Ie Gouvernante.
lilSEH.
Zaterdag
24 October.
No. 252
46s Jaargang.
1908.
IfiieakiisÉij lerleMii
mriLLEiois.
IIENST
Gemeenteraad»
«sas
ïnhem.
?<E&
eeren, of
flag 29
bezoeken,
taillemsat
iSS
VAT 12.
edste adreg
DMEH van
e goederen.
a 6 dagen.
fd aanbevelend,
jiddelbnrg t„t
lüf 5.50f 7.55'
if* 1.15§ 2.
L* 5.50§ 6.55*
Keiaise.
i Zeilinarkt.
Badhuis.
Jlöf 6.25f 8.40*
15* 2.2.45*
6.55§ 7.50*
XO.f
dan tot Se Re-
markt,
huis.
vertrekken
a liet Bad-
jalehoresai
tij A
i—Domburg.
15, 9.23, 12.18,
tioo 8.8.) 9.20,
0, 10.40, 1.35,
loudekerke.
PMEÜST.
5.—, 6.20, 6,45
10.20,10.40,
1.30, 1.30*
1.30, 4.50, 5.20
na,, 6,10, 6.S0,
10,10, 10.80,
12.10, 12.45,
1.40, 4.10, 4,40
7.25, 8.—. 8.W
leg Zondags uit,
■SCHELOS
23 e) en 6,15 <D
1,50 e) en 6,45
5 a) en 4,45
Sen 6.15 d)h).
liet vertrek van
lenzen vm. 8,30
i-asele en Neuzen
Borsselen ®B
Ivan 10.25 a"
van 16 Aprü
VLISSIItdSCHE COURANT.
Prijs per mie maande® 3,30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijks nummers 5 cent. M m abonneert aieh bij a'le Boek»
handelaren, .Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
M
ADYEHTENTIËNvan 1—4 regefe 0.40. Voor e hm regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemanplaatsing rterzelfde
fxlvertentie wordt de prijs slechts twaoaal bevekemL Groei. letters
n eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
De mionwe imalDjootem vam de
210. „Seeland".
Zooals wij reeds niet een enkel woord
hebban medegedeeld, heeft een der leden
ven de redactie der „N. Ct." een on
derhoud gehad met de directie van de
Bloomvaartmaatscbappy „Zeeland."
Wat de direoteur der Maatschappij
hem omtrent de quaeotie, waarover wij
dezef dagen eenige mededeelingen van
andere zijde opnamen, vertelde, geeft
de medewerker van bovengenoemd blad
hier als volgt weer
Niets zou commissarissen en directie
der Maatschappij „Zeeland" aangenamer
ijjn dan de drie henoodigde schroef»
(fooasehepen op een Nederiandsehe werf
te kunnen deen bouwen en daarmee de
vier millioen die deze ongeveer zullen
Men in eigen land te doen verwerken.
Zulks zou geheel in hun lijn liggen,
m» 80 immers zelve een nationale
onderneming is, voor welke zoo vaak
in en buiten 's lands vergaderzaal sym
pathie is gevraagd met een beroep cp
geveelens van nationalen aard.
Ook voor hun moet eohter wat het
zwaarste is het zwaarste wegen en dat
ia natuurlijk bet belang der Maatschappij,
tegeaover welke commissarissen en di
rectie de groote verantwoordelijkheid
dragen.
Vitale belangen staan op dit oogen-
blik voor de Maatschappij „Zeeland"
cp het spel. Na jaren van afwisselende
voos- ®n tegenspoed, ren „ups" en
downs® in passagiers- en goederen
vervoer, maar in 't algemeen toch van
«n niet bijster florissant bestaan, is
20 thans na de totstandkoming van het
nieuwe postoontraet met den Staat der
Nederlanden, op een keerpunt gekomen
en is het voor haar„to be or not to
he" in den scherpen strijd tussohen de
verschillende eoneurreerende lijnen.
Wil de „Zeeland" de gestadige toe
neming van het passagiersvervoer,
welk® in de laatste jaren is waargeno
men, behouden, dan is het voor baar
vaa het grootste belang zoo spoedig
mogeiyk haar vloot te verrijken met
»en drietal nieuwe mailstoomers die
aan de hoogste eieohen van snelheid,
zekerheid en oomfort voldoen en waar
mee zjj dus aan de concurrentie ten
volle het hoofd kan b'eden.
