Donderdag
27 Januari.
No. 22.
48e Jaargang.
1910.
Gemeentebestuur»
Van Week tot Week.
Feuilleton»
^innenlandT
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- eri Feestdagen.
BEKENDMAKING.
Aangifte van nieuwe leerlingen voor
de Openbare lagere scholen.
Burg. en Weth. van Vlissingen
brengen ter kennis van belangh eb
benden, dat op Maandag 14 Fe=
bruari a. s. als leerlingen tot de
scholen A (Coosje Buskenstraat), B
(Hendrikstraat) en F (Joost de Moor
straat), kunnen worden toegelaten
kinderen van on- en minvermogen
den, die op het tijdstip der toelating
zes jaren oud zijn.
De aangifte der nieuwe leerlingen
kan geschieden van Maandag 17
Januari tot en met Zaterdag 29
Januari e. k., des voorin, van 9—12
uren,ter Gemeente-Secretarie (Griffie).
Bij de aangifte wordt men verzocht
een Trouwboekje mede te
brengen.
Vlissingen, 15 Januari 1910.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
Nog steeds is de afloop der ver
kiezingen voor het Engelsche Lager
huis. niet met zekerheid te voorspel
len alleen is het zoo niet zeker, dan
toch zeer waarschijnlijk geworden, dat
de liberale regeering alleen zal kunnen
regeeren met behulp der leren. Daar
mede is op den langen duur voor
de liberalen het spel verloren. Het is
nu eenmaal een feit, dat de Ieren
slechts gedwongen een deel van
Groot-Brittanje blijven uitmaken, dat
zij bij de Engelschen, die het win
gewest toch niet willen laten schie
ten, wederkeerig niet gezien zijn en
dat een ministerie, van Engelands vij
anden afhankelijk, niet voortdurend
op den steun der natie kan rekenen.
Zeer zeker zullen de Ieren, in het
gevoel van hun macht, dadelijk de
quaestie van home-rule (zelfbestuur)
stellen en de liberale regeering zal
verplicht zijn in dat schuitje mee te
varen en aldus den eersten stap naar
Ieriand's onafhankelijkheid te doen.
Maar wat dan Achter die vraag
passen een groot aantal vraagteekens.
Opmerkelijk is het zeker dat bij
deze verkiezingen de werkliedenpartij
het er zoo slecht afbrengt. De so
cialisten hebben geen het minste suc
ces behaald; maar is dit minder op
merkelijk, omdat het socialisme in
het Vereenigd Koninkrijk zoo weinig
wortel geschoten heeft.
Terwijl aller oog gericht is op de
Britsche zaken, nemen de overige
momenteel de belangstelling van
6.)
door
Ti- J_ "W_
o
lk had geen recht dat te doen
ik had zelfs geen recht tot zulke
onderstellingenmaar ik kon de
gedachte niet verbannen, dat dit
jonge leven een wandeling was ge
weest door een donkeren winterdag.
In die dagen vierde mijn beste
moeder haar geboortefeest, maar ik
kon eerst eenige dagen later huis
waarts gaan, kocht een eenvoudigen
korf, verzocht Else dien met bloe
men te vullen en deelde haar de
bestemming er van mede. Zij vol
deed aan mijn verzoek, dat feitelijk
een gewone bestelling was, zooals
zij aan alle dergelijke voldeed
schijnbaar zonder eenige sympathie;
maar toen ik het voor mijne moeder
weinigen in beslag, 't Meest is de
aandacht nog gevestigd op de
Hongaarsche crisis. Het is den heer
Khuen Hedervary dan toch gelukt
een nieuw Hongaarsch ministerie
samen te stellen, waarop de goed
keuring des keizers verkregen is, en
waarvan hij zelf voorzitter en minister
van binnenlandsche zaken zal wezen
De samensteller heeft altijd in bij
zondere mate het vertrouwen der
kroon genoten, hetgeen natuurlijk niet
bewijst dat hij met zijn kabinet iets
tot stand zal kunnen brengen. In
ieder gevai zal nu voldaan worden
aan den wensch des keizers en een
ontwerp kieswet ingediend, waar
schijnlijk met invoering van enkei
voudig stemrecht en van geheime
stemming; althans in de steden, wat
vreemd genoeg is, daar juist ten
plattenlande aan geheime stemming
het meest behoefte bestaat, zoowel
in Hongarije als elders. Op de con
stitutioneele partij moeten de plannen
van den graaf geen gunstigen indruk
hebben gemaakt.
