Tweede Blad.
Maandag
Maart.
Gemeentebestuur.
No. 56.
47e Jaargang.
1909.
VLISSINGSCHE
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
flbonnements-fldoertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
SCHULDVORDERINÓEN.
Herinnering aan het tijdig indienen van
schuldvorderingen, ten laste van
het Rijk, de provincie en de
gemeente.
Burg. en Weth. van Vlissingen
gezien de ciculaire van den Com
missaris der Koningin in de provin
cie Zeeland van 24 Februari jl„ A no.
90, le afdeeling
herinneren de ingezetenen aan de
wet van 8 November 1815 (Staats
blad no. 51), volgens welke alle vor
deringen ten laste van den Staat, het
dienstjaar 1908 betreffende, vóór of
pp den 30 Juni 1909 bij de betrok
kene administratiën, door welke de
bevelen tot het doen van werken, le
veringen, enz., uitgegeven zijn, moe
ten zijn ingediend, alsmede dat de
bij genoemde wet gestelde termijn
van verjaring volgens art. 125 der
provinciale- en art. 228 der gemeen
tewet, ook op de vorderingen ten
laste van de provincie en de ge
meente van toepassing is
wordende mitsdien belanghebben
den aangemaand, om den uitersten
termijn niet af te wachten, maar
hunne rekeningen en verdere bewijs
stukken ten laste van het Rijk, de
provincie of de gemeente voor het
dienstjaar 1908 ter plaatse waar het
behoort, ten spoedigste in te dienen.
En is hiervan afkondiging geschied,
waar het behoort, den 6 Maart 1909.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
W1TTEVEEN.
Vlissingen, 6 Maart.
Zuivering van de politieke
atmosfeer.
De voor enkele maanden hier opge
richte kiesvereeniging „de Grondwet",
afdeeling van den Bond van Vrije
liberalen, hield gisterenavond in de
zaai van het Concertgebouw op de
Rommelkade haar eerste openbare
vergadering, waarin als spreker optrad
de heer F. j. W. Drion uit Arnhem,
secretaris van de liberale commissie
van advies.
De vergadering werd geopend door
den voorzitter, den heer P. F. Auer,
die mededeelde dat de kiesvereeni
ging den heer Drion had uitgenoo-
digd, omdat de kiesvereeniging de
beginselen van den Bond van vrije
liberalen meer bekend wenschte te
maken.
De heer Drion, die hierop het
woord verkreeg, zeide dat hij het bo
vengenoemde onderwerp voor zijn
rede had gekozen, omdat de politieke
atmosfeer reeds sedert vele jaren on
zuiver is. Zij is het best te vergelijken
met een gevoel dat men in den zomer
mïjgt als men dagen lang warm weder
beeft gehad. Er dient eens een on
weersbui los te breken tot zuivering
van den politieken hemel.
Spreker vroeg nu aan wie de ver
antwoordelijkheid van deze onfrissche
atmosfeer is te wijten en dan kwam
bij tot de conclusie dat de fout bij de
anti-revolutionairen te zoeken is.
Deze zijn meening zette de heer
("ion nader uiteen en wees hij er op
noe verkeerd het is de Openbaring te
('azen als uitgangspunt voor den band
b'e men leggen moet tusschen het
•hnstendom en de punten van prac-
s?be politiek.
De onzuiverheid van dit uitgangs
punt toonde de heer Drion uitvoerig
gta opzichte van hetgezinshoof-
Hoe verkeerd het is bijv. tariefher-
rening aan de christelijke politiek
ast te koppelen, is zelfs van onver
st anti-rev. zijde erkend,
aarna toonde de heer Drion aan
hoe dwaas het is van rechts de stelling
alsof de verhooging van subsidie der
bijzondere school nog een punt van
speciaal christelijke politiek is, vol te
houden.
Vervolgens besprak de heer Drion
de quaestie der benoemingen. Ook
deze is oorzaak dat het moeilijk is
een andere en zuiverder partijgroe-
peering te verkrijgen.
