Os Gouvernante.
Vrijdag
16 October.
245.
1908
ÏWÏLLE'IO.i.
VlISSIÏ
Prijs per drie «Baanden ƒ130. fotaeo per post 1,50.
Afzonderlijke nummers 5 cent Mm abonneert tsich bij ade Brek.
handelaren, Postdirecteuren of reehtetreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt,
ADTKRTENTIÈNvara 14 re.^etó 0.40, Vooc e lNo regel
meer 10 cent. -• Bij directe opgaaf v;in driemaa' ulaatoicg -faraelfde
i dvertentie wordl de prijs slechts tweei naai bereke'vL GrooS-j lettere
(D cliehé's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleplioommmmer 16.
Abonnt ments-Adyertentiün op zeer wordeeJke voorwaarden.
Rairerverkiezing Cm:.;en.
Da oud-minister mr. Th. H. de
Meester, de eandidaat der liberalen in
het district, beeit in zijne te Harden -
berg gehouden rede uitvoerig doen
uitkomen, dat de strijd tegen de can-
datuur van dr. Kuyper niet geldt diens
persoon aan wiens groote gaven en
talenten de spreker gaarne hulde bracht
maar aan het door dezen staatsman
in praotjjk gebrachte stelsel, waardoor
de natie niet vereenigd, maar verdeeld
wordt. Tegen dat stelsel was ook in
1905 de strijd gerioht. Zjjn weder-op-
tïeden als leider in de Kamer zou het
ministerie moeten nopen de gematigde
ea verzoenende politiek te laten varen
Knyper's streven is niet slechts leider
van de anti revolntionnaire partij maar
der geheele rechterzijde te zijn.
Wat zjjn eigen optreden in de Kamer,
bjj eene eventuee'e verkiezing, betreft,
wees epr. er op, dat een groot deel van
sjjne belastingvoorstellen door den
iegenwoordigen minister van financiën
opnieuw zijn ingediend. Toch met eenig
verschilspreker zelf had verlaging
van den suiker-accjjng voorgesteld in
het algemeen belang, en daartegenover
als vergoeding eene verhooging van den
janever accijns minister Kolkman ver
hoogt ook den jenever-accijns, maar
stelt de vurlagirg van den suiker aoejjns
uit tot een nadere toekomst.
Inzake de militaire quaeeiie verschilt
spreker van messing met het tegen
woordig ministerie. Hij ie nog over
taigd, dat de plannen van minister Staal
in 'a lands belang waren en een aan-,
zienlijke bezuiniging zouden opgeleverd
hebben dat is echter te niet gedaan
door minister Sabroa.
Eobter afgescheiden van dit en andere
verschilpunten blijft spreker de eandi-
datuur Kuyper ernstig bestrijden, en
dringt hij aan op handhaving van de
oude spreuk onzer vaderen eendracht
maakt nacht.
Jfar. mr. A. F. de Savornin Lobman,
lid der Tweede Kamer, heeft in een
vanwege d® ehristeljjk-historisehe kies
vereeniging te K-jverdal gehouden ver
gadering zijne aangekondigde rede ga
honden, ter aanbeveling van de candi-
dfsst-Kuyper. Do spreker herinnerde,
dat hij meermalen dr. Kuyper heeft
bestreden. De politieke toestand eiecht
esïster samenwerking met de anti-reyo-
lutionnaire partij en daarom bas bij de
osadidatuur van dr. Kuyper van gan-
aefaer harte steunen.
Advies van den Raad van Defensie.
Daar bljjkens missive van de ministers
vaa oorlog, van marine en van binnea-
laadsebe zaken tegen openbaarmaking
van het advies van den raad van de
fensie in zake nadere wijziging der
militiewet 1901 geen bezwaar bestaat,
is daartoe alsnog overgegaan.
Kaar het Duitaeh.
85.)
Heden had het slechte weer haar
verhinderd om den tuin in te gaan.
h den afgeloopen nacht had de storm
het ongelukkige atuk papier uit de
spleet geblazen en onder den pereboom
Mergeworpen. De kleine Lili was daar
juist heengegaan om de afgevallen
trachten op ta zoeken. Laura rist,
dat het tussohen haar en Edgar tot
«sn breuk moest komen, maar zij
'reeede dat de zaak te vroeg ontdekt
Verd en het ook tot een breuk tusBchen
user en Sodolfo mooht komen.