Liet zij het juiste oogenbük daartoe
ongebruikt voorbijgaan, de kans ware
groot dat weder verloren zou gaan wat
mot zoo veel moeite en inspanning is
wrkregen, ook al zou zij, zioh houdende
san de verplichtingen haar bij het
oieawopostoontraot opgelegd, geleidelijk
tot uitbreiding van haar vloot met het
Wreiaohte aantal aan de voorwaarden
Mn de overeenkomst beantwoordende
mailschepen overgaan.
Waar het dus in bet belang der Maat-
schappij beslist noodig is, dat de drie
nieuws booten binnen een bepaalden
Naar het Duitaoh,
42.)
Waar denkt ga aan P riep Edgar
hjj brgk in luid gelach uit, doch
Mgkertyd parelden groote zweetdrop-
Wb op zijn voorhoofd en zijn gelaat
"'ried, dat hij in groote spanning
"'keerde.
Om Godswil, bljjf bedaard, Edgar,
JP'ak O.i.snela, terwijl ze zjjn ijskoude
'Nes in de hare nam. Dat viel me
uit den mond, maar dat doet
niet, ze is veel te vroom van
Moed. Hoor eens, mijn vriend, laten
dadelijk beengaan en haar zoeken
JJ gaan allebei, niet waar P Wij heb
haar Hef, zuilen haar wel
Ga gij dezen kant het strand
sij wees in de richting naar de
das ga ik den anderen kant
'Sc- Zie overal goed rond, vraag
w
termijn, liefst zoo kort mogelijk, allen
geheel gereedkomen en in de vaart
worden gebracht, daar is het tevens van
overwegende beteekenie, dat zjj ook op
ééne werf worden gebouwd.
Van den aanvang af hebben oom mis
sarissen en directie der Zeeland zieh
dan ook niets anders voorgeste'd het
scheen hun ais een axioma dat dit
moest geschieden tenzij er al zeer
bijzondere redenen mochten zijn om van
dezen regel en eiseh der practijk af te
De voornaamste gronden, waarop deze
overtuiging steunt, zijn de volgende
Wanneer een maatschappij als de
Zeeland tegelijkertijd drie schepen op
stapel laat zetten bestemd voor den
zelfden Kanaaldieust, dan moeten die
sehepan als het ware „aus einem Gusz"
gebouwd wordenmen moet ze ten
slotte niet uit elkander kunnen kennen
van lijnen, van machines, van inrichting
moeten zij tot in de kleinste onderdeelen
volkomen gelijk zijn. Dit is niet alleen
noodig met bet oog op het veeieischende
reizend publiek, maar ook en vooral
om teobniseh-eoonomisohe redenen. Bij
een scheepvaartbedrijf als dat van de
Zeeland is het een onafwijsbare eiseh,
dat men, zoo noodig, onderdeelen van
het eens sohip binnen een minimam
van tijd kan overplaatsen in het andere.
Steeds heeft men bij de Zeeland dit
systeem in praktijk gebracht en men
ia er wel bij gevaren, want zoo
doende was het vaak, bij plotselinge
defecten, mogelijk in een korte spanne
tijds een voorziening aan te brengen en
de onderbreking of vertraging in den
dienst tot de kleinste proporties terug
te brengen. Dat hierin ook een econo
misch voordeel gelegen is, laat z:eh
getnakkeljjk begrijpen,
Zuik een pijnlijke gelijk» en gelijk-
vonnigheid tot in de kleinste onderdeelen
waarbij alles over en weer in elkaar
past en sluit als een bus, acht de directie
van de Zeeland eohter alleen verkrijg
baar wanneer de drie booten naast
eikaar op een en dezelfde werf gebouwd
worden. En zij beroept zioh daarbij op
het oordeel van alle deskundigen op het
gebied van scheepsbouw die in staat
zijn om objectief in deze te oordeeleu.
In theorie toch moge het doenljjk gijn
om op drie verschillende werven drie
booten te bouwen naar éen ontwerpen
in alle onderdeelen geiijk, in de praotijk
achten de technici het onuitvoerbaar en
zij verklaren hierbij de ervaring aan
bnn zijde te hebben. Immers, als een
sprekend voorbeeld halen zij o.m. aan
de geschiedenis onzer drie ooriogeohe
pen de „Piet Hein", de „Kortenaer"
en de „Evertsan*. Deze drie bodems
zouden ook in alle onderdeelen volko
men gelijk zijn en gebouwd worden op
drie verschillende werven op de rijks-
marinewerf te Amsterdam zou het
stamtype gebouwd worden, de beide
andere zonden op particuliere werven
gebouwd worden en getrouwe kopieën
naar haar en kom hier dan terug.
Hg was weg, eer zij uitgesproken
had. Zij verloor ook geen tijd. Ze
sloeg een donkeren mantel om en ging
denzelfden weg langs, dien Elisabeth
een paar uren geleden ingeslagen had.
