IJN,
EM,
ft* 136.
46a Jaargang.
1908.
Donderdag
11 Juni
Bmnsnlandsek teiMm
FEmLLETCM.
EN8T
DIENST
II
Land- en Tuinbouw
ing,
f a^co bij fi ma
dsnhbe-uigiDaf a
pothsker BOOM
nd bekroond is
nt.
bij 8 A. LUIT.
GEBR MUL-
at 6.
gen Brand-
i en hlbOB-
Ptemie.
e Conditiën.
NST
het Station.
er vm. 10,10,
4.20, 5.15,
11.10.
vm. pi. m,
3.30, 4.35*
11.25§
kte nt wacht
en de boot
ran Breskene.
van 11.02 u.
delbarg v.v
5.50f 7.55*
1.15§ 2.—*
5.50§ 6.56*
emise.
eilmarkt.
adhuis.
6.25f 8.40*
2.—2.46*
6.55§ 7.50*
•t
tot de Be
kt.
is.
rtrekken
et Bad-
6.», 6.45
10.20, 10.40,
1. 1.30*
4.50, 5.20
6,10, 6.30,
0.10, 10.30,
2.10, 12.45,
4.10, 4 .40
6.—, 8.30
Zondags uit
HELDE
c) an 6,15 d)
o) ®n 6,45
en 4,45
6.15d)h).
vertrek van
en vm. 8,30
een Neuzen
rsselen en
10.25 uit
16 j April
f a.33
7.33
f10.14
+11.15
d, richting
aluwe.
jden alleen
ndaga van
i tot 13
beren ook
UISSIMI.M HE COURANT.
Prijs per drie maanden 30. Franco per- post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ha abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of reshfatreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
ADVERTENTIËN: van 1—4 regens ƒ0.40. Voor eft m regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf viuj driemaa' jilaatsicg "er-zelfde
stiver tentie wordt de prijs slechts tweemaaj berekend. Grootw letters
ts cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelflks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
TeleplloollmImïllel• 10.
Abonmments-Advcrtentien op zeer wordeelise voorwaarden.
Mr. J. G. van Bsinse. f
Op 67jarigen ieeftjjd is te Apeldoorn
overleden de heer mr. Jan Gerard van
Deinse, die gedurende twee achtereen
volgende perioden (van 1894 tot 1901)
ritting had in de Tweede Kamer voor
bet district Hontenisee.
De heer Van Deinse werd den 26en
Maart 1841 te Hulst geboren, alwaar
hij jaren achtereen sla advocaat en no
taris gevestigd was. Hij had er zitting
in den gemeenteraad en maakte deel
uit van de Provinciale Staten dezer
provincie.
Wijziging der Militiewet 1901.
Een wetsontwerp is aanhangig ge
maakt tot nadere wijziging der militie-
wet 1901. Het doel erven is de op
komst der militie bij de onbereden
korpsen in twee ploegen mogelijk te
maken.
De ministers van oorlog, van marine
en van binnentandsche zaken stellen
zich, blijkens de memorie van toelich-
tiehting, vosr bij de infanterie de eerste-
oefening en den dienst voor het blijvend
gedeelte aldus te regelen
Elke halve lichting achtmaanders telt
ongeveer 4000 man. De eerste halve
lichting volbrengt haar eerste oefening
vaa 15 Maart tit 30 November. De
manschappen dezer halve lichting wor
den bij elk bataljon verdeeld over 2
oompagniën. De andere 2 compagnieën
van het bataljon ontvangen dan 31 Mei
alls viermaanders en 30 September de
twaede halve lichting achtmaanders.
Elk jaar wisselt deze indeeling om. De
2 compagnieën, die in het voorafgaande
jaar de eerste helft der achtmaanders
en geen viermaanders ontvingen, krij
gen dan alle viermaanders en de tweede
helft der achtmaanders en omgekeerd
krijgen de 2 compagnieën die bet vorig
jaar de viermaanders en de najaarshelft
der aohtmaandsrs ontvinger, dan de
voorjaarshelft der achtmaanders en geen
viermaanders.
De sterkte van bet blijvend gedeelte
zal niet grooter worden genomen dan
waarop bij de definitieve begrooting
voor 1908 was gerekend, alzoo onge
veer 4000 man infanterie. De vier
maanders loten voor den dienst voor
de heift mede met de voorjaars- halve
liohting en voor de wederhelft met de
najaars- halve lichting achtmaanders.
De regeering meent dat met deze
regeling van de opkomst der militie
de nieuwe halve liohting ongestoord
kan worden geoefend zonder voer wacht -
eorvéediensten aan de geregelde op
leiding te worden onttrokken.
