dekoord]
Quisisana.
46e Jaargang.
1908.
JRTJES.
Maandag
en Behanger,
13 April,
Café
ntltrkteza
ERKIANS,
lolebUd
SCHOOLZIEKTEN.
iMlanissk lerjétai
IteSSfc itoewluit}.
ROELSE. I Gemeentebestuur.
van weierii
F.BUÏLLEION.
van
PAAtiSCHK
So, 88.
YLISSIMiSCIIE COURANT.
'Versclijjnt dagelijks,, uitgezonderd ©p Zon- en feestdagen.
iteekende beveelt 2;cii
sn als
nette bediening
itadgemootan waardij
Prijs per drie maande» f 1 80. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M m abonneert zich bij alle Riek-
handelaren, Postdirecteuren of re ihtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE "VELDE Jr.. Kleine Maikt,
mk
ADVERTBNTIËNvan 1—4 regeis ƒ0.40. Voor é&m regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf v; 10 driemaaplaatsing vraelfda
idvertentie wordl de prijs slechts tweeimal berekend. Groos
ie cliché's naar plaatsruimte.
Telepliooimiimmer 10.
Aboiiniinents-Advertentiën ©p zeer wordeelige voorwaarden.
I tóeorteeairapgl.
LANDWEER.
mrnaene
voor Logement, m6(
Te bevragen aa
blad.
aid op jaarrekening
mim.
»otte J.C. 5581 aan
Berlijn S.W.
4RTS,
r de OI»jaiT
s-Sravenhags
n van Kapitalen bjj
frente, Weduwen
orging enz., tegan
ngen worden gaarn»
.gent
Qr. BEKER Jzn.
lat
|b© Courant.
id„
3-SCHELOS
3,23 c) en 6,15 d)
3,50 o) en @,45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15 d) h).
a het vertrek van
Neuzen vm. 8,80
oraseleen Neuzen
is, Borsselen en
Jt van 10.25 uit
n van 16 Ap*ü
Inlevering zakboekjes.
De Burgemeester van Viissingen
brengt ter kennis van de verlofgan-
para der Landweer van da lichtingen
1903, 1904, 1906 en 1907, die ver-
208ken om vergoeding als bedoeld in
artikel löbis der Lvndwe-rwet hebben
jrgedieod, dat zij t6n spoedigste hunne
zakboekjes ter gemeente-secretarie ('re-
roau ievolking) bebooren in te leveren,
en zulks in verband met de noteering
biioez controle-nummers. j
Tliseingen, 11 April 1908.
De Burgemeester voornoemd, 1
TAF DOORN VAN KOUDEKERKS,
36.)
„Op Bavida's gelaat was zoo duide-
1» baar smart te lezen, dat Isolde ont-
""'6 uitriep
iAtm kind, gevoel je de smart nog
!«o levendig P Dan is mijn vermoeden
I ta'uurlijk geheel mis. Slechts een uit-
I '"korene kan zulk een diep gewortelde
I l8«ie opwekken en die kleine professor
Meren
'u vloog er een lachje over Davida's
je PMeende je P O,
I h1 kostelpkDe goede dokter
I bp dat eens wi't IO neen, doc-
Ebhardt is niet anders dan een
bekende, een vriend misschien
|®«#r,,,«
i®u ik zei immers dadelijk dat 't
kwaadheid wasHij ia wel een
BEKENDMAKING.
Afgekeurde visoh.
De Burgemeester van Viissingen
ffisc.'a bekend
dat gedurende het le kwartaal 1908
door den Keurmeester van viech 11
verschillende partijtjes kleine visch zijn
I afgekeurd, als ongeschikt voor voedsel.
VlissiBgen, 11 April 1908,
De Burgemeester voornoemd,
TAN DOORN VAN KOUDEKERKE, j
In bet vorig artikel ia aangetoond,
dat deskundig toezicht bij de toelating
I lot de achool noodzakelijk is, opdat de
kinderen, die om gezondheidsredenen
daar niet thuis bebooren, worden ge
veerd. Heden wil ik trachten te bewijzen,
dat ook in de verschillende schooljaren
hulp van desk undigen zeer gewensobt
door fe bespreken, welke ziekten
door het schoolbezoek veroorzaakt, ver-
spreid of verergerd worden. Deze
ziekten kunnen het gevolg zjjn van
onhygiënische toestanden der school
gebouwen, van verkeerde inrichting van
j bet onderwps, ef wel van tesmetting
let kinderen onderling
De meest bekende aandoening is de
j lijdelingsche ruggegraalsverkromming,
de Booliose, bij het publiek bekend als
.soheef gegroeid" of „hooge schouder*.
