Dinsdag 22 Juni. No. 143. 1909. Feuilleton. 47e Jaargang. BINNENLAND. VLISSIINGSCHE COURANT. Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58. ADVERTENTIËN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Qroote letters en clichés naar plaatsruimte. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. Herstemmingsadvies van de Ghris- telijk-historischen. In de „Nederlander" wordt me degedeeld, dat het hoofdbestuur der Christelijk-Historische Unie heeft besloten lo. de kiesvereenigingen aan te sporen om in alle districten, waar een christelijk-historische, een anti revolutionair of een roomsch-katholiek candidaat op 23 Juni in herstemming komt, diens verkiezing krachtig te helpen bevorderen 2o. haar er op te wijzen, dat zij krachtens de sta tuten der C. H. Unie verplicht zijn, in het district Ede de candidatuur- Rudoiph tegenover die van den heer Schimmelpenninck voor te staan en aan te bevelen; 3o. haar te advisee- ren, uit het oogpunt der christelijke beginselen en ter wille van 's lands belang, tegenover den sociaal-demo- cratischen candidaat den liberaal, on verschillig van welke benaming, krachtig te steunen. Het derde punt van dit besluit wordt door de „Ned." in een hoofd artikel uitvoerig toegelicht. In het bijzonder wordt afgekeurd de houding, der anti-revolutionairen, waarover de „Ned." brieven ontving van inzen ders, die „trilden van verontwaardi ging" en die vroegen waar blijft nu de leus„Voor God, Nederland en Oranje" De „Ned." begrijpt het advies van het centraal comité der anti-revoluti onairen niet. Dat vele liberalen so ciaal-democraten steunen, kan natuur lijk voor rechts nooit een argument zijn. En te meer onbegrijpelijk vindt de „Ned." het anti-revolutionair ad vies, waar de „Stand." den 3en Juni onder het opschrift „Oranje bij de stembus" had gewezen op het af keurenswaardige in de houding der sociaal-democraten, die weigerden in het vaderlandsch enthusiasme bij gelegenheid der geboorte van Prinses juliana te deelen. Dan bestrijdt de „Ned." nog de onjuiste voorstelling in de „Stand.", alsof de adviezen van anti-revoluti onairen en roomsch-katholieken on geveer gelijkluidend zouden zijn en alleen de christelijk-historischen an ders zouden stemmen. Het roomsch- kath. hoofdbestuur heeft niet gelijk de anti-revolutionairen onthouding aanbevolen, maar „in geen geval een socialist", en de roomsch-katholieke pers heeft dit op ondubbelzinnige wijze uitgewerkt. Een Engelsch oordeel over de verkiezingen. De „Nation" het radicale Londen- sche weekblad, bevat een redactioneel artikel over de clericaie coalitie in O—O 20.) Hij is zwak, helaas, zeer zwak, en zijne vrienden oefenen een on- gunstigen invloed op hemmaar slecht is Paul niet. Dej senator glimlachte weemoedig, toen hij hoorde hoe zacht zijne arme dochter over haar plichtvergeten echtgenoot oordeelde. Hij achtte het echter beter, in dit late avonduur daarop niet in te gaan hij zag hoe zenuwachtig opgewon den Hildegard was en nam daarom weldra afscheid, onder voorwendsel, dat hij vermoeid was van de reis. Den volgenden morgen echter ver meed hij het onaangename gesprek met zijn schoonzoon niet langer; hij zocht hem op in zijn eigen kamer en zonder veel inleiding begon hij Ge hebt mij eene aanmerkelijke TELEFOONNUMMER 10. Nederland. Het blad zegt dat de uit slag van de algemeene verkiezingen een verschijnsel toont, dat nauwelijks elders in Europa zou kunnen worden waargenomen. De overwinning van de vereenigde katholieke en calvi nistische partijen is een bewijs van de vaste begeerte het sectarisch stand punt tegenover de liberale staatsleer te handhaven en tevens van haar ge meenschappelijke vrees voor het so cialisme en den modernen geest. De overheerschende, anti-revolu tionaire groep, oorspronkelijk voortge komen uit de protestantsche grond bezittende klassen, die zich verzetten tegen de vrije gedachten en de libe rale denkbeelden door de Fransche overheersching onder het volk ge bracht, is thans onder den dekmantel van nationalisme en calvinistisch clericalisme geworden tot een partij van kapitalisten, die in geen enkel wezenlijk opzicht verschilt van andere conservatieve groepen in Europa. Haar bereidwilligheid