Voorts zal er steeds een voldoend
aantal manschappen der infanterie on
der de wapenen zijn ter voorziening in
de eisohen, bedoeld in den aanhef van
wt. 108 der militiewet 1901. Voor
handhaving of herstel van rust en orde
44.)
„Dat is het oude liedje,* antwoordde
Balder toornig. „Ik zeg het hier nog
maals, dat zij tot Sylvester Wittig niet
in verdaehte betrekking heeft gestaan.*
Niet met Wittig,* zei de advocaat,
«maar met a 1 Kunt ge u daarvan
niets herinneren
Het gelaat van Balde; nam eon
tohurpa uitdrukking aan. Hij toonde
ih beleedigd en antwoordde
„Ik verzoek ernstig, mijn eigen per-
•oon buiten spe! te laten en niet te
'pzeken over dingen, die van zuiver
Particulieren aard zouden zijn. Indien
werkeljjk waar waren.*
„Dus blijft ge er bij, dat die juffrouw
Bitse! te Hamburg gestorren is, niet
Waar
„Dat heb ik niet gezegd. Ik
zal, in gewone omstandigheden steeds
naar eiseh zijn gezorgd. Ook is de uit
voering van de ter verzekering van
een behoorlijk verloop der mobilisatie
vastgestelde maatregelen gewaarborgd.
Ook in de kadervorming kan voldoende
worden voorzien.
Er zal derhalve worden verkregen
een inkorting van den dienst voor het
big vend gedeelte tot op den hal ven duur.
De ondervinding met de nieuwe
regeling bij de infanterie zal kunnen
leeren, of deze ook aanbeveling zal
verdienen voor de onbereden korpsen
der artillerie en de genie. Voorshands
zullen de bij deze korpsen in te deelen
lotelingen allen in Maart worden in
gelijfd, terwijl zoowel de eerste oefening
als de tegenwoordige wijze van dienst
vervulling voor het blijvend gedeelte
onveranderd zullen blijven gehandhaafd.
De aan de bereden artillerie en aan
de cavalerie toe te wijzen lotelingen
zullen onderscheidenlijk met de voor
jaars- en met de najaarshelft der in
fanterie worden ingelijfd. De voor art.
103 der militiewet 1901 voorgestelde
aanvulling biedt gelegenheid om de
lotelingen, die hun wensch te kennen
geven om bij een dezer deelen der
landmacht te worden geplaatst, reeds
vóór de inljjviag een onderzoek te doen
ondergaan naar hun geschiktheid voor
zoodanige plaatsing. Bij geechiktbevin-
ding zullen zij aan de Commissarissen
der Koningin in de provinciën worden
opgegeven om, naar gelang hunner be
stemming, hetzij ia Maart, hetzij in
September ter aflevering te worden op
geroepen. Zijn de voor de bereden ar
tillerie en voor de cavalerie vastgestelde
aandeeien niet ten volle door vrijwil
lige aanmelding te verkrijgen, dan zal
de voifcalligmaking van het aandeel
voor de bereden artillerie geschieden
uit hen, die in het voorjaar, en van
het aandeel voor de cavalerie uit hen,
die in bet najaar worden afgeleverd.
Alle bjj de bereden korpsen inge
deelde, lotelingen zullen dadelijk na de
inlijving tot rerste-oefening in werke-
lijken dienst worden gehouden. Zoo
doende zal er geen grond meer aan
wezig zija voor de klacht over de
maatschappelijke nadeelen, welke de
aan deze korpsen toegewezen lotelingen
bij de thans gevolgde wijze van in
deeling veeltijds "ondervinden, doordat
zij na de inlijving voor een half jaar
met verlof worden gezonden na te
voren, uit onbekendheid met dit hun
wachtende verlof, reads hun betrekking
in de burgermaatschappij te hebben
opgezegd.
De rëgeering deelt verder mede, dat
het voornemen bestaat om ook voor de
zeemilitie de oefeningen voortaan in
verschillende tijdperken te doen plaats
hebben. De eigenaardige eisehen, welke
de dienst bij de zeemilitie stelt, maken
het echter noadig den aanvang der
eersteoefening voor de tweede helft
der zeemilitie op omstreeki 1 Augustus
het slechts.*
„Gelooft ge het
„Ja,* antwoordde Balder kort. „Maar
wat heeft dit alles noodig bij de zaak,
die hier behandeld wordt P Wil men
my er misschien een verwijt van ma
ken, dat aan mij de erfenis ten deel
viel P Ik zou bijna gelooven dat dit het
geval is. Of gelooft men mij in mijne
waardigheid te benadeelen, door die
juffrouw Hirzel verdacht te maken en
in een kwaad daglicht te stellen P*
De advooaat spreidde nu eenige stroo-
ken papier voor zich uit, waarvan de
kleur van lichtgeel tot donkerbruin
liep. Ze waren gedeeltelijk aan elkaar
geplakt tot een geheel.
