Zaterdag
1908.
EOOM.
thr-schelob
c. Middelburg,
L.
en
ilWUï
DIJ,"
en onder cot
Yerkrijgbai
A A,
Blonk Zoon,
Aio. 104
46 j Jaargang.
zjjnen leverancier:
Istoffsn, zonder bij-
16
1
16
1
1
1
1
1
VLISSIMSURE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 2.50,
Afzonderlijke nummers 5 cent. M in abonneert zich bij a lle lliek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr.. Kleine Maikt.
-üüte
2 Mei.
ADVERTENTIËN: van 1—4 regefe ƒ0.40. Voor e b m regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf v. m driemaa' plaatsing ~'erzelfde
idvertentie woi-dl de prijs slechts tweemaal berekend Groote lettere
id cliché's naar plaatsruimte.
Verscbjjnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnummer 10.
Abonntments-Adyertentiën op zeer rwordeelisc voorwaarden.
Inffllmfata feriêtai
IILUK
is, Korte Walstraat
SNOEK, Potten marktj
.ag van at 2 ggar\
Übion" te spreken.
8LMÜÜ,
BLBÜ R G.
ken VRIJDAG van 11
amykade 31, VEiIS-
umuner 90.
Ut©it
16 H.L.
i
18-
1.11
21.50
1-40
22J0
a.45
2,30
9.-
1.90
1.25
Dr. Kuyper en de laatste crisis.
De speciale Hasgsche correspondent
v«s de „Leeuw. Ot." schrijft: Nu het
zoo broeit en loeit aangaande en over
de quaeatie „Heemskerk of Kuyper",
ten ik er eene op uitgegaan om iets te
kaDDen vernemen, wat 'n lichteebjjnsel
zou kunnen deen neerstrijken over de
Calviniatieoha verwikkelingen van de
laatste crisis. Hoewel ik dienaangaande
tl sinds eenige dagen gegevens had
rerkregen, mag ik 't werkelijk ais een
journalistiek fortuintje boeken, in de
gelegenheid te zijn gekomen om te
vernemen, wat door de autoriteit van
mijn zegman mij aanleiding mag geven
wereldkundig te maken wat ik wist.
En ik zou 't inderdaad 't dessous van
de laatste orisis kunnen noemen 1 Welnu,
tij die 't mij vertelde en iemand is, van
de seer weinigen, die 't weten kunnen,
heeft mij beslist verzekerd, dat de ka
binetsformateur, mr. Heemskerk, aan
dr. Kuyper de gelegenheid
heeft gegeven om in zijn
leohten te treden. Ik spatieer
«ingaande den kern der quaestie.
Aandringende op duidelijker omschrij
ving van een en ander, vervolgde mijn
HgMBSB, die in parlementaire kringen
een zaer bekende persoonlijkheid is, met
er op te wijzen, dat op 'n gooien avond
'tils een verrassing door 'eland ging
dat ook (spatieering van mij) dr. Kuy
per ten paleize was ontvangen. „Wie
de Koningin in dagen van „crisis'1 ten
psleiae doet verschijnen, waren er al
geweest. Ook hij, die voor de andere
helft bij dezelfde crisis betrokken was,
«1b leider dar katholieke partij in de
Tweede Kamer, mr. Kolkman. En toen
achteraf hoor ik daar als een donder
dag bij helderen hemeldr. Kuyper is
fok ten paleize geweest. Wat ik opdat
moment wel begreep, maar nog niet
geheel en al gelooven kon, is me pas
duidelijk geworden, na wat ik later heb
|?0PDOEa0n.
Daarom wil ik er tegenover n, als
tasman, wel bijzonderen nadruk op
dat 't bezoek van dr. Kuyper
paleize niets anders is geweest, dan
Ittn logisch gevolg van wat de tegen-
kordige premies tegenover dr. Kuyper
odzakelijk achtte."
Waarom dr. Kuyper weigerde P
,Ja, waarom zou ik 't niet erkennen,
jlk iou haart moeten zegden, dat hij
i«lf begreep onder de gegeven omstan-
";en niet zulke bewindsmannen
Nd zich te kunnen vereeaigen, als
jwt men dit werkelijk levenskrachtige
Minst-Heemskerk mag noemen. Zulk
m oombinatie had hij nooit rond zich
pnnen voreenigen. Dat wist hij, en hij
ift den moed gehad om dat, indi-
it, te erkennen. Ik zou me aaa ojk
neer sterk moeten vergissen, wanneer
'k u zeg, dat dr. Kuyper ia de naaste
zich in politieken invloed
EEIHLLETOW.
