ijn
BA UK
Eerste Blad.
Feuillleton*
Draagt
Plouvier's
Schoenwerk.
rokfcing
Dit nuinier bestaat sif 2 bladen
"ventilatie.
§y I®
Maandag'
23 Mei.
^overbrenging,
lehellen, enz.
n (Metaaldraad
Motoren, Draad-
Yeiligheidstoe-
a a
en Lijfrente,
te ZEIST.
lïE IVederl. Le
ering Mg. diemet
haar bedrgt is
n aan het toe-
je contrêle der
peering.
Iddelburg.
he Havendienst
ramdienst.
ster-Schelde.
i»io.
No. 118.
48e Jaargang.
1910.
HEKEN".
verstrekt.
itiie tooi' f 1000.ver
aal. De jaarpremie ver
rlijks met 3 °/0 van de
mie. De vermindering
men gegarandeerd.
iring
geschiedt
na
0
25
80
•en
jaren
jaren
jjk bij overlijden.
44.11
44.38
45.25
46.83
49.15
52.73
38.09
38.56
39.71
41.68
44.59
.m. 6.—, 6.20, 6.45,
9.30, 10.—,10.20 10.40,
12.— 12.30,1.—, 1.30*,
15, 3.55, 4.30, 4 £0, 5.20,
.20, 7.40, 8,20
ensluisvin. 6.10, 6.30,
9.15, 9.50, 10.10, 10.30,
.50. N.m. 12.10, 12.45.
3.10*, 3.40,4.10,4.40,
50, 7.10, 7.30, 8.—,8.30,
m vailen deaZondaga uit
iicaen-Middelliurj: v.v.
IEN 4.40| 5.50| 7.55
E> 12.30 1.15
5.50 6.55
2.-
7.50
2.45
„50
van de Remise, de an-
Ihet Badhuis.
IRQ 5.15t 6.25| 8-40
30 1.15 2.— 2.45 3.30
.55 7.50 8.50 9.40 10.25
verder dan tot de Be-
treinen gaan naar ne
VL1SS1NGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ËN van 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen, TELEFOONNUMMER 10. flbonnements-flduerientiën op zeer uoordeelige uoorutaarden
Wanneer menschen gedurende
langen tijd in een afgesloten ruimte
leefden, zou de aard en samenstelling
der lucht zoodanig veranderen, dat zij
ten slotte onbruikbaar voor het men-
schelijk organisme zou worden. In
de eerste plaats wordt er door den
mensch warmte en waterdamp gepro
duceerd. Ging dit proces lang door
of door vele menschen gedurende
korten tijd, dan wordt een voldoende
afgifte van warmte door het lichaam
onmogelijk, wat nadeelig werkt op
alle organen. De zuurstof, die in de
lucht aanwezig is, wordt verbruikt.
Zooals men weet, kan de mensch of
liever gezegd ieder dier, niet leven
zonder zuurstof. Daaruit blijkt onmid
dellijk het nadeel van de vermindering
der zuurstof. Verder verspreiden zich
in eene dei gelijke ruimte gasvormige
verontreinigingen als koolzuur, en
kwalijk riekende gassen, die ontstaan
door de afscheiding, welke langs de
huid plaats heeft, leder heeft wel eens
met een dergelijke onaangename
atmosfeer in een gevulde zaal kennis
gemaakt en het weerzinwekkende
gevoel ondervonden, dat ze opwekt.
Door de soort van verlichting kan
verontreiniging der kamerlucht plaats
grijpen. De verbrandingsproducten van
sommige verlichtingsartikelen kunnen
de aimosfeer bedenkelijk veranderen.
Tevens wordt de lucht beladen met
stof. De mensch brengt met zijn
kleeren en schoenen aarde en stof
mee van buiten, en door zijn bewe
gingen wordt dit in de kamer rond
geslingerd. Eindelijk kunnen infec-
tieuse organismen in de woonkamers
meegebracht worden, waardoor de
lucht van het vertrek aanleiding kan
geven tot besmetting.
De ventilatie nu beoogt het doel,
al deze door den bewoner veroor
zaakte nadeeien uit den weg te ruimen
en het vertrek ook voor langeren tijd
zonder eenig nadeel voor de gezond
heid bewoonbaar te maken.
