i Teint
CURSUS
13 Juli.
x Stand.
Feuilleton.
47e Jaargang.
Gemeentebestuur
en Feestdagen, j TELEFOONNUMMER 10.
BINNENLAND.
3e Pudding!
ftbonnernents-ftduerfenfiën op zeer uoordeelige uoorutaarden.
door hem begin
:men tot opvolger
ander wie Panama
anuari 1905 werd
zijn benoeming
[mber 1912. Maar
het land verlaten
:n begeven, vast-
gres bij zijn bij-
Juli zijn aftreden
Panamabeweging
Esidenzetei dankte,
len. Hij wilde in
mstemming komen
Staten en Panama,
na erkend. Maar
kwam het tot een
|odat hij 13 Maart
neerlegde,
hder strijd door de
weg geruimd. Uit
gisteren bleek dat
tot president is uit-
mdelingen moeten
Savanila en Santa
hebben. Volgens
heden breidt de
wordt de toestand
en verwacht zelfs
ge dagen geheel
opstand zal zijn.
lolon heeft een cen-
jrammen ingesteld.
:en Amerikaansche
No. 161
1909.
10 Juli.
ROUWD:
jm. 26 j. en M. H.
j. J. J. Bijlaard,
Krul, jd. 21 j. -
|m. 20 j. en H. van
19 j. W. van
j. en M. Bliek, wed.
ten Hoopen, jm. 25
jd. 22 j.
IOUWD:
agh, jm.22j. en R.
20 j. E. P. A.
j. en C. M. Blonde,
uwema, jm. 21 j. en
i j"
>LLEN:
Igeb. Pattenier, d.
:b. Jaspetse, z. j.
>en Hollander, z.
geb. Brijs, d. N.
geb. Kooman, z.
[Linde, geb. Van de
J. Minne, geb. Van-
E. du Pont, geb.
A. M. S. Groenen
den Berg, d. M. E.
eb. Schrier, z. j.
eijs, z.
LEDEN:
er, man van A. Jas-
idverlenfiën.
gelaat» bloeiende
blanke, fluweel-
de wenscli van alle
krijgt men door de
in Co., Rade-
per stuk bijB. DE
fON SALET.
LISSiNGSCHE
Dinsdag1
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
f. van de velde Jr., Kleine Markt 58.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd
brandweer.
Brandpiket.
De Opperbrandmeester van Vlis-
singen
gelet op art. 444 laatste gedeelte
van de algemeene verordening van
politie in deze gemeente, brengt ter
kennis van de manschappen van
spuit D, dat die spuit tot ultimo
December 1909 met het piket belast
Vlissingen, 12 Juli 1909.
De Opperbrandmeester voornoemd,
P. J. WEMELSFELDER.
De „Frisia".
Over den Zaterdag gehouden proef
tocht van het stoomschip „Frisia"
orhi^nen wij de volgende beschrij
ving a3Ïii|de „Tel."
Het is een mooie dag geweest Za
terdag. Niet door zonneschijn of hel
dere lucht, doch door het feit, dat de
Hollandsche scheepvaart en scheeps-
bouw-industrie weer een sport hoo-
ger zijn geklommen op de ladder,
waartegen ze, al vechtend met bui-
tenlandsche concurrenten, opklaute
ren. De „Frisia", het nieuwe en
achtste schip van de Koninklijke Hol
landsche Lloyd, stoomde n.l. proef
op den Texelstroom en leverde bij
deze proef het bewijs, dat de Ko
ninklijke maatschappij „De Schelde",
te Vlissingen, in staat is schepen
te bouwen, die niet behoeven onder
te doen voor buitenlandsch fabrikaat,
in geen enkel opzicht. Dat zegt veel,
als men bedenkt, dat dit schip het
grootste is, hetwelk tot dusver in
Nederland werd gebouwd. De afme
tingen doen zien, wat dit beteekent
de lengte is 420 voet, de breedte 54
voet en de diepte 37,6 voet en de
inhoud 7441 bruto registertonnen.
Die afmetingen geven een denk
beeld aan wien met afmetingen ver
trouwd is, maar het gezicht op dit
Hollandsche zeekasteel, zooals het
Zaterdag de nieuwe sluis vanljmui-
den kwam binnenstoomen hoog
en grijs dat gezicht vertelde, meer
dan cijfers dat kunnen, dat er iets
machtigs gebouwd is in de lage Hol
landsche landen.
