tffcpt
;en,
H"
Mo. 248.
EH.
20 October.
KT
De Gouvernante.
iEN,
Dinsdag
46e Jaergang.
1908.
leiten»
im.
aten.
stuiven.
ISbaar
Lstraat 25
Gemeente bestuur
SiaiiQiilandscliB berichten
FEUILLEIOM.
187» cent
25
12
BiindeDzorg,
JER
r Nederlanden.
stichten TE-
ide blinden te
Club
staande uit de
SMA, Mezzo-
clamatrice,
N, Pianiste,
ton,
i. der Nat. Blin-
9 October,
rin het „Con-
de.
O.SO.
lenten der Nat.
azorg,
IN RAALTE.
S billpbe
aflossing. Inlioh»
lDE 12. Voor
ifGER,Loskade.
ïlissingsche ©«hakt.
Prijs per drie maande» 3.30. franco per post 1.50.
Afzonde.'lijka nummers 5 cent Mm abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr.. Kleine Maikt.
ADVERTENTIËNvaii 14 regels ƒ0.40. Voor e ï?aa regel
meer 10 eent. Bij directe opgaaf van driemaa' plaatsing "erzelfda
idvertentie wordt de prijs slechts tweei naai bereken,L Grocfe letters
tn cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dageiyks, nitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleplioonnummer 10.
Abonm ments-Advei'tcntiën op zeer voordeel it e voorwaarden.
BEKENDMAKING.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter kennis belanghebbenden
dat bljjkens bij hem ingekomen ambts
bericht Riga is besmet verklaard
wegens Aziatische oholera.
Vlissingen, 19 October 1908.
De Burgemeester van Vlissingen,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
goedkoopst*
maken van
agstukken. Msa
nevenstaand fa-
VliBai n gea
;en S. A. LUIT*
Vcor Sneek bedankt.
Onder dit opsohrift vinden we in
„De Stand.' het volgende schrijven
san het bestuur der Centrale Anti-re-
volaüonnaire Kiesvereeniging in het
district Sneek
Eeoggeaohte Heeren en Broederen,
„Nu ook het district Ommen mij een
mandaat van volksvertegenwoordiger iu
de Tweede Kamer aanbiedt, zie ik mg
genoodzaakt, voor het mandaat, mg
door het distriot Sneek aangeboden, te
bedanken.
Tweeërlei beweegt mij hiertoe. Voor
eerst het feit, dat men in uw district
gesn electoraten strijd aanbond, iets
wat men in Ommen wel en zeer scherp
deed, soodat verwacht mag worden, dat
mea, nu ik bedank, in nw distriet
nogmaals door eenvoudige oandidaat-
stelling in de nieuwe vacature zal
kunaen voorzien. Eu in de tweede
plaats de pijnlijke omstandigheid, dat
in uw district, blijkens uwe mededee-
ling, de ohristelijk historieehe party met
algusaeene stemmen het besluit nam,
ora mijn candidatuur niet te steunen,
waartegenover staat, dat in het distriet
Ommen de ohristeljjk-historisohen op
de meest loyale wijze mijn candidatuur
gesteund hebben. Vergant mij daarom
u hartelijk dank te zeggen voor het
vertrouwen, in mij gesteld, en u te
versoeken, dien dank ook aan de
Roemeoh-Katholieke Centrale te willen
overbrengen, die in Sneek zoowel als
is Ommen alle krachten inspande, om
mijs candidatuur te bevorderen.
Door nu reedB te bedanken, en hier
mede niet te waehten tot ik in zake Om
men tot een beslissing zal zijn gekomen,
meen ik n in zooverre een dienst te doen,
als thans in de vacature, die in uw
distriot voortduurt, zooveel spoediger
zal kunnen voorzien worden.
Op zioh zelf zou het mij een eere
en een voorrecht zijn geweest, o. q
voor een Frieseh district naar de Kamer
te gaan. Nog steeds voel ik aan Fries
land "eer nauwe banden. Maar het al
gemeen belang en de zuiverheid van
mijn politieke positie noodzaken mg
van die eere af te zien.
Hoogachtend heb ik de eer te zijn,
Uw dw. dienaar en broeder,
(w.g.) KUYPER.
'a Gravenhage, 16 Oct. 1908.
Naar bet Duitsch.
