Quisisana.
8 April.
Woensdai
ring
nden.
Ho. 84,
46e Jaargang.
1908.
Ilo/ffllaiiisok henshten
mnizLEioN.
MDIEN8T
DB WILLEBOlg
neraal, te V#
ih.
te 'a-Boaeh.
00.
426,9iO 88
ode Cfoederea
VLISSI\«StUE COURAIT.
PrijB pei' drie maanden 3 30. Franco per post 150,
Afzonderlijke nummers 5 cent M sn abonneert rich bij alle B >eit-
haudelaran, Postdirecteuren of re shtstreekg bij den Uitgever
F. YAN DE VELDE Jr., Kleine Ma,kt.
ADVERTENTIËN: van 1—4 regeè ƒ0.40. Toor e Jl m regel
j neer 10 cent. -■ Bij directe opgaaf v.-in driemaa' [plaatsing rïsrzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maai berekent. Groofra letters
«o cliehé's naar plaatsruimte.
V ersclijj nt dagelijks, uitgezonderd op Zon- em feestdagen.
tion) 9.20, 12.15
Het vertrek vaa de
rugeratraat en het
13 minuten later
9.23, 12.13,2.68;
en
10,
,ar Domburg 7:
en 8.40.
Vlisringen en Mil.
i, 1.35,4.15, en 6,65
naar Vlieringen e0
2.24,5,04, en 7.41
Middelburg v.t
4.40+ 5.50+ 7.55'
.2.30* 1.15§ 2.~'
5.50§ 6.55'
l.25.§
de Remise,
de Zeilmarkt.
het Badhuis.
5.15f 6.25+ 8.41
I.15* 2.—2.45'
50* 6.55| 7.51)'
II.10.+
a dan tot de Ra-
eilmarkt.
'adhiiis.
an vertrekken
au het Bad-
iNOES jr. Ijit kabinet kan maar kalfslag stoomen.
De „Stand." zegt met ingenomenheid
hebben gezien, dat de „Stiehtsehe
niet verheelt, dat het tegenwoordig
iet in abnormale omstandigheden
I optrad, sn tengevolge van die abnormale
I omstandigheden zich in zijn program
I giet zóó kon uitspreken als het zou
gedaan hebben, wanneer het ware op-
gelreden in normale omstandigheden.
En daarop komt alles aas, meent de
,Stand." De quaestie geldt niet de sa-
ImenstelIiDg van het kabinet, noch zijn
hsDoenaing. Een kabinet, bestaande uit
I geheel deze zelfde ministers, zou, onder
jiormale omstandigheden, in eik opzicht
fun de eischen van een principieel ka-
binst kannen beantwoorden.
Mast of een kabinet principieel dan
iel abnormaal in zijn optreden is, hangt
loiet eakel af van de vraag, of de mi-
I listers die er deel van uitmaken zelve
Iprincipieel zniver op de graat zijn, maar
||od minste evenzeer, of zij in staat zijn
te treden met een zoodanig piinci-
el program, waarin de partijen van
hts de uitdrukking van baar begin-
terugvinden.
Dat su kon ditmaal niet. Natuurlijk
lilaat er niets in het programma dat te-
mid deze beginselen indruischt, maar
■vel voelt een ieder, dat zoo ditkabinet
liare opgetreden na een éclatante stem-
Imoferwinning, de toon er van anders
Ito hebben geklonken en de inhoud er
lltn een ander karakter zou hebben
iVEHDIERST.
6.—, .6.20, 7.-,
10.—, 10.20,10.40,
12.30. 1.05,1.30*
5, 4.3Ö, 4.50, 5.20
.20.
vm. 6,10, 6,30,
9.50, 10.10, 10. SO,
Sm. 12.10, 12
3.40, 4,10, 4 .40
S, 7.25, 8.— 8 80
Kouds?3 uit
E-SCHELOS
3,23 c) en 8,15 d)
m. 3,50 e) èn 6,45
1,55 a) en 4,45
3,23 en 6.15 d) h).
ua het vertrek van
n. Neuzen vm. 8,30
Borssele en Neuzen
ens, Borsseleu en
oot van 10.25 uit
en vau 18 April
Zoo is het feitelijk. Met dien feite»
jken toestand hebben we vrede. Maar
list dit noodzaakt onze pers, om ha-
Imijds op onze beginselen te meer na
(Irak te leggen.
