ING
.EET-
1908.
FEUILLETON.
j^io. 103.
46a Jaargang.
OOI
Vrijdag
liül Te Kif)
E IJ E R,|
sche Broodbakkerij.
I Mei
ramltlën
BEKER
RAMDIENST
I HAÏERDIEHST.
ImieMsée fcerishten
Van to hal §p den tak,
YLISSIMS8HE SIBIAST.
NBEVELEND,
e s t e standen, waar i
in is gevestigd. De zi
ogenomen wordt!
Walstraat 129.
lisstF&at 6.
erin gen tegen Bfmni/1
Huizen en
ng en op Premie.
Billijke Conditiën,
Prijs per drie maanden ƒ330. Franco per post ƒ150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M :n abonneert y.ich bij afle B-tek-
handelaren, Postdirecteuren of reditstreeks bij den Uitgever
F. TAN DB TELDE Jr., Kleine Maikt.
M.
ADVERTKNTIËN: van 14 regeis ƒ0.40» Voor e ft $a regel
meer 10 cent Bij directe opgaaf v:tn driemaailaabiag erzelfde
i .dvertentie word! de prijs slechts tweeioaal berekend. Grix>aw letters
in cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks. uitgezonderd op Zm- en feestdagen,
Teleplioonnimmer 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer wordeel L( voorwanrden.
VAN APELDOORN.
.de beveelt zich aan tooi)
n ASSURANTIËN, opl
Rotterdam, op Huizen,
mensgoederen, Schepen
r- en Zeetransporten.
Ooosje Baskenstraat.
Ingen-Jilddellrarg t,t|
jen 4.40f 5.50f 7.55'l
50f 12.30* 1.15§ 2.-'
5| 5.—* 5.50§ 6.55'
10.25.1
ran de Remise,
van de Zei!markt,
van het Badhuis,
urg 5.15f 6.25f 8.40*1
3§ 1.15* 2.2.45*1
5.50* 6.55§ 7.50*
25* ll.lO.f
verder dan tot de
de Zeilmarkt.
het Badhuis,
reinen vertrekken
or van het Bad-
i. via. 8.6.20, 7.—i1
1.30, 10.—, 10.20, 10,40,
.2.—, 12.30, 1.05,1J0*
i, 3.55, 4.30, 4.50, 5.?" 1
.35, 8.20.
tiduis: vm. 6,10, 6.M1
9.15, 9.50, 10,10, 10.30,
50. 'Sim. 12.10, 12.45,
8.1C*, i.40, 4.10, 4,40
7.05, 7.25, 8.—, 8.10
ÏTEB-SCHEL0B
1908.
b) nm. 3,23 c) en 6,15 d)
a) nm. 3,50 o) en 6,45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15 d)h).
aten na het vertrek val
:erke n. Neuzen vm. 8,30
eng, Boraseleeu Neuzen
reakeus, Borsselen ea
de boot vau 10.25 uit
t a g a a van 16 April
Bestrijding van den achterstand bij
sommige gerechten.
Bij de Tweede Kamer zjjn eenige
wetsontwerpen ingediend, welke ten doel
hebben de onverwijlde bestrijding van
den achterstand bij sommige gerechten.
Wel zijn, naar de minister vso jus
titie in de memorie van toeliohting
opmerkt, nog aanhangig de ontwerpen
betreffende de administratieve recht
spraak, maar fer deze ontwerpen de
overzijde van het Binnenhof zullen
hebben verlaten om aan de Kroon ter
goedkeuring te worden voorgelegd, zul
len schrijft de minister nog wel
eenige maanden verstrijken. En zoo
lang kan de voorziening in den achter
stand niet wachten. Er moet zonder
uitstel worden ingegrepen. Het middel
daartoe is de thans ingediende partieele
wjjziging.
Het eerste ontwerp strekt om de
maximale sterkte der rechtbanken te
Annterdam en te 'a Gravenhage te ver-
meorderen.
Het tweede ontwerp brengt de af-
tobaffing, behalve in cassatie, van de
onvoorwaardelijke verplichting van het
Openbaar Ministerie, tot conoludeeren.
