Draagt
Plouvier's
Schoenwerk.
Maandag
De nood dsr gemeenten.
Feuilleton.
No. 62
47e Jaargang.
1909.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
VLISSINGSCH
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
i.
Ons financiewezen is een zeer inge
wikkeld raderwerk. Wij hebben voor
eerst de huishouding van het Rijk;
dan hebben wij de huishouding der
provinciën en ten slotte hebben wij
nog eens de huishouding der ge
meenten. Men zou, in dergelijke zaken
geheel vreemdeling, allicht denken
dat, daar de gemeente een onderdeel
van den staat is, deze laatste aan
elke gemeente slechts heeft uit te
keeren wat zij noodig heeft. Het is
moeilijk te zeggen of dit inderdaad
geheel voor uitvoering vatbaar zou
wezen en toch is men langzamerhand
dien weg eenigszins opgegaan. Im
mers, de opbrengst der personeele
belasting komt, sinds de plaatselijke
accijnzen bijna in alle gemeenten zijn
afgeschaft, voor hef grootste gedeelte
aan de gemeenten. Het rijk keert dit
deel aan de gemeenten uit, evenals
de opcenten, die de gemeenten van
grond- en personeele belasting heffen.
Ook is aan de gemeenten, door de
wet van 1897, eene uitkeering ver
zekerd. Vermoedelijk zal het daarbij
echter blijven met het oog op de zoo
zeer uiteenloopende belangen der
verschillende gemeenten, en met het
oog op de dientengevolge noodzake
lijke zelfstandigheid.
Vele gemeenten verkeeren in den
laatsten tijd echter in zeer ongunstige
geldelijke omstandigheden, waarvan
de oorzaken zeer verschiilend zijn.
Vooreerst zijn de tijdsomstandigheden
over het algemeen ongunstig en is de
draagkracht van het volk niet groot.
In de tweede plaats hebben vele zich
sterk uitbreidende gemeenten, zich
voor openbare werken aanzienlijke
offers moeten getroosten. Ook hebben
tal van nieuwe wetten bijzondere
verplichtingen aan de gemeenten op
gelegd, die ook weer bijzondere uit
gaven noodzakelijk hebben gemaakt,
zonder dat genoegzame vermeerdering
van inkomsten daartegenover stond.
Het kwaad nam zulk een omvang
aan, dat reeds lang geleden een
staatscommissie werd ingesteld, die in
opdracht had den financieelen nood
der gemeenten te onderzoeken en
middelen van verbetering voortestellen.
In hoofdzaak heeft deze commissie
zich bepaald tot voorstellen, welke
ten doel hebben aan de gemeentebe
sturen de bevoegdheid te geven, an
dere en meerdere belastingen te heffen,
dan thans het geval is.
Een afdoend middel zal dat ver
moedelijk niet wezenmaar ook de
toestand der Rijksfinanciën is thans
niet rooskleurig genoeg om veel voor
56.)
i>-Aan mijn schuld zou zij toch nooit
geloofd hebben, en al had ik de
straf ondergaan, die op mijn beken
tenis had moeten volgen, dan zou zij
m mij slechts een martelaar gezien
nebben, die hare liefde niet onwaar-
d'g was. Thans heb ik mij nutteloos
opgeofferd. O God, ik wenschte, dat
'k dood was
Hij brak in een krampachtig snik
ken uit, het duidelijkste bewijs van
teerdmai^ 'iem 'nwenc"8 ver"
He dokter greep zijn hand en
voelde hem met bezorgd gelaat den
,,De overspanning zou een zenuw-
lekte kunnen veroorzaken", zeide hij
.acnk „Ik sta niet voor zijn leven
n> wanneer hij niet terstond en met
e uiterste zorgen verpleegd wordt."
rechter van instructie gaf den
TELEFOONNUMMER 10.
de gemeenten te doen. Het thans bij
de Tweede Kamer ingekomen wets
ontwerp tot wijziging der gemeente
wet, wijkt dan ook weinig af van de
voorstellen door de commissie gedaan.
Het bevat wel eene ingrijpende her
ziening van het plaatselijk belasting
stelsel en zal ongetwijfeld voor de
gemeenten veel verlichting van den
tegenwoordigen druk kunnen aan
brengen maar tot een geheel weg
nemen der oorzaken van het kwaad
zal het zeker niet leiden.
De gemeente mag geene andere
belastingen heffen dan die bepaaldelijk
in de gemeentewet zijn aangeduid.
