R'S
AO
RS
AO;
Draagt
Plouvier's
Schoenwerk.
ÜAMDIENST
Maandag
48 Mei.
I leze Courant tóoorl ecu tpeiisel.
CREDIET.
Bimasnlanfeche Serishten,
Ho. 117.
46a Jaargang.
1908.
FEUILLETON
WALCHEREN.
p r ij s z ij n
e ui tgaaf
Telepiiooiiiiifisimer 10.
II
ÏUSDIENST
'tad en het Statibn
teenenbeer vm. iq
.55, 3.4.20, 5 ik'I
10.30, 11.10. 8''
t Station vm. pl
Of, 1.20 3.80, 4.35.1
11.— 11.25§ J
f) gemerkte rit
an 11.47 en de böotl
de boot van Bresfee,,,
ien trein van 11.02 n i
(Station) 9.20, 12,151
L5. Het vertrek var,
ïl Krugerstraat en
5,10 en 13 minuten lat#,.
6.40, 9.23, 12.18,
e naar Domburg 7 02 1
6.— en 8.40. 'P
naar Vlissingen en MjJ I
\Q.40, 1.35,4.15, en 6,551
ka (naar Vliasiagea 8n
11.29, 2.24,5.04, en 7.44
ages-Middelburg ?|T
■ea 4.40f 5.50f 7.55«]
i0| 12.80* 1.15§ 2.—']
5.—* 5.50§ 6.55*1
10.25.§
van de Remise.
7#b de Zeilmarkt,
van het Badhuis,
arg 5.15f 6.25f 8.40*1
•30§ 1.15* 2.—2.45*
.50* 6.55§ 7.50'|
15* 11.104
verder dan tot de
1
de Zeilmarkt.
bet Badhuis.
•sinen. vertrekken
er van het B a d-
artikelen niet
tssen aan
MSTERDAM.
f 6.9
6.51
8.21
-
8.18
7.25
8.48
f 9.51
10.1
1
f10.51
11.3
ÏMSSIMSME COIIRAIT
Prijs per drie maanden 3 30. Franco per post 150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M in abonneert zich bij a tie B>xek.
handelaren, Postdirecteuren of re ihtstx-eeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Max kt.
ADVERTENTIËN: van 14 remets 0.40. Voor e-fe m regel
meer 10 cent. Bij dix-eete opgaaf van drieman' jdaatsirg t-rzelMd
iidvertentie word! de px-ijs slechts tweemaal berekt'si. Groote letters
in cliché's naai- plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeel is e voorwaarden»
Nu de middenstand, die breede schare
W neringdoenden, ambachtslieden enz.,
dok gaat organiseeren, is er vrij wat
meer kans dan voorheen, dat menige
ïerkeerde gewoonte of instelling uit de
maatschappelijke samenleving zal ver
dwijnen dat menige gewenschte zaak
sal tot stand komen, waarnaar vroeger
ia vergeefs werd uitgezien.
Onder de oude, ingeroeste gewoonten,
waartegen steeds vele bedenkingen zijn
ingebracht, behoort ook het verkeopen
op oredieteene gewoonte wellicht zoo
oud als de handel zelf en waarvan wij
met geen mogelijkheid den oorsprong
kisxmen noemen. Is men er uit rnede-
Ipdea toe overgegaan Vond men er
ijjn rekening bij Had de mededinging
band in hst spei Ziedaar zoovele
I Tragen waarop wij geen afdoend axxt-
I woord souden weten te geven. Ver-
Imoedelgk maar het is slechts een
vermoeden hebben deze oorzaken te
hamen gewerkt ®n hieruit moet al dade-
I Igk volgen dat wij het erediet het kleine
I orediet namelijk, want van het groots,
dat volkomen onmisbaar is,kan uitteraard
sprake zijn niet gaarne geheel
Izoudsn willen zien verdwijnen. Wanneer,
lio tijden van tegenspoed, zooals wjj b.v.
jia den jongsteo winter hebben beleefd,
n enkel winkelier aan een werklooze
zou willen afstaan, zonder dadelijk®
Ibetaling, dan zouden wij daar zeker
leen noodeiooze bardheid in vinden. En
Imo Ai a er vele gevallen van dien aard,
Inane het aan iemands nxanechelijk
s! en gezond oordeel behoort te
(«orden overgelaten, of hij een uitzon-
wering wil maken op een overigens
eer weneeheljjken regel.