■k
Een eigenaardige beweging is die,
welke in Amerika het gevolg is van
de duurte der levensmiddelen. Waar
aan die toe te schrijven Sommigen
schrijven ze toe aan de stijgende
goud-voortbrenging, ook wel aan de
gedeeltelijke uitputting der natuur
hulpbronnen, aan de „trusts", de be
schermende rechten, het speculeeren,
de algemeene spilzucht en de eischen
der werklieden. Het wil ons voorko
men dat vele dezer oorzaken te za-
men werken. Wanneer een welvarend
volk eenvoudig, matig en arbeidzaam
blijft en niet door onnatuurlijke
middelen beschermd wordt, dan be
hoeft het in normale omstandigheden
voor dure tijden, dat wil zeggen voor
prijzen die niet onder ieders bereik
vallen, niet zeer bevreesd te zijn.
Men wil de kwaal nu verdrijven
door middelen die even onnatuurlijk
zijn, omdat ze geen enkele oorzaak
aantasten en uiteraard slechts van
tijdelijken aard kunnen zijn. Het be
gon met een verbond van elf duizend
gezinshoofden in de ambachtsver-
eenigingen. Overtuigd dat het gebrek
aan vee in de fokkerijstaten niet de
eenige oorzaak is van de hooge
vleeschprijzen, verbonden zij zich
schriftelijk om twee maanden lang
geen vleesch te gebruiken.Spoedig nam
het aantal snel toe en nu reeds moe
ten zich meer dan een millioen men-
schen in verschillende deelen der
Vereenigde Staten tot hetzelfde ver
bonden hebben. Men hoopt dat ook
New-York zich zal aansluiten.
Dat de vleeschprijzen al spoedig
gingen dalen is te begrijpen, maar
dat men geen rekening had gehou
den met de economische wetten bleek
ai even spoedig. Immers, de kruide-
bestemde geschenk zag, zoo schoon,
zoo zacht-liefelijk en zoo smaakvol
tevens, toen kon ik de gedachte niet
weerstaan, dat dit niet het werk was
van hoofd en handen alleen, en ik
moet haar dat gezegd hebben in
veel warmer woorden, dan ik ge
woon was te bezigenwant ik zag
iets schitteren in haar oogen, dat ik
er tot dusver nimmer in had opge
merkt.
Nooit zal ik den brief vergeten,
tot heden als een heiligdom bewaard,
dien mijne moeder mij in antwoord
op den mijnen en op mijn geschenk
schreef, in afwachting mijner per
soonlijke overkomst. Het was eigen
lijk minder de brief zelf, die zulk
een diepen indruk maakte, hoe ge
lukkig ik mij ook gevoelde door de
dankbare stemming, waarin de lieve
vrouw mij al het nieuws meedeelde,
waardoor de blijde dag zich had
gekenmerkt. Ik had haar het een en
ander over Else geschreven en wat
zij mij daarop antwoordde was zoo
vleiend voor de kleine bloemen-
maakster, maar tevens zoo innig
hartelijk uitgedrukt, dat ik niet nala
ten kon, Else den brief te laten lezen.
