7 Augustus.
No. 183
47e Jaargang.
1909.
binnenland.
Feuilleton.
«g.
VL1SSINGSCH
COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ËN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
"y^hijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
Jhr. mr. S. M. S. de Savornin
Lohman. t
Na een korte ongesteldheid is gis
ternacht te Zeist overleden jhr. S. M.
S. de Savornin Lohman, geboren te
Groningen 22 Aug. 1833.
|hr. de Savornin Lohman promo
veerde aan de universiteit te Gronin
gen tot doctor in beide rechten, en
werd in 1861 benoemd tot adj.-com-
mies bij de Algemeene Rekenkamer;
in 1862 tot griffier bij hef kantonge
recht fe Noordwijk; in 1866 tot
rechter te Alkmaarin 1872 tot
rechter te 's-Gravenhagein 1872 tot
secretaris van de Algemeene Reken
kamer; in 1879 tot lid van dat college,
als welks voorzitter hij in den zomer
van 1908 aftrad.
De overledene was commandeur in
de orden van den Nederlandschen
Leeuw en van Oranje-Nassau.
Nachtarbeid bakkers.
Het Nationaal Comité voor afschaf
fing van Bakkers-Nachtarbeid heeft
het programma vastgesteld voor de
nationale betooging op Woensdag 1
en Donderdag 2 September, in het
Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen, Mariaplaats te Utrecht.
Woensdag 1 September, des avonds
7 uur, za! de propaganda be
sproken worden. De heer F. Mol van
's-Gravenhage zal een inleidend woord
spreken.
Donderdag 2 September, 's morgens
10 uur. wordt de vergadering ge
opend, waarin als sprekers optreden
de heeren t. Goudsmit, secretaris van
den Algem. Nederl. Bond van
arbeiders in het bakkersbedrijf enz.
met het onderwerp „De sociale taak
van de regeering en de bepalingen
inzake het verschenen ontwerp van
wet tot -afschaffing van nachtarbeid
voor de Israëlietische bakkerijen". Ds.
A. Brummeikamp, lid der Tweede
Kamer, met het onderwerp „Ver
meende bezwaren". H. Dienier, re
dacteur van „De Bakkersbazuin",
met het onderwerp „ts ons verlan
gen onredelijk en wenschen wij niet
met de praktijk te rekenen H
Schaper, lid der Tweede Kamer. J.
P. P. te Boekhorst, redacteur van
„de Bode", met het onderwerp „Af
schaffing van nachtarbeid" een eisch
van mogelijkheid en recht," Mgr. G.
W. Konings, adviseur van den R. K.
Volksbond.
De gehuwde onderwijzeres
in de school.
Tengevolge van het ongevraagd
ontslag aan drie Rotterdamsche onder
wijzeressen in Maart 1908 werd door
de algemeene vergadering van het
3.)
De jaren verliepen. Reeds dikwijls
had de jonge officier zich voorgeno
men alles aan zijn vader te beken
nen, zijn ontslag uit den dienst te
nemen en zijn vrouw als rechtmatige
meesteres naar het slot zijner voor
vaderen te voeren. Telkens was e.
jets in den weg gekomen, en toen
mj eens bij zijn vader een toespe-
jjn§ had gemaakt, had deze op zoo
duidelijke wijze zijn afkeer van zulk
een ongelijk huwelijk te kennen ge
geven, dat voor Eduard niets over
bleef dan te zwijgen.