I Zeer verspreid is ze bij kinderen, die
van huis uit zwak zijn en gering ont-
nikkelde spieren hebben. Door het gauw
e zijn tracht het kind een gemakke-
e houding aan te nemen, opdat de
I spieren zoo weinig mogeljjk werk hebben
Ie verrichten. Komt het nu in een
slecht verlicht lokaa', of in eene niet
passende bank, waarin het lang stil en
reohiop moet zitten, dan worden de
spieren tot overmatigen arbeid gedwon
gen, waarvan het noodwendig gevolg
moeheid is. Nu wordt getracht een
positie aan te nemen, waarbij die spieren
buiten werking worden gestelddit is
gewoonlijk de seheeve houding
Gebeurt deze handeling dikwijls, dan
zal ten slotte de slechte poeitie een
blijvende worden. Hieruit komt nuallerki
ellende voortstoornis in de funotie der
longen en hei bart, bleekheid, pijnlijk
heid van den rug, geestelijke achteruit
gang. Ef-ne dergelijke misvorming zal
op iataren leeftijd de beroepskeuze zeer
beperken, het is dus voor het kind van
het uiterste gewicht, dat deze scolioee
zoo spoedig mogelijk worde ontdekt en
behandeld. Aangezien echter het begin
van het kwaad voor den leek onmerk
baar is, en juist de beste kans voor
genezing biedt, terwijl de blijvende
positie niet meer te veranderen valt,bljjkt
ook bier weer het nut van deskundig
toezieht. Als een bewijs, dat deze mis
vorming een echte sehoolziekte ie, moge
gelden, „dat zij het meest geconstateerd
wordt bp kinderen, die eenigen tpd
hebben schoolgegaan. De Duitsche on
derzoeker Eulenberg vond, dat van 1000
scoliotisebe kinderen 91.5 pot. behoorden
tot de leerplichtigen, terwij! bp 7 pet.
de ziekte bestond vóór hot 6e jaar. Een
ander, Gulllaume, vond onder 731 school
gaande kinderen 218 gevallen, Karewski
onder 756 gevallen 563, eto.
Hier kan veel voorkomen worden.
Wanneer het blpkt, dat, de kinderen
zwak zpn, geringontwikkeldè spieren
hebben, te snel groeien, ia het weneehe
Ipk, ze gymnastische oefeningen ie laten
doen, doelmatige kleeding te geven,
flinke wandelingen te laten maken.
Gewichtig ia het op te letten, hoe de
sebooltaaschen gedragen worden. Het
dragen aan één urn-, dient streng ver
boden te worden.
Een andere, eveneens veel verspreide
afwpking, veroorzaakt door het school
bezoek, ia de bpziendheid, Over deze
aandoening zpn tal van onderzoekingen
gedaan, ook in ons land, en het resultaat
van allen ia zonder ondarsebeid, dat de
school werkelpk hoofdoorzaak is. Pro
fessor Straub te Amsterdam heeft met
zpn assistenten een zeer uitgebreid
onderzoek ingesteld. 5226 leerÜEgen der
lagere scholen werden onderzocht en het
aantal bijzienden bedroeg67 jaar
0 9 pet., 89 jaar 2.3 pet., 10—11 jaar
4.3 pot. en 1213 jaar 6.7 pot.
Van de middelbare soholen werden
onderzocht 1673 leerlingen :In le klasse
15.09 pot., 2e 14 79 pet., 3e 20.82 pot.,
le 28,09 pet. en in de 5a klasse 86 63 pot.
Dr. Rpkena en dr. Kremer vonden
voor bei Noorden van ons land het
zelfde, dr. Schouten vond 8 pot. Ook
buitenlandsche onderzoekers ale Steiger,
Adler, Motais, Cohn kwamen tot dezelfde
conclusie. Tevens bleek ook, dat in de
hoogere klassen bet percent van bpzienden
steeds naar boven ging.
De oorzaak wordt door sommigen
toegeschreven aan overmatigen arbeid
van het oog, door anderen aan de ver
lichting, de houding, het schoolmateri
aal. Daar ook de bpziendheid onge
schiktheid voor sommige beroepen met
zich brengt, is het voor het kind van
groot belang, om het te voorkomen.