TELEFOONNUMMER 10.
niers en grutters kregen het verba
zend druk en kondigden dientenge
volge eene verhooging hunner prijzen
aan waar de verbruikers zich weer
tegen verzetten, door b.v. op te wek
ken om unaniem slechts een bepaal
den prijs voor sommige artikelen te
betalen
Men spreekt reeds van een parle
mentair onderzoek. Eer de resultaten
daarvan er zijn zal het onnatuurlijk
verschijnsel wel weer tot de geschiede
nis behooren.
Naar aanleiding eener verklaring in
het Pruisische Huis, van den minister
van financiën, is ook de naam van
ons land genoemd.
Deze verklaring bevatte dat Pruisen
de voorgenomen riviertoilen met alle
kracht en met terzijdestelling van
alle hinderpalen zou doorzetten. Sak
sen, Baden en Hessen waren daar
tegen, doch zullen hunne oppositie
laten varen, omdat in den Bondsraad
een meerderheid voor het Pruisische
voorstel verzekerd is. Alleen zullen zij
dan trachten bij de regeling der ta
rieven zoo gunstig mogelijke voor
waarden te bedingen. Intusschen
bestaan er ook verdragen over de
vrijheid van de Elbe en de Rijn
scheepvaart, met Oostenrijk en Ne
derland. In Oostenrijk had men zich
eerst ook tegen de scheepvaarttollen
verzet, maar dat schijnt aan het luwen,
waarschijnlijk als een soort van dank
baarheidsbetuiging voor de Duitsche
hulp in zake de Bosnische quaestie.
Ook Nederland hoopt men, volgens
een bericht aan het „Berliner Tage-
blatt", gunstig te stemmen, en wel
door zekere kanaalplannen.
Wat daarmede oedoeld wordl, 'is
ons voor het tegenwoordige nog
niet bekend.
Wij stelden er onze lezers reeds van
in kennis dat de Amerikaansche mi
nister van buitenlandsche zaken, de
heer Knox, bij de gouvernementen te
Tokio en te St. Petersburg het voor
stel deed om de spoorwegen in Mand-
schourije onzijdig te verklaren. In
Amerika vreest men dat Rusland en
niet minder Japan langzamerhand deze
spoorwegen zullen inpalmen, om dan
Afandschourije af te sluiten voor den
internationalen handel.
japan's antwoord is thans den ge
zant van Amerika overhandigd. Het
moet een korte weigering bevatten om
in het voorstel te treden en zulks om
verschillende redenen, maar vooral
omdat de aanneming geen voordeel
voor China of Japan zou bevatten en
aan den commercieelen toestand in
Mandschourije, waar Japan zich strikt
houdt aan zijn verplichtingen inzake
den vrijen handel en het behandelen
van alle mogendheden op gelijken
voet, niets zou veranderen.
Bbonnemenfs-fidüerteïitiëH op zeer uoordeelige uooriuaarden
Zij schrikte, naar ik meen, een
weinig van dat bewijs van vertrou
wen, maar zij nam toch blozende
het geschrift aan en het scheen mij
toe, dat zij er den inhoud van ver
stond maar toen zij genaderd was
tot dat gedeelte, hetwelk op haar
zelve betrekking had, werd zij aan
eene hevige aandoening ten prooi
en barstte in een hartstochtelijk
snikken uit.
Ik had toen, zonder het te weten
en zonder het op dat oogenblik te
willen, reeds een blik in haar ver
leden geslagen, al werd mij nog
niets stelligs bekenddoch dit
laatste wenschte ik ook niet, mis
schien wel door een onverklaarbare
vrees teruggehouden. Ik zeide haar
eenvoudig, dat het mij leed deed
dat die brief hare aandoeningen had
opgewekt en trachtte zoo goed mo
gelijk haar tot bedaren te brengen,
door hare aandacht op andere din
gen te vestigen. Ik geloof, dat zij
mij volkomen begreep en niets haar
meer welkom was dan te kunnen
zwijgen, al voorzag zij misschien
ook dat dil op den duur niet moge
lijk zou zijn.