Zij bedacht niet, dat het beter geweest
zou zjjn, als Edgar naar hst eenzame
gedeelte aan het strand was gegaan,
maar stapte moedig voort in de stellige
hoop, dat zij Elisabeth wel zou vinden.
Gelukkig is Elisabeth nog al kalm
van aard, dacht ze. De wanhoop zal
haar niet zoo gemakkelijk tot een
overijlde daad brengen 1 Ik kom zeker
nog vroeg genoeg om zoo iets te voor
komen.
Naar alle kanten keek ze scherp
rond en bij elke vissohershut de 3d ze
navraag. Een kind had Elisabeth op
den straatweg gezien, maar dat was al
een geruimen poos geleden.
Het begon donker te worden. Bij
eeDige woningen kreeg ze geen ant
woord meer, omdat allen reeds in
diepe rust lagen. Bij een eenzame hut
gekomen en zoekende naar den ingang
der woning, deed een oude vrouw het
venster open en dreigde, dat zij de
honden op Oarmela zou aanhitsen, als
Telephooiiiiiimmep 10.
van het model zijn. Zoo geschiedde het
ook, maar, ofschoon de plannen van
het éene centrale bureau aan het de
partement van marine uitgingen en die
voor twee van de drie schepen als 't
ware slechts calques waren van die van
bet stoomschip, verschilden da drie
schepen, toen zij eenmaal gereed waren
een oppervlakkige expertise was
voldoende om het op te merken op
tal van punten, van een absolute ge
lijkheid was in de verste verte geen
sprake.
Naast de technische, rjjzen eohter
nog andere bezwaren tegen het doen
bouwen van de schepen op drie ver-
versobillende werven. Immers, zoo zou
een drievoudig toezicht noodig zijn, de
taak van de experts van Lloyd zou
omvangrjjker worden en dit alles zou
de kosten voor de Maatschappij niet
onbelangrijk verhoogen. Maar daarbij
komt nog ditWanneer de drie sohe-
pen op éen werf gebouwd worden en
éen deugt ten slotte niet, dan ligt hef
voor de hand, dat zij alle drie niet
deugen en moeten worden afgekeurd.
Worden de drie schepen eohter op ver
schillende werven gebouwd, dan bestaat
de mogelijkheid, dat b.v. twee der sche
pen worden goedgekeurd en het derde af.
gekeurd. In dat geval wordt de maat
schsppjj de dupe van de geschiedenis,want
dan zit zy met twee sohepen, waarmee
z|j niets kan uitvoeren, omdat dit on
voldoende getal niet past in het kader
barer organisatie en den dienst in de
war zou sturen.
Maar al stelde men deze bijkomende
bezwaren nu nog eens ter zjjdc, de
technische acht de directie van de „Zee
land" onoverkomelijk. Selfs, wanneer
men de oplossing daarin mocht meenam
te vinden, dat bijv. éen der werven
éen schip en de drie machines zou
bouwen en de beide andere werven eik
éen schip zonder machine, dan nog zou
zjj daarin geen voldoenden waarborg
aanwezig achten, dat de drie schepen
beantwoordden aan de eisohen welke
sij moet stellen in het welbegrepen
belang der Maatschappij, in de eerste
plaats aan dien der volkomen gelijk»
en gelijkvormigheid.
Op dit standpunt heaft de directie
van de „Zeeland" zioh dan ook van het
eerste oogenbrik af geplaatst toen de di-
reetie van de drie werven in Nederland,
die door haar uitganoodigd waren om mee
te dingen naar de levering waarmede
de directie meent genoegzaam bet bewjjs
geleverd te hebbeD, dat zjj, wel verre
van da Neferlandsche industrie te willen
voorbjjgaan, deze a fair ohanco heeft
geschonken en we! de Kon. Mij.
de Schelde" te Ylissingen, de Neder).
8oheepsbouw-Mjj. te Amsterdam en de
Maa'eohappjj voor Scheeps- en Werk
tuigbouw „Feijenoord", te Rotterdam,
haar in een onderhoud van zeer officieus j
karakter het voorstel kwamen doen om
op elk der drie werven binnen den
gestelden tjjd één sohip te bouwen. De
Abonnraients-Advertentiën op zeer voordeel Jee voorwaarden.
ze niet op staanden voet heenging.
Carmela was ver van huis en begon
alie hoop reeds op te geven, want de
toenemende duisternis zou weldra al
haar zoeken vruchteloos maken. Eer
ze weer thuis was, zou het pikdonker
zjjn daarom aanvaardde sij den terug
tocht.