Galukfeig voor baar was het ditmaal
sleehts een visitekaartje, dat de Itali-
suu in de spieet gestoken had. De
Vsinige regels begonn-n met: Mijn
'ssder geliefde I" en eindigden met:
«Voor eeuwig de uwe." Eigar las de
Blpens genoemd advies heeft de
raad in de eerste plaats bezwaren ont
wikkeld tegen de tweeledigs inljjving
van de infanterie, vooral wat betreft
de vorming van het kader, waarom
trent wordt opgemerkt, dat aan de
ontwikkelde bazwaren deels kan worden
tegemoet gekomen door in artikel 109
te bepalen, dat zij die zich voor kader
vorming hebben aan gemeld of daarvoor
zijn aangewezen, steeds tot het blijvend
gedeelte zullen behooren, Yoor de
vesting-artillerie worden de nadeelen,
die uit de toepassing der wet zullen
voortvloeien, grooter geacht dan voor
de infanterie, meer bijzonder ten aan
zien der schietoefeningen in de leger
plaats hg Oldebroek en de onvoldoende
opleiding tot bijzondere artilleristisehe
funotiën, die bij de vesting-artillerie
van groote beteekenis zijn.
Ten aanzien der genietroepen worden
voor de najaarshelft aeht-maanders
groote bezwaren g< vreesd, met betrek -
king tot het nut der oefeningen, meer
bepaaldeljjk in de legerplaats bij Zeist.
Als algemeens opmerking moge ook
nog gelden daf, wat oefeningstijd be
treft, de najaarshelft 8-meandcrs in
veel ongunstiger omstandigheden komt
ta vsikeerea dan onder het huidige
stelsel het geval is, eensdeels door de
zooveel kortere dagen, anderdeels door
de ongunstige weersgesteldheid gedu
rende een groot gedeelte van het tijd
vak waarin zij voor eerste oefening
ouder de wapenen is. Ook tegea het
onder de wapenen komen van de lo-
telingen der bereden artillerie tegelijk
met de voorjaarshelft der infanterie,
dus half Maart, bestaan groote bez va
ren. Men keert terug tot een ey-taem
dat reeds vroeger bij de bereden artil
lerie heeft gegolden, doch hetwelk als
ondeugdelijk ie verlaten. Kaar 's raads
gevoelen zou het mogelijk zija het
beginsel van tweeledige inlijving in de
wet te handhaven en toch de lotelingen
der bereden artillerie eerst in Ootober
onder de wapenen te doen komen zon
der in het bezwaar te verva'Ien, dat zij,
na hunne betrekking te hebben opge
zegd, van Maart tot Ootober met verlof
werden gezonden. Hiertoe zou hat
noodig zijn de wet in dier voege ta
wijzigen, dat de aanwijzing en indes-
ling voer alls korporaals tijdig ge
schiedde vóór het eerste tjjdstip van
opkomst in Maar'. Met betrekking tot
de zeemilitie wordt het wetsontwerp
geacht te geven een verbetering van
den bestaanden toestand, die dankbsa'
zal worden aanvaard.
Het ontwerp, zooals het daar ligt,
zou volgens den raad'zjjn een schrede
a'hterwaartd op het gebied van's lands
defensie.
Mocht men echter ©en proef met
het voorgestelde stelsel wensohelijk
achten, dan zou daarbij met het vol
gende rekening moeten worden gehou
den lo. de opkomst voor eerste oefe
ning der miliciens van de bereden ar-
woorden zonder een oogenblik te ver
moeden, dat deze tot zijn verloofde
gerioht waren.
De jonge da nes hadden intusseben
Lili weggezonden. Edgar bleef lang
wegeindelijk kwam hjj terug, maar
hij zag er zoo veranderd uit, dat Laura
sidderde. Zijn wangen waren bleek,
zijn lippen wit en zijn gelaat verried
een diep smartelijke gemoedsaandoe
ning.
Ku waar is de brief vroeg
Fanny zondeE van haar borduurwerk
op te zien.
Ik heb hem gelezen en verscheurd,
luidde het antwoord. Zijn stem klonk
dof en treurig.
Hjj bemint haar dus toch, dacht
Elisabeth. Hij wil haar geen verwij
ten doen en zelf buiten alle moeilijk
heden blijven.