Zij bereikt dit doel deels door
verwijdering der onbruikbaar gewor
den lucht, deels door toevoer van
frissche zuivere buitenlucht. Van zelf
spreekt, dat de grootte der luchtver-
versching in eik bijzonder geval zich
moet aanpassen aan den graad der
verontreiniging van de kamerlucht.
Dienovereenkomstig moet men zich
verdiepen in de quaestie hoe te be-
b) 3,43 O) 811 6,35 ds
35 a) 4,10 c) 8D T»0"
lm. 2,15 a) en 5,05
a) b; 3,43 en 6.35 d) W
I. nut en na het vertrek
Lkarfcou.Netwea vis.8,60
iar Breakens, Borasiele
Broskens ten hoogate
nufcen wachten.
kan de boot van 10,
idageu van ld April
o—
2.)
Toen hij alles in orde had bevon
den en de knechts in den stal waren
;aan om het vee van voeder te
'oorzien, richtte hij zijn schreden
naar de keuken die bij deze berg
bewoners tevens tot huisvertrek
dient. Lize stond voor den haard en
"as bezig op het knetterende vuur
bet avondeten gereed te maken. Fiaar
aangezicht werd door de vlammen
[°od gekleurd en ze was zoo ijverig
m de weer, dat ze haar vader eerst
bemerkte, toen deze een brandenden
paander greep om er zijn opnieuw
Sestopte pijp mee aan te steken.
Wel, - vader, smaakt de pijp
"as haar vriendelijke vraag.
Dat is maar zoo—zoo kind.
öen je spoedig klaar
Het eten is dadelijk gereed,
'ader, ik wil alleen den koek nog
v'at bruiner laten worden, omdat je
rekenen, wat de behoefte aan ventilatie
voor ieder vertrek afzonderlijk is. Op
grond van ervaringen kan men be
trekkelijk gemakkelijk vaststellen, hoe
veel lucht een kamer per uur of per
dag toegevoerd moet worden, opdat
geen overlading van de kamerlucht
met onreine gassen plaats vindt.
Men weet, dat als de kamerlucht
0.1 pet. koolzuur bevat, de luchtver
ontreiniging al zoodanig is, dat ze
schadelijk wordt. Derhalve moet het
gehalte aan koolzuur in de kamer
atmosfeer lager gehouden worden dan
0.1 pet. Hoeveel lucht nu noodig is,
om dit doel te bereiken is licht te
berekenen, zoodra men de hoeveelheid
koolzuur kent, die een mensch en het
verlichtingsmateriaal leveren per uur.
Een mensch nu levert per uur 22.6
Liter koolzuur en hieruit nu kan
berekend worden, dat er 32000 L.
lucht per uur noodig zijn om het
koolzuur-gehalte van een woonvertrek
niet boven 0.1 pet. te doen stijgen.
Hieruit volgt verder de grootte, die
een woonvertrek voor één mensch
moet hebben. Uit ervaringen nl. blijkt,
dat de lucht in een kamer met behulp
van ventilatie in 't algemeen hoog
stens 2 a 3 maal per uur kan worden
vernieuwd. Daaruit volgt, dat de
minimale luchttuimte voor éen mensch
16000 L. of 16 kubieke meter groot
moet zijn. Deze maatstaf geldt als het
uiterste minimum, vooral voor slaap
zalen, kazernen en gevangenissen etc.,
waar gewoonlijk de iuchtverversching
lang geen tweemaal per uur plaats
vindt. Ook voor zieken moet de
minimale luchtruimte veel hooger
geschat worden, ongeveer 30 kubieke
meter.
Gaan we nu eens na, hoe we een
geschikte ventilatie kunnen bereiken.
We hebben twee soorten van Iucht
verversching, de natuurlijke en de
kunstmatige. Bij de natuurlijke ven
tilatie rekent men op de aanwezige
openingen in het vertrek, de deuren,
de ramen, de poriën in de muren.
Een nadeel van deze manier is echter,
dat men niet weet, hoe de ventilatie
zoo te regelen, dat ze niet onaange
naam wordt voor den aanwezigen
bewoner, m.a.w. deze soort ventilatie
is onafhankelijk van onzen wil. Zij zal
bij windstilte bijv. lotaal onvoldoende
zijn, terwijl zij bij storm zich op on
prettige wijze zal doen gevoelen. Ook
de ligging der grootere openingen is
gewoonlijk van dien aard, dat vaak
tocht optreedt. Verder kent men de
herkomst niet van de binnenstroo-
mende lucht. Immers deze kan even
goed uit een ander vertrek komen,
wat dan toch geen ventilatie is te
noemen. We zien dus, dat we met
hem dan lekkerder vindt.