Toor zooveel in ons vermogen is
n we dit kabinet met broederlijke
trouw te steunen. Maar omdat het ka-
het door de omstandigheden gebonden
Imogen wij ons nog niet laten binden,
la onze pers blijven we vrij. En wie
|li journalist, omdat het kabinet maar
lag kan stoomen, ook zelf van de
[nhcug halfslag ging commandeeren,
een zwakheid verraden, die dusver
(immer door onze mennen van de pers
piefd bleek.
Set blijvend gedeelte,
minister van oorlog heeft de
lommaEdanten der infanterie
►ohtiging verleend, om de miliciens,
•borende tot de 3s ploeg van het
Ijveud gedeelte der lichting 1907, voor
■over zij niet zijn toegelaten tot het
Ijwillig verblijf tot versterking van
P bijjvend gedeelte, onverwijld in het
Pot van groot verlof te stellen.
luenwerking met Christ historisehen
IQndar dit opschrift herinnert het
lintram" aan de onlangs tussohen dat
t 8.5
8.51
8.21
9.51
8.18
7.25
8.48
10.1
f 8.3
7.33
f10.14
O
10.50 11.2 fd.1.1
Duitnchland, riohtiag
-Lago Zwalsawe.
6.17
8.3
7.16
7.47
8.1
8.16
0.38
2.6
0.28
1.29
1.40
3.9
2.38
3.42
2.54
3.88
1.10
4.12
§2.)
iDaar sta ik u borg voor, mijnheer
Wolffinger I" riep hg luid. „En te
Ikertgd waarschuw ik ieder, nog iets
mejuffrouw Davida Imboff te zeggen
dat waagt, zal ik met een sabelhouw
mond snoeren 1 Wie over een af-
!'ge dame op zulk een laaghartige
'"Ier in het openbaar spreekt, heeft
recht op den naam van welopge
nenech, op den naam van edelman,
md dit wel, mijnheer Von Wolf
bankier zag er beteuterd uit.
Iiteld aren de andera faearen opge-
i, gereed om zich tussohen hen
-g6B. Graaf Rcichenau Btond
reeds op den drempel der zaal.
bljjf nog drie dagen hier, voor
8«val dat iemand mg wenseht te
blad en „de Ned." gevoerde korte dis
cussie over ds Breukeleneche verkiezing.
Aanleiding tot die herinnering vindt
het R.-Kath. orgaan in het „Friesche
Dagblad, een anti-revolutionnair orgaan,
dat der„Ned." volkomen toegeeft,dot men
,de chr.-hist. partij er ge6n verwijt van
maken kan, dat kiezers, die buiten haar
organisatie vallen, haar advies niet
willes volgen".
„Maar achter deze waarheid is nog
een waarheid 1" zegt het „Friesche Dag
blad".
„En wel deze, dat de chr.-hist. partij
dan wat meer ernst moet maken met
haar organisatie en met allo macht
moest trachten, die „geestverwanten*
a) als leden te visschen en b) beter te
onderrichten, wat hun ware, christelijke
kiezereplicht ie.
Want anders staat de samenwerking
wel wat op al te lossen voet.
In mindere mate dan de roomechen
hebben ook w(J somtijds het verschil
tussohen „geestverwanten* en „leden®
ondervonden. Hoe minder gewicht dit
verschil in de schaal legt, hoe beter
het is
Tegenover dit beklag mogen wij er
wel aan herinneren, zegt „de Ned.",
dat de chr.-hiBt. partij als partij in de
geheel eigenaardige positie verkeert
van zoo niet feitelijk, dan toch princi
pieel te staan op denzelfden grondslag
als eene andere politieke „partij* wier
leiding en organisatie waaraan boo-
ger belang, ja eigen beginsel soms on
dergeschikt werd gemaakt juist oor
zaak waren van eene scheiding, die wjj,
hoe noodzakelijk zij ona voorkwam,
toch ai tijd hebben betreurd. Maar dat
juist maakt het optreden der chr.-hist.
