Dekens
De Gouvernante.
Ipzending «at
ÜNÖS
SAJET
M UALCIiEllEV.
463
1908.
1 September.
Maande
Bü te Courant behoort een IiiivoeaseL
in
tarnt V n êt
FEUILLETON.
Itefepês Courant
Mt gil. Zondtjsblad,
Jtaftyfe Btocmleziff.
F. JANSEN.
fASSGHIMG.
a d 8.
is de veordaal'gate en de
beste van alle bestaande
soorten. Iedere knot is
ovenstaand gedeponeerd
idelismerh.
do meeste Winkeliers.
PRAMD1ENST
dogen-Middelburg v.y
gen 4.40f 5.50f 7.55»
.50f 12.80* 1.15§ 2.—*
15§ 5.—=* 5.50g 6.55*
0§ 10.85.§
ran de Eemiae.
van de Zeilmarkt.
ran bet Badhuis,
burg 5.15f 6.25f 8.40*
18.30§ 1.15* 2.—2.45*
-§ 5.50* 6.55§ 7.50"
.85* ii.ie.f
verder dan tot de Be
de Zeilmarkt.
bet Badhuis,
treinen, vertrekken
der van het Bad-
(Station) 6.22, 9.20,12.15,
n 11.15 Het vertrek van de
aal Krugerstraat en het
5,10 en 13 minuten later,
arg :6.25, 9.23, 12.18,2.68,
.18.
rka naar Domburg 6.45,
I, 6.—, 8.40 an 11.40.
(naar Vlissingen en Mid-
7.40, 10.40, 1.35, 4.16,
erke (naar Vlieringen en
4, 8.30, 11.29, 2.24,5.04,
IE HAVEHDIEHST.
en: na. 6.6.20, 6.45
9.30, 10.—, 10.20,10.40,
.12.—, 12.30, 1.—,1.30*
25, 3.55, 4.30, 4.50, 5.20
7.85, 8.20.
«nsluia: yin. 6,10, 6.30,
9.15, 9.50, i0,10, 10.80,
1.50. Hm. 12.10, 12.45,
0*. $.10*, 8.40, 4.10, 4 .49
80, 7.06, 7.25. 8.—, 8.®1
en vallen des Zondags uit.
ISTSH-SCHELDi
r 1908.
Ij ka.
a) b) nm. 3,23 e) en 6,15 d)
15 a) nm. 3,50 o) en 0,45
1,55 a) en 4,45
3,23 au 8.15 d) h).
linuten na het vertrek vaa
inskerke n. Neuzen vm. 8,30
eskens, Borssele en Neuzen
Breskans, Borssalan ea
ran de boot van 10.25 uit
k d a g e n van 1® April
71 2.22
f 0.9
f 0.33
+12.40
0.51
8.51
7.56
8.21
5.33
7.33
5.55
0.36
6.30
i
7.27
8.18
7.25
7.58
8.48
8.29
9.14
f 9.51
10.1
fio.ll
0 9.28
9 9.55
1
1)
4 10.8
4 10.28
10.36
f10.51
11.3
til-'6
bir^, Z iLi-DiitAah.Ua 1, rishtia
Roosendaal-Lage Zwaluw®.
2,6
6.17
1.29
8.3
3.5
7.16
3.33
7.47
3.54
8.1
4.03
8.16
f Rijden aU*90
doe Zoadag® vaj
7 Juai tot 'f
September®®®1»
16 Aogeitd»* -
Mo® 211.
VLISSINGSCHE C61IKA1T.
Prijs per drie maanden f 1,30. Franco per post 1,50.
Afzonderlijks nummers 5 cent» M ;n abonneert uieh bij alle B-rek-
handelaren, i'ostdireeteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DB VELDE Jr., Kleine Maikt.
ADVERTENTIËN: van 1—4 re ;eis Q.4>\ Voor e h an regel
ineer 10 cent. Bij directe opgaaf vim driemaa' plaatsing -rzelfda
t-dvertentie wordl de prijs slechts tweei naai berekent!. Groote letters
tn cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepliooniiuinmer 10.
Abonncments-Advei'tcnticn op zeer voordeel if voorwaarden.
