"nam,
IT!
riendschap/'l
1 TI
>tbode?
Woensdag
27 Mei.
ÜffiiealatósÉe leriÉtafi
FEUILLETON
MDIËN8T
Land» en Tuinbouw
Nederlandgek-lDdig
sr Passion'
DE VOS.
FilEND T.
V o ii losei',
IEJSTDT.
■liteiilandecbe bladen
-OUIS DE VEIENLI
tschland en België
75, 3e Bang/O.50.
in 11 tot 2 uur (met
fttv. 125.
463 Jaargang*
1908.
terfgeval vrordt in bet
TI8 te Vlissiagen ter.
as
iaand, beneyena kost,
hing enz. Inliehtin-
innenmoeder ?an bet
fSDIEMST
en het Station.
enenbeervm. 10.10,
3.-, 4.20, 5.15,
0.30, 11.10.
Station yni. pi. tn,
I.20, 3,80, 4.35®,
1.—, 11.25§
gemerkte rit wacht
II.47 en de boot
boot van Breskene.
trein van 11.02 u.
sm-Mlddelbiirg t,v
4*.40f 5.50f 7.55»
12.30* 1.15g 2.—*
5.—* 5,50§ 6.55*
0.25.§
i de Remise,
i de Zeilinarkt.
l het Badhuis.
5.15f 6.25f 8.40*
1.15* 2.2.45®
.50* 6.55§ 7.50*
ll.lO.f
er dan tot" de Be-
Zeilmarkt,
Badhuis.
.en vertrekken
van het Bad-
m. 6.—, 3.20, 6.45
lO.—, 10.®), 10.40,
12.80, 1.—1.80*
'5, 4.30, 4.50, 5.20
3.20.
vm. 6,10, 6.80,
9.50, 10.10, 10.80,
Nm. 12.10, 12.45,
8.40, 4.10, 4,40
5, 7,25. 8.—, 8.8-3
>n des Zondags uit.
f 6.9
6.51
8.21
j 9.51
8.18
7.25
8.48
10.1
f 6.33
7.33
flO.14
II
10.51 11.3 fll.15
Oaitschlaud, richting
ge Zwalawe.
Rijden alleen
des Zondags ran
7 Juni tot 13
September en ook
lo Aagoato*.
VLISSIMSME CM1AIT.
Prijs per drie maanden 30. Franco per post 150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Min abonneert i'ich bij ale Bier.
handelaren, Postdirecteuren of re ihtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt.
m
ADYERTKN'TIËNvan 14 re^etö ƒ0.40. Voor 6 fe tü regel
meer 10 cent, - Bij directe opgaaf vun driemaa' j ilaafciir.g tizelfd©
idvertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekent Gw sletters
ii cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagciyks. uitgezonderd op Z >n- en feestdagen.
Staatscommissie arbeidsvoorwaarden
rijkswerklieden.
De minister van laBdbouw, nijverheid
i handel heeft gisteren in het gebouw
(an zijn departement gi ïnslalleerd de
Staatsoommissie voor de arbeidsvoor-
laarden der rijkswerklieden, met een
lelewering, waarin bij wees op het
gswioht der taak van de commissie en
ipmerkte dat, wanneer hier sprake is
ran overeenstemming in de regeling
arbeidsvoorwaarden, wel zeker niet
gedasht is san eenvormige regeling dier
toornaarden voor den vaak zeer on-
jereefteiden arbeid in de meeat uiteen-
ioopsede omstandigheden verricht, maar
de eenheid in de beginselen, waar
door die regeling zelve wordt beheersoht
to die nu wel steeds aanwezig sobgnt.
Voorts wees de minister er op, dat
viaag is of nvt hier moet worden
jerormd eeu lichaam, dat het geheel
overziet en dat tevens de voorlichting
kan geven, die noodig is, en hjj ein
de met de hoop uit te spreken, dat
arbeid der commissie mocht strekken
de regeering in staat te stellen de
roeping, die zij heeft tegenover de
rerklieden in dienst van bet rijk, waar-
"j te vervullen.