Ik zou zulk een vrouw nooit
als mijn dochter erkennen, had de
oude baron Von Altenbrak gezegd
lk zou dadelijk mijn hand van i
aftrekken en ik zou er voor zorgen
dat het majoraat niet overging op je
Nederlandsch Onderwijzersgenoot
schap, in 1908 te Haarlem gehouden,
aan het hoofdbestuur opgedragen de
quaestie van de gehuwde onderwijze
res in de afdeelingen- aan de orde te
stellen. De commissie, aan wie door
her hoofdbestuur het formuleeren
der vragen werd opgedragen, bestond
aanvankelijk alleen uit mej. E. Wee-
veringh, doch werd op haar verzoek
uitgebreid met de heeren Lancée en
Bon. Een aantal vragen werd naar
de afdeelingen verzonden en als re
sultaat heeft nu de commissie de
volgende conclusiën vastgesteld
1. Het N. O. G. meent, dat het in
het algemeen wenschelijk is, dat de
onderwijzeres in geval van huwelijk
ontslag neemtdat zij dit in de mees
te gevallen ook doen zal indien het
salaris van haar echtgenoot voldoen
de is om te voorzien in de behoeften,
waaraan zij gewoon zijn dat er ech
ter omstandigheden kunnen zijn, die
het wenschelijk, ja noodig maken
dat de onderwijzeres ook na haar
huwelijk in de school werkzaam blijft
of opnieuw werkzaam wordt, in welk
geval zij echter gehouden is, dat de
school door haar huwelijk geen scha
de lijdtdat er onderwijzeressen zijn
die uit roeping bij haar zelf gekozen
vak willen blijven, ook waar de finan-
cieele toestand van het gezin het niet
eischt, in welk geval het zeker in het
belang der school is de onderwijze
res te behouden
dat het om'deze redenen niet wen-
schelijk is, aan de gehuwde onder
wijzeres de school absoluut te ont
zeggen.
2. Wanneer er dienaangaande be
palingen in de wet worden opgeno
men, moeten daarbij geregeld worden
a. de mogelijkheid van non-activiteit
voor een zeker aantal jaren, b, de
regeling var. het pensioen der onder
wijzeres, die ontslag genomen heeft
of non-activiteit heeft aangevraagd,
c. de regeling van verloftijden bij
zwangerschap en salaris gedurende
dien tijd.
8. Hoe milder de bepalingen voor
de onderwijzeressen zijn, hoe beter
voor het onderwijs.
Nieuwe Nederl. Postbond.
Door het dagelijksch bestuur van
den Nieuwen Nederlandschen Post
bond is weder een adres gezonden
aan den minister van waterstaat,
hetwelk ook aan de Tweede Kamer
gezonden zal worden.
fn dit adres wordt o.a. gevraagd
het daarheen te willen leiden, dat de
vakvereeniging worde gehoord bij het
regelen van den dienstdat in den
vervolge voor en bij elke promotie,
alle bij de administratie doorgebrachte
dienstjaren medetellen dat voortdw
rend in de richting van verkorting
van den arbeidsdag zal gewerkt
kinderen, die ik als van lagere
boorte zou beschouwen. In dezen
tijd, waarin men alle standen gelijk
wil maken, is het de plicht van ieder
edelman, deze verkeerde meening
met kracht te bestrijden. Ik hoop,
dat je me begrepen hebt en geen
dwaasheid begaat.
En hij had zijn vader begrepen en
gezwegen, in het belang van zijn
vrouw en kinderen, voor wie hij het
vaderlijk erfdeel wilde redden. Doch
nu was het hem niet langer mogelijk
fe zwijgen. Zijn vader drong bij hem
aan op een huwelijk. Ondanks alle
voorzichtigheid waren allerlei ge
ruchten omtrent zijn verhouding tot
Margherita in de voorname gezel
schappen verspreid geworden, ja
deze waren ook zijn vader ter oore
gekomen. En nu werd hij terneerge
drukt door het geheim van zijn hu
welijk, zijn vroolijkheid verdween,
zijn wilskracht verlamde, er moest
een einde aan komen, op welke wijze
dan ook
Deze gedachte hield den- jongen
officier voortdurend bezig, toen hij
dien zomeravond naar Berlijn terug
reed. Zijn vroegere wilskracht ont
Abonnemenfs-Aduertentiën op zeer uoordeelige uoorutaarden.
