innairvDBT
ilchkhn.
Een artikel neet een artikel.
Maandag
f3 Juli.
No. 163
463 Jaargang.
NO.
Bjj toe Coarani toehoort
FEUILLETON.
Ills lain gikil,
ImlaMsche kriehtên
'B-SCHELDE
18.
D
EN:
fllSSlSfiSCIE COIIRAKT.
ea^gebrek
eboden eosa g e,
Prijs per arid maandea 3 30. franco per post 1.50.
Afzonderlijks nummers 5 cent. Mm abonneert wich bij alle Boe*,
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
ADYERTENTIËNvan 14 rebels ƒ0.40, Ybor regel
meer 10 cent. -• Bij directe opgaaf vitn driemaa' olaatsirg vrzelfde
sdverteutie wordt de prijs slechts tweei naai berekend. letters
«n cliehé's naar plaatsruimte.
n dit blad.
16.37, 9.20,12.151
Iet vertrek van di
gerstraat en hel
13 minuten later,
t, 9.23, 12.18,2,58,
Domburg 7.02
pn 8.40.
lissingen en Mid-
plO.40, 1.35, 4.15,
Vlisaingen ei
11.29, 2.24,5.04,
IENST
n het Station.
nbeer vin. 10.10,
3 4.20, 5 15,
0, 11.10.
tion vm. pl. m,
20, 3,30, 4 85*
-, 11.25§
merkte rit wacht
1 47 en de boot
>ot van Breskea!,
ein van 11.02 u,
Verschijnt dagelyks.. uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooimuminer 10.
Abonnrnients-Advertentiën op zeer voordeel ist voorwaarden.
Gem eente bestuur.
BEKENDMAKING.
Aangifte van Nieuwe Leerlingen voor de
Openbare Lsgere Scholen.
Burg. eu Weth. van Vlissingen
brengen ter kennis van belanghebbende
ouders of voogden, die hunne kinderen of
pupillen met den nieuwen cursus wenschen
toegelaten te zien tot eens der openbare
lagere scholen in deze gemeente
dat van af Maandag 13 Juli tot en met
Zaterdag 1 Augustus e.k. uitsluitend ter
gemeente-secretarie (griffie) iederen werk-
dag van des voormiddags 9 tot 12 uren
gelegenheid tot aangifte van nieuwe leer
lingen voor die scholen gegeven wordt;
en dat ingeschreven kunnen worden alle
kiudoren, die vóór den lsten September
a.s. den zesjarigen leeftijd zullen hebben
bereikt en bovendien voor de scholen0
(Groenewoud), D (Groots Markt), en E
Wagenaarstraat), zij die vóór 18 Februari
1909 zes jaren worden.
Hun, die in bet bezit van een trouw
boekje zijn, wordt verzocht dit bij de aan
gifte mede te brengen.
Vlissingen, den 9 Juli 1908.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE,
De Secretaris,
WITTEVEEN.
11)1 ENST
-Middelburg v.t
4.40f 5.50f 7.55'
2.3U* 1.15§ 2.-'
5.5 of 6.5t'|
25.§
de Remise,
de Zeilmarkt.
het Badhuis.
5.15f 6.25f 8.4li'
1.15* '2.-§ 2.45'
50* 6.55§ 7.50'J
U.lO.f
dan tot de Kt-
leilinarkt
Badhui)..
en vertrekken
van het Bad-
n. 3,23 c) en 6,15 d|
m. 3,50 o) en 0,45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15 d) h).
na het vertrek van
n. Neuzen vm. 8,30
Borsseie en Neuzen
reus, Borsseleu en
boot van 10.25 uit
en van 16 j April
8.51
8.21
t 9.51
8.18
7.25
8.48
10.1
f 0.33
7.33
flO.14
II
f10.51 11.3 fH-16
d-Diiitachlaad, riohtin^
aal-Lage Zwalawe.
6.17
8.3
7.18
7.47
8.1
3.15
f Rjdoa alleeo
dea Z-oadags tfaj
7 Juni tot - IJ
SapfeembsFea
15 Aragiaifeos.
Wij zijn niet gewoon, artikelen uit
andere bladen tot een onderwerp van
bespreking in ons blad te maken. Voor
ditmaal willen we daarop eens eene
uitzondering maken en 't een en ander
meedeelen ovnr 't «een we onlangs in
aeker blad lazen over luxe - beper
king.
Het artikel was in hoofdzaak gericht
tegen de toenemende weelde bij bet
jongere geslacht en bad vooral de be
doeling om kraohtig te pleiten voor
meer eenvoud.