In den tegenwoordigen tijd wordt
onder medici zoowel als onder het groote
publiek veel gedaan tegen en geschermd
met besmetting. Allerlei maatregelen
worden genomen om overerving van
ziekte te voorkomen en daarom valt het
des te meer te verwonderen, wanneer
er niet meer gewezen wordt op het
besmettingsgevaar dat er kan uitgaan
van den mond. Wel wordt er sterk op
gewezen steeds de handen zuiver te
houden en met anti septische vloeistoffen
te wassehen, maar van de zuivering van
den mond wordt zoo goed ais geen
notitie genomen. Da meeste mensehen
danken al verschrikkelijk veel te doen
gle zij 'a morgens bij het opstaan een
borstel largs hun tanden strijken, of den
mond een beetje met water spoelen.
Dat dit niets waard ie, zal uit de vol
gende regelen wel bljjken.
Wat hebben wij te verstaan onder
een goede mond verpleging, hoe moet ze
uitgevoerd worden f
Om deze vraag te beantwoorden zullen
we even in 't kort nagaan, welke deelea
van den mond speciaal verpleging en rei
niging behoeven, leder weet dat zich in
den mond of liever gezegd in de mond
holte (daar de mond eigenlijk is de
opening tuseehen de beide lippen) be
vinden de kaken met de tanden en
kiezen, de tong, de amandelen, het
harde ei zachte gehemelte en de huig.
Daar naast aan eiken kant drie speeg-
selklieren, twee schuin onder de tong
en de derde voor het oor. Deze laatste
is dikwjjls de zetel van de alom bekende
„bof*. De tanden en kiezen staan in
kleine holten in de kaken en zijn zóó
geplaatst, dat ze onderling een boog
vormen. In overeenstemming met bunne
functie is bunne gedaante, de snij tanden
rijn bjjtelvormig, omdat daarmede bet
voedsel afgebeten moet wordende
hoektanden die bij den mensoh het werk
van de snijtanden ondersteunen, dienen
bjj sommige diere», als zwijnen, olifan
ten e.a., om het voedsel vast te houden
en zijn daarom dolkvormig.
Da kiezen dienen uitsluitend om het
voedsel fjjn te malen, zjjn dos vlak en
Naar het Duitsoh.
1.)
Ia den Rozenburger Blottain te Ko
penhagen zat op zekeren dag op een
afgelegen bank een klein, tenger meisje
van omstreeks zes of zeven jaar. De
kindermeid was verdiept in een boek,
dat ze voor haar heer gehaald had, en
maakte zich niet moeilijk om de kleine
E'ieabeth, die met grooten ij ver kastanjes
aan aan touwtje reeg. Daarbij zag de
klsiae vol verlangen naar al de vroolgke
kinderen, die om de fontein speelden,
an nu en dan trok zjj de kindermeid
met een vragenden blik aan haar rok.
Be meid was eobter zoo in het boek
Verdiept, dat ze geen aandaoht schonk
aan den stommen, bescheiden wenaob,
Elisabeth speelde maar weer voort,
voorzien van groeven en verhevenhe
den, De tand onderscheidt zich van het
andere been om zijn groote hardheid.
Hij is zelfs harder dan staal. Daarom
is het zoo ongemotiveerd om bang te
zijn, dat men bjj reiniging jn tanden
zal beschadigen. In bet inwendige van
den land lcopt een fijn zenuwtakje, dat
ons soms trakteert op een onaangenaam
uurtje kiespijn. In onder- en boven
kaak hebben de tanden nagenoeg de
zelfde functie te vervullen. De boog
echter die de bovenkaak vormt, ia
kleiner dan van de onderkaak. Toch
steken de tanden uit de bovenkaak uit
buiten die van de onderkaak. Dit komt
omdat de boventanden schuin naar voren
staan. Bij sommige menaohen ia dit
zoo sterk, dat de lippen niet op elkaar
kunnen gebracht worden. De tong
eohuift het voedsel bjj het kauwen
tussohen de kiezen. Haar hoofdfnnetie
is de klankvorming bij de stem. Van
daar de uitdrukking „tongval." Alle
deelen, behalve de landen, zijn bekleed
met een sljjm vlies, waarin verschillende
sljjmkliertjes en fijne bloedvaten zitten,
zoodat gemakkelijk bloeding optreedt.
De mond heeft gewichtige functies
voor het lichaam te vervuiler. Hij dient
om het opgenomen voedsel geschikt te
maken voor de maag. Wanneer de neus
verstopt is, moet door den mond adem
gehaald worden, wat zeer slecht is,
omdat de lucht dan direct onverwarmd
en oiigereiiiigd in de longen komt. De
spijzen moeten in den mond goed fijn
gemaakt worden, wil de maag ze kunnen
verwerken. Daarom moet een hoofdregel
zjjn bjj het voedenlangzaam
eïea en goed kauwen.