worden, totdat voor allen een acht
urige werkdag is verkregendat
meer dan tot nu toe worde gewerkt
in de richting van vermindering van
den Zondagsdienst, in de eerste plaats
door afschaffing van de tweede brief-
bestelling, waar deze nog bestaat,
en van de pakketbesteiiing, en in de
tweede plaats door, namens de re
geering, bij het internationaal post-
congres voorstellen aanhangig te
maken, bedoelende uitschakeling van
diverse op Zondag loopende inter
nationale posttreinen dat worde in
gevoerd een wekelijkscne rustdag van
36 uur om de 14 dagen, op Zondag
vallenddat aan het geheele perso
neel een jaarlijksch zomerverlof van
14 dagen worde verzekerd met toe
kenning van de bevoegdheid, om dit
zomerverlof om te zetten in een
winterverlof van drie weken, en dat
aan ambtenaren, afgekeurd wegens
tubercuioze of zeneuwziekte, ontslag
worde gegeven met behoud van sa
laris, eventueel verminderd met het
bedrag van hun pensioen, enz., enz.
tenslotte, dat het door de postboden
tot over lange afstanden te dragen
gewicht worde teruggebracht van 18
tot 12 kilogrammen.
De zelfmoord in ons land.
Aan een artikel van dr. Schermers
in de „Gen. Crt." ontleent de „Tel."
eenige bijzonderheden over dit on
derwerp.
Allereerst wijst dr. Schermers er op,
dat bij verschillende rassen van
Europa zelfmoord in zeer uiteen-
loopende mate voorkomt. Inzonderheid
de Germanen hebben in dezen altijd
eene treurige vermaardheid bezeten;
met name in het Koninkrijk Saksen
kwamen steeds bijzonder vele ge
vallen voor. Het meest komt zelfmoord
voor in Monaco en daarna in Dene
marken, waar men altijd gemakkelijk
de hand aan zijn leven schijnt te
slaan. Dat ook in Frankrijk het cijfer
voor het aantal zelfmoorden bedenke
lijke afmetingen aanneemt, zal nie
mand verwonderen. Het kleinste aan
tal wordt opgegeven voor Spanje (17
per millioen) en daarna voor Rusland
(30), maar het is zeer de vraag of
deze cijfers voldoende betrouwbaar
zijn.
Het heeft altijd de aandacht ge
trokken, dat overal veel meer gevallen
van zelfmoord bij mannen voorkomen
dan bij vrouwen men rekent de ver
houding over het geheel als van 4
tot 1. Voor ons land is deze ver
houding echter ongunstiger voor de
vrouwen, zooals nader blijkt uit de
volgende opgaven
Nederland 72.6 m. 27.3 vr. Frank
rijk 76.8 m. 23.3 vr. Duitschland 78.6
m. 21.4 vr. België 82.3 m. 17.7 vr.
Eugeiand 75.1 m. 24.9 vr.
Wat hiervan de oorzaak is, valt
waakte in hem, hij schudde alle
droevige zorgen afmeer dan ooit
gevoelde hij de plichten, die hij te
genover Margherita en de kinderen
op zich had genomen en in de aan
gename opgewekte stemming, die
een goed voornemen in ieder mensch
opwekt, gaf hij zijn paard de sporen
om het tot sneller draf aan te zetten
Na korten tijd steeg hij voor zijn
woning af, gaf het paard aan zijn
oppasser over en' verdween in huis,
TWEEDE HOOFDSTUK.
Wat is er, Johan-vroeg de
ritmeester aan zijn anderen oppas
ser, die hem boven in de gang te
genkwam. Is er iemand hier ge
weest Heb je mijn kleeding voor
van avond gereed gelegd
Ja wei, mijnheer! antwoordde
de oppasser. Alles is in orde. Er is
niemand hier geweestalleen heeft de
wachtmeester het orderboek voor
morgen gebracht. En dan is er een
paar uren geleden een telegram geko
men, ,ik heb het op uwe schrijftafel
gelegd. Zal ik de lamp aansteken
Het wordt al donker.
Ja, breng de iamp.
moeilijk met zekerheid te zeggen,
maar het groote verschil met België
trekt toch bijzonder de aandacht.
