1908.
Maandag
3 Augustus.
Se kunst om oud ta worden.
1 Wis gÉÉL
lijsianscl» (onrast
*tt Geïll. MpMj
Inmlanfeck tochten.
Montert V ty it
Jticswc Modeblad
No. 181.
46a Jaargang.
VLISSII8SCIE ('•ÜKAMT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent M sn abonneert nieh bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
ADVERTKNTIËN: vaü 14 regels 0.40» Voor elften regel
meer 10 eent. Bij directe opgaaf van driemaaplaatsing cterzelfde
f.dvertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
<n cliohé's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- cn feestdagen.
Telepliooiinuminer 10.
Abomuments-Advertentiiln op zeer voordeel is e voorwaarden.
BÜteGöirail tóoort essi IspepeL
De groote Duitsohe dichter Goethe
regt ia een zijner spreuken „Keine
Kunst ist's, alt zn werden ee ist
Kunst, es zu ertragen." Voor de meeste
mensehen zal het omgekeerde schgnen
juister te zijn, al. dat het oud worden
seas kunst is, en dat de Jasten en ge
noegeas van den ouderdom gemakkelijk
te dragen zijn.
Een hoogen onderdom te bereiken,
is toch de wensch van zoo goed als
alle lerende wezensde vervulling
daarna echter heeft slechts zelden
plaats, wat blijkt uit de verschillende
leeftijden, die gemiddeld bereikt wor
den. Nemen we b. v. 10000 gelijk
geborenen, dan zullen er na 50 jarea
nog maar 4225 over zijn, na 60 jaren
3252, dus niet meer dan x/s doel. Sleohts
56 bereiken bet 90ste levenejaar ea
een van die 10000 heeft de kans 100
jaar oud te worden. In de jaren 1896 -
1903 waren er in Europa slechts 12
personen die langer dan 110 jaren
leefden.
Een leeftijd van 100 jaren wordt dus
mat recht als een zeldzaamheid be
schouwd. Onder de practieche Ameri
kanen nu bestaat een club, de honderd
jarigen oiub, welke zich ten doel stelt,
aan ia re leden raadgevingen te ver
schaffen, om de 100 jaren en daarboven
te halen, terwijl elk lid verplicht is,
zich nauwkeurig aan deze wenken te
houden. Daarnevens stelt de vereeniging
zich ten doel, te onderzoeken, of de
invloed van erfelijkheid en omgeving
een rol speelt voor het bereiken van
een boegen leeftijd.
Het geheim om lang te leven, op t®
lossen, zou een dankbare taak zijn, want
wij tasten te dien opzichte, ondanks de
vele gezondheidsmaatregelen van tegen-
wootdig, nog vrijwel in een absoluut
duister rond. Voorzeker zal erfelijkheid
wel een rol spelen, zal b. v. een goede
gezondheid van vader en grootvader
eesige garantie geven voor een lang
leven, maar waarschijnlijk hebben de
omgeving en de levensomstandigheden
eveneens invloed. Toch zijn er nog on
bekend® momenten, die een lang leven
'engevolge hebben, dit vrlt op bij men-
«DIXETCM.
31.)
Eens meende Jurgens een onder-
drukte ademhaling te onderscheiden,
alsof iemand naast hem stond, slechts
'an ham gescheiden door een dunne
bouten wand Toen hij eohter zelf den
adem inhield hooide hjj niets meer, dus
moest hy zich vergist hebben.
Eindelijk verveelde hem dat luisteren
eu ging hg bijna onhoorbaar de trap
ar, zonder eene poging te hebben ge
daan om de bewoners dezer doodstille
ars uit hun rustige rust op te
«wikken.
P°ging moest op ean andere ma
aier ondernomen worden.
