u
Donderde
fifï November.
Ut,
Van üeek tot week.
MiddelburX
LANGHJ
.edste adres
OMEH van
le goederen.
yghaar.
Gemeente bestuur
WMmUMTQMs
I
21 No vend
?IJER, Ho. J
9 ^1 Ho, 274, Jaargang. 1908.
R VIISSIMiSI HE 01RAST.
46s Jaaigang.
Prijs per drie tnaandes ISO. ifraaeo per post 1.50.
Afzonderlijke uummers 5 cent M in abonneert aieh bij alle Riek-
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den 13 it ge vet
F. VAN DB VELDE Jr., Kleine Maikt.
VersMiynt rlageiyks, uitgezonden! op Zon- en feestdagen.
ADVERTBNTIËN: van 1—4 regels ƒ0.40. Voor h m regel
meer 10 eent. - Bij directe opgaaf vnn driemaa' plaatsing rferzeltife
lAvertentia word! de prijs slechts toeanaal berekend, Groots letters
d cliché's naar p laatsruinite.
Teleplioonnnnimer 10.
Abonnt ments-Adveetentiën
zeer wordeeJise voorwaarden»
save tii
S.50
S9 i.os
=.BS
-.10
iAT 12.
a 6 degen,
ifd aanbevelend,
ren af 2 rnsis'
te spreken.
nnende werker
Soioenhaiide'.
fee fatsoenlijk
ISEiïSS ge
Boekdrukke!
BCHSLBfi
509.
b) en 8,15 c) d)
b) en 6,45 o)
i g) en 4,45 o)
.n 5.25 c) f) W'
Lt vertrek va11
euzen vm. 8,at
seleen Neuzen
m hoogste 2u
Zondags te»
rate waohtat
BEKENDMAKING.
Burg. en Weth. van Vlissingen
brengen ter openbare kennis:
dat het loon van den gemeente-om
roeper voor elke omroeping,
thans is vastgesteld op 80 cent.
Vlissingen, 18 November 1908.
Burg. en Weth. voornoemd.
YAN DOORN VAN KOUDEKERKS.
De Secretarie,
WITTEVEEN.
Men beweert in Duitsehlaad, dat de
keizer zeer ontsticht is, over de wijze
waarop de Rijkskanselier hem in den
Rijksdag ter zake zijner bekende uit
latingen heeft verontschuldigd, ©n over
ia gedane belofte dat Z. M. voortaan
wat ingetogener zal wezen.
Nu, 't was dan ook voor Z. M. min-
der aangenaam, een verslag als dat der
zifting van den Rijksdag te moeten
ton. Maar, zouden wij willen vragen,
«aa wien de schuld Wanneer Von
Biilow de zaak niet een beetje had
wsten goed te praten, zonden er waar-
sohjjalijk nog onaangenamer dingen zijn
voorgevallen.
'Wij vreezen wel dat de droevige
historie ten slotte den kanselier toch
diens positie zal kosten, maar of dit
die des keizers verbeteren zal, is eene
geheel andere vraag. Ven Biüow heeft
een onaangenaam telegram uit Donau-
ichingen van den keizer ontvangen
men weet dat Z. M. voor zijn pleizïer
uit ia I en daarop onmiddellijk ver
gadering van het Piuisisohe ministerie
belegd, om te trachten met de minis
ters één lijn te trekken, wat vermoe
delijk gelukt is. Maar daarna presi
deerde bij de commissie voor de bui-
tenlandsehe zaken uit den Bondsraad,
een college waervoor ook het hoofd
van den Staat etn beetje respeot moet
hebben en het iobjjnt dat daar een ge=
wichtig besluit genomen is. Men zou
den keizer waarborgen vragen dat hij
ziek matigen zal en de leiding der
buitenlandseha politiek voortaan zal
overlaten aan den meer bevoegden mi.
oister. Von Bülow zal die onaangename
boodschap moeten overbrengen, wat hij
trouwens wel verdiend beeft.
Weigert de keizer, wat hoogstwaar-
«ohijnlijk is, dan zal er een minister
crisis komen en dat is al veel gewon
nas, went van homogeniteit was tat
15.)