1SPBIJS.
.998.
am. 3,23 c) ea 0,15 d)
i.) am. 3,50 c) ea 45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15 d) h).
ten na het vertrek va"
irke n. Neuzen vm. 8,30
ns, BoraaeleenNeuzeD
•eskena, Boraaelen en
e boot van 10.25 uit
a g e n van 16 April
Verbitterd haalde zjj de schouders op.
LiKsrstenbrook heeft mij bedrogen,
n teerde op zijn kapitaal. Voordat hg
n bouwde, was bij een verkwister en
Nor geweest. En om mijne wenec'eu
bevredigen misleidde bij mij." Zij
valteb. „Een met groote hypotheek
Pwaarde villa, een paar armzalige
l'dlanten en een paar duizend thaler,
r de geheele nalatenschap."
»Ea viel je ge9n last van de sohou-
toen je dit vernam vroeg hg,
I'"!' hg, hare gloeiende wangen
peelde.
j viel niets van de schouders,
j^oordde zjj zonder eanige tarughou-
Eerder werd mg een last opge
namelijk de zorg voor mijn be-
Daar komt iemand 1" waar-
krachtiger en persoonlijker zal doen
gelden dan met bet sohrjjven van aste
risken en „leadings".
Wat overigens de keuze van minister
Sabron aangaat, is bet louter verzinsel
geweest om deze portefeuille door een
bijzondere signatuur der Kroon teken
merken. Alleen en uitsluitend minister
Idenburg was om gezondheidredenen
wfitiig geanimeerd om zijn gouver
neurspost voor een mieistersportefeuille
te verwisselen. Met hem is druk geka-
beid. Toen ten slotte bet antwoord kwam
dat „wanneer de Koningin het wil",
alle bezwaren zouden wijken. Wat dan
ook gebeurd is. Wat dan ook, momen
teel, maar bijzaak is. De hoofdzaak ie
ea blijft, dat dr. Kuyper in de gelegen
heid is gesteld en geweest om in de
rechten van mr. Heemskerk te treden*.
Aldus mjjn zegsman, van wien ik tot
mijn leedwezen geen maofatiging kon
krijgen, om van ons onderhoud meer
wereldkundig te maken dan wat ik
hier geef-
Yeorzitter Alg. Rekenkamer.
Bij Kon. besluit is aan den heer jhr.
mr. S. Iff. S. de Savornin Lobman op
zijn verzoek met ingang van 1 Juli
1908, eervol ontslag verleend u t zijn
betrekking van voorzitter der Alge-
meene Rekenkamer, met dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten in
verschillende betrekkingen aan den
lande bewezen, en is bij bevorderd tot
commandeur ia de orde van den Ne-
derlandsehen Leeuw.
Set „analyfcisek ?eralsg."
Onder het opschrift „Beter tsn halve
gekeerd....." lezen wij in „Land en
Volk"
Het was een goed denkbeeld van de
Tweede Kamer, eerst eens deanalytisehe
nieuwigheid tot haar uiterlijke conse
quentie tu willen aanschouwen, voordat
zjj werd ingevoerd. Wij stellen ons
voor, dat het plan bij de leden aan
sympathie zal hebben gewonnen. Wil
len zjj bij elkander komen, van rechts
en links, dan moeten zij zich door een
drietal gangetjes heenwringen. Voor een
oploop om de v iorzitterstribune heen
is geen ruimte meer. Het za! niet mo
gelijk zjja, de plek tusEchen stenografen
en sprekersplaats vrij te houden. Om
de regeerisgetafel kunnen de leden
zich ook niet meer posteeren. Zjj staan
als koeien op een veemarkt langs de
koorden geschaard,
Ea dat waarvoor P Om met f40,000
per jaar zekere kleine pers in Neder
land en zekere partjj-propaganda te
subsidieeren. Door middel van een in
stelling, waaraan nimmer behoefte is
geblekendie niet uit het instinctieve
leven is opgekomen, maar door de re-
flexie in de Kamer is uitgebroeid. Een
overbodige nieuwigheid, waardoor ve
lerlei klachten, allereerst van sprekers,
die zich tekort gedaan voelen, zullen
schuwde zij opeeiiB en zij liep snel naar
een leuningstoel, waarin zjj plaats nam,
terwijl zjj Jordan met een gebiedenden
blik beduidde, te bljjven waar hg was.
„Verraad ons door geen enkel woord
of gebaar 1 Houdt u bezig met de be
schouwing van die teefcening. Ver-
wansoht, dat wij nu gestoord worden 1"
Werktuigelijk gehoorzamend, nam
Wilfred Jordan een half voltooid win-
terlandsohap van de tafel en liet er den
blik op rusten.