Op een regoneehtigen dag behoort
njen niets te verscheuren, dat dienen
kaa om de verveling te verdrgvjn, zei
Fanny weer. Ea aan wie was de brief
gerioht
Aan een jonge dame, wier schuld
alleen bestaat in haar jeugd en oner
varenheid, daar ben ik van overtuigd,
k hoop, dat ze mjj zal gelooven,
tilleris blij we geregeld zooals dit thans
het geva! is2o. de gelegenheid tot
opfeaing in de legerplaats bij Harskamp
worde in dier voege uitgebreid, dat de
nsjaarsheift 8 meanders der infanterie
in da gelegenheid is schietoefeningen
aldaar te bonden 3o. da tweedeelige
inlijving worde beperkt tot het wapen
der infanterie4ot- artikel 109 der
militiewet worde gewjjzigd in dier
voege, dat zij die voor kaderopteiding
worden aangewezen of zich daarvoor
hebben opgegeven, tot het blijvend ge
deelte zullen behoorenterwijl het ten
slotte alle aanbeveling zal verdienen
om den toestand van het beroepskader
aan eene herziening te onderwerpen,
waardoor waarborgen worden verkregen
dat het groote, en te verwachten toe
nemende, verloop van dat kader zal
ophouden.
Ba rechtstoestand der ambtenaren.
Kaar aanleiding van het ontslag der
j drie gemeente ambtenaren te Amsterdam
j heeft het ,K. v. d. D.' geïnformeerd hoe
het staaf met de in 1903 door den
j minister Kuyper toegezegde regeling
van dien rechtstoestand. Het blad deelt
mede, dat de m; sister van justitie den
19tn Siptember j.l. aan het bestuur
van den Bond ter verkrijging eener
wstteljjke regeling van den rechtstoe
stand der burgerlijke ambtenaren heeft
verklaard, dat de zaak aan de verschil
lende departementen in onderzoek is,
maar het ontwerp nog niet een voor
publicatie gesohikteu vorm bereikt heeft.
De vier wethouders hadden vóór de
stemming de raadszaal verlaten.
Het opzienbarend ontslag.
De gemeenteraad te Amsterdam beeft
gisteren behandeld een motie van den
heer Ketelaar, waarin het door Burg.
ea Weth. gegevea ontslag aaa de ge
meenteambtenaren Buriks, Huiden ea
Smit wordt afgekeurd on de vraag werd
gesteld of Burg. en Weth. bereid zijn
de ontslagen gemeente-ambtenaren weder
in dienst te nemen.
De motie werd door den voorsteller
zelf verdedigd en ook de heer Wibaut
achtte het gegeven ontslag vierkant te
staan tegen het belang van de gemeente,
die bezig schijnt de gemeente-ambtena
ren te maken tot gemeente slaven.
De Voorzitter verdedigde de houding
van Bnrg. en Weth. Esn aanslag op
de vakorganisatie ie bet onslag in het
geheel niet. Spreekt men van reactie,
de voorzitter vindt h9t goad. Doch dan
zu'len Burg. en Weth. dat woord zoo
opvatten als reageeren op het pogen
van enkelen, die hun positie als ambte
naar misbruiken ten eigen voordeels en
ten koste van Amsterdam's burgerij.
De motie-Ketelaar om Burg. en Weth.
uit te uoodigen de ontslagen ambtenaren
in hun vroegere betrekking te hersteller,
vterd hierna in stemming gebracht en
verworpen met 28 tegen 10 stemmen.
Allen de sociaal- en vrijzinnig-demo
craten met den heer Simons stemden
voor.
wanneer ik z?g, dat bet zeer gevaarlijk
is, geheime briefwisseling te onder
houden. Wanneer deze ernstige waar
schuwing voor die joage dame niet
voldoende is, dan heb ik mij in haar
zeer vergist.
Eu begon Laura hem te begrijpen.
Elisabeth begreep er echter niets van.
Zij verwonderde zich er over, dat
Edgar de trouweloosheid van Laura
zoo ernstig opnam en nu een toon
aansloeg, alsof hij tot vreemden sprak
nog minder begreep zij Laura, toen
deze op Edgar toetrad eu haar valsche
band vertrouwe'jjk op zijn schouder
legde.
Ik behoef wel niet uitdrukkelijk
te zeggen, dat mevrouw Bsrgenau liefst
onkundig moet gelaten worden van
deze aangelegenheid, sprak Eigar.