Om ongeveer kwart voor tien stoom
de de „Frisia" de haven van IJmui-
den uit, om zich naar den Texel
stroom te begeven. Op de reede ten
westen van Texel zijn n.l. een twee
tal bakens geplaatst op een halve
mijl afstand van elkaar, en in het
verlengde van elk van die bakens,
op de kust, bevinden zich twee palen,
zoodat de schepen, die moeten proef-
stoomen, daar de gelegenheid heb
ben, dit op de gemeten mijl te doen.
be. Middelbiirg
lag van af 2 uur in
ion" te spreken.
MT Pr.R PAKJE
tit per 5 PAKJES
DLAKsGRort!rtQE$
US COENEN.
o—
Leerlingen kan steeds
idhuisstraat 59.
o—o
38.)
Zoo was het ook heden. De kof
fers stonden gepakt, den volgenden
morgen reeds vroeg zou het jonge
Paa$ affeizen. daar vond Hilde
gard haar man in het halfduister op
de sofa zitten, in diep gepeins ver
zonken. Zij kwam naast hem zitten
greep zijne hand en zei
i 'S d6 'iets °"aangenaams over
komen Paul, of heb je zorgen, die
je drukken
Ach, iaat dit onverkwikkelijke
punt rusten, Hildegard, antwoordde
hij ongeduldig. Men moet zich het
hoofd niet breken met dingen, waar
aan toch niets valt te veranderen.
Maar Paul, ik moet je toch
eens spreken over een vrees, die mij
reeds lang kwelt. Je weet, hoe wei
nig verstand ik heb van geldzaken
Aan boord van de „Frisia" kwa
men in IJmuiden een flink aantal ge-
noodigden, die ontvangen werden
door de directeuren van de Holland
sche Lloyd, de heeren Meurs en Wil
mink.
Zoolang de proefmijl niet gestoomd
was, zwaaide de directie van „De
Schelde", vertegenwoordigd door de
heeren Jos. van Raalte en W. H.
Martin, nog den scepter aan boord.
Verder bevonden zich op de „Fri
sia" de heeren Op ten Noort, Reh-
bock en Nierstrasz, commissarissen
van de Hollandsche Lloydde heer
Fenenga, directeur van de Amster-
damsche Doogdok-Mij.de heer Van
Waveren, scheepsbouwkundig inge
nieur; de ingenieur De Bruyn Kops,
scheepsbouwkundig adviseur van de
Lloyd de heer Foudraine, inspecteur
van de Lloyd de heer Hoefnagel,
van de firma Allan Co., welke
Rotterdamsche firma voor de inrich
ting van de salons zorgdede heer
Korthals Altes, van de firma Mijnsse
Co., die de electrische installatie
voor licht en kracht aanbracht.
Kapitein van het nieuwgebouwde
dubbelschroefstoomschip „Frisia", be
stemd voor de vaart tusschen Am
sterdam, Brazilië en Argentië, is de
heerWijtsma, en het is zeker als een
bijzondere eer te beschouwen kapi
tein van zoo'n schip te zijn.
Laten we nog even wat bijzonder
heden opsommen de „Frisia" is in
gericht voor ie, 2e en 3e klasse
passagiers; de bemanning telt 130
a 140 koppen. Het schip kan ruim
1400 man bergen, waarvan 1280 3e
klasse (hiervan 120 vrouwen), 160
verbeterde 3e klasse en 80 le klasse.
Er bevinden zich in het schip 2 luxe-
hutten, bestaande uit zit-, slaap- en
badkamer, ingericht in empire-stijl,
zooals het geheele schip. De inrich
ting van deze hutten is zoo volko
men, dat we met dat woord kunnen
volstaan.
De „dining-saloon", in empire-stijl
uitgevoerd in roomkleurige beschil
dering met gouden decoratie, ont
vangt licht door 22 patrijspoorten
met „sliding-windows". Deze soort
ramen, 45 c.M. in diameter, werden
nog niet gemaakt, en hebben het
voordeel, dat ze in geen enkel op
zicht gevaar opleveren door toe- of
neerslaan. Daarvoor kunnen jaloezieën
en ook fijn gedecoreerde gebaande
glazen aangebracht worden. De acht
ventilatoren en de ruime inrichting
maken vooral deze eetzaal voor de
tropen zeer comfortabel.
