Geld of Liefd
Dinsdag
"binnenlandT
No. 116
47e Jaargang.
1909.
Gemeentebestuur.
Feuilieton.
VLIS
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
BEKENDMAKING.
Verkiezing van een lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal in het
Kiesdistrict Middelburg.
Burg. en Weth. van Vlissingen
maken bekend -.
lo. dat op Dinsdag den 1 Juni e.k.
de verkiezing zal plaats hebben voor
een lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal en wel ter vervulling
van de plaats van den heer mr. C.
Lucasse, die met den 3en Dinsdag
van September aan de beurt van af
treding isterwijl zoo noodig
de stemming en herstemming zullen
gehouden worden resp. op Vrijdag 11
en Woensdag 23 Juni e.k.
2o. dat de opgaven van candida-
ten door een of meer der personen
die haar onderteekend hebben, per
soonlijk kunnen ingeleverd worden
op Dinsdag den 1 Juni e.k., van des
voormiddags 9 uur tot des namiddags
4 uur bij den Burgemeester van Mid
delburg, hoofdplaats van het kiesdi
strict, die tot het in ontvangst nemen
van bedoelde opgaven zitting zal
houden ten raadhuize aldaaren
3o. dat de lijsten voor bedoelde
opgaven van af heden tot op den
dag der verkiezing ook kosteloos ver
krijgbaar zijn ten raadhuize alhier.
Voorts vestigen zij de aandacht op
art. 151 der Kieswet, luidende als
volgt
„Hij, die eene opgave, als bedoeld
in art. 51 inlevert, wetende dat zij
voorzien is van handteekeningen van
personen, die niet bevoegd zijn tot
deelneming aan de verkiezing, waar
voor de. inlevering geschiedt, terwijl
zonder die handteekeningen geen
voldoend aantal voor eene wettige
opgave zou overblijven, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten
hoogste drie maanden of eene geld
boete van., ten hoogste honderdtwin
tig gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij,
die wetende, dat hij niet bevoegd is
tot deelneming aan de verkiezing,
eene voor die verkiezing ter inleve
ring bestemde opgave, als bedoeld
bij art. 51, heeft onderteekend."
Vlissingen, den 17 Mei 1909.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
W1TTEVEEN.
De titels van Prinses Juliana.
De vraag is ons gedaan schrijft
de „N.- R. Ct." welke de volledige
titels van Prinses Juliana zijn. Van
bevoegde zijde deelt men ons als
antwoord daarop het volgende mede
De titels van H. K. H. Prinses Juli-
0-0
50.)
Van de aanvallers was niets meer
te zien. Zij hadden nog voor de aan
komst der gewapende macht ijlings
de vlucht genomen. Maar de sporen,
die zij op het tooneel van den nach
telijken strijd hadden achtergelaten,
deden de meisjes huiveren. Verwoes
ting overal, waarheen zij ook zagen
En verschrikkelijker nog dan de om
gewoelde bodem, de vernielde deu
ren en vensters, de neergetrapte
bloemperken van den tuin, waren de
roerlooze donkere gestalten, die als
offer van den nachtelijken strijd wa
ren achtergebleven.
HOOFDSTUK XVI.
De morgen, die op den verschrik-
kelijken -nacht volgde, was zoo vrien
delijk erf zonnig en de tuin der villa
TELEFOONNUMMER 10.
flbonnemenfs-ftduertentiëri op zeer yoordeelige uooru/aarden.
ana zijn geen andere dan die, welke
in H. D. geboorteakte zijn vermeld
Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin
van Mecklenburg, het enz. enz. is
niets dan een traditionecle vorm.
Ook H. M. de Koningin heeft nooit
andere titels gevoerd en die ook niet
kunnen voeren reeds Koning Wil
lem 1 en zelfs Prins Willen V heb
ben alle titels van hunne verloren
goederen prijs gegeven.
Hulde aan H. M. de Koningin.