Misschien speelt hierbij een rol het
streven der vrouw om zich op soci
aal terrein met den man gelijk te
stellen, welke neiging zich ook in ons
land hoe langer hoe meer begint te
ontwikkelen.
Dr. Schermers bewijst verder uit de
zelfmoordstatistieken der verschillende
rechtbankarrondissementen van ons
land, dat in de beide provincies
Noord-Brabant en Limburg, waar de
bevolking overwegend Roomsch-Ka-
tholiek is, het aantal zelfmoorden naar
verhouding buitengewoon laag is en
dat het steeds grooter wordt, naar
mate het aantal Roomsch-Katholieken
minder wordt. In Groningen, Friesland
en Drente, waar niet meer dan 6.9
pet. Roomsch-Katholieken wonen, is
de verhouding meer dan driemaal zoo
groot ais in de zuidelijke provincies.
Deze verhouding komt overeen met
hetgeen door geheel Europa wordt
aangetroffen. Overal komt onder de
Protestantsche bevolking veel meer
zelfmoord voor dan bij Roomsch-
Katholieken. in Zwitserland b. v. heeft
men in de Protestansche kantons 4
tot 5 maal meer zelfmoord dan in
de Roomsch-Katholieke, dus een ver
houding, die vrijwel overeenkomt met
hetgeen in ons land wordt gevonden.
Natuurlijk moet men hierbij ook in
aanmerking nemen, dat net Ger-
maansche ras in hoofdzaak den Pro-
testantschen godsdienst belijdt en dit
ras reeds op zichzelf grootere neiging
tot zelfmoord heeft. In de Zuid-
Europeesche streken met een Ro
maansche bevolking,die den Roomsch
Katholieken godsdienst belijdt, komen
dan ook veel minder gevallen van
zelfmoord voor. Dat Frankrijk een
hoog zelfmoord-cijfer heeft, niette
genstaande het bijna geheel Roomsch-
Katholiek is, behoeft niet te ver
wonderen, als men bedenkt, hoe
weinig waarde in dit land aan den
godsdienst wordt toegekend.
In den regel neemt men aan, dat
bij Israëlieten de neiging tot zelf
moord niet bijzonder groot isin de
laatste jaren komt hierin echter ook
verandering en neemt het cijfer niet
onbelangrijk toe.
De vraag of zelfmoord meer in de
steden dan op het platteland voor
komt, is niet zoo gemakkelijk voor
ons land te beantwoorden. Neemt men
Amsterdam en Utrecht afzonderlijk,
dan blijkt, dat hier in de eerste 6
jaren van deze eeuw minder gevallen
van zelfmoord'voorkwamen dan in
de provincies Noord-Holland en
Utrechthet bedroeg volgens opgave
per jaar gemiddeld 94 resp. 74 per
millioen, terwijl het gemiddelde voor
beide provincies 108 bedroeg. Wat
's Gravenhage betreft, daar was de
Eduard Von Altenbrak trad haastig
in zijn zitkamer. Al kreeg hij ook
meermalen telegrammen van vrien
den of bloedverwanten, zoodat hij
over de ontvangst van een telegram
niet verwonderd behoefde te zijn,
toch beving hem hij wist zelf
niet waarom een zekere onrust,
en voor dat hij een oog wierp in
het orderboek, opende hij haastig
het telegram.
Verschrikt deinsde hij terug, hij
verbleekte. Het telegram luidde
Kom dadelijk. Vader ligt hopeloos
ziek. Willy.
Het telegram kwam van zijn jon
geren broeder, die op het oogenblik
met verlof op het slot Altenbrak was.
De jonge man loosde een diepen
zucht en sloeg de hand voor zijn
oogen, waarin de tranen opwelden.
Johan keek zijn heer verwonderd
aan. Heeft mijnheer nog iets te be
velen vroeg hij na een poos.
Het gezelschapscostuum heb
ik in de slaapkamer gereed gelegd.
Van gezelschapsbezoeken komt
van avond niets, Johan, antwoordde
de ritmeester droevig.
