REN.
NS.
De oude Uniform
Dinsdag
9 November.
Ill
akerij.
aan
wlsion
Walstraat
25.
liteiten.
Feuilleton.
No. 263.
47e Jaargang.
1909.
R NEDERLAND.
BINNENLAND.
fie,
>e-
id.
ni
eveelt zich be-
jtaken en repa-
orten MEU»
elk gewenscht
Politoeren van
ngen, enz.
voor Belgische
'abo's en Le.
ibevelend,
ui de Pas.
Barazijnstraat.
sell a 35 en 65
|n, die a 5 cts.
phe, als eigen
NGSTRAAT.
sterdam.
der Eerste Hy-
geeft 3 l/a en 4
te bekomen bij
(ER Jzn,
9 a.
wsjaggen.
en Broefcen.
troehen.
en Molton.
as.
aiw Hielen
beindeii.
•olfeouBen.
VLISSIINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cant. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
ftbonnements-flduertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
Prinses Juliana.
H. M. de Koningin vertoeft
naar men aan het „N. v. d. D."
meldt dagelijks met Prinses Ju
liana in het Koninklijk Park op mooie
beschutte plekjes, en voor het vervoer
daarheen wordt meermalen gebruik
gemaakt van den onlangs beschreven
gesloten kinderwagen. Naar wordt
gemeld, rust de Prinses 's nachts in
haar eigen kamer, met de verpleeg
ster, terwijl hare hofdame in haar
kamer in de nabijheid slaapt. Des
morgens 8 uur, zeer geregeld, wordt
de Prinses naar de Koningin gebracht
eene der verpleegsters gaat vooruiten
de andere draagt de Prinses op een
kussen, terwijl de hofdame volgt.
Staatsbegrooting 1910,
Blijkens het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamet over hoofdstuk justitie
werd door verscheidene leden bij
vernieuwing hun ingenomenheid met
het beleid van dezen minister uitge
sproken. Voor velen was in het bij
zonder in de indiening van het wets
ontwerp tot bestrijding van zedeloos
heid, een reden van erkentelijkheid
en vertrouwen gelegen. De inhoud
van het wetsontwerp is, naar door
hen werd opgemerkt, een bewijs, dat
ook voor het departement van justitie
de verklaring in de jongste openings
rede, dat de regeering naar de toe
passing van christelijke rechtsbegin
selen blijft streven,geen ijdel woord is.
Ook van andere zijde werden aan
's ministers tot dusver gevoerd be
leid waardeerende woorden gewijd.
Gebleken is, dat de principieele lijn,
die de minister wenscht te volgen,
volstrekt niet loopt aan de eene zijde
der antithese en dat de minister voor
zijn denkbeelden ook in ruime mate
steun kan verwachten van de linker
zijde der Kamer.
De indiening van het bovengenoemd
wetsontwerp behoeft, meende men,
in deze opvatting geen wijziging te
brengen, daar dit onderwerp ook aan
de linkerzijde sympathie vindt.
Deze leden meenden, dat vooreen
aantal burgers kwellingen en over
last zijn te vreezen van het tot stand
komen der bepalingen betreffende
het neo-Malthusianisme en herinner
den daarbij aan het optreden van den
burgemeester van Ginneken, die twee
politie-beambten heeft geposteerd
vóór de woning van een persoon, die
neo-Malthusianistische middelen ten
verkoop in voorraad heeft, om door
die beambten het publiek tegen het
binnentreden dier woning te doen
waarschuwen.
De leden in den aanvang aan het
woord, spraken de vrees uit, dat,
wanneer het genoemde wetsontwerp
o—
18.)
Verbaasd maar zeer tevreden keek
de slotheer den jachtopziener aan
en riep„Wel, kerel, ik heb je mis
kend 1 Je bent slimmer dan ik dacht.
Des te beterZoo iemand kan ik
gebruiken 1"
„Mijnheer zal over mij tevreden
rijn. Morgen zal ik voor beter zor
gen, er is in ons gebied wild ge
noeg", antwoordde Nickel, en daar
op ging hij heen om het tafelzilver
en vervolgens het gebraad te halen.