Eenige dames van gepens. ambte
naren en officieren uit Ned-Oost-Indië
te 's Gravenhage, hebben het plan
opgevat, H. M. de Koningin een
bloemenhulde aan te bieden ter ge
legenheid van Hr. Ms. volledig her
stel.
Aanvankelijk was het plan, deze
te doen bestaan in een versiering
van de trap en de vestibule van het
Paleis, wanneer de Koningin weder
voor de eerste maal zal uitgaan. Dit
plan stuitte echter op bezwaren en
daarom is thans voor de hulde geko
zen de aanbieding van een fraaien
bloemenmand met begeleidend schrij
ven.
De Rijksmiddelen.
Allengs beginnende maandelijksche
overzichten van de opbrengst der
Rijksmiddelen weder den gewensch-
ten vooruitgang te vertoonen. Het
overzicht van April sluit zich in dit
opzicht bij dat van Maart aan. Wel
is het accres nog niet bij elke bron
van inkomst afzonderlijk te bespeu
ren, maar de totale ontvangst is
toch stijgende. De opbrengst was
f 13,151,958.47°, tegen f 12,897.053.44s
in April 1908. De vermeerdering be
draagt dus f 254,905.03.
Uit de bedrijfsbelasting werd mee r
dan in April 1908 ontvangen het be
drag van f 52,000, uit de invoerrech
ten f63,000, den suikeraccijns f95.000,
den wijnaccijns f9000, de belasting
op gouden en zilveren werken f 2000,
de zegelrechten f73,000, de hypo
theekrechten f7000, de successierech
ten f142,000, de posterijen f31,000,
en de rijkstelegraaf f40.000. Min
der brachten op de. grondbelasting
f29,000, het personeel f34,000, de
vermogensbelasting f78,000, het ge
distilleerd f70,000, de zout-accijns
f15,000, die op bieren en azijnen
f 3000, en die op het geslacht f 2000,
de registratierechten f 1000, de do
meinen f 16,000, de Staatsloterij f 9000
en. de loodsgelden f 2000.
De opbrengst over de eerste vier
maanden van dit jaar valt voor de
verschillende rubrieken eveneens mede,
bij vergelijking met hetzelfde tijd
perk van 1908. Zoo leverden dit
jaar. meer op de bedrijfsbelasting
f 245,000, het recht op de mijnen
f7000, de invoerrechten f 212,000, de
Kaiser lag zoo vredig en frisch in
het licht der morgenzon, dat Marie,
die juist uit het huis was gekomen
en langzaam de stoep afklom, bijna
geneigd was, de gebeurtenissen van
den nacht voor een boozen droom
te houden. Zoo kalm en stil was
alles in het rond, dat zij de aarde
had kunnen beschouwen als een pa
radijs van vrede en geluk, welks
harmonische schoonheid nooit kon
worden ontheiligd door wilden harts
tocht en ruw geweld. En toch tril
den hare zenuwen ten gevolge van
den doorgestanen angst, en deed
haar het hart pijn, wanneer ze dacht
aan de onvermijdelijke gevolgen.
Nog was geen nader bericht uit
de fabriek tot haar gekomen. Slechts
van vrouw Horig had zij vernomen,
dat, terwijl zij sliep, een bode de
kens en linnengoed voor de gewon
den had gehaald en vluchtig had
meêgedeeld, dat alles goed stond.
Maar in weerwil van dit bericht kon
zij toch niet gerust zijn. Thans be
rouwde het haar bijna, dat zij niet
aan haar eerste ingeving gevolg had
gegeven, dat zij niet dadelijk na het
einde van den strijd naar de fabriek
suikeraccijns f 440,000, de wijnaccijns
f 1000, de gouden en zilveren wer
ken f 17,000, de zegelrechten f 362,000,
de registratierechten f117,000, de
hypotheekrechten f 17,000, de domei
nen f 20,000, de posterijen f 72,000, de
rijkstelegraaf f 172,000, en de Staats
loterij f 1000. Hiertegenover stond een
mindere ontvangst op de grond
belasting van f 38,000, het personeel
van f 50,000, de vermogensbelasting
van f39,000, de accijns op het ge
distilleerd van f273,000, die op het
zout van f 13,000, die op bier en
azijn van f21,000, die op het ge
slacht van f 16,000, de successierech
ten van f175,000, en de loodsgelden
van f7000.
