcostume
haar aan de stations te zoeken, kon
er reeds veel tijd verloopen. Zoo was
zij dus nu voorloopig in veiligheid,
dacht zij. Maar ondanks alles beefde
zij van angst en ongeduld.
Eindelijk eindelijk, zij sprong in
den wageri, wuifde Hans toe, en de
ningen slechts daarom, om te doen
blijken, hoe gevaarlijk het is, op
eigen initiatief zich te masseeren of
te laten masseeren. Er moet bij het
toepassen van de verschillende massa
gemethoden een grondige anotomische
kennis bestaan van de verschillende
deeien \an het menschelijk lichaam,
terwijl de kennis om ziekten te
kunnen onderscheiden in geen geval
mag ontbreken. Uit dit alles volgt
vanzelf, wanneer massage moet toe
gepast worden, dit feitelijk alleen
door den geneesheer mag geschieden
Hoogstens kan toegestaan worden,
dat een ander het doet onder de ver
antwoordelijkheid en het toezicht
van een medicus. Een masseur, die
zelfstandig durft te handelen, waagt
er gewoonweg de onwetende mensch-
heid aan. De arts alleen is in staat
te bepalen, of er gemasseerd moet
worden, hoever de massage zich moet
uitstrekken, en met welke kracht de
behandeling moet plaats hebben.
Om deze reden worden ook de Zan
derapparaten langzamerhand weer op
den achtergrond geschoven. Ontegen
zeggelijk zijn deze Zanderapparaten,
bijeengebracht in de zoogen. „Zan
derinstituten", geniaal bedacht en
uitgevoerd. Er ontbreekt echter een
gewichtig ding aan, nl. het gevoel.
Hierdoor juist kan de deskundige
hand moeilijk door een machine ver
vangen worden, alleen voor het vi
breeren schijnen zij het werk der
hand te kunnen overnemen, daar per
seconde meer schokken kunnen toe
gebracht worden en van moeheid bij
machines geen sprake is.
In aansluiting met de massage laat
de geneesheer actieve en passieve
bewegingen uitvoeren. Door de ac
tieve spierbeweging wordt de bloed
en lymphestroom versneld, terwijl
de passieve bewegingen daar worden
toegepast waar stijfheid in spieren
en gewrichten is ontstaan. Een be
handelingsmethode, die naast de
massage staat, is de zoogen. weer-
sfandsgymnastiek, ook wel Zweedsche
heilgymnastiek genaamd, omdat ze
het eerst is toegepast door den
Zweed Ling. Hij toonde aan, dat
eerst dan de spieren gesterkt wor
den, wanneer zij een weerstand te
overwinnen hebben. De spieren wor
den hierbij geoefend op verschillen
de wijzen, bv. actief-passief, men
verzoekt den patient bv. den arm te
buigen, waarbij de medicus dit tracht
te beietien, of ook passief-actief, dwz.
men verzoekt den patient den gebogen
arm in dezen stand te houden, ter
wijl de medicus tracht hem recht te
trekken. De spieren mogen niet te
veel vermoeid worden en de bewe
gingen moeten gelijkmatig en zonder
schokken plaats hebben.
trein zette zich in beweging.
Met een zucht van verlichting, leun
de zij tegen den wand. Het duurde
echter nog uren, eer zij zich geheel in
veiligheid gevoelde, en aan hare om
geving eenige aandacht kon schenken.
Het eene station na het andere vioog
voorbij, onbekende menschen, kale
boomen. Velden met smeltende sneeuw,
alles onder een grauwen hemel, slechts
nu en dan door zonnestralen verlicht.
Hoe zou het er thuis wel uitzien
Goldammer was zeker woedend. Men
kon het hem ook niet kwalijk nemen.
Of papa zeer boos op haar zou zijn
En die arme goede Hans, die zal wel
bij allen de steen des aanstoots zijn
allen zouden hem zeker voor den
aanstoker houden 1 Hij en Jeanne -
deze zeker ook uit eigenbelang
zouden echter beslist naar hun beste
krachten voor haar in de bres springen.