8-)
Misschien had zij de gouvernante
fat werkelijk gezien, misschien was
tot slechts inbeelding vanwege
toar overprikkelde zenuwen en dan
ton een noodelooze vraag allicht de
yardenking wekken. Doch als het geen
inbeelding was geweest, dan moest
Laura nu terdege uit haar oogen kij-
ton, Eu zoo werd de arme ongelukkige
bjisabeth aanhoudend bespied en was
!9 voortdurend in spanning.
Ze was bigde, to n ze eindelijk tjjd
tod met Lili te gaan wandelen, zoodat
•S gelegenheid kreeg om weer vrij ts
Women. Dooh tot haar groote verwon
dering stond Laura ook op en maakte
n 8et®08 mee te gaan.
SNBURi* r Lili trok een zuur gezicht, toen zjj
bemerkte, maar de kleine zweeg,
Gevolg van dit schrijven zal kunnen
zjju, voegt, „De Stand." er hg, dat het
nieuw te kiezen iid voor Sneek binnen
uiterlijk twee weken in Den Haag zal
kannen zijn.
„Het lag voor de hand, dat Sneek
ditmaal mooBt worden teleurgesteld, en
we durven vertrouwen, ja zijn er zeker
van, dat onze Frieeehe kiezers genoeg
helderen blik op den stand van zaken
zullen hebben, om te verstaan, dat de
gekozene in d;t geval niet anders han
delen kon. De te volgen gedragf ljjn
was vanzelf aangewezen."
Se christelp-Mstorischen ts Sneek.
De „Nederlander" komt nog eens terug
op de houding der ehr.-hist. te Soeek.
De Friesebe ehr.-hist. hebben zioh met
de overige ehr.-hist. vereenigd, daarmee
uitsprekende, dat er een samenwerking
moet zijn met alle ehr.-hist. in het ge-
heele land. Niet dus enkel tussohen de
districten in de provincie.
Nu hebben de Sneeksohe leiders de
kiezers „vrjjgelaten" om te doen wat
zij goed vonden. Dit beduidt, dat de
uitslag der verkiezing hun volkomen
onversehilling was. Of dr. K. gekozen
werd, dan wel een liberaal, dat deed
er in hun oogen niets toe. Want
het rtond hier niet tussohen twee men
nen van reohts. Et was voor rechts
slechts één candidaat.
Indien Sneek ware overgegaan aan
de liberalen, indien het kabinet Heems
kerk daardoor ware verzwakt,, dichter
gebraoht bij zijn val, het had den Sneek-
schen leiders koud gelaten.
M. a. w.Er bestaat geen samen-
werking tusschen de ehr.-hist. kiezers
in het geheeie land. Sneek ziet alleen
op het gevoelen der Sneeksohe kiezers,
die, individueel gonomen, allicht zioh
zouden hebben verkneukeld in de ne
derlaag van den door hen gehaten can
didaat.
Maar wat beteekent dan de ehr.-hist.
Unie, die chr.-hief. van het geheeie land
omvat P
Men heeft allerlei bezwaren tegen
den candidaat ingebraohtook afge
keurd dat hij in twee distrioten gesteld
werd. Bezwaren, die hun beteekenis
hadden vóór de candidaatstelling.
Het kan zeer goed zijn, dat ten slotte
de kiezers zich door zulke bezwaren
laten verlokken een verkiezing te doen
mislukken, dus den raad der leiders niet
te volgen. Maar gaan de leiders daarmee
vrij uit Moeten zij zioh onthouden van
het geven van goeden raad, ja een
verkeerden raad geven, uit vrees dat
men hen niet zal volgen
En ten slotte
Zeker hadden de A. R. verstandig
gedaan niet noodeloos door deze oaudi-
datuur te prikkelen. Men wist dat in
Ommen de kansen goed stonden voor
hun candidaat.
Maar ten slotte was, naar oonetant
gebiuik, aan hen de keuze van den
candidaat. De overigen konden en
mochten in deze niet anders doen dan
volgen. Evenals in C.-H. districten de
anti-revolutionairen de keuze van de
C.-H. hebben te volgen.
Het is een verkeerde opvatting der
vrijheidszin, altijd en bij elke gelegen
heid eigen zin te volgen.
Eigen zin behoort ondergeschikt te
zijn aan het hoogere doe), dat men zelf
zegt te willen bereiken.
Hoe wij de zaak keeren of wenden,
de houding der Sneeksohe leiders kannen
wij onmogelijk verdedigen, laat etaan
goedkeuren.
Dr. Kuyper in de Kamer terug.