Ais het eten afgeloopen is,
Lize, kom dan wat bij me op de
bank zitten ik heb iets ernstigs met
je te praten. Buiten ons gaat het
niemand aan, dus niemand behoeft
ons gesprek te hooren.
Wat te praten? mompelde Lize
verwonderd, terwijl ze vuurrood werd.
Het is goed, vader, antwoordde
zij toen met een luide stem. Als de
tatel afgenomen is, kom ik bij je.
Wat vader toch in het hoofd
heeft? mompelde ze weer. Hij sprak
op zoo'n wonderlijken toon en keek
me zoo vreemd aan. Hij denkt zeker
zwaar over Johan, die nog zal rond
zwerven totdat de jachtopzieners hem
snappen, en dan is 't ongeluk ge
beurd Ofzou vader er achter
zijn gekomen dat
Ze bloosde en voelde haar hart
met verdubbelde slagen kloppen.
Neen, dat kon toch niet zijn. Nog
niemand wist van hare liefde; geen
mensch had er eenig vermoeden van
en zij zou niet kunnen zeggen, hoe
die haar hart was binnengeslopen.
En al ware het zoo, dacht ze halfluid,
ik behoef me voor hem niet te
natuurlijke veniilatie niet ver komen.
Daarom moeten we ons wenden tot
kunstmatige inrichtingen. Deze moeten
aan de volgende eischen voldoen
de binnenstroomende lucht moet
zuiver zijn, de ligging der aan- en
afvoeropeningen moet zoodanig zijn,
dat de bewoner geen last er van
ondervindt en dat het geheele vertrek
gelucht wordt, en eindelijk moet de
ventilatie voldoende zijn enreguleer-
baar.
Om nu de lucht in het vertrek te
ververschen kan men twee systemen
volgen. Men kan gebruik maken van
het aspiratiesysteem, d.i. dat men de
in 't vertrek aanwezige lucht wegzuigt,
of van het pulsiesysteem, d. i. men
kan versche lucht in het vertrek
persen. Dit laatste systeem heeft voor,
dat precies de herkomst van de
binnenkomende lucht bekend is. Beide
systemen zijn echter gemakkelijk te
combineeren.
De plaats, waar de ventilatieope
ningen in de kamer moeten worden
aangebracht, is niet zoo eenvoudig
vast te stellen. Het onderste gedeelte
der kamer wordt bewoond, dit moet
dus geventileerd worden, wat te
bereiken is door dicht bij de vloer
de uistroomingsopening te maken en
dicht bij den zolder de afvoeropening.
Deze aanleg is dan alleen doelmatig,
wanneer de buitenlucht ongeveer
dezelfde temperatuur heeft als de
kamer, dus b.v. in den zomer. Anders
ontstaat bij dezen aanleg een onaan
gename tocht. Daarom verdient het
aanbeveling de toevoeropening hooger
te maken, nl. iets hooger dan de
gemiddelde lichaamslengte. De lucht
stroom moei dan een bovenwaartsche
richting gegeven worden, om vandaar
langzaam naar beneden te zakken en
dicht bij den vloer of langs den schoor
steen te worden afgevoerd. Er wordt
wel gezegd, dat de bedorven lucht
zich gewoonlijk tegen den zolder
verzamelt; dit is echter alleen dan
het geval, wanneer de ventilatie
onvoldoende is. Niet zelden komt het
voor dat de ventilatie voorbijgaand
onvoldoende is, b.v. wanneer veel
menschen zich in de kamer bevinden.
Dan hoopen warmte, tabaksrook enz.
zich in de bovenste deelen van het
vertrek op. Daarom is het doelmatig
ook dicht bij den zolder een ventilatie
opening te maken, om daarvan zoo
noodig gebruik te kunnen maken. Op
den duur is een dergelijke opening
niet aanbevelenswaard, omdat het
onderste deel van het vertrek niet
voldoende versche lucht ontvangt.
Zijn er dicht bij de zoldering groote
warmtebronnen als gaskronen, enz.,
die een sterk opstijgen der bedorven
schamen, want al is hij arm, hij is
overal bekend als een braaf en vlijtig
jonkman en daarbij de knapste van
allen. Dat alles weegt samen wel
op tegen een hoop geld.