De slotheer was weer alleen. Het
duurde nu een geruimen tijd, voordat
Nickel terugkwam, maar hij bracht
nn ook een paar heerlijk gebraden
kippen, die het wachten wel ver-
I goedden. Verder bracht hij ook den
bode mee, die door de beide rech
ters was afgezonden om aan zijn
lieer een schrijven te brengen.
in behandeling komt, het verschil
tusschen de groepen in de Kamer
vrij wat dieper zal blijken te liggen,
dan op grond van de beschouwingen
der leden, die na hen aan het woord
waren, zou mogen worden verwacht.
Ook waren er leden, die vroegen,
of de toepassing van christelijke
rechtsbeginselen niet meer verzekerd
wordt door maatregelen, gericht op
het voorkomen en wegnemen van die
sociale toestanden, welke zedeloos
heid en dobbelzucht in de hand
werken, dan door wetten, strekkende
ter bestrijding van de gevolgen dier
toestanden. Daartegenover werd
opgemerkt, dat zedeloosheid en dob
belzucht volstrekt niet altijd het ge
volg zijn van sociale misstanden en
dat, voor zoover dat wel het geval
is, niet valt in te zien, waarom het
niet tot de taak der overheid zou be-
hooren, tegen die zedeloosheid, waar
zij eenmaal bestaat, den strijd aan
te binden.
Leider der coalitie,
„De Stand." schreef in $en drie
star Steeds hielden we staande, dat,
met een Coalitie als working majority,
de president-minister leider der Coa
litie is. Hiermede is uiteraard niet
bedoeld, dat niet elke groep in de
Kamer haar eigen club-president kan
hebben, noch ook, dat de clubs in
het debat niet elk voor haar eigen
overtuiging kunnen opkomen, en
zelfs niet dat men niet door het in
dienen van een partij-amendement
het aanbrengen van wijziging in de
te nemen beslissing zou mogen be
proeven maar wel, dat als het ten
slotte op het doortrekken of het om
buigen van de hoofdlijnen aankomt,
alleen de president minister de rich
ting moet uitstippelen.
De leider moet dan echter, aldus
betoogt de driestar-schrijver, door
tact en politieke logica het opmar-
cheeren der onderscheiden groepen
mogelijk maken. De „Stand," geeft
niet toe, dat hierop thans geen uit
zicht zou bestaan,
Twee der drie groepen toch traden
bij de stembus op met een program
van actie, dat bijna geheel eenslui
dend was en in de openingsrede zoo
goed als geheel weer te vinden, en
dat de derde groep zich niet uitsprak,
behoeft men niet zoo zwaar te
tillen.
„Het Huisgezin" is het met „De
Stand." niet eens en is van oordeel,
dat voor leider der Coalitie de „pre
sident-minister" de minst aangewezen
persoon zou zijn, indien men al een
leider wil erkennen, wat „Het Huis
gezin" niet wil.
Dit blad betoogt: De Staten-Ge-
neraal vertegenwoordigen hetNeder-
landsche volk, de ministers, zijn die
naren der Kroon. Er is hier een te-
„Het zal wel niemand anders zijn
dan een bode van den heer Von
der Leyden", sprak de Slotheer.
„Laat den man maar binnenkomen."
Zeer onderdanig trad de toren
schrijver binnen en maakte vele
diepe buigingen.
„Houd op met je grimassen,
en zeg me maar dadelijk, wat je te
zeggen hebt. Wie stuurt je en wat
verlang je van me klonk het on
geduldig uit den mond van den
slotheer.
„Houd mij ten goede, genadige
heer", stotterde de man. „Ik kom in
opdracht van den heer rechter te
Trarbach en van den schout te Cröv
om u dit schrijven te brengen."
Aanvankelijk was het eten den
slotheer in de keel blijven steken.
