MA
ooijti
i isi® geslaakt.
23 Juli.
Donderdag
feuilleton.
No> 172
463
Jaargang.
1908.
Teleplioonnummer 10.
en! Van week tof week.
fflN:
0/
o*
ïeling
rsrae-
SE1Ï,
WMl
ENST
NDIËHST.
ImiealanfecliB heriehten,
1
VL1SSIMSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden ƒ1.30. Franco per post ƒ1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M n abonneert wieh bij alle R>elï-
handelaren. Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
JR
ADYERTENTIËNvan 14 reders ƒ0.40. Voor eJNau regel
meer 10 cent. -• Bij directe opgaaf vun driemaa' plaafairg 'i-rzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal bereken. L Gwfe lettere
to eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- cn feestdagen.
Ahonntments-Advertentiën op zeer voordeel kt voorwaarden.
EE,
bekend, dat ht
e Wafei,
i alhier gearri-i
den Nieuwen
7198ER, voc:
1HEN.
prêLen ten
bezorgi,
I e Zit- ei
'ension,
r. dezer Cl,
ps's
s.
87, 9.20,12.16,
vertrek van d«
straat en het
minuten later,
53, 12.18,2.58,
maburg 7.02,
.40.
jingen en Mid-
1.35, 4.15,
Vüaaingen en
39, 2.24,6.04,
delburg t.t
5.50f 7.55'
1.15§ 2.—*
5.50§ 6.55'
iemiae.
leilmarkt.
Badhuis.
6,25f 8.40'
2.—2.45*
6.55§ 7.50'
•t
i tot de Be-
,rkt.
lis.
ertrekkeo
het Bad-
-, 6.20, 6.45
10.20, 1O.40i
0, 1. 1.30*
0, 4.50, 5.20
1. 6,10, 6.80,
10.10, 10.30,
12.10, 12.45,
kO, 4.10,4,40
E, 8.-, S.*0
Zondags uit
Nu de Belgische Kamer getoond
heeft, de Congo-quaeetie tot een einde
te willen brengen, is daarmede naar
alle waarschijnlijkheid beslist, dat Con-
goland een Belgische kolonie wordt,
waardoor een ruim vloeiende bron van
moeilijkheden zal opdrogen.
Trouwens ook de Briteche regeeriDg
heeft erkend, dat de zaak België alleen
aangaat, hoewel er grieven waren, die
door het bekende verbond de Congc-
Rsform Assooiation, wel eens wat breed
werden uitgemeten.
De Belgische regeering heeft, blijkens
de openbaar gemaakte stukken, voor
en na betoogd dat de internationale
verdragen, die den Cogostaat binden
en die door België niet zullen worden
overtreden, evenzeer bindend zijn voor
ie staten, die ook bezittingen hebben
in het Congobekken, en het Bohijnt dat
de Engeisehe regeering zich daarbij ten
slotte heeft neergelegd.
Dc voornaamste bezwaren tegen het
regeerstelsel in Congo zijn dezedat
de neger gedwongen wordt om te ar
beiden voor den Staatdat alle onbe
heerde gronden den Staat worden toe
gekend, en dat al de vruchten van dit
Sfaafsgebied mede Sfaatseigendom zijr.
Ds gedwongen arbeid wordt een vorm
van slavernij genaamd, als zoodanig in
atrijd met bet traetaat van Berlijn.
De exploitatie van bet Staatsdomein
door den Staat, aebt men is strijd met
de bepalingen van dat traetaat omtrent
de handelsvrijheid. Ook bestrijdt men
de wettigheid van eoneessiën binnen
het grondgebied van den Congoetaat,
zoodat de groote maatschappijen, welke
een groot deel van het Staatsgebied in
exploitatie ontvingen, zouden bebooren
te verdwijnen.
Over de uitlegging van het traetaat
van Berlijn is altijd versohil geweest,
maar het sohgnt dat de Engeisehe re
geering thans geneigd is om omtrent
de duistere punten een uitspraak van
scheidslieden aan te nemen en daar
mede is men stellig op den goeden weg.