Ik heb bericht ontvangen, dat mijn
verhouding geheel anders gemiddeld
bedroeg het aantal daar 160 per
millioen, terwijl voor Zuid-Holland
en Zeeland het gemiddelde cijfer ge
durende hetzelfde tijdvak 79 was.
Voor de gemeente Rotterdam konden
geene afzonderlijke cijfers worden
verkregen.
Vlissingen, 6 Augustus.
Middelbaar Onderwijs.
Aan het verslag aangaande den
toestand van het middelbaar onder
wijs in de gemeente Vlissingen in
het jaar 1908, ontleenen wij het vol
gende
Hadden wij het voorrecht gedurende
de laatste jaren te mogen wijzen op
de uitbreiding en verjonging van de
burger-avondschool en op de op
richting van de avondschool voor
handwerkslieden en van de zeevaart
school, in het afgeloopen verslagjaar
werd onze gemeente weder een in
richting van middelbaar onderwijs
rijker, die zonder twijfel zal bijdragen
de weerbaarheid van Vlissingsch
burgerij op maatschappelijk gebied
te verhoogen.
Door de opening van de Hoogere
Burgerschool op 8 September werd
eindelijk voorzien in de schromelijke
achterstelling van Vlissingen bij
plaatsen van zelfs veel geringer zie
lental wat betreft het bezit van ge
legenheid tot het volgen van goed
middelbaar onderwijs.
Wij houden ons overtuigd dat,
evenals zulks met andere middelbare
scholen in deze gemeente het geval
is, de Hoogere Burgerschool door
krachtigen bloei binnen enkele jaren
zai bewijzen dat de offers door de
gemeente ten haren behoeve gebracht,
wel besteed zijn.
Burger-Avondschool met
tweejarigen cursus.
Het onderwijs aan de Burger-
Avondschool werd gedurende het ver
slagjaar op dezelfde wijze gegeven
ais het vorig jaarin het programma
kwam geen verandering.
Het onderwijs werd 5 Januari 1908
voortgezet met 76 leerlingen in de
eerste- en 30 leerlingen in de tweede
klasse. Aan het eind van het school
jaar waren nog aanwezig 75 teerlin
gen in de eerste- en 30 leerlingen in
de tweede klasse. Voor het schooljaar
1908—09 werden ingeschreven 62
oud- en 87 nieuwe leerlingen. Van
de voor het eerst ingeschrevenen wer
den 50 toegelaten op een certificaat,
afgegeven door een der hoofden van
lagere scholen en 6 op een certifi
caat van het hoofd van het herha-
lingsonderwijs. Van de overige 31
konden 13 jongelui na gehouden
examen worden toegelatan (waarvan
2 van de herhalingsschool) en moes
ten 18 worden afgewezen. Totaal
vader zwaar ziek is ik moet nog
heden nacht vertrekken. Pak mijn
kleinen handkoffer en ga dan een
rijtuig bestellen. De sneltrein naar
Maagdenburg vertrekt om elf uur,
het is nu nog voor negenen, ik heb
dus ruim den tijd. Voordat je het
rijtuig gaat bestellen, moet je even
bij me komen. Je moet een brief
naar den overste brengen.
Best, mijnheer! antwoordde
Johan en ging heen.
Ritmeester Von Altenbrak nam
aan zijn schrijftafel plaats om veer
tien dagen verlof bij den overste
aan te vragenhij sloot daarbij het
telegram van zijn broeder in en
vroeg verschooning omdat hij niet
persoonlijk kwam om zijn verzoek te
doen. Daarop stelde hij een telegram
aan zijn broeder, inhoudende 'dat hij
per eerstvertrekkenden trein kwam,
met het verzoek hem aan het station
met een rijtuig te laten afhalen. Ver
volgens schreef hij eenige dienstor
ders voor den oudsten luitenant en
voor den wachtmeester, en gaf daar
op de brieven en het telegram aan
den oppasser om ze te bezorgen.
(Worrdt vervolgd.)
