IE,
uri larie
ARD.
INE,
Dinsdag
prenhindel.
uielkads,
No. 260.
46e Jaargang.
1008-
3 Movember*
WEUÏLLETQm.
d
1908
én Breid.
ii Lloyd.
3AGIER8.
antes, Montsrid,
Nov»
Dec.
Jan.
:BN HOLLAND.
enten, de Hsete,
handel gebraohl
volgens boveg.
Sigaas»,
in handel zijnde
kao stellen sag
voldoet iedereg
f pei
linnen
rierwinden-
O-B, Wal-
IGERS.
bekende
.tinten uit
'8 Les,
istnjd.
tama
c'j
e a
igers
wil ,Q
Komiek
>T BAL»
anvang 8 nu?.
Bang 0.50,
ais.
rdam.
Berate Hypo»
V8 en 4 pCt.
bekomen bij
ÜB Sm.,
9a.
VlISSIMSCIE COURANT.
Prijs per drie maanden 30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M ;n abonneert ach bij alle Boek»
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt,
ADVERTENTIËN: van 14 regels 0.40. Voor e fteo regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf vun driemaa' plaatsing ferzelfda
i.d verten tie wordt de prijs slechts tioeeinaal berekend. Groofe letters
in cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagetyks, uitgezonden! »p Zon- en feestdagen.
Telepliooimuminer 10.
Abonniments-Advertentlën op zeer vwordeellge voorwaarden.
S.aatBbegrostiug voor 1909.
Blijkens bet afdeelingsverslag der
ïweede Kamer over het hoofdstuk bin-
nenlandsche zaken badden verscheidene
leden met ingenomenheid gezien dat
het dezen minister ernst is geweest
met betrachting van zuinigheid. Ande
ren betreurden dat de drang naar be
zuiniging van den minister zieh voor
namelijk openbaarde op het gebied van
de volksontwikkeling.
Gevraagd werd op welke gronden
de minister blijkens zijn sehrijven aan
Ged. Staten oordeelt dat het lidmaat-
tohap van den gemeenteraad een open
baar ambt ie en dat mitsdien een raads
lid niet tevens vergunninghouder kan
zijn.
Op sommige punten werd herziening
der drankwet bepleit. Sommigen wen-
tonen het vergunningsrecht niet meer
san de personen maar aan de lokali
teiten te zien verbonden.
Gevraagd werd hoe het staat met de
herziening van de armenwet.
Enkele leden waren ongerust, dal
niet voldoende gewaakt wordt tegen
het binnendringen van de cholera. Men
vroeg welke maatregelen door de re
geering zijn genomen om dit gevaar
dat zoowel van de zee als van de land
ijjde dreigt, te keeren en wezen er op,
dat niet uitsluitend mag worden ge
rekend op de waakzaamheid van Buitseh-
land.
Verscheidene leden wenaohten dat
van overheidswege meer aandacht worde
geschonken aan de siphilis, welke een
zich voortdurend uitbreidend aantal
slachtoffers maakt. Over de wensohe-
lijkheid van het houden van voordrach
ten in de hoogsre klasse van gymnasia,
H» B. 8. enz. over gevaren dezer ziekt",
liepen de meeningen uiteen.
Bepleit werd krachtige Ibestiijding
der malaria.
Sommige leden waren teleurgesteld
dat cog geen wetsvoorstel is ingediend
tot het verbieden van den verkoop van
absinth.
"sorts werden nog de verschillende
maatregelen in het belang van de volks
gezondheid ter sprake gebracht en met
aandrang werd o.a. gewezen op de nood-
zakelgkheid van maatregelen tot be
strijding ven de kwakzalverij. Ver-
icheidene leden oordeelden dat van
overheidswege op de opleiding van
ziekenverplegers en -verpleegsters be
hoorde te worden toegezien. Anderen
meenden dat de overheid zioh niet be
hoorde te begeven op het terrein van
ie ziekenverpleging, doch dit behoorde
over te laten aan de kerk en het par
ticulier initiatief. Nochtbats waren er
Botamigen onder hen die tegen een na
examen uit te reiken Btaatsdiploma
geen overwegend bizvaar hadden, mits
slechts «3® vrijheid van particuliere in
lichtingen en vereenigingem tot het
Het was een van die wonderschoons
voorjaarsdagen, zooala onze zuideljjke
laburen die slechts kennen. De aman-
ielboomen stonden in vollen bloei, tee-
ierwitte en bleekroode bloemen bedek
ten in menigte de dahn, een zoele,
Keurige wind streek over de met rui-
«obende hoornen bedekte hoogten.