Nabij deze eetzaal bevindt zich
een breede vestibule met gemakke
lijke hoekjes en loopen de ruime en
hooge corridors 9 a 10 Eng. voet
hoog naar de hutten.
De vloeren van het le en 2e dek
zijn vervaardigd van gutta-percha en
maar toch meen ik, dat wij op een
te kostbaren voet leven en dat wij
meer geld uitgeven dan wij op ver
standige wijze zouden mogen doen.
De graaf keek haar verwonderd
aan.
Hoe kom je aan zulke gedach
ten, vrouwtje vroeg hij op een
toon die voor schertsend moest
doorgaan.
Ik zag, dat je gisteren een
dikken brief met geldswaarde ver
zond en hoorde je daarbij zuchten.
Het is altijd aangenamer geld
te ontvangen dan het af te zenden,
luidde het luchthartige antwoord.
Hiidegard hernam
Je ontwijkt me, Paul, en je
hebt me toch beloofd, altijd open
hartig tegenover mij te zijn. Ach,
ik vrees dat je weer gespeeld en
groote verliezen geleden hebt. In
den laatsten tijd was je zoo dikwijls
afwezig en droevig gestemd. Zeg mij
toch eens openhartig Paul, hoe het
met ons vermogen staat, en of wij
niet beter deden met onze uitgaven
te beperken en 't dure winterver
blijf te Nizza te vermijden.
De graaf sprong van de sofa op,
dragen door de stroefheid het hunne
bij tot de zeewaardigheid van de
passagiers. De rooksalon, in het ach
terschip, is in Ameriaansche notenhout
uitgevoerd en ontvangt licht o.a. door
een schoone lantaarn van gebrand
glas. En ook hier... alle eer voor de
Rotterdamsche firma Allan Co. De
electrische lampen en ventilatoren
enz. van de firma Mijnssen Co.
maken hierbij een evenredigen indruk
first class. Mogen er zieken aan
boord komen alles is er op bedacht.
Voor besmettelijke zieken zijn aparte
hospitalen. De machines, triple com
pound, kunnen ruim 5000 paarde-
krachten ontwikkelen en ze maken
85 a 86 slagen.
Verder moeten we den dubbelen
bodem noemen.de waterdichte
deuren, van de brug af in 21 sec.
hydraulisch te sluiten, (Stone Lloyd
system.) Een onder-zee-kloksignaal
is er aan boord. Vergeef ons het
mengelmoes: over 18 sloepen 12
naadlooze stalen, 4 opvouwbare en
2 van teakhout kan men be
schikken.
Het proefstoomen slaagde schitte
rend. Gecontracteerd was 13,5 mijl
te maken in het uur, en de „Frisia"
liep er 15 in prachtige conditie En
het is geen wonder, dat de heeren
Wilmink en Meurs na het proefstoo
men met trots de vlag van de Ko
ninklijke Hollandsche Lloyd in top
zagen hijschen.
Aan het diner aan boord gaf de
heer Wilmink dan ook de gevoelens
van de directie weer. Hij zeide, een
feest te vieren van scheepvaart en
industrie, reden waarom hij zich van
zelf wendde tot het symbool van
Neerland's eenheid en een dronk in
stelde op H. M. de Koningin, een
dronk, die door allen met enthusiasme
werd beantwoord. Uit naam van de
directie en de commissarissen van de
Kon. Hollandsche Lloyd bracht hij
verder dank aan de directie van „De
Schelde" voor het bouwen van een
schip als de „Frisia". Het is een
zware taak geweest, want het groot
ste schip van Nederland kwam daar
door gereed, doch het is volkomen
gelukt en het schip zal dan ook met
eere een eerste plaats innemen tus-
achen de schepen, varende van
Europa op Zuid-Amerika.
In hooge mate voelt de Lloyd zich
verplicht aan „De Schelde", en men
is gelukkig met het schip en geluk
kig met de gedachte dat hiermede
bewezen is, dat de Nederlandsche
scheepsbouw op een standpunt is
gekomen, waarmede ze kan mededin
gen met het buitenland.
Met een dronk op „de Schelde" en
den Nederlandschen scheepsbouw in
het algemeen besloot de heer Wil
mink onder applaus.
De heer Jos. van Raalte antwoordde.