Ook Rusland moet nu het voorstel
in zachte bewoordingen van de hand
hebben gewezen, zooals te verwachten
was. Men meent dat Amerika zich
voorloopig hierbij zal neerleggen en
een antwoord geven in vriendelijke
bewoordingen.
Of de zaak hiermede echter voor
goed van de baan is, zouden wij
voorhands durven betwijfelen.
Jhr. Mr. J. Roëll.
De heer mr. j. Röell, die gisteren tot
lid der Eerste Kamer voor Noord-
Holland is gekozen, heeft reeds twee
keeren in dit college zitting gehad,
ml. 1887 (toer. Zeeland hem afvaar
digde) en in 1898 voor Zuid-Holland.
In 1877 zond Utrecht hem naar de
Tweede Kamer, waarheen hij in 1888
opnieuw (door Haarlem en Utrecht)
werd afgevaardigd. Van 18941897
was jhr. mr. J. Röell minister van
buitenlandsche zaken in het door hem
gevormde Kabinet, terwijl hij van
1901 tot 1909 voor Utrecht II in de
Tweede Kamer zitting had, van welk
college hij van 1905 af president was.
Oranje Nassau-oord.
Hare Majesteit de Koningin-Moeder
vergezeld door freule Van de Poll,
jhr. de Ranitz, graaf van Limburg
Styrum en mr. De Nérée van Bab-
berich kwam gisteren ongeveer half
drie in het Sanatorium Oranje Nas
sau's Oord aan, waar Hare Majesteit
werd ontvangen door den geneesheer
directeur dr. A. Schuld en den rent
meester van het landgoed den heer
Hüpscher.
Dr. Schuld stelde de adjuncl-di-
rectrice, mej. van Kaathoven en den
inwonenden geneesheer dr. Hobbel
aan Hare Majesteit voor.
Daarna begon de rondgang door
het gebouw. Achtereenvolgens be
zichtigde Hare Majesteit de nieuwe
Röntgen-installatie en het toestel tot
reinigen en desinfecteeren van vaat
werk enz. Daarna bezocht Hare Ma
jesteit alle patiënten, zoowel die
buiten op de lighallen ais die in bed
lagen. Voor ieder had Hare Majesteit
een vriendelijk woord en schonk ieder
een bouquetje levende bloemen. Na
den rondgang door het hoofdgebouw
bezichtigde men de magazijnen, keu
ken, wasscherij en machinegebouw,
waarna men een bezoek aan de don
kere kamer en apotheek bracht. Na
dat het hooge gezelschap in de ka
mer van de adjunct-directrice, waar
ook mevrouw Schuld zich bevond,
eenige ververschingen had gebruikt,
vertrok Hare Majesteit even na
half vijf.
Die schijnbaar onbeduidende om
standigheid bracht een keerpunt in
ons beider leven. Het bleek kort
daarna, dat Else hare krachten over
schat had, wat den drukken werk
kring betreft, of dat zij om eene
andere reden lijdende was. In ieder
geval bleek zij niet meer in staat,
naar behooren het vele te volvoeren,
dat haar dagelijks werd opgedragen.
Daniëls was zeer ontstemdhij
behoorde tot hen die meenen dat
menschen in ondergeschikte betrek
king niet ziek mogen worden of
andere dwaasheden van dien aard
begaan en ik ben vast overtuigd dat,
ware Else niet zulk een uitstekende
werkkracht geweest, hij haar zonder
vorm van proces, zonder den min
sten schijn van medegevoel, de deur
zou gewezen hebben. „Zaken zijn
zaken", dit was zijn lijfspreuk, en in
dat verband was Else doodeenvou
dig eene zaakmaar deze zaak prijs
te geven zou voor hem veei nadee-
liger zijn geweest dan haar onder
deze ongunstige omstandigheden te
behouden. Daarom bepaalde hij er
zich toe, het arme kind met een zee
van ontevredenheidsbetuigingen te
Uit den gemeenteraad van
Montfoort.