Nieuwsgierig an toch vreesachtig
sohuohter, als gsnoot zij eene iaug ont
beerde vrijheid, trad een jonge dame
~7 nog bijna ®en kind door dan
•lillen slottuin. Haar gang was sierlijk
ietwat huppelend. De kleiae voeten
in hooggehakte schoenen, haar
was naar verhouding kort,
Qeoh naar de toanmalige mode buiten
gewoon opgevuld. Het haar was kun-
"'8 gefriseerd en wit gepoederd, het
geven van hare diploma's, alsmede de
vrijheid zioh ook zonder bezit van eenig
diploma aan de ziekenverpleging te
wijden, ongerept bleven.
Enkele leden wenschten dat de ge
neeskundige dienst tot een tak van
Staatsdienst werd gemaakt en mitsdien
geneesheeren en apothekers Rijks-amb
tenaren werden.
Sommige leden betoogden dat bet
verband tusschen den gezondheidsdienst
en de arbeidsinspectie te wenseben laat.
Verscheidene leden meenden dat de
wijze van werken van den Con
treien Gezondheidsraad veel te wenseben
laat. Zij beriepen zieh op eenige feiten
ven vertraging.
Van verschillende zijden meende men
te mogen eonetateeren dat de woning-
wat meer en meer wint aan populari
teit. Algemeen werd intussohen erkend
dat in de practjjk op verscheidene pun
ten de noodzakelijkheid van een her
ziening der wet is gebleken.
Aangedrongen werd op maatregelen
tegen het toenemend euvel der woon
wagens. Geklaagd werd over bouwver
ordeningen door Ged. Staten aan plat
telandsgemeenten opgelegd. Gevraagd
werd wanneer het laboratorium voor
den Centralen Gezondheidsraad zal
worden in gebruik genomen.
Hoewel geen bezwaar hebbende tegen
de voorgestelde verhooging van den
post voor subsidiën tot bestrijding van
de tuberculose, wenaohten toeh enkele
leden dat de regearing bjj deze subsidi-
eering veel zelfbeperking zou betoonen.
Anderen hadden gaarne gezien dat de
regeering verder was gegaan. Met be
trekking tot de bestemming van de
gevraagde som werden inlichtingen
gevraagd. Belang stelde men in het
voorstel der Ned. Centr. Vereeniging.
Sommige leden drongen aan op uit
breiding vaa de regeeringahulp tot
bestrijding van lupus. Ook werd bepleit
krachtige steun voor de Ned. Vereen,
tegen Vallende Ziekte.
Nederland sa ?eneizuela.
Naar men uit den Haag aan de
„Tel." meldt, zal door den minister
van buitenlandsohe sakeo een straf
vervolging tegen dit blad worden in
gesteld, naar aanleiding van de publi
catie der bescheiden, aangaande Vene
zuela.
Orgaan van hst gezag.
Onder dit opschrift bevat de „Stand."
het volgend artikel
De uitkomst van den strijd, dien de
burgemeester van Amsterdam aanbond
tegen opstandige ambtenaren, is voor
heel ons land van gewicht ®a heeft in
zijn goede uitkomst nog lang niet uit
gewerkt Het gold hier een strijd van
beginselen.
De overheid heeft organen coodig
waardoor zij haar gezag kan doen
werken. Geen koning, geen gouverneur,
geen burgemeester kan zelf in persoon
gelaat bloeiend frieoh en van een jeug
dige volheid, de oogen levenslustig en
schitterend. Twee groofe jachthonden
liepen luid blaffend om haar heen,
waarvan de een telkens tegen haar
opsprong.
,0, Castor,riep zij verschrikt, wat
ben je toch wild
Daarbjj sloeg zij lachend naar den
hond en liep, hem steeds plagende,
door de buitenste slotpoort in de rioh-
ting van het dorpje Lsuronsac. Nie
mand scheen haar heengaan op te mer
ken. Immer lachend en luid sprekend
met hare honden, liep zij langs harde
rotswegen bergopwaarts. De zon sohoot
hare brandende stralen naar beneden,
die haar eohtet niet schenen te hinde
ren. De ongewone beweging in de
vrije lucht was haar zeer aangenaam
en slechts van tijd tot tijd bleef zij
staan om adem te scheppen. Dan zag
zij tevens verbaasd en verwonderd om
zieh heen. Van hier tooh had men
een veel ruimer gezichtsveld dan van
het slot zelf. Vrij en onbelemmerd
rustte hier da blik op de sohoone, in
drukwekkende bergen in het noorden
en ooiten, waarvan de toppen aoherp
tegen den heldereu horizon afstaken.
in den staatsdienst of den gemeente
dienst voorzien. Hij heeft armen noodig,
waardoor hij zijn persoon als 't ware
verlengt en tot actie op allerlei terrein
en tot op verre afstanden in staat stelt.
