etten.
De oude Uniform
BANK
Woensdag
20 October.
47e Jaargang,
Arnhem.
16.
teeg.
en Lijfrente,
riei XXIX).
EKLOODSEN.
amdienst.
1 Walcheren
Havendienst
ter-Schelde.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen, i TELEFOONNUMMER 10.
BINNENLAND.
Land» era Tuinbouw
No, 246.
1909.
ectoire.
sch bezoek,
n, of door haar
20 October
bezoeken. Men
van taillemaat
2ESST,
f 2.700.000
86.000.000
979.000
28.852.000
26.000.000
arige vrouw, verzekert
lijkaehe termijnen van
ijn vrouw vóór hem te
ijn overlijden wordt in
per jaar uitbetaald
le uitkeeriug van f 500
rar dood verzorgd, zijn
;orging van weduwen
Wa
kantoor L, A. STOF-
o g s a.
teil-Middelburg v.v.
4 40f 5.50f 7.55
.2.30 1.15 2.-
i.50 6.55 7.50
2.45
8.50
de Remise, de au-
it Badhuis.
6.15f 6.25f 8.40
1.15 2.— 2.45 3.30
7.50 8.50 9.40 10.25
rder dan tot de Re*
eiueu gaan naar het
(Station' 9.20, 12.15.
Het vertrek van de
Krugerstraat en het
|10 en 13 minuten later.
6.25, 9.23, 12.18,
naar Domburg6.45,
eu 8.40.
ear Vlissingen eu Mid-
.40, 1.35, 4.15, 6.55
(naar Vlissingen en
|8.30, 11.29, 2.24, 5.04,
v.m. 6.—, 6.20, 6.45,
10, 10.—, 10.20, 10.40,
12.30,1.—, 1.30*,
3.55, 4.30, 4.50, 5.20,
7.40, 8,20.
duis: vm. 6,10, 6.30,
L5, 9.50, 10.10, 10.30,
N.m. 12.10, 12.45,
13.10* 3.40,4.10,4.40,
i, 7.10, 7.30,8.—, 8.30.
vallen des Zondags uit.
lOOO.
nm. 3,43 o) eu 6,35 d)
a) 4,10 e) en 7,05
un. 2,15 a) en 5,05
b) 3,43 en 6.35 d) h)
|eu na het vertrek van
rken.Nsuzen vm.8,50
Broskens, Borsseleen
,r Breskeus, Borseleu
m da boot van 10,45
;en van 16 April tot
VLISS11NGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Muntbiljetten.
Niettegenstaande het publiek in de
„Staatscourant" en door middel van
aanplakbiljetten in alle gemeenten des
lands opmerkzaam is gemaakt, dat
de muntbiljetten, die reeds sinds 1903
geen betaalmiddel meer waren, nii 1
October 1909 niet meer zouden kun
nen worden ingewisseld (een maat
regel welke wenschelijk schijnt voor
de orde in het beheer van 's lands
financiën) schijnen toch enkele per
sonen dien datum te hebben laten
voorbijgaan, zonder hun muntbiljetten
in te wisselen.
Naar het „Vad." verneemt wordt
aan het departement van financiën
overwogen, op welke wijze de schade
welke deze personen do&r hun onacht
zaamheid zouden lijden hun alsnog
kan worden vergoed. Het verdient
dus voor hen, die in het gevat ver-
keeren, aanbeveling daarvan mede-
deeling te doen aan het departement
van financiën met opgave van bedrag,
serieletter en nummer van hun bil
jetten. Ten overvloede zij er aan
herinnerd, dat het slechts de munt
biljetten van f50 en f 10 geldt, welke
vóór 1904 zijn uitgegeven, niet de
blauwe bankbiljetten van f 10 welke
de Nederlandsche Bank sinds October
1904 uitgeeft.
Tucht- en opvoedingswezen.