In zooverre konden wjj er ons best
mee vereenigen want wij zijn groote
vrienden van eenvoud maar wij zouden
*oo gaarne zien dat die eenvoud in
a 11 e b werd toegepast, ook in ona
aprehen en in onze schrijftaal. Waarom
b.v, van luxe gesproken, als wij bet
zelfde kunnen zeggen met een goed
Holiandsoh woord Is het gebruik van
al die vreemde woorden en al die kunst
termen, waarvan jong en oud tegen
woordig den mood vol heeft en die
groots schade toebrengt aan het zui
ver spreken en schrijven onzer eigene
sohoone taal, soms ook geen weelde
Schrijver klasgt er over, en zeer
13.)
Gedurende da volgende dagen raakte
Beinhold meer en meer gewend aan
*tjn vreemdsoortige») toestand en begoa
bjj in den omtrek zijner woning rond
te wandelen.
Spoedig echter kwam bij tot het in-
*loht, dat het da moeite niet loonde
*gn tochten nog verder uit te strek
ken de heide en het bosoh boden wei-
*>g afwisseling, en wat hg door da
Vensters van de woning zien kon, was
binnen een mgl afBtand8 te viadeD
Westwaarts achter het boech lag nog
wel een klein, armzalig heidedorp,
aarvaa de inwoners soms naar het
•poorwegatation stapten om hun koop
waren naar de markt te brengen, maar
*e gingen met bg troepen en niet dik-
wgls, zoodat de eentonigheid van het
tandsohap er niet verbroken werd. Meest-
terecht, dat de ontspanningen der jengd
in onzen tijd zoo verfijnd en groote-
mensoh-achtig zijn dat de jongelui door
iet lend en over de grenzen trekken
voor allerhande wedstrijdendat zij
vriendenmalen en soupers orga
niseeren; dat de tijd van halm ge
nieten voorbij is, alle f e e t i v i t e i-
ten worden opgesohroefd en de jeugd
veel te loieriem wordt opgevoed.
't Is volkomen waar en wij moeten
dat beetrgdenmaar dat kunnen wij
slechts, door zelven eenvoudiger te wor
den. Wanneer onze levenswijze in
alles is ingerioht zooals deze schrijver
s o h r jj f t en dat is waarlijk geen
zeldzaamheid geven wij dan niet het
voorbeeld, in plaats van het tegendeel f
Maar dit daargelaten, neemt de weelde
heel wat grooter afmetingen aan dan
door sohrijver wordt geschetst; men
vindt ze waarlijk niet alleen on
der de lieden die ze nog wel be
talen kunnen. Minder eenvoud in
gewoonten en gebruiken, toeneming van
behoeften, vindt men schier alom. Onder
weelde verstaan wijhet toegeven aan
wenschen, waarvan de vervulling on-
noodig is. Dat men veel verlangt is
ook al een gevolg van de bjjzondere
tijdsomstandigheden. Onze winkels zijn
heel mooi dc waran zijn praohtig uit
gestald. Gelegenheid om wat moois of
wat lekkers te krijgen, om met wat
nieuws kennis te maken, om aan iets
aangenaams deel te nemen, ontstaan
alom en trekken de aandacht, zeker
niet het minst van de daarvoor zoo
gevoelige jeugd. Een kwaad is dat op
zichzelf niet 't is maar de vraag of
da ouders en opvoeders het versohijnsel
ia de ware richting weten te leiden en
op matige wijze aan billijke wensohon
weten te voldoensóo dat de jeugd
niet te weinig en niet ts veel heeft
on ziob niet beroepen kan op het voor
beeld, door den rijperen leeftijd gegeven.
En zgn kinderen, die, zeer tot echade
hunner gezondheid, liever zonder te
eten naar Bcbool gaan, dan een boter
ham te eten zonder wat lekkers. Som
mige ouders geven hun kinderen geld
in handen, waarvan ze de waBrde niet
kennen unoepcenten, die vaak aan scha
delijke of waardelooze prullen worden
besteed. Met gewone kleeren wordt al
ras geen genoegen meer genomen het
moet wat bijzonders wezen, wat niet
zoo iedereen draagt. Dat kost eoms nog
minder dan het gewonemaar men
gewent het kind tocb aan het buiten-
gewon»,aan hetgeen u-tbliskt of afsteekt.
al sloegen zij dan nog een zijweg in,
die niet langs de villa liep. Dat moebt
opzet zijn of toeval, Beinhold trok er
zieh weinig van aan, want in de zon
nige stilte was hij langzamerhand in
die gelukkige stemming gekomen, wel
ke in onzen tijd zoo zeldzaam is ge
worden, dat men ze naar het rijk der
sprookjes zon willen verwijzen. Hij wist
nauwelijks welken dag der week het
was.
