Eerste Bfad.
Miltrots u Misdaad.
maandag
18 October.
Dit nummer bestaat uit2bladen
öemeentebestuufc
Feuilleton,
No. 244
47e Jaargang.
1909.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
Verandering van lucht
ftbonnements-ftduertentiën op zeer uoordeelige uooriuaarden.
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
CU.
ïzen,
aats.
tiers
lond.
i het
lven
ven
jaar
BEKENDMAKING.
Burg. en Weth. van Vlissingen
maken bekend
dat met het oog op de aanstaande
negende tienjaariijksche al=
gemeene volkstelling dezer da
gen in het bijzonder zal nagegaan
worden of de gebouwen en besloten
erven behoorlijk van nummers voor
zien zijn.
Voorts herinneren zij de ingezete
nen aan hunne verplichtingen tot het
doen van aangifte voor de bevolkings
registers.
De verplichtingen zijn hoofdzakelijk
de volgende
lo. Wanneer men de gemeente gaat
verlaten
alsdan moet een getuigschrift van
woonpiaatsverandering (verhuisbiljet)
worden gevraagd ter Secretarie der
gemeente en meegenomen naar de
gemeente waar men zich gaat vesti
gen, teneinde aldaar uiterlijk binnen
één maand te worden ingeleverd
2o. Wanneer men zich in de ge
meente vestigt;
alsdan moet men overleggen een
getuigschrift van woonplaatsverande
ring (verhuisbiljet), afgegeven in* de
vorige woonplaats
3o. Wanneer men binnen de ge
meente van woning verandert.
Het hoofd van een huisgezin is
verplicht aangifte te doen, wanneer
in dat gezin eenige verandering plaats
grijpt, ook door het opnemen of het
vertrek van dienstboden en werkboden.
Verzuim van aangifte kan worden
gestraft met hechtenis of geldboete.
Vlissingen, 16 October 1909.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
W1TTEVEEN.
BEDRIJFSBELASTING.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt bekend
dat op heden bij hem ontvangen
en aan den Rijksontvanger is gezon
62.)
Eduard keerde in huis terug, waar
hij zijn moeder en zuster in de woon
kamer aantrof. Vol angst vroegen de
vrouwen, waar de brand was.
Op het slot Altenbrak, ant
woordde Eduard. Ik laat de brand
weer van de fabriek oproepen en
rijd mee naar ginds. Gauw mijn hoed
en mantel.
Greta haalde het verlangde, terwijl
mevrouw Montelli medelijdend zei
Die arme GerdaKon ik haar nu
'er zijde staan.
Misschien zijn het alleen de
bijgebouwen die branden, men
weet het nog niet, antwoordde Edu-
ard, terwijl hij den mantel over zijn
schouders wierp. In ieder geval ga
'k er heen vaarwel-
De brandweer van de Neuroderfa-
b'iek stond reeds met twee spuiten
peed, toen Eduard aan de fabriek
kwam. Snel sprong Eduard op den
eersten wagen, en gaf het teeken tot
Vertrek. Snuivend stormden de paar
den in gestrekten galop dè dorps
den, het door den directeur der di
recte belastingen te Middelburg exe
cutoir verklaarde kohier no. 7, we
gens de bedrijfsbelasting, dienstjaar
1909/1910;
de daarop voorkomende belasting
schuldigen worden uitgenoodigd om
hunne aanslagen op den bepaalden
tijd aan te zuiveren, ook ter voorko
ming van vervolgingen
en herinnert
dat de bezwaarschriften binnen
zes weken na heden behooren te
worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied,
waar hel hehoort den 16 Oct. 1909.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Nu het reisseizoen weer afgeloopen
is en de meeste reizigers naar hunne
huisgoden zijn teruggekeerd, is het
resultaat, dat bereikt is met de ver
andering van lucht, na te gaan. Voor
eenigen zal het voordeel hebben ge
had, voor anderen nadeel, den mees
ten zal deze verandering noch ge
baat, noch geschaad hebben. Dit is
een gevolg hiervan dat men niet altijd
nauwkeurig overdacht wat men be
oogde. Vroeger, toen de verkeers
middelen nog niet zoo goed ingericht
waren als op den huidigen dag, had
het heel wat om 't lijf, als men op
op reis moest voor Lichtverandering,
en behoorde het daarom tot de zeld
zaamheden. Naarmate echter het ver
keer geriefelijker is geworden,is ook de
behoefte aan andere lucht schijnbaar
grooter geworden immers het reizen
vatt onder ieders bereik, en al is het
nu niet direct noodzakelijk voor de
gezondheid, men wil er toch wel eens
uit zijn. Een vacantie is in onzen
tegenwoordigen vliegtijd heusch niet
overbodig. En om nu werkelijk van
de vacantie te kunnen genieten, en
alle beslommeringen van huishouding
en ambtsbezigheden te kunnen af
schudden, is verandering van lucht
een buitengewoon goed middel. Het
geeft afleiding van den geest, door de
nieuwe vreemde omgeving krijgt men
andere indrukken, het lichaam, ge
woon aan den dagelijkschen tred
molen, kan eens rust gegund worden.