Het doel hiervan is vereenvoudiging
der procedure.
Het derde ontwerp beeft betrekking
op de voorwaardelijke rechtspraak voor
burgerlijke zeken iE ie rechtbanken.
Eindelijk is een wetsontwerp inge
diend tot het verkrijgen van de noodige
geldon voor de versterking van het
rechterlijk personeel.
Trijs. Bes. Bend
is de algemeene vergadering van den
Y, D. Bond op 27 en 28 Mei te Arn
hem te houden, komen o. a. aan de orde
een voorstel van het hoofdbestuur om
het* aantal leden van het hoofdbestuur
I te brengen van twaalf op veertien.
Toorts de verkiezing van hoofdbestuurs-
wegensa, voorziening in de
tmeohentijdsche vacature ontstaan door
bedanken van den heer J. Zijlstra
Zwolleb. aftreding van mevr.
j W. WjjnaendtB FranokenDyeerinck,
te 'a Qravenhage en de heeren inr.
S. J. L. Van Aalten, Rotterdam P.
TT. 3, van Hassel, UtrechtP. Ilofstra,
rum Th. M. Ketelaar, Amtter
isar. J. Limburg, mr. H. P. Mar
ot, beiden te 's Qravenhage U. G.
Bohilthuis, Groningen Herman Snijders,
Middelburg mr. M. W. F. Treub, den
Haag C. A. Zelvelder, Sneek niet
herkiesbaar zijn volgens loting de heeren
■ar. J. Limburg en mi. H. P. Marehant.
De S. S. A. F.
In het „Sociaal Weekblad" schrijft
I ur. E. M. Meyers over het 14e congres
S. D. A. P.
«Vat ben ik toch dwaas i" mompelde
'9 verdrietig, „En dat is nu mijn eigen
"bald I Maar hg zou in staat wezen
"S in het openbaar verwijten te doen,
*aardoor ik de vrucht vaa mijn werk
!"a verliezen."
Op ®an gesohikt oogenblik verdween
har rcsekleurige sleep aehter de deur-
Mijn. Ving naar deportièves glippende,
'0e'de zij hare. hand grijpen en zich
"et zacht geweld naar binnen trekken.
lEindelijk I* riep Jordan met ge*
■te stem en hg drukte hartstoehte*
I' hare hand aan zijne lippen. „Mocht
Bog aan uw liefde getwijfeld hobben
"ge nu hier zjjt, neemt bij mij allen
,*Sfel weg, Elfride, ik wil eerlijk zijn,
"Me het sleohts om weder ten volle
'9 achting te kunnen genieten. Zoo-
Een vast beginsel der sociaal-demo
eraten is, dat iedere sociaal-democra
tische levensuiting de bourgeoisie als
iets voortreffelijks moet voorgehouden
worden. Wijst d(zt met eenig leed
vermaak op scènes, als thans te Arn
hem afgespeeld zijn, de verdedigers der
S. D. A. P. staan klaar om dergelijke
voorvallen juist ten voordeele der S.
I), A. P. uit te leggen Worden in
andere partgen oneenigheden in het
geheim verstikt, de S. D. A. P. houdt
schoonmaak in het openhaar.
Velen S. D. A. P.ers zal het echter
mistroostig stemmen, dat meD, niette
genstaande dezejaarlijkscheschoonmaak,
niet verder bomt. Ieder jaar herhaalt
zich vrijwel hetzelfde tooneelhet te
wasschen linnen schijnt maar aldoor
vuil te blijven.
Dit aldoor tcrugkeeren van een zelf
den strijd moet tot nadenken stemmen.
Het moet de overtuiging wekken, dat
het geen kleins verschilpunten zgn,
gelijk men die in iedere partij vindt,
maar dat het een diepe klove is die de
richtingen der Marxisten en der re
visionisten van elkaar scheidt.