De portières werden opengeslagen.
Mevrouw Von Karstenbroek veran
derde in niets haar hafliggende houding.
Zij scheen in spanning het oordeel af
te waehtbn van Jordan, die de teeke
ning in de hand hield zonder er ech
ter iets van te zien.
„Een levend beeld I" sprak de scherpe
stem, die straks met zooveel overtuiging
den stijven grog had aangeraden. „En
daar mevrouw Von Karsrenbrock da
hooidfiguur vormt, ia het onvergelijke
lijk schoon 1 Een schilder kon de figu
ren niet mooier opgeteld hebben, vindt
ge wel P" vroeg de spreker aan den
heet, die hem vergezelde.
„Ik zie slechts toe en zwjjg.8
Ëifride stond op en zeide schertsend
worden uitgelekt. Zou men ds f 40,000
niet liever aan iets anders besteden
Nationaal-historische partij.
„Nederlandsche Stemmen", nationaal-
hietorisch weekblad, meldt het volgende
Da Vrijdag jl. gehouden partijverga
dering, alleen belegd voor het sfdosn
van huishoudelijke zaken, was waar
schijnlijk daarom niet drnk bezocht.
De rekening over 1907 werd goedge
keurd en de heeren N. Mac. Leod, mr.
R J, de Visser en jhr. mr. W. H.
Snouok Hurgronje werdea als leden
van bet hoofdbestuur herkozen, waarin
voortaan de functie van penningmeester
zal worden vervuld door mr. J. P. van
Outeren te Zwolle. Het samenzijn van
geestverwanten uit verschillende deelen
des lauds gaf aanleiding tot velerlei
besprekingen over de politieke voor
uitzichten, die o.a. tot dit besluit leidden,
dat telkens vóór eene algemeene ver
kiezing de partij vergadering zal worden
geraadpleegd over de in versobillende
districten aan te nemen houding. Over
het optreden van het kabinet-Heems
kerk en zijn klaarblijkelijk streven om
met bedachtzaamheid en zakelijkheid te
werk te gaan, werd van verschillende
zijden met ingenomenheid gesproken.
„Onze Vloot."
De Ned. Vereenlging „Onze Vloot*
hield Woensdag te 's Gravenhage hare
jaarljjksehe algemeene vergadering onder
voorzitterschap van vicE-afmiraa! Ellis,
die dea aanwezigen, ledea van den Al-
gemsenen Raad en vertegenwoordigers
der sfdeeiingen mededeelde, dat de
Yereeniging thans 11 afdee'iogen telt
met 1460 leden. Spoedig koopt men op
afdeelingen te Amsterdam, Berlijn, Parijs
en Antwerpen, terwijl men in co-res-
pondentie is met eenige plaatsen in
Oost-Indië.
Om ia de behoefte van een eigen
orgaan te voorzien, zijn onderhandelin
gen aangeknoopt mot Het Nederlandsche
Zeewezen mochten echter de bezwaren,
die louter vaa fioanoieelan aard zijn,
zoo groot wezen dat o'eae onderhande
lingen niet tot een gewenaoht resultaat
voeren, dan zal eeae twee a dri6 maan
delijks verschijnende circulaire wordea
uitgegeven.
Verder werdeneenigecieuwe middelen
van propaganda besproken en vastge
steld dat het hoofdbestuur een concept
zal opmaken voor eene petitie later te
bespreken in eene buitengewone alge
meens vergadering, te richten aan de
Volksvertegenwoo'diging, in welke pe
titie aangedrongen zal worden op een
spoedig in gereedheid brengen onzer
kustverdediging, alsmede op het ver-
sterkan vaa het Nederlandsoh eskader
in Oost-Indië.
Voorzitter, hoofdbestuur en leden
van den Algemeenst» Raad, werden met
algemeene stemmen herkozen.
„Daar doet ge mjj het zuur verdiende
loon verliezen voor deze beproeving
voor mjjn geduid. Nog vijf minuten en
ik had mij misschien als een kunstena
res van groote bekwaamheid hooren
prijzen. Die kans is nu vervlogen.
„Maar ik geloof, dat deze stoornis
voor den criticus minder onaangenaam
is dan voor mg, nu hij zoo gemakkeljjk
vau zijn plicht wordt ontheven." Onder*
tusschen was zij lachend naast Jordan
gekomen, die tot in het diepst zijner
ziel verontwaardigd was over haar
komediespel. Zij nam hem de teekening
uit de hand, gaf hem eeu licht tikje
op den schouder en wierp de teekening
op de tafel. „O, wacht even 1 Om u
voor de moeite te 'reloonen, zal ik de
heeren met elkaar hekend maken."
