No. 203.
48e Jaargang.
1910.
Dinsdag
3© it ug ustus.
BUITENLAND.
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIÊNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
Oemeefltebestitur.
GENEESKUNDIG
STAATSTOEZICHT.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter kennis van belangheb
benden
dat blijkens bij hem ingekomen
ambtsbericht aite havenplaatsen ge
legen in de ltaiiaansche provinciën
Bari en Foggia besmet zijn verklaard
wegens Aziatische cholera.
Vlissingen, 29 Aug. 1910.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Hofbsricht.
De Prins der Nederlanden is van
plan op 7 September a.s. bij te wo
nen den plechtigen intocht van zijn
broeder, den hertog van Mecklenburg
als regent van Bfunswijk. Dienten
gevolge is Z. K. H. verhinderd ge
volg te geven aan zijn voornemen om
dien avond in het koninklijk paleis
te'sGravenhage een receptie te hou
den voor de leden van het internatio
naal congres voer sociale verzeke
ring. In verband hiermede is de re-
geèringsreceptic gesteld op 6 Sep
tember, 's avonds, en zal den vol
genden avond, 7 September, aan de
deelnemers ter conferentie een concert
worden aangeboden in het Kurhaus_
Toezicht op levensverzekerings
maatschappijen.
Uit Den Haag meldt men aan de
„Tel."Naar wij vernemen, zal bin
nen niet al te langen tijd worden in
gediend een wetsontwerp tot het in
stellen van toezicht op particuliere
levensverzekeringmaatschappijen.
De vereeniging voor levensverzeke
ring heeft, daartoe door de regeering
aangezocht, reeds eenigen tijd geleden
een voorontwerp saamgesteld.
Glement G. J. van Maasdijk, t
De heer Van Maasdijk, de 25jarige
Nederlander, die onlangs te Heeren-
vcen en in Den Haag gevlogen heeft
met een kleinen tweedekker, een Som-
mer-toestel, is Zaterdagavond op het
terrein Warnsborn, bij Arnhem, na
twee geslaagde proefvluchten met
zijn toestel van een hoogte van ruim
50 meter gevallen. Hij kreeg den
motor op de borst er. de dood is
onmiddellijk ingetreden.
De opstijging van Van Maasdijk
was reeds steiler dan gewoonlijk.
Misschien wel noodig met het oog
op het golvende terrein. De onge
lukkige aviateur heeft nog niet een
maal de ronde om het terrein ge
maakt. Op een hoogte van 50 a 60
M. zag men het toestel hellen. Van
22.)
Gij kunt ze tegen een „dank u"
wegnemen. Uw oude schuldbekente
nissen houd ik nog. Men kan nooit
weten voorzichtigheid is altijd de
partij. Als mijn vrouwtje een
beetje tegenstribbelt, is dat altijd een
gemakkelijk dwangmiddel. En dan,
waarde Liebreich, moeten wij den
weidelijken steun voor uw huishou
den ook nog bepalen. Gij moet niet
gelooven, dat gij nu vroolijk kunt
teven en geheel niets doen.
»Ik weet niet/'stamelde
bra ht'ch van z'ïn s^u'< §e"
»Nu luister maar eens naar mij en
f.oe, mii het genoegen, wees kalm.
|k kan niet voor alles opkomen
'K kan niet als een paard gaan
w^Ken, opdat gij kunt luieren. Ik
zal u dus een toelage van vijftig
Maasdijk maakte eenige bruske be
wegingen, en onmiddellijk daarop
ging het toestel als het ware lood
recht naar beneden. Waarschijnlijk
heeft hij zich nog omgekeerd. Althans
de motor is hem op de borst terecht
gekomen. De ongelukkige was op
slag dood. Geconstateerd werd na
den val, dat de oorzaak van het on
geval niet aan de machine kan liggen
die was geheei in orde. Een aan
grijpend ooger.blik was het, toen te
midden van een kleine groep perso
nen, comité-leden, politiebeambten
enz., het lijk naast het verbrijzelde
toestel werd opgenomen en in eer.
brancard gelegd. Eerbiedig ontbloot
ten ailen het hoofd. Overal heeft
de tijding van het ongeval de groot
ste ontroering gewekt.
Het „Hbl." schrijft Het eerste
slachtoffer van ae jonge veelbeloven
de, doch nog zoo verraderlijke vlieg
techniek op Nederlandschert bodem...
het eerste slachtoffer van Neder-
landsch bloed Niet alleen te Arn
hem heeft de treurmare diepen in
druk gemaakt. Overal waar men
kwam, werd het nieuws druk be
sproken.
