AGAO
mmmm.
Mo. 208.
40s Jaargang.
1908.
3 September.
Dondenia
Van week tot week»
li kiii
imnenlanfeok lerieMen
IENST
FEUILLETON
ERK
n smaak
'ere
o. f 1.60
0.85
0.45
adig.
ddelburg v.v
Of 5.50f 7.55*
O* 1.15§ 2.-*
5.50§ 6.55*
Remise.
Zeilmarkt.
Badhuis.
5f 6,25f 8.40®
5* 2.—2.45*
6.55§ 7.50»
XO.f
"an tot de Re-
markt,
huis.
vertrekken
ii het B a d-
LCBËREN.
6.22, 9.20,12.16,
et vertrek van de
geratraat en het
13 minuten later.
9.23,12.18,2.58,
Domburg 6.45,
.40 en 11.40.
issingen en Mid-
0.40, 1.35, 4.15,
Vliasingen en
11.29, 2.24,5.04,
6.—, 6.20, 6.45
0.-, 10.20,10.40,
12.80, 1.—1.30*
4.30, 4.50, 5.20
10.
6,10, 6.80,
9.50, 10.10, 10.80,
"m. 12.10, 12.45,
8.40, 4.10, 4 .40
6, 7.25. 8.—. 8.S6
a des Zondags uit.
B-SCHELQF
8.
3,23 c) en 6,15 d)
-. 3,50 c) en 6,45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15d)h).
na het vertrek van
n. Neuzen vm. 8,80
Borssele en Neuzen
ena, Borsselen en
ot van 10.25 uit
en van 16 April
■j" 6.33
7.33
fl0.lt
6 f10.61 11.3 fH-16
Ad-Duitschland, ri.ob.tia
^aal-Lage Zwaluw®.
f 9.9
6.51
8.21
-
8.18
7.25
8.48
f 9.51
10.1
i
f10.51
11.3
UISSIMM HL COIIRANT.
Prijs per drie maanden ƒ3 30. Franco per post ƒ150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M :n abonneert rich bij alle Riek-
handelaren, fostdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Mai kt.
m
ADVERTENTIËN: van 14 rebels ƒ0.40. Voor e h ;u regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf v;in driemaa plaatsing ferzelfde
fdvertentie wordl de prijs slechts ticeeinaai berekend Groote letters
tn cliché's naar plaatsruimte.
Vorscliijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooimummer 10.
Ahonnt ments-Advertentiën op zeer wordeelke vooi-waarden.
6.17
6.3
7.18
7.47
8.1
8.15
Rijden alk9"
dea Zondags
7 Jnni tot IJ
September ea
16 Auguitü»»
De jongste staatkundige gebeurtenis
een in Turkije hebben blijkbaar ook
eene toenadering teweeg gebraoht tus-
Beken den Sultan en de prinsen van zijn
huis. Om allerlei redenen lag de familie
onderling steeds overhoop, hetgeen op
den staat van zaken ook al niet gunstig
heeft gewerkt. Grootwaardigheidsbeklee-
dere, die het mei den Bultan of met de
hofkliek niet konden vinden en ver
bannen werden, keeren langzamerhand
lerng. De gewezen Patriarch van
Armenië die, nu twaalf jaren geleden,
bij de vreeselijke slachting onder de
Armeniërs, zijne geloofsgenooten zoo
trouw verdedigde en toen naar Jeruzalem
gebannen werd, keerde .ook van daar
terug, overal met de ondubbelzinnigata
bljjken van vereering ontvangen, zelfs
van de zijde der regeering.
Ook de Tutksohe dames maken vaa
de gelegenheid gebruik om meer aan
het publieke leven deel te nemen. Aan
de politiek deden zij, zooais nu blijkt,
reeds vroeger ijverig mee. Door haren
invloed heeft men indertijd het hoofd
der Jong-Tarkeehe partij, die achttien
jaren lang te Parijs de zaken bestuurd
had, maar door omkoopiug op het punt
stond van terug te keeren, yan diea
noodlottige!! stap teruggehouden en
weten te bewerken dat hij volhardde
tof het goede einde toe.
