Zaterdag
1 Augustus.
feuilleton.
No. 180.
403 Jaargang.
1908.
I ïili geslaakt.
Teleplioonnuminer 10.
VLISSIMSCHE C61RAVT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M m abonneert zich bij alle Biek-
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr.. Kleine, Maikt.
ADVERTENTIËN: van 14 re^is ƒ0.40. Voor e h regel
meer 10 cent. -• Bij directe opgaaf vim drieman' plaatsing arzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twemaaai bereken, k Gr*"in letters
(d cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Abonnt ments-Advertentiën op zeer foordeel it f voorwaarden.
'Nederland— Venezuela.
Uet het oog op de voor elk schip
altijd bestaande mogelijkheid, dat het
om een of andere reden voor korteD
tijd niet voor den dienst beschikbaar
wordt, beeft de regeering het noodig
geacht, om de sohaepsmaoht in de Ca-
reibieohe zee, waar thans alleen Hr. Ms.
pantserdekechip „Gelderland" aanwezig
is, met een oorlogeohip te versterken,
waarom Hr. Me. pantserechip „Jacob
van Heemskerk* spoedig derwaarts zal
vertrekken.
Hr. Ms. pantsersohip „Heemskerk"
vertrekt 11 Augustus a. a. onder bevel
van den kapitein ter zee Snethlage naar
West lodiö.
Set Middenstands-oongres-
la de vergadering van gisteren werd
bij acclamatie de volgende motie aan
genomen
„De vergadering, kennisnemende van
de praeadviezen en de discussies over
de vakopleiding van den Middenstand,
overtuigd, dat voorziening in de be
hoefte aan dat vakonderwijs een drin
gende eisch des tijds is,
dringt ernstig bij den georganieeerden
middenstand aan om in de richting van
de in de praeadviezen ontwikkelde denk
beelden krachtig werkzaam te zjjn."
De beer mr. Everwijn, vertegenwoor
diger de- regeering, voerde daarop het
woord. 6pr. wil zioh hi r kwijten van
een op hem rustenden phoht. De mi-
nieter van landbouw enz. heeft spreker
opgedragen hom te vertegenwoordigen.
Bpr. dankt voor de ontvangst, zegt de
besprekingen met belangstelling te heb
ben gevolgd, welke besprekingen aan
den minister zuilen worden overgebracht.
Het beeft spreker groot genoegen
gedaan den indruk te hebben gekregen
dal de arbeid onder de middenetandrrs
boog wordt gehouden, dat de organisatie
vooruitgaat. Spr. wijst op bet belang
vsu een goeden grondslag voor een zaak
en dringt aan op samenwerking onder
de leden. Dan zal de règeering, naar
«preker meent, niet achterblijven in sa
menwerking en spr. voor zich zegt zjjne
medewerking toe tot bevordering van
'sIanda nijverheid en industrie.
De voorzitter dankte voor de woor
den vaa den heer Everwijn.
Vervolgens sprak de voorzitter eenige
woorden van dank aan de regeering
voor de onderscheiding, den Bond ten
deel gevallen door de benoeming van
twee ledess van den raad van advies en
ran den voorzitter van den Bond tot
afgevaardigden der regeering naar het
internationaal congres voor den midden-
«tand in Oostenrijk. Voorts deelt bij
mede dat de Bond daar vertegenwoor
digd na! zjjn door de heeren Das en
van Nieiwenbuyze,
Daarna dankte spreker de praeadvi-
30.)
«Vreemd blgft het in alle geval,"
aaide hij langzaam. „Die brief komt
jj1' Weenen, en is bovendien drie we
len onderweg. Hoe is dat te verkla
ren P«
Jurgena stond op en nam zijn hoed.
»0p zeer eenvoudige wjjze", antwoord-
hy rustig. „De brief was bestemd
'B Duitschland ter post te worden
bezorgdmen heeft hem aan Werner
gnomen, voordat hij een brievenbus
ereikte. Ik bewonder de stoutmoedig-
eid van den dader, die uitsluitend met
doel de politie te misleiden, dezen
'lef in uwe banden laat komen, maar
j daardoor zijn spoor verraadt. Van-
Wg nog vertrek ik naar Weenen, en
«al niet rusten, voordat ik kan be-
8«en, dat Werner nooit een voet in
419 «W kerft gazet."
seurs voor bun werk, dankte Dordrecht
voor de schitterende ontvangst van het
congres, de autoriteiten voor hunne be
langstelling.