Als oogaandoeningen, die door hunne
besmettelpdkeid vee! gevaar opleveren,
dienen genoemd te worden de ontsteking
van het oogsipmvivs sn het zoogvn.
traohoom, een aandoening, die geheels
of gedeeltelpke blindheid kan veroor
zaken. De besmettelpkheid ervan is zeer
groot, en de gevolgen zeer ernstig.
Yan veei belang zpu ook sommige
parasitaire ziekten, die dc-or overplanting
lastig kunnen zpn. Ia de eerste plaats
mag hier genot md de boofdluis. Geluk
kig komt deze aandoening tegenwoordig
minder veelvuldig voor bp vroeger
vergeleken (in Amsterdam 25 pet. van
de kinderen der volksscholen). Dat zg
eobier nog zeer verspreid is, blpkt wel
hieruit, dat veie moeders roo gauw haar
kinderen naar eebool moeten, al bp
voorbaat een fl9sebje „jachipoader" ge
reed maken. Een andere, minder ver-
spreide, doch meer te duchten ziekte is
da Farus, bp 't volk bekend onder den
naam „kletskop". Het hoofd ziet er zeer
j vies door uit, en dikwpls treedt later
kaalheid op. Daarnevens is de besmette
lpkheid z:er groot, zoouat een kind op
schooi met vrg groofe zekerheid meer
dere zal aansteken. Voor 't kind zeifis
het ook uiterst onaangenaam, daar de
behandeling ppnlpk er laugdurig is.
Yan groot belang du., kinderen met
dergelpka aandoeningen zoo spoedig
mogelpk op te sporen en te verwpderen.
Het onderwas zelve kan ook oorzaak
zpn van het ontstaan of toenemen van
ziekte, door dat het niet geschikt is
voor 't kind, of doordat te veel wordt
gevergd van het kind. Vooral op zenuw-
gebied treden dan diverse stoornissen
op. Het spreekt vanzelf, dat bp „min
derwaardige" kinderen goed onderwps
dezelfde gevolgen zal hebban. Door tal
van onderzoekers is 't voorkomen van
hoofdppn, 8t. Vitusdans, stotteren, ze
nuwachtigheid, schrpfkramp, hysterie,
veelvuldig geconstateerd. De hygiënist
Baginsky nam waar aandoeningen van
maag en darmkanaal en verminderden
liohaamsgroei. Echter moet faierbp op
gemerkt worden, dat het onderwps in
dezen niet alleen aansprakelpk is, ook
het leven buiten de school, zoo vaak in
strpd met alle regelen van hygiene en
opvoedkunde, draagt het zpne er toe bp.
Ten slotte wil ik nog opmerkzaam
maken op eene aandoening, die nu wel
niet direct onder de schoolziekten is te
rangichikken, doch onder de school
hoofd kleiner dan jp en minstens vpftig
jaar oud Maar zpn verheugd lachen
en dan zuobten en schreien dezen nacht
ik heb het wel gehoord dat alles
bracht asp op het vermoeden, dat die
kleine beer in verband stond met je
verdriet.
Nadat Isolde ean oogenblik gezwegen
had, kwam er plotseling een gedachte
bp haar op en vervolgde zp
„Zeg eens, 1 lavida, hoe ben je toch
met dien dooter Ebfaardt in kennis ge
komen Toen hg te Weenen ver
toefde, moet ik hem toeh ook gezien
lebben
„Dat was te Berlpn, Iaa 1 Ik heb je
dat reeds vroeger verteld, maar je bent
het vergeten."
„Ik herinner mg daar heel zwak iets
van", zeide Isold® peinzend„maar
vertel het me nog eens, wii je P Ik;
heb zpn naam wel meermalen gehoord
ook van anderen, dat weet ik wel
maar het wil me niet in het geheugen
komen
„Het was in den laataten zomer vóór
papa's dood," begon Davida aarzelend.
„De verpleging van papa kostte veel
geld, voor de bloemkweekerjj had ik veel
uitgaven, onze woning en de planten
kassen, alles was vervallen. Men raadde
mg aan, de helft van het huis te ver
huren, in Berlpn bewoont niemand
een geheel huis alleen. Toea meldde
zioh dr. Ebhardt aan, die als begeleider
van een blinde een rustig vsrbipf noo-
dig had, ean graaf, die moest blpven,
tot hp van de staar geopereerd zou zpn."
Isolde Yeroni richtte zieh plotseling
op en verbierkfe.
„Een graaf P Een blinde graaf P"
vroeg zp.