De gemeenteraad van Montfoort,
die korten tijd geleden zooveel van
zich deed sprekan naar aanleiding
der jaarweddevermindering van een
in betrekking zijnd ambtenaar ter ge
meente-secretarie, laat, nu de be
trokken ambtenaar gelukkig spoedig
elders een goed heenkomen heeft
gevonden, opnieuw van zich hooren.
Wij geven zonder commentaar de
verdediging van den voorzitter, bur
gemeester van Kempen, is welspre
kend en overtuigd genoeg het
volgend uittreksel uit de raadsver
gadering, waarin de jaarweddenrege-
ling voor den nieuw te benoemen
ambtenaar aan de orde kwam.
De voorzitter zegt, dat B. en W.
voorstellen de jaarwedde te bepalen,
op f 425. In persoon vond spreker
dit bedrag te gering, met het oog op
de eischen, die tegenwoordig aan den
ambtenaar worden gesteld en op de
zich steeds uitbreidende gemeente
administratie wat ten gevolge heeft,
dat een ambtenaar ter secretarie al
gemeen ontwikkeld moet zijn en een
studie van minstens 3 jaren moet
maken. Maar men moet rekening
houden met den finantieelen toestand
der gemeente.
De heer Klein is het volkomen met
den voorzitter eens, maar wij hebban
hier zoo'n algemeen ontwikkeld per
soon niet noodig. Spreker weet van
een jongmensch van 18 jaar, met
4jarige praktijk, dat hij zich zou
iaten vinden voor f 250 de betrekking
te vervullen. Waarom z.ullen we dan
f 425 tractement geven Wanneer
wij een volslagen ambtenaar moesten
hebben, dan zou f 425 nog te weinig
zijntrouwens de tractementen van
alle ambtenaren der gemeente zijn te
laag, maar het is maar de vraag laten
de finantiën toe meer te geven
Waar iemand zich voor f 250 aan
biedt, zou spreker B. en W. wel in
overweging willen geven dat jong
mensch te benoemen.
De voorzitter stelt als 1ste eisch
voor den ambtenaar een mensch-
waardig bestaanten tweede dat hij
in staat is den secretaris te vervan
gen, niet alleen als deze met verlof
is, maar ook tijdens vergaderingen,
om te voorkomen, dat de werkzaam
heden ter secretarie niet doorgaan.
Zoo'n ambtenaar moet dus meerder
jarig zijn. En of de gemeente een
salaris van f 425 kan betalen De
stukken liggen daar, zegt de voor
zitter. Uit de begrootingen blijkt, dat
in 1880 f 350 werd betaald. Zalmen
nu nog minder gaan uitgeven voor
tractement dan dertig jaren geleden
Welke ambtenaar hier ook komt, de
man moet toch kunnen leven De
stadswerkman heeft een weekgeld van
f 8. Zou men dan den ambtenaar ter
overstelpen en tegelijkertijd mij te
polsen, in hoeverre ik bereid zou
zijn, haar bij haar werkzaamheden
ter zijde te staan, waartegen ik dan
van andere zou worden ontheven,
Hij wist, dat :k in haar werk veej
belang stelde en ook reeds veel van
haar had geleerd, en bovendien was
ik toch de eenige, wien op dat tijd
stip zulk een voorslag kon worden
gedaan.
Ik hield mij vast overtuigd, dat de
verandering van werkzaamheden voor
mij op een beduidende vermeerde
ring zou uitloopen, maar ik haastte
mij den patroon een toestemmend
antwoord te geven, onder de éenige
voorwaarde, dat Else bij die rege
ling van zaken geen persoonlijk na
deel zou ondervinden. Ik weet zelf
niet, hoe ik op den inval kwam om
die voorwaarde te stellen, want een
„durf" was ik niet en een redenaar
evenmin.
(Wordt vervolgd.)