De „N. Rott. Ct." meent te mogen
aannemen, dat dr. A. Kuyper in de
Kamer niet meer dan een „bescheiden"
rol zal vervullen. In ieder geval aoht
het blad, dat de directe deelneming
van dr. Kuyper een zuiverder toestand
zal doen geboren worden.
Het Bpelen met woorden van den
dagbladschrijver, die feitelijk de leiding
der antirevolutionaire politiek „in het
land" heeft, en, om opheldering ge
vraagd, öl het antwoord sohuldig bleef,
óf zioh aohter nieuwe dubbelzinnigheden
verschool, houdt thans op. In de Kamer,
waar op den man af om antwoord ge
vraagd wordt, is voor expediënten geen
plaats. De leiding der anlirevolutionnaire
partij in en buiten de Kamer herkrijgt
nu haar natuurlijk en noodzakelijk ver
band. Dr. Kuyper zal nu ronduit moe
ten verklaren, of het kabinet-Heems
kerk, zooals het is, en zooals bet, vol-
genB verklaring van den premier, ook
na een eventueele overwinning in 1909
zal blijven, een kabinet is naar zijn
anti-revolutionair hsftjja of neen.
De ,N. Rott. Ct." besluitDoor dr.
Kuyper's komst in de Kamer spreekt
nu voortaan de antirevolutionaire partij
op en buiten het Binnenhof weer uit
één mond. Aan alle geheimzinnige be
wegingen, die het leidend orgaan der
partij, roms tegen de leiders der partij
in de Kamer in, uitvoerde, raakt nu
een eind. De antirevolutionaire partij
zal zich thans openlijk, en zonder dub
belzinnigheid, hebben te verklaren
vóór dr. Kuyper, dooh dan „tegen" het
kabinet en zijn patroou-Lobmen, of
voor het kabinet maar dan wordt
ook het droombeeld van een kabinet-
Kuyper welbewust terzijde gesteld. Mr.
Lobman verwacht blijkbaar hst laatste,
Wij gelooven het ook dr. Knyper zal
zioh in de meer „beecheidene" rol, die
hem toegedaoht is, weten te schikken
De groote partijstrijd van 1909 zal
sr te zuiverder door kunnen worden.
want zij was wel wat bang voor haar
groote zuster.
Laten we gaan baden, fluisterde
zij Elisabeth toe. Het water is nauwe
lijks dertien graden warm, dat vindt
Laura tooh veel te koud.
Elisabeth volgde dezen raad op en
ging naar het badhnis. Heden liet
Laura zioh eobter niet door de dertien
graden afschrikken, bovendien deed zij
Lili het verdriet aan haar in haar
badkoetsje mee te nemen, ofschoon de
kleine zioh met de handen en voeten
weerde en om Elisabeth riep.
De gouvernante was lang gereed
voordat de beide zusters weer uit haar
koetsje kwamen. Lili had roodgeween
de oogen en trappelde opgewonden met
de kleine voeten. Ze had zeewater in
geslikt, klaagde zij, en ze had steen
tjes in haar schoenen, omdat Laura
ze er niet uitgeschud had en alies was
anders dan zij van Elisabeth gewoon
waB,
Laura was bijzonder geduldig. Ze
stapte naast Elisabeth voort zonder een
woord op Lili's klaagliederen terug te
zeggen.
Het koude bad had Elisabeth ver-
frieoht en gesterkt. Het had haar lijd
De opcenten.
Bij bet onderzoek van de voorgestelde
aanvulling van de Middelenwet (hefling
van opcenten op Vermogens en Bedrijfs
belasting) in de afdeelingen der Tweede
Kamer, bleken vele leden vóór de in
stelling van de opcenten, mits bet een
tijdelijke maatregel zij, terwijl eenigen
de in het ontwerp genoemde belastingen
minder geschikt achtten voor de heifiog
der opoenten, maar zich er tooh niet
tegen wilden verklaren. Ook waren er
leden die meer opcenten op de vermo-
gens- dan op de bedrijfsbelasting wilden
leggen.