Zelfs in zeer gewone tijden kunnen
|ftzioh omstandigheden voordoen, waarin
uitgaaf, die coodig moet gesohie-
lien, niet in eens kan worden gedaan
|u niets is billijker, dan dat de winke-
|iier zich met zijne klanten omtrent de
van afdoening verstaat.
Ook komt het voor, dat de dadelijke
Itrekening voor den levaraneier zelf
|twaren oplevert of dat de aard van
verrichte werk oogenblikkelijke af-
ening moeilijk maakt. Vooral bij
perkbazen en allen die niet uitsluitend
n leveren, maar ook arbeid ver»
lokten, zal dat het geval wezen.
2.22
12.40
6.51
7.56
5.33
5.55
6.36
6.30
7.27
7.56
8.29
9.14
9.28
9.55
10.8
10.28
10.36
Zuid-Duitachland, richting
jsendaal-Lage Zwaluwe.
f10.14
fll.is
!.6
1.29
3.5
3.38
3.54
4.08
6.17
6.3
7.16
7.47
8.1
8.15
Biiden alleen
des Zondags van
7 Juni tot 13
15 Augusta».
iMjjn waarde heer, dat tweegevecht
f op het oogenblik, onmogelijk. Wat
Pt ge van een man, die onder ver-
fakiag staat moord en diefstal bedre
P te hebben Spaar uw leven voor
hetero, bijvoorbeeld voor bet wei-
In van de soboone mevrouw Von Kar-
oek. En neem mij niet kwalijk,
|Neer ik als ambtenaar in deze zaak
luister naar het verstand, niet
|«t het gevoel.- Goeden nacht, Balder I
I* ge naar bed gaat, naoogt ge wel
P poeder nemen om rustig te kunnen
Goeden nacht 1 Blijf maar hier
den weg naar de deur wel alleen
D.a
drukte Balder nogmaals krachtig
,ad en verliet de kamer.
Maar er zijn onmiskenbare nadeelen,
die bij de toeneming van bet orediet-
steisel voor den middenstand sinds lang
ernstige bezwaren hebben opgeleverd.
Enkele groote zaken zijn dan ook sinds
geruimen tijd aangevangen met alleen
a contant te verkoopen, waardoor het
bedrijfskapitaal aanmerkelijk kon wor
den ingekrompen, en dos de kosten
van hei bedrijf verminderden. Zoodat
met lage winst genoegen kon worden
genomen en dus de omzet grooter werd.
Dat dit goede voorbeeld algemeens
navolging zon kunnen vinder, dus ook
wat de talrijke kleinere zaken betreft,
was niet te verwachten, om de zeer
eenvoudige reden dat er geen eenheid,
geen samenwerking bestond. Waar die
ontbreekt is men onverbiddelijk over
geleverd aan de eischen der concurren
tie. Esc winkelier b.v., die kapitaal
bezit, kan meer doen dan een ander.
Hij zou juist de man wezen om tot
afschaffing van het orediefstelsel krach
tig mede te werken maar, ziet bij de
zaak anders in, dan kan bij, door veel
orediet te geven, waartoe hij in staat
is, zijn elienteele aanzienlijk vermeer
deren. En nu zijn de kleintjes, of zij
die met het geld van anderen werken,
wel verplicht te volgen. Zij moeten
erediet geven zooveel in hun vermogen
is, maar zullen dan ook minder ver
dienste maken en grooter gevaar loopen
van ernstige verliezen te lijden.
Het is een goed teeken, dat men
eindelijk eens in samenwerking zijn
kracht gaat zoeken. Dezer dagen trof
om het bericht, dat te Haarlem ver
schillends middenstands- vereenigingen
eene vergadering hielden. Breedvoerig
werd daarin het leveren op erediet be
sproken en in beginsel tot afschaffing
van het stelsel besloten.
Menigeen kan maar niet begrijpen
hoe b.v. een winkelier door het crediet-
stelsel te gronde kan gxan, en toch zijn
de voorbeelden ervan allesbehalve zeld
zaam. Immers, het eredietstelsel geldt
niet tegenover hem. Hij moet den
groothandel, die hem zijn waren levert,
op tijd betalen. De wissels big ven niet
uitmaar bij zelf ontvangt onevenredig
minder houdt eindelijk op met betalen
en failleert.
Van het publiek in het algemeen zal
in deze niets te verwachten zjjn, zoolang
het niet inziet dat het eredietstelsel ook
VII.