pcriij, als een logee waarin tucht en
strenge discipline vertoon van uiterlijke
eenheid wekken, zoo hoogst moeilijk,
zoo niet ongewenscht. Intusscben, wat
de chr.-hist. partij ten dezen, zonder
verloochening van haar geboorterecht,
kan doen, dat heeft zij gedaan, en
wat betreft het onderricht san de kie
zers wat hun ware christelijke kiezers -
plicht is, niemand zal ontkennen dat
onze redactie dag aan dag bezig is dit
onderricht te geven zoo blaar en dui
delijk als ons mogelijk is.
Het „Centrum® zelf wil de polemiek
over dit pust met de „Ned". niet her
vatten het blad acht dat trouwens
ook niet noodig maar schrijft toch
enkele opmerkingen neer, die de bedoe
ling hebben ongeveer betselfde t: zeg
gen als het „Frieeohe Dagblad", doch
waarin de aandacht van de „Ned." vooral
viel op deze zinsneden
En wanneer eu de ohrist.-historiscben
als georganiseerde party, met wie samen
werking mogelijk is, slechts een kleine
groep vormen, die misschien het grootste
deel hunner geestverwanten moeten
missen, dan kunnen zg bij de samen
werking ook slechts aanspraak maken op
een klein getal zetels. De volkslogioa is
onverbiddelijk op dit punt, en hoezeer
spreken®, riep hg nog.
De bankier was vaalbleek van erger-
Dis; hij verkropte zijn machtelooze woede.
Eg wachtte echter totdat dr. Ebhardt
afscheid had genomen, en zei toen met
een boosaardigs!;, lach
„De opgewondenheid van dien trot
eofaen graaf levert u het bewijs, heeren,
dat ik gelgk had met voorzichtig te zyn."
„Ge hebt dien nieuwbakken edelman
van den geldzak eens flink de waarheid
gezegd 1" zei de kleine dokter, terwgl
hg vergenoegd ayn blik op Manfred's
opgewondi n gelaat liet rusten. „Of ge
echter daarmee aan de dames een dienst
hebt bewezen
„Nu, ik denk dat zg nu wel een poos
veilig zal zgn voor dien lastertong", ant
woordde de graaf, nog iltyd hevig op
gewonden. „Wat beefde mgn hand 1 Ik
had hem liefst zoo in zgn gezicht ge
slagen, Wac denkt ,*e Zou hg mg een
uitdaging durven zenden P*
„Wolffinger P Ah, daar denkt hg vol
strekt niet san 1 Hg sal u morgen met
een mooi huichelaarsgezicbt om ver-
sehooning vragen oi een verontschuldi
genden brief zenden en dan gaat hij
onbekommerd voort met mejuffrouw
Imhoff het bof te maken."
Telephoon n u urn e v 10.
tot toegevendheid bereid en het groote
belang der christelijke politiek stellend
boven alles zullen de katholieke leiders
en organisaties toch niet altijd hnn
kiezers kunnen weerhouden, die logica
in toepassing te brengen aan de stembus.
Nu is de „volks-iogica" niet altyd de
meest logische. Zg zou bg voorbeeld wel
eens voorbg kunnen zien, dat „het
groote belang der Christelgkc politiek"
een ongelyke ve-houdicg tussohen bet
aantal Chr.-biet. stemmen, en Christ.-
bist. zetels, zou kunnen meebrengen,
Hebben de christ-hiet. ooit zetels
bezet, die hen, naar hun stemmental
niet schenen toe te hemen, dan is dit
toch zekor niet geschied uit hefcgrage
aanmatiging hunnerzgds, en ook niet
enkel door hnnne kracht, maar zeker
met medeweten ea met medewerking
ven die groepen der reehterzyde, welke,
om het belang der chrietelyke politiek
„tot toegeeflaiykheid bereid" bleken
bereid dus omdat sjj moesten erkennen,
dat ds chr.-hist. de door hen zeiven
beleden beginselen voorstaan en in
praktyk brengen, aldus eindigt de „Ned."