De rede werd beantwoord door den
Toorsiiter der commissie mr. J. W. S.
i. VerBteeg, secretaris-generaal van het
iepartement van Landbouw, die er o. a.
op wees, dat, als men in bet oog houdt
groote verschillen uit den aard der
tiak bestaande in de arbeidsvoorwaar
den der rijkswerklieden ais gevolg o. a.
verschillende plaatselijke ometan-
iden, het geen betoog behoeft, dat
tlke stap om die verschillen zooveel
i!jjk uittewissoben, die dan aarze
lend zal kunnen worden gezet. Aan
permanent college van advies,
vaarop de minister doelde, zal, aange
lopen dat dat denkbeeld voor verwe
kelijking vatbaar is, de uiterste takt
leogrondslag bebooren te worden gelegd
Het Millioenentekort.
In Het Vaderland* zij o „eenige oor
aken van het tekort der Rijksverzeke
ringsbank" in een tweetal ingezonden
tUikelen breedvoerig besproken. De
ijver, die zioh X teekent, resumeert
in betoog aldus
Bezuiniging kan verkregen worden
or: 1. Wat betreft de administratie-
sten lo. beperking der verbouwingen
lot het hoogst noodzakelijke 2o. love-
taotien ten behoeve der Bank niet anders
doen geschieden dan bij openbare
Mhesteding, 3o. billijks? verdeeling
i administratiekosten over de Bank
de ign. risicodragers
II. Aanstelling van vaste doctoren
opheffing der z.g. vrije artsen keuze.)
III. Afschaffing van het dagloon art. 8
m vaststelling van een bepaald dagloon
34.)
Sn wat soa sfj nog lijden moeten,
'I' hare moeder en haar verloofde te
"ten kwamen hoe haar hartje toebe-
aan hem, op wien zulke zware
"tdenking rustte, als zij vernamen dat
mrisje heimelijk zijne kamer had
'•treden Ea boe groot zou haar lijden
'K als dit in breeder kring bekend
"td en daardoor baar goeden naam in
kwam 1
nooit zou hg spreken 1 Haar
hing af van zijn stilzwijgen hij
zwijgen, al sprak de drang naar
"Ifbeboud nog zoo luide in hem.
Den volgenden morgen kwam de rech-
van instructie bij hem in de cel. Hij
"erp aan onderzoekenden blik op den
'"haan, waarvoor deze de oogen niet
196t»loegf en aaide zonder eenige in-
tou
voor loese werklieden. IV. lo Inetel-
iing van een ernstig onderzoek naar de
te verrichten werkzaamheden aan de
Bank, in verhouding tot de sterkte van
het personeel2o. ontslag van tijdelijk
personeel, dat niet voldcet3o. aanstel
ling van een ambtenaar, die de agen
ten in bun werkzaamheden controleert.
Voorts rijst ten slotte öe vraag, of,
nu de Staat de ii. V. B. financieel
moet bijspringen, bet niet gewensebt is,
dat van regeeringswege eens krachtig
wordt ingegrepen in den inwendigen
dienst der B. V. B.
Men meldt uit Stockholm aan bet
„Hblci." dat H. M. Koningin Emma
flaar de gast is van de Koningin-we
duwe Sophia, die thans op het slot
Ulriksdal in de omgeving van Stockholm
woont. Dit oude slot, in de 16e eeuw
gebrawd voor Jacob Pontusson de la
Gfardie, ligt door groote bosschen en
parken omgeven aan het idyllisch meer
Edsocken. Een reeks pronkvertrekken
is voor de hooge gast in gereedheid
gebracht.
Voor het verblijf der Koningin moe
der van Nederland is geen officieel
programma gepublioeerd. De Koningin
zal, in aile kalmte, verblijf houden bij
koningin Sophia, haar nicht. Tooh zal
de Koningin Stockholm bezoeken, en
zullen intieme feestelijkheden aan het
bof plaats hebben.