Dp het politie bureau werd Jurgens
oer vriendelijk ontvangen. De chef der
(vu'P°'i'ie hoorde zijn verhaal hoofd-
za u aaa' TroeS in e0D aangren
"de kamer «enige inlichtingen en
sohen, die in hun jeugd zwak en ach
terlijk zijn, en toch een patriarchaten
leeftijd bereiken. Veel is gezocht en
gefllosopheerd over de oorzaken, men
heeft nagegaan, de levenswijze van
hoogbejaarden, maar slechts een ge
meenschappelijke eigenaardigheid is bij
hen opgemerkt, n.l. het vroege opstaan.
De in de laatste helft der I8e eeuw
regeereade Chineeseha keizer Tshien-
Lung ondervond op 83-jarigen leeftijd
zoo weinig de zwakheden van den ouder
dom, dat hg er uitzag als een zestiger, hg
was krachtig, geestig, girg uit jagen
en reed vaak te paard. Zoowel 'g win
ters als 's zomers stond hij om 3 uur
'e morgens op, en ging naar bed bij
het ondergaan van de zon. Hg was
vast overtuigd, dat zijne nooit afgebro
ken gezondheid hoofdzakelijk sfhanke»
lijk was van zijne gewoonte, om zieh
vroeg ter ruste te leggen en vroeg op
te staan.
De bekende Lord Mansfield was ge
woon alle bejaarde mensehen, die hij
ontmoette, naar hunne levenswijze te
vragen, om daaruit de oorzaken van
hun lang leven te bepalen. De uitslag
van zijne waarnemingen was, dat hg
uit hunne wijze van eten en drinken
geen conclusie kon trekken, wel daar
entegen, dat ze zonder onderscheid allen
vroeg opstonden.
Voor een aanhoudende gezondheid
en dientengevolge ook voor een langen
levensduur is een hoofdvoorwaarde, dat
men sen niet afgebroken vasten slaap
geniet gedurende een bepaald gedeelte
van een etmaal. Dat wil nu niet zeg
gen, dat men lang moet slapen, integen
deel, wat de slaap aan extensie wint,
verliest hij dan aan intentie, d. i. aan
vastheid. Juist de diepe slaap is het,
gedurende welken de levensprocessen zoo
volkomen mogelijk worden, volbracht;
de digestie, de voedselopname, de af
scheiding van schadelijke produeten
heelt volledig p'aats, Ook de groei en
de genezing van ziekelijks aandoening
gaat dan het beste. De weldadige diepe
slaap kan door geen langen duur wor
den vervangen. Zelfs Homerus, de grijze
dichter der oudheid zeide al„Te veel
slaap is nadeelig". Derhalve moet men,
wanneer men in den morgen wakker
wordt, geen poging doen om weer in
te slapen, maar het bed uitspringen. Het
ware te wenschen, dat men in onzen
modernen tgd wat meer dacht aan een
keerde na een poos terug.
„De rentenier Paul Gabori heeft be-
hoorlgk aangifte gedaan, toen bg zijn
woning aan den Graben betrok", zcide
hij. Aangezien hg nog nooit met ons
in aanraking is geweest, hebben wij
ook geen aanteekesingen omtrent hem
maar ik heb den hoofdagent der wijk
ontboden misschien kan die ons iets
mededeelen. Volgens uw verhaal is bij
blijkbaar een rgk man zijn woning
is daarmee echter niet in overeenstem
ming. Dit geeft ons even wei nog geen
recht daar binnen te treden.
Kort daarna verscheen de hoofdagent
der wijk. Toen hem naar Paul Gabori
gevraagd werd vloog er een luw lachje
over zijn gelaat, en antwoordde hij
voorziohtig „Ik weet niet veel, mijn
heer. Hij heeft esn mooie vrouw, mssht-
groots reizen en oBtïSugt dikwijls aan-
geteekende brieven. Ziedaar alles!"
„Hoe weet ge zoo, dat hij veel aan-
geteekende brieven ontvangt
„De brievenbesteller van de wyk heeft
me dat medegedeeld."