Op hetzelfde oogenblik, dat Wilfred
Jordan de villa van mevrouw Von Kar-
stenbrook verliet, zat juffrouw Sohxxit-
zer met hare dochter Martha bij de
ronde tafel in de huiskamer, waar het
jonge meisje bij het licht der iamp be
zig was een rugkussen te maken.
Martha zat over haar werk gebogen,
meer gebogen dan eigenlijk noodig was.
Hare moeder had eenig breiwerk onder
handen en las ondertnsschen de krant
dat was zoo in de avonduren na afga-
danen arbeid hare gewoonte.
Reeds meer dan eens had zij onte
vreden van hare krant opgekeken ein
delijk zei ze onder het opnemen van
een steek, dien zjj had laten vallen
„Zeg eens, kind, hoor ja me of hoor
je me niet P*
„Zeker, moeder 1 Wat moet ik halen P
De krant Ik zal het dadelijk doen!"
„Maar, kind, luister nu eexxs goed 1
Je vreemde manier von doen begint
mij te ergereD, Welke krant wil je nu
balen P* En juffrouw Sohnitzer sloeg
zoo hard op het blad dat voor haar lag,
dat Martha verschrikt opkeek en zacht
uitriep
voor den keeper zijne nadeelen heeft.
Ook dit komt wel eens ongeloofelijk
voor en toch fs het niet anders.
De mensch is nu eenmaal een wezen
met vele behoeften, werkelijke en denk
beeldige. Aan werkelijke behoeften
moet natuurlijk zoo goed mogelijk wor
den voldaan maar de zwakke mensch
tracht ook aan denkbeeldige behoeften
te voldoeD, wanneer hij zijn kans maar
eenigszins schoon zist. Heel gewoon
gezegd men koopt gaarne en zeer vaak,
ook wat men heel goed zou kunnen
missen en het erediet maakt het volgen
van die verkeerde gewoonte mogelijk.
Later komen de rekeningen, die zeiden
meevallen, omdat men op de hoevee!
heid en den prijs van het gekochte niet
zoo nxuwkenrig heeft gelet. Die reke
ningen komen ook niet altoos op een
gelegen tijdstip, maar moeten ten slotte
toch worden voldaan en dat soms ten
koste van de wezenlijke behoeften.
Plotseling met zulk eene verkeerde
gewoonte te breken, valt zeker niet
gemakkelijk. Gesteld dat iemand in het
begin van het jaar voor een bedrag
van f 300 aan rekeningen ontvangt en
dat hij thans alles contant wil gaan
betalen wat bjj voorheen op orediet
kooht, dan zal hij in het nieuwe jaar
f 300 meer moeten verdieneD. Dat zal
in den regel wel een groot bezwaar
wezen. Maar die het ernstig wil, zal
er toch wel toe kotneD, b.v. door af
stand te doen, gedurende een of twee
jaren, van datgene wat maar eenigszins
als overtolligheid of luxe kan worden
beschouwd. De heerlijke gevolgen zul
len niet uitblijven.
Intu8sehen blijft het wel de voornaam
ste vraag, op welke wijze men 't best,
langs geleidelijken weg, tot afschaffing
van het eredietstelsel kan geraken en
daarom achten wij het een verblijdend
verschijnsel, dat de middenstand zelf
het kwaad meent te moeten gaan be
strijden, overtuigd dat ook hier slechts
in samenwerking heil te zoeken is.
Zoolang men niet gezamenlijk optreedt,
alier belangen tracht te vereenigen en
desnoods velen iets aan bet algemeen
belang willen opofferen, zoolang zal
bet kwaad stellig big ven voortbestaan
en steeds verder om zich heen grijpen.
Gaarne zouden wij eene krachtige actie
zien door het geheele land, die, met
verstandig beleid, zeer zeker ien nutte
zou komen zoowel van den faandel-
drijvenden middenstand als van de tal-
rijke personen, die gewoon zijn van
erediet gebrnik te maken.
j Voorbereidend militair onderricht.
I Ingevolge het bepaalde in de rege-
j ling van het voorbereidend militair
I onderricht, zal de aanmelding tot deol-
neming aan dit onderricht, dat kosteloos
wordt verstrekt, moeten geschieden
vóór den Isten Juni eerstkomende en
wela. in plaatsen waar infanterie of
vesting-artillerie in garnizoen ligt, bij
den coramandeerendle officier der infan-
derie of der vesting-artillerieb. in de
j overige plaatsen bij den burgemeester
I der gemeente.
j Bedoelde eommaudeerende officieren
1 en burgemeesters zenden vóór of op 1
j Juli aan den inspecteur der infanterie
een staat in, vermeldende onder meer
I welke jongelieden ziek tot deelneming
hebben gemeld.