Bij de beantwoording van het af
delingsverslag over de betrekkelijke
aanvullings-begrooting van justitie
voor 1909 zegt de Min., dat, naar
zijn overtuiging, voor de naaste toe
komst met het thans voor de in
spectie gevorderde personeel zal
kunnen worden volstaan maar geeft
hij tevens toe, dat de zich steeds
meer ontplooiende werkzaamheid van
particulieren en voogdijraden in het
belang der verwaarloosde en misda
dige jeugd telkens mede tot krachti
ger ontwikkeling der Staatsbemoeiing
op het gebied van tucht- en opvoe
dingswezen blijkt te moeten leiden,
dan men zich aanvankelijk had voor
gesteld.
Bij de herziening van de salarissen
der „leidende ambtenaren" is zeer
zeker ook een traktementsverhooging
aan de adjunct-directeuren der Rijks
opvoedingsgestichten en aan de hoofd
onderwijzers bij de tuchtscholen toe
gedacht. Terwijl de rangsonderschei
dingen zullen vervallen, bepaalt de
gedachte herziening de salarissen
voor deze ambtenaren op een mini
mum van f 2300. De ontworpen sa
larissen van de hoofdonderwijzers
zullen tusschen f 1700 en f 2200
varieeren.
i.)
INLEIDING.
Na een langen, vermoeienden
marsch lagen de bouwvallen van het
kasteel Mont Royal voor mij. Vroeger
was het een sterke vesting die zijn
torens en kanteelen trotsch ten hemel
verhief; thans lagen diepuinhoopen
doodsch en verlaten.
Toen het avond werd en ik nog
steeds tusschen de bouwvallen rond
doolde, begon mijn geprikkelde ver
beeldingskracht levendiger te werken.
Alles begon voor mij te leven. De
stad en de yesting verrezen voor mijn
°og in vroegere gedaante, spookach
tige gestalten snelden mij voorbij,
en ik meende ook vreemde geluiden
'e hooren. Van deze omgeving ging
een betooverende invloed uit, die mij
°P deze plaats vasthield. Ik bespeur
de volstrekt geen lust om mij aan
Adres van „Ons Belang".
Door het hoofdbestuur van „Ons
Belang", vereeniging van onderof
ficieren en militaire .geëmployeerden
in den rang van onderofficier bij de
landmacht, is aan den minister van
oorlog een verzoekschrift gericht, in
houdende bezwaren tegen de jongste
herziening van tractementen en sol
dijen der militairen beneden den
rang van officier en de daarmede
verband houdende bepalingen.
Adressant zag verleden jaar, voor
het in openbare behandeling komen
van het betreffende wetsontwerp, zijn
poging om de noodig geachte wijzi-,
gingen te doen aanbrengen, ver
ijdeld en verklaart thans, door on
veranderde aanneming, de deceptie
in de gelederen van de kern van het
leger zoo diepgaand en uitgebreid,
dat hij het ergste vreest voor de toe
komst van onze weerbaarheid.
Men is gewend bij het streven naar
stoffelijke verbeteringen de omstan
digheden wat aan te dikken en het
te doen voorkomen alsof periculum
in mora ontstaat, wanneer de regee
ring niet onmiddellijk aan de ge
openbaarde wenschen gehoor geeft.
Men mag derhalve ook in dit ge
val veilig aannemen, dat van het
dringend gevaar eenige procenten
zijn te korten zonder daarom de actie
van den bond te schaden.
Wat niet wegneemt, dat uit de
nota van toelichting blijkt, hoe in
zake het afleggen van examens, het
toekennen der geschiktheid voor be
vordering, het verleenen van onder
scheidene verhoogingen, enz., bij de
korpsen op schromelijke uifeenloo-
pende wijze gehandeld wordt.
Men hoeft nog geen voorstander
van centralisatie te wezen om tot
de erkenning te geraken, dat het
die betoovering te onttrekken, en zoo
was het diep in den nacht geworden,
toen ik mij eindelijk gereed maakte
om den terugtocht te aanvaarden.
Heel den terugweg waren mijne
gedachten nog bezig met de bouw
vallen van Mont Royal en hunne ge
schiedenis. Gaarne zou ik iets meer
weten van deze geheimzinnige, schoo-
ne plek. Ik besloot, mij tot den ouden
geestelijke te wenden zeker zou die
wel aan mijn verlangen kunnen vol
doen.