Het resultaat is, dat men weer met
opgewektheid en nieuwen moed den
levensstrijd opvat. Tenminste dit kan
het zijn. Het valt echter niet te be
twijfelen, dat de Iuchtverandering,
alleen noodig voor vacantie, ook wel
eens negatief resultaat oplevert, nl.
straat door naar het tooneel van den
brand.
Eduard staarde naar den bloed-
rooden gioed, die met het oogen-
blik scheen toe te nemen. Was daar
dan geen menschelijke hulp, dat de
vlammen zoo ongehinderd hun ver
nietigingswerk konden voortzetten
Het scheen wet of men de vlammen
rustig liet begaan, anders hadden
die onmogelijk in zoo'n korten tijd
zulk een grooten omvang kunnen
krijgen. Op den straatweg haalde
men enkele troepjes arbeiders in,
andere bleven rustig staan om naar
het schoone, vreeselijke schouwspel
te zien. Men riep hun toe mede te
rijden, doch zij lachten honend en
riepen Het is goed, dat die oude
kast afbrandt. De barones heeft het
wel aan ons verdiend.
Eduard herkende in die lieden de
werkstakende arbeiders van Neuen-
brak. Hij wist dat het vergeefsche
moeite zou zijn als hij hen aanspoor
de om te helpen reddenzij waren
te zeer verbitterd. Hij dreef de paar
den nog meer aan. De gedachte aan
alles wat zijn familie legen de fa
milie van den baron Von Altenbrak
kon aanvoeren, was geheel vergeten.
Hij dacht er alleen aan zoo spoedig
mogelijk hulp te verleenen.
Hij had Gerda's beeld voor oogen
hij zag haar bleek gelaat, haar smee
kenden blik, hij hoorde weer haar
er zijn veel reizigers, die hun va
cantie doorbrengen met voetreizen,
fietsen, dikwijls dit overdrijven en
dan nog vermoeider thuis komen dan
afreizen. Ze moeten dan hun werktijd
gebruiken om weer normaal te wor
den. Dat een op deze manier be
steede vacantie natuurlijk geen voor
deel geeft, wie zal er zich over ver
wonderen. Ook het denkbeeld „va
cantie" is daarmee in flagranten strijd.
Immers, zij is juist ingesteld, omdat
men door ervaring geleerd heeft, dat
een tijd van rust voor den mensch
in den modernen tijd nuttig en noo
dig is. Trouwens het spreekwoord
„De boog kan niet altijd gespannen
zijn", wijst er op, dat dit feit al iang
bekend was.
Ook de wetenschap heeft zich in
gelaten met den invloed, welke de
verandering van lucht op den zieken
mensch kan hebben. Dit is echter
niet van den laatsten tijd. Zelfs in
den tijd der Romeinen werd door
geneesheeren reeds verandering van
woonplaats ten behoeve der gezond
heid aangeraden. Doch het gemak
kelijke zich verplaatsen heeft gemaakt,
dat men meer kan onderzoeken, welke
luchtstreek voor een bepaalde ziekte
goed is. Ook merkte men spoedig
op, dat alleen het overbrengen in
een andere atmosfeer dikwijls al van
voordeel was. Door de inrichting der
treinen behoeft de medicus er niet
meer tegen op te zien, om een zwak
ken patient ergens heen te zenden.
Zoo is men er langzamerhand toege
komen om gezondheidsoorden voor
allerlei ziekten te zoeken, en deze
zijn dan ook gevonren. Bloedarmoede,
uitputting, ouderdom, hart-, long-,
nier-, lever- en zenuwziekten, allen
hebben om zoo te zeggen hun ge
nezingsoorden. En veel van deze
badplaatsen hebben dan ook aan tal
van lijders genezing of verlichting
van hun lijden gebracht. Maar ook
in de badplaatsen komt langzamer
hand weer de klad. Tegenwoordig is
er van een badkuur al treurig weinig
meer te merken op zoo'n herstellings
oord. Het is er een mondain leven,
met alle mogelijke middelen bij de
hand tot vermaak en uitspanning.
Zoo nu en dan treft men een enkelen
aan, die werkelijk een kuur volgt.
De schuld ervan schuilt deels in de
groote eischen, die het publiek stelt,
deels ook hierin, dat met de zieke
menschen zooveel gezonde meeko
men. Het genezend vermogen gaat
er mede achteruit, want wat voorge
schreven is, wordt gebrekkig gedaan,
er gaat te veel tijd af voor plezier
laatste vaarwel, waarmee ze schrei
end afscheid van hem had genomen.