Van de ongebouwde eigendommen
kunnen slechts tien opcenten op de
grondbelasting worden geheven. Voor
hetgeen door de gemeente door hare
openbare werken in het belang dier
eigendommen wordt gedaan, komt
niets in den vorm van diverse of
andere bijdragen terug. Wanneer
voorheen waardelooze gronden door
de uitbreiding der gemeente een
waardevol bezit worden en de eige
naar bij verkoop de vruchten plukt
van iets, waarvoor hij niets heeft
gedaan, dan kan de gemeente daarvan
in geen enkel opzicht eenig voordeel
genieten.
De regeering zou het billijk achten,
indien, evenals van het vaste goed,
ook van het bedrijf eenige vergoeding
kon worden gevorderd voor de dien
sten waardoor het wordt gebaat of
voor de lasten die het voor de ge
meenten medebrengt. Zoo zullen b.v.
in fabrieksplaatsen allicht de kosten
der gemeente-instellingen betrekkelijk
hooger zijn dan in andere plaatsen.
Het onderwijs, vooral ook het am-
bachtsonderwijs, de politie, de ar
menzorg, wellicht ook de brandweer,
zullen er meer kosten.
De opcenten op de personeele be
ting kan men niet te hoog opvoeren,
om den middenstand niet al te zeer
te drukken en het gevolg daarvan is,
dat het veelal in hoofdzaak neerkomt
op de inkomsten- of zoogenaamde
plaatselijke directe belasting, waarbij
de plaatselijke wetgever ook alweer
niet vrij is om te doen wat hij wil.
Naamlooze vennootschappen en an
dere rechtspersonen zijn vrijgesteld
en van hunne winsten wordt alleen
datgene getroffen, wat ten goede komt
aan hen die in de gemeente zelve
wonen.
Forensen, dat zijn menschen die
hun zaak in de gemeente hebben, doch
elders verblijf houden, kunnen slechts
naar een derde van hun inkomen
worden aangeslagen. In grootere ge
meenten komt het vaak voor, dat daar
commissaris een teeken, voor het
noodige te zorgen. Deze nam Wil
helm onder den eenen arm, terwijl
dé dokter den anderen arm greep.
„Naar het ziekenhuis vroeg hij
in het voorbijgaan aan Niederen.
Deze knikte eveninmiddels had
Lodder een politieagent om een rij
tuig uitgezonden.
Gedwee als een kind liet de door
smart gebogene zich wegvoeren, on
bewust of men hem naar zijn som
bere gevangenis of ergens anders
heenbracht.
Niederen, zichtbaar bewogen,
wachtte totdat de deur achter den
ongelukkige en zijn geleiders was
gesloten.
Vervolgens wendde hij zich tot
Horner, die dit tooneel ongevoelig
had bijgewoond.
„Nu tusschen ons," zeide hij op
een ambtstoon.
„Gij houdt dus uw onschuld vol
„Natuurlijk," antwoordde Horner
trotsch, „en ik eisch, dat gij mij
terstond in vrijheid stelt."
De rechter van instructie scheen
te twijfelen.
„Hm." zeide hij, „ik gevoel mij
door die forensen het geheele inko
men verworven wordt of dat zij er
eene uitgebreide fabriek hebben met
een groote arbeiderskolonie, en daar
door worden die gemeenten benadeeld.
Nu spreekt het wel van zelf, dat
de wet moet bepalen hoever de ge
meenten kunnen gaan, want met het
Rijksbelastingstelsel mag men niet in
botsing komen maar het is dan toch
voldoende om daarbij algemeene re
gelen aan te geven en de onderdeden
aan de gemeente zelve over te laten.
De gemeente moet ook andere belas
tingen kunnen heffen dan de met
name genoemde. De geleidelijke
invoering van nieuwe heffingen in de
toekomst wordt daardoor mogelijk
gemaakt. De regeering stelt zich b.v.
voor, dat eene gemeente belasting van
brandassurantiën zal heffen of debiet-
rechten kunne heffen op bier, wijn,
tabak, gevogelte, wild of dergelijke
zaken, of rechten op den verkoop van
waren in het klein.
Men mag echter de bezwaren niet
voorbijzien, aan de toepassing van
sommige dezer denkbeelden verbon
den. Nemen wij als voorbeeld de
debietrechten. Debietrecliten hebben
vooral ten doel om aan sommige
gemeenten gelegenheid te geven, meer
voordeel te trekken van het vreemde-
lingenbezoek. Maar juist om die reden
is een dergelijke belasting niet vrij
van bedenking, omdat zij de betee-
kenis van het vreemdelingenbezoek
miskent. De stroom van vreemdelin
gen die ons land bezoekt, verbruikt
een enorme hoeveelheid spijs en drank
en koopt allerlei waren. Nu is het
misschien heel gemakkelijk om daar
uit het noodige voordeel te trekken
maar het is de vraag, niet of her
uitvoerbaar, maar of het billijk en
practisch zou wezen Men laat den
vreemdeling in den regel zijn ge-
wenscht verblijf tamelijk duur betalen.