De volgende dag was een Zondag.
Reeds vroeg in den morgen verliet
ik Trarbach en begaf mij naar de
woning van den waardigen geestelijke.
Het was reeds middag, toen ik het
doel van mijn wandeling bereikte, en
het lieve vertrekje binnentrad, waar
hij zijn verblijf hield. De zon scheen
helder door de vensters, die van
verblindend witte gordijnen voorzien
waren. De oude, vriendelijke heer
zat in een met ieder bekleeden
leunstoelhij scheen volstrekt niet
verwonderd, toen hij mij voor zich zag.
Na de eerste begroetingen noodigde
hij mij aan zijn disch, waaraan ook
de huisbeslicrstcr, jufiroiw Ursula,
meten met willekéurige maten en
de afhankelijkheid van de persoon
lijke inzichten der officieren in aller
lei rang en functie, tot groote onze
kerheid in de onderofficierspositie
moet leiden.
Uit dien hoofde kan het geen be
vreemding wekken, dat het bestuur
van den bond zich opmaakt om in
dien toestand verandering uit te lok
ken.
Middenstandstentoonstelling.
Als laatste nagalm van de in Au
gustus te Amsterdam gehouden, zoo
uitmuntend geslaagde, Middenstands
tentoonstelling, werd Zaterdagavond
in het Amstel-Hotel, door de ex
posanten aan het uitvoerend comité
een feestmaal aangeboden. Aan alle
initiatief-mannen en uitvoerders werd
met veel toasten en redevoeringen
hulde gebracht. De penningmeester
deelde mede, dat de rekening nog
in handen van een accountant is en
dat het, hoewel kleine, doch batige
saldo nog niet bekend is. Financieel
was de tentoonstelling dus ook een
beslist succes.
Een Kunstkalender.
De firma Ferwerda <S Tienian te
Amsterdam verkreeg voor het jaar
1910 het recht van uitgave voor de
Hoytema-kalender.
Deze kalender is een kunstwerk
van groote waarde en bestaat uit 12
bladen van 47 bij 21 cM. en is
prachtig uitgevoerd in rijk verzorgde
chromo-kleurendruk.
Hoewel de kalender is bedoeld als
een reclame voor de bovengenoemde
Amsterdamsche wijnhandelaars-firma,
bevat de kalender intusschen niets
van dien aard, zelfs komt de naam
van de firma er niet eens op voor.
De prijs van dezen kalender be
draagt f 10, doch wordt hij tot 31
December gratis aangeboden aan
ieder die bij de firma Ferwerda
Tieman een bestelling doet van
minstens f 20.
Abonnements-Aduertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
Bloemen in de Huiskamer.
Iedere huismoeder, die zich beijvert
het woonvertrek op te sieren en ge
zellig te maken, weet wel, dat bloemen
haar daartoe het meest kunnen die
nen, althans zeer veel daartoe kun
nen bijdragen, in den zomer is dit
vrij gemakkelijk, ook ai woont zij in
de stad, dan nog kan zij voor be
trekkelijk weinig geld de huiskamer
optooien en vervroolijken met pot
planten en op veie plaatsen reeds
met fraaie afgesneden bloemen.
Maar in den winter, dan wordt
het moeilijker, althans om wat af
wisseling en smaak er in te brengen.
plaats nam. Het eten smaakte mij
zeer goed en het gesprek aan tafel
was reent levendig en onderhoudend.
Toen het maal was afgeloopen, deed
de oude heer zijn middagslaapje
die verkwikking kon hij moeilijk
missen.
Zoodra de middagdienst was af
geloopen, nam de oude heer zijn
hoed en stok om met mij een wande
ling te gaan doen.
„Ge verlangt iets van de geschie
denis der bouwvallen te vernemen",
ving hij aan, toen wij buiten voort
stapten, „welnu, uwe nieuwsgierig
heid zal voldaan worden. Ge zult
een zeldzame, aangrijpende historie
hooren, maar eerst moet ik u naar
eene plaats brengen, die ge moet
leeren kennen om mijn verhaal te
kunnen begrijpen en een goed in
zicht in den samenhang te krijgen.