Na enkele dezer verschilpunten be
sproken te hebben, concludeert de schrij
ver Echter, met iedere nieuwe beves
tiging van het revisionisme en iedere
verwerping van het Marx'sme wordt het
bestaansrecht van bet socialisme als
zelfstandige partij twgfeiaehtiger. Wil
de party zich dit recht ook op een an
deren grond dan op haar afbrekende
eritiek toegekend zien, dan wordt het
tijd, dat zij naast haar programma van
sociale hervormingsmaatregelen een an
dar plaatse, bevattend op welke wijze
zij den sociaal democratisohen heilstaat
zou wilJsn trachten te verwezenlijken.
Troeletra's woorden, iadertjjd op het
internationaal congres te Stuttgart ge
sproken, dat zonder een zoodanig pro
gramma de sociaal-democratie in den
grond slechts burgerlijke politiek ver
richt, zijn volkomen juist. Zoolang een
zoodanig program ontbreekt, zijn re
visionistische sociaal-democraten in hun
positievan arbeid niet anders dan een
radicale hervormingspartij.
De directeur-generaal der Staats
spoor heeft bepaald dat, met ingang van
1 Juli e. k. ecne toelage zal verleend
worden, aau stationschefs, adjunct sta
tionschefs en stationEsssistonten, naar ge
lang de meerdere werkzaamheden an
de belangrijkheid der stations.
öranje Nassau's Oord.
In bet zesde jaarverslag constateert
de geneesheer directeur, dr. A. Schuld,
allereerst het opmerkelijke feit, dat velen
nog steeds geen onderscheid big ben te
zien tusschen een sanatorium en een
ziekenhuis voor lijders aan tubereulose.
Dikwijls kwamen aanvragen in van pa
tiënten, die in zóo vergevorderd stadium
waren, dat van opname geen sprake
veel onwaarheid er tusschen ons ge
weest zij, zooveel klaarheid wi! ik thans
brengen."
Verlegen keek zij een oogenblik be
sluiteloos naar den vloer. Toen zeide
zij snel
„Zoo is bet goed! Wij moeten eer
lijk tegenover elkander staan. De om
standigheden, waarin ik verkeer, eiachen
dat gebiedend, al zou mijn hart er ook
onder bloeden."
„Dat nooit!" riep hij hartstochtelijk.
„Ik weet het, dat uw goede wil even
sterk is als mijn strijd moeilijk was.
Gij hebt mij onnoemelijke smart bereid,
Elfride, toen ge aan mijnheer Ton Kar-
stenbrook uwe schoonheid gaaft in ruil
voor zijne rijkdommen. Ik moest u toen
wel verachten, en dat heb ik gedaan,
ik moest u mijden..."
„Neen 1 Dat enkele woord, dat
ge gisteren hebt uitgesproken, heeft in
mijne gevoelens een ommekeer bewerkt.
Best mogelijk, dat ik u teruggevonden
had schooner dan ooit, zonder dat de
liefde in mijn hart weer ontbrand ware,
en al ware mijn hart ook in liefde voor
u ontstoken, dan had ik daarvan toch
nooit iets laten blijken. Vergeef het
mij, ik wil openhartig zgn om uw ach-
meer kon zgn, daar het sanatorium ook
leert het voeren van een levenswijze,
welke voor den patiënt de beste ia.
Verder blijken velen van meening, dat
het voor een patiënt even goed en mis
schien goedkooper is, wanneer hij maar
ergens buiten kan zijl.. Vaak bomen
die patiënten dan later in sanatoria
als ze er een poosje zijn, begrijpen ze
het verschil en betreuren het uitgege
ven geld en vooral den verloren tijd.
Gewezen wordt verder op het groots
gevaar, dat de zomerpensions, waar ook
lijders aan tuberculose opgenomen wor
den, voor de volksgezondheid opleveren.
Duizenden guldens worden jaarlijks uit
gegeven om de tuberculose van den
veestape! te bestrijden, terwijl vleesch
en melk meestal niet rauw gebruikt
worde» toefa betrekt vaak een gezond
gezin zonder eenige controle een ver
blijf, waar een ljjder aan tuberculose
in het laatste stadium vertoefd heeft.
Naar dr. Schuld meent, iigt het op den
weg van den eentrales gezondheidsraad
om middelen te beramen teneinde dit
kwaad te bestrijden.