Met haar schitterende oogeu stond
zQ lachend tusschen de drie heeren, de
rechterhand een wrinig opgeheven, het
hoofd bevallig ter zijde gebogen.
„In de eerste plaats dan hebben wij
bier een bekende uit mijn jeugd uit
den schoonen tijd, toen ik nog in de
korte rokken de meisjesschool bezocht,
en van de toekenkunst niet veel meer
wist dan dat die bjjzonder dienstig is
om oarioaturen voort te brengen... het
Het pautserscbip „Piet Hein", ouder
bevel van den kapitein ter zee W. van
Voss za! in dazen zomer twee reizen
naar het buitenland maken. Het reis
plan van dien bodem is als volgt7
Mei vertrek van Nieuwediep16 Mei
aankomst te Kopenhagen 25 Mei ver -
trek van idem6 Juni aankomst te
Christiania; 15 Juni veriEek van idem
23 Juni aaskomst te Nieuwediep 27
Juli vertrek van idem 1 Augustus
aankomst te Bergen 6 Augustus ver
trek van idem 10 Augustus aankomst
te Nieuwediep.
Rijkspostspaarbank.
Gedurende de maand Maart werd
in de rijkepostspaarback ingelegd
f5,289,14840 en f5,878,115.33 terug-
betaald, w.o. 121,471.33% wegens
aankoop van inschrijvingen op naam in
een Grootboek van de Nationals Schuld,
rentegeveade obligatiën ten laste van den
Staat en certificaten aan toonder van
inschrijving in een Grootboek en
f457,180 45 aan afschrijvingen ten be
hoeve van inschrijvingen op Staats-
eehu,dboekj«>s, zoodat minder werd inge
legd dan terugbetaald f 588,966.93. Op
ultimo Maart bedroeg het tegoed op
spaarbankboekjes f 145,320,685.65V3.
Het nominaal bedrag der voor inleggers
aangekochte insohrijvingen op naam in
een Grootboek van de Nationale Sohuld,
vertegenwoordigende obligatiën ten laste
vaa den Staat en certificaten aan toon
der ven inschrijvingen in een Groot
boek beloopt f 3,488,900, waarvan in
totaal van de betrekkelijke boekjes is
afgeschreven f3.182.470.16.
Op Staatachnldboskjes werd inge
schreven f 505.659 en afgeschreven
f22.950, en pp deze boekjes ie thans
nominaal ingeschreven f3,218,000. Op
ultimo Februari bezat de Rgkspast
spaarbankaan inschrijving op het
Grootboek der 3 pels. Nationale Sohuld
f 30,881,250 ea aan certfioaten van dito
inschrijving nominaal f 1,492,500, totaal
f32,373,750.
In den loop der maand zijn afgege
ven 10,609 nieuwe spaarbankboekjes,
alsmede 716 Staatsschuldboekjes en af
betaald 5453 spaarbankboekjes, alsmede
25 Staatssohuldbaekjesaan het einde
der maand waren in omloop 1,357,748
spaarbank en 5325 Staatsschuld boekjes.
Uit ds Middsnstaadsbswsging.
Een belangrijk besluit heeft de Al
gemeene Winkaliersvereeniging te Am
sterdam genomen In een onder voor
zitterschap van den heer J. S. Meuwaen
gehouden vergadering van de vereeni
ging is besloten met 1 Mei een (onder
linge) Verzekeringsbank op te richten,
die met 1 Aug. in werking zal treden.
Besloten werd voorts, dat AUe winke
liers, ook zjj, die ouder zjja dan 55
jaar, binnen een maand na de oprieh-
ting kunnen toetreden tot deze nieuwe
afdeeling. Het bestuur zal te zjjner tjjd
is de heer Wilfred JordanMjjnheer
höokner.. commissaris van politie! De
heer Heinrieh Balder 1"
De ballon van de Ismp op de tafel
liet een schril geluid hooren. Jordan,
dia tegen ds tafel leunde, maakte een
beweging, waardoor de lamp in schud
dende beweging kwam.
Heinrioh Balder kuchte even, terwijl
hij, evenals de heer Höofcner, eeu bui
ging maakte.
Beide heeren zeiden eenige beleefde
woorden, die niet duidelgk te verstaan
waren door het geruiseh der zijden ja
pon, toen mevrouw Von Karstenbroek
zich tot Jordan wendde met de vraag
„Ge hebt u tooh niet bezeerd wel P"
„Neen", antwoordde hjj met doods
bleek gelaat, terwjjl zjjn oogen van
woesten haat fonkeldea.