„Ja de blinde was ean graaf", ant
woordde Davida op gedwongen toon. Zp
hield het hoofd in de kussens en be
merkte alzoo niets van de ontroering
harer zuster.
„Graaf ReichenauP" vroeg Isolde
verder.
„Manfred Rsichenau
„Manfred Reiehenau", herhaalde Isolde
toonloos en zp zonk in de kussens te
rug. „Eu die graaf Reiehenau was
die het die je over liefde SDrak P"
Davida Antwoordde niet.
„En heb je hem afgewezen P Spreek
toeh, Davida, ik bezweer je 1"
Davida hief het besohreide gelaat naar
haar op en vroeg za >ht op smartelpken
toont
jeugd zoo vaak vooreomt, dat 't van
belang is, haar te kennen, nl. da ade
noïde vegetaties in de keel, klierachtige
gezwelletjes, welke allerlei stoornissen
bp het kind verwekken, zoowel licha-
melpk als geestelpk.
Deze gezwellen woekeren langzamer
hand voort en worden ten slotte lastig.
Doordat zp de achteruitgang van den neus
vernauwen of afsluiten, verhinderen zp
de regelmatige normale neusademhaüng.
Hei kind moet door den mond ademen
en krp^t daardoor groeistoornis aan den
schedel, aan de trond- en keelorganen
en verder aaa de borst. Het verhemelte
welft z'oh sterk, het gezicht schpnt
abnormaal lang en heeft geen uitdruk
king, de tanden worden ziek, de kee!-
j organen worden dikwpls aangetast door
katarrheo. Onreine luoht, die anders
door den neus gezuiverd werd, komt
nu ongehinderd in de iongen. De slaap
is onrustig, daar de mond normaal in
den slaap gesloten en hiermee de adem
haling onderbroken wordt.
Da ontwikkeling van de borst wordt
gebrekkig, de schouders komen meer
naar voren, de borst ineengedron-
gen. Daarnevens komen nog storingen
in het gehoor. De woekeringen nl. ver
nauwen dikwpls de verbindingebuis
tussehen neus en 0!r. Ook de spraak
ipdt er door, zp wordt toonloos, terwgl
bepaalde klanken niet meer kunnen
worden uitgesproken.
Zelfs het reukvermogen gaat terug
onder den invloed dezer woekeringen.
Begrppelpk ia bet, dat de geestelpke
ontwikkeling van het kind eveneens zai
lp den. Het kind wordt suf, onattent,
lui. Dikwpls staan badwateren, kramp
aanvallen, hoofdppnen met deze af'wp-
kisgea in verband.
Men ziet hieruit van hoe ver dra
gende beteekeaia deze abnormaliteit
voor de geheele ontwikkeling is en hoe
gewichtig het herkennen.
Helaas ie de aandoening niet zelden.
Prof. Burger vond bp 4000 sehoolkin-
kir.deren 33 pot. er aan igdende en van
2304 van dergelpfee patiënten 58 pot.
doof. Trouwens men behoeft niet ver te
zoeken. Wanneer in Viissingen eens
een onderzoek ingesteld werd, zou de
menigvuldigheid al gauw blpkeD. Ein-
delpk dient nog gememoreerd te wor
den, dat het schoolbezoek uit dei aard
der zaak schadelpk is voor bloedarmoe
dige, scrophuieuse en tuberculeuze kin
deren.
Door de opsomming van het hier be
schrevene mag dunkt mp, wel ais be
wezen beschouwd worden, dat in vele
gevallen tpdens en door het schoolbe
zoek de kinderen aan gevaren bloot
staan, welke tpdelpke of blgvende scha
de kunnen met zich slepen. Dat des
kundig toezicht op de scholen gewensobt
of liever noodzakelgk is, behoeft na de
vorige regelen, geen verder betoog. A.
„Waarom kwel je me zoo, Isa
„Omdat ik zie, hoe zwaar je lpdt
en omdat ik niet gelooven kan
datManfred Reiohsnau het hart
van een vrouwzoo diep wonden
kan
„Heb ik hein dan beschuldigd viel
Davida heftig in, terwpl zg bp de smart,
die dit gesprek haar veroorzaakte, niet
opmerkte hoe Isdde de partp voor den
graaf opnam. Hp kruiste mgn stillen
levensweg als een heeripke meteoor",
vervolgde zp als in hoorhare alleen
spraak, „een oogenblik van schitterend
licht, en dan weer diepe duisternis. Een
droom, een zoete herinnering, waarop
ik mgn levenlang teren moet
Het donkere hoofd verborg zieh in
den sohoot van haar zuster.