Het totaal van de eerste vier maan
den is f46,931,938.64, en dat van
de eerste vier maanden van 1908
f45,897,461.47. Derhalve bedraagt de
toeneming der inkomsten tot nu toe
f 1,052.477,17. („N. Ct.")
Kamerverkiezingen.
De Prov. Bond. van r. k. kiesver-
eenigingen in Noord-Brabant heeft
het volgende besluit genomen:
De Provinciale Bond van r. k.
kiesvereenigingen in Noord-Brabant
Overwegende dat, waar in de ge
geven omstandigheden, de inzet van
den komenden verkiezinsstrijd voor
de katholieken enkel zijn kan behoud
van het tegenwoordige ministerie en
verkrijging of versterking der recht-
sche meerderheid.
Overwegende dat dit ministerie zijn
volle vertrouwen geniet en het ge
noegzaam bekend is, welke plannen
het zal uitvoeren, injien het door
een uitslag der verkiezing in zijn
positie wordt gehandhaafdover
wegende dat, al is met het oog
daarop een program van actie niet
noodzakelijk, het toch, gelet op de
aanstaande wetgevende periode niet
ongewenscht is, dat ook de Bond
aan zijn voornaamste wenschen uiting
geveoverwegende dat daarbij op
den voorgrond wordt gesteld de
wensch naar behoud van volkomen
eensgezindheid tusschen de katholieke
Staatspartij en naar de bevestiging
van de coalitie tusschen de anti
liberale partijen in den lande is van
oordeel
lo. dat de herziening van de
tarieven van in- en uitvoer, ten einde
te erlangen een redelijke bescherming
van den nationalen arbeid en ter
verkrijging van de gelden, noodig
ter uitvoering van de sociale wet
geving noodzakelijk is
2o. dat dringend noodzakelijk is
definitieve regeling der administrative
rechtspraak3o. dat ook de verdere
gelijkmaking van openbaar en bijzon
der onderwijs moet worden doorgezet,
met betere ineenschakeling van het
onderwijs in zijn verschillenden om-
was gesneld, om te helpen zooveel
ze kon en te zien, hoe het met hare
geliefden was. Maar dit plan had zij
bij nader overleg weer opgegeven.
Zij had ingezien dat zij, die men
met opzet uit het huis had verwij
derd, niet ongeroepen mocht terug-
keeren. Ook hare beide vriendinnen
waren van meening geweest, dat
men geduld moest hebben en dat
men zich niet mocht blootstellen aan
de kans, op het gelaat der mannen
verwondering of zelfs afkeuring te
lezen, bij hare verschijning. Zoo wa
ren zij zwijgend teruggekeerd in het
huis en op hare kamer gegaan. Marie
had echter geen rust kunnen vinden.
Bij het eerste geluid, dat zich bene
den in huis liet hooren, was zij op
gestaan, had zich snel gekleed en
vervolgens den tuin opgezocht. Daar
stond zij nu en blikte vol verlangen
naar de fabriek. Slechts een korte
afstand scheidde haar van de plek,
waarheen het haar trok met eene
macht, die sterker was dan zij. Zij
had reeds de tuindeur geopend en
het welbekende voe.tpad betreden,
eer zij zich nog geheel bewust was,
wat zij deed. Het was een aangena-
vang4o. dat een geleidelijke en
voorzichtige doorvoering der sociale
wetgeving een eisch des tijds is en
speciaal de verzekering met steun
van den Staat van werklieden en
daarmede gelijk te stellen personen,
tegen ouderdom en invaliditeit, ur
gent is 5o. dat deze dringende aan
gelegenheden. niet mogen worden op
den achtergrond gedrongen door her
ziening van het kiesrecht, waarvan
de noodzakelijkheid niet vaststaat en
waarvan de uitbreiding niet dringend
is, en dit zeker, indien daarvoor noo
dig zoude zijn grondwetsherziening
met haar geringe kans van binnen
de eerstvolgende jaren te slagen 6o.