De betrekking der groote maatschap-
pgea tegenover den Staat, was echter,
juist andersom ale in Franseh Congo,
steeds in het duister gehuld. Openbaar
heid is zeer noodig. Esn degelijk ko
loniaal personeel en een scherp toezioht
door blanken, zal België zeker moeten
invoeren en bet moederland zal zioh
in hoofdzaak tot de regeertaak hebben
Ie bepalen.
22.)
Die mensehen konden niet vermoe-
en, dat hier misschien een duister
geheim bestond over een paar minuten
'ee deze plek voor hen in de verte
'erdweaen en vergeten.
®og nooit echter had Lili zich zoo
eenzaam gevoeld hier op de heide als
'e deze seoonde, terwijl honderden rei-
2lS®ra in den trein haar voorbijsnelden.
8 ging naast haar groot-ader staan
en buiten adem vertelde zij hem hare
»Hjj zal nog slapen", zei de oude
0Ilj het hoofd schuddend na een
Poosje voegde hij er bij„Als de dui-
hem den hals niet heeft omgedraaid,
don is het iets anders."
üa ^8 ^8Qr was aan d® buiten-
E /88'°'eni grootvader
'drnann had geen vlug verstand,
Tot dusver was de regeering van
den Congostaat lang niet zonder zonden.
Men nam zioh misschien wel te goeder
trouw verbeteringen voormaar er
kwam niet veel van. Wanneer België,
koloniale mogendheid geworden, zioh
met ernst op de moeilijke taak van
koloniaal beheerder toelegt, dan zal
weer een uitgebreid gebied van het
donkere werelddeel eene betere toe
komst tegengaan, waarmede de welvaart
van bet overbevolkte moederland ten
nauwste samenhangt.
In Macedonië is 't weer een hope-
looze verwarring. De Grieken woeden
tegen de Bulgaren. In de christelijke
dorpen, waar de benden steun vinden,
moet men de wraak duchten der zoo
genaamde Jong Turksche partij, die op
hare beurt tegen de regeering te Con-
stantinopel kuipt. In Albanië verdrijft
men de Turksohe overheden, terwijl
Turksche garnizoenen, die te lang in
dienst zijn gehouden, in opstand komen.
De troepen, afgezonden om rust en orde
te herstellen, beginnen aan te komen,
maar de Engeisehe regeering verlangt
de instelling eener bijzondere mobiele
krijgsmacht, speciaal tot herstel en hand
having van orde, en Rusland is daar
ook voor. Inmiddels schijnen de gezan
ten dezer mogendheden alvast, omtrent
den toestand, vriendschappelijke raad
gevingen aan de Turksohe regeering te
hebben gegeven, die, ondanks hot vriend
schappelijke, nogal in krassen toon zijn
De Macedonisohe quaestie is dus weer
in vollen gang en het Engelsohe voor
stel tot instelling van vliegends colon
nes is een geheel nieuw element in
deze qnaestie. Het moet gezegd, dat de
stuwkracht tot oplossing ervan thans
in hoofdzaak uitg-at van het Britsohe
rijk en op ziohzslf maakt dit de zaak
reeds belangrijk genoeg.
Zooals, volgens Vondel, Gommer en
Armijn te Hoof dongen om het reoht
geloof, zoo big ven de Sultans van Ma
rokko ieder voor zich dingen naar het
ware Sultanaat. Niet onaardig zagen
wij in zeker blad de volgelingen van
beiden aangeduid met de benamingen
Hafidisten en Hazizisten, en het sohgnt
dat de eersten hun gouden eeuw, die
wel wat kort dunrde, alweer hebben
gehad en de zon van Abd-el-Azis weer
opgaat. Of de heer Hafid in de prak
tijk niet meevalt, dan wel of er wat
anders achter steekt, zooveel is zeker,
maar tooh begreep by wel, dat hier
iets ongewoons voor de hand lag, en
hij raadpleegde zijn horloge.
„Wjj zullen tooh eens moeten gaan
kijken," zei hg. „De volgende trein
komt over twee uren, dus heb ik daar
wel tijd voor. Sluit ons huis, Lili, dan
gaan wij."
Zioh bedenkende, ging hij nog een
oogenbiik zijn wooing binnen en kwam
terug met de keukenbijl.
„Voor geval van nood," verklaar
de hij.
„Maar grootvader, dat ding kan ons
toeh Diet van dienst wezen," meende
Lili.