De wandeling daarheen zal u wel
bevallen."
Wij hadden het dorp verlaten en
richtten onze schreden naar een uit
gestrekt bosch met reusachtige hoo
rnen omgeven door een muur van
meer dan gewone hoogte het leek
wei een ommuurd park.
Toch is dit niet onmogelijk en kan
de huisvrouw er voor zorgen, dat
ook in den winter, als buiten sneeuw
en ijs heerschen, in haar woning de
lente vroolijk bloeit. Wij willen eens
vertellen, wat zij o.m. daarvoor kan
doen.
Bioemenhangers kan men vervaar
digen uit roode bieten en koolrapen.
Een roode biet met biaderenkroon
snijdt men boven den wortel door
en hólt haar dan van boven zooveel
uit, dat men er een hyacint met mos
in kan steken. Met het loof naar be
neden hangt men dan de biet, bij
wijze van bloemenhanger, vóór het
venster, eerst in een koude, later in
een warme kamer.
Men kan een dikke koolraap ne
men, maar dient die dan zóó uit te
hollen, dat de hyacintenbol er juist
in past, op een c.M. na van onder,
waar men water in giet, soms ook
een stukje houtskool in doet. Een
groote winterwortel kan ook al dienst
doen; behandelt men dien op gelijke
wijze en plaatst men hem dan op
drie staafjes, dan heeft men in dit
fijne wortelloof een lief kamer-or
nament.
Een bloemhanger, welke vaak wordt
geprepareerd, is die uit een pompoen
of kaiebas.De vrucht wordt half door
gesneden en uitgeholdis zij na
enkele dagen opgedroogd, dan vult
men ze met aarde en zaait er kers
in. Ook dit is, met een koord aan
het plafond of tusschen de gordijnen
gehangen, een aardige versiering,
vooral als men er tulpen en krokus-
bollen in plant. Die krokusbollen
kan men ook steken, op gelijkmatige
afstanden, in de straks genoemde
bietversiering, zij is dan natuurlijk
nog mooier. In het mos, dat vochtig
gehouden moet worden, schieten de
bollen worteltjes en bloeien dan heel
aardig. Het ophangen geschiedt, door
om het dikste der biet een rij losse
steken te haken, zes snoeren van losse
steken worden er aan bevestigd en
boven door een knoop vereenigd.
Later leerde ik den jongens nog
een paar aardigheden met sterrekers
een „voet" en een oude kous, gevuld
met aarde en dan rechtop gezet, be
zaaid met kers 't leek een aardig
groen hoepeltjeeen wollen hand
schoen, met watten gevuld en dan,
op gelijke wijze behandeld, op een
nat bord geplaatst. De neefjes had
den er zoo'n plezier van, dat zij het
in den a. s. winter herhalen men kan
natuurlijk allerlei variaties aanbren
gen. Als kinderen reeds bliezen wij
eieren uit, verguldden de schalen,
vulden ze op met vochtige watten of
aarde, kerszaad en krokusbolletjes
in een mandje tusschen mos „deed"
dat heel mooi.
Een tafeltje vóór het raam maak
ten wij tot korenveld. In het midden
Mijn-geleider opende een deur in
den muur, een klok deed een lang
aanhoudend, sterk geluid hooren en
wij traden het park binnen. Dit werd
doorsneden van kaarsrechte wegen,
overwelfd door de kronen van oude
zware boomen. Daarachter waren
weer andere hooge boomen, waar-
tusschen het jonge,- opgaande hout
een dicht kreupelbosch vormde.
De plotselinge overgang van den
helderen zonneschijn in het getem
perde licht, de plechtige stilte,
welke heerschte op mij werkte
deze verandering benauwend. Vra
gend keek ik mijn geleider aan.
„Jaren geleden zag het hier anders
uit", sprak de geestelijke. „Toen wa
ren boomen en struiken door de
snoeischaar van den tuinman tot
groene wanden met torens en nissen
gevormd, en in de nissen prijkten
marmeren beelden. Zoo dadelijk krij
gen we het oude slot in het oog
daarvoor waren kunstige waterwer
ken, die vroolijk klaterend sprongen.