dat, zou eventueel, na uitvoering van
bovengenoemde desiderata, kiesrecht
herziening aan de orde worden ge
steld, gezinshoofden-kiesrecht als
grondslag van het kiesrecht zou be-
hooren in aanmerking te komen en
in ieder geval ernstige overweging
verdient invoering van evenredige
vertegenwoordiging en meervoudig
stemrecht.
Staatkundigs Brief.
De heer mr. S. van Houten schrijft
in no, 13 van zijn nieuwe serie
Staatkundige Brieven
Eindelijk hebben ook de christelijk-
historischen vergaderd en zich onder
de vleugelen der papo-Kuyperianen
nedergevlijd. Overmoedig zijn zij ze
ker niet, zelfs niet moedig. Zij lijden
ook niet aan het gewone zwak der
politieke partijen onzer dagen om
meer te beloven, dan zij kunnen. Zij
beloven totaal niets. Daar hun laatste
antecedenten hoofdzakelijk bestaan in
het volgen van hun leider De Sa-
vornin Lohmau bij het van hem
spreekwoordelijk geworden „tegen
spreken en vóór stemmen", is dit
trouwens ook maar het voorzichtigst.
Kuyper zit er mee verlegen. Hij
begrijpt heel goed, dat zij door zijn
steun herkozen willen worden, maar
na de verkiezing vrij zijn, om het
woord van Van Dedem „Kuyper wordt
geen minister" niet op te vatten in
den zin, waarin zijn chef Lohman
het interpreteerde nl. „zoolang Heems
kerk er zit," maar in den meer waar-
schijnlijken zin van „wij zullen er
wel tegen waken en Heemskerk tegen
Kuyper handhaven."
Maar van het standpunt van den
kiezer kan er toch niets aantrekke
lijks in zijn, zulk een vleesch-noch-
visch-man te kiezen. Ook met hand
having van Heemskerk kan hij zoo
veel kwaad doen in samenwerking
met de papo-Kuyperianen. Is hij b.v.
voornemens de dwangverzekering uit
te breiden Men weet het niet en
hij weet het zelf niet. Zal hij pro
tectie invoeren of ons tegenwoordig
handelsstelsel handhaven Men weet
het niet en hij weet het zelf niet. Zal
men weg, die den kronkelenden loop
eener beek volgde en door dicht
elzenhout werd overwelfd. Met snelle
schreden liep zij voort. Hare zorg
was zoo groot geworden, dat zij
iedere bedenking onderdrukte. En
zoo vroeg zij zich af wie kon
't haar eigenlijk ook kwalijk nemen,
dat zij zekerkheid wilde hebben over
het lot harer geliefden Wie kon er
haar een verwijt van maken, dat zij
ongeroepen kwam
Het waren immers hare broeders,
die zij tegemoet snelde
Maar toch werd haar tred onwil
lekeurig meer aarzelend. Bij hem
toch was een man, in wiens oogen
zij voor geen geld van de wereld
onvrouwelijk of driest had mogen
schijnen. Niet alleen de zorg voor
hare broeders was het, die haar
voorwaarts dreef reeds gedurende
den nacht had zij duidelijk gevoeld,
dat deze niet meer het eenige geluk
van haar leven waren. Ja, hare tra
nen hadden den man gegolden, die
haar voor weinige weken nog bijna
vreemd was geweest, om hem had
zij de meeste zorg en angst moeten
uitstaan. En waarom zou zij den
hij nog meer geld voor bijzondere
scholen geven, de reeds blijkende
misbruiken maar laten voortwoeke
ren Men weet het niet en hij weet
het zelf niet. Zal hij onder het vaandel
van huismanskiesrecht 't tegenwoordig
kiezerlichaam gaan „versterken" door
noodlijdende huisvaders met honge
rige gezinnen Men weet het niet en
hij weet het zelf niet.