En geljjk in elk lichaam het hoofd da
ledematen bebeersebt, regeert en richt,
zoo moet ook in den dienst van de
overheid elk ambtenaar door het hoofd
van 't bestuur gjrioht worden ter vol
brenging van den dienst, dien het
hoofd noodig keurt.
De ambtenaren moeten organen zijn.
Het eigenaardige nu van elk orgaan
is, dat het in het lichaam moet zijn
ingelijfd, werktuig van het hoofd moet
zjjn, en zonder tegenwerking doo? het
hoofd moet kunnen gebruikt worden.
Een orgaan dat niet wil gelijk het
htofd wil, is krank of uit zijn voegen
gesehoven en moet 6f weggenomen èf
gezond gemaakt worden.
Daartegenover nu stelde men het
heel ander beginsel, alsof een bestuur
een samenstel was van allerlei willen,
die elk hun eigen pad konden gsan,
zoodat ten slotte niet het hoofd aan
de organen, maar de organen aan hef
hoofd de wet hadden te stellen.
In zjjn eigen partij verband en eigen
partijbestuur moet de strengste tuohf
gelden en ten slotte elk lid zich onder
werpen, maar de overheid moet buigen
voor den wil der door haarzelf gekozen
en aangestelde ambtenaren.
De party moet Bfeads machtiger, de
overheid steeds meer verzwakt worden
en langs dien weg de dag inroepen,
waarop het partijbestuur het landsbe
stuur zou overnemen. Juist zooals het
in Turkije met den sultan en de Jang-
Turken is gegaan.
Dit stelsel is nu in zjju beginsel
aangetast en hef ware beginsel er weer
voor in de plaats geschoven. En daarom
is het, dat heel het land Burg. en
Weth. van Amsterdam dankbaar heeft
te zijn.
De Rijkspostspaarbank in 1997.
Aan het verslag aan de Koningin
betrekkelijk den dienst der Rijkspost
spaarbank over 1907 wordt het vol
gende ontleend
In de eerste plaats wordt herinnerd
aan de in den loop van het jaar plaats
gehad hebbende wetsherziening, voor
namelijk tot invoering der Staatsschuld
boekjes. Io 1907 werden 136.125 nieuw®
spaarbankboekjes uitgegeven (tegen
129 332 in 1906) en 58 960 afbetaald
Itegan 53.167 in 1906). Op 31 Decem
ber 1907 stonden 1.336.864 boekjes uit
(tegen 1.259.681 op 31 Dec 1906.)
Hst gezamenlijk bedrag der in
lagen beliep in 1907 f 69.201.667
(tegen f 66.501.187 in 1906). De terug
betalingen bedroegen in 1907 f66.980.429
(tegen f 60.182 266 in 1906). Per
saldo is dus in 1907 voor ruim f 2 mil-
lioen meer ingelegd dan terugbetaald,
tegen f 6.300.000 in 1906.
Uit de verkregen eind-resultaten
,0, hoe sohoou 1" sprak de jonge
dame tot zioh zelve.
Nn neg eenige haastige sprongen
en zjj stond boven bij den ouden, ver
vallen toren, waar hef uitzicht volko
men vrij was en door de zieh rondom
bevindende olijfboomen niet meer be
lemmerd werd. Diep ademhalend bleef
zij hier staan. Nu eerst zag zij, wat
zij zoo lange jaren had moeten ont
beren, toen men haar zoo zorgvuldig
behoed had, dat zij niet buiten de
slotmuren bad mogen komen. Thans
bemerkte zij eerst, hoe heerlijk de
lente, hoe schoon de aarde, hoe liefelijk
hare geboortestreek was. En die streek
behoorde haar in den meest volstrekten
zin des woordsZij was haar eigen
dom, althans hare erfenis. Als eenige
dochter van den burggraaf Etienne de
Leuronsac, behoorde haar, na den dood
haars vaders, alles wat haar omgaf.