Clement van Maasdijk had zijn
technische opleiding ontvangen aan
de kweekschool voor machinisten te
Amsterdam en vervolgens zijn prac-
tische studies in Duitschland voort
gezet. Sedert ongeveer tien maanden
heeft hij zich op de vliegkunst toe
gelegd. Te Parijs was hij leerling
van den bekenden aviateur Blériot,
op wiens fabriek hij werkzaam is
geweest om de constructie der vlieg
machine te leeren kennen. Van Maas
dijk was in het bezit van het diplo
ma van de Aéro-Club de France.
Eike nieuwe naam, die aan de
doodenlijst der aviatiek moet worden
toegevoegd, stemt weder tot diepen
weemoed, in het oog te houden, dat
de moedige jonge mannen niet voor
een ijdelen waan hun leven hebben
gegeven. Ongeveer drie jaar geleden
slaagde men er voor het eerst in met
bchuip van een vliegmachine een
kleinen sprong te maken. Sedert vloog
men o.a. reeds een aantal malen over
het Kanaal, en maakte een aantal
vliegers een voorgeschreven rondreis
van verscheidene dagen over het
oosten van Frankrijk.
De vooruitgang in de aviatiek is
een treffend-snelle, doch volmaakt is
de vliegmachine zeker nog lang niet.
De „verovering der lucht" is nog
lang geen voldongen feit. Daaraan
komt elke nieuwe ramp ons herin
neren. Rekent men de onbeduidende
en onvolmaakte vliegproef van Hil-
gers, toen deze nog niet met een
vliegmachine kon keeren, te Ede niet
mede, dan was de sympathieke Van
Maasdijk onze eerste Nederlandsche
vlieger.
mark in de maand geven, dat is ze
ker genoeg voor een schoonvader, die
toch eigenlijk nog een flinke man is.
Meer kan ik niet geven. Gij moet daar
dus op rekenen. Uw fotografiezaak
kunt ge best nog aanhouden, huur
verlang ik niet, en voor het overige
moet ge u er maar in schikken, als
ge wilt, dat wij vrienden blijven."
„Wat zal Marie daar wel van
zeggen
„Wees nu toch verstandig! Maak
nu niet, dat Marie op het laatste
oogenblik weerspannig wordt, want
dan hebt ge morgenochtend den
deurwaarder aan huis, begrepen
Bonjour, mijn waarde!"
Daarop verliet Goldammer den
salon, waar zijn vriend, die zich gou
den bergen, of tenminste toch een
zeer gemakkelijk leven had voorge
steld, in de grootste ontsteltenis
achterbleef.
Liebreich verzonk in diep naden
ken. Ja, ja, hij moest zwijgen, Gold
ammer had gelijk. Welke heftige
tooneelen en wat een opschudding
zouden er zijn, als Marie ter oore
kwam, dat er niet zoo goed voor
hem gezorgd zou worden, als zij
TELEFOONNUMMER 10.
Hij is ook, we zeiden het reeds,
het eerste Nederlandsche slachtoffer
De namen der gesneuvelde helden
martelaren der lucht zullen in de
geschiedboeken van den vooruitgang
der menschheid met eere worden ge
noemd.
Van andere zijde wordt het vol
gende gemeld Zaterdag in den laten
namiddag viel de aviateur Van Maas
dijk op het terrein op den „Warns
born" bij eer. proeftocht van een
hoogte van ongeveer 50 meter en
was bijna terstond dood. Vermoed
wordt dat hij, trachtende juist voor
de ioods van de vliegmachine neer
te komen, een te korten draai heeft
genomen. De opstijging was evenals
de vlucht zelve goed geslaagd.
Vereeniging voor Gemeente
belangen.
De vereeniging voor Gemeente
belangen heeft in haar te Steen wijk
gehouden vergadering het wetsont
werp tot wijziging der armenwet
behandeld. De heer H. j. Mijs, lid
van het bestuur, onderwierp het
wetsontwerp aan critiek. Vooral tegen
de aitikeien 31, 32, 33, 34, 35, en
37, had spreker overwegend bezwaar,
waarin hij zag een aanranding van
de bij art. 244 der Grondwet gewaar
borgde autonomie van de gemeente
besturen.
Spreker noemde het een groot ge
vaar, dat van overheidswege alles
voorgeschreven wordt, en men de
gemeenten voor de financieele gevol
gen laat opdraaien. Ook waarschuwde
spreker voor het geven van een
te groote bevoegdheid aan de inspec
teurs, terwijl hij ten slotte als zijn
meening uitsprak, dat de kosten van
verpleging van arme krankzinnigen
uit een oogpunt van algemeen rijks
belang behooren te komen ten laste
van het rijk.
Er volgde op de lezing een zeer
geanimeerde discussie. Uit de bespre
kingen bleek, dat niet allen het eens
waren met den inleider en ook in
den boezem van het bestuur daar
omtrent verschil van meenirtg be
stond.