Gedurende 1907 werden op „Oranje-
Nassau's Oord" behandeld 268 patërten
tegen 808 in 1906. Op 1 Jan. 1907
waren aanwezig 44 m. en 43 vr.op
genomen werden 85 m. en 96 vr.er
vertrokken 88 m. en 97 vr. en over
leden 4 m. Op 31 Dee. 1907 bleven
dus 37 m. en 42 vr.,'totaal 79.
De gemiddelde duur van het verblijf
in het sanatorium is geweest 157 dagen.
De in 1907 vertrokken patiënten, 185
in aantal, brachten tezamen 29.091 ver-
pleegdagen in het Sanatorium door. Ook
deze cijfers stemmen vrijwel overeen
met die van vorige jaren. Over het al
gemeen blijven de patiënten te kort in
het sanatorium, maar meestal stuiten
pogingen hen langer te houden af op
financiaele bezwaren. Van hen die ver
trokken was het resultaat der behan
deling dat 91 patiënten, ongeveer 48
pCt., vee! verbeterd waren 53, p)m.
28 pCt. iets verbeterd 36 pl.m. 19
pCt. niets verbeterd, en 5, pl.m. 3 pCt.
achteruitgegaan. Het succes is het grootst
bij de patiënten met de minste afwij
kin,gen, waaruit de conclusie is te trek
ken, van hoe groot belang het is, dat
de sanatorium behandeling reeds bij het
begin der ziekte worde aangewend- De
geregelde weging der patiënten gaf o.e.
als resultaat, dat in de eerste drie
maanden de gewiehtsvormeerdering be
droeg 6.20 K.G. per patient.
elk het reeht daartoe zes afgavaardig
den en zes plaatsvervangsters te zenden,
namelijk: Australië, Canada, Denemar- j
ken, Engeland, Finland, Duitsohland,
Hongarije, Italië, Noorwegen, Rusland,
Zweden, Nederland en de Vereenigde
Staten van Amerika. Een bjjzondere uit- j
noodiging om vertegenwoordigsters te
zenden wordt bij dezen gericht tot alle
nationale vereenigingen, die sympathie
hebbea voor onze bewegingen. Ook per- J
sonen van ieder ras, afkomst of geloof, j
die overtuigd zgn van het recht der
burgeres om haar maatschappelijke be-
langen door middel van het stembiljet
te behartigen, worden uitgenoodigd de
bijeenkomst bij te wonen. j
De satuuurlijke groei der beweging
voor vrouwenkiesrecht, versneld als bij
wordt door het feitelijk bestaan van dit j
reeht in Nieuw Zeeland, Australië, Fin
land, Noorwegen sn vier van de Ver
eenigde Staten, heeft thans in de m?este
beschaafde landen dezen eisoh tot een
j erkende quaestie van regaeringsbeleid
I gemaakt. De tegenstand, enkel uit tra-
I ditie voortvloeiende, wjjfct langzamer-
hand terug voor de logica der feiten.
Schoon het tooneel en de rollen ver
schillen mogen, de gang van den strijd
j is dezelfde in alle landen. Internatio-
naai overleg en internationale samen
werking zijn daarom een behoefte onzer
dagen. Al wie belaDg stellen in dit
grootste hedendaagsohs wereldvraagstuk
zullen ons welkom zgn."
Vrouwenkiesrecht.
De voorzitster en de eerste secretaresse
van den Wereldbond voor Vrouwen
kiesrecht richten tof de belangstellenden
in alle landen dou volgenden oproep
„De Wereldband voir Vrouwenkies
recht houdt een samenkomst te Amster
dam van 15 tot en met 20 Juni 1908.
De Nationale Vrouwenkiesreohtvereeni-
gingen der volgende dertien bjj den
Wereldbond aangesloten landen hebben
fing waardig te wezen. Doch de beken
tenis, dat ge mijn liefde nooit geheel
hebt vergeten..."
Hij sloeg zijn arm om hare schou
ders en drukte haar aan zijne borst
doch zij maakte zich los uit zgn om
helzing, steeds geslingerd tusschen liefde
en koele berekening.