Voorts deelde de voorzitter mede op
welke wijze het vraagstuk van het kre
diet voor de volgende algemeene ver
gadering zal worden voorbereid en dat
het congres, wanneer de voorgenomen
tentoonstelling daar doorgaat, gehouden
zal worden te Amsterdam. Mocht die
tentoonstelling niet gehouden worden,
dan zal het bestuur de plaats van ver-
gaderirg aanwijzen.
Uit den boezem der vergadering werd
onder algemeene instemming den voor
zitter dank gebracht voor de leiding
der vergadering, die vervolgens werd
gesloten.
Se manoeuvres.
In de bladen doet het berioht de
ronde, dat de groote najaarsmanoeuvrea
in het land van Heuaden en Altena
niet zullen worden gehouden. Thans
vertoeft in onze streken weder een
offioier van den generalen staf. Wij
vernemen, dat het nog lang niet zeker
is, dat de manoeuvres niet zullen wor
den gehouden. Wel zullen ze waar
schijnlijk op veel kleiner sohaal gehou
den worden dan het voornemen was.
N oordbrabanter.
Rijkspostspaarbank.
De volgende staat over de maand
Juni 1908 wordt in de „St.-Ct." open
baar gemaakt
Inlagen f 5.03.1 161,ll1/, terngbe
talingen (waaronder f 4121,70 wegens
aankoop van inschrijvingen op naam in
een Grootboek van de Nationale Sehuld,
rentegevende obligaties ten laste vaa
den Staat en certificaten aan toonder
van inschrijving in een Grootboek en
f 396 5'ö,781/2 aan afschrijvingen ten
behoeve van ioschrijvingea op Staats-
sehnldboekjes) f 5 249.639 231/, j meer
iogelegd dan terugbetaald f 661.521 88.
Aan het einde der maand Mei 1908
was ten name van de inleggers inge-
eohrevea f 143.271.645,23, zoodat het
tegoed op spaarbankboekjes op ultimo
Juni 1908 bedroeg f 143.933.167,11.
Nominaal bedrag der voor inleggers
aangekoobte insohryvingen op naam in
een Grootboek vau de Nationale Schuld,
rentagevende obligaties ten laste van
den Staat en certificaten aan toonder
van inschrijving in een Grootboek
f4700; tot ultimo Mei 1908 was aan
gekocht vooreen bedrag van f 3.526 700,
te zamen f3 531,400, waarvoor in to
taal van de betrekkelijke boekjes is
afgeschreven f 3 219.126,411/,.
Ingeschreven op Staatseohuldboekjes,
nominaal f 439.850. Afgeschreven van
Staatssehuldboekjes, waaronder f 9000
wegens levering van inschrjj vingen in
het Grootboek der 3 pets. Nationale
Sohuld f 68.750. Meer in- dan afge
schreven, nominaal i 371,100 Op ulti-
„En meent ge daar Gabori te vin
den P" vroeg Delius ietwat ongeloovig.
„Neen, went ik houd hem voor
slim genoegals hij te Weenen woonde
zou hij uit die stad geen brief ver
zonden hebben. Maar hij is te Weenen
geweest en heeft er dien brief afge
zonden. Ik zal hem vinden, waarheen
hij ook vertrokken moge zijn. De zaak
is voor mij een eerezaafc, en eerezaken
mogen niet uitgesteld worden.
IX.
In tamelijk neerslaohtige stemming
aanvaardde Jurgens de reis. Hij had
weinig houvast om onder millioenen
menschen het spoor van eeD enkel per
soon te viDdenhij had ook geen be
paald plauwel wilde hij de vecbljjf
plaats van Gabori ontdekken, maar de
kansen stonden tien tegen éen, dat hg
in zoo'n groote stad, zooals Weenen
is, vergeefsche moeite kon doen.
Omstreeks den middag kwam Jurgens
te Weenen aan en nam zijn intrek in
een hotel aan den Burgring.
Nadat hg wat gegeten had, ging hg
uit om zich in verbinding te stellen
met de politie, van welke hjj allereerst
eenige inlichtingen wensohte. Doeh hjj
mo Mei 1908 was ingeschreven voor
een bedrag van f4 135.450, te zamen
f4 506 550.