De Stockhclmsche bladen wijden
eerbiedige artikelen aan de hooge gesi,
zij wijzen erep dat koningin Emma ais
regentes en opvoedster van koningin
"Wilhelmina zioh den eerbied en den
dank van het Nederlandacha volk wist
te verwerven.
Band B.-K. Kiesversenigingen.
Da jaarlijksche algemeene vergadering
van den Bond van Roomseh-Katholieke
Kiesvereenigingen zal worden gehouden
op Maandag 29 Juni a. s. te Joure.
Onder de punten van behandeling
komen voor1 Boerenleenbanken. 2.
Onze lectuur. 3. Een woord over het
stellen van oandidaten in meervoudige
districten. Na de pauze zal een politi -ke
lezing worden gehouden door cur. P.
J. M. Aalberse.
De instruetieechepen „Uranis"
„Ever" ea „Gier" vertrekken heden
van Nieuwediep naar de Zuiderzee, tot
het houden van den oefeniiigstccht roet
de adelborsten. Van 3 tot 6 Juni komen
zij weder in de haven aldaar terng tot
het bijwonen van da Marine-schietwed
strijden ea van de roei-en zeiiwedstri;
den van de Kon. Marive-Jaehtc'ub.
waarna de toebt tot 24 Juli wordt
voortgezet, op welken datum zij te
Willemsoord terugkeeren.
De stoomschoeaer „Dolfijn" is gis
teren van Nieuwediep naar de Noordzee
vertrokken tot het uitoefenen van po
litietoezicht op de zeevissoherij en zai
leiding
„Gjj staat onder verdenking van
moord en roof, gepleegd op Gabriëlle
Wsllner. Bekent ga u daaraan sohuldigP"
„Neen," antwoordde Jordan dof „Met
verontwaardiging wijs ik die besobuldi»
ging af."
Dfa»op stelde de rechter hem vragen
betreffende zijn verleden, in bet bijzon
der over zijne verhouding tot zijn over
leden oom Wittig.
Jordhn had genoeg tijd gehad om
zich daarop voor te bereiden, en toch
werd hij er nog door verrast. Hg voelde
pijnlijk den dwang door het benemen
zijner vrijheid op hem geoefend, en een
opkomend gevoel van wrevel deed zijn
bleek voorhoifd k'euren.
Zacht soms nauwelijks verstaan
baar sprak hg over zijne jeugd, over
de maatschappelijke positie zijner ouders,
die gaarne op grooten voet leefden en
daaraan het vermogen zijner moeder,
een zuster van Sylvester Wittig, hadden
opgeofferd. Hij sprak ook over zijne
liefde voor de sohaone kunsten en
over zijn afkeer van alle broodstudie,
in bet bijzonder hoe hij gewalgd had
van de studie der reohtswetensohap.
Van z|jne jeugd aan had hij toegegeven
Telepliooiiiiiiinmei* 10.
29 Mei weder te Willemsoord terug
keeren.
Abonni inents-Advei'tentiën op zeer foordeel is r voorwaarden.
Bij Kon. besluit van 23 dez6r is san
den officier-machinist 2e klasse bij de
zeemaobt A. J. Crurq. met 1 Juni, op
verzoek, eervol ontslsg uit den zeedienst
verleend.
In don tnte-
Zeer vele toinbezitters op het platte-
'and en ook nog wel in de steden ge
bruiken voor bemesting van hun groen-
ten, vruchtboomen, enz. den beer hun
ner privaten. Dit is dan ook een goede
meststof, welke het jammer zou zijn
niet te gebruiken. Tooh komt het niet
zelden voo", dat zelfs zij, die op deze
wijze rijkelijk kunnen bemesten, hier
van na verloop van eenige jaren niet meer
de gewenschte resultaten zien. Dit komt
hun dan onbegrijpelijk voor zjj mesten
tooh zoo goed t De oorzaak van dit
verschijnsel ie gelegen in de omstan
digheid, dat beer, naar zijn samenstel
ling, niet beantwoordt aan da behoeften
onzer cultuurgewassen. Deze hebben
over 't algemeen meet kali dan stikstof
noodig, terwij! in beer deze ekffan
juist in omgekeerde verbonding voor
komen. Soms bevat beer maar weinig
minder kali dan stikstof, dcoh niet zel
den is het gehalte van de laatste voe
dingstof dubbel zoo groot of nog meer.