„Wanneer men een o derzoek wil
instellen, moet men op allee voorbereid
zijn. „Kom, kind 1"
Hij dacht dus toeh aan een misdaad,
op weg naar de villa gaf hij dit
duidelijker te kennen.
„Wanneer iemand zooveel geld bij
zioh heeft als dezs heer Werner, weet
men nooit, wat er kan gebeuren. Ik
heb nog nooit gehoord, dat deze land
streek onveilig was, en nu woon ik
hier reeds dertig jaarmaar de wereld
wordt slechter Toen de eerste eigenaar
zich gedood had, meende men aanvan-
dat het optrekken van Abd-el Azis naar
Marskeuj, een goeden indruk maakt en
geen enkelen stam zijn doortrekken
meer belet. Keeren de Moeren hun rok
weer om, dan is er heel veel kans, dat
de oude Sultan spoedig weer baas is,
ondaoks het uitroepen van een nieuwen,
waaraan men dan toeh niet al te veel
waarde schijnt te mogen heebten, en
dat zal de taak der- Franpehen heel wat
vergemakkelijken en de gemoedereu in
Europa weer wat tot rust brengen.
Om deu slechten indruk weg te ne
men, dien generaal d'Amades wegbannen
voor Abd-el-AziB in Duitschland heeft
gemaakt, heeft do Franscbe regeering
nu bevel gegeven om de troepenmacht
in Marokko te verminderen, waarmede
dan ook is aangevangen. Mocht het 't
begin van het einde zjjn 1
Een groote, althans belangrgke we
reldgebeurtenis schijnt het Slavisoh con
gres te Praag, waarvan meD eohter
naar onze meening de beteekenis niet
mag oversehatten. Bussen, Polen, Bul
garen en Ruthenen, altemaal zonen ran
denzelfden stam, verbroederen zioh daar
en hebben het voornemen opgevat om
in 1911 eene Slavisohe tentoonstelling
te Moskou te houden. Die expositie,
uitsluitend betrekking hebbende op de
eigenaardigheden uit het verleden en
het heden van al die volksstemmen,
kan belangwekkend genoeg zijn maar
overigens lijkt dat congres ons toe, on
geveer van dezelfde strekking te wezen
als de meeste andere van dien aard.
Het tegengaan van den Dnitsehen in
vloed schijnt wel de hoofdzaak te we
zen, door 't stiohten van Slavisohe ban
ken, de organisatie der Slavische land
bouwers, enz. enz. Zij die van dergelijke
uitingen politieke gevolgen wachten,
maken zich naar alle waarschijnlijkheid
slechts aan een droombeeld sohuidig.
In Perzië blijft men voor groote ver
rassingen staan. In Fabriz waren de
troepen van deD Sjah bezig zioh van
de vijandige wijk meester te maken, en
men meende reeds dat deze het zaakje
onder d9 knie had, torn plotseling het
bericht kwam, dat de voornaamste in
gezetenen der stad eene overeenkomst
gesleten hadden, om gezamenlijk de
troepen der regeering te bestrijden
tengevolge waarvan het hoofd der cava
lerie weer bevel gaf om de stad te ver
laten. Toen begon onmiddellijk de plun
dering der huizen van eenige voorna
me aanhangers der regeering en de
kelgk ook, dat zjjn bediende hem ver
moord had."
Aan de ingedrukte voetstappen in
den tuin schonk de oude man niet
veel aandacht.
„Waar iemand woont, loopt hij ook
rondom zijn huis, en als hij dan eens
op een bloembed stapt, maakt hij zyne
voeten vuil ziedaar alles.0
Lili wilde niet mee iu de villa. Zy
voelde dat hare voeten haar bijna niet
meer wilden dragen. Daarom ging zij
in het vervallen tuinhuisje zitten bij
hef tuingereedschap, dat daar lag. Bijna
gedaohteloos keek zij naar de spade,
waaraan nog versohe sarde kleefde.
Daarmede hadden zij allebei nog ge
werkt en schertsend had Reinhold toen
gezegd, dat hij alle herinneringen uit
vroegere dagen wilde begraven en tot
aan zijn dood hier wilde blijven. En
na zijn dood moest men hem hier in
den tuin begraven.