Om een betere groepeering te ver
krijgen zou men, zoo wordt van
andere zijde betoogd, een conserva
tieve en vooruitstrevende partij willen
vormen.
Deze tegenstelling noemde spreker
echter niet de juiste. Z. i. is de juiste
tegenstelling die tusschen het libera
lisme en de reactionaire partijen. Bij
de reactionaire partijen rekent spre
ker dan de clericalen en de democraten.
De heer Drion zette nu uiteen waar
om hij de clericalen en democraten
tot de reactionaire partij rekent. De
ëerste omdat zij het moreele leven en
dë tweede omdat zij het maatschap
pelijk leven willen beheerschen.
Met dwang willen de clericalen
het moreele leven beheerschen. Dit
nu willen de liberalen niet. Men kan
door het uiterlijke het innerlijke niet
dwingen. Ten opzichte van verschil
lende andere punten toonde spreker
dit nog nader aanvooral ook ten
opzichte van de echtscheidingskwes
tie. De liberaal wil liever een slecht
huwelijk ontbinden de clericaal ver
werpt dit. Al is het innerlijke nog zoo
slecht het uiterlijk moet bewaard
wordendus geen scheiding. Dit nu
acht de liberaal verkeerd.
Hierna kwam spreker tot de demo
cratische partijen, welke partijen voor
dwang zijn.
De sociaal-democratische partij
streeft niet naar een recht, maar naar
een macht voor een zekere klasse.
Juist omdat deze partij macht nastreeft
heeft spreker zich in het geheel niet
verwonderd over het te Deventer
voorgevallene.
Verder besprak de heer Drion de
woningwet en de wet op het arbeids
contract en toonde aan dat al wat
men heeft getracht te doen tot wijzi
ging der economische verhoudingen
men niet heeft kunnen bereiken.
Na een korte pauze kwam spreker
tot het liberalisme. Hij verdedigde
het liberalisme zooals dit belichaamd
is in het program van den Bond van
vrije liberalen.
Het liberalisme neemt niet zijn uit
gangspunt in het Godsgezag ook niet
in de volkssouvereiniteit, doch in de
souvereiniteit van het recht.
Omdat de vrije liberalen dit laatste
nastreven staan zij andérs tegenover
het algemeen kiesrecht dan de demo
craten. De vrije liberalen vreezen dat
door invoering van het algemeen kies
recht een niet evenwichtige samen
stelling van het parlement zal ont
staan.
Ten slotte hebben de vrije liberalen
toegestemd om mede te werken tot
invoering van algemeen kiesrecht,
omdat de tegenwoordige kieswet niet
deugt doch dan alleen onder en
kele voorwaarden en wel dat de Eerste
Kamer een andere samenstelling zal
worden gegeven en aan dat college
het recht van amendement zal worden
toegekend.
Vervolgens toonde de heer Drion
welk standpunt de vrije liberalen in
nemen ten opzichte van de sociale
wetgeving.
De vrije liberalen bezien de sociale
wetten van het standpunt dat het
particulier initiatief niet gedood mag
worden. Vooral ten opzichte van ziekte
en invaliditeitsverzekering is dwang
beslist af te keuren. Het werkt simu
latie in groote mate in de hand.
Ook tegen ouderdomsverzekering
heeft spreker groote bezwaren omdat
deze verzekering op onoverkomelijke
financieele bezv/aren stuit.
Als spreker een stelsel van staats-
pensioneering zou willen aanbevelen
dan is het 't Belgische stelsel.
Het Belgisch stelsel is bovendien
een voorzichtig stelsel. Met dit stelsel
kweekt men het sparen aan, bij an
dere stelsels maakt men afkeerig van
het sparen.
Ten slotte zeide de heer Drion dat
de liberalen willen streven naar ver
betering van intellectueel en moreel
inzicht.
Van de gelegenheid tot debat werd
gebruik gemaakt door de heeren Her
man Snijders en mr. G. W. Sannes.
Het eerst verkreeg de heer Snijders
het woord, die begon met op te
merken dat de hem gegeven tijd van
een kwartier voor een debat hem wel
wat al te bekrompen voorkomt,
waarom dus van een eigenlijk debat
geen sprake kan zijn.
De heer Drion heeft de democraten
bij de reactionairen ingedeeld. De
naam is zeker meer vreemd dan
steekhoudend. Zeker zeide de heer
Snijders wij zijn reactionair, omdat
wij tegen de zelfzucht strijden en ook
opkomen voor de belangen van hen
voor wie Staatshulp dringend noo-
dig is.
V/ij willen de ongelijkheid in de
ontwikkelings-voorwaarden opheffen.
Nog meer uitvoerig bestreed de
heer Snijders het betoog van den heer
Drion.
De tweede debater, de heer mr. G.
W. Sannes, maakte eveneens bezwaar
dat slechts een kwartier tot verweer
was toegestaan.
De rede van den heer Drion kon
hij dus slechts hier en daar bestrijden
en de heer Sannes deed dat in een
gloedvolle rede, waarin hij vooral
opkwam tegen de bewering dat de
vrije liberalen voor de vrijheid zouden
zijn. Zij zijn wel voor een vrijheid,
doch voor een andere vrijheid dan
de sociaal-democraten verlangen.
Dat de sociaal-democraten reactio
nair zouden zijn en zouden willen
terugkeeren op afgelegde banen, voor
deze .bewering had spreker zijn
schouders opgehaald.
Met een pleidooi voor de sociaal
democratie besloot mr. Sannes zijn
vurig betoog.
De heer Drion diende uitvoerig
van repliek en zette nog nader uiteen
waarom de vrije liberalen zeggen dat
zij strijden voor de souvereiniteit van
het recht, tegen welke these de beide
debaters waren opgekomen.
Wij moeten met het oog op onze
plaatsruimte volstaan met te melden
dat de heer Drion nog zeer uitvoerig
het in eersten aanleg door hem gere
leveerde nader uiteenzette.
De Voorzitter sloot vervolgens de
vrij goed bezochte vergadering, onder
dankzegging aan den spreker, de de
baters en het opgekomen publiek.
De afdeeling Vlissingen van „Pa
trimonium" hield gisterenavond haar
27e jaarvergadering. Uit het verslag
van den secretaris bleek dat de afdee
ling in verschillende richtingen met
vrucht is werkzaam geweest. Zoo
heeft de afdeeling haar medewerking
verleend voor het opmaken van een
reglement voor het arbeidscontract, in
overeenstemming met de gevoelens
van verschillende hier ter stede be
staand christ. organisaties.
Ook is opgericht een ring Walche
ren van „Patrimonium". Deze ring
stelt zich ten doei de plaatselijke
afdeelingen te helpen bij de beharti
ging van sociale aangelegenheden en
verder om te trachten het aantal af
deelingen te vermeerderen. Verder
tracht de ring te bevorderen hei op
richten van arbeidsbeurzen en een
bureau voor rechtskundig advies.
Uit de rekening van den penning
meester bleek dat het afgeloopen
boekjaar een batig saldo heeft opge
leverd. De toestand van de onderaf-
deeling ziekenfonds was gunstig en
de afdeeling „Hulp in Nood" tot
ondersteuning van ouden van dagen
en weduwen, heeft onderstand ver
leend aan 10 ouden van dagen en
enkele weduwen. Ook de rekening
van deze afdeeling sluit met een klein
batig saldo. De afdeeling „Patrimo
nium" telt thans 105 gewone en 20
buitengewone leden en begunstigers.
Door den burgemeester dezer ge
meente, den heer jhr. mr. A. A. van
Doom van Koudekerke, fs een ver
guld zilveren medaille geschonken
voor den nationalen schietwedstrijd,
dezen zomer te houden door de Ko
ninklijke scherpschuttersvereeniging
„Vlissingen" alhier.
De Kamer van Arbeid voor de
Metaalbewerking alhier, besloot in
hare laatst gehouden vergadering het
volgende onder de aandacht van het
publiek te brengen
De werkkring der Kamer strekt zich
uit over de gemeente Vlissingen.
Volgens art. 23 der Wet op de
Kamers van Arbeid kunnen ook na
burige gemeenten waar geen Kamer
van Arbeid gevestigd is, zich tot deze
Kamer wenden.
Zij vertegenwoordigt de navolgende
bedrijven: le het bewerken van me
talen met uitzondering van het lood-
en zinkwerkersbedrijf2o. het scheep-
makersbedrijf ;„3o. het laden en lossen
van schepen en spoorwegwaggons.
Ook andere bedrijven (brood- en
banketbakkerijen, tabak- en sigaren
fabrieken, bierbrouwerijen, slagerijen,
't schoenmakers- en kleermakersbe-
drijf enz,) waarvoor geen Kamer van
Arbeid alhier is opgericht, kunnen
zich ingevolge bovengenoemd art. tot
deze Kamer wenden.
Het doel der Kamer is de belangen
van patroons en werklieden in onder
linge samenwerking te bevorderen,
doora. het verzamelen van inlich
tingen over arbeidsaangelegenheden
b. het dienen van advies aan de hoof
den der departementen van algemeen
bestuur en de besturen van provin
ciën en gemeenten, hetz-ij op aanvrage
van die autoriteiten, hetzij uit eigen
beweging, ten aanzien van alle on
derwerpen, welke de belangen van
den arbeid rakenc. het dienen van
•advies en het ontwerpen van over
eenkomsten en regelingen op verzoek
van daarbij belanghebbendend. het
voorkomen en vereffenen van geschil
len over arbeidsaangelegenheden, ook
voor zoover noodig, door te bewerken,
dat eene scheidsrechtelijke uitspraak
tusschen de partijen tot stand koine.
Tot alle leden der Kamer en den
secretaris kan men zich wenden, zoo
bij geschillen als ter bekoming van
inlichtingen het doel der Kamer be
treffende.
Inlichtingen omtrent arbeidstoestan
den rakende de bedrijven door de
Kamer vertegenwoordigd worden door
den secretaris (Badhuisstraat 79)
gaarne in ontvangst genomen.
Alle stukken de Kamer betreffende
zijn portvrij mits de enveloppe voor
zien zij van den naam van den af
zender en van de aanhaling„Vrij
van port ingevolge art. 36 der wet
op de Kamers van Arbeid."
Het tweede concert van de Vlis-
singsche Orkestvereeniging, directeur
de heer Aleidus Coenen, is nu be
paald op Dinsdag 16 Maart.
In de plaats van mej. A. v. d. Looy
v. d. Leeuw uit Rotterdam, die op
dien datum verhinderd is, zal mej.
Joh. A. Krijger uit Middelburg de
vriendelijkheid hebben, welwillend
hare medewerking te verleenen.
Tweede solist: de heer A. van
Kesteren, (fluit) den Haag.
Generale repetitie op Maandag 15
Maart, waarop 't volledige programma
zal ten gehoore worden gebracht.
De nieuwgebouwde Zeevaartschool
dc „De Ru ";°vschool" alhier heeft,
naar wij in de „N. R. Ct." lezen, van
de Kon. Ned. marine een mast ten
geschenke ontvangen, afkomstig uit
Hr. Ms. korvet „Aruba".
Men is begonnen dezen mast naast
het gebouw te plaatsen en volledig
te tuigen. De leerlingen dier school
zullen zich practisch daar in oefenen.
Het gevaarte steekt 15 M. boven het
gebouw uit.
Gisterenavond werd in de Nieuwe
Kerk een openbare samenkomst ge
houden vanwege de afdeeling Vlis
singen van den Chr. Nat. Werkmans
bond, waarin als spreker optrad ds.J.
de Visser te Middelburg.
Tot onderwerp van zijn rede had
ds. de Visser gekozen Zondagsrust en
Zondagsheiliging, welke rede door de
in vrij grooten getale opgekomenen
met aandacht werd gevolgd.
Het zangkoor „Willen is Kunnen",
onderafdeeiing van den Chr. Nat.
Werkmansbond, directeur de heer H.
Smallegange, liet ter afwisseling
enkele liederen hooren.
Het Algemeen Armbestuur alhier
zag zich in de gelegenheid gesteld
door de ontvangst van een gift van
f 60 van een onbekende, aan de
armen een extra-bedeeling van kolen
te doen.
Naar wij vernemen zal ook van
vrij liberale zijde een candidaat
voor de Tweede Kamer in het dis
trict Middelburg worden gesteld.
Zooals bekend werd in 1905 door
deze partij niet aan de verkiezingen
deelgenomen.
Er zullen dus waarschijnlijk 4 can-
didaten komen, nl. een van de ver-
eenigde rechterzijde, een van vrijzin
nig-democratische, een van vrij-libe-
rale en een van sociaal-democratische
zijde.
Bij het 4e bat. alhier zal bij ge
noegzame deelname een fanfare-korps
worden opgericht bestaande uit kader
en miliciens ter sterkte van pi. m.
15 man. Het benoodigde aantal daartoe
geschikte miliciens zal zoo mogelijk
door de vier bataljons van het 3e
regiment infanterie geleverd worden.
Bij het Belgisch loodswezen alhier
zijn tot loodsleerling benoemd F. L.
Dewalle, L. H. Verhulst, V. L. Van-
damme, J. F. Vankeet en F. Verschue-
ren, thans in dienst te Ostende.
Het Belgische schoolschip „Ville
d'Anvers", is hedenmorgen' uit zee
alhier op de haven gekomen.
HetNoorsche stoomschip „Richard"
is hedenmorgen van Antwerpen alhier
aangekomen, om eene lading cokes
in te nemen voor Drontheim.
Bij Kon. besluit is aan J. H. B,
Logemann, verificateur der invoer
rechten en accijnzen te Vlissingen,
vergunning verleend tot het aannemen
der onderscheidingsteekenen van het
Ridderkruis tweede klasse der Her
togelijk Saksische Huisorde van Er-
nest hem door Z. K. H. den Hertog
van Saksen-Coburg en Gotha ge
schonken.
Verder zijn benoemd in de pro
vincie Zeelandtot plaatsvervangend
dijkgraaf van den Van Haaftenpolder,
N. C. Polderman, te Oud-Vossemeer
tot lid van het bestuur der water-
keering van het calamiteuze water
schap Oud en Jong Breskens, A. A.
Becu, te Groede.
Behalve de vereeniging „Uit het
Volk Voor het Volk" te Middel
burg, welke voornemens is bij de te
verwachten blijde gebeurtenis een
feest te organiseeren, zal ook de mi
litaire gymnastiek- en schermvereeni-
„Atilla" in samenwerking met de af
deeling Middelburg van den Bond
van Ned. Onder-officieren een soireé
houden.
Met den trein van half twaalf
kwam hedenmorgen uit Parijs te
Middelburg aan het stoffelijk over
schot van wijlen den heer dr. J. G.
Mezger.
Aan het station waren tegenwoordig
de Kamerheer van H. K. H. de Prinses
van SaksenMeiningen, de burge
meester van Domburg, de heer L. J.
van Voorthuysen, de heer G. A. van
der Hooft, predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Domburg en verder vele
belangstellenden.
De lijkbaar was gedekt met 4
kransen, w.o. een van de Prinses van
SaksenMeiningen en een van de
Prinses von Wied.