Hieruit volgt tevens, dat de samen
stelling van beer niet steeds gelijk is
en zelfs zeer verschillend kan zgn. Het
is bijgevolg moeilijk op te geven in
welke hoeveelheid men die meststof
voor een rationeels bemesting dient aan
te wenden, daartoe zou men eerst een
monster aan het landbouwproefstation
moeten laten onderzoeken. In het eene
geval zal men stellig veel meer, tonis
wel het dubbele, betioeven als in het
andere, daar van alle voedingsstoffen
het gehalte tan zeerste uiteenloopt.
Geen wonder dus, dat, waar een on
derzoek als hierboven bedoeld, niet
heeft plaats gehad, men ook geen ba
paalde uitkomen mag verwachten, maar
steeds omtrent den te verwachten oogst
in het onzekere verkeert.
En eveneens is het nu duideljjk, dat
beer op Jen duur, inzonderheid bij ge
wassen, welke vee! kali noodig hebben
niet kan voldoen dit zal dus het eerst
het geval zijn bij aardappelen, bieten,
wortelen, knollen, uien. Maar ook bij
andere groenten zullen de oogsten te
wensehen overlaten, zoowel wat kwali
teit als kwantiteit betreft, daar niet
slechts het kali gehalte, doch ook dat
aan phespkorzuur laag is in beer, leger
dan in stalmest. Hiermede zullen de
gebruikers rekening moeten houden,
door nevens den beer wat patentkaii
of superphospbaat (slakenmeel is ook
goed) of beide aen te wenden.
Van meer belang is deze zaak nog,
aan dien afkeer, te meer daar de na-
latensohap van zijn oom Sylvester hem
altijd was voorgespiegeld als zgn onbe
twistbaar eigendom, ofschoon zijne ou
dere en later hij zelf ook den
wensch van dien oom, om Wilfred brou
wer te laten worden, met spot en ver
ontwaardiging hadden afgewezeD. Van
den kant zijner ouders, wier zorg over
de toekomst van hun zoon toenam, werd
wel naderhand een poging tot toenade
ring gedaan, doch te laat.
Tussohen den overmoedigen jongeling
en den zaohtzinnigen man, wiens hart
door zijns rijkdommen was verhard,
kwam het tot een heftig tooneel, dat
da breuk tussohen bea volkomen on
herstelbaar maakte. Nadat zijne ouders
kort na elkaar gestorven waren, liet hij
alle geregelde werkzaamheid aohierwege
en wijdde zioh een korte poos aan het
kunstenaarslevendoeb weldra stond
bij voor den afgrond van zijn finanoi-
eelen ondergang. Sedert dien tjjd begon
de jonkman naar werkzaamheden en
verdiensten te zoeken, wat hem echter
niet in voldoende mate gelukte hjj had
echter nog steeds hoop op de erfenis,
die niet kon uitblijven. Bjj toeval ver
nam hjj, dat zgn oom wegens toeae-
wanneer de beer wordt aangekocht.
Dit is b. v. in sommige gedeelten van
Noordbrafcant het geval en het wrs
daarom goed, dat men van Rjjkswege
daar eens proeven beeft genomen om
na te gaan of beer werkelijk de waarde
beeft, welke men er voor betaalt. Men
vergeleek verschillende meststoffen met
elkander.
Te Rijen, op zandgrond, moest de
gebiuikelijke hoeveelheid beer het ge
durende een drietal jaren efDggen te
gen een bemesting mat kunstmesthet
financieel eindresultaat was bij den
laatste het grootst. Ook gaf half stal
mest -j- half kunstmest beter resultaat
daa balf stalmest -j- beer en heel
stalmest.
