1 MilglÉÉl
Vrijdag
14 Augustus.
FEUILLETON.
46a Jaargang*
EU II
Cou
EN SI
ESDIIffi
Land- en Tuinbouw.
Bo. 191
1908.
VLISSIW«SCHE 101 It UT.
Prijs per drie maanden 3 30. Franco per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Mm abonneert zich bij alle Biete
handelaren, f'ostdireeteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DB VELDE Jr., Kleine Mai kt.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen
M
Bm?i8iilandsche heriehtai.
i
Werkhui.
blad.
Idelbnrg v
t 5.50f 7,51'
1.1
5.50§ 6.5!'
itemise,
Zeilmarkt.
Badhuis.
t 6,25f 8,4!
2.—2.45'
6.55§ 7,
•t
n tot de
arkt.
ais.
rertrekkssj
het B
1
nl
iBEREN..
22, 9.20,12,11,
vertrek van li
straat en te
minuten lata
13, 12.18,2
>mburg6.41,
en 11.40.
sineen en Si
1.35, 4.11
VHesingsn
29, 2.24,5.0
-, 6.20,6.1)
10.20,KMt
0, l.-.lf
10, 4.50, 6
6,10,6,»}
10,10, io.|
12.10, 12.iJ
s.—8j»
Zondags si'
18.3!
40,
8.18
7.26
8.48
10.1
7
+10.1*
1)
11.3
ihland, rl°'
Zwalaff0>
til."
Biidon
bondag»
Juni a
mtemberss04
i Augusts'--
Nedsrland-Venszuela.
De Parijeohe correspondent van de
N. R. Ct." seint: De New York
Herald" (Parijsche editie) verneemt uit
Willemstad, dat de Nederiandsche re
geering maatregelen treft met het oog
L de moeilijkheden met Venezuela. Zoo
eal op Guragio een station voor dread-
iooze telegrafie worden ingerioht.
Verder zijn te Willemstad berichten
ontvangen uit Venezuela, naar luid
waarvan daar te lande een begin van
opstand is ontstaan. In allerijl zgn Vene.
zolaansche troepen gezonden van Mara-
caïbo naar Enoontrados. Te Maracaïbo
zelf, waar de bevolking honger Igdt,
is het ook onrustig.
Da uitgezette Nederlandaehe gezant
in Venezuela, De Reus, vertrok jl.
Maandag per „Atranto" van Port of-
Spain (Trinidad) naar Southampton.
In een persoverzioht vermeldt de
New-York Herald* ook de hier vol
gende opvatting van de New-York
Tribune*
,De zaken schijnen nu tot een hoogte
te zijn gekomen, waarop zij voor presi
dent Caetro kritiek beginnen ta worden.
Het is een kwestie van Castro tegen
de heele wereld.
Het zou ons spijten de zuinige Hol.
landers kruit en kogels te zien verbrui
ken bij een poging om Castro manieren
te leeren, en de Yenezoiaansche kust
bewoners te zien lijden, omdat zij het
ongeluk hebben Castro's onderdanen te
wezen.
Maar eens moet toch de vraag wor
den beantwoord wie in zijn reoht is
Castro, of de rest van de wereld."
lei Kamerlid Van Alphan
Naar wij tot onze blijdschap vernemen
is is den toestand van het .Kamerlid
den heer J. van Alphen eenige veran
dering ten goede gekomen. De patient
heeft minder pjjn en er bestaat weer
een weinig hoop op herstel. Natuurlijk
blijft volettekte rust voorgesohreven, en
bemoeit de zieke zich hoegenaamd niet
met zaken.
Staatscommissie Middenstand.
G-steren heeft te 's Graveohega de
Be eub commissie van de Staatscommis
sie voor den Middenstand vergaderd
onder presidium van mr. P. J. M. Aal-
berse, te? voortzetting van de behande
ling vaa het onderwerp coöperatie, dit
maal speciaal in verband met de aan
staande studiereis naar Oostenrijk van
de leden dier Bub commissie, de heeren
I. S. Meuwaen en dr. J. Nouwens.
In de bijeenkomst werd ampel be
sproken de aard der gegevens, welke
voor oua land van het meeste belang
zgn en welke deze heeren zullen trach
ten bijeen te brengen. Een uitgebreide
41.)