„In de nalatenschap der vermoorde
vrouw zijn deze papieren tusschen het
opgeveegde kamervuil gevonden,* sprak
Wirtmsnn. „Mag ik u, mynheer de
Voorziter, verzoeken mij ook het pa
pier daar toe te vertrouwen, dat in een
kastje van de vermoorde werd gevon
den en dat in het oog springend over
eenkomt met de strooken. Op zichzelf
is het papiertje niet van groot belang,*
sprak hjj nog met een blik op Balder,
„maar wanneer ik alles bij elkaar leg,
hoop ik er iets in te vinden.*
te stellen. Het wordt echter niet
•roenechelyk geacht, voor de tweede
helft der liohting in Augustus een af
zonderlijke aflevering te doen plaats
hebben evenmin scheen het aanbeve
ling te verdienen, de voor deze helft
bestemde lotelingen na opkomst ter
aflevering in Maart tot omstreeks 1
Augustus met verlof te doen gaan.
Vandaar het voorneman om het tot dus
ver met de inlijving in Maart samen
vallend onderzoek naar de geschiktheid
voor de zeemilitie in het vervolg te
doen geschieden in December of Ja
nuari, in den geest als ten aanzien der
bereden korpsen is aangegeven.
Bezuinigingen.
Het verzoek van den minister van
financiën aan de andere departementen
gedaas, om bjj bet opmaken der nieuwe
staatsbegrooting de grootst mogelijke
zuinigheid in acht te nemen, schijnt,
naar wordt medegedeeld, in goede aarde
te zjjn gevallen en met pijnlijke nauw
gezetheid wordt er naar gestreefd de
eindcijfers niet hooger te doen worden.
Of dit sal gelukken, zal te bezien
staan. Men is in dit opzicht niet ver
wend.
Een punt, waarop vooral groote zui
nigheid betracht wordt, is dat der sub
sidies. Verschillende zoo niet de
meeste aanvragen om nieuwe, zoo
wel ais om verhooging van bestaande
subsidien, komen niet in aanmerking
en zelfs zouden, naar een correspondent
van de „Tel.® vernam, subsidies, tot
dusverre verleend, op de nieuwe be
groetingen zijn afgevoerd.
Int. Handels- en Seh»cpvaartfeest.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Rotterdam beeft bet plan
opgevat, ten einde aan ben, die belang
stellen in den bloei vaD de haven van
Rotterdam, geiegenbeid te bieden baar
ontwikkel ng in oogenBehouw te nemen,
de belangstellenden zoowel uit Holland
ais uit het buitenland uit de noodigen
tot een driedaagsch bezoek aan de
haven. De gasten zullen gedurende
dien tijd de havenwerken in ai hun
omvang en uitgebreidheid kunnen be
zichtigen, en door een tocht op de
rivier, van den Hoek van Holland tot
Dordrecht, een overzicht verkrijgen,
niet alleen van de buitengewoon gun
stige gsographische ligging der haven
en de voerdeeien, welke zij daardoor
voor het wereldverkeer biedt, maar ook
van de voorbereidende werken ter uit
breiding en verbetering, waardoor han
del en scheepvaart in de toekomst
zich ongetwijfeld verder zullen ont
wikkelen.