COURANT
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
liep in de kamer rond en riep in
onafgebroken zinnen
Ik behoef me dat toch niet te la
ten welgevallen, zoo in verhoor ge
nomen te worden Ik ben oud en
wijs genoeg om op mij zelf te pas
sen En wat je vrees omtrent het
dure winterverblijf te Nizza betreft,
daaromtrent kun je gerust zijn. Daar
voor hebben we nog geld genoeg,
voegde hij er met een gedwongen
lach bij.
Hildegard begreep wel, dat zij
haar doel niet zou bereiken, dat zij
de waarheid niet zou vernemen; zij
schikte zich maar weer in haar lot,
zweeg en hoopte het beste.
Den volgenden morgen reisden
graaf en gravin Orlowsky af en
kwamen drie dagen later te Nizza
aan.
Voorloopig namen zij hun intrek
in het „Hotel des Etrangers", doch
dienzelfden dag gingen zij uit om
in de voorstad Croix de Mabre,
waar vele villa's zijn, een passend
verblijf voor den winter te zoeken.
Op Hildegard, die zeer gevoelig
was voor natuurschoon, maakte het
gezicht op de Zee-Alpen, den Mont
Deze gaf de gevoelens weer, onder
vonden op dezen dag, en zeide bui-
gewoon gevleid te zijn door het feit,
dat de directie de 24-uurs-proef na
het proefstoomen niet meer noodig
had geoordeeld. In het belang van de
Nederlandsche nijverheid is getoond,
dat men in Nederland thans kan bou
wen, wat men tot dusver niet kon.
De heer Van Raalte bracht bijzon
dere hulde aan jten ontwerper van het
schip, den heer De Bruyn Kops, en
aan den heer Foudraine, die advi
seerde wat de werktuigen enz. be
treft. Met de hoop, dat het schip een
succes mag worden voor de Konink
lijke Hollandsche Lloyd, en met den
wensch, dat deze maatschappij mag
voortgaan op den ingeslagen weg,
eindigde de directeur van „De
Schelde".
Het weer hield zich uitstekend, al
was er nu bepaald geen zon, en al
waren op de terugreis enkele heeren
minder wel. Maar de indruk bij allen,
ook bij de laatstgenoemden, zal zijn
dat de keuken en de wijnkelder aan
boord van de „Frisia" onovertreffeiijk
zijn en dat het Zaterdag een onver
getelijke dag was voor de Hollanders,
die nog zoo vaak op de Gouden
Eeuw terugzien.
Laten we ten siotte na al de op
sommingen wellicht hebben we
wat vergetennog even melden,
dat op het oogenblik te Glasgow de
„Zeelandia", het negende schip van
de Lloyd, op stapel staat bij de firma
Stephenson, en dat men met dit schip
in juni 1910 gereed hoopt te zijn.
Dr. A. Kuyper,
Het weekblad „De Amsterdammer"
geeft nogmaals uiting aan zijn ver
ontwaardiging over het feit, dat door
sommigen van „lintjeshandel" werd
gesproken op een oogenblik, dat ieder
bewijs ontbrak. Zijn beschouwing be
sluit het echter als volgt:
Nu zullen wij, heet het, heelemaal
geen bewijs meer krijgen. De heer
Kuyper poetste reeds de plaat in
't ergste gevalom zijn schuld
te vluchten anders om 't schandaal
den tijd te laten, dat het tot rust
komt. Wij lezen brieven, waaruit blijkt
dat dr. Kuyper bleekerijen bezichtigde,
en dat hij juffr. Westmeyer schreef
over nog andere landsbelangen dan
de verkiezingen zijn. Intusschen heeft
de abdicatie reeds plaats gehad, op de
onoprechte manier, die de „Standaard"
kenmerkt. En reeds,als een kleine don
derkop boven den politieken gezicht
einder, vertoont zich 'n zacht afgerond
dreigement, dat Kuyper, niet meer mi-
nistrabel, zou kunnen weerkeeren als
de man van vroeger, als de opposant
met het leger der trouwe „kleine
luyden" achter zich.
Daar ligt mijn ministerjas, heeft hij
bitter gezegd. Maar toen, de oude
plunje te voorschijn halend, den strop
das omdoend, met dreiging kijkend,
heeft hij zich weer omgekleed tot den
„kleinen man."