De paarden liepen hem nog niet
snel genoeg.
Voort, voortrijdt nog sneller
riep hij den voerlieden toe. De zwee-
pen kwamen suizend op de ruggen
der paarden neer, die verschrikt
steigerden en in razende vaart de
hoogte opgingen, waar het branden
de slot stond.
Nu waren ze in den tuin. Het slot
zelf brandde en de felle oostenwind
blies de vlammen krachtig aan. Kra
kend stortte het dak in, het binnenste
van het slot was een en al vuur, een
ware vuurzeeWee dengene, die
zich nu nog daarin bevond
Bliksemsnel overzag Eduard den
toestand. Buiten de muren van den
slottuin stond een groote menigte
menschen, maar niemand scheen lust
te hebben, om de helpende hand te
reiken. De haat, door Rogalla Von
Altenbrak gezaaid, toonde hier zijn
vruchten met spottende voldoening
zag de menigte het slot in een puin
hoop veranderen. Alleen de knechts
en bedienden van het slot hielpen
bij het redden van de kostbare
meubelen.
Ah, mijnheer Montelli, wat een
geluk dat u met uw brandweer
komt, riep de oude inspecteur Feld-
ner, Eduard toe. Nu kunnen wij
misschien den eenen vleugel nog
maken. Veel doktoren komen er dan
ook al van terug, om de zieken er
heen te sturen. Toch zijn niet alleen
patient en vermakelijkheden in zoo'n
lustoord oorzaak van mislukken der
kuur, ook heeft vaak de medicus de
schuld gedeeltelijk te dragen. Wat is
nl. het geval. Een patient met tuoer-
culose komt bij zijn geneesheer, die
hem naar een zeeplaats verwijst met
of zonder mondelinge of schriftelijke
aanwijzingen, hoe daar te verblijven.
De patient belooft zooals alle pa-
tienten doen onder den indruk van
het oogenblik, alles nauwgezet te
zullen doen en gaat welgemoed op
reis. Bij aankomst wordt naar een
verblijf gezocht en gevonden in een
^prettig hotel, waar entourage, pension
te verleidelijk zijn om er geen ge
bruik van te maken.
Derhalve blijft men daar hangen en
nadat een paar dagen zijn doorge
bracht, om in te burgeren, begint men
eens te denken aan de reden, waarom
men er naar toegegaan is. Rust moet
de patient hebbennu ais hij een
paar uurtjes op een sofa ligt, en
verder in de duinen, aan het strand
of in een café zit, dan houdt hij toch
zeker voldoende rust. En 's avonds
gaat hij nog eens naar een concert
of variété, daar zit je toch ook. Zoo
wordt dag aan dag doorgebracht en...
het resultaat is nihil. Hoe is dat nu
mogelijk? Hij is toch in de goede
lucht geweest, heeft rust genoten,
lekker gegeten, derhalve alle voor
schriften opgevolgd. Oorzaak De
leiding ontbrak. De fout schuilt
hierin, dat de patient niet onder des
kundige leiding is geweest en alles
op zijn eigen manier heeft gedaan.
Een mensch, die ziek is, heeft nu
eenmaal controle en leiding noodig;
als hij ziek is doet hij juist alles
verkeerd.
Welke lucht is voor de gezondheid
het beste De zuivere atmosferische
lucht bevat 19 pet. zuurstof tegen 79
pet. stikstof. Daarbij nog ozon, water
damp, kooloxyde, ammoniak en an
dere bestanddeelen in geringe hoe
veelheden. Hoe meer zuurstof en ozon
in de lucht aanwezig is, hoe zuiverder
ze is, en hoe beter voor den mensch.
Dit vindt men alleen buiten in het
vrije veld of aan en op zee. Een
groot kooloxyde-gehalte is zeer scha
delijk daarom is de lucht in steden
waar veel fabrieken zijn, slecht. Ook
in bedompte lokalen en scholen bevat
de lucht veel kooloxyde en is dus
nadeelig voor de gezondheid. Het is
dus duidelijk, dat men de goede
gezonde lucht moet zoeken ver van
redden, waarin de vertrekken van
mevrouw de barones zijn.
Eduard gaf zijn bevelen en na
weinige oogenblikken spoten de wa
terstralen der beide brandspuiten met
kracht in de vlammen.
De wind drijft de vlammen
hier heen, wij moeten aan de zijde
van het park aanpakken, zei Eduard.
Daar heb ik onze spuit opge
steld, maar het zou goed zijn, als
een van uw spuiten daar ook werd
geplaatst.
Zijn at de bewoners van het
slot in veiligheid
De baron is met zijn familie in
het ambtshuis, voor zoover ik weet.