„Dus hebt ge met hem over Gabori
gesproken
„Ja mijnheer."
„En wat denkt ge van hem
goeden slaap, tegenwoordig handelt men
gewoonlijk geheel tegen de natuur in
door het prachtige kunstlicht heeft men
de levenswijze geheel veranderd en om
zoo te zeggen den nacht in dag her
schapen. Dit nu heeft er niet weinig
tos bggedragen om de zenuwachtigheid
zoo menigvuldig te doen verspreiden,
de ongezonde manier van laat naar bed
te gaan heeft ongetwijfeld ziekten te
voorschijn geroepen, die bg de natuur
volken geheel en al onbekend zgn.
Dat de groote dichter, dien ik aan
't begin aan baalde niet slechts theore
tische beschouwingen over het vroege
opstaan hield, maar dit ook in praktgk
bracht, is bekend. Hij ging vroeg naar
bed en was met de kippen weer op.
In den zomer stond bg, zelfs in de
laatste jaren van zgn leven, om 4 uur
op, en om 5 uur was hij reeds aan den
arbeid. Goethe was ook steeds matig
in 't eten en drinken. Met voorliefde
at bg plantenkost en zijn voorkeur voor
vruchten ie bekend. Wya en bier dronk
hg uiterst zelden, thee en koffie vond
bg niet lekker en tabak vond hg af-
sehuwelgk.
Keizer Wilhelm I leefde eveneens
zeer matig, en besteedde aan de ver.
zorging van zgn lichaam slechts de
hoogst noodige zorg. Eveneens de groote
Bismarck, de ijzeren kanselier, die tot
in zgn laatste levensdaden werkelgk
een ijzeren gezondheid bad. Ook Paus
Lbo XIII heeft waareohgn'nk door zijne
regelmatige levenswyze zoo'n hoogen
ouderdom bereikt. Daarby genoot hij
steeds een voortreffalyken slaap. Hg
ging om elf uur slapen en stond om
6 5 7 nur op, in bet eten en drinken
was hij altgd zeer sober.
Ondjr de hoogbejaarden, voorname-
lgk onder d9 ouderen dan 100 jaar ko
men opvallend veel menecben voor uit
de armste volkeklassen. William Kin-
near, die in Noord-Amerika nauwkeu-
rige gegevens heeft verzameld over de
omstandigheden van honderjarigen zegt
zelfs, dat men arm moet zgn, om zeer
oud te worden.
Dat deze meeniog wel een beetje
overdreven is, leeren ons de statistieke
gegevens, die Korösi, de directeur van
het bureau van statistiek te Boedapest,
ons verschaft heeft. Hg heelt gedurende
de jaren 18741881 bg ieder sterfgeval
de levensomstandigheden van den doode
nagegaan. Zoo kwam hg tot 4 „welge-
„Hm, dat is een rare zaak", ant
woordde de hoofdagent aarzelend. Wan
neer men iets zegt, moet men het ook
bewijzen maar wanneer ik niets zag,
is het toch ook niet goed. Mijn oordeel
legt geen gewicht in de schaal, maar
volgens mgn gedachten kan die Gabori
best een staatkundige verspieder, mis
schien wel een nihilist wezen. Als wy
een kykje mochten nemen in zgn
schrgftafel zouden wg waarschijnlijk
gewichtige papieren vinden, maar
dit kunnen wij niet".
„Ge hebt gelgk," beaamde de chef.
„Voorloopig kunnen wij niets doen dan
goed acht geven. Het spijt mg wel, dat
wg niet meer kunnen doen waarde
collega 1"
^Jurgens Dg cfaef der
<i ecner politie had gelijk, doch daar
mede kwata de zaak geen haarbreed
verderdus moest bij, Jurgens, op
eigen houtje verder handelen.