Daar bleef haar japon aan een doorn -
struik haken, waarvan de twjjgen over
den weg uitstaken. Toen zjj zioh bukte
om haar japon los te maken, kreeg ze
een stuk geweven stof in handen, grijs
met witte bloemen. Ze herkende die
stof. Elisabeth moest hier langs gegaan
zjjn en aan dezelfde struik met de
kleeren gehaakt hebben.
Het ongelukkige meisje was due nog
niet lang hier vandaan met nieuwe
hoop bezield, snelde Carmela weer
verder, steeds eoherp rondkjjkende om
in de schemering Elisabeth niet voorbjj
te loopen.
Eindeljjk, ver van den weg, zag ze
een vreuweljjk wezen ineengedoken
zitten. Voorzichtig kwam Oarmela na
der om haar niet te doen sohrikken.
Elisabeth zat op een grooten steen
zoo dicht bg het water, dat het haar
voeten nat maakte. Heur lang haar
directie erkende dan ook wat de hoofd
zaken betreft de juistheid van het re
laas omtrent den gang van de onder
handelingen tussohen baar en de drie
soheepsbouw-ondernemingen, zooals dat
in ons blad van andere zjjde is gegeven.
Zjj stelde er eohter prjjs op, tot recht
begrip vaa aard en omvang dezer „on
derhandelingen", bg deze gelegenheid
te doen uitkomen», dat het bg dit ééne
onderhoud, waarbg zij haar overwegende
bezwaren tegen het voorstel duidelgk
en krachtig kenbaar maakte, gebleven
is en dat zjj tot dusver sohriftelgk
niets naders van de drie werf directies
heeft vernomen. Hoewel de termgn van
insehrgving einde dezer maand voor
alle werven buitenlacdeche zoowel
sla binnenland8che gesloten wordt,
omdat de tijd dringt om een besluit te
nemen en de order te geven, is noch
eenige insehrgving van een Nederiand
sehe werf (tegenover vele uit bet bui
tenland, speciaal uit Eageland) ontvan
gen, noch een of ander verzoek om
nadere inliohtingen ingekomen en dkt
niettegenstaande dezer "dagen nadere
meer gedetailleerde plannen aan de
werven zjjn verzonden met de tege
moetkomende mededeeling de directie
wilde zoover gaan als maar eenigszins
mogelgk was, hoewel zjj over aanbie
dingen beschikt om de drie booten nog
op één werf te bouwen binnen den
oorspronkelgk gesteldes termgn van 1
Augustus 1909 dat de termgn van
oplevering wordt verlengd tot 1 April
1910.
Wanneer dan ook de directie van de
Zeeland ten slotte genoodzaakt mooht
zijn den bouw der diie nieuwe snelva
rende mailstoomers op te dragen aan
een buiteniansehe werf, dan zal het
niet zijn, omdat zy de Nederiandsehe
industrie voorbgzag, maar omdat geen
der drie in aanmerking komende wer
ven in staat was althans op dit
oogenbük niet om de order uit te
vosren op de wgze als de Zeeland dit
moet eisohen op straffe van bet schaden
barer belangen en bet in de waagsohaal
stellen eener veelbelovende toekomst.
Al zon de Maatschappg er de voor
keur aan geven om haar sohepen te
doen bouwen door een der werven, die
haar sporen op dit gebied hebben ver
diend, om te kunnen profitseren van
de jongste en beste vruohten dezer
voortgaande „experience" in bet be
lang van haar concurrentiestrijd on
der welke de Nederiandsehe werven die,
ook bijjkens hef uitzenden eener oom-
mitoie van deskundigen naar Eageland
en bet inroepen van het advies van
prof Blies te Londen, over een derge
lijke ervaring op het zeer aparte en
moeilijke terrein van Cross-Channei-
booten met groote snelheid en aan een
beperkten diepgang gebonden niet be
schikken, hoe verdienstelgk ook bun
praestaties met betrekking tot andere
sobeepstypen overigens mogen zgn,
door haar niet kunnen worden gerekend
hing ios neder, deoh geen teere kin
derhand had nu schertsend de dikke
vlechten losgemaakt. De storm had ze
ruw uit elkaar gerukt, zoodat ze in
groote wanorde het diep gebogen hoofd
bedekten. Haar gelaat had nu geen
blosje en geen vrooljjk lachende trek
ken, neen, het had een doodsbleeks
kleur en de oogen misten alle uitdruk
king.
Wat doe je hier, Elisabeth P
vroeg Carmela en legde vriendelgk de
band op haar schouder. Kom, sta op
en ga met mg mee I
Ik kan niet, antwoordde Elisa
beth zacht zonder op te zien. Ik wacht 1
Waar waoht je op P vroeg Oarmela.