Beinhold lag liefst onder aan de
helling der spoorbaan in hel heidekruid
en keek dan naar de inseoten, die in
de bloemen hun voedsel zochten. Soms
nam hij een boek uit de bibliotheek
mee, maar lezen deed hij nietbij ge
bruikte bet alleen om er bloemen in
te leggen, ze te persen en dan te laten
drogen. Aan de voorbijgaande treinen
kon hij merken hoe laat het was. Heel
spoedig wist hg, wanneer er een snel
trein moest komen, die in razende vaart l
verder vloogin de personentreinen
had bij meer genoegen, omdat zij lang
zamar reden dan kon hjj de gelaats
trekken der reizigers ondersoheiden.
Als hij ze zag, kwam bg hem niet het
verlangen op om in de wereld terug
te keeren, neen, integendeel, het
Met het speelgoed gaat bet op dezelfde
wijze, behalve dat er soms aardig wat
besteed wordt aan dingen, waarmee het
kind soms niet half zoo gelukkig is
ale met een oud, gebroken stuk. Eigen
meubelen voor kinderen zgn geen zeld
zaamheid meer. Spoedig, eoms veel te
spoedig, moet er een fiets komen en
begint de zoogenaamde sport, met de
bekende ontzettende overdrijving. Op
die wijze gast bet door en de gevolgen
zgn ons allen bekendhet altijd ge
voelen van behoeften, de zucht om daar
aan toe te geven, de onmogelijkheid
soms om er aan te voldoen, met het
sohulden maken en het spelen of speou-
leeren op den achtergrond het gemis
van alle waar genot op een leeftijd
waarop voor velen het genot nog be
ginnen moet, enz. enz.
Wat er aan te doen? En, het ant
woord daarop vinden nu weer in een
artikel in een ander blad.
Dat blad meent, en wij meenen het
ook, dat alleen de ouders in staat
zgn om den te boog opgevoerden levens
standaard der jongelui weer in de ge-
wensohte banen terug te leiden. Maar,
op welke wijze Hier bevreemdt het
antwoord ona in de hoogste mate en
bewjjst ook alweer, hoe het gemis
aan eenvoud in alles doordringt.
De ouders, aldus raadt het blad aan,
moeten zieh vereenigen tot een bond
en het beweert in allen ernst, dat het
voorbeeld reeds ergens gegeven is. Dus
krijgen we, is dit soms eenvoudig,
lezers P vereenigingen die den naam
dragen van „luxe-beperking s-
vereenigingen". Gemeld wordt
niet of er ook statuten zullen komen,
of er ook koninklijke goedkeuring zal
worden gevraagd, elgemeene vergade
ringen zullen worden gehouden, en der
gelijke gekheden meer 1
Wij voor ons zouden het belachelijk
willen noemen, indien het niet zoo
diep treurig ware I De schrijver cijfert
hier met één pennestreek de waarde
van het ouderlijk gezag en den ouder
lijken invloed, laat ons zeggen ook van
het ouderlijke voorbeeld, weg. Het is,
zegt hij, voor één ouderenpaar lastig,
hun kinderen te verbieden al te laat
feest te vieren, allerlei prefuitgaven te
doen, enz. enz.maar vele ouders,
die de dreigende gevaren op dit gebied
inzien, kunnen zieh vereenigenzij
kunnen zieb versfean omlrent wat zij
wenschen toe te laten en wat zij voor
eerst nog verre willen houden en op
wijze alleen kan de steeds toe
genot der ongestoorde rust verschafte
hem een behagelijk gevofi. Hij schepte
er vermaak in, het oor op de spoorrails
te leggen, zoadat hij den trein reeds op
grooten afstand hoorde naderenbij
voelde dan den bodem allengs mee tril
len, hg hoorde het donderende bruisen
sterker worden en verheugde zioh. Dan
stelde hjj zieh voor den geest, hoe een
menseh te moede zou zgn, die voelt
dat bij door een naderend onheil zal
verpletterd worden, zonder dat hij een
hand kan roeren om het naderend on
heil af te wenden.