De slotsom was, dat het bestuur
gemachtigd werd een commissie te
benoemen, die het wetsontwerp nader
in studie zal nemen en daar omtrent
rapport zai uitbrengen.
ftbonnements-Hduertenfiën op zeer uoordeelige uoorwaarden
Door den minister van oorlog is
bepaald, dat aan de Israëlietische
militairen der landmacht, die niet
aan de strengere tucht bij het Alge
meen Depot var. Discipline onderwor
pen zijn, en die de eerlang invallende
godsdienstige feesten ten hunnent
wenschen te vieren, daartoe de gele
genheid moet worden gegeven, door
le. Aan hen, wier ouders of be
verwachtte. Hij moest zich dus stil
houden, alles aan den tijd overlaten,
iiopcn 1 Zijn goede dochter zou wei
micideien vinden, om hem een ge
makkelijk leven naar zijn zin te
bezorgen.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
Denzelfden avond, den laatsten
dag voor het huwelijk van zijn. doch
ter, herinnerde Liebreich zich, dat er
in het schrijftafeltje van zijn vrouw
nog haar kleine sieraden moesten
liggen het waren wel onbeduidende
en eenvoudige dingen, maar hij wilde
ze het meisje toch meegeven, voor
zij van hem weg ging.
Hij had in zijn droefheid en in de
lafhartige vrees voor iedere smarte
lijke herinnering de schuiflade van
het eenvoudige meubel, waarin zijn
Dora kleine gedachtenissen of snuis
terijen bewaarde, na haar dood niet
geopend. Geld was er niet in, dat
wist hij wel, en hij vermeed het
terugzien van de bekende kleinig
heden, die zij bezeten had, omdat
zij treurige herinneringen zouden
opwekken. Marie kon er nu van
medenemen, wat zij wilde.
trekkingen in hun garnizoensplaats
wonen, vrijstelling van dienst te ver-
leenen.
Voor het Nieuwjaarsfeest op 4 en
5 Octobervoor den Grooten ver
zoendag op 12 en 13 October voor
het Loofhuttenfeest van en met 17 tot
en met 27 October2e. Aan de overige
militairen een verlof te verleenen van
en mei 3 tot en met 27 October.
Ter wille van het kind.
Donderdag jl. verlieten een 120-
tai kinderen het nieuwgebouwde
koloniehuis „Zwartendijk" van het
Centraal Genootschap te Egmond
a/Zee, terwijl het Zaterdag wederom
bevolkt werd door 120 kinderen uit
de verschillende afdeelingen. Na af
loop van deze tweede groep wordt
hel huis, dat zeer goed voldoet, ge
reed gemaakt voor de zg. najaars-
en winterkolonie.
Bij genoegzame deelneming zal
ook door het Centraal Genootschap
gelegenheid worden verschaft voor
najaarsverpleging in een der kolonie
huizen te Nunspeet.
Evenals verleden jaar duurt de
groep minstens acht weken, van 1
October tot 1 December, en blijft de
prijs één gulden per dag en per kind,
met inbegrip van geneeskundige hulp.
Onderwijs in handenarbeid.
Onder voorzitterschap van den heer
Klaas de Vries, van Amsterdam, werd
Zaterdag te Utrecht de 29ste alge-
meene vergadering gehouden van ae
Vereeniging tot bevordering van het
onderwijs in handenarbeid in Neder
land. Het jaarverslag spreekt van
opgewekt leven. Het aantal afdeelin
gen steeg tot 10; het ledental van
547 op 585. Voor het afnemen der
examens werd een regeeringssubsidie
van f 1000 verleend.
Ten opzichte van het tijdschrift werd
de wenschelijkheid uitgesproken, te
gelegener tijd den titel te veranderen
in „Tijdschrift voor Handenarbeid".
Besloten werd, op een nader te be
palen plaats en tijd in samenwerking
met de Vereeniging tot bevordering
van het onderwijs in Handenarbeid
in Friesland, Groningen, Drente en
Overijsel, een congres voor onderwijs
in handenarbeid te houden.
Vermoedelijk wordt dit congres ie
Amsterdam gehouden. Aan de regee
ring zal een subsidie in de kosten
van voorbereiding worden gevraagd.
In de middagvergadering besprak
de heer Wolthuys vanGroningen.de
vraag: „Welke arbeid verdient bij
den tegenwoordigen stand van zaken
dé voorkeurde klei-, papier- en
kartonarbeid of de hout-siöjd."
Spreker zeide, op grond van lang
durige ervaring een groot voorstander
te zijn van onderwijs in houtarbeid.
Om op generleiwijze lastig geval
len te worden, overhandigde hij
Marie den sleutel eerst, toen hij
tegen tien uur op het punt stond
den salon te verlaten.