Het volgend programma, waarvan de
onderdeelen later zullen worden mede
gedeeld, ie aldus in hoofdtrekken vast-
Den eerBten dag, 14 Juli: Ontvangst
der gasten door de Kamer van Koop
handel en Fabrieken. Rijtoer door de
Daarop legde hij alles zoo goed mo
gelijk bij elkaar en was zelf verbaasd
over den goeden uitslag. Een gedeelte
van den brief ontbrak, maar het overi
ge loidde
„Integendeel, hoe minder wij van
elkaar hoeren, hoe beter. Heb ik je
ooit lastig gevallen met mijn eigen za
ken Je hebt gekregen, wat je wilde
hebben als je meer bad willen heb
ben, dan had je dat dadelijk moeten
zeggen. Denk je, dat ik je zou beknib
beld hebben, terwjjl je evenveel reeht
had als ik? Dan zou ik dwaas geweest
zijn. Maar nu is het afgedaan. En denkt
er aan, dat wij te veel van mekaar we
ten om met bedreigingen aan te ko
men. Het is goed, dat je den naam
Welnner hebt aangenomen Louise
Hirzel is doodIk wensch je geluk
met die verandering. Ik ken dus Ga-
briëlle Weliner niet. Het best is, dat
je mij ook maar als dood beschouwt.*
Zoodra de advocaat die met luide
stem had voorgelezen, voegde hy er
bij„Uit dit schrijven blijkt, dat de
vermoorde Gabriëlie Weliner dezelfde
persoon ie als Louise Hirzel, die te
Hamburg gestorven heet te zijn. Ik
vraag aan den getuige Balder, of deze
stad. Lunch in de Diergaarde. Boot
tocht naar den Hoek van Holland. DeB
avonds feestmaal, aangeboden door het
Gemeentebestuur van Rotterdam, voor
de door het Gemeentebestui r daartoe
uitgenoodigden.
Den tweeden dag, 15 Juliboottocht
in de haven ter bezichtiging der dok
en havenwerken en handelsinriohtingen.
Lunch in het park. Boottocht naar
Dordrecht. Des avonds feestmaal, den
gasten door de Holland-Amerka Lijn
aangeboden op haar nieuw dubbel scbrref-
stoomsehip „Rotterdam,*metende 24,170
ton, dat dan zijn eerste reis naar Ame
rika zal hebben volbracht, eveneens
voor hen, die daartoe door de H. A. L.
zullen worden uitgenoodigd.
Den derden dag, 16 Juli: Geen offi
cieel programma. De gasten zijn daar
door in de gelegenheid naar keuze fa-
trieken en andere belangrijke inrichtin
gen te bezoeken. Des avonds zullen de
gasten zich andermaal aan een feest
maaltijd vereenigen, ditmaal door de
Kamer van koophandel en fabrieken
te Rotterdam aangeboden in een der
grootere hotels te Soheveningen. Tot
slot vuurwerk, aangeboden door de
Maatschappij Zeebad Soheveningen.
Desgewenscht biedt de Kamer van
koopbandel en fabrieken aan baar buiten
Rotterdam wonende gasten vrij hgies
aan in een der hotels van de Maat-
sohappij Zeebad Soheveningen, vanwaar
extra treinen de verbinding met Rot
terdam zullen onderhonden.
De „N. R. Ct.® meldt, dat de ka
pitein ter zee W. J. Cohen Stuart,
oud-minister van marine iu September
a.s. belast wordt met het bevel over
het pantserdekechip „Friesland®, het
zoogenaamde vormingsscbip, dat tot
oefening van adelborsten en jeugdige
schepelingen dienst doet en dat de ka
pitein ter zee G. P. van Hecking
Oolenbrander in November a.s. com-
mandant wordt van het alsdan in
dienst te stellen pantserdekechip
„Utrecht", dat bestemd is om in West-
Indië het pantserdekechip „Gelderland*
af te lossen.
Ba feesten van het N. G. V.
Onder leiding van de Amsterdamsche
gymnastiek onderwijzers vereeniging,
werd gisteren middag op het terrein
aehter het Rijksmuseum een kinderuit
voering gehouden, waaraan 5500 jongens
en meisjes deelnamen. Het programma
bestond uit vrije oefeningen voor jon
gens en meisjes afzonderlijk en toestel-
oefeningen en spelen voor jongens en
meisjes gecombineerd.
Omtrent deze uitvoering moeten wij
ons van de vermelding van nadere bij
zonderheden onthouden. In de hoogst
onwelwillende behandeling van de ver
tegenwoordigers der pers gedurende
deze feesten vonden dezen gister ten
slotte aanleiding gemeenschappelijk het
terrein te verlaten, zegt de „N. Cs."
brief hem bekend is.'
„Neen*, antwoordde Balder.
Daarop nam de advooaat een anderen
geheel onbeschadigden brief uit zijn
pakket.
„Dan zal het de plicht van deskun
digen zijn het schrift van daze twee
brieven te vergelijken. Ik zal thans den
getuige een andere vraag stellen.*
„Getuige, waart gij tegenwoordig bjj
het opmaken van het testament van
den overleden heer Wittig P*
„Neen, ik verliet het hotel bij de
komst van den notaris I Of beter ge
zegd nog vóór dien tyd,* antwoordde
Balder, zieh van toorn op de lip bij
tende. „Ik hoop, dat men mij hierom
niet zal beschuldigen van liefdeloos
heid jegens mijn weldoener."