Op zekeren dag, dat hij daar weer
zoo lag, kwam de oude Ërdman tus-
sohen de spoorrails aanstappen en sloeg
nu en dan met zgn hamer op de ijze
ren rails, om door den klank te hooren
of alles goed in orde was. Beinhold
waarsohuwde hem, dat spoedig een
trein uit het bosoh te voorschijn zou
komen.
De oude man liep de helling der
baan af en kwam bij hem in het hei
dekruid.
„Ik ben dat reeds lang gewoon,"
zeide hij bedaard. „Ik heb de uren,
dat hier treinen passeeren, flink in het
hoofd, en dan waarsohnwt me ook een
nemende weelde worden tegengehouden.
Zoo wordt dus de plicht, de verant
woordelijkheid, die op elk ouderenpaar
tegenover zgn kinderen rust, opgeheven
en overgebracht op een vereeniging 1
Welk een ontzaglijk gebrek aan men
schel:-, aan wereldkennis verraadt
deze sohrgver. Is dan de verhouding
tusseben alle ouders en alle kinderen
dezelfde beerschot) in alle gezinnen
dezelfde toestandenhebben alle kin
deren dezelfde behoefte aan dezelfde
leiding, of zgn alle kinderen verschil
lend in natuurlijken aanleg en zedelijke
behoeften Het antwoord op die vragen
kan toch waarlijk niet twijfelaohtig
wezen. Ieder ouder kent zijne eigene kin-
deren bij behoort ze in alles in bet goede
voor te gaan, dus ook in eenvoudig
heid van levenswijze en zeden. Maar
indien de ouders aau dien eersten plicht
bebben voldaan, dan behooren zij ook
hunne kinderen aan eenvoud en matig
heid, zoowel als aan alle deugden, te
gewennen, niet naar de regelen en
voorschriften sever vereeniging, maar
naar de behoeften van elk kind in het
bijzonder, die zij en zij alleen, kunnen
kennen en behooren te kennen. Het
ouderlijke voorbeeld, het ouderljjke
gezag, de ouderlijke invloed, waarin
liefde het hoofdelemnnt is, dat alles met
verstand en beleid aangewend, zal in
elk gezin afzonderlijk, meer vermogen
dan duizend bonden zouden kunnen tot
stand brengen. Op dit gebied hebben
wij een eigen taak en een eigen roe
ping, met een eigen verantwoordelijk
heid, waaraan wij ona nooit, onder geen
naam of voorwendsel, zullen mogen
onttrekken.
Mochten wij allen het gewicht van
die verantwoordelijkheid en de waarde
van ons. persoonlijk handelen diep ge
voelen, onzen kinderen ten zegen.
Dr. 1. Laurillard. f
Gistermiddag is dr. E. Laurillard, de
predikant, die èn als prediker èn als
schrijver door 't heels land bekend
werd, op 78jarigen leeftijd overleden.
D. n 28sten Maart 1830 werd dr.
E'isa Laurillard te Botterdam geboren.
Hij promoveerde te Leiden, waar hij
na eerst eenige jaren te Santpoort ais
predikant der Ned. Hervormde gemeen
te hebben gestaan, tot de Evangeliebe
diening werd geroepen. In 1862 aan
vaardde hij te Amsterdam het predik
ambt. Hier bleef hg werkzaam tot
1904, toen bij het emeritaat verkreeg,
als er iets nadert. Ik
ben nog nooit bang geweest, dat me
een ongelnk zou overkomen."
„Hoe staat het eigenlijk met uwe
kleiadoobter P Is zij niet reoht gezond
Dat zon ik niet dnrven beweren
haar lichaam is tenminste zoo gezond
als een viseh in het water. Maar zij
wordt geplaagd door aanvallen van vrees
voor naderend onheil, en dan weet zij
niet meer meer wat er rondom haar
gebeurt. Missohien is het wel een soort
van ziekte."
„Heeft ze dat van hare ouders over
geërfd P" vroeg Beinhold Werner op
deelnemenden toon de oude man keek
echter knorrig voor zioh.
„Van haar vader moet ge niet spre
ken, mijnheer! Hjj was de zoon van
fatsoenlijke ouders, maar hij is in de
gevangenis gestorven 1 Hij bracht zgn
vrouw, mijn doohter, in het ongeluk
en daarvan heeft Lili ook haar deel
geërfd. Maar, kom, ik moet verder
gaan."