Hij was de reis in het geheel niet
Bios geworden, ofschoon eigenlijk alle
arbeid op zijne schouders had gerust.
Die reusachtige kerel met zjjn ver
metele oogen bleek de beste legitimatie
°P de landwegen te zijn, die men zich
onder de huidige omstandigheden ver
ghaffen konzonder hem zouden de
'erfflomde aristocraten reeds lang ge
en in de gevangenis geworpen
Zij reden steeds langs de Ssina,
jnaohen de heuvels door, die Parijs
'B het zuiden omgeven. Tegen den
Ouddag naderden zij Yinearnes, een
'oorstad van Parijs. In de straten en
°P de pleinen hadden de nationale
gardes hun bivouac opgeslagen. Daar-
'issohen liepen, zingend en sohreeu-
*®nd, vrouwen en kinderen met roode
"'taan op het hoofd, die elkaar on-
duBver in Pruisen al heel weinig sprake
en met dit nieuwe verschijneel zal de
keizer dan rekening hebben te houden,
el za! bij er dan vermoedeljjk vooreerst
niet aan denken om afstand te doen
van het absolutisme. Een gewoon con
stitutioneel vorst zsl eerst zijn opvol
ger wezen maar intueechen ia de steen
toch aan het rollen.
De Dulteche grondwet, een schepping
zooals men weet van Yon Bismarck,
draagt geheel het kenmerk van den
veelbewogen tijd waarin zij gemaakt ie.
't Is een soort van middending tua-
Echen het parlementaire stelsel en den
abooiuien regeeringsvorm. Da keizer
vertegenwoordigt het gebeele Rjjk tegen
over hst buitenland. Beieren is Ce
eenige bondsstaat, die een afzonderijjk
gezantschap beeft. De keizer verklaart
oorlog, waartoe wel de goedkeuring van
den Bondsraad noodig ismaar ook
dit lichaam mist het noodige overwicht.
De keizer wordt in zijn bestuur door
dsn kanselier en door staatssecretarissen
bijgestaan, die echter slechts ambtena
ren en gesn verantwoordelijke personen
zijn. Da Bondsraad heeft vrij belang
rijke reebtep, maar Pruisen en de
kleinere Staten, die precies doen wat
Pruisen doet, hebben te samen da
meerderheid, zoodat Pruisen den Duit-
schen Bond regeert, of liever da keizar,
die koning ven Pruisen is en ook daar
da absolute macht uitoefent.
Nu de openbare meaning eindelijk
voorgoed is wakker geschud zal het de
vraag wezen of de Duitsche gelegen
heidsgrondwet op den duur tegen dien
storm zal zijn opgewassen.
De snkkelende keizer van hst Hemel-
sche rijk. met zjjn talrjjke kwalen, de
keizer die nooit geregeerd heeft, is dan
nu overleden. Misschien zou een operatie
hein nog hebben kunnen redden maar
een zoon ven bet Hemelscbe rijk laat
zieh mi eenmaal niet opereeren, dat
hoort zoo niet I
Tsai-tien was andere volstrekt geen
verstokt Oosterling.
De krachtdadige vrouw, die in 1875
keizerin-weduwe was, heeft destijds zijn
verheffing bewerkt maar eigenlijk
kwam de troon hem niet toe en daarom
meenen de bijgeloovige Ohineezan, dat
de ongelukken, die China en den keizer
in de laatste jaren getroffen hebben,
een gevolg waren van den toorn der
Zooals wij reeds opmerkten heeft de
keizer nooit geregeerd de oude tante
besehofte taal toeriepen.
Zonder aangehouden te zijn, kwamen
de reizigers aan de muren van Parijs.
Hier ging het nog woester toe. Voor
een door hst vuur vernielde kapel
danste men de Carmagnole, den be
roemden dans der revolutie, waardoor
de strijders voor de vrijheid werden
aangevuurd.
Aan een wijnhuis waren groote
plakkaten gehecht, waarin bekend ge
maakt werd, dat de eigenaar voorzien
was van eene nieuwe bezending „emi-
grantenwijn8. Verderop bevond zich
een piekenfabriek een van staatswege
in beslag genomen smidse, waar pie
ken voor de volkswapening werden
vervaardigd. De menscben standen er
omheen, zagen toe, hoe de wapeas ver
vaardigd worden, sa vertelden elkander
de nieuwtjes van den dag.