Tusscben de tanden zijn kleine tus-
scbenruimten. Het is te begrjjpen dat
daartusschen kleine voedseldeeltjes bljj-
ven zitten, die door het speeksel worden
geweekt, waardoor een voortreffelgke
voedingsbodem ontstaat voor bacteriën,
welke in den mond aanlanden. Door
deze bacteriëi ontstaat gisting. Dit
heeft tengevolge de vorming van een
zuur, dat den tand aantast („wolf").
Wanneer er eenmaal een opening in den
tand is, worden er kalkzonten afgezet,
die zich met de zoutdeeltjes vereenigen
en zoodoende het tandsteen vormen.
Dit tandsteen dringt het tandvleesoh
langzamerhand weg en maakt zoodoende
dat de tand los komt te staan, wat na-
een liehten zucht loozende. Zij was zoo
druk met haar kastanjes bezig, dat zjj
in het geheel niet bemerkte, hoe een
vreemd uitziend wezen op haar toetrad
en haar opmerkzaam aankeek.
Dit was een meisje, dat ééa of twee
jaar ouder kon zjjn dan Elisabeth, doch
het vreemde kind was veel grooter en
magerder. Hef was onbegrjjpeljjk, hoe
dit zigeunerachtige, in lompen gehulde
schepsel in den slottuin gekomen was.
Immers, boven de poort kondigde een
groot aanplakbiljet aan, dat sleehts aan
„fatsoenljjk gekleede personen" de toe
gang veroorloofd was. Had de wachter
aan den ingang zioh door de groote
zwarte oogen van het kind laten beko
ren en de armoedige kleeding over het
hoofd gezien P Daartoe was het kind
toch nog niet groot genoeg. Wellicht
was het behendig onder zijn arm door-
geslopen, terwjjl hjj daar droomerig
stond en aan zijn ouderljjk huis en
aan zjjn liefje dacht.
Geef mij een paar van je kris-
tanjers, zei bet kind met een vreemden
tongval tot het kleine bleeke meisje
op de bank.
Elisabeth keek verschrikt op en haar
eerste gedachte was, dichter bij de
tuurljjk weer tot gevolg heeft het
sleohte bauwen en fijnmaken van het
voedsel. Een zorgvuldige mond reiniging
heeft dus tot opdrachtlo. alle spijs-
resten zorgvuldig te verwijderen, en
2o. de ontwikkeling van bacteriën en
de gisting tegen te gaan. Hiertoe staan
ons vele middelen ten dienste, voorna
melijk mechanische borstels, tanden
stokers en -poeders, mondwaters, zijden
draden enz. De tandenstoker moet de
achtergebleven voedselresten verwjjde-
ren. Ze moet dus dun zjjn en spits,
maar niet kunnen verwonden. Daarom
zjjn metalen of beenen voorwerpen af
te keuren. Zeer ondoelmatig is bet om
spelden te gebruiken, want eerstens
kunnen de pusten afbreken en vervol
gens zal bij voortdurend gebruik lang
zamerhand het tandivoor beschadigd
worden. Hef onschuldigst zjjn de
schachten van vogelveereD.
Deze zijn week en dun en tooh niet
al te slap. Bij dicht op elkaar staande
tanden is het soms noodig van egden
draden gebruik te maken. Het spreekt
van zelf dat deze voorwerpen rein moeten
zijn. Ernstig is te waarschuwen voor
het gebruik van dergelijke instrumenten,
die in hotels, café's enz. op tafels staan.
Deze worden eerst door den kellner
vastgepakt, dan staan ze den geheelen
dag in stof en worden ten slotte nog
door verschillende gasten gebruikt.
Ieder moet zijn eigen tan
denstoker gebruiken.
Men moet oppasser het gebruik er
van niet te overdrijven, daar dan heftige
pijnen kunnen ontstaan.
De tandenborstel moet een eenigszins
gebogen vorm hebben, en overeenstem
ming met de kaakbjog. Zs worden ge-
woonljjk gemaakt van haar of gummi.
Deze laatste zijn af te keuren, omdat
ze gewoonlijk te dik zijn. Yoor een goede
zuiverheid moet gezorgd worde®. Het
alijm of speeksel uit den mand moet
verwijderd worden. Na het gebruik
moet ze goed kunnen drogen en niet
weggesloten worden in een bakje, daar
ze anders vochtig blijft en zoo een on
aangename luoht gaat verspreider.