Daarna kwam een tijd van ver
val, de beelden werden verbrijzeld
en het jonge groen kwam het tooneel
der verwoesting overdekken. Zoo
stond een diep bord, een ouderwetsch
blauw soepbord, waarin vochtig zand.
Een oud stuk flanel of baai, rond en
zoo groot als het bord, werd op zand
gelegd, en op die iap zaaiden we
gerst, haver, tarwe, of ook wel erw
ten, linzen, enz. en daaromheen een
rand van tuinkers. Dik zaaien en ge
regeld vochtig houden waren ver-
eischten. Eerst werd bord of schaal
nabij de kachel geplaatst, zóó, dat
het voldoende door 't licht werd be
schenen later, als de plantjes be
gonnen te groeien, kwam het eerst
in een koele kamer voor het raam,
niet direct dus in de warme huis
kamer, dan ging de groei te snel en
zouden de plantjes geel worden. Al
dus kregen we ook in den winter
mooi frisch groen in de kamer.
Vlier- en lauriertakken kan men
binnenshuis laten bloeien in 't begin
van December snijdt men ze af,
steekt ze in het water en plaatst ze
in de warme kamer. Doet men wat
karbolwater in het water, dan wordt
hierdoor de ontwikkeling der knop
pen en bloemen bevorderdsommigen
voegen ook sigarenasch of een mes
punt natron toe.
Een dennenappel ziet men ook wel,
met een stopnaald geregen aan een
touw, als bloemenhanger aan een
gordijn of aan het plafond. Men
neemt daarvoor een groot exemplaar,
droogt het boven de kachel, zoodat
de appel opengaat, wat losse aarde
doe men er in, dan in elke schubbe
een korrel gerst of tarwe, alles ietwat
bevochtigd, en de hanger is gereed
na een paar dagen ontkiemen de
korrels en spoedig is de appel met
frisch groen bedekt.
Verleden jaar maakten een paar
neefjes van me een dame uit sterre
kers het is vooral iets voor de
jeugd. Zij hadden voor een dubbeltje
kerszaad en weekten dit in water.
Toen namen zij een Uter-flesch en
trokken die een „been" van een
oude, witte kous aanoud flanel pf
watten hadden ook kunnen dienen.
De flesch zag er uit uit als een
„dame", meenden de jongens, wat
nog meer het geval was, toen een
poppekop en twee armen van wollen
stof werden aangebracht. Een van
ijzerdraad gebogen sleep werd aan
het middel vastgemaakt, en ook met
gebreide wol bedekt; toen daarna
alles goed vochtig was gemaakt, werd
het dicht bestreken niet de brij van
het kerszaad. Een diep bord werd
de standplaats der dame, eiken dag
werd gegoten of vocht toegediend,
en tevens werd zorg gedragen dat
het geheel door het licht werd be
schenen. 't Duurde maar een etmaal
en de kiemen vertoonden zich al
en na ruim een week stond daar de
dame in lichtgroen baltoilet te prijken.
Met een mooie roode roos op den
bleef het tot voor korten tijd, toen
de lang verwaarloosde bezitting in
andere handen overging. De tegen
woordige eigenaar laat het houtge
was dunnen, de wegen herstellen en
alies verfraaien. Het geheel zal nu
een vriendelijk, nieuwerwetsch voor
komen krijgen, hoewel het in een
ander opzicht verliezen zal. Ge komt
nog juist bijtijds om het kasteel en
het inwendige ervan te zien, zooals
het voor honderd jaar was, en zoo
als het gezien werd door de bewo
ners, wier zeldzame lotgevallen ik u
zal verhalen".
Wij waren juist bij een hoofdweg
aangekomen, en konden hier duide
lijk bespeuren, hoe er gewerkt werd
om een tuin op te knappen. Overal
lagen gevelde boomen, een groote
vijver was van struiken,riet en lisschen
gezuiverd, de brokstukken van een
marmeren Neptunus waren er uit
weggenomen, terwijl een nieuwe
prachtige fontein van gegoten zink
gereed stond om de plaats van den
verbrokkelden zeegod in te nemen.
(Wordt vervolgd.)