De jonge dames beloofden te zwij
gen en Laura, die wilde weten of haar
vermoeden juist was, voegde er bij
Zeg eens juffrouw Möilar wilt ge
ook belo ven te zwjjgeu
Op hetzelfde oogenblik, dat de on
schuldige Elisabeth wilde verzekeren,
dat zij het geheim niet zou verraden
zeide Edgar kortaf
Zy zal zwggen, daar sta ik borg
Militaire berichten.
Ter bevordering van het vrijwillig
verblijf onder da wapenen van milioiens
bij de bereden korpsen warden prem ëa
toegekend van f 15 voor elke 3 maanden
in werkeljjken dienst doorgebracht. Voor
zooveel die miliciens zich verbonden
tot een onafgebroken vrijwillig verblijf
van ten minste 3 maanden wordt hun
soldij niet met 5, doch mat 7 cents per
dag verhoogd.
De minister van oorlog is gemach
tigd aan manschappen en kaderle
den van Weerbaarheidavereenigingen
en Weerbaarheidskorpsen gelegenheid
te geven om te worden toegelaten tof
een militaire verbintenis voor ten hoogste
zss weken bjj een der korpsen van bet
leger. Tot die verbintenis worden niet
toegelaten personsen die by de militie
zjjn ingeljjfd. De aspirant moet Ksder-
lander zjjn en den leeftijd van tenminste
18 jaren hebben bereikt.
Rijksproafitation voor bouwmaterialen
De Vereeniging van Ked. Kalksteen-
fabrikanten en andere vereenigingen
en vennootschappen, die ten doel hebben
het fahriceeren van en het handel drjj zen
in bouwmaterialen en do bevordering
van de belangen van industrie en handel
in verschillende hou stoff >n, hebban een
adres gezonden aan den minister van
landbouw, ny verheid en handel, naar
aanleiding van hst rapport der Staats-
eommissie, welke advies hoeft uitge
bracht betreffende de oprichting van
een rgksstation voor physisch-technolo
gisch onderzoek. Adressanten verklaren,
in tegenstelling met hetgeen hot rapport
daaromtrent zegt, dat de tegenwoordige
toestand niet voidest sa industrie en
handel zeer beslist voor bouwmaterialen
een ijjksproefstatiou zeer noodzakelijk
achten. Ka dit ta hebben toegelicht,
verzoeken zg den minister, niet af te
gaan op het advies der Staatscommissie,
maar daarentegen maatregelen te nemen
om ten spoedigste over te gaan tot hst
cpriehten van een rjjksprosfstatioo tot
onderzoek van bouwmaterialen, welke
oprichting h. i. zoowel in het directe
belang van dan Staat, provincies, ge
meenten en andere publieke lichamen,
als in het algemeen belang en dat van
nijverheid eu handel, zóér urgent ia
te achten.
De opbrengst van de voor enkele
jaren ten behoeve van de weesinrichtiag
te Keetbosch geopende nationale eo!
lecte tot delging van een schuld ven
f 109 000, is thans tot dat bedrag ge
stegen.
Kaderiand ®n Vaaaraala.
Zoo vaak men van Venezuela spreekt,
van de geologische ea politieke veran-
voor.
Deze woorden en nog meet de toon
waarop zjj werden uitgesproken, deden
het goede meisje ontstellen, ©sloofde
Edgar, dan dat zij P Keen, dat
was niet mogeljjk
Op dit oogenblik riep mevrouw Bot-
genau haar en in de pgaljjkste onze
kerheid moest E'isabeth aan haar da-
geljjksohe bezigheden gaan.
Dreigend en onbeantwoord stond
haar de vraag voor den geest, of men
haar verdacht van die geheime brief
wisseling, of men haar dus verwisselde
met Laura. Deze vraag pjjnigde haar,
die onzekerheid drukte loodzwaar op
het goede meisje. Uiterljjk viel er niets
ongewoons aan haar te bespeuren, nie
mand vermoedde wat in haar gemoed
omging.
Aan tafel wierp Laura geen enkelen
blik naar de plek, waar E'isabeth zat.
Bovendien had de ontsteltenis haar
eetlust verdubbeld en liet zjj haar
wjjnglas tweemaal door O.to vol schen
ken.