Te L'empde voldeed beer iels, maar
slechte weinig, beter dan half stalmest
-j- balf kunstmest, maar ook ook alieen
als de afstand van vervoer gering was.
Bij later genomen proeven bleek toe
voeging van kunstmest winstgevend,
geljjk te verwachten was en leerde het
resultaat, dat de beer te duur was be
taald. Met balf stalmest -J- half kunst
mest en voorts met enkel kunstmest
verkreeg men da beste uitkomsten.
"Woestestalfe.
Ym dr. Hissink, directeur van het
Rijkslandbouwproefstalion te Wagenia-
gen, ontvingen we het volgende schrij
ven, met verzoek dit in onze rubriek
ia willen opnemen
„Over Yoederkalk en de eisohen, die
men bij aankoop stellen moet.*. Toen
de boer in vroegere jarsn vrijwel on
beschermd stond en het hem aan de
noodige deskundige voorlichting ontbrak,
was het geen wonder, dat hij bet
siaobtcffer werd van minder nauwge
zette handelaren, die hem allerlei
waardelooze produkten trachtten te ver
koopen. Thans echter is dit anders.
Da proefstations zgn er om verval
echingen van meststoffen, voederstuffen
en zaaizaden op te sporen, terwijl land
en tuinbouwleeraren door middel van
tallooze lezingen en cursussen zoo goed
als kosteloos kennis verspreiden omtrent
voor den landbouwer zoo Buttige zaken.
Daarom heeft de landbouwer geen
reobt meer op ons medelijden, wanneer
bjj nu nog, ondanks al die voorliohting,
het slachtoffer van kwade prakrijken
wordt. Aanleiding tot dit schrijven
is het feit, dat onder den naam van
phospfaorzure voederkalk, voederkalk,
enz,, artikelen in den handel gebracht
worden, die dien naam volstrekt niet
verdienen, en het is bier misschien
nuttig in het kort er nog eens op te
wijzen, aan welke eisehen voederkalk
moet voldoen. Verschillende produoten,
als beendermeel, beenderenaseh, mine-
raalphosphaat, bevatten wel ia waar
phoephorzure kalk, doch niet in zocda-
nigen vorm, dat se door het lichaam
wordt opgenomen. Dit is wel het geval
met de gepreeipiteerde phosphorzure
kalk, dat ie een verbinding van kalk,
mende ziekelgkheid zgn vaste goederen
en fabrieken had verkocht en in gezel
schap van een secretaris en een zieken
verpleegster naar het zuiden was ge
reisd.
Omstreeks een jaar later ontving hg
een brief van zgn oom uit Garève,
waarin deze meldde, dat hg rijn einde
voelde naderen, dat hjj alle hartvochtig
heid bad overwonnen en daarom zgn
neef de hand ter verzoening wilde rei
ken. Daaraan was de belofte toegevoegd,
dat hjj voornemens was Wilfred tot
universeel erfgnaam aan te wijzen doch
hij verwachtte dan ook, dat zgn neef
aan zgn sterfbed zou komen, zoodra hg
geroepen werd, om zgn zegen en zjjns
nalatensohap in ontvangst te nemen.
Die oproeping kwam nimmer. Daaren
tegen vernam Jordan eenige maanden
later bij toeval, dat zgn oom reeds lang
dood was en zgn secretaris tot univer
seel erfgenaam had benoemd, terwjjl
aan de ziekenverpleegster een aanmer
kelijke som gelds als legaat was toege
kend. Van hem, JordaD, was in het
teetament met geen enkel woord mel
ding gemaakt.