Sommigen meenden dat de heffing
opoenten voor één jaar ten gevolge kan
hebben, dat vele vennootschappen dat
"aar geen dividend uitkeeren, en dns
aan de verhoogiDg der bedrijfsbelasting j
ontkomen. Ze kunnen het dividend dan I
wat later of vroeger uitkeeren. Maat-
regelen werden gevraagd ter ondervan
ging van dit bezwaar.
zaamheid doen verdwijnen, zg had een
besluit genomen en werd daarin ver
sterkt, toen zg weer den druk voelde
ran Laara's verspiedende blikken. Ze
wilde weg uit dit huis.-Hier leed ze,
hier ging ze te gronde, waarom moest
ze dan hier big ven P Zelfs Edgar had
haar afstootend behandeld.
Zg moest weg. Het weinige geld,
dat zij bezat, zou wel toereikende zijn
om te leven, totdat zij een andere be
trekking had gevonden, waar zg rustig
en ongemoeid kon laven meer ver
langde zg niet.
Geheel vervuld met dit besluit, wiide
zij het zoo snel mogelijk uitvoeren.
Zoodra ze thuis was, ging ze in de
woonkamer bij mevrouw Bergenau en
verzocht om een onderhoud.
Fanny en Edgar stonden op om de
kamer te verlaten, maar op datzelfde
oogenblik kwam Laura haastig binnen.
Kom, zeide Fanny tot haar, ga
mee naar den tuin. Juffrouw Möller
heeft je moeder verzooht om een ge
sprek onder vier oogen.
Laura keek Elisabeth strak aan en
verbleekte.
Zoo wilt ge met mama spre
ken f riep ze. Eacat heb ik haar een
De Brusselsche tentoonstelling.
De Belgiiohe bladen melden, dat de
Nederlandsche regeering, welke tot 20
October twee belangrijke gedeelten van
de tuinen der tentoonstelling in handen
had, aan het uitvoerend comité heeft
gevraagd dien termijn te verlengen tot
20 November, waarop het comité de
Nederlandsche regeering geantwoord
heeft, dat het dit verzoek gaarne zon
inwilligen.
Aan de „Tel." meldt men dat bij
het ministerie van landbouw, handel
en njjverheid niets van de zaak bekend it.
Nu de Tweede Kamer de subsidie
van vier ton heeft verworpen, is voor
de regeering verdere inmenging afge-
loopen. Natuurlijk iB het mogelijk, dat
van particuliere zijde, indien men er
spoedig bij is, alsnog beslag op het
terrein kan worden gelegd. Van ter
zijde heeft het blad dan ook vernomen,
dat zioh een commissie van industrieelen
bezig is te vormen, om Nederland tooh
aan de tentoonstelling te doen deel
nemen.
Vrouwenkiesrecht
Volgens den beschrijvingsbrief voor de
vijftiende algemeene jaarvergadering,
die in December te Leeuwarden zal
worden gehouden, komen o.a. aan de
orde
Bespreking vsn het vraagpuntHoe
zal onze houding zijn en welke propa
ganda zullen we maken bij de aan
staande verkiezingen P (Iu te leiden
door nader te vermelden personen).
Bespreking van het bij het hoofdbe
stuur ingegekomen schrijven van de
Vrije Vrouwenvereeniging over onder
staande vraag.
Zal de vereeniging met andere ver-
eenigingen te zamen eene commissie
benoemen, welke, na bestudeering van
alinea 2 van art. 162 B. W., een oon-
oept-adres zal samenstellen om aan de
regeeting te verzoeken aan deze alinea
zoodanige uitbreiding te geven, dat de
vrouw, staande haar huwelijk, ten bate
van het gezin een wettig reoht krijgt op
een deel van de inkomsten haars echt-
genoots, onverschillig of deze voort
vloeien uit rente, salaris, pensioen of
andere bate P Voorts dat de inning
daarvan haar wordt verzekerd op ge
lijksoortige wijze, als dit thans geschiedt
in zake kinderwetten in alinea 3, 4 en
5 van art. 374h B. "W.
De Staatscommissie tot herziening
der grondwet, ingesteld door minister
Rink in 1905, die tot taak bad, voor
stellen in te dienen tot vetandering
der grondwet met deze beperking, dat
zg zioh niet had te bemoeien met het
bekende art. 80, het kieBreohtartikel,
omdat de toenmalige regeering ten op-
ziohte van dat punt zelve met voor
stellen vaor den dag wilde komen en
reeds eene gevestigde opinie daarom
trent had. Maar overigens was er geen
beperking aan de Commissie opgelegd.