Vermits nu door genoemden inspec
teur na ontvangst van bedoelde staten,
alle verzoeken om alsnog tot het onder
richt te worden toegelaten, zullen wor
den afgewezen, tenzij de belanghebben
den kunnen aantoonen, dat zij door ver
blijf in bet buitenland of om andere
redenen onschuldig zijn aan te late aan
melding, meenen we de jongelieden, die
aan het voorbereidend militair onder
richt wensehen deei te nemen, dat 1
October a. s. begint, nadrukkelijk op
merkzaam te moeten maken, op de nood -
zakelijkheid zich daartoe vóór 1 Juni
a. e. aan te melden, terwijl we tevens
in herinnering brengen, dat gelijke aan
melding ook moet geschieden door hen,
die ten vorigen jare reeds aan het onder
richt deelnamen.
„Ach, zoo
„Ja, aeh zool" herhaalde de moeder.
„En goede Hemel, wat is dat P Kind,
ben je heelemaa! dwaas geworden Bij
die roos heb je een distel gestoken, die
er boven uitkomt, Maak dat gauw eens
los. Frans zou hartelijk bedanken voor
zoo'n monster."
Diep blozend maakte Martha het
bedoelde los, en toen ze daarmee gereed
was, legde zij alles voor zich op tafel,
vouwde de handen, en zoo leunende op
den rand van de tafel, sprak zjj met
een zuoht
„Moeder, zou u eens aan Frans wil
len zeggen, dat hg mij met rust moet
laten P"
Met ontevredenheid en verbazing keek
juffrouw Schnitzer hare dochter aan,
terwijl zij haar breiwerk in den schoot
liet vallen.
„Wat is dat? Moet bij je met rust
laten P Hoe kom je tot zulke gedachten,
kind P Je moet zoo dwaas niet zijn,
meisje 1 Als eea man eerlijke trouw
plannen heeft, zooals hij kom, dan
moet je zooiets niet kwalijk nemen.
Neen, hoor, met die kinderachtigheid
behoef je bij mg niet aan te komen.
Je trouwdag ia een sohoone feestdag
Onderwijzerg-jaaEwe&dsn.
Burg. en Weth. van Arnhem hebben
bij den raad een voorstel ingediend, hou
dende wijzigingen in de verordening, die
de jaarwedden van het onderwijzend per
soneel bij het L. O. regelt.
Da wijzigingen betreffen in hoofdzaak
het volgende: Voor de hoofden worden
de 3 periodieke verhangingen van f 100
om de 5 jixren veranderd in 2 van f 150
om de 5 jaren. Waar thans alleen mee
tellen de dienstjaren Ia Arnhem door
gebracht, wordt nu voorgesteld tot een
maximum van 5 jaren ook da elders
doorgebrachte jaren mee te tellen. Wat
het overige personeel betreft, wordt
voorgesteld het onderscheid tussohen
hen die wél en geen hoofdakte hebben
te laten vervallen. De aanvangejaarwedde
blijft f 600, na 3 jaren f 700, na 8
voor ons huis. En je vader zaliger heb
ik menigmaal hooren zeggen Op mjjn
woord, Martha an Frans zouden een
mooi paar wezen."
„Hij is wel goed," zei Martha met
een zucht, terwijl zjj met zielsverlangen
aan een geheel anderen jonkman daeht.
„Als ik maar niet met hem moet
trouwen."
Juffrouw Schnitzer glimlachte met
moederlijke voldoening.
„Och kom, je bent nog een onnoozel
gansje en Frans Gehricke is een ver
standig jonkman. Als het zoover is
vieren wij een groot feest, en dan
wordt het portret van je vader zaliger
versierd met een krans van rozen, zoo
mooi als er voor geld slechts te krjj-
gea zijn, als is het November "Wel
Christine, wat is er P"
Bij deze laatste woorden keek juf
frouw Sohnitzer naar de geopende deur,
en van die gelegenheid maakte hare
dochter snel gebruik om de oogen af
ie vegen. Het geheim, dat zjj voor hare
moeder verborgen hield in haar hart,
drukte haar vreeselijk zwaar.
„Juffrouw, daar is mijnheer Geh
ricke."