„Nu weet je alles, Isa. Nu zul je
ook niet weer bp me aandringen om
het aanzoek van dezen of genen man
aan te nemen. Juist de oogenblikken,
waarin ik onwillens het aantrskkings-
punt voor andere mannen ben, zpn voor
mp de smartelpkste."
„Arme Davida sprak Isolde innig,
terwpi zp haar zuster over het glan
zende haar streak. „Ik had zoo vurig
gehoopt je eenmaal gelukkig te zien.
Departement van Onderwijs.
„Het Vaderland* heeft naar aanlei
ding van het bericht van het „Centrum",
volgens hetwelk er een onderwps de
partement zon komen, information in
gewonnen, die het blad aan de juistheid
van het bericht sterk doet twpfelen.
Daar, waar men het ongetwpfeld zou
weten, indien het juist ware, wist insn
niets van een dergjlgk voornamen.
Wellicht vindt hst barïebt zpn oor
zaak in de voorgenomen overbrenging
van de afdeelingf Onderwps naar het
Voorhout,
Verklemgen Prov. Stater,.
Bp de gisteren gehouden herstemming
voor de Provinciale Staten van Zuid-
Holland in disfriet III te Rotterdam,
werden van 3832 geldige stemmen
1805 uitgebracht op mt, L. H, Regout
en 2027 op mr. C. P. Zaayer, zoodat
laatstgenoemde is gekozen.
Deze verkiezing moest plaats hebben
ter vervulling van de vaoature-Kolkmsu.
De vrpzinnige partpen hebben nu den
zetel teruggewonnen, dia in 1907 ver
loren ging. Deetpds verkregen bg eerste
stemming de heeren Kolkman 1795, C.
ES. vaa Dam (aftredend lib) 1729 en
Yan Kol 332 stemmen en werd de te
genwoordige minister bp herstemming
gekozen met 2053 stemmes tegen 1945
cp het aftredende liberale lid.
Bg de gisteren te Utrecht gehouden
herstemming voor de verkiezing van
twee leden der Provinciale Staten (va
eature3 Reiger en Yan Beuuingen, bei
den liberaal) werden uitgebracht 4059
geldige stemmen.
Gekozen warden mr. M. W. L. 8.
Bilderdijk (antirev.) met 1832 stemman
en H. F. Kol van Óuwerkark (liberaal)
met 1381 stemmen. Verder verkregen
de heeren P. de Haan (soo.-dem.) en
mr. W. L. P. A. Molengraaf! (vrpz.-
dem.) 1106 en 1196 stemmen. De vrp-
zinnigen verliezen dus een zetel.
Semengle huwelijken.
Da „Tgd" sohrpftUit Rome is de
zer dagen het berioht ontvangen, dat de
bekende Declaration Banedietina op den
eersten Passchdag a.s. is vervallen.
Dientengevolge moeten voortaan alle
huwelpken tussehen katholieken en niat
katholieken, om geldig te zpn, gesloten
worden door den pastoor (of diens ge,
völmachtigde) en twee getuigen. In het
vervolg zullen derhalve ook de gemengde
huwelpken, welke alleen voor den bur-
gerlpken stand of op elke andere wpze
gesloten worden, niet alleen (zooals tot
dusverre) ongeoorloofd, maar ook ongel
dig zpn.
(Zie verder Bpvoegsel.)
Je bent zoo onschuldig, zoo rein en zoo
geschikt om, als vrouw van een edel
man, geluk en zegen rondom je te ver
spreiden Maar schrei zoo niet, lieve
Davida. Iedere vronw heeft wel een
maal gedroomd van ean zaligheid en
een geluk dat door woorden niet is uit
te drukken maar het is ons lot te
ontberen en ie vergeten. Je zult dat
ook wel geduldig leeren dragen
„Ik ben getroost in mjjn lot", Isa,
zeide D. .vida terwpi zp haar zuster door
haar tranen heen glimlaohend aankeek.
„Alleen vandaag was ik zoo treurig
gestemddie onverwaohte ontmoe
ting met dr. Ebhardt, die gedaohte, dat
ik den graaf zoo geheel onvoorbereid
kon ontmoeten
„Willen wp vertrekken, Davida!
Vandaag nog? Op etaanden voet P Je
behoeft slechts éen woord te spreken,
en het gebeurt. De wereld is groot ge
noeg om mpnentwille zul je niet
lp den.
„Neen, neenI* sprak Davids haastig.
(Wordt vervolgd.)