„Als ik me zoo ver heb laten mee-
Zoo ver en nog verder* zeide hg,
haar diep in de oogen ziende. „Wat
heeft troischheid te beduiden, als ons
hart spreekt? Ik wil niet trotsch zijn
Ik verootmoedig mg voor u, Elfride,
meer dan ik anders ooit voor iemand
doen zou. O, als je eens wist wat mij
vandaag wedervaren is 1 Ik beef er nog
van. Ik heb mijne hasd bevlekt om dien
schurk, dien mijn oom boven mij voor
trok, om den schurk, die mij bestal.
Vervuld met de hoop op toekomstig
geluk ding ik weder naar uwe hand.
Het goud, dat ik verachten moet, omdat
ge daarvoor u zeiven hebt opgeofferd,
het goiid van dien Karstenbrook..."
Zij sloot hem den mond met hare hand.
„Zwijg toch 1 Spreek daar niet over.
Neen dat niet 1"
Hg nam hare hand van zgn mond
Dezen keer vul ik mijn „Hesji" met
merkwaardige mededeelingen, 't Lijkt
waarlijk of we al in den komkommer
tijd zgn. Eerst lazen we het bericht
der niillioenen erfenis, waarmee o. a.
een sergeant ia den Bosch zich ver-
bljjd hadde faeele historie heet nu
een Aprilgrap. En verder lezen we
van allerlei natuurwonderen. Bij den
heer L. Snijder te Egmondermeer is
een wonderkalf gebcren, gelijkende op
„een kameel met twee bulten". Te
Horn in Limburg is een haasje gevon
den met zaven pootjes. In 't midden
splitste zich zgn lichaam in twee doelen;
aan elk dier deelen zat een flink staartje.
Kop sa borststuk waren normaal. En
dan is de zeeslang er ook weer.
Kapitein Mader, gezagvoerder vaa een
Duitscb koopvaardijschip, heeft hef
monster gezien. Hef zwom naast bet
schip, tot in de nabijheid van Kaap
Hatteras. 't Waa ongeveer 150 voet
lang en 20 dik 1 Het had een platten,
spitstoeloopenden kop, waarop twee
horens van 5 voet lengte. De huid was
lichtblauw en zonder schubben. Het
monster bewoog zich met een verba
zende snelheid door het water en zwom
eenige malen om het schip heen. „Wat
ik met mijn eigen oogen heb gezien,
bestaat", zei kapitein Mader tot een
ongeloovigen reporter, „onverschillig of
weg, en sloot haar in zijne armen.
„Wij moeten openhartig spreken,
voordat wjj door den zoeten band ver»
eenigd worden, mijn innig geliefde
Dat vermogen moet je nu nog wal be-
honden, want ik kan je geen ander er
voor ia de plaats aanbieden behoud
het dus en geniet er van, het is je eigen
dom geworden. Ik raak het echter niet
aan. Ik ben een kind van den arbeid
geworden, en ik wil het blijven
naast je en met je. Mgn hart behoort
aan j u toe, de zorg voor mgn levens
onderhoud blijft aan mij toebehooren.
Zoo kunnen wjj in eere met elkander
leven. En dit leven is het, wat ik je
thans aanbied."
Hij kuste haar hartstochtelijk maar
welke aangename aandoeningen dit bij
haar mocht opwekken, toch verzwakte
het pijnlijk bewustzijn van haar toestand
geen oogenblik.
„Zeg mij tooh, dat je mij voor eeuwig
wilt toebehooren", fluisterde hg, „dan
wil ik je zeggen, dat..."
Een windvlaag, die de ruiten bij ca
indrukte, deed beiden versohrikt opzien.