„Waart gij gisteren op de roode
kermis?" hoorde Charles iemand met
een houten been vragen. De gevraagde,
een persoon met woeste gelaatstrekken,
lachte onaangenaam en antwoordde
„Ja, zeven en vijftig hebben weder
in den zak geniesd."
Charles begreep niet, wat daarmee
bedoeld werdtoets, ging hem een jjs-
was de baas en is dat gebleven tot het
laatste oogenblik toe. Reedc had zij
maatregelen genomen om ock thans
oen gunsteling ten troon te verheffen,
toen de groote maaier aan de oude
dame kwam mededeslea dat bij hem
van gunsten geen sprake is.
Da nieuwe keizer, wie bij ook zija
mogo, zal inderdaad dus weer eens
keizer wezen.
In Oostenrijk ia nu een woteontwerp
ingediend betreffende da annexatie van
Bosnië en Herzegowina. Daarin wordt
herinnerd aan de oude rechten der
Hongearsche koningen, die Bosnië re
geerden voor de Turksche overheer-
sching, rechten die anders, dunkt ons,
wel csn beetje verjasri zijn. Maar
enfin, het ontwerp bevat zeer fraaie
motieven voor de annexatie, die overi
gens een onrecht is en bljjft.
Voor het overige ii de Balkan qusestie
een stadium van rust ingetreden alleen
doen de Serviërs veel moeite om da
gunst van Europa te verwerven, door
buitenlandaoha correspondenten te ont
halen, den koning vss Engeland met
zijn verjaardag te feliciteeren, enz. Veel
succes zullen de heeren vermoedelijk
wel niet hebben. Gedurende den storm
die in Duitschland woedt, heeft eigen
lijk niemand veel lust om zich met de
Balkan zaken te bemoeien en hoe laa
ger dat duurt hoe minder gevaar er
zal bestaan dat de feiten weer ongedaan
worden gemaakt.
s}:
Het ontwerp kiesrecht-hervorming
voor Hongarije is door de regeerïng in
gediend en door minister AndEassy in
de Kamer toegelicht. Mms maakt er
den minister een verwijt van dat het
ontwerp niet geeft wat in uitzicht was
gesteld, maar de minister verklaarde
dat hij wel algemeen, msar geen gelijk
kiesrecht voor allen en geen geheime
stemming had beloofd. Het meervoudige
kiesstelsel werd door den heer Andrassy
uitvoerig verdedigd.
Wat het lot vsn het ontwerp wezen
zal is natuurljjk nog niet te zeggen,
maar de ontevredenheid erover schijnt
tamelijk groot te wezen.
Ia Eagelsch-Indië heeft weer eens
een demonstratie tegen het Engelsche
bestuur plaats gehad, die een tamelijk
revolutionnair karakter had en waar-
aan dan ook geen geringe beteekenis
wordt gehecht. Zeker man had een
moord gepleegd op een spion en werd
deswege met den strop gestraft. Bij
zijne begrafenis begeleidden een reus
achtige progressie het onbedekte lijk.
Het volk werd in de gelegenheid ge
steld om bet lijk te zien, dat nataurljjk
verbrand werd. Ook bij de verbranding
werden buitengewone pleohtigheden ver
richt en vele der aanzienlijkste families
te Calcutta waren er bij tegenwoordig.
Ten slotte trok men naar het park van
Nagpur, besmeerde het gezicht ven het
standbeeld van koningin Victoria mat
teer eu brak er neus en vingers af.
Het laatste ie natuurlijk slechts een
baldadigheid geweest, maar in verband
met het voorafgegane blijkt toch alweer
hoe het daar onder ds bevolking altijd
gist en kookt en hoe weinig er noodig
is om telkens het Indisch element tot
opstand aanleiding te geven.
ImaiiIanÉsk leriMfiE
Br. A. Knyper.