Vermoedelijk zal hij dit alles doen
als Kuyper zegeviert; natuurlijk nadat
Lohman met overvloed van redenen
zal hebben betoogd, dat het glad ver
keerd is, het te doen.
't Hangt er maar van af, of de con
servatieve en conservatief-liberale
kiezers, die door hun opvatting der
onderwijssubsidiën en meer nog door
afkeer van socialistische schoolon-
onderwijzers en half-socialistische
liberalen naar Kuyper zijn gedreven,
van zulke afgevaardigden gediend
zijn. Kunnen zij hen achten en ver
trouwen Als menschen ja, maar als
afgevaardigden Dat kan ik niet be
grijpen. Ik begrijp, dat men een man
van bekwaamheid en zelfstandigheid,
als hoedanig, 't zij in 't voorbijgaan
opgemerkt, in de christelijk-historische
groep zich Van Idsinga heeft betoond
de beslissing over alle opkomende
vraagstukken toevertrouwt, maar dan
moet men toch iemand hebben, die
wat hij verkeerd acht, ook durft te
weren.
En dan is er nog iets. Men moet
toch, vooral als men op die wijze
onbegrensd vertrouwen schenken wil,
bijzonder ook op karakter zien. Be
paaldelijk van dat standpunt rijst de
vraag- of Lohman en de leden zijner
groep niet weten, hoe zij over de vier
bovengenoemde punten van Kuyper's
program denken, dan wel of zij het
wel weten, maar slechts niet zeggen.
Het eerste mag met enkelen het ge
val zijn, ten aanzien van de meesten,
vooral de ouderen, geldt zeker het
laatste. En waarom zeggen zij het
dan niet Dat is een karakterquaestie.
Wil men van beide wallen eten kool
en geit sparen Kuyper als grootkiezer
voor zich laten werken en hem in
het parlement in de macht hebben
Inderdaad, als de christelijk-histo-
rischen door het volgen van een zoo
onoprechte politieke gedragslijn, als
zij dezer dagen te Utrecht hebben
aangenomen, hun politieke stelling
kunnen verbeteren, dan moet voor de
politiek het „eerlijk duurt het langst",
of gelijk graaf van Lynden het inder
tijd eens in de Kamer uitdrukte „ho
nesty is policy", uit de spreekwoor
den geschrapt worden en vervangen
worden door: „onoprechtheid brengt
het verst".
Voor de liberale kiezers kunnen
na deze aangenomen houding leden
der christelijk-historische groep geen
aantrekking uitoefenen, tenzij zij zich
schat, die zij in haar hart had ont
dekt, voor hem, den rechtmatigen
eigenaar verbergen Zij wist, dat
het hem gelukkig zou maken, wan
neer hij zag, dat zijne liefde werd
beantwoord. Ja, zij wilde hem in
haar hart laten lezen thans, in de
opwinding van het oogenblik, scheen
haar dat gemakkelijk te zijn.
Maar weer werd haar tred aarze
lend, wanneer hij nu plotseling te
genover haar stond met den sarcas-
tischen glimlach op de lippen en
den scherpen blik zijner grijze oogen
zou zij dan den moed vinden, om
haar voornemen uit te voeren Hij
was een kalm, bedachtzaam man,
die er niet van hield, dat'men naar
ingevingen van het oogenblik han
delde. Als zij hem thans ontmoette
en hij, zijne zware wenkbrauwen op
trekkend, wat bij hem altijd een tee-
ken was van afkeurende verbazing,
tot haar sprak„Waar wilt ge heen,
juffrouw Marie
(Wordt vervolgd.)