In droemend peinzen en genieten
verzonken, stond burggravin Madeleine
de Leurensac daar langen tjjd en be
merkte niet, dat achter haar, uit den
ouden, verweerden toren een man te
voorschijn trad, die een reohtstreekseh
afstammeling der holbewoners soheen
te zijn. Hij had trotsohe, donkere ge-
blijkt, dat (niettegenstaande den in 1907
over het algemeen ongunstigen economi-
sohen toestand) de groei der instelling
wederom bevredigend is te achten.
Aan het einde van het dienstjaar
1907 bleek het saldo tegoed, op onze
spaarbankboekjes, te zijn toegenomen
met f 5.812.365, (wearonder f 3.183.868
aan bijgeschreven renten.
Het totaal der in 1907 aan inleggers
veraehuldigde rente bedroegff 3.591.126,
waarvan f 107.238 uitgekeerd en
f 3.483.868 op de boekjes bijgeschreven
werd. Met inbegrip van deze bijschrij
vingen is het gezamenlijke tegoed aan
hef einde van 1907 tot f 145.495.651
geklommen, of f 5.812.365 meer dan aan
het einde van 1906.
Aan rente op de gezamenlijke beleg
gingen van de bank werd in 1907
f 5 056.839 ontvangen, of f 1.481.669
meer dan aan rente behoefde te worden
uitgekeerd.
De rentewinst is f 327.392 hooger
dan in 1906.
De bedrjjfsonkosten bedroegen in 1907
44 eent per boekje, tegen 44*/s COEt
over 1906. De gezamenlijks onkosten,
(die, aangezien alle kosten nog niet
verevend zijd, nog eenigrzins gewijzigd
kunnen worden) bedroegen in 1907
f 481,890 of f16,717 minder dan
in 1906.
Aangaande de voorloopige balans,
over 1907 en de daarbij beboerende
nota van winst en verlies, zjj medege
deeld, dat geljjk uit die stukken
kan bljjken door de daling in koers
van het meerendeel der fondsen, waarin
de gelden onzer Bank op 31 December
jl. belegd waren, een boekverlies werd
geiedim, bedragende in totaal f 8.788.057;
vertegenwoordigende 2,57 pet. van het
kapitaal dier instelling.
Voor het nadeelig slot, ad f 2 854.430,
der winst- en verliesrekening, werd de
Staat der Nederlanden gedebiteerd. Dit
debet-saldo steeg dientengevolge tot
f3 746 152.
Een zonder twijfel voorname factor
der belangrijke rentewinst ie gelegen
in de schier voortdurend hooge prolon-
gatisrente, welke in het afgeloopen jaar
gemiddeld 5,76 pot. bedroeg. Een per
centage gedurende hef bestaan der in
stelling nimmer bereikt
Als gevolg des met 1 November jl.
in werking getreden gewijzigde wet
op de Rijkspostspaarbank komt thans
voor de eerste Basal ep onze balans
voor„Staatssohuldboekjes®. Ea wel
met een credit-saldo ad f 1.341 243;
vertegenwoordigende dn som, weike
(berekend naar de kiess der betrekke
lijke schuld, op 31 Deoember jl.) titu
larissen van Stsetssehnldboekjes, ten
gemeldea dage, van de Rijkspostspaar
bank te vi rderen hadden.
Het gemiddeld saldo tegoed over 1907
bedraagt f 108,837» pee boekje, tegen
f 110,887, over 1906.
Het totaal der beleggingen op 31
December 1907 bedroeg volgens een
iaatstsekkeii, stoppelig haar en baard,
Mooie voeten en een dierenhuid achte
loos om de schouders geworpen. Ver
baasd en bewonderend aanschouwde
bij de jonge dame, die hem nog altijd
niet bemerkte. Hij kon ongeveer drie
of vierentwintig jaar zijnzjjne ge
laatstrekken, ofschoon somber en niet
bjjzonder vertrouwenwekkend, waren
niet bepaald leeljjk. Zijne oogen verrie
den eene buitengewone dapperheid,
eene aan doodsverachting grenzende
vermetelheid.