Hjj ging in de slaapkamer, taste
rond om luoifers te vinden, en stak
een kaars bsd, welke hij op de naoht-
tafel aan het hoofdeinde der bedden
plaatste. Als iemand op de Graben naar
de veneters gluurde, kon hg van dit
hoht in de achterkamer toch niets be
merken.
ioen de eenzame man met bloedend
voorhoofd voor de zindelijke, opgomaakte
bedden stond met de brandende kaars
ia de hand, herinnerde bij zich een
voorval uit zgn veelbewogen leven. En
herinnering was stellig niet heel
aangenaamhij keek angstig achter
zich in de slecht verlichte ruimte.
Hg zette de kaars neer, greep met
eiden handen in de kussens, woelde
J' 1E rukte de peluwen uit de bed
en. Van zgn voorhoofd stroomde hot
gedachtenwisseling vond plaats over de
punten waaromtrent de practgk in Oos
tenrijk licht kon verschaffen en welke
kunnen strekken tot voorlichting voor
de werkzaamheden.
Dat bij het wapen der infanterie de
kadernood eer toe. dan afneemt, kan
wel hieruit bigken dat op 1 Augustus
ontbraken 38 sergeants, 80 korporaal-
fouriers en 658 korporaals.
De Nonvlinder.
In het laatst verschenen nummer
van Eigen Haard" komt eene duide
lijke afbeelding en korte beschrijving
voor van den tegenwoordig zoo veel
besproken nonvlinder. Dit zal er toe
bijdragen, dezen vjjand der dennen-
bosechen meer bekend te maken en
daardoor de bestrijding te vergemakke
lijken.
Afschaffing alcoholhoudende dranken.
De Ned. Yereeniging tot afschaffing
van aloobolhoudende dranken hield
deze week te Amsterdam haar 75ste
algemeene vergadering, waarin de alge-
meene voorzitter, de heer P. van dar
Meuten, in zijn openingswoord erop
wees dat het ledental sedert Jan. 1907
met 20 pot. is gestegen en 13 nieuwe
afdeelingen werden gesticht. Verder her
dacht hij de gunstige resultaten dia door
de kath. en protest, drankbestrijders-
vereenigingen waren bereikt. Het orgaan
der Ver. is vergroot. De pogingen om
tot een „Centrale Drankweer" te geraken
zgn nog niet geslaagd. Gewezen werd
op da mindere opbreDgst van het ge
distilleerd nl. Ie halfjaar 1908 5Vj pet.,
wijn 4 pet. en bier 13 pot. beneden
de raming. Een motie werd aangenomen
om door reglementswijziging samenvoe
ging van 2 afdeelingen mog slijk te
maken, speciaal met het oog op Leeuwar
den I en II.
Aan de rekening en verantwoording
over 1907, ontleeren wij, dat ze eluit
io ontvangsten en uitgaven met een
toiea! bedrag van f9149.85, de begroe
ting voor het jaar 1909 met een bedrag
van f 13500.
Hoe zal ih mhSu knollen
bemesten
De stoppelksoiien bedoelen we. Wel,
zagt daar iemand, dat is gauw gezegd
die vraag kost mij geen hoofdbrekens,
want ik geef aan den stoppclknol zoo
veel of liever zoo weinig stalmest ais
ik te missen heb, en dat is niet veel,
daar ik den mest beter gebruiken kan
voor mijn winterkoren.
Eo een ander is nog eenvoudiger in
zijn antwoord, voor hem bestaat de
vraag niet, omdat hjj de gaheeie be
mesting der stoppeikuollen achterwege
laatdeze vinden allicht zoo oor
bloed in groote droppels op het witte
linnen, en zgn bebloede vingers lieten
op verschillende plaatsen hun zichtba
ren afdruk aobter.
Gabori sloeg daar geen acht op
herhaalde malen drukte hij de handen
tegen de wond aan zijn voorhoofd,
veegde zioh weer af aan den handdoek
en traohtte eindelijk het bloed te stel
pen door wasBcheu met het voorhanden
water.
Nadat het bloeden was opgehouden,
bond hij een doek om het hoofd, blies
het licht uit en ging op den tast af
naar de kamers aan de Btraatzijde.
Het was daar natuurlijk ook duister,
maar niet zoo erg als in de oorridor
en in de slaapkamer. Er waren hier
meer venstere en daardoor stroom
de het sohemeriiobt binnen, dat in
de zomernachten nooit geheel gemist
wordt; in kamers, waar men goed bs-
kend is, kau men daarbij de voorwer
pen nog wel herkennen. Zoo had Ga
bori neen licht noodig bij het werk,
dat bij nog te doen had. Hij ging naar
zgn aohrgftafel, opende het geheime
vak, nam daaruit een vel papier en
stak dit in zgn borBtzak.