Dat een volk zoo maar niet ineens
tot andere staatkundige gedachten en
begrippen komt, dat deze moeten rijpen
en politieke opvoeding niet kan worden
gemist, wordt ook in het herboren
Turkije intussohei weer bewezen. Van
waar anders de aanmaning vaa het
Jsng-Turksehe comité aan de bevolking
om zich niet met staatszaken in te
laten Met andere woorden „houd je
maar buiten de politiek wij zullen wel
denken en handelen/ Dat is zeker goed
gemeend en practisch juistmaar
echt constitutioneel is het toch niet.
Heelezaaal gedaan is 't dan tooh in Ma
rokko beslist niet, hoewel Moeial Hafld
nu zoowat overal gehuldigd is, behalve te
Casablanca. Zjjn broeder zit te Pettat
en zou plan hebben om vandaar weer
op te rukken. Ook schrijft men aan zijn
legeraanvoerder M'toegi, het voornemen
toe om eene poging te wagen tot her
overing van Marakesj, aiaar veel ver-
waobting kan men daar niet van hebben
en met hef leger te Bettat z et het
57.)
„Lang kan dit echter niet duren, alleen
reeds wegens de moeilijkheid om le
vensmiddelen te krijgen. Doch wanneer
hg in den afgeloopen nacht de villa
nog bewoonde, den is er kans, dat bij
er den komenden nacht ook nog te
vinden is. Ge hebt gezegd, dat omstreeks
middernaoht van het naaste station een
trein naar Hamburg vertrekt, niet waar
„Ja, dat is dezelfde, waarmee ik
gereisd heb."
datgene dacht eens na. „Bij dag zal
bij wel niet verder reizen. Hij kan dus
alleen met den trein van twaalven ver
trekken."
„Wat zijtge van plan?" vroeg "Wernei
„Mijn verlof is nog niet verstreken,
sa ik heb me nu eenmaal in het hoofd
gezet, dat ik dien Gabori moet pakken.
Hat is wijn ontdekking, dus wil ik
alleen de vruchten oogsten. Binnen
er allertreurigst uit na den jongsteu
veldslag.
De Fransofaen zitten een beetje met
het geval verlegen. Yan Algerië uit
hebben zij, om de krijgshaftige stammen
in bet Oosten te beletten om in Algerië
beweging te veroorzaken, sinds geruimen
tijd twee steden bezet en nu wil Sultan
Moelai Hafid, dat ze die plaatsen zullen
ontruimen, wat heel natuurlijk is, doch
waaraan vermoedelijk tooh wel niet
voldaan zal worden men neemt althans
zijn® voorzorgen tegen een mogelijken
aanval.
De quaestie der erkenning door de
mogendheden, blijft, vrjj natuurlijk,
voorloopig hangen.
Keizer Wilhelm van Duitsehland en
de zjjnen hebben hun hart weer eens
kunnen ophalen aan een schitterend
militair schouwspelde manoeuvres in
Elzas-Lotharinges. Dit Rijksland wordt,
evenals bij ons in der tjjd de genera
liteitslanden, nog altijd beechonwd als
een veroverd gebied, dat behoort te
worden gehouden op voet van oorlog. Er
liggen daar dm ook niet minder dan twee
en een half legercorps, een flink leger
op zichzelf, wel geschikt om er bij de
Franschen den schrik in te houden,
maat minder om een betere verstand
houding tnsschen de oude erfvijanden
te doen ontstaan.
Metz is echter, door de genadige
besohikking des keizers, geen ouder-
wetsehe versterkte plaats meer. De
vestingwallen, die trouwens in de mo
derne krijgskunst niet passen, zijn weg
en de stad begint zieh verbazend uit te
breiden en te ontwikkelen.
Yoor den echt militairen keizer moet
het een verheffend schouwspel zijn
geweest, te Straatsburg de Elzae-Ber
veteranen, soldaten van het Tweede
Fransohe keizerrijk, te zien defileeren
naast die van zijn grootvader uit het
jaar '70. Er waren er die met Napoleon
in Itahë bij Magenta en Solferino tegen
Oostenrijk gestreden hadden er waren
er zelts uit den Krimoorlog, die Engel-
schen, Franschen en Turken in 1853
tegen de Russen en tegen de
cholera voerden.