Nader meldt men nog aaa het
„Nws.," dat hst verblijf vaa dr. Koy-
per te Berlijn vier weken zsl duren
en dat bij hoopt aldaar zoodanige ver
lichting van gjjB hartlijden te vinden,
dat hij na zijn terugkeer zal konnen
deelnemen aan den arbeid der Tweede
Kamer, en zoo mogelijk in 1909 in de
prov. hoofdplaatsen van ons land spreek
beurten zal kunnen vervullen.
Hes kiesrecht van de haan
Uit da memorie van antwoord heeft
„De Maasbode" begrepen dat het kies
recht voorloopig van de baan is.
Het biad schreef o.m. Kort en goed
komt nu heel deze regeeringsverklaring
hierop neer, dat de overheid de kies
rechtkwestie nog niet Eijp acht voor
een oplossing, dat zelfs nog naar een
grondslag daarvoor moet gezocht worden
en dat men dus weer naar het studeer
vertrek (niet naar de politieke ver
gadering) terug roost, om rustig ea
kalm de zaak te overwegen. Haast heeft
de regeering dus absoluut niet. De
kwestie van de grondwetsravide, zonder
welke zij geen kiesreehtrevisio mogelijk
stelt, heeft zg nog niet eeas onderzocht.
Ea vóór de verkiezingen denkt ze er
zeifs niet aan. Een verkiezingsleuze voor
1909 kan het dus evenmin worden. Het
kiesrecht is aizoe voorloopig van de
baan der practiaobe politiek.
„De Rotterdammer" mseot daaren
tegen, dat de kwestie van het kies
recht waarlijk niet van de baan der prac
tieohe politiek verdreven is.
En nu komt „De Tijd" haar collega,
de „Maasbode", geiijk geven. Eu het
blad merkt verder daarbij opWie,
gelijk wij, immer tegen algemeen
kiesrecht streden ®n in uitbreiding van
koude rilling door de leden. Uit al
hetgeen hem hier omgaf sprak zulk
een vreeselijke verdorvenheid, zutk
een treurige ontaarding der mensoh-
heid, dat ontzetting hem aangreep.
Doch ook hier kwamen ze gelukkig
zoo ongehinderd voorbij. De meneohea
hadden te veel raet zich zelve te doen,
dan dat zij zich om de drie rampzalige
ruiters met hun afgesloofde paarden
konden bekommeren. In dit opzicht
had de jonge aristocraat zich niet be
drogen hg had zija paarden alle ver
kocht op drie na, en ook deze zou hij
van de hand gedaan hebben, indien hg
niet had gevreesd, za als reservepaar-
den noodig te zullen hebben.
Ook in de straten der eigenlijke
stad heerschte een beangstigende luid-
ruehtigtigheid en levendigheid. In de
talrijke uitdragerswinkels bemerkte men
in het oog vallend veel kostbare meu
belen, beelden, kerksieraden en altaar
kastjes. Alles werd onder hoongelach
voor spotprijzen verkocht.
Naast de in uniform gekleeds natio
nale gardera bemerkte maa in de
straten eene groote menigte met pieken
gewapende sansculottes, die sinda kor
ten tijd door de regeering bezoldigd
j
werden, met het doel, de machtheb
bers ieder oogenblik bij te staan. Bij
elk alarmgeklep en stormgelui, bij
ieder broodoproer, dat in den laatatan
tijd veelvuldig voorkwam, omdat de
prjje de? levensmiddelen tot aan ver
bazende hoogte steeg, kwamen deze
sansculottes opdagen. 3jj alle geschil
len tussehen de Conventie, da staats-
rageering, het parijeohe stadsbestuur,
da politieke clubs liepen zij samen ©n
vertegenwoordigden de majesteit des
volks.
Bij hen voegden zich vuile, havo-
looze kinderen en tal van werklooze,
ontaarde vrouwen, welke laatste als de
beroemde „breister van Roberspierre"
met de breikous in de hand de dage-
ljjksohe toeschouwsters waren van alles
wat er op het Revolutieplein voorviel.