Het vermoeden van een dreigend
gevaar had hem zeer aangegrepen,
maar bij het hooren van den naam
van zijn goeden vriend, herademde
hij en greep overmoedig naar het
hem op eerbiedigen afstand voorge
houden schrijven. Snel werd het
zegel verbroken en hij las.
Het eten was vergeten en steeds
staarde hij op den brief. De daad
gensteliing, die het alleen reeds on-
gewenscht maakt, het leiderschap der
coalitie in handen van een minister
te leggen. Daarnaast zijn andere be
zwaren. De Kamerfracties, die een
minister als leider zouden erkennen,
zouden tegenover hem niet zoo vrij
staan als behoort, of de minister zou
van zijn vrijheid kunnen inboeten.
Dat de fracties der coalitie door
middel van haar clubbesturen met den
„president-minister" voeling houden,
ligt voor de hand, maar dat zij dien
minister als hun leider beschouwen,
hem een rol toekennen, die hem niet
toekomt, en zelf de macht uit handen
geven, is een opvatting, welke ons
weinig Nederlandse!! toeschijnt.
De 30 pet. op de invoerrechten.
De slechte ontvangst in Duitsch-
land van de voorstellen van minis
ter Kolkman om 30 pet. te leggen op de
invoerrechten, en de vertoogen, dien
aangaande reeds van Duitsche zijde,
langs diplomatieken weg, tot onze
regeering gericht, althans „vriend
schappelijk in uitzicht gesteld", zullen
naar aan de „Avp," wordt mede
gedeeld vermoedelijk ten gevolge
hebben, dat dit voorstel wordt inge
trokken.
Volksonderwijs.
Het hoofdbestuur van de vereen i-
ging „Volksonderwijs" heeft aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
een adres gezonden, waarin het zegt,
dat het met belangstelling kennis
genomen heeft van het ontwerp van
wet tot wijziging der wet tot regeling
van het lager onderwijs, aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
aangeboden bij Koninklijke Boodschap
van 10 Juli 1909dat het in betrek
king tot den inhoud en de voor
naamste bepalingen van dit ontwerp
belangwekkende besprekingen heeft
gehouden op de jongste algemeene
vergadering te Groningen op 18 en
19 September en dat het daarna bij
de afdeelingen van bovengenoemde
vereeniging een onderzoek heeft
ingesteld naar den invloed, die
dit ontwerp op het onderwijs in
de verschillende streken van ons
land naar de meening dier plaatse
lijke vereenigingen zal kunnen uit
oefenen, als het ongewijzigd tot wet
zou worden verhevendat het in
verband met die besprekingen en de
resultaten van dit onderzoek met
aandrang tot de Kamer het verzoek
richt, dit ontwerp niet onveranderd
aan te nemen, maar het te wijzigen
zoo, dat art. 48 sub b alinea 5 en
volgende alinea's van de wet op het
lager onderwijs voortaan luide doch
omvat het onderwijs, behalve de
vakken a—k, tenminste drie der
vakken onder 1, m, n, p, q, r en rbis
was bekend geworden, de vermoede
lijke dader was gevat, en men had ook
reeds opheldering over den persoon
van den dood en hij, Wenz moest
getuigen tegen zijn eigen broer. Dat
was meer dan zelfs hij, de hardvoch
tige man, kon verdragen. Hij moest
zich sterk houden om van zijn aan
doening niets te laten bemerken.
Na een pauze zeide hij schijnbaar
kalm en op vasten toon „Ik moet
inderdaad gelooven, dat mijn bedien
de een ongeluk is overkomenan
ders zou hij al lang hier geweest
zijn. Ga zitten, vriend, en vertel mij
nauwkeurig hoe alles is toegegaan
en hoe men den moordenaar heeft
ontdekt."