Al wat hij gebruikt is belast, zooals
gedistilleerd, wijn, bier, suiker en
vleesch, en wanneer de gemeente nu
nog eens den verkoop in het klein
gaat belasten van verschillende arti
kelen, als daar zijn tabak en sigaren,
limonade enz., dan zullen daardoor
niet alleen de vreemdelingen worden
getroffen, maar ook de ingezetenen en
loopt men wellicht gevaar dat die
ingezetenen ook zullen betalen aan
hetgeen reeds door andere belastingen
getroffen is, b.v. bier en wijn.
In
Tweede Kamer,
de gisteren gehouden zitting
wel geneigd aan uw eisch gevolg te
geven. In elk geval moeten wij eerst
proces-verbaal opmaken dan wil ik
de zaak nog eens grondig overleg
gen." Zijn blik viel op de weduwe
Braun, die nog altijd aan de deur
stond.
„Gij kunt gaan," zeide hij kortaf
ik verwacht u morgenochtend om ne
gen uur, om het proces-verbaal mede
te onderteekenen".
Niederen wenkte zijn griffier zich
tot schrijven gereed te houden maar
hij maakte nog geen aanvang met
het verhoor, doch keek peinzend
voor zich uit.
„Hm, hm," zeide hij half voor
zich, „ik zou de verantwoordelijk
heid wel op mij durven nemen u
althans voorloopig op vrije
voeten te stellen maar.maar
Hij aarzelde weder.
De oogen van Horner begonnen
van vreugde te schitterenop zijn
terugstootend gelaat verscheen een
hoopvolle glimlach.
„Aan de schuld van Dorner valt
nu niet meer te twijfelen," hernam
de rechter van instructie, steeds als
in alleenspraak, „als dat ééne punt
ftbonnements-flduerfentiën op zeer ooordeelige uoortuaarden.
waren aan de orde wetsontwerpen
tot wijziging der kinderwetten.
De wijzigingen strekken hoofdza
kelijk tot uitbreiding van de toeken
ning van subsidie aan vereenigingen
voor het verzorgen van verwaarloosde
niet erkende natuurlijke kinderen en
van kinderen wier voogd uit de
voogdij is ontzet.
De minister van justitie erkende
met de heeren Drucker en Regout
de wenschelijkheid van een eenvou
dige wetgeving.
Met de heeren De Ridder en Van
Vuuren erkende hij, dat naast het
vele goede dat de kinderwetgeving
heeft gebracht, gevaar dreigt voor
verdooving van het verantwoorde
lijkheidsgevoel bij de ouders tn voor
aankweeking van zorgeloosheid bij
kinderen die in gestichten zijn opge
nomen.
Van wege het departement van
justitie is gisteren tot de voogdijraden
een circulaire gericht om mede te
deelen de opgedane ervaring omtrent
beweerde toeneming van opzettelijke
verwaarloozing van kinderen door
hunne ouders.
Wanneer men den omvang van dit
kwaad kent, zal kunnen worden na
gegaan of en welke strafrechtelijke
maatregelen tegenover dergelijke ou
ders genomen dienen te worden maat
regelen waarop de, heeren De Ridder
en Van Vuuren hadden aangedrongen.
H. M. de Koningin heeft benoemd
met ingang van 15 Maart 1909 tot
plaatsvervangend Hofkapelaan, dr. J.
H. Gerritsen, predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente te 's Gravenhage.
Vereenvoudigde spelling.
Naar wij vernemen heeft de regee
ring den gouverneur-generaal van
Ned.-Indië verzocht, maatregelen te
willen nemen, dat aan gouvernements-
scholen geen andere spelling dan die
van De Vries en Te Winkel wordt
gebruikt. De vereenvoudigde spelling
is verboden. (Avp.)
Spoorweg van Brouwershaven
naar Burgh.
Ingediend is bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp, waarbij voorgesteld
wordt uit 's rijks schatkist een rente
loos voorschot beschikbaar te stellen
ten bedrage van een derde der kosten
van aanleg en het in exploitatie
brengen, doch tot geen hooger be
drag dan f 132,400, ten behoeve van
een spoorweg van Brouwershaven
naar Burgh.
De ontworpen spoorweg heeft een
maar opgehelderd was. Die bloedige
letters kan de oude Dorner niet op
den vloer geschreven hebben, al
zou het ook mogelijk zijn, dat hij
het in zijn doodstrijd deed maar het
lijk lag zoo, dat hij ze alleen met
de linkerhand had kunnen schrijven."