„Waar militaire geest heerseht
zegt de keizer kloppen de soldaten
harten te zamen." Wij gelooven het
gaarne, maar wensehen toch niet terug
naar die treurige tijden en mogen het
sterk overdreven aankweeken van den
militairen geest niet goedkeuren. Die
den vrede lief heeft mag zeker niet
twee uren vertrekt de trein. Vaarwel,
mjjnheer Werner."
„Neem mij dan mee," verzocht Rein
heid,
De commissaris keek verwonderd op.
„Weet ge wel, dat er gevaar aan
verbonden is
„Juist daarom. Ik vind het vreeselijk,
dat die man in de nabijheid van Lili
Reinhold Werner bleef verlegen in
zijne woorden steken, maar Jurgens
glimlachte.
„Ge verlangt toch naar de beide
terug," zeide hij bobt spottend. „Nu,
wat mjj betreft, moogt ge meegaan.
Vier handen kunnen meer dan twee."
XVI.
„Nu zfjn we er spoedig," zeide Jur
gens en greep boven zijn hoofu in het
bagage net.
Daar had hij niets liggen dan een
stok met een looden knop, dien hij
tussohen de knieën nam.
Reinhold Werner stond aan het por
tiervenster.
Gedurende de reis hadden ze veel
last gshad van de hitte en van stof.
Eerst tegen zonsondergang hadden ze
de raampjes kunnen openen j nu woei
maar met een beetje minder
militair vertoon zou het tooh wel gaan.
't Is niet waarschijnlijk dat de jongste
Turksohe gebeurtenissen ook niet zonder
invloed zullen big ven op den toestand
van Egypte.
Men kent de eigenaardige verhoudin
gen in dit land, in naam Turksoh, be
stuurd door een van Turkije onafhan»
kelijken Khedive, die des te meer
afhankeljjk is van de Eugelsehen, welke
op hun beurt worden tegengewerkt door
de Jong-Egyptisohe partij.
Deze verlangt nu voor Egypte ook
een grondwet, die dan door den Sultan
zou moeten worden verleend, hetgeen
van zelf aanleiding geeft tot de vraag
of van Engelsche zijde hiertegen bezwaar
zal worden gemaakt.
Wij voor ons gelooven dit niet. Zeer
zeker zal Engeland, vooral nu het door
Frankrijk openlijk wordt gesteund, er
nooit aan denken om den weg naar
Indie in de macht van anderen te laten.
Daarvoor zal de geduchte Sriteche
marine desnoods wel behoorlijk zorg
dragen. Maar aan de ontwikkeling van
het treurig misdeelde land, dat eenmaal
zulk een groote rol in de wereldge
schiedenis speelde, heeft het Engelsche
bestuur weinig gedaan en inwendige
hervormingen zouden het zeer te stade
komen.
De droom van hen, die nu reeds een
machtig Turksoh rijk zien, opnieuw
een en ondeelbaar en geducht voor de
wereld en dat dus ook Engeland zou
kunnen dwingen om het klassieke land
der pyramiden te ontruimen, zal tooh
zeker wel blijken bedrog te zijn.
Vermoedelijk is de volgende week
aangewezen om de spannende Congo-
quaeetie teneinde te brengen, In plaats
van vacantia te houden, occupeert de
Belgische Senaat er zieh thans mede en
wel met bekwamen spoed, want door de
afdeelinges is reeds een gunstig rapport
uitgebracht en besloten is de behandeling
der zaak niet uit te stellen, maar deze
week, vermoedelijk Vrijdag, da beraad
slagingen te openers. En de regeering
kan zich wel op hare groote overwinning
voorbereiden, die België tot een van
de voornaamste koloniseerende mogend
heden der wereld zal maken. Zij kon
omtrent de gezindheid der mogendheden
de meest geruststellende verklaringen
afleggen en zelfs op een volkomen
sohikking met Engeland voiledig uit
zicht geven.
er een koele nachtwind, en tussohen
het geratel der wielen hoorde men hef
geruisch yan boomen.
„Hier is het bosch", zeide Reinhold
Warner zacht. „Toen ik de eerste maal
hier langs reed, zat ik met hem alleen
in de cour.é. Ongeveer op deze plaats
brak de as van onzen waggon, en toen
die begon te slingeren, greep hij mjj
bij den arm. Misschien deed hij het ook
eenige seconden vroeger, en had hij
het op mij voorzien."