Op ultimo Juni 1908 bezat de Rijks
postspaarbank: aan inschrijving op bet
Grootboek der 3 pot. Nat. Sohuld, no
minaal f 31.916.250, aan certificaten van
dito jnsobrijving nominaal f 1.245.500,
totaal f33.161.750.
In den lo>p der maand zijn afgege
ven 9693 nieuwe spaarbankboekjes,
alsmede 539 Staatssehuldboekjes en
af etaald 4502 spaarbankboekjes, als-
I mede 32 Staatssehuldboekjes aan het
einde der maand waren in omloop
1.370.457 spaarbank- en 7045 Staats
sehuldboekjes.
Begrafenis-Baron 9a Tour.
Met hetzelfde ceremonieel als in den
laatsten tijd de overleden groot-offioieren
van Hr. Ms. Huis ten grave werden
geleid, werd gisteren het stoifslgk hulsel
van mr. W. baron Du Tour van Bel-
I linekhave, grootmeester honorair van
H. M. de Koningin, uit zijn woning aan
de Prinseseegraoht naar de begraafplaats
Oud Eik-en-Duinen overgebracht.
De rouwwagen, omhangen met ver-
sohillende kransen, werd getrokken door
4 paarden. Aan weerszijden van den
lijkwagen gingen lakeien van het Hof
als dragers.
Onmiddellijk daarachter volgde een
groote galakoets, waarin Z. K. H. Prins
Hendrik,die,gekleed in kleine admiraals-
etenue, ook de H. M. Koningin verte
genwoordigde. Ia het daarna komende
hofrgtuig was gezeten de gigevaardigde
van H. M. de Koningin Moeder, de
kamerheer jhr. Scbimmelp uniek.
Bij het geopende graf sprak in op
dracht van H. M. de Koningin, Hr.
Ms. ceremoniemeester graaf Van Rand
wijck, die zioh er toe bepaalde den
overledene te herdenken als een man,
die met ra .d en daad Koning en Ko
ningin diende en 'l zich een aangena
men plicht rekende de Koninklijke
bevelen uit te voeren. Iu den vollen
zin des woords mocht van baron Du
Tour vezegd worden, dat bij was een
trouw onderdaan, een vurig aanhanger
van bet Huis van Oranje, wiens naga
daohtenis èo bij H. M. Koningin èn
bij Z. K. H. den Prins in dankbare
herinnering zal big ven.
De predikant uit Gorsel, da. Van
Velzen, naderde vervolgens het graf en
las eenige door de familie aangewezen
verzen en spreuken uit den Bijbel voor.
Tri van autoriteiten woonden de be
grafenis bij.
Bevolkingsboekhouding.
Zooals gemeld is, werd door de Com
missarissen der Koningin op verzoek
van den minister van binnenlandsehe
zaken aan enkele gemeentebesturen bet
advies gevraagd over oen door de oen-
trale commissie voor de statistiek
voorgestelde herziening van de voor-
was nog nooit te Weenen geweest en
zou daarom onderweg den Hofburg en
de Stepbanuekerk eens gaan zien.
Het was een warme dag Toen Jur
gens in het drukke gewoel op den
Grabm kwam, kreeg hij dorst en ging
een open koffiehuis in, dat midden in
de straat naast de bekende Pestznil was.
Hij nem plaats aau een tafeltje, be
stelde een glas limonade en verzocht
het adresboek. Het was immers niet
geheel onmogelijk, dat te Weenen de
naam Gabori voorkwam missohien
de voornaam Paul wel, dien bij te
Hamburg in het vreemdelingenboek had
aangetroffen. Hij zocht bij de letter G.
G Ga Gab
Plotseling voer Jurgens een rilling
door de leden. Daar stond het duide
lijk te lezen „Gabori, Paul, rente
nier," en als woning werd aangewezen
de derde verdieping van een hnis aan
de Graben.
En hier was toch de Graben
missohien zat hg hier in dit koffiehuis
wel op weinige meters afstand van den
gezoohte.