Geprikkeld tot toorn en kwade ver
moedens koesterende, was de jonge man
en phoepborzuur, veikregen, door de
tot kleine stukken geslagen en gewas-
sehen beenderen met zoutzuur en daarna
met kalkmelk te behandelen. Talrijke
voederproev6n hebben geleerd, dat alleen
geprecipiteerde phosphorzure kalk als
veevoeder in aanmerking ken komen
en niet de reeds bovengenoemde pro
ducten, als beendermeel, beenderenaseh
e.d. Uit bovenstande volgt, dat het niet
voldoende is bjj het aankoopen van
phosphorzure kalk te letten op het ge
halte aan pbospborzuur alleenmen
dient bovendien te eisohen, dat het
phoepborzuur aanwezig zjj in den voor
het dierlgke lichaam geBebikten vorm.
Nu is er een zeer groot scheikundig
onderscheid tussohen de geprecipiteerde
phosphorzure knik eenerzjjds en been
dermeel, phospbaatmeel, enz. anderzijds.
En van dit scheikundig onderscheid
hebben de proefstations gebruik ge
maakt om de eisohen van echtheid
voor de voederkalk vast te stellen. Ik
herhaalwat dus de boer bjj aankoop
van voederkalk eisohen moet, is niet
alleen een behoorlijk gehalte aan pbos-
phorzuur, maar ook dat voldaan is aan
de door de rgkslandbouwproefstationa
gestelde eisohen van echtheid. Dat dit
nog niet altijd geschiedt, blijkt wel uit
het volgende voorbeeld
Door een handslaar te Apeldqors
wordt onder den naam van „gezuiverde
phosphorzure beenderenkalk" een arti
kel, in oarton verpakt, aan den man
gebraeht, dat niet aan de eisehen, aan
voederkalk te stellen, voldoet en zoo
doende veel te duur betaald wordt. De
prijs van dit artikel is f 0,50 per 2,5
K.G., terwjjl de waarde ongeveer f 0.08
bedraagt 1 De landbouwer zjj dus ge
waarschuwd.
Vrïïssingenl 38 Mei.
Het aantal kiezers volgens de defi
nitief vastgestelde lijst voor 1908/09
bedraagt in deze gemeente voor de
Tweede Kamer stemdistriot I 1070
BtemdiEtriot II 655 en stemdistriot III
871, tegen reep 977, 662 en 879 in
1907/08.
Voor de Provinciale Staten etemdis-
trict I 1055stemdistriot II 649
stemdistriot III 870, tegen résp. 960,
659 en 874 in 1907/08.
Voor den gemeenteraad stemdistriot
I 1019; stemdistriot II 619 en stem-
distriet III 841, tegen resp. 907, 609
819 in 1907/08.
De minister van marine heeft zjjne
tevredenheid betuigd aan den kwartier-
meester I. Kaïnermans, de roeiers der
la klasse D. van Sprang, J, Besujjen,
W. Burgerj, P. de Pierre, J. de Buck
en J. van Vessem, en den zeeloods T.
Ham, uitmakende de bemanning van
de sloep van het Nederlandsch loods
wezen alhier, die in den nacht van 15
naar Genève gereisd om nadere inlich
tingen te verkrggen over zulk een on
gehoorde handslwjjze. Hg kon echter
niets anders te weten komen dan dat
het testament geheel in den wettigen
vorm en volgens de eisohen der wet
was opgemaakt, en dat de secretaris
en de ziekenverpleegster Geneve hadden
verlaten, onmiddelljjk na de opening
van het testament.
Toen Jordan zoover gevorderd was,
wisohte hij het zweet van zgn voor
hoofd. Hij wachtte eea poos en beant
woordde een paar vragen om inlichting
over het gesprokene, voordat hjj weer
eenigszins tot zijne gewone bedaardheid
was teruggekeerd.
„Met bitteren haat vervuld tegen "Wit
tig verliet ik de plaats, waar mg sleohts
spot ten deel kon vallen bjj al het ge
leden onrecht", aldus vervolgde Jordan
nu haastiger. „Doch ik voedde toen
reeds een sterk wantrouwen tegen
Balder.
(Wordt vervolgd.)