om haar pro testantsche beginselen aan een katho liek bondgenootschap te offeren is een beslist bewijs, dat het in den grond toch de economische schen ding is, die de Nederlandsche staat kunde beheerscht. Subsidie Middenstand. Bij de opening der Middenstands- tentoonstelling is door minister Heems kerk verzekerd dat een verdere voor ziening in de behoefte aan vakop leiding van de jeugd zijn bijzondere aandacht heeft, en dat niet zal wor den nagelaten daarvoor te doen, wat nuttig en uitvoerbaar is. Thans verneemt de „N. R. Ct." dat minister Talma voornemens is op de volgende Staatsbegrooting een post van f 50,000 te brengen, ten bate van een of meer Middenstandsinstituten. Luitenant-generaal Van Daalen. Naar men ons van goed ingelichte zijde meedeelt, is generaal Van Daa len niet van voornemen hier in Ne derland te blijven, maar denkt hij in October naar Indië terug te keeren, om zich daar voor een plaatsing in het leger aan te melden. Dit zal voor de Indische regeering wel eenige moeilijkheden opleveren in het In dische leger toch is alleen de leger commandant luitenant-generaal en zijn de andere opper-officieren gene- raal-majoor. Misschien is het moge lijk hem te plaatsen als chef van den generalen staf. („N. Ct.") De machinistenschool. Vrijdag was het 50 jaar geleden, dat de opleiding tot marine-machi nisten te Hellevoetsluis werd gesticht, en, al schijnt deze dag onopgemerkt te zijn gebleven, toch zullen nog wel som gelds ter leen gevraagd, wilt ge nu wel zoo goed zijn, mij eens op te helderen, hoe het komt, dat ge niet in staat zijt uwe uitgaven zelf te bestrijden Het is nog geen jaar geleden, dat ge mij hebt doen ge- looven, dat uwe financiën volkomen goed geregeld waren, al waren ze dan ook niet schitterend. Graaf Orlowsky sloeg verlegen de oogen neer, toen hij antwoordde Ik heb mij vergist in den toe stand der gebouwen en schuren en toen wist ik ook nog niet, welke sommen er noodig waren om op grooten voet te leven. En nu wilt ge mij misleiden omtrent de manier, waarop ge uw vermogen verkwist, riep de senator, terwijl hij zijn schoonzoon scherp aankeek. Doe daarvoor echter geen moeite. Ik heb nu reeds gezien hoe de zaken hier staan. Ge hebt mijne dochter ten huwelijk gevraagd, om dat ge toen reeds in financiëele moeilijkheden verkeerdet en omdat ge den aanstaanden schoonpapa als een onuitputtelijken geldzak be- schouwdet. Ik verzeker u stotterde Paul. enkele feestelijkheden volgen. Als iets in 50 jaar een groote verandering heeft ondergaan, dan zeker deze op leiding. Mocht men in 'teerst niet van een eigenlijke opleiding spreken, thans voldoet zij aan zeer hooge eischen. Allengs zijn de eischen tot toelating verzwaard, zijn overgangs- en eindexamens ingevoerd en onder wijs en leermiddelen verbeterd. De vooruitzichten hielde" daarmede ge lijken tred. Tot voor eenige jaren konden slechts enkelen den officiers rang behalen, doch nu is het getal offfcieren-machinist al vrij aanzienlijk. Er is een tijd geweest, waarin de machinisten na afloop van hunne verbintenis den dienst verlieten, om dat zij niet konden bereiken dat, waarop zij volgens kundigheden en bekwaamheid aanspraak meenden te mogen maken. Ook dat is geheel veranderd, want ieder kan op be trekkelijk jeugdigen leeftijd officier worden. Blijkens de rekening en verantwoor ding van het fonds voor onderofficie ren, over het jaar 1908, hebben de ontvangsten bedragen f 13,445.80, de uitgaven f 11,115,077S> zoodat bij slot van het jaar 1908 meer is ontvangen dan uitgegeven f 2340,71terwijl een kapitaal van f 2000 op het Groot boek der 2'/i pet. Nationale Werke lijke Schuld als eigendom van het fonds op ultimo December 1908, be droeg 11, waarvan 6 een jaarlijksche Dijdrage storten van f 10; 2 eene verhoogde contributie inleggen van f 201 eene verhoogde contributie inlegt van f 25 en 2 eene verhoogde contributie inieggen van f30, terwijl 119 deelgenooten den wensch hebben te kennen gegeven om niet meer aan het fonds bij te dragen; en 19 deel genooten in eene positie verkeeren, waarin zij niet tot het doen van bij dragen gerechtigd zijn. Op genoemd tijdstip waren 66 per sonen in het genot van jaarlijksche lijfrenten en