Zoodra haar hoofd niet meer geheel
vervuld was met haar noodlot, was
haar eerste gedachte wat is de wereld
toch groot en leeg I Zij had nauwe
lijks de groote stad verlaten en alles,
wat zij zag, leek haar vreemd en
wekte in haar een gevoel van angst.
Een smartelijk gevoel van veriaten-
Uit het bovenstaande kan blijken
dat de massage niet zoo onschuldig
en eenvoudig is als zij wel lijkt.
Wanneer het mij gelukt moge zijn,
in dit opzicht enkelen voorzichtig te
hebben gemaakt, zoodat zij bij even-
tneeie toepassing ervan tevoren eerst
hun huismedicus zullen raadplegen,
kan ik mijne moeite ruimschoots be
loond achten. A.
Brieven uit de flofsfad.
Een diep-treurig zedenschandaal
vormt op het oogenbiik weder een
der dankbaarste onderwerpen van de
Haagsche conversatie. Het is de ar
restatie van eenige jongelui van
goede familie, studenten aan de
DelftscheHoogeschool naar het schijnt,
die het hot maken (zoo zal ik hun
ellendige gedoe kuischheidhalve maar
noemen) aan meisjes van 12 a 16
jarigen leeftijd, kinderen dus, die
door deze handelwijze totaal ver
dorven worden, ten gronde gericht,
niet alleen zedelijk, maar ook licha
melijk, gelijk gebleken is uit het
treurige geval, dat tot de ontdekking
van dit schandaal heeft geleid.
Het is de geschiedenis van een
14 jarig meisje, kind uit een onge
lukkig huwelijk, wier vader, na van
zijn vrouw gescheiden te zijn, in
Vaals woont, terwijl de moeder te
ruggekeerd was naar den Haag, waar
het echtpaar oorspronkelijk vandaan
kwam. Het dochtertje, toegewezen
aan den vader, was op haar verzoek
naar Den Haag gegaan, bij de moe
der, maar vandaar bereikten den
vader zulke slechte geruchten omtrent
haar gedrag, dat hij het kind weer
onder zijn hoede nam.
De kleine meid verlangde echter
zoo sterk naar het Haagje terug, dat
zij plotseling weer uit Vaals verdwe
nen was. De vader nam nu de po
litie in den arm, die de 14 jarige
aanhield en naar Vaals deed brengen,
waar zij bij een bakker in dienst
kwam doch reeds den tweeden dag
was het kind opnieuw verdwenen
ditmaal werd zij door den vader te
Aken opgespoord en na enkele dagen
overgebracht naar het gesticht „Soeurs
de la Miséricorde" te Maastricht.
Uit door den vader onderschepte
brieven was hem gebleken, dat zijn
jeugdig dochtertje in Den Haag in re
latie gekomen was met jongelieden
uit den gegoeden stand, die het niet te
nauw met de zedelijkheid nemen. En
toen het meisje slechts een paar da
gen in het gesticht te Maastricht ver
toefde, werden de gevolgen van dien
omgang duidelijk geconstateerd in den
vorm eener besmettelijke ziekte, om
welke reden het meisje naar het hos
pitaal Calvariënberg te Maastricht ter
heid overviel haar. Ten siotte kreeg
zij honger, kocht in Ulzen een
paar belegde broodjes, die langs
den trein werden verkocht, en ver
wonderde zich er over, dat zij daar
van met zooveel smaak at.
Steeds kaler en woester werd de
streek, de bruine heide strekte zich
langs beide zijden van den spoorweg
uit, hier en daar een stadje, een ge
hucht, sporen van sneeuw langs de
wegen en spiegelende waterplassen.
Donkere dennewouden in de verte en
daarboven een grauwe hemel.
De zon neigde reeds ten ondergang,
toen de trein het station Soltau be
reikte. Marie stapte uit, verheugd dat
zij zich weer kon bewegen. Nu stond
zij met den koffer in haar hand op
het perron van het kleine station.
Niet veraf lag het stadje, stil en
eenzaam, alsof alles sliep. Zij vroeg
een beambte, waar Haiddorf lag. On
geveer een uur van het station ver
wijderd, en zoo lang zou het nog wel
licht blijven, zei de man.
(Wordt vervolgd.)