Nu wiit Beinhold genoeg. Hg had
opreoht medelijden met het arme jonge
schepsel, dat hier in de eenzaamheid
was opgegroeid zonder veel opvoeding
te genieten, en dat gebukt ging onder
welverdiend, na jarenlang vol-ijverig
werken, èn als sohrgver èn als diohter.
Als redenaar bezat dr. Laurillard
vermaardheid om zgn helderen, dikwijls
guitigen betoogtranteen groote sohare
volgelingen vormde steeds zgn gehoor,
menschen uit allerlei stand, die hem,
ook weer in zgn beide hoedanigheden,
van piedikant en sohrgver, hoogachtten
en waardeerden.
Het Koninklijk Huis heeft zeer vaak
blijk gegeven belangstelling te toonea
voor dr. Laurillardnog in de laatste
jaren, kort vóór zgn emeritaat, beeft
hg eenige malen vcor H. M. de Ko
ningin en Z. K. M. Hoogheid ook
voor de Koningin-Moeder den dienst
mogen leiden, wanneer Zij gedurende
Hun jaarlgks bezoek in de hoofdstad
vertoefden. En kwam dr. Laurillard in
Apaldeorn, dan noo'igde H. M. de Ko
ningin hem op het Ljo aan Haar dieeh.
Nog tjjdens het jongste Konicklgk be
zoek aan Amsterdam bleek treffend,
hoezeer het Hof belangstelde in den
grijzen predikant. Dr. Laurillard was
door ongesteldheid aan zijn huis gebon
den, doch toen bracht Z K. H. Prins
Hendrik hem op een morgen een be.
zoek, ten einde ziob, mede op de hoogte
te stellen van dr. Laurillerd'e gezond
heidstoestand.
Op literair gebied verwierf dr. Lau
rillard zich naam door zgn grooteieen
kleine gedichten 't is poëzie, aantrek
kelijk om den gezonden zin en humor
bovendien zijn de gedichten en album-
verzen algemeen bevattelijk en gaat er
een opvoedende kracht van uit. Voor
geest en hart werden ze gedicht.
Doch zijn meesteisohap over de taal
bleek vooral, toen bij kort na zgn
beroep ie Amsterdam, dus op naa we-
iijks SCjarigen leeftijd ia een bundel
een tieotal leerredenen uitgaaf, kansel-
redenen, die uitmuntten door meester
lijken stijl en tevens getuigden van
Laurillard's groote mensohenkennis.
Jarenlang was dr. Laurillard mede
werker van versobillende tjjdsohriften
van literairen of theologisohen aard
en gedurende vele jaren redigeerde hij
o. a. „Bato* en „De Woordensobat*.
Zgn eerste boek, „Primula Verts", ver-
soheen in 1858 en daarna volgden, met
langer of ko ter tuseobenpoozen, tal
van andere, gediohtenbundela en proza
werk, alles getuigend hoezeer hij een
open oog had voor ,'s levens ernst en
kluchten*.
Van tal van vereenigingen en licha
men van godsdienstigen, wetenschappe-
lijken of socialen aard maakte dr.
Laurillard deel uitzoo was hg inder
tijd secretaris van het hoofdbestuur
van het Ncd. Genootschap tot zedelijke
verbeteriug van gevangenan, van het
Amsterdamsehe Boode Kruis-aomité,
president-commissaris van Nederiandseh
Meltray, welke stiobting zioh in zijne
bijzondere toewijding mocht verheugen,
en welks jaarboekje „Oneaimus* hjj
gedurende 30 jaar heeft geredigeerd.
de schande, welke haar vader over haar
hoofd had gebraoht. De schande drukte
haar; doch er was nog iets anders, dat
hem medelijden deed hebben met Lili.
Hjj had bg baar een onmiskenbare
aangeboren neiging opgemerkt om zioh
boven haar stand te verheffen en
die neiging kon nooit bevredigd wor
den, dacht hjj.
Lili Erdmann kwam geregeld eiken
dag bg Beinhold Werner in huis en
verrichtte het werk eener dienstbode.
Zij zorgde voor het middagmaal en
reinigde de kamerdat de twee jonge
mensohen daarbij met elkaar in aan
raking kwaman, was onvermjjdeljjk.
Zij hadden tot dnsver op onsohuldige
wijze met elkaar over verschillende
dingen gesproken, en al wist Lili, dat
Beinhold rijk en onafhankelijk was,
zij behandelde hem ale een goeden be
kende het versohil in geslaoht en
maatschappelijke positie bleef als het
ware geheel onopgemerkt.
Dit werd plotseling anders.
(Wordt vervolgd.)