Een beeld der omyerwerping van alle
orde, dat was de indruk, dien Parijs
op de drie reizigers maakte. Gelijk een
mensch, neerliggende in wilde koorts,
door zijn verhitte, kranke phantosie
de stille ziekenkamer met woede drei
gende gestalten bevolkt, voor wie hij
hijgend en kreunend waant te vluchten,
terwijl h(j tooh aan zija sponde gebon
den ligt zoo vertoonde zieh aan
kiesrecht allerminst per eé een verbe
tering zien wie die kiesrechtkwestie
noch onder de dringendste, noch onder
voor oplossing rijpe vraagstukken reke
nen wie voor een goede oplossing eene
ernstige studie van deze ingrjjpende en
veelzijdige kwestie noodzakelijk achten
zij zullen de regeering dankbaar zijn
voor deze in hare soberheid en kalmte
veelzeggende mededeeüng. Voor dege
nen, die aan geen enkele der aangebo
den oplossingen hunne volkomen adhae-
sie konden betuigen, ligt er iets
trooatends in te vernemen, dat de re-
gsering zelf nog naar den grondslag
van de nieuwe kiesrechtregeling zoe
kende is. Het verwijt van in de negatieve
leuzen hunne kracht te zoeken, kan hen
thans koud laten.
Wet op den leerplicht.
De vereeniging „Volksonderwijs8
heeft 69n adres aan de Koningin ge
zonden namens en in opdracht van de
algemeene vergadering van die veree
niging te Zwolle op 19 Juli, waarin
zij het verzoek doet bet daarheen te wil
len leiden, dat
een zoodanige wijziging in de wet
op den leerplicht worde aangebracht,
dat deze ook ven toepassing worde op
kinderen van schippers en kramers,
terwijl, waar noodig, door het verstrek
ken van fiosncieale kuip aan de oudera
de uitvoering van daartoe strekkende
bepalingen worde mogelijk gemaakt,
en dat hst H. M. mage behagen, in
afwachting van het tot stand komen
dier wijziging, het onderwijs aan schip-
pers- en kraiaerskinderen te bevorderen
door het schenken van ruime subsidiën
sac de verschillende vereenigingen voor
het onderwijs aan schipperskinderen en
door de bevordering van het in het leven
roepen vaa afzonderlijke' klassen voor
Bohippere en kramerekinderea, die geen
geregeid onderwijs aan den wal kunnen
genieten, tegelijk maatregelen nemende
tot hst tussehen dez3 klassen zooveel
mogelijk leggen van een behoorlijk,
het onderwijs ten goede komend, ver
band.
Seen straatbelasting.
Da gemeenteraad van Zaandam heeft
gisterenavond na ernstige besprekingen
met 11 tegen 5 stemmen de voordracht
verworpen, waarin door B. en W.
werd voorgesteld te besluiten tot in
voering aener straatbelasting.
Provincials Statenverkiezing.
Bij de herntamming voor een lid
van de Prov. Staten van Overijsel in
het district Stecawijv ward gekozen de
bear B. Laos Jzv. (lib.) met 1737
stemmen. De bear G. Bruintjes (anti-
rev.) verkreeg 1345 stemmen.
den kalm denkende het volk van Parijs
ia 1793, hei jaar van het Schrikbe
wind. Den jongen graaf Charles werd
het eerst thans duideljjk, wat hjj on
dernomen had; met welke weder
waardigheden hij den kamp had aan
gevangen, en welk een vreeselijke ver
antwoordelijkheid hjj op zich geladen
had. Daarbij kwam, dat hg ar nog zeer
ver van verwijderd was, Jacques Beau-
ehêne zijn volle vertrouwen te schen
ken. Hg had onderweg reeds dikwijls
bemerkt, hoe het donkere oog van den
jongen boer vol haat op hem rustte,
terwijl hjj daarentegen burggravin Ma
deleine mot eerbied behandelde en op
merkzaamheid aan den dag legde. Dit
allee wees onbedrieglijk op een aanwe
zigen hartstocht, die slechts op een
gelegenheid wachtte om met onweer
staanbare kraeht en geweld loste
barsten. Dit was de grootste smart, de
zwaarste en meeat drukkende zorg van
dan jongen aristocraat ea hij was er op
voorbereid, Jacques den eenen of an
deren dag te houraa uitroepen „Hier
is de verkapte aristocraat, grijpt hem 1
Dit is de graaf de Miraye 1°
(Wordt vervolgd.)