„Komaan, burgeres8, zei hg na een
oogenblik wachtens met scherpe, snjj-
dende stem en op hoonenden toon,
„ziet man u eindelijk ook weder P'
Madeleine wendde zioh haastig uit
hare droomerjjen oprijzende, naar den
spreker om en werd doodsbleek. Er
was dan ook nauweljjks grooter tegen
stelling denkbaar, dan deze verwaar
loosde, bljjkbaar in ellende levende
man en de in weelde opgeroeide burg
gravin, die slechts door een verzuim
harer kamenier aan de zsrg haars va
ders ontsnapt was,
„Er zijn echter verscheidene jaren
voorbjjgegaan, dat ik u gezien heb,
burgeres", voer de man grgnzend voort
bij het verslag gevoegden staaf
f140.886 800, verdeeld als volgtlo.
f 69.924.724 (effectief) i» Nederlandsehe
Werkeljjke Schuld en obligation kolonie
Suriname; 2i. f56.291.576 in diverse
binnenlandsohe effecten, hoofdzakelijk
gemeentelijke, provinciale en polder-
leeningen pandbrieven vas hypotheek
banken paraiseeren in dit totaal voor
ongeveer f 37j millioen So. f 740.000
in leeningan op korten termijn aan
provinciën en gemeenten, terwjjl 4o.
op 31 Deoember 1907 door de postspaar
bank f 13.930.500 op prolongatie was
uitgezet.
Ba burgemeester van Amsterdam.
Zaterdagmiddag begon de gemeente
raad van Amsterdam aan de bahande-
ling der hoofdstukken van de begroe
ting voor 1909.
Hiervan zjj vermeld, dat bjj den post
dar uitgaven „kosten van huishoudelijk
bestuur® de heer Fabiua er op wees, dat
de jaarwedde van den burgemeester
(f 8000) niet in overeenstemming is
met de wijze waarop me. Van Leeuwen
zyn burgemeesterschap voert. Dit bedrag
werd vastgesteld meer dan een halve
eeuw geleden, en bljjft heneden dat in
kleinere gemeenten, lutussehen heeft
mr, Van Leeuwen te kennen gegeven
.dat hg geen verhooging van zgn jaar
wedde begeert, wgl hg zgn post, die
van zoo hooge verantwoordelijkheid en
zoo zware verplichting is, om zjjea
zelfs wil waarneemt. Spr. meeada dat
de Raad zieh tegen een bezwaar uit
zoo nobel motief voortgekomen, niet
mag verzetten, maar hg stelde er prijs
op te verklaren, dat de Read hoogelijk
waardeert den arbeid van mr. Vaa
Leeuwen als toofd der gemeente. Op»
nieuw is gebleken welk een kostbaar
bezit wg in dezsn burgemeester hebben.
Da voorzitter bevestigde dat hg een
verhooging van zgn jaarwedde niet zou
appreeieeren. Echter was hg sesr er»
keatelgk voor de waardeering vaa den
Raadhet is daarin dat hg zgn vol
doening vindt.
Opvoedingsgesticht vanwsg# de
Sm. leïk.
De secretaris van de commissie van
voorbereiding voor de oprichting vaa
een opvoedingsgesticht van wege de
Ned. Herv. Kerk, ds. P. S. Meerburg
te Soeatdgk, mocht de verblgdende
medade ling ontvangen, dat da Ko_-
ningin voor het op te riehtea opvoe
dingsgesticht vgf honderd gulden be
schikbaar stelt
9e Schiedamsche m&itiezaak»
Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol
land hebben uitspraak gedaan in zake
de loting veer de nationale militie te
Schiedam, bg welke, toen de naam vsb
den loteling J. EL Meier werd afge
roepen, een andere loteling (EL T.
Mager) maar voren trad, die No. 18
„en gij i-jjt in dien tjjd aen Swpwh
persoontje geworden. Te drommel, de
tgden moeten op hef slot toch niet zoo
slacht geworden zgn, als men be
weerde Is
D"Wie wie zjjt gjj P3 at otterde
Madeleine.
De mm lacht®, „Ha, ha l Ib wil
wel gelooven, dat gg mg niet mess
kent. Men verandert nogal in vier
jaren, vooral ais alles verandert. Rn
hoe heeft in deze vier jaar alles een
andere gedaante aangenomen f Het ii
een nieuwe wereld, waarin we thans
leven. Thans kent men geen hoeren
meer en geen dienaren, geen graven
en boeren, geen vorsten en kneohten
thans zgn er slechts burgers en bur°
geressen. „Vrghaid en gelgkheid",
klinkt het overal en de burggravin de
Leuronsac is heden net zoo wel een
gewone burgeres, als ik Jacfues
Beauchêne, de vroegere geitenhoeder, van
den burggraaf de Leuronsao, een bur
ger ben.0
„Jacques Beauohéne P" antwoordde
Madeleine, nog steeds bevreesd en
angstig. „Ik ken u niet."
(Wordt vervolgd.)