„Dat is mogelijk," antwoordde Jur
gens kortaf.
Hij stond nu ook op en kwam naast
Werner staan De trein reed tegeneen
helling en verminderde daarom zijne
vaart.
„Wat komt er nu f"
„De woning van den baanwachter,
aan den raad van het bosch. Dan een
groep elzanbooman met de villa in het
midden, en eindelijk hat station."
„Waar is dat besohadigde venster
luik?"
„Links op den hoek, die naar den
spoorweg is gekeerd. Het gat is bo
venaan."
„Goed 1 Wjj zullen zien. Daar komf
het huisje van den baanwaohtar/
Het is wel opmerkelijk dat de regee-
ring spreekt van een zjjn „zoo goed
als van de baan". Zij bedoelt daarmee
de quaestie met dit land. Ongetwijfeld
zal Engeland zoo lang volhouden tot
het staat voor een voldongen feit. In
dat opzicht beeft de Britseha staatknnde
zioh nooit verloochend maar men zal
eindigen met het hoofd in den schoot
te leggen, omdat men, alleen staande,
nu eenmaal niet anders kan.
Vaderland en Venezuela.
Uit Curagao wordt aan de „N. R.
Ct." geschreven
Volgens loopende geruchten zou de
generaal Rolando, de leider der liberalen
in Venezuela, trachten in hef buitenland
in het bezit te bomen van geweren en
ammunitie, ten einde door een revolutie
den president te verjagen, maar de groote
moeilijkheid is wapens ingevoerd te
krijgen. Hierin zou Cursgoa behulpzaam
kunnen zijn door het eiland open te
stellen voor den uitvoer hiervan, en
reeds heden zag ik een verzoek, onder
teekend door veie inwoners, gericht aan
den gouverneur, om zijne bemiddeling
in te roepen het in deze richting te
willen sturen. Het zou een groote moei
lijkheid zijn tegenover de andere repu
blieken Haïti, St. Domingo en Colom
bia, om een waarborg te hebben, dat
de wapens alléén naar Venezuela ver
scheept worden, en mooht het zoover
komen, dan zal een zeer strenge oontr&'e
hierop noodzakelijk zijn maar daarvoor
zal dan wel gezorgd worden.
Om de aast te doen overloopea is
hier heden bericht ontvangen, dat voort
aan alle schepen, uit Cutapao naar Ve
nezuela vertrekkend, niet meer behoeven
uitgeklaard te worden door een der hier
vertoevende consuls, daar voor den pre
sident Castro het eiland Curagao niet
meer bestaat I
De New-Yorksohe „Evening Post"
van 24 Augustus schrijft
„Naar wij vernemen, is de Holtand-
sche natie niet bijzonder geneigd, om
het tot een oorlog met Venezuela te
laten komen. Als menige zwaargebeende
karreman, bij 't vechten tueschen straat
jongens, hebben de groote mogendhe <en
het kleine Holland goedig aangepord,
om Castro in het haar te vliegen. Wij
hebben de rol gespeeld van den braven
politieagent, die den anderen kant uit
kijkt, en wij hebben de Nederlandsohe
regeering verzekerd, dat de Monroe-ieer
niet zal worden ingeroepen tegen
eenige wettige poging van Holland om
van Venezuela een afdoend antwoord
op haar vragen te krijgen. Vooruit
maar, en schiet maar raak, hebben we
gezegd maar de Hollandsche regeering
weifelt, omdat, ondanks het fraaie
praatje, omtrent nationale eer en han-
Hef lag daar stil in de duisternis
de lantaarn brandde als naar gewoonte.
„Het leek wel, of ik daar iemand in
lichte bleeding zag loopen, maar ik kan
me vergist hebben," zei Jurgens. „Ha,
daar komt de villa."
De trein reed nog altijd zeer lang
zaam, en de beide mannen keken in
gespannen verwachting door het open
pottierraampje.
Zij reden zoo dicht voorbij het huis,
dat zij het geruisch der boomen kon
den hooren, toen was het voorbij.
„Hebt ge het gezien vroeg Jurgens
zacht.
„Heel duidelijk, het was nog helder
der dan gisteren."