Deze verkleuring komt niet overeen
met uw vroeger beweren, dat ge vol
slagen onbekend waart met de wel
willende bedoelingen van den ouden
heer Wittig en daarom na zijn dood
zeer verbaasd hebt opgekeken. Wat is
hier de waarheid, getuige
„Wanneer ik allen kwaden sohjji
wilde vermijden,* barstte Balder ver
ontwaardigd los, „wanneer ik aan zulk
een onwaardig vermoeden wilde ont
In den tain.
Er is geen meststof, die meer wordt
geprezen en gewaardeerd, ja, opgehemeld
met den grootst mogelijken lof, maar
daarentegen ook geminacht, versmaad
en zelfs veracht, dan de Cbilisslpeter.
Dit is een zioh telkens herhalende ge
schiedenis, zoo oud als het gebruik van
die meststof zelf is, in iedere streek,
in iedere plaats, waar de kunstmest
zijn intrede heeft gedaan, opnienw zich
voordoend.
Nog dezer dagen had ik daarvan een
frappant voorbeeld, toen ik oorgetuige
was van een gesprek tussohen twee
kunstmsstgebruikersA. „Kunstmest
gebruik ik niet meer, alléén Chili, het
andere goedje heb ik wel eens gepro
beerd, maar dat is me niets waard.
Chili, d&t is je ware 1 Daar heb ik
verleden jaar wonderen van gezien, ik
had mijn tuin goed in den mest, daar
zorg ik wel voor, maar overal waar ik
nog eens wat Chili uitstrooide, daar
stond de boel prachtig, het stoomde
den grond uit en ik heb nog nooit
zooveel groenten gehad. Chili acht ik
onmisbaar 1*
B. „Wacht maar, vriend, je zult nog
weleens anders praten, als je maar
meer ondervinding krijgt. Ik daoht er
eerst net zoo over als jg, maar ik ben
bekeerd. Slakkenmee' en patentkali,
désr moet je het van hebbenChili is
goed voor éen jaar, misschien twee,
maar dan is bet afde grond is uit-
geboerd en je raakt aan 't sukkelen.
Geloof me, vriend Cbiü is de pest
Wie van deze beiden had gelijk P
Beiden, lezer, gedeeltelijk althans, en
beiden hadden ook ongeiyk. Geen der
twee kende de meststof, waarover zij met
zooveel beslistheid spraken, en beiden
oordeelden zonder de noodige kennis
van de behoefte hunner gewassen.
Do eerste had gezien de wonderda
dige, inderdaad verbazingwekkende
ontwikkeling zijner groenten in enkele
dagen tijde tengevolge van een Chili-
giftwat hg zag, moest hij gelooven.
Daarbij verdween de werking der
overige meststoffen meer stille wer
kers in den wjjngaard in het niet,
en zoo kwam hy tot de meening, dat
men deze laatste wel missen kon.
B. was het aanvankelijk ook zoo
gegaan. Ook hy had het eerst alléén
met Chili geprobeerd, eveneens in den
waan verkeerende aldus een volledige
bemesting te geven. De Chili pntte
inderdaad den grond uit, want de mest
stof heeft de goede eigenschap van dood
bodemkapitaal levend te maken en M
wat in den grond aan voedsel zit in
den oogst vast te leggen.
We zeiden reeds eerbehalve etik
et if, die in Chili zit, heeft de plant
nog andere voedingsstoffen noodig kaii,
phosphorzuur en kalk. Deze gingen bjj
B. ontbreken. Met Chili ging bet niet
meer. Toen ging hij slakkenmeel en
komen maar, omdat ik de wel
willende gezindheid van den heer Sil
vester Wittig kende
Hij zweeg en wierp den advooaat
een woedenden blik toe.
„Wanneer zijt ge in het hotel terug
gekeerd
„Op dringend verlangen van den
stervende Wittig werd de notaris ont
boden tegen zeven uur in den avond.
Om halfzeven verliet ik het huis en
keerde tegen aoht uur daarin terug.
In dien naoht tussohen éen en twee
stierf Wittig.*
„Sedert dien tyd is het hotel opge
broken en het bediendenpersoneeï is
verstrooid,* zei de advooaat bedaard.
„Alleen de huiskneoht woont nog in
die straat; hij heeft nu een klein lo
gement. Dat is een man met gezond
verstand, die goed ter naam en faam
bekend staat. Hij heeft mjj verteld, dat
hij zioh dat sterfgeval nog goed herin
nerde, en ook den seeretaris, die on
verholen een liefdebetrekking onder
hield met de verpleegster Hirzel.
(Wordt vervolgd.)