Nadat hg door voorzichtig vragen
had vernomen, dat de bewoners van de
derde verdieping ziob lieten bedienen
door een doofstom meisje, vatte hij weer
post in het koffiehuis tegenover de wo
ning van Gabori, en dronk bg afwisse
ling een kop koffie of een glas limonade.
steldheidsklassen" in de le klasse
beboeren de ryksten, in de 4e klasse
de armsten. Er bleek dat de gemiddelde
levensduur in de le klasse 52 jaren, in
de 2e 46, in de 3e en 4e 41 jaren was.
De welgesteldheid begunstigt derhalve
het oud worden. Eveneens werd duidelgk
dat de zoogen. gegoede burgerstand, als
ambtenaren etc., het slechtst er aan
toe zgn.
Hiermede hebben ook de regeeringen
rekening te houden bg het vaststellen
van de leeftijdsgrens voor pensioenen.
Yoor ambtenaren etc. is dan ook de
leeftgd voor verkrijging van volle pen
sioen gestald op 65, terwijl voor andere
categorien van mensehen eerst de 70-
jarige leeftgd bereikt moet zgn.
Ook liohaam «oefeningen en gymnastiek
blijken bij een gezond lichaam van
voordeel te zjjn voor het bereiken van
een hoogen ouderdom. Dit toonen ons
twee beroemde mannen uit de vorige
eeuw, Gladstone, the grand old man der
Britten, en de beroemde Fransehman
Legoudó.
Gladstone had beslist een boek kunnen
sehryven over de kunst om oud te
worden. Hg was een ware slaapkunste-
naar, die by elke gelegenheid, waar bet
mogelgk was, kon slapen, als hg het
wildetemidden tusschen de drukste
politieke perioden, zoowel als in zgn
vacantiedagen sliep bg rustig en heerlgk
als een kind. Direct na het opstaan nam
hg een koud bad, daarna ging hg wan
delen, en liefst met den hoed in de hand,
om den frisschen wind om de ooren te
laten spelen. Zijn lievelingssport was
houthakker, zelfs toen hij 80 jaar was,
hakte by er lustig op los. Aan tafel was
hg zeer matig, en at zeer langzaam,
dronk een paar glazen port, dooh van
rooken wilde hg niets weten. Zgne
gezonde levenswgze maakte het hem
mogelgk, op zijn 82 jarigen leeftgd
persoonlgk een verkiezingscampagne in
'Schotland te leiden.
Legoudé, die 97 jaar werd, was ook
een groot vriend van lichaamsoefeningen.
Op 80 jarigen leeftijd begon hg fietsen
te leeren, en tot aan zgn dood schermde
hg dageigks «enige oogenblikken. Ook
lange wandelingen was een hem geliefde
sport. Het loon der goede lichaamsbe
weging was een voortreffelijke slaap,
Wat hem nafuurlyk niet weinig ver
sterkte.
Toen hg de vijfde maal iets had be
steld, werd zgn geduldig wachten be
loond.
Bij zag een meisje het huis binnen
gaan, dat door haar gansehe houding
en doen verried, dat zy doofstom was.
Ylug als een roofvogel, die een prooi
vervolgt, kwam hg achter het meisje
aan en haalde haar in toen zg de derde
trap opging. Hij ging haar voorbij, de
vierde trap op, en keek op de vierde
verdieping over de trapleuning naar
beneden.
Het meisje schelde au nam eo"
wachtende houding «•- at-
tuurlijk bat j ag kon aa-
ro~ goiuid der sohel niet faoo-
-u, maar aan haar gelaat was duidelgk
te bespeuren, dat zg elk oogeublik ver
wachtte de deur te zien opengaan.
Na een poosje schelde zg weer, en
toen de deur niet werd geopend, was
zy bljjkbaar verwonderd. Zij haalde
eiudelgk een sleutel te voorsohgn en
opende nu de deur. Deze was reeds in
het slot gevallen, voordat Jurgens naar
beneden gesneld was.