„Hoor eens, Christina,® sprak juf -
jaar f 800 (thans na 8 jaar f 750), na
13 jaar f 900 (thans na 13 jaar f 850),
na 18 jaar f 1000 (thans f 950) Voor
hen, d.e in 't bezit der hoofdakte zijn,
zijn de wedden op dit oogenblik nog:
na 3 jaar f 750, na 8 jaar f 800, na
11 jaar f 850, na 16 jaar f 950, na 21
jaar f 1050 Verder werdt voorgesteld
voor het verkrijgen der hoofdakte te
geven f 200 in eens, tegemoetkoming
in huishuur voor mann. geh. onderwij
zers boven 28 jaar f 125 (thans f 75),
verplichte akte Franach f 200 per jaar
(thans ook f 200), Duitseh f 100 (f 50),
Engelech f 100 (f 50), wiskunde f 100
(f 50), fraaie handwerken f 25 en zang
f 50. Voor de verhoogingen zullen 5 jaren
elders doorgebracht meetellen. Thans
tellen die niet mee.
Staatstoezicht of vrijheid
es openbaarheid
De „Nieuwe Arnh. Ct." wijst er opj
dat naarmate in ons land het verzeke
ringswezen zich uitbreidt, ook de drang
naar wetgeving op dit stuk grooter
wordt. En het blad verbaast ziek daar
over niet, waar de bestaande toestand
een is van anarchie, zonder de minste
zekerheid, dat de verzskeriagsmaat-
schappijen op den duur in staat zullen
blijken aan here verplichtingen te vol
doen. Verklaarbaar is dan ook de aan
drang op de regeering geoefend, om
langs wettelijken weg in de behoefte
aan meerderen waarborg te voorzien.
Tot heden is echter de regeering in ge
breke gebleven. Blijkbaar is zjj huive
rig, meent het blad, de zaak ter haad
te nemen, waarschijnlijk, wjjl men nog
in 't ongewisse verkeert, welk stelsel in
de wet zal worden gehuldigd dat van
staatstoezicht, zooals het in al zijne
ge.itrengheid in Duitsohland en in da
Vereenigde Staten van Noord-Amerika
wordt toegepast, of dat van vrijheid
met volledige openbaarheid, zooais in
Eogeland.
Een onzer maatschappijen heeft ver
krijgbaar gesteld een vertaling van een
schrijven van den heer George King,
bestemd ter voorlichting eener Oana-
deesohe Staatscommissie in zake.
De heer King, die door het Asn-
hemsohe blad een man van groote re
putatie op dit gebied wordt genoemd,
pleit ten sterkste voor het stelsel van
vrijheid met volledige openbaarheid, dat
in Eagelaad gevolgd wordt.
Vóór het tot stand komen van dit
sbisel hadden talrijke schandalen in de
levensverzekeringswereld plaats gevon
den, zegt de heer King. Maar het
nieuwe systeem heeft hoogst weldadig
gewerkt en de belangen der polishou
ders zijn daardoor voldoende gewaar
borgd.
Wat de Vereenigde Staten betreft,
waar een op de spits gedreven Staats
inmenging ten aanzien der levensver
zekering bestaat, vermoedt de heer King,
dat het zeer spoedig aal blijken, dat de
nieuwe wetten de ieidxng ea ontwikke-
frouw Sohnitzer vergenoegd, als mijn
heer Frans voortaan komt, laat je hem
dadelgk naar binnen gaai, zonder aan
melden. Heb je begrepen P Zoo behoort
het."
Christine ging lachend heen.
„Goeden avond, juffrouw Sohnitear 1
Goeden avond, juffrouw Martha I" sprak
Frans, terwijl hij naar de tafel kwam.
„Welkom, buur," antwoordde juf»
frouw Sohnitzer en onder de hand gaf
zij hare dochter een wenk, zoodat Martha
hem beschroomd de hand toestak.
„Wat ie er aan de hand Ge ziet
er uit, of ge ons heel wat nieuws komt
vertellen."
„Ja," antwoordde Gehricke ernstig,
Martha's hand in de zgne houdende.
„Hebt ge nog niets gehoord P"
„Neen, niemendal 1 Ja, Martha F Zij
ook niet," zeide juffrouw Sohnitzer,
brandend van nieuwsgierigheid. „Zeg
het ons maar gauw 1 Wat is er gebeurd P"
„De vrouw ge weet wel, die door
uw huurder Jordan gered is, toen zjj
bjjns overreden werd, is gisteravond
vermoord gevonden in h@t huis vau
den slotenmaker Tröpf."
(Wordt vervolgd,)