Eduard liet een spuit in het park
plaatsen. Daar trof hij de arbeiders
van Feldner aan, die daar de spuit
van het slot bedienden. Een jonk
man, die hier het blusschingswerk
scheen te leiden, kwam hem tege
moet. Het was Harry Von Altenbrak.
Getroffen keken beide jonge man
nen elkaar een oogenblik aan. Toen
reikte Harry Eduard de hand en
zeide ernstig, met een lichte beving
in de stem Ik dank u, neef, dat gij
gekomen zijt. Maar het slot van onze
voorvaderen redden wij niet meer.
Met een stevigen druk greep Edu
ard de aangeboden hand. Toen ging
hij aan het werk. Daar zag hij op
eens bij het schijnsel der vlammen,
Gerda Von Altenbrak naast haar
bevolkte streken en voor verandering
van lucht, niet moet gaan naar ste
den, maar naar buiten. Hier kan men
zijne vacantie goed gebruiken om op
krachten te komen.
Voor zieke menschen echter, wier
kwaal bijzondere eigenschappen eischt
van de lucht, is het meestal niet
voldoende alleen naar buiten te gaan
voor hen komt alleen die soort lucht
in aanmerking, wier bestanddeelen
het gunstigst op het lijden inwerken.
Men moet daarom goed bekend zijn
met de verschillende atmosferische
invloeden, die er heerschen.
Een voorname eigenschap der lucht
is haar gehalte aan vochtigheid. De
vochtigheid werkt op verschillende
ziekten zeer verschillend, zelfs op
verschillende personen bij een zelfde
ziekte.Den eenen patient met bronchitis
zal men sturen naar een zeeklimaat,
den anderen naar zandgrond.
Ook de iuchtwarmte en luchtdruk
komen in aanmerking. Is de luchtdruk
gering, zooals op de bergen, dan
ontstaat een sterker ademhaling en
een krachtiger hartswerking. Vanzelf
volgt er uit, dat men dus bij het gaan
naar bergstreken, rekening houdt met
den toestand van de borst en 't hart.
Veel menschen lijden ook in de bergen
aan de zoogen. bergziekte.
Onder de factoren, die verder na
gegaan moeten worden bij 't bepalen,
voor welke ziekten de lucht genezend
kan werken, behoort ook verschil in
warmte van morgen- en avond-, van
dag- en nachtlucht. Vooral bij tuber
culose, waar de verpleging zoo goed
ais steeds in de open lucht geschiedt,
is een klein verschil in dag- en nacht-
luchtwarmte van het grootste belang.
Gedurende den zomer moet de lucht
niet te warm, in den winter niet te
koud zijn. De verschillen tusschen
deze jaargetijden moeten niet te groot
zijn. Al deze goede eigenschappen
nu bevat de zeelucht. Aan zee is de
temperatuurswisseling niet zoo groot
als op het vasteland. Zij bevat veel
zuurstof en ozon, weinig nevenbe-
standdeelen, ze heeft een groot voch
tigheidsgehalte. Ze wekt de eetlust op
en versterkt de stofwisseling. Alle
eigenschappen, die haar zoo bij uit
stek geschikt maken voor lijders aan
tuberculose. Naast de eigenschappen
der atmosfeer moeten echter bij het
veranderen van lucht voor patiënten
nog enkele andere punten overwogen
worden.
In de eerste plaats de oeconomische
zijde van het vraagstuk. Het spreekt
van zelt, dat men naar zijn beurs te
werk moet gaan en niet verder sprin-
broeder staan. Zij wrong de handen
en Eduard hoorde dat zij uitriep
Harry vader is niet in het ambtshuis.
Wij dachten, dat hij hier bij je was.
Maar de angst liet mij geen rust, ik
moest naar hier. Als hem maar geen
ongeluk is overkomen. Waar is hij
Niemand heeft hem gezien.
Met vertwijfeling keek Harry naar
het gedeelte van het slot, waar de
kamers van zijn vader waren. Daar
was de brand uitgebroken, de vleu
gel dreigde elk oogenblik in te stor
ten, aan redding van iemand, die in
dat deel van het slot was, viel niet
te denken.
De beide jonge mannen stonden
verstomd, geen van beiden kon een
woord uitbrengen.
Mijn vader, mijn arme vader i
barstte Gerda in tranen uit.
Doodsbleek keerde Eduard zich
om. Wij moeten hem redden, mom
pelde hij tusschen de tanden.
Maar in het volgende oogenblik
gebeurde, wat men verwacht had. De
vlammen stegen tot geweldige hoogte
op en loeiden als de stormwind. Een
luid geschreeuw klonk door het park.
Krakend, donderend, brullend, en
knetterend stortte de vleugel van het
slot in en veranderde in een gloeien-
den, blakerenden puinhoop 1
(Slot volgt).