Velen zullen tegenwerpen dat het
taadvleesch door het borstelen gaat bloe
den. Dit is echter juist een bewijs van
onvoldoende reiniging. Ie de mond goed
rein gehouden, dan zal men er geen
last van hebben.
kindermeid te gain zitten, toen richtte
zjj haar blik weer naar de vreemde.
Deze keek verlengend naar den hals
band en stak er reeds de hand naar
uit.
Ze heeten kastanjes, niet kristan -
jers, zei Elisabeth vriendelijk.
Het vreemde kind schudde ongedul
dig het hoofd.
- Nu, daar heb je ze, ging de kleine
voort, terwjjl ze den halsband met een
ietwat weemoedigen blik overreikte.
Je kunt het stioer tweemaal om je
hals doen.
Het vreemde meisje greep het snoer
met een luiden jubelkreet aan. Daarna
trad het eenige schreden achteruit, als
of het vreesde, dat de kleine Elisabeth
berouw mocht krjjgen over haar groot
moedigheid.
Het kind bekeek den halsband nauw
keurig. Tussohen elk paar kastanjes
was telkens een mooie gele parel ge
regen het was een praotat I Het raapte
haar manteltje op en stak den hals
band er in. Bij deze beweging kwam
een vreemdsoortige rok te voorschjjn,
die met zooveel bonte lappen versteld
was, dat de kleeding van harlekijn,
daarbjj vergeleken, eenvoudig mocht
Ter wille van da reinheid dient nog
op éen punt gewezen te worden, nl.
wanneer men een nieuwe borstel heeft
gekocht, dan verdient het aanbeveling,
om deze voor het gebruik eenigen tijd
in een antiseptische vloeistof te laten
staan, omdat de borstel gewoonljjfc door
een massa handen is gegaan, wat nie'
erg smakeljjk is.
Ook het tandpoeder dat gebruikt
wordt mag niet sehadeljjk zjjn voor de
tanden. Veel aloali houdende stoffen
tasten zoowel den tand als het tand
vleesoh aan. Daarom zjjn tandzeepen en
tandpa fa's gewoonlgk meer sehadel jjk dan
voordeelig. Het beste is te gebruiken fijn
geklopt krijt met enkele druppsls pa
perman folie. Dit is niet alleen frisoh,
onschadelijk en goed, maar zeer goed
koop. Men gebruikt ook wel eens het
een of andere mondwater, doch de uit
stekende werkingen die de fabrikanten
aan hun produet toeschrijven, zjjn zeer
problematisch en dienen voornamelijk
voor reclame. Year het doel waarvoor
ze moet dienen, kan men even goed
zuiver water gebruiken.
Meermalen daags dient de mond ge
reinigd te worden, b.v. na iederen maal-
tjjd. Het meest nuttig is echter de
reiniging vóar het naar bed gaan. Im
mers overdag wordt bij het drinken nog
wel het een en ander weggespoeld, doch
!a nachts, wanneer de mond niet ge
bruikt wordt, hebben de bacteriën goede
gelegenheid zich te entwikkelen. Een
grondige reiniging zij dus onze laatste
handeling voor het ter ruste gaan.
Is bij gezonden een nauwkeurige
zuiverheid van den mond zeer aanbeve
lenswaardig, voor zieken is het beslist
noodzakelijk. Bg een ernstige» ljjder is
de kans op verzameling van ongerech
tigheden in den mond veel grooter,
waardoor rotting en gisting veel spoe
diger optreden en zelfs een uiterst na-
deeligen invloed op het ziekteprooes
kunnen uitoefenen. Het zuiver houden
van den mond is voorzeker een van da
eerste eisehen die aan een goede zie
kenverpleging gesteld mogen worden.
A.
Nederland es Yeaemela.
Uit Willemstad (Curagao) wordt aan
de „New-York Herald" geseind dat daar
heeten.
Dank je wel, hoor 1 Je hebt me
al je kristankastanjes gegeven, zei
het vreemde kind lachende, en daarbij
werden twee rjjen scherps tanden zieht-
baar, waarvan het verblinde wit eoherp
tegen haar bruin gelaat afstak.
Waarmee zal je nu spelen
Ik kijk naar de fontein, de hoo
rnen, de kleine kinderen daar.
Kom, dan zal ik je eens Men
zien, hoe men grashalmen bjj elkaar
bindt, dat is zeer aardig, zei het arme
kind en ging in het gras zitten.