Toen de koek bruin genoeg was
en ze hem haar vader met „een
smakelijk eten" voorzette, klonk haar
stem toch niet zoo rustig als anders.
Hoeveel moeite zij er ook aan be
steed had, het avondeten smaakte
haar vader niet zoo goed als ge
woonlijk. Na het avondmaal ging
Lind volgens gewoonte stal en hof
nazien of de knechts en meiden hun
plicht hadden gedaan en het vee
goed verzorgd was. Zoodra Lize zag,
dat haar vader op de bank ging
zitten, kwam zij bij hem en zeide
Ziezoo, hier ben ik, vader. Wat
voor ernstige zaken heb je op je
hart
De oude deed een paar flinke
trekken aan zijn pijp en begon
Sedert je brave moeder in het
graf ligt, is het bij mij niet in orde,
Lize. Ik zeg dat niet om jou, kind.
De hemel bewaar meMaar zoolang
je moeder leefde, was Johan heel
anders dan tegenwoordig.
lucht veroorzaken, dan moet men de
lucht dicht bij den vloer doen
plaats hebben. Om hierbij tocht te
vermijden, is het zaak de lucht door
een rooster met vele kleine openingen
te laten binnenstroomen.
Om de ventilatie nu te bewerkstel
ligen moet men van de een of andere
kracht gebruik maken. Het eenvou
digst is gebruik te maken van den
wind, doch hiertegen is aan te voeren,
dat de sterkte van den wind zeer
afwisselt en dus de ventilatie ook
schommelt. Desalniettemin gebruikt
men in de meeste gevallen dezen
„motor" omdat hij het goedkoopst is,
terwijl de ventilatiebuizen eenvoudig
en gemakkelijk kunnen aangelegd
worden. Een tweede factor, die Iucht
verversching kan veroorzaken, is het
warmteverschil. Door de warmte zet
de lucht zich uit en wordt lichter, zal
dus naar boven gaan. Van deze ma
nier maakt men veel gebruik in groote
zalen, waar gaskronen hangen. Deze
verwarmen de lucht, die dan door een
breede opening boven de gaskroon
wegstroomt.
Tenslotte kan er van allerlei ma
chines gebruik gemaakt worden, wel
ke 't voordeel hebben, dat men de
ventilatie nauwkeurig kan regelen.
Voldoet nu de ventilatie aan de
haar gestelde eischen De warmte
kan zij verminderen, zoolang de
warmteproductie geschiedt door in
het vertrek aanwezige warmtebronnen
als menschen, licht en kachels.
De warmteuitstraiing der muren in
den zomer en de daardoor ontstane
hooge woningtemperaturen kan zij
echter niet verhinderen. Daarvoor is
enorm veel afgekoelde lucht noodig.
De restitutie van zuurstof heeft zeer
voldoende plaats. De verwijdering van
gasvormige stinkende bijmengsels der
kamerlucht kan vrij goed plaats heb
ben als de productie niet te groot is.
Evenwel, en vooral dan, wanneer
veel stank wordt geproduceerd, is het
van 't grootste gewicht de oorzaak te
verwijderen. Daarom is men er in
den iaatsten tijd wel toe overgegaan
om schoolkinderen met regelmatige
tusschenruimte baden te doen ge
bruiken, hun jassen buiten het school-
vertrek te houden, en zorgvuldig op
de reinheid te letten. De ervaring
heeft geleerd, dat met inachtneming
dezer maatregelen een betrekkelijk
geringe ventilatie voldoende is, om
de lucht geschikt te laten blijven.
Het stof te verwijderen door-de
ventilatie gaat zoo goed als in 'tgeheel
niet. Overal blijft stof achter. Dit moet
dus zooveel mogelijk beperkt of me
chanisch verwijderd worden. Ook de
infectiekiemen weerstaan gemakkelijk
Er viel Lize een steen van het
hart en met vrijer blik zag ze haar
vader in de oogen.
Dag en nacht zit hij in de
bergen en vindt alleen daar zijn
genoegen, totdat er ten slotte een
eind aankomt en welk een eind
Nu is hij al drie dagen weg en al
komt hij ook van nacht thuis, morgen
gaat hij weer den zelfden weg op.
Zoo is het jaar uit, jaar in.