Dit was een vervelende geschiedenis,
want het dienstmeisje was blijkbaar
alleen in de woning en dit eenige le
vende wezen kon zgn aanschellen niet
Wg zien nit deze aanhalingen cit 't
leven van beroemde en bejaarde mannen
dat zij over 't algemeen hunne levens
wijze zoo dioht mogelijk naar het na-
tuurlgke hebben ingericht. Of nu hunne
verschillende gewoonten, bet vroege
opstaan, de lichaamsoefeningen efc.,
hebben bggedragen tot levensverlenging
of dat dit lange leven een uiting is van
een bgzondere levensenergie, wie zal
hierop een antwoord geven. Hoogstens
kunnen we zeggen, dat zeer waarsohyn-
lgk de gezonde levenswgze er toe heeft
mede gewerkt. Dat echter de verkeerde
gewoonten van den tegenwoordigen tgd,
het naohtelgk epblgven, het haastig
leven, de zware strjjd om het bestaan,
het leven kunnen verkorten, daartegen
zal wel niemand iets kunnen inbrengen.
A.
Nedsrïaad—Vasszaels.
President Castro heeft de exequaturen
voor de Nederlandsohe consuls en vice-
consuls ingetrokken. De minister van
buiteniandeche zaken, Paul, heeft aan
de Nederlandsohe regeering kenbaar
gemaakt, welke heleedigingen, zooals
hg het noemt, aan de Yenezolaansehe
republiek zgn aangedaan, waarby hg
noemt die door minister-president De
Reua. en het feit, dat de kruiser „Gel
derland" in gebreke bleef de Venezo-
laansohe vlag het gebruikelgke eerbe
toon te bewyzen. Yerder den aanval
op den Yenezolaanschen oonsul te
Willemstad, de betooging aldaar voor
het consulaat en de schending van het
consulaire wapen.
De „Jacob van Heemskerk", die door
onze regeering naar West-Indië zal
worden gezonden, is, aldus herinnert de
„N. B. Ct.", het nieuwste pantserschip
van onze vloot met eene waterverplaat
sing van 5000 ton. Het sohip verschilt
in zooverre van de vier te voren ge
bouwde pantserschepen, type „Koningin
Regentes", dat het zwaarder bewapend
is, doch daarentegen minder kolen
bergt, zoadat het met den koienvoor-
raad een kleiner weg kan afleggen
dan de vier andere zusterschepen.
Voor het bepalen van den kolenvoor-
raad is bg het project als eisch ge
steld, dat het sohip een afstand van
2400 zeemyl met economische vaart
moet kunneu afleggen, opdat het ge
schikt zou zgn voor den algemeenen
dienst in de Europeesche wateren en
in de zeeën bewesten den Kaap de
Goede Hoop, waaronder ook onze West
Indische bezittingen behooren te worden
gerekend. De minister Ellis, die voor
MuifrU Blttnlezitl-
hooren. Er bleef dus niets anders over
dan geduld te oefenendaarom zette
Jurgens zieh op de treden van de trap
neder.
In dit hooge gedeelte van het huis
was het zeer eenzaameen geheel uur
kwam er niemand de trap op. In Ga-
bori's woning hoorde men sleohts het
gerammel met borden en schotels en
het loopen van het dienstmeisje, dat
blgkbaar haar gewone avondwerk ver
richtte.
Usndn'"1-
-•a"- Kwam het meisje wear te
voorsohgn.
Toen die vreemde man zoo plotse
ling voor haar stond, verschrikte zij,
sloeg de deur in het slot en wilde snel
de trap af loopen. Eerst toen Jurgens,
die vrg goed op de hoogte was der
doofstommentaal, met de vingers eenige
woordenteekens maakte, bleef zg staan
en werd iets minder wantrouwend. En
nu volgde er een kort gesprek in de
vingertaai.
Hier stond een oude bekende, die
gaarne haar meester wilde spreken.
Mgnheer was niet thuis.
Of dit wel meer gebeurde f
Neen, nooit 1
(Wordt vervolgd.)