De rest van den inhoud der laden
deelt bij zooveel voedsel in het
stoppelland, dat er een tamelijk gewas
van groeit. Nu, dat is ook zoo, wanneer
men althans niet gewoon is bij het
hoofdgewas te schraal te bemesten. Maar
wg moeten de zaak ook eens andera
bezien en ons de vraag stellen of bet
ons niet meer voordeel zou geven,
wanneer wij onze knollen beter bedach
ten en ook daa-bij eens een behoorlijke
volledige bemesting gingen toepaassn.
En waarom zon dit niet zoo zijn
Waarom zou ook bij dit gewas een
goede en volledige bemesting niet
evenzeer betaald worden als bij andere
eultures P Het zou eer vreemd zgn
ais het niet zoo wao.
Trouwens, hieromtrent behoeft geen
twijfel te bestaan, want menigeen heeft
reeds het oude pad Verlaten en met
sucoes zgn stoppeiknollen bemest. Dit
kan nu ieder door van den kunstmest
gebruik te maken. Men beware zgn
stalmest gerust voGr bet hoofugewas
velen zullen dit ook daarom liever doen
omdat versche stalmest, naar men wil,
roestige of vurige wortels geeft.
En dan kieze men voor zijn knollen
zooveel mogelijk die meststoffen, welke
spoedig werken, opdat in den betrek
kelijk korten groeitgd het gewas dadelijk
en overvloedig voedsel vinde.
Wij nemen daartoe auperphosphaat,
Chili en patentkali. Aan patentkaii geven
we de voorkeur boven keïniet, niet uit
vrees voor ehlooriehade daarvan merk
ten we bij een vergelijkende proef, die
we namen, niets, maar omdat patentkali
ons verreweg de grootste winst gaf.
Oeze proef werd genomen op boogen
zandgrond we zaaiden in den omge-
bouwden stoppel, per H.A. 200 K.G
super, 200 patentkali en 100 Chili. Op
één perceel strooiden we ksïaiet, 450
Kilo per H. A. Van het eerste veld
oogstten we 24800 Kilo knollen (zonder
loof), van het tweede 18400 Kilo. Dat
was dus een kolossaal versohi). De
duurdere patentkali voldeed dus veel
beter. Giroa 25 duizend kilo i Dat was
mooi, Dist waar P Wij zaaiden het knol
lenzaad dun en egden de jonge plantjes
terdeeg, toen ze zoo groot waren, dat
de wind er vat op kreeg. Dit is ook
van belang ze krijgen dan lucht en
licht, de onkruiden worden geweerd en
de knollen ontwikkelen zich prachtig.
De kno! is hoofdzakelijk een kali-gowae
en met de kuii moet men derhalve niet
de hand lichten. Op bedoeld veld was
het dez3 meststof dia de grootste winst
gafbet perceel zonder kali gaf slechts
13300 Kilo knollen. De meeropbrengst
op de eerstgenoemde pereeelen was
natuurlijk niet enkel te danken aan de
kaliwaar deze ontbrak, konden ook
de andere voedingsstoffen in den bodem
niet of niet voldoende werken (dit leert
ons immers de wet van het minimum)
maar zonder den kaiimest hadden we
tooh die groote winst niet verkregen en
was onze bemesting vrij wel zonder
uitwerking gebleven. „Onbemest" toch
wierp hij verward over den vloer en
liet alle laden en deurtjes der schrijf
tafel openstaan. Eindelijk tastte bij nog
in de kachel en overtuigde zioh, dat
de verbrande papieren geheel tot asoh
waren verteerd.
En nu was hij gereed. Hij wist, dat
hg hier niet zou terugkeereu tooh
wierp hij geen weemoedigen afscheids-
blik op alles, wat hem omriDgde dooh
maakte zioh uit de voeten als een in
breker.
Toen bet op den toren der Stepha-
nuekerk twee uur sloeg, betrad bij da
onzindelijk;: kamer dor herberg, waar
zijne vrouw hem in anget en vreeze
wachtte.
„Goddank I" zei Jud'tb „Ik vreesde
al, dat ze j- gepakt hadden."
Hij antwoordde daar niet op, maar
zeide g jaagd „Sta 00 en maak je ge
reed om drie uur vertrekt de trein."
Toen zij de lamp bad aangestoken en
den met bloed gedreukten doek om
zgn hoofd zag, kon ze een kreet van
schrik niet onderdrukken.
Dooh Gabori haalde de sohoudera 00.