Zg ontstelde vsn de uitdrukking van
zinsverbgsteriDg, die op het gelaat van
baar vriendin te zien was.
Stil, klonk het terug, ik wacht
op den vloed hg zal wel spoedig ko
men, want ik heb al lang gewacht.
En ik ben dicht bg het water gaan
zitten 1 Ik heb Lili vroeger geleerd
over eb en vloed, nu ben ik zelf
vergeten, hoe het isl Maar wanneer
de vl ïed komt, dan neemt hg alles
mee dat weet ik daarom zit ik
hier en waoht 1
de mogelijkheid zou geenszins uit
gesloten zgn dat zg, alle vóór en tegen
wéloverwogen, indien de prijs aanne-
melijk ware de sohepen tóch op één
Nederiandsehe werf liet bouwen
maar die keuze zou eerst aan de ordz
kunnen komen, wanneer 30 een zoo
danige aanbieding van een der drie
Nederiandsehe werven ontving, hetgeen
tot haar leedwezen, zooals gezegd, tot
dusver nog niet het geval is, terwjjl de
le November met rassohe schreden
nadert.
Da B.-E. sa M kiesrecht.
Op de vergadering van des Bond
van r.-k. kiesverenigingen in Neder
land, den 28en September te Utrecht
gehouden, hebben eenige afgevaardigden
niet gestemd overeenkomstig dé hit-
spraak hnnner kiesvereniging. Ga'
noemd werd reeds Grave. Than* wordt
nit Oellt bericht, dat het bestuur der
r.-k. kiesvereniging aldaar oolleotief
ontslag heeft genomen, omdat de af
gevaardigde der vereniging te Ütréehf
voor organisch kiesrecht stemde, tervrjjl
de vereniging zioh voor algemeen
kiesreeht heeft uitgesproken. Het blijkt
dus meer eu meer, dat de stemming
op dit punt onzuiver is geweest, althans
de meaning der kiezers niet juist
weergeeft. 1
Hdsvljjt tentcssstslliogsB.
Een 12ial afdeelingen vei den,
Yolksbond tegen drankmisbruik hebbën
plannen ontworpen voor een tentoon
stelling van huievljjt. Het zgnAl
melo, Bsarn, Breda, Groningen, Her
ringen, Middelburg, Nymegen, Yeén-
dam, Wildervank, Winterswjjk, Zeist,
en Zierikzee.
Oe havens en reeden van Hellevoet-
sluis en Ter Neuzen zgn door den Min.
van binnenlandsohe zaken aangewezen
als havens en reeden die sohippers van
vaartuigen, komende uit besmet ver
klaarde lauden of plaatsen, of aan boord
waarvan een geval dier ziekte tgdéns
de jongste zeereis is voorgekomen, mogen
aandoen, alvorens bun sobip het gezond
heidsonderzoek, 'voorgeschreven by de
wet van 28 Maart 1877, te hebben
doen ondergaan.
Uit Rotterdam meldt men ons, dat
aldaar van 19 Hei tot 1 Juni 1909 ee®
internationale tentoonstelling van mu
ziekinstrumenten zal gehonden wor<iéh,
met een daaraan verbonden nationalen
wedstrgd van harmonie- en fanfare
korpsen.
Zitting van 23 Oet. des middags l1/, nur.
Yoorzitter da heer jhr. mr. Yan Doorn
van Koudekerke.
Tegenwoordig 14 leden. Afwezig da
Carmela's vermoeden was dus juist
geweest. Elisabeth's wanfioop was diép
maar stil. Ze stortte zich niet in het
water, doch wachtte tot hét water
haar haalde»
Wil je dan sterven, Elisabeth f
En wasrons
Ze hebben me weggejaagd, antwoord
de zg op smartelgken toon, terwjjl zjj
klappertandde van de koude. Ik wist
niet, waar ik heen moest. Allen hatën
mg, alleen Hector niét, die was
vriendelgk. Ik zooht hem op in sgn
hok, en wjj konden het goed mét el
kaar vinden. Maar toen kwam baren
Edgar, bg nam mg mee den tain in,
en daar zeide hjj„Zjjt ge het, die
sleutels laat maken om 'e naehts naar
vreemde mannen te gasnP" Of néén,
dat dacht hg heimelgk, maar hjj Troeg
mg beleefd„Had ik niet het genoe
gen, u gisterenavond in den manesohgn
te zien P" En toen ik dat hoorde, ben
ik heengegaan.
(Wordt vervolgd)»