„O, hij was links," zeide Horner
haastig. „Ik kan er een eed op doen,
hij schreef altijd met de linkerhand."
„Ja, ja," ging de rechter van in
structie besluiteloos voort, „maar
wat schreef hij ook weer Ik ben
het werkelijk vergeten, het was een
naam, een woord
Voor den vorm opende hij de por
tefeuille, die voor hem lag, en begon
daarin te bladeren.
Horner volgde zijn bewegingen in
angstige spanning, hij verbeidde
met ongeduld het oogenblik dat de
kortzichtige beambte hem de vrijheid
zou teruggeven. In zijn gedachte
maakte hij reeds het plan tot een
behendige vluchtde grond brandde
hem onder de voeten. Hoe gaarne
was hij het geheugen van den rech
ter van instructie te hulp gekomen
„God, hoe is het nu toch moge
lijk!" mompelde Niederen weder.
lengte van 18.2 K.M. en stelt een ze
vental gemeenten met het overige
deel van Schouwen met de markt te
Zierikzee en met alle aan het net
van de Rotterdamsche Tramweg
maatschappij gelegen plaatsen in
rechtstreeksche verbinding. Door
gemeenten en waterschappen werden
gedurende 25 jaren su'osidiën toege
zegd tot een totaal bedrag van f 1600
per jaar, terwijl door de provincie
Zeeland zal worden bijgedragen het
geen noodig is om de contante waarde
van de bijdragen der gemeenten en
polders Ys gedeelte der aanlegkosten,
doch ten hoogste tot f 132,400 aan
te vullen.
Gehuwde onderwijzeressen.
Hoe meer licht er omtrent deze
zaak verspreid wordt hoe meer springt
het in het oog, dat gehuwde onder
wijzeressen niet moeten worden ge
handhaafd, zegt de a. r. „Rotter
dammer",
Dat bleek ook weer bij de jongste
debatten in den gemeenteraad van
Amsterdam.
De wethouder de Vries had een
verzamelstaat doen opmaken, loo-
pende over twee jaren tijd, nl. van 1
Oct. 19061 October 1908, o.a. be
treffende het aantal schooltijden, dat
wegens verlof, ziekte of bevalling
werd verzuimd.
En hij gaf dienaangaande deze
cijfers
Voor onderwijzers in totaal 29.610,
gemiddeld per onderwijzer 24. Voor
onderwijzeressen 32,454, gemiddeld
per onderwijzeres 34. Gehuwde on
derwijzers 22.158, gemiddeld 22. Ge
huwde onderwijzeressen 6609, ge
middeld 69. Ongehuwde onderwijzers
7254, gemiddeld 31. Ongehuwde on
derwijzeressen 25.945 gemiddeld 30.
Hier staat de gehuwde onderwijze
res bovenaan.
Hieruit blijkt wel, dat buiten de
principieele zijde van het vraagstuk
om het belang van het onderwijs
zelf doet instemmen met den eisch
„de gehuwde onderwijzeres uit de
school."
Ned. Onderwijzersgenootschap.
De vergadering van de afdeeling
Amsterdam van het Ned. Onderwij
zersgenootschap verklaarde zich met
algemeene stemmen tegen schrapping
van vak j. uit de lijst der verplichte
vakken van lager onderwijs.
De meerderheid der vergadering
beantwoordde bevestigend de vraag
„Acht ge huwelijk voldoende reden
voor ongevraagd ontslag".
Tot dusver is het vrijwel gewoonte
geweest om ambtenaren, die zich aan
een ongeoorloofd gebruik van port
vrijdom hadden schuldig gemaakt,
langs administratieven weg te doen
„Dat woord hm hm waar
Hij bladerde ongeduldig in zijn
papieren.
„Was het niet Dorner vroeg
Horner plotselingmaar nauw was
het woord over zijn lippen, of hij
werd doodsbleek van angst.
De rechter van instructie scheen
dit echter niet op te merken, hij ging
voort met zijn aanteekeningen te
raadplegen.
„Hoe kan men toch zoo vergeet-
tachtig zijn mompelde hij. „De
commissaris meende, dat er die naam
moet staan, maar er stond slechts
orner" en dat bezorgt ons een groote
moeilijkheid. Waarom zou de ster
vende de eerste letter weggelaten
hebben
„Gij vergist u," weersprak Hornet'
hem onvoorzichtig, „hij schreef
„Dorner" en toen ontzonk hem de
kracht om
Eensklaps sprong de rechter vart
instructie van zijn stoel op en na
derde Horner.
„Hoe weet gij dat, dat hij „Dor
ner" schreef?" vroeg hij.
(Wordt vervolgd..:
