iren.
9
Zaterdag
6 Februari.
:ng
Gemeenteraad.
No. 31.
47e Jaargang.
1909.
raliteit
LDER,
a
euren
inever
»uw,
le
gemeentebestuur.
BINNENLAND.
Het zeehospitium „Zonneveld"
at.)
/elend,
c.M., die
en f 5.70,
Iticulier'en
keurig
anel en
m
burg
2 uur in
eken.
takt
ird.
lOLS
)MMISSE
naar be-
tykade 56.
uisstraat
ten flinke
ends tus-
ïd. Adres
bevragen
fcnt."
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30, Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
HINDERWET.
Burg. en Weth. van Vlissingen
gelet op art. 8 der Hinderwet;
brengen ter algemeene kennis
dat bij hun besluit van heden ver
gunning is verleend aan J. M. DE
PLAA, timmerman aldaar, tot het op
richten en in werking brengen van
eenen gasmotor tendienste van ma
chines voor houtbewerking in het
perceel hoek Hellebardierstraat no. 1
en Schoolstraat, kadastraal bekend
gemeente Vlissingen, sectie E, no. 1059.
Vlissingen, 4 Februari 1909.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
Eerste Kamer.
in de gisteren gehouden zitting wer
den de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegrooting gesloten.
Hoofdstuk 2 werd goedgekeurd.
Bij het hoofdstuk buitenlandsche za-
ken, critiseerden de heeren Reeker en
Hovy de onbillijke, onwelwillende
houding van den Minister, ten opzich
te van de nota van den heer Van
Heekeren, waarbij deze, als Kamerlid,
de volkomen gerechtvaardigde vraag
stelde om de beteekenis der Noordzee-
entente nader uiteen te zetten.
De heer Reekers schortte zijn eind
oordeel op, aangezien de heer Van
Heekeren het voornemen te kennen
heeft gegeven, om, indien zijn gezond
heidstoestand zulks toelaat, later de
zaak nader ter sprake te brengen.
De Minister van Buitenlandsche
Zaken stelde eveneens het debat over
de Van-Heekerenkwestie tot later uit.
Hij verklaarde niet persoonlijk te
hebben willen grieven, maar de vragen
van den heer Van Heekeren hadden
hem ontstemd, en daarom had hij
gemeend nadrukkelijk stelling te
moeten nemen tegenover diens nota.
De begrooting werd aangenomen.
Alvorens met de volgende begroo
ting aan te vangen zal het jaarboek,
bevattende het aan het departement
verhandelde, worden overgelegd.
Minister Sabron.
De minister van marine heeft gis
teren voormiddag als waarnemend
minister van oorlog het tijdelijk be
heer van laatstgemeld Departement in
handen genomen.
De toestand van den minister, ge
neraal Sabron, is in de jongste week
wel vooruitgegaan, ofschoon de minis
ter nog een gedeelte van den dag het
bed moet houden.
Liberale Unie en Vrijz.-Democr.Bond.
Over de circulaire van het hoofd
bestuur der Liberale Unie aan de af-
deelingen zegt de „Arnh. Ct."
„Zij maakt een einde aan de ver
moedens en praatjes, voor weinige
dagen in sommige bladen uitgespro
ken over het bestaan of de voorbe
reiding van een overleg, schikking of
overeenkomst tusschen de hoofdbe
sturen van de Liberale Unie over
samenwerking bij de stembus. Dat
overigens wederzijdsche bestrijding
van aftredende Kamerleden, die bij
een van beide organisaties zijn aan
gesloten, „zeer nadeelig zou werken",
ja, sterker nog vrijwel met poging tot
poiitieken zelfmoord zou gelijkstaan,
zou ook zonder nader advies wel door
ieder zijn ingezien. Of deze houding
ook aangenomen moet worden in dis
tricten, waarin het aftredend Kamerlid
zich niet herkiesbaar stelt, zal intus-
?chen, naar 't ons voorkomt, voor
'eder geval op zichzelf moeten wor
den beoordeeld en beslist, waarbij
natuurlijk telkens slechts de overwe-
g'ng den doorslag zal ..moeten geven
op welke wijze in het district de zege
der gemeenschappelijk beleden begin
selen 't best verzekerd wordt."
erBjK
Patrimonium.
in de laatste jaren is door het op
richten van Christelijke vakvereeni-
gingen in ons land hetaanta! leden van
het Ned. Christ. Werkliedenverbond
Patrimonium niet toegenomen in die
mate ais verwacht werd.Daarom wordt
door het hoofdbestuur van denLands-
bond voorgesteld om ook als leden
toe te laten personen, die in den eigen
lijken zin des woords geen werklieden
zijn. Over ditvoorstel zijn de afdeelin-
gen verdeeld, meldt men aan de „N.
R. Ct." Er is een sterke strooming
gekant tegen het voorstel van het
hoofdbestuur, omdat men van oordeel
is, dat de Bond daardoor zijn doel
zal voorbijstreven, en de zelfstandig
heid van Patrimonium door den in
vloed van een categorie van leden,
niet tot den werkmansstand behooren-
de, schade zal lijden.
Wethoudersbenoeming.
Tot wethouder der gemeente Leiden,
ter voorziening in de vacature, ontstaan
door het overlijden van den heer H.
C. Juta, werd benoemd de heer rar.
J. C. van der Lip, (Chr.-hist.) met
16 van de 31 stemmen. Mr. Briët (a.-r.)
verkreeg 12 stemmen.
De kerkelijke partijen hebben dus
ook in hst college van B. en W.
de meerderheid.
Het eerste Zeehospitium in onze
provincie werd hedenmiddag 2 uur
te Oostkapelle, op 20 minuten afstand
van Domburg, in tegenwoordigheid
van vele genoodigden officieel geopend.
Binnen enkele dagen, den 15 Fe
bruari, zal dit hospitium voor patiënten
worden opengesteld 16 verpleegden
kunnen, er in worden opgenomen.
Het gebouw; waarvan wij reeds het
een en ander hebben medegedeeld,
voldoet aan alle eischen welke uit
een hygiënisch oogpunt gesteld kun
nen worden. Het wordt beschut door
den boschrarid, die zich langs de
Noordwestkust van Walcheren uit
strekt. Het ligt op korten afstand van
de 'duinen, ongeveer 500 Meier van
de zee verwijderd.
in het Zeehospitium worden opge
nomen jongens en meisjes van 312
jaar, lijdende aan rachitis, scropiiu-
lose, praetuberculose en chirurgische
tuberculose. Patiëntjes met open long-
tuberculose worden niet opgenomen.
ijs
Nadat zich hedenmiddag verschil
lende genoodigden in het nieuwe ge
bouw hadden vereenigd, werd het
zeehospitium „Zonneveld" geopend
met een toespraak van den heer dr.
B. Vaandrager, arts te Domburg, die
als medicus aan de inrichting is ver
bonden.
Aan de toespraak van dr. Vaandra
ger is het volgende ontleend
Dames en Heeren l
Het is niij hoogst aangenaam U allen uit naam
van mejuffrouw van den Broecke welkom te mo
gen heeten. Dat U in zoo groote getale gevolg
hebt gegeven aan de uitnoodiging tot bijwoning
der opening van het Zeehospitium „Zonneveld",
wordt door haar opgevat als een bewijs van be
langstelling van uw kant in haar werk. Uw te
genwoordigheid word. dan ook op hoogen prijs
Het zij mij vergund in 't kort de geschiedenis
van het ontstaan dezer inrichting te releveeren
en U daarna een korte schets van de inrichting
zelf te geven.
Toen mej. van de Broecke in het najaar van
1907 heb besluit genomen had, een gedeelte van
haar fortuin te besteden ten bate van zieke
kinderen, werd het plan al heel spoedig voorge
legd aan haarraadsman, dokter van Berlekom
te Middelburg. Van Berlekom heeft niet lang
feaarzeld over de richting, waarin hij mej. van
en Broecke raden moest.
De invloed van het zeeklimaat op verschillende
kinderziekten was noch in de laatste jaren sterk
op den voorgrond gebracht. Immers van uit.
Berch-sur Mer, Norderney, de Sophiastichting" en
andere inrichtingen kwamen gunstige berichten
over den invloed der zeelucht op bepaalde ziek
te-processen in en de verslagen der vereeniging voor
Thelassso-theropie kon men vinden, hoe vooral
die chirurgische kindertuberculose aan zee bij
conservatieve behandeling veel beter genas dan
eldersRotterdam was juist bezig aan den bouw
van het groote zeehospitium te Katwijk, geen
wonder dus, dat dit voor van Berlekom motieven
genoeg waren, voor zijn advies„Sticht een
zeehospitum in Zeeland".
De inlichtingen aan het bestuur der vereeni
ging voor Thelasso-therapie gevraagd, werden met
welwillendheid gegevende secretaris dr. den
Iiartog te Scheveningen was zelfs zoo bereidwil
lig naar Domburg over te kamen, tot beoordee
ling van het voorloopig uitgekozen bouwterrein
TELEFOONNUMMER 10.
in de gemeente Oostkapelle. In November 1907
werd dan ook tot de oprichting van het eerste
Zeeuwsche Zeehospitium besloten en aan den
architect, den heer F. A. Koch te Scheveningen
opgedragen bouwplannen te maken.
Oorspronkelijk was een ander terrein, dichter
bij Domburg, dan dat waarop we ons nu bevin
den, voor den bouw bestemd.
Mej. van den Broecke beeft echter gemeend aan
het verzoek van verschillende ingezetenen van.
Domburg, op grooter afstand van de hadplaats
te willen bouwen, te moeten toegeven.
In den korten strijd die gestreden is over de
motieven, waarop dit verzoek gebaseerd was
heeft mej. van den Broecke onaangename oogen-
blikken doorgemaakt. Met dankbaarheid herdenkt
ze echter den steun in dezen ondervonden van
den inspecteur der volksgezindheid, dr. den Ilouter,
en van enkele Middelburgsche doctoren,
Dat zij behalve dezen steun ook in die dagen
bewijzen van symphatie van verschillende parti
culieren ontving, werd door haar zeer gewaardeerd.
In Februari 1908 had de aanbesteding plaats
en werd de bouw van liet zeehospitium aange
nomen door de firma Goethals te Middelburg.
'Uit naam van mejuffrouw Van den Broecke
breng ik hulde aan den architect, F. A. Koch,
die er werkelijk in geslaagd is voortreffelijk werk
te leveren, en betuig ik ook haar dank aan de
firma' Goethals, voor de goede zorgen aan den
bouw dezer inrichting besteed.'
Zooals van zelf spreekt heelt de ontwerper van
het plan groote zorg besteed aan de ziekenzaal.
Wanneer men daar binnentreedt, moet men ge
voelen dat er gunstige condities voor het zieke
kind aanwezig zijn, moét men geloof krijgen aan
de mogelijkheid van zijne genezing.
Ruim, Irisch en heerlijk licht geeft de slaapzaal
dan ook een prettigen indruk. In 't bijzonder
moet ik uwe aandacht vestigen op de bedjes in
de ziekenzaal, do zoogenaamde „lits eseptiques",
door de firma Marx te Brussel vervaardigd.
De open- en de gesloten .lighal omgeven de
ziekenzaal aan de Z.O. en Z.W. zijde. Ook de
eet- en speelkamer ziei er vriendelijk uit.
Allerlei speelgoed; meerendeels van vrienden
en kennissen van mejuffrouw Van den Broecke.
wacht op de komende patientjes. De onderzoek
en de badkamer vallen op door haar frissche
tegelmuren en mooie grauito-vloeren.
Het zou mij echter te ver voeren, U alles in
extenso te beschrijven zoo straks bij de bezichti
ging zult ge uw aandacht kunnen, geven aan de
centrale verwarming, de waterleiding en aan de
benoidgas-verlichting, zult. U. kunnen zien hoe de
Heide-Maatschappij nog. bezig is met de aan
planting van een breedé strook opgaand hout
rond het groote speelterrein woor en achter het
gebouw en zult U moeten gelooven, dat zich
onder den grond een groote septie tanc bevindt,
uit gewapend beton vervaardigd ter ontsmetting
der faecaliën.
U ziet, zooveel mogelijk is getracht een mo
derne inrichting te bouwen en ik hoop van harte,
dat U een aangenamen indruk van „Zonneveld"
zult meenemen.
Voor ik eindig wil ik nog een kort woord tot
mejuffrouw Ven den Broecke zelf richten.
Mejuffrouw Van den Broecke. Het is aan geen
twijfel onderhevig of een ieder zal U edele be
doeling toejuichen. Het feit echter, dat U zelf
als directrice zult optreden, dat U dus niet alleen
uw fortuin, maar ook uw werkkracht, uw toe
wijding, uw energie zult beschikbaar stellen voor
het mooie doel, dat U zich heeft voorgesteld, dat
kan haast niet hoog genoeg gewaardeerd worden.
Dat uw werk niet nu eerst beginnen zou, maar-
dat U reeds lang met zuster Oommender samen
hebt gearbeid aan de voorbereiding, daarvan ben
ik getuige geweest.
Ik herinner slechts aan den tijd door U op
geofferd aan de bezichtiging en bestudeering van
de administratie der verschillende inrichtingen
in ons land en België, aan alle zorgen door U
besteed aan de vervaardiging van kinaerkleertjes,
aan het bestellen en ordenen van den gc-hcelen
inventaris, aan de beoefening van e&rto uiage.
om later de kinderen prettig te kunnen bezig
houden en nog veel meer.
De ernst, waarmede deze voorbereidingen door
U beiden getroffen zijn, geeft een waarborg voor
de toekomstschenkt vertrouwen in de wijze
waarop U nw taak zult opvatteu.
Ik weet, dat het uw vurigste wensch is, dat
vanuit „Zonneveld" menig patiëntje gezond naai
zij ne familie zal mogen terugkeeren, maar tevens,
dat U hoopt, dat de ervaringen hier opgedaan,
zullen kunnen bijdragen tot vermeerdering dei-
kennis van de Thalassotherapie.
.Dat ik persoonlijk, als behandelend geneesheer
in „Zonneveld" zal mogen meewerken, reken ik
mij als een eer aan, en ik geef U de verzekering,
dat ik mijn beste krachten aan uw. inrichting zal
geven. Mej. van de Broeke en zuster Comender,
ik wensch U beiden van harte geluk met de
opening van het door U gestichte Zeehospitium.
Het doet me groot genoegen, dat U op dezen dag
reeds zooveel belangstelling voor uw werk on
dervindt.
Dat U in het vervolg op den steun der medici
zult mogen rekenen, op wier aanraden U feitelijk
tot de stichting van het eerste Zeeuwsche Zee-
hospitium is overgaan, daarvan 'houd ik mij vast
overtuigd.
Ik wensch U van ganscher harte toe, dat U
spoedig zult mogen inzien, dat in een groote be
hoefte is voorzien en dat U weldra de over
tuiging zult hebben een nuttig werk te hebben
verricht.
Zitting van Vrijdag 5 Februari
des middags 2 uur.
Voorzitter de heer jhr. mr. Van
Doorn van Koudekerke.
Tegenwoordig 15 leden. Afwezig
de heeren Geelhoed en Vermaas.
De Voorzitter opent de eerste ver
gadering in dit jaar met de volgende
toespraak
„Nu ik het voorrecht heb na een
jaarwisseling wederom Uwe eerste
flbonnemenfs-fiduertentiën op zeer üoordeelige voorwaarden.
vergadering te mogen leiden, spreek
ik in de allereerste plaats den wensch
uit, dat in den loop van dit jaar de
ons aangekondigde vreugdevolle ver
wachting van vorstenhuis en volk in
vervulling moge gaan.
In het afgeloopen jaar nam de be
volking onzer stad toe met 467 per
sonen en bereikte op 31 December
het cijfer van 21208.
Aan bouwgrond werd verkocht ten
behoeve van ongeveer 40 perceeien
voor een som van f 40,300 tegen
f35,000 in het vorige jaar.
In onzen kring kwam alleen deze
verandering dat de heer Tichelman
den opengevallen zetel innam.
Uwe voornaamste besluiten ston
den weder hoofdzakelijk in verband
met de uitbreiding der stad.
Nadat door U besloten was, om
lokalen in orde te brengen voor de
op te richten Hoogere Burgerschool
en de verordeningen tot regeling der
jaarwedden van directeur en leeraren
tot heffing en invordering van school
geld en het reglement voor de school
vastgesteld waren, werden de direc
teur en leeraren door U benoemd en
kon de school op 8 September ge
opend geworden met een getal van
28 leerlingen.
Met het oog op de H. B. school
werd ook de commissie van toezicht
op het middelbaar onderwijs met 2
leden uitgebreid.
De bouw der nieuwe Zeevaartschool
had tengevolge, dat door U werd
besloten, de rente en aflossing dei-
door het bestuur der school aan te
gane geldleening te waarborgen en
den benoodigden grond af te staan.
Het aantal leeraren aan de Avond
school voor Handwerkslied.n werd
met 3 vermeerderd.
Op het gebied van het lager onder
wijs werd de verordening tot regeling
der jaarwedden van het onderwijzend
personeel gewijzigdde heer J. D.
C. de Vries benoemd tot hoofd van
school D en het personeel aan die
school met ééne onderwijzeres en 4
onderwijzeressen in de handwerken
uitgebreid.
Het aantal scholen in de gemeente
onderging geen verandering, maar de
bouw eener nieuwe school van de
vereeniging voor bijzonder lager on
derwijs op gereformeerden grondslag
strekt tot verfraaiing van het nieuwe
stadsgedeelte.
Naar aanleiding eener ingekomen
aanvrage tot levering van electriciteit
voor licht en kracht werd besloten
het advies van een deskundige in te
winnen.
Goedgekeurd werd de aanbesteding
der uitvoering van een gedeelte der
rioolwerken, zoodat deze hetgeheele
jaar geregeld konden worden voort
gezet. Door het verhoogen der kaai
muren langs de Koopmanshaven, het
maken van den afsluitmuur aan de
Roode Brug en den betonmuur in de
Voorhaven is thans onze stad tegen
hooge zeevloeden beveiligd en zullen
weldra de Bier- en Kaaskade her
schapen zijn in een ruim plein en de
Pottenkaai in een groot en een uitste
kend bouwterrein.
Op de voor industrie bestemde ter
reinen werd een stukgrond van400M'-!.
verhuurd voor opslagplaats van steen
kolen.
Verder werd besloten tot uitbrei
ding der straatverlichting tot aan
koop van een perceel op den Kou-
dekerkschen straatweg voor tolgaar-
derswoning tot aanstelling van 2
strandwachters voor het houden van
toezicht op het strand gedurende het
badseizoentot afsluiting van de
Kolvenierstraat voor het publiek ver
keer.
Eindelijk werd besloten tot invoering
eener straatbelasting en tot het maken
van een aanlegsteiger in de Voor
haven.
Bovendien werden nog belangrijke
zaken voorbereid, die in den loop van
dit jaar Uwe overweging en mede
werking zullen vragen.
Mogen U de noodige gezondheid
en kracht geschonken worden, om
Uwe taak naar eisch te volbrengen.