Elisabeth keek angstig vragend de
kindermeid aan, of zij dat ook doen
mocht. Het verlof werd gegeven en
zij gleed zacht van de bank in het
groen. De meid las rustig verder. Het
was een van die meisjes, die bg „voor
name lui" gewend zjjn. Nu diende z§
bjj de ouders van Elisabeth, eenvoudige
lieden uit den middenstand, bjj wie
zij weinig loon en zelden een fooi kreeg.
Zjj scheen zioh niet verplioht te achten
om op den kleinen oogappel van „haar
volk* te letten en zioh bij haar tjjd-
V9tdrjjf te laten storen, daarom ver
hinderde zjj het kind niet met z 10'n
rmoedig gekleed meisje te spreken.
groote ontstemming heerscht onder de
bevolking wegens uitlatingen van den
heer M. I. Fauel, een Nederlander van
geboorte, lid van den kolonialen raad
en directeur van publieke werken, die
de meening had uitgesproken, dat de
kolonie Curegw niet waard is, dat Ne
derland tegen Yenezuela zou optreden.
Men vreest, altjjd volgens den bericht
gever van de „Herald", dat de bevolking
de aangehaalde beleediging niet zal wil
len verdragen. Er zal een brief worden
gericht tot den gouverneur, waarin wan
trouwen zal worden uitgesproken ten
opzichte van Fauels lidmaatschap van
den raad.
De osderuheiding van dr. Euypar.
Da „Arnh. Ct.° laat zich ia galg-
ken geest uit als de „N. Arnh.
Ct.", het oordeel van welk blad wjj
hebben opgenomen.
De vriiz. domoor. „Arnh. Ot." dan
zegt
Onbillijk dunkt ene het verwjjt, dat
cok nu weder aan het ministerie-Heems
kerk wordt gemaakt wegens de ver-
hefficig van dr. Ktiyper tot den rang van
minioeter van Staat, dat deze, nog wel
hoogste Koninklijke onderscheiding
misbruikt werd als een instrument van
partijpolitiek. Waar organen der rechter»
zjjde, van hun standpunt alleszins be
grijpelijk, in de begiftiging van dr.
Kuypee inet dien eeretitel ziea^de er
kenning van diens „groote verdiensten
voor dea lande", daar is 't toch van die
zjjde waarlijk niets meer dan eeae daad
van rechtvaardigheid, die verdiensten
openljjk te erkennen, terwijl, gelijk neg
wel nimmer zoo duidelijk is uitgespro
ken ais aan de stembus van 1905 ge
schiedde, alle partgen van links sleehts
op dit éése punt eenstemmig waren, dat
het bewind van dr. Kuyper als een
ramp voor bet land te beschouwen was,
Vsa die zijde was daarom wel nooit
eene openljjke erkenning zjjner ver
diensten jegens het vaderland te ver
wachten, hoewel toch zelfs zijn heftigste
tegenstander zal moeten erkennen, dat
dr. Kuyper is een der grootste mannen
van onzen tijd.
Over het eereainbt-zelf van minister
van Staat meent laatstgenoemd blad
De titel van minister van Staat ont
leent meer waarde aan zjjne zeldzaam
heid, dan aan zijne praotisohe beteekenis,
welke inderdaad weinig meer dan nihil
is. In het oog van het publiek stempelt
hjj den drager tot een staatsman van
naam, maai de toekenning van den rang
steunt evenmin op de Grondwet, ais op
eenige andere wst. Volgens een Kou.
besluit ven ouden datum kaï den mi
nister van Staat tijdelijk, met 't oog
op een bepaald onderwerp, zitting wor
den verleend in den ministerraad, maar
Niet lang daarna kwamen twee
kleine meisjes dien kant heen, door
een bediende gevolgd. Zjj schenen twee
4 drie jaar ouder te zijn dan Elisa
beth, maar haar kleeding eu geheele
voorkomen waren geljjk aan die van
nog oudere meisjes. Beiden hadden
een parasol en zij stapten arm in arm
voort. Zoo oud kon Elisabeth zich in
vele jaren niet voordoen.
Zoo dra Elisabeth de beide meisjes
zag, was zij onwillekeurig opgespron
gen sa op de bauk gaan zitten, terwjjl
haar makkertje, die zeer verwonderd
was over hef plotseling onderbreken
van het spel haar met groote oogen
nakeek.
Dat is waarlijk Elisabeth Möiler,
riep het eene juffertje op gemaakteu,
voornamen toon tot haar gezellin, die
met haar lachend voor de bank bleef
staan. Maar hoe onnatuurlijk was die
laohWaar hadden die sohepseltjee
dat reeds zoo jong geleerd I
(Wordt vervolgd.)