De slotheer liet den man een glas
wijn geven, maar deze scheen te
beschroomd om in tegenwoordigheid
van den gestrengen heer Von Beuren
te gaan zitten, of met hem te drin
ken. Na een poosje echter kreeg de
torenschrijver meer moed en de slot
heer liet geen woord verloren gaan
van hetgeen de man vertelde. Hij
luisterde met zooveel belangstelling,
dat hij het kostelijke maal onaange
roerd liet staan. Nadat de schrijver
van artikel 2 genoemd en de vakken
boekhouden, handels-, kook- en
huishoudonderwijs en slöjd en wordt
het in tenminste 2 van die vakken,
gezamenlijk in ieder der drie hoogste
klassen, of, zoo de school een ge
wone lagere school is, met een ver
volgcursus voor M. U. L. O., geza
menlijk in ieder der klassen van den
vervolgcursus tenminste gedurende 8
uren per week gegeven, voor scho
len van 40 en minder leerlingen voor
éin onderwijzer de minimum jaar
wedde, waarop hij volgens artikel 26
aanspraak heeft; voor - scholen van
40 tot 90, leerlingen voor ten hoogste
3 onderwijzers de minimum jaarwed
de, waarop hij volgens artikel 26
aanspraak heeftvoor scholen van
91 en meer leerlingen, die minimum
jaarwedde voor ten hoogste één on
derwijzer voor elke 20 leerlingen
boven de 90; voor scholen van ge
woon L. O. met een vervolgcursus
voor M. U. L. O. boven de bijdrage,
genoemd onder sub a en b, in de
alinea's 1—4 de minimum iaarwedde
van één onderwijzer op elke 20 leer
lingen van dien vervolgcursus.
Gemeente-riolen,
De minister van binnenlandsche
zaken heeft aan de Gedep. Staten der
provinciën toegezonden een ontwerp
van wettelijke bepalingen tot voorzie
ning tegen waterverontreiniging door
gemeentelijke riolen.
Volgens dat ontwerp zullen bij be
sluit van Ged. Staten, uithoofde van
bezwaren, ontleend aan vrees voor
waterverontreiniging, voorwaarden
kunnen worden gesteld met betrekking
tot de uitloozing van gemeentelijke
riolen in een water en zullen bij
dergelijk besluit ten alle tijde nieuwe
voorwaarden kunnen worden opge
legd. Van die besluiten zullen de
gemeentebesturen binnen den aan
gegeven termijn voorziening vragen
bij de kroon.
Indien, naar aanleiding van een tot
Ged. Staten gericht bezwaarschrift met
betrekking tot de uitloozing van ge
meentelijke riolen in een water niet
binnen een jaar na ontvangst van net
bezwaarschrift voorwaarden of nieuwe
voorwaarden door Ged. Staten zijn
gesteld, kunnen zij, die het bezwaar
schrift indienden, binnen 30 dagen bij
de kroon voorziening vragen. Op
bevel van Ged. Staten zal op kosten
der gemeente kunnen worden wegge
nomen, belet, verricht of in vorigen
toestand hersteld, hetgeen in strijd
met de gestelde voorwaarden door de
gemeente is of wordt gemaakt of
gesteld, ondernomen, nagelaten, be
schadigd of weggenomen. Het ge
meentebestuur zal binnen den aan
gegeven termijn tegen dit bevel bij de
kroon in beroep kunnen komen.
alles verteld had, wat hij wist en
hij wist maar al te veel kon de
slotheer zeer tevreden zeggen „Uw
bericht heeft mij aangegrepen, ik wil
er wei voor uitkomen want het
lot van mijn armen dienaar gaat mij
zeer ter harte. Dat hij de vermoorde
is, daar valt wel niet langer aan te
twijfelen. Toch wil ik me er van
overtuigen en morgen naar Trarbach
komen. Neem dit goudstuk voor uw
moeite, breng mijn besluit over aan
de beide heeren, groet ook den heer
Von der Leyden en zeg hem, dat ik
hem morgen dadelijk een bezoek wil
brengen."
Na verscheidene buigingen ging
de schrijver zeer vergenoegd heen,
terwijl de slotheer een geruime poos
in gepeins verzonken bleef zitten.