(De leden gaven blijk van instem
ming met het gesprokene.)
De heer Van Raalte wenschte als
oudste lid in jaren een enkel woord
te spreken. Hij bracht dank aan den
burgemeester voor de uitgesproken
rede.
Waar in het afgeloopen jaar van
de gemeentefabricage veel is gevor
derd, past een woord van dank aan
den wethouder en de ambtenaren van
fabricage voor den ijver waarmede
zij zich van hun taak hebben gekwe
ten vooral waar aile belangrijke
werken zoo geheel naar wensch zijn
volbracht.
Hij meende in den geest van den
raad te spreken door Burg. en Weth.
dank te zeggen voor het vele dat zij
inhetafgeloopen jaar voor degemeente
hebben verricht. Hij hoopte dat het
tegenwoordig dagelijksch bestuur nog
tal van jaren in het belang der ge
meente mag werkzaam zijn en bij
verschil van gevoelen mag blijven
rekenen op de samenwerking van den
raad. (Applaus.)
De Voorzitter dankte den heer Van
Raalte namens het dagelijksch bestuur
voor zijn vriendelijke woorden en
den raad voor zijn instemming.
Vervolgens worden verschillende
mededeelingen gedaan.
Daaronder behoort een schrijven
van de stoomtram Vlissingen—Mid
delburg, waarin wordt kennis gege
ven dat in de concessie om de be
weegkracht, die thans in gebruik is
op de stoomtram Vlissingen—Mid
delburg te vervangen door electrici
teit, de nadrukkelijke bepaling is op
genomen, dat met 1 Januari 1910
bedoelde inrichting in werking moet
komen en het dus voor de stoomtram-
maatschappij van groot belang is van
den gemeenteraad bericht te mogen
ontvangen of de gemeente Vlissingen
al dan niet genegen is om, onder de
bekende voorwaarden, door de tram
weg-maatschappij van electriciteit te
worden voorzien.
Verder wordt mededeeling gedaan
van de goedkeuring door Gedep.
Staten van genomen raadsbesluiten,
o.a. dat betreffende het waarborgen van
de aflossing en rentebetaling van een
door de vereeniging „Zeevaartschool"
te sluiten geldleening van f fcOOOO,
terwijl eveneens de begrooting voor
1909 is goedgekeurd.
Van Ged. Staten was nog een mis
sive ingekomen, waarbij met ingang
van 1 Januari de inkomsten wegens
genot van vrije woning voor de hoof
den der openbare lagere scholert
voor deze gemeente wordt bepaald
op f 350.
Deze mededeelingen werden voor
kennisgeving aangenomen.
Ingekomen was een schrijven van
den directeur-generaal der posterijen
en telegrafieaati Burg. en Weth. waarin
wordt medegedeeld.dat het Rijk bereid
is tegen f 16.50 per ML, vrij geld
dus onverkort van de gemeente
te koopen 2000 ML van het terrein
aan de Pottekade, zooals met den
rijksbouwmeester is overeengekomen.
De kooppenningen zullen worden
betaald binnen een maand, nadat bij
het hoofdbestuur der posterijen en
telegraphie de bewijsstukken van de
eigendoms-overdracht en een staat van
onbezwaardheid, afgegeven door den
hypotheekbewaarder, vanwege de ge
meente zijn ingekomen, of zooveel
later als de demping door de gemeente
naar behooren heeft plaats gevonden.
De directeur-generaal ziet thans
gaarne bericht tegemoet omtrent de
beslissing van den gemeenteraad en
de goedkeuring daarvan door Gedep.
Staten.
In de volgende vergadering zal een
voorstel door Burg. en Weth. aan den
gemeenteraad worden gedaan.
Van G. T. van Maldeghem, zee-
loods bij het Belgisch loodswezen is
een adres ingekomen, waarin hij op
verschillende gronden vraagt dat de
gemeenteraad hem alsnog vergun
ning zal verleenen een door hem
gewenschte bebouwing, welke ver-