„Ja, een licht zooaio door mensahen-
handen wordt aangestoken. Zij zijn er
nog/
„Zij Ooh ja, ik vergat, dat bij
zjjne vrouw bij zieh heeft."
„Dst is waateehijnijjk ons geluk.
Ik denk, dat zij ziek geworden is.
Waarom brand er anders eiken nacht
dat licht
„Misschien werken zij nog/
„Dat is ook mogelijk; dan hebben
wij hen zooveel te zekerder."
„Tooh ie het een akelige zaak," se*
delsbelangen, ze er niet bepaald zeker
van is, voldoende reden te hebben tot
het beginnen van een oorlog.
„Niets minder dan het spoedig terug-
nemen van president Castro's besluiten,
welke geleid hebben tot het verlammen
van den handel op het eiland Curasao,
en iets in den trant eener verontschul
diging voor de vernedering van den
Hollandschen consul, zal Holland vol
doen".
Maar, alles welbeschouwd, als een
natie, binnen besohaafde perken, weigert,
handel met u te drijven, dan kunt ge
er haer niet toe dwingen door het kanon.
Hoe vele oorlogen zouden wjj wel
gehad hebben, sedert het Dingley-tarief
van kraoht werd En wat de vernede
ring van den Hollandschen gezant
betreftFrankrijk en in mindere mate
ook wij hebben dezelfde ondervinding
opgedaan.
De naties, die deelnamen aan de
blokkade en het bombardement van
1902, hadden bovendien te pleiten in
een juist omschreven zaak. Er waren
contraoten geschonden en publieke schul
den werden niet voldaan.
Holland heeft tof dusverre een der
gelijke zaak niet.
PesÈwstjs.
De invoering van het poatweije met
1 October a. s. is, zoo meldt men, nog
niet bepaald. Het voorstel om daartoe
op dien datum over te gaan, is wel
ingediend, maar de beslissing daarop
is nog niet genomen.
Be dir.-gea. van Sea arbeid»
Naar men verneemt, heeft de hees
H. A. vaIJooölotcya boeloioa, voos»
zijn benoeming tot inspecteur, met des
persoonlijken titel van direoteur generaal
van dea arbeid, te bedanken en dus
Rotterdam niet te verlaten.
Vïi&aingen, Q Sept„
De heer A. Koppejan Jr., direoteur
i van de Burger Avondschool en van de
Avondschool voor Handwerkslieden,
heeft gisteren den dag mogen berdenken,
S waarop hij gedurende 25 jaren als
leeraar in het teekenen te dezer stede
werkzaam was.
Van verschillende zijden mooht de
heer Koppejan dien dag blijken van
belangstelling ondervinden. In de
eerste plaats ontving de jubilaris een
officieels felioitatie van Burg. en Weth.
dezer gemeente welke felioitatie hem
schriftelijk bereikte, omdat de leden
van het dagelijkse!) bestuur wegens de
gemeenteraadszitting verhinderd waren
persoonlijk bun gelukwensehen te komen
aanbieden.
Burg. en Weth. eindigden hun
eehrjjven aldus
„Moge het U gegeven zijn nog veie
jaren de beide belangrjjke functies te
Werner. „Met die vrouw
De trein hield stil voor het station,
ea de heide hearen stapten uit. Het
perron was ledig en slecht verliohf,
alleen een oude beambte met een roode
pet op, verrichte slaperig zijn dienst.
Toen da ^twea kruisende treinen
allebei vertrokken waren, bleek, dat
uit den andaren trein, die van Ham
burg kwam, twee mannen waren uit
gestapt. Zij waren gekleed als werk
lieden, doch nadat Jurgens een blik
op hen had geworpen, trad hij op hen
tos en wisselde eenige woorden met
hen, waarop hij tevreden knikte.
,'i.e twee mannen waren politie-agan-
ten, welke de voorzichtige commissaris
telegraphiscb uit Hamborg ontboden
had. Op zijn aanwijziog hadden zjj zich
verkleed als werklieden, om op het
eenzame station niet in het oog te
vallen.
Vervolgens ging Jurgens naar den
stationschef, toonde hem zijn aanstel
ling als ambtenaar, en deelde hem mede,
dat bij iemand in hechtenis moest nemen.
(Wordt vervolgd A