Misschien was hg nu wel dood
Nu en dan wierp Lili een sohuwen
blik op de villa daar zag zij haar
grootvader aan een venster.
Dij schoof het gordijn en het ven
ster open. Zijn gelaat stond ernstig,
maar Lili had verwaoht dat angst eu
Perzische infanterie trok de uniform
uit en, werd gewoon burger 1
't Is inderdaad zeer moeilijk, te zeg
gen wat men van al die dingen denken
moetmaar in ieder geval schijnt het
wel, dat de verzekeringen van den Sjah,
dat bij de constitutie zal handhaven,
te weinig vertrouwen inboezemen, om
op grond daarvan tot de gewone orde
van zaken terug te boeien. Is dit zoo,
dan kan men bij dit beweeglijke en
zonderlinge volkje, dat zoo geheel an
ders dan wij is aangelegd, nog de al
lerzonderlingste diDgen beleven.
Ss Regelwet.
In de Eerste Kamer heeft minister
Kolkman een wijziging van de Zegel
wet in het vooruitzicht gesteld.
Het „Vad." kan hieraan nog toevoe
gen, dat reeds onder minister de Mees
ter aan een algeheele herziening van
de wet van 1843 op het recht van
zegel is begonnen en zijn opvolger die
herziening geheel voorsereid vond lig
gen, zoodat de heer Kolkman wellicht
nog het genoegen zal beleven ons land
van de verouderde Zegelwet te ver-
Eijksbijdrage aan ds gemeenten.
Door den heer Z. van dei Bargh is
de volgende vraag aan den minister
van binnenlandsehe zaken ingezonden
Kan, in afwachting van voorstellen
omtrent de financieele verhouding tus-
scben Rijk en gemeente, vau de regee
ring een voorstel worden tegemoet ge
zien, in den geest van het denkbeeld,
geopperd door de Staatscommissie voor
de gemeenteflnanciën, strekkende om
door belangrgke verhooging der rijks
bijdrage de gemeente zooveel mogelijk
te ontheffen van de kosten van verple
ging en vervoer van arme krankzinni
gen; warrop door den minister van
binnenlandsehe zakBn is geantwoord,
dat de financieele toestand des Rijbs
voorshands overweging van het bedoelde
denkbeeld niet toelaat.
Middenstandscongres ts Dordrecht.
De. regelingsoommissie voor bovenge
noemd congres heeft op uitnemende
wijze gezorgd, dat de congressisten na
hunnen ingespannen arbeid gelegenheid
voor ontspanning zullen hebben. Het
oongres-feestprogramma bevat o. m.
Dinsdagavond 28 Juli, 'a avonds 7 uur,
ooccert op het geïllumineerd Scheffers-
plein na de ontvangst der afgevaar
digden ten Stadhuize en in „Kunstmin",
concert in den tuin der sooiëteit.
Woensdagmiddag 2 uur volksspelen
in het Oranjepark voor jongens, meisjes
en volwassenen ongeveer 400 prjjzen
schrik duidelijk in zijne trekken zou te
lezen zyn, en dit was tooh niet zoo.
Hij ging van het eene venster naar
het andere, en liet overal licht en lucht
binnenstroomen, zoodat ten slotte geen
enkel hoekje in de villa eenig geheim
vcor zijn oog kon verborgen houden.
Eindelijk trad bij naar buiten, ging re
gelraeht naar het tuinhuisje en zette
zich, alsof bij doodmoe was, naast Lili
op de bank.
„Ik weet niet, wat ik er van denken
moet" zeide hg eindelijk. „Een mensoh
poetst de plaat tooh niet bij naeht en
ontijd zonder een woord te zeggen en
zonder een paar regels schrift aohter
te laten. Maar hij ie weg, dat is zeker 1
En hij heeft alles laten staan 6n liggen
zoaals iemand, die is uitgegaan met
het plan om over een een paar uren
weer thuis te komen,"
„Is zijn bagage ook weg P" vroeg
Lili met beklemd hart.
„Ik heb niet naar zijn bagage geke
ken", antwoordde Erdmann norsoh.