De commissaris bemerkte daarvan
echter niets, doordat hjj naar mevrouw
Von Karotenbrock keek. Heinrioh Bal
der hield den blik echter vast op den
vreemden jonkman gericht.
Op zjjn mager, geelachtig gelaat lag
een soort van spotachtige nieuwsgierig
heid te lezen. Opeens wendde hjj zioh
beleefd tot Jordan en zeide
„Neem mjj niet kwalijk... uw hand
bjjzondere bepalingen voorstellen voor
hen, die boven de 55 jaar zjjn.
Door alle Middenstandsvereenigingen
te Haarlem is een gecombineerde ver
gadering gehouden, waarin in beginsel
werd besloten in het vervolg niet meer
op jaarrekening te leveren.
Dit besluit zal door de ongeveer 15
Middenstandsvereenigingen te Haatletn
in eigen boezem nader worden over
wogen.
Bij Kon. besluit is de samenstelling
van het wapen der Kon. marechaussées
gewijzigd en bepaald op 18 offioieren,
541 onderofficieren en mansohappeit te
paard en 320 te voet, 36 officierspaar
den en 540 paarden van onderofficieren
ea manschappen. De standplaatsen van
da vier divisie-commandanten zijn 's-
llertogenbcsoh, Maastrioht, Arnhem en
en Leeuwarden.
PloreB.
Blijkens een uit Nad.-India ontvangen
telegram, zjjn op 12 dezer te Soekoeria,
io het landschap Boven-Eodeh, op het
I eiland Flores, twee bivake door een
groote bende kwaadwilligen overvallen
en in brand gestoken. Onzerzijds sneu
velden één Buropeesck militair beneden
den rang van officier en twee Amboi-
aeesoha maréefaausaées, terwjjl vier
Amboineeeche toaréchaussées gewond
werden.
Vorenstaand beticht behelst ongetwij
feld esn beslisten tegenvaller. Toen
kapitein Ohrietoffel den 6sn Maart kon
melden, Kakadoepa, de onrnsfstoker,
die het Nganga Padangsehe en het N,
Dora gebied onveilig maakte, zioh had
gemeld, kon worden gehoopt, dat dé
actie op Fiores zou zijn afgeloopen en
slechts het werk der consolidatie zou
bljjven.
Er is indertijd reeds op gewezen,
toen kapitein Spruyt als opvolger van
zijn collega Christoffel werd genoemd,
dat hem nog een zware taak zou wachten.
Het is de vraag of hiermede wel vol
doende rekening is gehouden met aan-
vulliag en zoo meer, opdat met voort
durend patrouilleerea zou kunnen wor
den voortgegaan, ten einde de rust
bljjvend te verzekeren.
Een vrijgevochten volkje als dat op
Flores laat zioh tooh wel door een paar
flinke klappen voor een ©ogenblik tot
ds orde roepen, maar de macht moet
steeds ea ovetal worden gevoeld om
de rust duurzaam te verzekeren.
We zullen intuesohen goed doen met
eerst de nadere berichten omtrent de
feiten, waarop vorenstaand bericht slaat,
af te wachten, zegt het „HbL®
VliBSingeUg 1 Mei.
Door de gemeente politie alhier zjjn
de daders opgespoord die in den naeht
van 27 op 28 April jl. da leeuwen van
de monumentale trap aan het Badhuis
bloedt... ge hebt u verwond".
Jordan, die zooeven met de hand
den scherpen rand van de tafel geraakt
had, liohtte de rechterhand op. Zjjn
hart klopte daarbij schier hoorbaar, de
grond onder zijne voeten scheen weg
te zinken.
„Ik zie geen wond", zeide hij ruw.
„Ja, toohMaar wat heeft het te be
duiden f Ik bemerkte het niet eens.
Wjj zjjn tooh geen kleine kinder se,
die geen bloed kunnen zien."
„Bjj het stoeten tegen de tafel is er
een plekje van de huid opengesprongen,"
zei mevrouw Von Karstenbroek en
schertsend voegde zjj er bjj„Nu krgg
ik zoo waar nog gelegenheid om de rol
van den barmhartigen Samaritaan te
vervullen. Kom eens hier met uw hand,
mijnheer Jordan 1*
Zij nam haar kanten zakdoek en
strekte de hand naar Wilfred uit,
Op dat oogesblik kwam de bediende
mat een blad, waarop kopjes thee ston
den, welke hjj begon rond te dienen.
(Wordt vervolgd.)