Jurgens was zoo verrast, dat hjj een
oogenblik zjjn koelbloedig overleg kwjjt
raakte. Hjj sprong op van zijn stoel,
sehriften omtrent de bevolkingsboek
houding (invoering persoonekaartenstel
sal). Zaterdagmorgen wordt nu te
Utrecht een bijeenkomst gehouden vau
afgevaardigden der bedoelde gemeente
besturen, waarin de praotisohe uitvoer
baarheid van het stelsel za' worden
beeproken. Daarbij zal ook tegen woor
dig zijn mr. De Voogt, chef bevolkings
register Rotterdam, lid van de centrale
commissie voor de statistiek, die het
initiatief nam tot de invoering van het
stelsel.
Vrouwenkiesrecht.
De „Haagsohe Ct." bevat een be
schouwing omtrent het vrouwenkies
recht.
Zij zegt daarin, dat door het gespro
kene op het onlangs te Amsterdam ge-
hooden congres bij haar de overtuiging
is ontstaan, dat het niet alleen een al
te groote aanmatiging ie, aan den eer
eten den besten man invloed cp 'e lands
zaken toe te kennen, en dien invloed
zelfs aan de hoogst-ontwikkelde vrou
wen te onthouden, maar ook wat
h. i. van nog meer beteekenis is dat
er tal van belangen zijd, waarover de
vrouw beter kan oordeelen dan de man,
en die tot dusver door de alleenheer
schappij der mannen niet af naar den
eisch behartigd worden. Echter oordeelt
het blad, dat, ten aanzien van de uit
oefening van het kiesrecht, bij de man
nen zooveel onverschilligheid bestaat,
dit bij de vrouwen wel niet andera
wezen zal. In verband hiermede en met
andere geopperde bezwareo, acht bet
blal, dat ook in deze opleiding noodig
zal zijn geen plotselinge overgang
zal behooren te ontstaan, maar een ge
leidelijke.
Daarom gevoelen wij ten aanzien
van de toepassing zeer veel voer bet
denkbeeld, dat, naar we meen«n o. a
dr. Kuyper eenigen tijd geleden voor-
Btond, om eerst aan de zelfstandige
vrouw of hoofd van baar gezin het
kiesreoht te verleenen, wat dan later
zon zijn uit te breiden.
Ea in de tweede plaats zou het o i.
een uitermate gesohikte oefeneohool zijn,
wanneer de wetgever bepaalde, dat
aanvankelijk de vrouw hetzij dan
met of zonder het bovengenoemde stel
sel van gezinshoofd er bjj alleen
kiezer zou worden voor den gemeente
raad, wijl deze een beperkter kring van
belangen omvat, waarover ook de vrou
welijke ingezetene reeds nu gemakke
ljjker kan oordeelen dan over de alge
meene politiek, waarover zij tot dusver
niet werd voorbereid.
Met dit voorbehoud ten aanzien van
de toepassing, die de wetgever er aan
zal verleenen, en die hij gemakkelgk
en zeker niet te langzaam zal uitbrei
den, achten wy het dus een eiBoh van
reoht en volksbelang, dat bjj de her
ziening van de Grondwet waarover
in 1909 onze Kamerverkiezingen méde
zullen beslissen de mogeljjkheid
verliet het koffiehuis zonder betalen,
kwam bgoa terecht onder een voorbij
rijdende vigelante en werd op het
voetpad aan de overzjjde der straat bij
den kraag gegrepen door den koffihuis-
bediende, die betaling eisohte.
Hg bood zijne verontschuldigingen
aan, betaalde en werd bijna nog in
hechtenis genomea ais opliohter hij
ontliep dit lot eohter door zijn papieren
als ambtenaar van de Duitsche ge
heime politie te vertoonen.
Intuesohen had dit voorval eenig op
zien gebaard; de mensoben verzamel
den zich om hem heen, en zoo werd
de kleine, beweeglijke man gedurende
eenige minuten het voorwerp der alge
meene aandacht.
Toen men hem eindelijk liet gaan,
kwam zijn epeurhondennatuur te voor
schijn. Hij zon verstandiger gehandeld
hebieD, als hij zaoht en zonder opzien
was heengegaan, want die oploop had
juist plaats voor het huis, waar Gabori
volgens het adresboek woonde, maar
JurgeuB had zijn bnit nu eenmaal tus-
sohen de tanden en liet dezen niet los.