„Een schram is bet, meer niets 1 Je
had de. deur van de slaapkamer laten
openstaan. Maar misschien is het wel
ADVERTENTIËN: vac 4 regefe ƒ0.40. Voor eb m regel
meer 10 eent. - Bij directe opgaaf vim driemaa' plaatsing cizelfde
fdvertentie wordi de prijs slechts tweern aal bereken. L Grooaw letter»
en cliché's naar plaatsruimte.
Afoonnt ments-Advertentiün op zeer voordcelvoorwaarden.
ontbreken. Die ziekte kan door vrucht
gebruik voorkomen en door tijdige toe
diening van vruchten genezen worden.
Sommige vruchten werken speciaal
gunstig op bepaalde ziektes, zoo b.v.
aardbeien bij jioht. Aardbeien en kruis
bessen hebben een hoog kalkgehalte.
Yan den appel, die overal en ten allen
tijde bijna voorhanden ie, valt inzon
derheid veel goeds te zeggen. De ap
pel houdt meer phospborzuur zoo
noodig vooral voor hen, die veel met
het hoofd werken in licht verteer
bare verbindingen in, dan eik ander
plantendeel der aarde. Zgn gebruik,
bijzonder direot vóór 't slapen gaan,
werkt: lo. voordeelig op de hersenen
2e. zet de lever aan 3o. bewerkt een
rustigen slaap4o. desinfecteert den
reuk der mondholte5a. bindt het
overtollige maagzuur 60. bevordert de
afsoheidingswerkingen der nieren; 7o.
gaat de steenvorming tegen, en 80. be
schut verder tegen de verteringsmoei-
lijkheden.
gaf nog 10000 kilo knol! en, dus slechts
ruim 3000 kilo minder dan het stuk,
bemest roet super ea Chili.
Lezer, ik gaf u op de hierboven ge
stelde vraag hat antwoord. Handel er
naar, 't zal u stellig tot voordeel zgn.
I11 den tnin.
Wij zjjn nu in den vruohtentgd, de
eene vrucht volgt de andere op, en
daarvan moeten wij en inzGnderbeid
onze kinderen profiteeres. Te veel be
schouwt men het fruit nog uitsluitend
als een lekkernij en niet of minder als
een uitnemend, ja als een noodzakelijk
voedingsmiddel, noodig voor het behoud
van een krachtige gezondheid, zoo gued
als zuivere, frissehe lucht. Ook bij
groenten en vleesch kan men gezond
blijven, maar wie prijs stelt op volko
men lichamelijk welzijn, mag het ooft
bjj zijn maaltijden niet doen ontbreken.
Yruchten bevatten verschillende stoffen,
onontbeerlijk voor de vorming van ge
zond bloed, van de hersenen, van de
beenderen en tanden, in groote hoe
veelheid, zooaie natron, ijzer (staal) en
pbosphorzuur, en zij bezitten deze in
zeer licht verteerbaren en onmiddellijk
opneembaren vorm. Hieruit is het dan
ook te verklaren, dat de gunstige, ver-
frieschende en versterkende werking van
het fruit, reeds spoedig is te bespeuren.
De instinctmatige behoefte aan genoemde
voedingszouten komt duidelijk aan den
dag bij kinderen en zieken, die in den
regel vrnobten prefereeren boven ander
voedselwaar meik, eieren en voedsel
dikwijls tegenstaan of beslist worden
geweigerd, daar is een appel, e.n tros
druiven of een perzik vaak nog zeer
gewild. Wie zgn kinderen geregeld, dus
zoo 't kan dagelijks, in mate ooft laat
gebruiken en men za! hierbij in den
regel niet op tegenzin etuiten zal
ze voorspoedig zien opgroeien, bun de
studie in de schooljaren vergemakke
lijken, en zioh verbazen over hun ge
zond, bloeiend uiterlijk, bun gelijkmoedig
temperament en hun harmonische ont
wikkeling. Waar men dit bereiken kan,
is het, dunkt me, wë'l waard zioh daar
voor eenige geldelijke offers te getroos
ten. Hoe?eel geld wordt er ia vele
gezinnen jaarlijks niet uitgegeven voor
z.g. versterkende middelen, voor dokter
en apotheker? Welnu, tot deze laatsten
zal men minder zijn toevlucht behoeven
te nemen, en io het gebruik der be
doelde middelen zal men zieh onge
twijfeld heel wat kunnen beperken,
wanneer men de vruchten meer op haar
juiste waarde leert schatten. Iu 't al
gemeen hebben de vruohtzuren een zeer
weldadigen invloed op de spijsvertee-
ringsorganen, op maag- en darmkanaal,
zij bevorderen de geheele stofwisseling
en drjjven de schadelijke stoffen uit bet
lichaam.