Fanny was trotsoh van aard en schonk
aan Elisabeth zilden veel aandaoht. Zg
stelde zich altjjd aan als de meerdere
van de gouvernante, vandaag echter
deringen, welke dat land geteisterd
hebben, van zijn presidenten en pre
tendenten en vin de Europeesohe han
delsbelangen in dit merkwaardige land,
heeft men steeds slechts de kuststreken
op het oog, de sfaer van invloed van
de Venezolaansche spoorbaan ea da
enkele kuststeden. Kimmer boort men
spreken over het binnenland met zyn
enorme schatten aan wouden, met zgn
majestueuze stroomen. Het kaa daarom
(en vooral met het oog op de verwik
kelingen van ens land met Venezuela)
ejja nut hebben te hcoren wat de
Amerikaan G. ;L. M. Brown ven Ve
nezuela zegt, te meer omdat er ook iets
uit te leered valt aangaande Castro en
zgn politiek.
Bedroevend zegt Brown ie d®
leegte langs de door de natuur met al
haar schatten begiftigde oevers van de
Orinoco. Over een afstand van 200
zeemijlen, tuasohen San Fernando eu
Bolivar, ziet men slechts weinig neder
zettingen van eenige beteekenis en tooh
ie dit nog het meest bevolkte gedeelte
van den stroom. Er wonen daar in hef
geheel misschien 2000 kolonisten, maar
de meesten verkeeren in een toestand
van armoede en in zoo primitieve om
geving, dat zg eer op wilden dan op
sesehaafden geljjken.
De ladiaaeu, die men voor het uit
buiten van den gummivoorraad eo an
dere producten der wouden niet kan
ontberen, zgn door den mislukten land
bouw en doordat zij in dit laad hoe
genaamd geen rechten bezitten, ooe
vervuld van vrees en haat, dat zg zioh
geheel terugtrekken in de ondoordring
bare wildernis van de aan Guyana gren
zende streken, en lieve; groote omwegen
door de wouden maken dan den Ko
ninklijken waterweg, de Orinico, te be
varen. De blanke kolonisten zjjn door
de talrijk® revoluties verarmd, gedood
of uitgeweken, en hun die nog sjjn
gebleven wordt door de politiek van
vijandschap tegen alle vreemdelingen
van president Castro het leven zoo zuur
gemaakt, dat zij ook niet Jaag meer
zullen blijven.
Maar het meest krasse voorbeeld voor
de rooversmanieren in dit laad ie de
wijze waarop de scheepvaart op de
Orinoco wordt uitgeoefend. Voor Beka
pen van vreemde nationaliteit is hef
kanaal van Maoareo, de eenige goeds
en veilige waterweg van Trinidsd
naar het binnenland, verboden. Allocs
de schepen van de Grinoco-stoomvaact-
lijn mogen er gebruik van makes.-.
Eveneens mogen alleen deze booten
aanleggen waar zij willen, de overige
slechts in de vrjjbaven Cindad-Bolivar
en in den Instates tijd ook in een on-
beteekenende haven van de Delta, welke
echter alleen geschikt is voos het ent-
van vee.
Alle audere plaatsen zjjn voor
vreemde schepen verboden. De genoemde
stoomvaartmaatsohappjj, waarvan Gastro
een der voornaamste aandeelhouders it,
vermeed zjj alle aanraking met haar,
Met tegenz'n en zonder het gewone
vluchtige „dank ul* nam zjj aan, wat
Elisabeth haar aan tafel overreikte.
Edgar soheeu in gepeins verdiept,
terwjjl E'isabeth aan tafel zat, zoo
bleek en strak als een marmeren beeld.
De jonge baron meende, dat deze om
geving haar thans geheel ouversehillig
was en dat haar geiaohten bjj Fiorelli
vertoefden. Daarom was hg dubbel
vriendelijk en voorkomend tegenover
Laura.
Voordat E'isabeth naar haas ka
mertje ging was haar twjjfel tot zeker
heid gewordenmen geloofde dat zjj
de jonge dame was, die geheime brief
wisseling onderhield. Allerlei gedachten
en plannen vlogen haar door het hoofd.
Tot wie zou zjj haar toevlucht nemen f
Wie sou haat recht versohaffen Met
Edgar kon ze niet spreken, zelfd Gar-
mela had haar tegen hem gewaar
schuwd Zou zjj zioh tot de signora
weaden t Beads eeumaal had deze haar
klachten schertsend afgewezen en bo
vendien was zjj Bodolfo'd zuster.
(Wordt vervolgd).