Broederschap oomaiesea posterijen en
Abomnt ments-Adyertentiün op geer worde elite voorwaarden.
Aan den minister vaa waterstaat is
het volgende telegram verzonden
„De besturen der Broederschap van
Commiezen der postergen en telegrafie,
op 5 April in vereanigde vergadering
bgeen te Rotterdam, drukken den
wensch uit, dat het Uwe Excellentie
moge behfgen de regaling hunner po
sitie zoo spoedig mogeigk te bevorde
ren, opdat een eind worde gemaakt aan
de thans daaromtrent heersohende on
zekerheid. Een desbetreffend adres zal
Uwe Excellentie binnen enkele dagen
bereiken."
laadsl in vrouwen en meisjes.
De minister van justitie brengt ter
algemeens kennis, dat bg het te Am-
sterdam gevestigds ryksbureau, belast
met het bijeenbrengen van alle gegevens
omtrent den zoogenaamden bande! in
vrouwen en meisjes, welk rgksbureau
is ingesteld bg Kon. besluit van 13
Maart en onder leiding staat van den
hoofdcommissaris van politie te Amster
dam,zullen worden aangesteld een ambte
naar met den titel van commissaris van
rijkspolitie en een klerk. Zg die voor die
betrekking in aanmerking wensohen te
komen, zuilen daartoe, vóóf 23 April
e.k hun op zegel geeohreves verzoek
schriften hebben tc richten voor zoover
het de eerstgenoemde betrekking betreft
tot Hare Majesteit de Koningen en,
voor zoover het de in de tweede plaats
genoemde betrekking aangaat tot den
minister van justitie o.a. behoort daarin
te worden vermeld de mate van kennis
die men van vreemde talen bezit.
Het ligt in het voornemen aan de
eerstbedoelde betrekking te verbinden
een aanvangstraktement van f 1000
„Mejuffrouw Imhoff P Davida P
Ge denkt toch niet, dat sjj ooit naar
dien zwetser heeft willen luisteren P"
Dr. Ebhardt haalde de schouders op.
„Wie weet?" antwoordde hg onver
schillig, terwgl hg den i raaf jebter met
aandacht gadesloeg.
„Wolffinger moet in de Weesser
kringen zeer gezien zgn. Aange
zien hg ongetrouwd, vermogend en
weldadig is, doet hg zich overal voor
ais kunstkenner en beschermer dar
kunstvoor zulke menschen staan
alle deuren op6n. Bovendien moeten
zyne zusters bekoorlgk en zeer beschaafde
dames zijn. En bedenk nu eens, een
meisje als mejuffrouw Davida, wel fijn
beschaafd en van goede familie, maar
arm, wees en zonder bescherming. Wg
hebben zooeven kunnen hooren, welk
sen bescherming het huis van hare zuster
haas verleent, als mevrouw Von
Wolffinger is zjj geheel boven zulke
verkeorde uitleggingen verheven."
„Wel te ruston", zei de graaf kortaf.
„Gehee! vergeten heeft hij haas tooh
niet", dacht dr. Ebhardt met groote
tevredenheid„hg was daar straks
stellig. Wat is een mensehenhart toch
een vreemdsoortig iets 1 Achteloos wordt
's jaars, met, vijf tweejaarlijksche ver
hoogingen van f 150, terwgl het aan
vangstraktement van den klerk zou
bedragen f 500, met vyf tweejaerlyksche
verhoogingea van f 100.
Het paatserdekschip „Friesland",
onder bevel van den kapitein ter zee
G. Fabius. vertrekt den 8sn April van
Nieuwediep naar Hellevoetsluis en zal
den llen April van daar vertrekken tot
het houden van een oefeningsreis met
adelborsten van het Kon. Instituut v. d.
Marine en jeugdige schepelingen, af
korastig van de opleiding. In de maand
Augustus zal de „Friesland* weder te
Nieuwediep terugkeeren. De etat-major
van genoemden bodem is verder samen
gesteld als volgtkapitein-luitenant ter
zee M. H. E. Saoine, eerste officier.