Zijn eigen broer was aangeklaagd
voor die misdaad, die hij zelf had
begaan. Welk een zeldzame aaneen
schakeling van omstandighedenHet
zou wel prettig wezen, als Joost
eenmaal dood was, zou die hem ook
niet kunnen verraden maar vooraf
zou de nieuwbakken slotheer tegen
over hem moeten staan en liep dan
groot gevaar van herkend te worden.
De kosten van eersten aanleg van
nieuwe werken, noodig ter voldoening
aan nieuwe voorwaarden, opgelegd
binnen 20 jaren, zullen voor de helft
komen ten laste van het rijk.
Werving koloniale troepen.
Er zijn nieuwe voorschriften voor
de werving van koloniale troepen ter
kennis van het leger gebracht. Er
komt in deze nieuwe voorschriften
een bepaling voor dat ook door Ne
derlanders en ingezetenen van hei
rijk in Europa bij de stukken tot het
aangaan eener verbintenis moet wor
den overgelegd een door den bur
gemeester of commissaris van politie
gewaarmerkt portret.
Vlissingen, 8 November.
Concertzaal Groote Markt.
Voor een vrij goed bezette zaal
trad gisteravond het Louis de Vriendt-
Ensemble op. Het tweeledig program
bestond uit „Zijn t'huiskomt" vóór
de poos (pauze) en „O'Gust" er na.
Het eerste tooneelspel in éen bedrijf
naar het Fransch van André Pheurich
was voor ons geen onbekendehet
werd goed afgespeeld en voldeed
dan ook goed, wat voor een tooneel
spel in verzen nog al wat zeggen
wil. Men zegt wel eens, en terecht,
dat niet het vele goed is, maar het
goede veel en zoo was het gisteren
avond. De beide stukjes eischen niet
heel veel tijd voor uitvoering, maar
zeer veel studie en voorbereiding en
wanneer men bedenkt, dat de vijf
mannenrollen in O'Gust door één
persoon worden gespeeld en de dame
Olga mede eene zeer zware rol heeft
te vervullen, dan is de duur van het
stuk lang genoeg en kan men niet
anders dan vol bewondering en te
vredenheid zijn voor wat Louis de
Vriendt te zien en te hooren geeft.
O'Gust is een schets in één bedrijf
uit het leven van circus-artistenhet
tooneel stelt voor een kleedkamer in
een tent van een reizend circus. De
danseres Olga, vrouw van Filippo,
die als O'Gust mede deelt uitmaakt
van het gezelschap, wil van dezen
niets meer weten en is vol genegen
heid voor een ander acrobaat, zekeren
Jackson. Beiden besluiten Filippo uit
den weg te ruimen en Jackson wordt
dan ook de moordenaar van O'Gust.
Door de levendigheid van overtuiging
waarmee het stuk is geschreven en
de uitstekende actie van de uitvoe
renden wordt het geheel een boeiende
voordracht; het publiek was ieder
oogenblik geneigd door luide toejui
chingen uiting te geven over zijn
bewondering voor het mooie spel van
Louis de Vriendt, en hij verdiende het,
want in alle vijf de karakterrollen,
waarin hij optreedt, is hij een type
Zoo iets moest in ieder geval ver
meden worden, maar hoe
De slotheer liet Nickel de lichten
aansteken. Nadat de dienaar was
heengegaan, bleef zijn heer nog een
deel van den nacht op de sofa lig
gen peinzen. Eindelijk stond hij op
en stapte met vasten tred naar het
werkvertrek van den overleden heer
om zoo mogelijk de geheime vakken
van de schrijftafel te openen.
TIENDE HOOFDSTUK.
De stad Trarbach bezat in dezen
tijd nog wel muren en torens, maar
alles had sterk geleden, voornamelijk
in 1734, toen de Franschen de stad
door list vermeesterden. De burcht
werd verwoest en ook de muren der
stad leden zeer. In den tijd, dat ons
verhaal speelt, dus veertien jaar la
ter, had men er nog niet aan gedacht
de muren en torens te herstellen.
Enkele torens waren slechts gebrek
kig wat bijgewerkt.
(Wordt vervolgd).