„Hier kind," sprak hij loeder, „Kijk
maar eens, wat uw goede moeder
zooal heeft bewaard. Veel zal het
niet zijn, maar ik heb zelf gezien,
dat zij haar sieraden er in legde."
Hij kuste haar op het voorhoofd.
„Vader, dit is de laatste avond dat
ik bij u ben 1" Zij klemde zich aan
hem vast.
„Laat iaat maarHij schoof
haar van zich af en ging vlug, ver
gezeld van zijn hondje, den salon
uit.
Marie zonk op een stoel neer en
verborg haar gelaat in de handen.
O, welke moeilijke uren Maar wat
hielp het Haar moedeloosheid af
schuddende, sprong zij op.
De kleine schrijftafel stond, met
eenige waardelooze beeldjes en
vaasjes, in een hoek ongebruikt,
bijna geheel vergeten.
Het meisje herinnerde zich, dat
haar geliefde moeder dikwijls daarin
bezig was geweest. Zij had er ook
Voorts meent spreker, dat voor de
eerste leerjaren op de lagere school
beslist klei-, papier en kartonarbeid
de voorkeur verdient. Laat de licha
melijke ontwikkeling het toe, begin
dan in het 5e of anders in 't 6e
leerjaar met houtarbeid. Houtarbeid
is echter meer kostbaar dan kiei-,
papier en eenvoudige kartonarbeid.
Om verschillende redenen kan het
daarom verstandig zijn te nemen wat
bereikbaar is.
Er moet vooral aan gedacht wor
den, onderwijzers te vormen, die
berekend zijn practisch de minder
kostbare arbeidssoorten te onderwij
zen. Er moeten meer A-leden komen
dan kunnen de rijkscursussen vooral
dienstbaar gemaakt worden aan den
terecht zoo hooggeschatten houtar
beid. Spreker twijfelt geen oogenblik
of de heeren Fabius, dr. Gunning,
v. d. Ley en zooveel anderen zuilen
daarin gaarne steunen. Als het pu
bliek de groote waarde van den
handenarbeid gaat inzien, zullen wij
den tijd zien aanbreken dat we de
noodige middelen verkrijgen om den
houtarbeid meer algemeen te maken.
Het leven der polderjongens.
Voor rekening van het departement
van landbouw, is uitgegeven een
verslag omtrent een onderzoek naar
het leven der polderjongens.
Dit verslag is de vrucht van een
enquête, op last van den directeur-
generaal van den arbeid, den heer
H. A. van IJsselsteyn, ingesteld door
den heer A. P. Staalman, aangevuld
door hetgeen den heer Van IJssel
steyn, uit zijn vorige betrekking, van
het leven der polderjongens, met
wier arbeid hij gedurende lange jaren
van zeer nabij in aanraking is ge
weest, bekend was.
De polderjongens en de daarmede
overeenkomende lieden, zijn voorna
melijk gevestigd in Noord-Brabant,
de zuidelijke deelen van Zuid-Holland,
Gelderland en Zeeland (in het bi
zonder in Zeeuwsch-Vlaanderen.)
Als resultaat van het onderzoek
woidt vermeid
„Gerust kan men zeggen, dat het
overgroote deel der rijswerkers, steen
zetters en grondwerkers bij het wer
ken in den vreemde niets kan over
houden, zeifs niet voor den winter,
om niet te spreken van het sparen
voor ziekte of den ouden dag.
Zoo goed als alle tot deze cate
gorieën behoorenden moeten lev n
van cie hand in den tand, zooals zeker
in het algemeen de arbeider doei,
doch zooals bij deze lieden onder
bedenkelijke omstandigheden ge
schiedt.
Er is echter immers dit groote
verschil met een gewonen werkman,
dat deze lieden niet bij hun gezin
reeds over gedacht de lade te ge
bruiken, maar haar vader had het
niet gewild. En in zoo'n langen tijd,
twee" volle jaren, had hij de schuif
lade in het geheel niet geopend.
Zij haaide de lamp van de tafel,
stak den sleutel in het slot en trok
de lade open. Daar lag dadelijk bo
venaan een dikke brief, die aan haar
geadresseerd was.
„Aan mijn goede dochter Marie
Liebreich van haar moeder."
Met bevende handen greep zij er
naar. Er hadden twee jaren moeten
verloopen, voor zij dezen schat, dezen
laatsten groet van de dierbare ont
slapene, in handen kreeg Het kwam
haar voor, als was haar een groot
onrecht aangedaan, door dit testa
ment zoo lang voor haar weg te
houden. Nu herinnerde zij zich de
toespelingen van haar vader op iets
ernstigs in het verleden van haar
ouders. Zou zij misschien nu naar
den wensch van haar moeder en
door haar eigenhand te weten komen,
wat er voor haar verborgen was ge
bleven
(Wordt vervolgd.)