Luitenants ter zee der le klasse G. F.
Noordhoek Hegt, F. J. van der Eech en
J. de Lange. Luitenants ter zee der 2e
klasse P. M. van Riel, D. A. de Ronde,
M. H. van Dnlrn, R. H. Haantjes en
J. W. Vlielander Hein. Offioier van
gezondheid der le klasse L. Janssen.
Offioier van Administratie dar 2e kl.
F. A. Kempen. Officieren-machinist der
2e klasse M. Griek, hoofd der machine
kamer en W. K. L. A. van Bommel,
le-luitenant der mariniers L. Spiegsl-
berg. Chef der équipage is de opper-
sehipper W. Dekker.
Land» en Fuinbouw.
Im «tan taim„
Hebt ge uw tuin reeds omgespit
Misschien reeds gcdealteigb, misschien
ook niet, indien uw hof laaggelegen en
koud is sn ge daarom laat begint te
tuinieren.Voorzoover dit werkje nog niet
is gebeurd, wil ik u een raad geven,
dien ge nu eens beslist moet opvolgen,
want ge zult er pleizier van hebben.
Spit uw grond esns wat dieper, aan-
merkelgk dieper, om, dau ge gewoon
zgt. Niet waar, tot heden was het uw
gewoonte uw tuingrond één steek diep
te laten omzetten „Natuurlgk", zegt
ge, „hoe anders Luister, dat zal ik
u verteller. Die manier van grond
bewerking, jaar op jaar, is beslist on
voldoende, heeft versohiliends nadeden
en geeft een aanmerkelgke verminde
ring van den oogst. Ja, zulk omspitten
treft geen doel. 't Ia er tooh niet slechts
om te doen zooals sommigen echg -
nen te meenen -— om den grond iet
wat te keeren, zooveel als noodig is,
om het onkruid onder en de zwarte
sarde boven ta brengen en het zaaien
en planten mogeigk te maken. Was
dit zoo, dan kon men, gelgk veie tui
niers, volstaan met de schop (spa, graaf)
zor seiraia mogeigk in den grond te
steken en deze niet meer dan 15 20
centimeter diep om te leggen. Maar
hiermee beeit men aan de planten geen
gaschikten bodem bereid. Hiervoor is
meer noodig. De grond moet tamelgk
de parel in het slgk geworpeneen
ander raapt ze op om zich er mee tc
tooien sn dadelyk wordt de naijver
wakker, Nu, geheel zonder schuld was
Davida ook niet. Had zg zich aan hem
vertoond, zooais ik haar eenige uren
geleden heb gezien, dan had Manfred
zeker gsen verre reizen ondernomen."
In tevreden stemming büea bg het
lioht uit en lag weldra in een gezon
den slaap.
Ook graaf Manfred zooht spoedig zgn
legerstede op, doch de slaap liet zioh
wachten.