pensioenen, waarvan het gezamenlijk bedrag der jaarlijksche uitkeeringen eene som van f 2933 be loopt. Ten laste van het rijk is voor het dienstjaar 1909 een subsidie van f 8000, ten behoeve van de instelling toegestaan. De Halve Maen. Zaterdag is te Amsterdam op 's rijks marinewerf te bezichtigen geweest het scheepje „De Halve Maen", dat ter gelegenheid ran de Hudson-fees- ten in September te New-York te houden, ter herinnering aan het feit, dat het 300 jaar geleden is, dat Hud son, genaturaliseerd Nederlander, de naar hem genoemde rivier voor het eerst opvoer, waaraan later „Nieuw- Amsterdam",thans New-York, gesticht werd, geschonken wordt. Laat mij bedaard uitspreken, viel de senator hem in de rede. Be halve dat ge een verkwistend leven leidt, hebt ge u ook overgegeven aan den hartstocht van het spel, ik weet dit uit vertrouwbare bron. Heeft Hildegard over mij ge klaagd? vroeg de jonge graaf. O neenZij heeft gezwegen als het grafal het leed, dat ge haar hebt aangedaan, heeft zij in haar hart gesmoord. Maar het verdriet knaagt aan haar leven, zij is ver welkt voor den tijd. Ziet ge dat niet en klaagt uw geweten u niet aan Mijnheer Romer was opgestaan en liep met groote schreden heen en weer. Graaf Orlowsky zocht te vergeefs naar een uitwegdaar hij niets an ders wist te zeggen, vorschte hij weer Wie ter wereld kan mij zoo bij u belasterd hebben Heb ik dan in den afgeloopen nacht niet met eigen oogen gezien, hoe gij in den kring van uw zooge naamde vrienden goud en bankbil jetten inzette, alsof ge over millioe- nen te beschikken hadt? Gevoelt fibonnements-fiduertentiën op zeer üoordeelige uooruiaarden. De f60.000, benoodigd voor den bouw van het jacht, werden in Ne derland bijeengezameld door een com missie, waarvan de heer H. De Booy, oud-marineofficier, aan het hoofd staat. „De Halve Maen" wordt van Am sterdam gesleept naar Rotterdam, om daar als deklast der groote schepen van de HollandAmerika-lijn naar New-York vervoerd te worden. „De Halve Maen" is een tweedeks jacht van 62 voet lengte, 17 voet 5 d.M. breedte en 2.15 M. diepgang. Het bezit fokke-, groote en bezaan masten, voert Geuzen-, Amsterdam- sche en Statenvlaggen, heeft een in houd van 40 last met 967s ton wa terverplaatsing en is gebouwd volgens de beschrijving in onze journalen door den ingenieur E. J. Benthem, volgens een ontwerp van wijlen den directeur van het marinedepartement, C. L. Loder. De bemanning telt 18 koppen van den oorlogsbodem „Utrecht" en ze is gekleed in oud-HoIlandsch costuum door den kleermaker der rijks-marine- werf Dijkman vervaardigd. 10 Juli a. s. vertrekt „De Halve Maen" afgetuigd met de „Soestdijk" van de Holland—Amerika-lijn uit Rot terdam naar New-York. Ze wordt bin nendoor over Gouda gesleept. Voor aan onder den boeger is het galjoen voor de gevangenen, opzijde, boven het voordek, bevindt zich de „bak". Daaronder liggen dikke ijzeren ankers. Er zijn 5 kooien voor 18 personen, die daarvan beurtelings gebruik ma ken. Middenscheeps is een groot luik, waarboven een sloep, eveneens vol gens oud model getuigd. Naast den grooten mast grijnst de z.g. „Grooten Knecht", een pop waarin zich schijven bevinden waaromheen de touwen der groote ra loopen. Een schoorsteen van het kombuis steekt zijlings uit het dek. Bij een pomp op het potdek staan eenige stukjes licht geschutz.g. kamerstukjes. In een hokje voor den roerganger zijn een zand looper en een kompas aanwezig en een bel om de glazen te luiden, een kandelaar en een nachthuisje en een watervat. Boven den stuurplecht is een roefje, terwijl het sturen zeer pri mitief met een kolderstok geschiedt, In de kajuit, die 1.55 M. hoog is zijn alle benoodigdheden voor den schip per, als een oude boekenkist, waarin een Bijbel en een Psalmboek, de rei zen van Linschoten enz. aanwezig. Voorts een globe, oude geweren, ban deliers met kruitkokertje, tinnen bor den, enz. Op een vastgesjorde schuif tafel ligt de zeemanskaart met maat- latjes, passers en andere instrumenten. Daar ligt ook de kopy van het con tract van Hudson met de Amsterdam- sche Kamer der Oost-Indische Com pagnie, dato 18Jannari 1609. Voorts een inktstel en Jacobsstaf voor het berekenen der zonshoogte. ge