Wie weet hoe gevaarlijk hij zóó
nog wordt
Wie zou niet eens dezen Kuyper,
zooals hij wellicht op dit oogen
blik, ergens in 't buitenland aan een
hotel-tafeltje, de handen gevouwen,
donker voor zich uitblikt, in de
ziel willen lezen
De wekelijksche plaat van „De
Amsterdammer" stelt dr.Kuyper voor,
evenals Karei V afstand doende van
zijn waardigheden, voor de laatste
maal omringd van zijn getrouwen, en
deze woorden van Karei V tot Filips
II nasprekende
„Mijn geliefde zoon, ik doe vrij
willig afstand ten uwen behoeve, ik
ga in vrome gepeinzen mij begeven
en in eenzaamheid boete doen voor
mijn zonden. Voor mij zelf al het
wereldsche verzakend, zegen ik u."
De „Tijd" merkt nog naar aan
leiding van dr. Kuypers laatste schrij
ven op
Nu dr. Kuyper in zijn briefje in de
„Stand." den op hem rustenden zede
lijken plicht tot het geven van nadere
verklaringen heeft erkend, zij de keuze
van den geschikten tijd en van den
vorm dier verklaringen aan hem over
gelaten. Te geruster kan dit geschieden
daar het bijeenkomen van de nieuwe
Tweede Kamer vanzelf aan den ter
mijn van uitstel een vaste grens stelt.
Kamerverkiezing Harlingen.
De Centrale Vrijzinnig Kiesvereeni-
ging te Harlingen stelde den heer
A. Plate, van Rotterdam, candidaat
voor de Tweede Kamer. Deze nam
de candidatuur aan.
Alban en de blauwe zee een diepen
indruk. De lucht was zuiver en zoel,
de zonsondergang prachtigaan
den arm van haar man wandelde zij
nog lang aan het strand. De zorgen,
die haar thuis zoo zwaar gedrukt
hadden, voelde zij op dit oogenblik
minder zij gevoelde zich lichter van
hart en verheugde zich, toen Paul
zei
Wel, Hildegard, je ziet er van
daag weer zoo jong en frisch uit
ais op den dag van onze verloving'.
Een klein kwartier, bestaande uit
drie kamers, was spoedig gevonden
het lag zeer bekoorlijk, half verscho
len in een tuin, omgeven door cy-
pressen, mirten en laurierboomen,
en toch gaf het een mooi uitzicht
op de zee en de Alpen. De huis
juffrouw, madame Pelletier, bewoon
de met hare dochter de benedenver
trekken der villa zij was weduwe
haar eenig kind, de zestienjarige
Clétnence, was geheel lam, alleen in
een rolstoel icon zij verplaatst wor
den.
De arme moeder had slechts éen
levensdoelhet bestaan van haar
kind zooveel mogelijk op te vroolij-
Nutsspaarbanken.
Vanwege de Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen is een boekwerk uit
gegeven, behandelende„De Nuts-
spaarbanken in Nederland van 1817
1908," samengesteld door J. Bruin-
wold Riedel.
Het overzicht zit goed in elkaar en
geeft de gelegenheid een juisten blik
te werpen op de ontwikkeling van
de Nutsspaarbanken, welke naast de
rijksinstelling een reden van bestaan
hebben.
Van de op 3 Juni gehouden ver
gadering met bestuurders van de Nuts
spaarbanken noemt de schrijver de
uitkomsten bevredigend.
„De 105 afgevaardigden van 67
Nutsspaarbanken, welke aldaar tegen
woordig waren, hebben zich bijeen
gevoeld als beheerders van een der
voornaamste instellingen van de kin
deren eener moeder, die als Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen reeds
124 jaren lang met ijver werkzaam
ken. Hildegard gevoelde zich zeer
aangetrokken tot de weduwe, die
door haar stille zachtaardigheid haar
sterk aan tante Brinken herinnerde
De lieve bleeke Clémence boezem
de haar ook levendige belangstel
ling en oprechte deelneming in. Wel
dra was Hildegard met madame
Pelletier en hare dochter geheel op
voet van vriendschapzij lazen en
musiceerden met elkaar, zoodat Hil
degard zich niet verlaten gevoelde,
als haar man soms groote wande
lingen ondernam, die haar te veel
zouden inspannen.
Na zes jaren getrouwd geweest te
zijn, nadat zij de hoop had laten
varen, scheen eindelijk haar zoete
wensch in vervulling te zullen gaan.
Hoe gelukkig stemde haar deze blijde
verwachting
Hare vrees betreffende de finan-
cieële zorgen van haar man was
echter helaas maar al te gegrond
geweest.
(Wordt vervolgd.)