Hij ging het huig binnen en naar bo
ven het leek wel of er geen einde
kwam aan die trap. Toen hjj eindeljjk
worde geopend, om, op de een of an
dere wijze, het vronwenkiesreoht in te
voeren.
Vacantie-kolonles.
Aan de mededeelingen van het Cen
traal Genootsohap voor Kinderherstel-
lings- er. Vacantia Kolonies ontleenen
wg
Deze oiroulaire dient in hoofdzaak
om alle afdeelingen er op te wijzen,
dat in de najaarskolonies nog plaatsen
beschikbaar zijn. Heel jammer zou het
wezen, wanneer deze niet bezet konden
woTden.
Jammer voor de kinderen, jammer
ook voor de exploitatie. Duizenden kin
deren in ons land rjjkhalzen naar een
verblgf in milde luchtin de Kolcnie-
huizen is voor hen plaats, de dames
zijn aaogenomen, het personeel is aan
wezig, alleen de verblijfkosten ontbreken.
Er zijn stellig wel afdeelingen, mis
sohien zelfs vele, die na de prijzens
waardige ijver, dit jaar betoond, nog
eens alle kraohten willen inspannen.
De ijver der afdeelingsbesturen liet
op een paar uitzonderingen na
r.iets te wensohen over. Vele zanden
meer kinderen dan het vorige jaar. Zij
allen beseffen dat stilstand achteruit
gang is.
Aohteruitgang is tot heden in het
Centraal genootsohap een onbekend
woord. Gestadige voorspoed, groei en
uitbreiding zienderoog, zijn steeds de
eigenschappen van ons Genootsohap.
Tot heden werden reeds meer kinderen
opgenomen Jan in 1907 het geheele
jaar. Als het seizoen geëindigd is, zai
het slotejjfer 250, missohien 300 meer
zijn dan bet vorige jaar.
Egenlijk waren de zomerkolonies te
vol. Er komen eohter zooveel en vaak
zoo dringende aanvragen in de zomer
maanden, dat of men wil of niet, op
't eind elk hoekje benut wordt Maar
de kinderen hebben er niet onder ge
leden. De resultaten waren in de laatste
eivolle kolonies bepaald schit
terend. Te Egmond werd in 'c Kolonie-
huis „Kerdijk" een gemiddelde ge-
wiebtstoeoeming bereikt van 5 pond.
Toenemingen van 9 pond waren niet
zeldzaam. Onverklaarbaar blgft, dat bjj
een legio aanvragen, de vaak zoo
mooie Septembermaand zoo weinig ge
wild is. Missohien komt de belang
stelling nog.
Het Centraal Genootsohap kan niet
meer buiten een zomer- en winterver
blijf. Telkens en telkens moeten we
hoeren, geef een langer verblgf aan de
zwaksteo. Laat de grootste stumpers
2, 3 en 4 maanden blijven tot volledig
herstel. Het aantal afdeelingen, die
om verlengd verblgf vragen, neemt
steeds toe, de drang van medische sjjde
wordt steeds grooter.
Om spoedig te kannen bereiken, wat
zoo hoog noodig is, moet gewerkt, ge
propageerd worden, zonder ruste. Het
is niet voldoende, dat er dageljjks meer
boven was en het bordje naast de deur
las, waarop de naam Paul Gabori te
lezen stond, haalde bij eens flink adem
en bedacht, van welk voorwendsel bij
gebruik zou maken om binnen te komen.
Zou het missohien beter zjjn eerst
inlichtingen omtrent den man in te
winnen en daa-na de noodige maatre
gelen te nemen
Jurgens had de hand reeds op den
knop der eleotrisobe sohel gelegd nu
trok hjj de hand terug en beschouwde
de zware eikenhouten dear, waarin
geen kijkvenstertje was te bespeuren.
Op hem maakte die deur den indruk,
dat ergens een kleine opening moest
zijn, waardoor men onbemerkt de per
sonen kon bespieden, die wensohten
binnengelaten te worden.
Daarop legde hij bet oor tegen de
deur en lnisterde. Het was daarbinnen
doodstil, al te stil, wanneer zioh
achter die deur measohen mochten be
vinden. Immers, allioht wordt dan een
stoel geplaatst of een woord halfluid
gesproken. Doeh neen, niets van dit
alles.
(Wordt vervolgd.)