Het verleden was in hem wakker
geworden en liet hem geen rust. Geheel
vergeten had hg nimmer het geheugen
laat zich trouwens ook niet aan banden
leggen en herinneringen laten zioh niet
verjagen. Zg hadden hem vergezeld
over den oceaan en in de woestgnen
der heete luchtstreek. Maar die tgd met
zgn smart, sija geluk, zgn teleurstelling
lag nu achter hem en leek hem nu als
een droom, als iets, dat nooit had be
staan. En doemde soms een verlangen
naar „de blauwe bloem® op, dan was
dat teruggewezen met een spotlach,
temeer daar het geen levende, werkelgk
bestaande personen gold. Door tgd en
diep los zgn, opdat de wortels der plan
ten ver in de aarde kunnen doordrin
gen, zich rgker kunnen ontwikkelen en
alzoo de plant ten spoedigste van voed-
j sel kunnen voorzien, wanthoe beter
I ontwikkeld het woretelgeetel is, des te
j voorspoediger groeit de plant. Alsdan
kunnen ook lucht, vocht en wsrmto
boter in de aardlaag doordringen, en
dit is voor een normalen plantengroei
noadzakeiyk lncht behoeven de planten-
j wortels voor de ademhaling en is noodig
voor de omzetting der plantenvoeding»-
stoffen in geschikt en pasklaar voedsel
het vocht moet kunnen wegzakken, an*
1 ders verzuurt de grond en dit is het
geval, als zich door een jarenlange on
diepe bewerking een „bank" heeft ge
vormd en warmte, ja, dat weten we
allen, da koesterende warmte doet öe
zaadjes welig ontkiemen en bevordert
den groei. Een flinke, krachtige grond
bewerking houdt den bodem gezond,
voorkomt schadelijke verbindingen, ook
plantenziekten, geeft een welige ont
wikkeling en niet aüesn een grooteren,
maar ook een zekerder oogst. Vindt
ge het laatste vreemd? Meent ge mis
schien ook, dat door diep ie spitten uw
tuin in een drogen zomer zal verdrogen P
Stel u dan gerustHet tegendeel ie het
geval, dat verzeker ik uby weinig
regen ral komt uit den flink los gemaak-
ten grond het vooht uit de diepte weer
naar boven en behoedt uw planten en
bloemen voor verdrogen. Dat is dus
juist een groot voordeel, waardoor ooze
oogst minder gevaar van mislukking
loopt.
„Maar", hoor ik iemand vragen, „woei
dan de schrale ondergrond naar boven
worden gebracht P° Neen, beste vriend,
niet alzoo Ge moet uw tuin twee steek
omspitten, maar daarbij den ondersten
steek alléén omkeeren en niet boven
brengen. Hsbt ge de eerste voor ge
maakt, leg dan de aarde daarvan ter
zg of breng ze dadelijk naar achteren
om er de laatste voor mee ie vullen.
Keer den 2en steek in de le vore
slechts om, en werp daar den len steek
der 2e vors op. Ga zoo voort tot het
eind 1 Gemakkelgk genoeg en doel
treffend Wie het beproeft, zal er geen
berouw van hebben.
pr©ev©iEo
Yoor ona ligt het pas verschenen ver
slag ever de vanwege het Rgk gesubsi
dieerde Land bouwproefvelden in Noord-
Holland. Een 4 tal proefvelden werden
aangelegd met het doel de meetwaarde
vaa zwavelzuren amoniak en Cüilisal-
peter te vergelgken. Wg' willen van de
daar verkregen resultaten een kort over
zicht geveu.
1. Da proef was te Opperdoes op
zavelgrond. Het perceel met super en
2W. ammoniak (4.50 K.G.) gaf 27428
K.G. groote en 15428 K.G. kleine bieten
per H.4., dat met super en Cbiii
(600 K.G.)32570 K.G. groots en 12000
K.G. kleine.
„De Chili", zegt het verslag, „wint
fC"55ïSrsSS3BB
afstand waren de beide beelden voor
haar, die zgn liefde hadden doen ont
vlammen, samengesmolten tot een enkel
beeld. Davida's reinheid, bevalligheid en
geestkracht waren vereenigd geworden
met de verrukkende bekoorlgkheden ven
mevrouw Yeroni. Daardoor werd dat
zielsverlangen allengs onbestemde?,
zwervender en eindelgk verdween ook
de „zwakheid®, zooals hg het noemde
en hg nam het leven, zooals het nu
eenmaal was.
Geheel opgaande in zgn geleerde
nasporingen, vervuld met gver om zyn
kennis te vermeerderen, had hg in
tevredenheid zgn dagen gesleten - in
die gelgkmoedigheid, welke eigen is aan
degenen die, zonder nadenken, geheel
opgaan in de werkzaamheden van het
dagelgksohe leven.
De terugkeer naar het vaderland had
dan ook zgn gelgkmoedige stemming
geen oogenblik in gevaar gebracht. Hy
wist zeer goed, dat de Engelsche familie,
die hg hier afwachtte, alleen naar deze
badplaats kwam, omdat lady Grade,
natuurlgk met goedvinden van lord en
lady Ashley, zioh voor hem interesseerde.
(Wordt vervolgd»)