„Alles wat er is, behoort aan hem,
want bij heeft het gekoeht. Je zult het
beter kunnen zien dan ik, want jij
hebt ham bediend. Je moest maar eens
met me meegaan naar binnen."
zijn beschikbaar gesteld, 's Avonds
half zes officieels feestmaaltijd, daarna
concert op het Sobeffarsplein verlich
ting der havens, waar op geïllumineerde
schepen concerten en zanguitvoeringen
worden gegeven, 's Avonds 10 uur
feestavond in de groote zaal van „Kunst-
m n*opvoering van een revue en
zang.
Donderdag half drie kerk concert in
de Groote Kerk, waaraan medewerken
Marie Faverne (violoncel) en Bernard
Diamant (orgel) beiden uit Rotterdam,
bezichtiging van het gouden avondmaal-
stel. 's Avonds feestelijke bijeenkomst,
aangeboden door de Dordr. Winkeliers-
vereeniging.
Verder wordt gedurende de congres
dagen een tentoonsteling gehouden van
kaarten, teekeningen en prenten betref
fende de stad Dordrecht en haar ver
leden, uit de gemeentelijke prenten-
verzameling en aangevuld uit de collectie
van den heer mr. 8. van Gijn.
Gemeenteraadsverkiezingen.
Bij herstemming is tot lid van den
gemeenteraad te Amsterdam, in kies
district VI, gekozen de heor F, J. Per-
quin (kath.) met 1674 temmen tegen
1677 op mr. C. Frikkers (lib.)
Te Zeist werd gekozen de heer A.
G. van Meloen (kath.) met 528 stemmen.
De oandidaat der liberalen, mr. W. H.
J.Blanekenbagen verkreeg 488 stemmen.
Vreemdelingenverkeer.
Op Zondag 15 en Maandag 16 Au
gustus zal de Nationale Bond voor
Vreemdelingenverkeer in Nederland te
Veendam zijn twaalfde algemeene ver
gadering houden. O. a. zal op deze
vergadering een voorstel worden be
handeld om het bestuur te machtigen
tegen de volgende algemeene vergadering
een internationale reclame-tentoonstelling
voor te bereiden, liefst te Amsterdam.
Bij Kon. besluit van 20 dezer is, met
ingang van 1 Augustuslo. aan deu
kapitein ter zee J. H. Calmeijer, op
zijn verzoek, wegens langdurigen dienst,
eer.ol ontslag uit den zeedienst ver
leend, ouder toekenning van pen
sioen, en het bedrag bepaald op f 3225
'sjaars; 2o. bevorderd tot kapitein ter
zee, de kapitein-luitenant ter zee H. T.
Hoven, en tot kapitein-luitenant ter
zee, de luitenant ter zee le klasse F.
J. Goedkoop3o. aaa den kapitein
luitenant ter zee F. J. Goedkoop eer
vol ontslag uit den zeedienst verleend,
onder toekenning van pensioen en het
bedrag van het pensioen bepaald op
f2209 'sjaars; 4o. bevorderd tot kapi
tein-luitenant ter zee de luitenant ter
zee 1ste klasse J. H. van Leent.
Etsstmanoeuvres.
Langs de kust van Zuid-Holland
worden thans oefeningen gehouden door
Samen gingen ze uu do villa binnen
en traden eerst in de kamer links, die
Reinhold bij dag gebruikte.
Toen Lili bjj het binnentreden de
schrijf tafel iu het oog kreeg, greep sg
haar grootvader bij den arm en uitte
een kreet van schrik. „Hg is niet
afgereisd," riep rjj. „Daar ligt nog zjjn
schrijfmap, en daar ligt ook de pen,
waarmee hij gesohreven heeft. Die din
gen heeft bij in zijn koffer meegebracht
die zou hij dus ook wel weer meege
nomen hebben. Let op, wij zullen nog
meer vinden 1"
Een oogenbiik later vonden zij den
reiskoffer, dien Lili eveneens goed ken
de. Hij stond onder de sofa op dezelfde
plek, waar Reinhold hem gesohoven
had bjj zijn aankomst. Eindelijk was
er ook nog iets bijzonders op te mer
ken aan de lamp. Lili wist zeker, dat
zg Zaterdag de lamp gevuld had en
nu was de olie tot op den laatsten
druppel verbrand. Het lampeglas was
zwart aangeloopen de lamp had dus
gewalmd en was eindelijk uitgegaan
bg gebrek aan olie.
(Wordt vervolgd.)