De woorden van Wilfred Jordan wek
ten in het hart der jonge vrouw voor
een oogenblik een edeler gevoel dan ze
u het monster zeeslang of wat anders
noemt, en daarmee basta 1"
Dat was echte zeemanstaalkort on
bondig Wie nu nog twijfelen wil, wel,
het staat hem vrij. Zoo heel lioh'ge-
loovig moet men in den tegeavroordi-
digen tijd niet zgn, anders loopt men
er in. Vooral niet te Parijs, waar zelfs
een „Club der Moppentappers" is op
gericht met het doel zijn medemensohen
op alle denkbars manieren et tusschen
te nemen. Die Club „werkt" reeds en
met succes. Het geruoht liep, dat ts
Grand-Montrouge een school voor pape.
gaaien was geopei d. Een Parjjech pers-
man vloog er in en schreef over de in
stelling, die hg nooit had gezien, aller-
iei bijzonderheden, o. a., dat er 3 pro
fessoren waren een magische, dierlijke
en mechanische. De onzin werd geslikt
en Montrouge wordt nu letterlijk be
stormd door journalisten, vogelkoopiui,
bloemisten, veeartsen en oude-jongejuf-
frouwen, die voor heur kakelende, en
gillende lievelingen onderdak zoeken.
Ze draven van deur tot deur om hst
instituut te zoeken, dat natuurlijk ner
gens te vinden is.
Nu was dat idee van een papegaaie-
sohool niet zoo heel onzinnig, wanneer
men althans gelooven mag wat de rchrij-
ver M. J. Romanes over het vernuft der
papegaaien vertelt. Naar diens meening
kunnen deze vogels niet alleen de voor
gesproken of dikwjjls gehoorde woorden
ontbonden, maar die ook wel degelijk
begrijpen. Een papegaai, die gewoonlijk
in de keuken stond, riep telkens, wan
neer daar iemand kwam met een klea-
dingstuk over dsn arm „Anna, wil je
dit even afborstelen Bij een Fransch
kapper riep de papegaai, ais iemand in
het salon kwam „Er is een mjjnhaer 1*
Was die mijnheer een goede bekende,
dan riep hij niet, maar vroeg „Krap
mij den kop eens!" Nu en dan deelde
bij ernstig mee, dat hij een bad wou
hebben, en als men een kuip mei water
bracht, maakte hij er terstond gebruik
van. Zoo erg moeten we ons dus maar
niet verwonderen, wanneer eerlang in
stituten voor dieren verrijzen, b. v. ook
voor honden en apen, want deze behoo-
ren tooh meao tot de verstandigste die
ren. Zoo vertellen de bladen ons thans
vaa een Franschea hond, wiens ontbijt,
men vergeten had, en die naar den tnia
liep, daar sea paar bloempjes met zijn
bek afrukte en die aan de voeten zijns
meesters legde. Het waren vergeet-
snij nietjes l Esa andere bond, een mooie
Newfoundlander, die iederen avond
met zijn heer uitging, was gewoon om
bij den laateten slag van negenen zijns
meesters stok uit den standaard te ha
len en dien tnssohen de tanden aan te
brengen. Esns, toan het regende, an
da beer den stok weigerde met te zeg
gen „Neen, Jack, het regent te hard",
bracht de verstandige Jack den stok
weer weg, maar kwam even later, met-
de paraplui aandragen.
Niet waar, zulk een verstandelijke
gewoonlijk koesterde en deden haar met
schaamte de oogen sluiten.
Zij maakte zich los uit zgn6 armen.
„Ge vergist u, Wilfred."
„Neen, in u vergis ik mg niet meer",
antwoordde hjj met warmte.
„Niet in mgn goeden wil", zeide zij
aarzelend, „maar in mijne geldmiddelen.
Daarover mogen wjj geen verkeerden
dunk hebben," vervolgde zjj en het ging
vlotter naarmate zij meer in haar ge
wonen gedachtenkring terugkwam. Het
is niet mogeljjk, Ge zgt openhartig
jegens mij geweest, nu zai ik het ook
jegens u zgn."
In zijne verliefdheid klonk hare stem
hem als muziek in de neren, en be
merkte hij niet, hoe alleen de ijzeren
noodzakelijkheid en haar berekenende
geest haar tot spreken drongen.
„Luister dan," vervolgde zjj, zich
terugtrekkende.
„Ga meent, dat ik rgk hen, maar
dat is er verre afl Ik ben volstrekt
niet rgk."
„Niet? Werkelijk niet?" vroeg hg
verwonderd terwijl zgn gelaat van
vreugde of raaide.,
(Wordt vervolgd.)