Dat is alles waar, vader, maar
wat is er aan te doen? Noch mijn
vriendelijke woorden, noch uw ver
maningen hebben iets kunnen uit
richten. Het is een waar kruis voor
ons. Het eenige middel zou misschien
nog baten, indien onze burgemeester
hem eens geducht onder handen
nam en hem tot inkeer trachtte te
brengen.
En nog beter zou bet zijn, als
hij eens aan trouwen ging denken.
Ik word oud en zou hem met genoe
gen de hofstede overgeven.
Wei, vader, dat is waarlijk
goed bedacht, maar ik heb nog nooit
gehoord, dat Johan een meisje op
't oog heeft.
Waarom zou hij al een meisje
sterke ventilatie. Alleen onbewoonde
vertrekken kunnen door een sterke
tocht kiemvrij worden. Een desinfectie
van kamers,.kleeding door ventilatie
is niet te verkrijgen. De bacteriën
hechten zich te vast aan de kleeren, etc.
We zien dus, dat de ventilatie alleen
eigenlijk dienst doet om overmatige
warmte te verminderen en de kamer
luchtzuiver te houden, respect, te
ververschen.
Maar deze diensten zijn dan ook
meer dan voldoende, want zoowel te
groote warmte als onzuivere lucht
zijn uiterst slecht voor c'e gezondheid.
Beide maken zij het organisme vat
baar voor infectie en andere ziekten.
Evenals voedsel heeft de mensch
goede zuivere lucht noodig om gezond
te leven. Maar vragen we nu of hier
altijd aan wordt gedacht, dan moet
helaas het antwoord ontkennend lui
den. Zien we eens in ons dierbaar
Viissingen rond, dan kunnen we wel
zeggen dat in 999 van de 1000 hui
zen geen andere ventilatie plaats
kan vinden dan door de natuurlijke
openingen in de vertrekken. En wer
den nu deze natuurlijke openingen
als vensters etc. dan nog maar altijd
gebruikt! Maar in de meeste gevallen
blijft alles potdicht. Het is alsof de
menschheid hier bang is voor zuivere
iucht. Slaan we eens een blik naar
de verschillende openbare gebouwen
als scholen, enz. dan ontmoeten we
ook daar hetzelfde verschijnsel. Daar
wordt nog te veel gedacht aan de
„asempjes van de onschuldige kin
deren".
Nog verder uit te weiden over dit
onderwerp zou te veel plaats vergen,
daarom zullen we het hierbij laten.
Het was slechts de bedoeling om de
attentie voor dezen levenseisch op te
wekken. A.
Bieven uit de flofsfad.
LX VIII.
De komeet van Hailey beroemder
nog dan de beroemde Roosevelt
de geheimzinnige komeet van Hailey
boeman voor groote menschen en
wereld-zondebok de vreeselijke
en gevreesde komeet van Hailey
naam die een obsessie dreigde te
worden is nu opeens niet vreese-
lijk meer en wordt niet meer gevreesd.
Ze heeft met haar staart op den be-
ruchten datum over onze aarde ge
veegd zonder veel vuil op te ruimen,
maar ook zonder kwaad te doen.
Het was een zeer gewichtig moment,
waarvan niemand iets heeft bemerkt;
maar we zijn niet zoo onbeleefd om
aan de verzekeringen der sterren
kundigen te twijfelen en dus nemen
wij geioovig van hen aan, dat inder
daad de fameuze staait door onze
dampkring gekwispeld heeft. Wat
op het oog moeten hebben Als ik
hem morgen de boerderij overgeef,
kan Johan bij alle meisjes aanklop
pen en nergens zal hij afgewezen
worden, want ieder meisje zal er
een eer instellen boerin op den Lin-
denhof te worden.
Dat is waar, beaamde het meisje,
maar de kunst is de rechte te vin
den voor Johan, een die met hem
kan omgaan en hem weet te leiden.
Precies, zoo denk ik er ook
over. Maar dat is nu juist iets voor
jou, Lize. Jij kent alle meisjes hier
in den omtrek van het meer. Zoek
er een voor hem, en heeft ze al
geen geld, dat maakt minder uit, als
ze maar braaf is en er slag van
heeft hem den baas te worden, meer
verlang ik niet. Je zult zoodoende
van je broer een braaf man maken
en mij van een zware zorg ontlasten.
Bij deze laatste woorden schoot
het gemoed van den ouden man vol
en ook Lize was zeer aangedaan.
Ik zal doen wat ik kan, vader.
(Wordt vervolgd.)