Daarom was zg zoo vrij, hare opinie
te zeggen over het artikel, dat handelt
over de samenstelling der Eerste en
Tweede Kamer, en dat sleohts spreekt
van manneljjke leden. Dat artikel nu
wilden zg, althans 7 van de 8 leden
dier commissie, zoodanig wijzigen dat
ook vrouwen gekozen zouden kunnen
worden tot die oolieges. Dat zegt ge
noeg omtrent de meening dier heeren
over vrouwenkiesrecht. Immers, als
vrouwen in de Eerste en Tweede Ka
mer mogen zitten, dan zon het te dol
zjjn, om haar niet het kiesrecht daar
voor te geven.
woordje te zeggen, daarna knnt ge
spreken zoolang ge wilt, en toen ging
ze met haar moeder in de aangrenzen
de kamer.
Elisabeth stond bij de kamer. Zij
boorde, dat Laura eerst zaaht iets ver
telde, en dat haar moeder daarna luid
en heftig sprak. Uit angst, dat Elisa
beth haar vóór moobt zijn, vertelde
Laura nu stellig aan haar moeder de
gesohiedenis van haar liefde.
Nu spraken beiden kalmerElisa
beth hoopte, dat eene verzoening plaats
vond en verheugde zioh daarover. Fanny
stoorde haar in haar gepeins. Na met
Edgar gefluisterd te hebben, kwam zij
naar Elisabeth toe en zeide
Ge ziet er zoo bleek uit, zoudt
ge niet liever naar uw kamer gaan P
Ik dank u, zei het goede meisje
op rustigen toon, maar op dit oogen
blik kan ik deze plaats niet verlaten
En met een blik naar de deur ver
volgde zij
Ik ben half ziek, dat is zoo,
maar ik zal me spoedig veel beter ge
voelen.
Ge moet nu tooh maar naar uwe
kamer gaan, Elisabeth, herhaalde
Fanny. Mevrouw Bergenan is zeer op
Drankwet.
De Nederlandsehe Hotelhoudersbond
heeft een adres gericht tot den minister
van binneniandsohe zaken, naar aanlei
ding der aan Ged. Staten gedane aaa=
rchrjjving, houdende, dat voortaan bij
het verleenen van nieuwe vergunningen
met het oog op het bepaalde bij artikel
8, 1ste, lid, No. 16, der Drankwet,
rekening moet gehonden worden met
de omstandigheid, dat naar bet oordeel
van den minister een gemeenteraadslid
geacht moet worden een openbaar ambt
te bekleeden. Uitvoerig komt de bond
tegen deze opvatting op om ten Blotte
den minister te verzoeken zoo mogeljjk
nog op deze zienswijze terug te komen,
althans ondergeteekenden te willen me-
dedeelen, of naar 'e ministers oordeel het
den vergunninghouders geoorloofd zal
zijn, het lidmaatsohap eener Kamer van
Arbeid te bekleeden, wat nu vaak het
geval is.
öedenkteeken F. Louwerse.
De oommissie die te 'e Gravenhage
gevormd werd met hst doel een ge»
denkteeken te stiohten ter nagedachte
nis aan den bekenden schrijver F.
Louwerse, is samengesteld als volgt
A. J. A. Vermeer, Ned. Herv. pred.
te 's Gravenhage, presidentA. Palte,
ond-hoofd eener school, 's Gravenhage,
penningmeesterP. v. Belkum Az.,
uitgever te ZutphenN. Brouwer, di
recteur Gem. Kweeksohool voor onder
wijzers en onderwijzeressen te Leiden
gewonden. hebt ge haar iets ge
wichtigs hlfde te doelen, tooh zoudt
ge allioht iets onaangenaams moeten
hooren, als Laura over dien brief ge
sproken beeft.
Ik vrees niets, antwoordde zij
laohend zonder het oog van de deur
af te wenden. Nu komen ze, nu wordt
alles weer goedl
Mevrouw Bergenau kwam eerst,
Laura volgde haar met neergeslagen
oogen.
Juffrouw Möller, begon mevrouw,
mijn doohter heeft mij alles verteld.
Om uw eigen bestwil verzoek ik u,
mij oprecht te antwoorden op de vraag
„Zjjt ge openlijk of in het geheim ver
loofd met signer Fiorelli P"
Deze vraag verschilde zoo hemels
breed van hetgeen Elisabeth na de
eerste woorden van mevrouw Bergenau
varwaohtte, dat het arme meisje ver
bleekte, begon te beven eu sleohta
nauweljjks hoorbaar „Neen" kon uit
brengen.
(Wordt vervolgd).