nog niet, dat de bewijzen van uw schuld geleverd zijn Bij deze woorden bleef de heer Römer voor zijn schoonzoon staan en reikte hem twee brieven over, welke hij uit zijn brieventasch nam. Het gelaat van den jongen graaf werd aschgrauwhij staarde nu eens naar den eenen brief, dan weer naar den anderen in zijne hand ten slotte barstte hij uit in een akeligen lach en zeide Een poging tot geldafpersing en een lage wraaknemingDe po ging tot het afpersen van geld gaat uit van een half bankroeten schurk, die den rijken senator Römer dreigt met eetrfamilieschandaal, in de hoop, dat men hem met goud den mond zal stoppen. En dit geparfumeerde briefje is afkomstig van een jaloersche tooneelprinses, die vroeger eens mijne hulde ontving. Met deze woorden wierp hij het naamlooze schrijven van gravin Brads- ky neer en weder lachte hij. Daar kwam een bediende en zei Abraham Broskwitsch wenscht mijnheer den graaf te spreken. Ik ben niet thuis, ik ben voor Langs een steil trapje komt men in het overdek, onder het opperdek, waar twee zware kanonnen zijn op gesteld en de ankerketting bevestigd is. Ook ander oorlogsmateriaal is hier geborgen. Naast dit vertrekje mid denscheeps is de kombuis met een haard. Keukengereedschappen versie ren het interieur, alsmede de slaap plaats van den kok. Voorts is er een zeilkooi enz. De broodkamer is door blik tegen ongedierte beveiligd. De bottelarij is ruim met ballast gevuld. „De Halve Maen" is van eikenhout gemaakt, de masten van grenenhout. Wij ontvingen het programma van het onderwijs aan de rijkstuinbouw- winterschool te Boskoop, uitgegeven vanwege het ministerie van landbouw, nijverheid en handel. Belangstellenden in dit onderwijs kunnen in dit programma alle bij zonderheden vinden die voor hen van nut kunnen zijn, welk programma op aanvraag zeker gaarne zal worden toegezonden. Hr. Ms. „Heemskerk." Over de gevechtsschietoefeningen op de Zeeuwsch wateren gehouden door Hr. Ms. „Heemskerk", meldt de „N. R. Ct.": De schietoefeningen zijn gehouden als schitterend resultaat van een langdurige en nauwgezette schietop- leiding, geheel volgens de nieuwere denkbeelden doorgevoerd. Het schip is uitgerust met de nieuwste kijker- richtmiddelen en een volledige vuur leiding-installatie, waardoor het ge- vechtsschieten in onze marine een meer dan gewone belangstelling ten deel viel. De schietoefeningen, die tot inleiding op pml. 2400 M., later op pml. 4300 M., werden gehouden en bijgewoond werden door ver schillende marine-autoriteiten, toon den duidelijk het doeltreffende aan van de vele belangrijke veranderin gen, die onze marine-artillerie en onze schietopleiding in de laatste jaren ondergaan hebben. De treffer- procenten waren bijzonder hoog, terwijl de vuursnelheid grooter was dan nog ooit te voren was bereikt. Vlissingen, 21 Juni. Grand Hotel. Het drietal, dat gisterenavond het publiek op een mooi program ver gastte, heeft met zijn verschillende nummers een beslist succes gehad de herhaalde en warme toejuichingen, die aan ieder afzonderlijk ten deel vielen, bewezen voldoende, dat het gepresteerde in den smaak viel. Mej. Toos Hoog, sopraan uit den Haag, zong met haar rond, zacht niemand te spreken, riep de graaf verstoord. Maar ik ben hier en zal die zaak wel kunnen regelen, viel de senator in. Laat hem binnen komen, Ge hebt aan mij geschreven, sprak de senator tot den handels man, die herhaalde malen onder danig boog. Ge kondt echter niet verwachten, dat ik van Hamburg uit aan uwe eischen zou voldoen, zon der mij zekerheid te hebben ver schaft, dat uwe aanspraken gegrond zijn. Daarvoor ben ik hier. Hebt ge eenig papier in uw bezit, waaruit blijkt, dat graaf Orlowsky verplicht is u de groote som gelds te beta len, welke gij in uw brief hebt ge noemd Broskowitsch nam uit zijn brie ventasch een door den graaf onder teekenden wissel, reikte dien aan den senator over en verzekerde her haalde malen, dat er geen haast bij was, dat hij vandaag alleen wegens den koop van een paard was geko men en al had hij aan „den heer baron" te Hamburg geschreven, dat was alleen geschied om volledige ze kerheid te hebben. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1909 | | pagina 1