Bekend is de scheurbuik (eeoibut,)
waaraan de zeelieden vroeger vaak en
ook nu nog wel lijden, een gevolg van
eenzijdige voeding, waarbij de etraks
genoemde voedicgszouten min of meer
goed zoo; wanneer de speurhonden zoo
dom zgn als ik wensch, dan denken
zij aan een misdaad en geloaven dat
wij vermoord zijn. En ik zal wel zor
gen, dat wjj voor de wereld dood big -
ven."
XII.
De eonduoteur sloeg het portier dicht
en de waggons kwamen iangzaam in
beweging. Het was een van die kleine
stations, waar 's naohts slechts looaal-
treinen Btoppen, en juist had een
reiziger den waggon verlaten.
De twee overgebleven reizigers ke
ken hem na en vlijden zich toen weer
ieder in een hoek van de coupé.
„Die gelukkige I" zei Judith „Hij
vertelde, dut hij in dit d jrpjs thuis be
hoort; over tien minute is hij tus-
sohen zijn n«' muren."
Gsbori geeuw ie. „Goed, dat wij ein
delijk alleen zgn Ik heb wel eens ge
zeliiger reiag«-r.aten aa sgetroffm."
„Op dit duobsche gedeelte P"
Hjj schoof het gordijn van het ven
ster open en keek naar hét donkere
landschap buiten
„Ja," antwoordde hg kortaf.
Zjj zwegen een poostoen nam Ga-
Vlissingen, 13 A.ug.
Vlissingen in 1907.
(Uit het Gemeenteverslag.)
(Vervolg.)
Onderwijs, kunsten en
wetenschappen.
IY. Middelbaar onderwijs. In het
begin van het jaar besloot de raad
in beginsel, tot de stichting eener Hoo-
gere Burgerschool met 3-jarigen oursus.
Yoor dit doel zal worden ingericht
het gebouw, waarin thans de Zeevaart
school is gevestigd en waarover de
gemeente de vrije beschikking zal
krijgen, zoodra het eigen gebouw dier
schooi, dat vanwege het nationaal De
Ruyter-comité zal worden gesticht, vol-
tooid zal zgn.
Naar aanleiding van een adres van
den raad, verklaarde de minister van
binnenlandsohe zaken zich in beginsel
bereid, te bevorderen, dat ean de op
ia richten Hoogere Burgerschool een
rijkssubsidie worde verleend.
De Avondeobool voor Handwerkslie
den waaraan 1 directeur, benevens 7
leeraren zgn verbonden, werd bij den
aanvang van den cursus bezooht door
28 leerlingen, waarvan 9 kosteloos on
derwijs genoten.
Aan schoolgeld werd ontvangen f 76.
Aan de burger Avondschool waren ver
bonden 1 directeur-leeraar, benevens 9
leeraren en tijdelijke leeraren. Zij werd
bezocht door 106 leerlingen, waarvan
37 kosteloos onderwijs genoten. Aan
schoolgeld werd ontvangen f 4 per leer
ling, alzoo f276 in totaal.
De kosten van het middelbaar onder
wijs bedroegen jaarwedden der leera
ren f3892.50, onderhond van gebou
wen en meubelen f 176,16, verlichting,
verwarming en schoonhouden f561.71',
leermiddelen en sohoolbehoeften f 256 38,
bori zgn handkoffer, opende dien en
borg er zgn reismuts in.
Judith keek verwonderd toe. „Wij
kunnen onmogelijk reeds zoo nabij Ham
burg zgn, Paul I Het is pas elf uur."
„Dat weet ik wel, Judithmaar tooh
stappen wij spoedig uit. Zou je twintig
minuten kunnen ioopen
„Wel zeker 1 Maar
Gabori keek eens rond, al zaten zjj
slechts met hun beiden in den coupé
tweede klasse. „Eindelijk moet ik het
je tooh zeggen," eprak hg, terwjjl hg
naast Judith kwam zitten. „Wg zgn
nn vluohtelingen. Sedert giateroohtend
beeft men onze weoi-g doorzocht, en
er is altijd eenige kans, dat ze op het
rechte spoor zgn. Wg §a«n over Ham
burg naar Amerika, dat weet je. T iëst
was wei diobter bij, maar dat zou een
domme streek geweest zgn. O een
verblijf van eenige dagen te Hamburg
zou om verschillende radenen gavearljjk
zgn, en je weet, Judith, dat wij drie
a vier dagen ongestoorde rust noodig
hebben."
„Dat wil zeggen ik heb d e onge
stoorde rust noodig", sprak zg met een
bitteren glimlach.
(Wordt vervolgd)
