46a Jaargang.
Maandag
1© Februari.
liialanfeche lerlÉlsi.
Jüzfyfe Bloealezisg.
1908.
FEUILLETON,
Gemeente bestuur.
ttmeert K op de 1 flfcfggsA (wait «ct MOL ZwtUfstUi,ftem a
Land- en Tuinbouw.
VUSSIMSCHE COURANT.
Prijs per ürie maanden 3 30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M n abonneert zich bij alle Riek-
handelaren, Postdirecteuren of re ihtstreeks bij den Uitgever
F. TAN DE VELDE Jr., Kleine Ma. kt,
Verschynt dageUjJks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
ADVERTJSNTIËN van 1—4 re^e/s ƒ0.40. Yoor e ft ia regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf v.-tn driemaa' {ilaatsing ierzelida
idvertentie wordt de prijs slechts twee maal bereken. L Gr»\V) letters
<D cliché's naar plaatsruimte.
SCHOOLWEZEN.
De Plaatselijke Commissie van Toe
zicht op het Lager Onderwijs maakt
bekend, dat de openbare fessen
aan onderstaande Openbare Scholen
zallen worden gehouden
op Maandag 10 Februari, 2—4 uur,
12e klasse, school F, hoofd de heer
Tan der Slikka
op Dinsdag 11 Februari, 24 uur,
12a klasse, school B, hoofd de heer
Op den Zieke.
Ouders, voogden of, verzorgers van
leerlingen en belangstellenden worden
gitgenoodigd deze lessen bij te wonen.
De Commissie voornoemd,
JOS. VAN BAALTE,
Voorzitter.
A. VAN DE SANDE,
Secretaris.
Se duur van de crisis.
Enkele bladen zoo „Standaard*
en „Land en Volk* zijn aan 't krib
ben over den duor der erisis. Laatst
genoemd blad meent, dat het lang duurt
en dat de „Stand.* thans niets zegt,
integendeel met 1905, toen de „Stand."
voortdurend opmerkte, dat de heer Bot*
gesius nóg niet klair was en dezen
zelfs prikkelde met een beroep op zijn
gevoel van betamelijkheid tegenover de
koningin.
Maar de „Stand." harerzijds vindt
het thans een heel ander geval. Bor-
gesius had een meerderheid in de Ea
rner en Heemskerk niet. „Dit ééne punt
wijst het geding uit."
Dat noemt „Land en Volk* een par
mante verzekering. Het „ééne punt",
dat het gediDg voor de „Stand." uit
wijst, is naar het vrij z. demoer, blad
meent „in 1905 was het de heer
Borgesiusau is het mr.
Deze laatste crisis stond in 't teeken
van minister Staal en laten we rusten,
wijl daarbij eerst nog spraka was van
't heengaan aller ministers, die later
besloten te blijven.
Maar die van 1905 dan, welke werd
opgelost door den heer Borgesius. Deze
deed er 45 dagen over, terwijl de hui
dige crisis dagteekent van 24 December,
dus thans 43 dagen duurt.
Voor verwijt is dus nog allerminst
aanleiding, gesteld dat eenig verwijt
van pas ware bij een zoo teere zaak als
een kabinetsformatie, waarbij met aller
lei omstandigheden rekening moet wor
den gehouden.
De (anti rev.) „Rotterdammer" vindt
het eigenlijk wat flauw, te gaan tellen
hoevele dagen een kabinets-formateur
noodig heeft om een kabinet bijeen te
krijgen, want zulke cijfer rijtjes zijn
ook zeer slecht met elkander te verge
lijken.
Maar willen vrijzinnige bladen tellen,
dan zouden we zoo zeggen, dat de da
gen die de huidige crisis duurt, eigen
lijk nog moeten worden geteld bij
den erisisduur van 1905. Toen is de
Staatswegen in het moeras gereden.
En daarmede heeft thans ook mr.
Heemskerk te tobben.
Telepliooimumiaer 10.
we ons gereed houden, bereid tot den
strijd, en de verwachting uitspreken,
dat het ministerie Heemkerk de chris
telijke banier val ontrollen, de christe
lijke beginselen in de regeering hoog
houden, en sohenke God de Ileere het
wijsheid en voorzichtigheid.
Abomn ments-Advertentiën op zeer wordeelfec voorwaarden.
IntusBohen komt de „Residentiebode"
met een statistiekje.
Ziehier zegt ze den duur der
zeven laatste Nederlandsohe kabinete
oiisissen
Aanvrage ontelag. Benoeming. Duur.
1888 26 Maart 20 April 25 dagen
1891 10 Juni 21 Aug. 72
1894 28 April 8 Mei 10
1897 80 Juni 26 Juli 26
1901 Uuli 31 Juli 30
1905 3 Juli 17 Aug. 45
1907 12 Febr. 5 April 52
Aan die cijfers voegt de „Residentie-
We" toe
Mr. B. de Vries over den politieke»
toestand.
In de „Stand." komt een verslag voor
van de jaarlgksche vergadering van den
Bond van anti-revolutionaire kiesvereni
gingen te Amsterdam. Mr. S. de Vries
Czn. was voorzitter en hield een toe
spraak, waaraan genoemd blad het vol
gende ontleent
Spreker stond stil bij de huidige
politieke omstandigheden het uitzicht
op een derde christelijk kabinet na de
verwerping der oorlogsbegraoting in de
Tweede Kamer een verwerping onder
„de benauwende overtuiging dat ons
bger ontwrieht werd". Onder deze sa
menstelling der Kamer heeft de lin
kerzij haar onmacht om te regeeren
thans klaarlgk getoond. Allen verwach
ten nn een rechtech kabinetuit het
feit dat mr. Heemskerk de opdracht tot
kabinetsformatie heeft aanvaard, mag
men afleiden, dat hij zich van den steun
der rechtsche groepen heeft verzekerd.
Spr. verondeistelde verder dat mr.
Heemskerk niet zal gehandeld hebben
zonder overleg te habben gepleegd en
te zullen plegen met dr. Kuyper, die
tot sprekers voldoening dan ook als
hoofd der partij door H. M. was gehoord
om advies. Zsker, er is verlangd naar
een nieuw ministerie Kuyper, doch de
omstandigheden leidden daartoe niet.
Ook een dadelijke Kamerontbinding
schijnt niet op komst, en achtte spr.
ook niet met de antirevolutionaire be
ginselen te rijmen in ieder geval, laten
Be R. -Katholieken en het kiesrecht.
De heer J. B. H. van Schaik, lid
der kiesreohtoommiesie uit den Bond
van B.-K. KiesvereenigiDgen, oppert in
„Het Centrum" de bedenking, dat de
kiesreohtvragen van het Bondsbestunr
vrijwel voorbijgaan de hoedanigheid en
hoegrootheid der kiezersmaesa en groo
tendeels aandacht schenken aan hst
theoretisohe gedeelte der kiesrechtrege
ling. i
Daze leemte mag eenigszins betreurd
worden, omdat, bedriegen de versohijn- j
aelen niet, over het algemeen onze
Roomsche burgers zich nu niet zoo 1
bijeter warm maken voor de beginsel-
quaestie. Of hun kiesrecht rust op revo
lutionairen of op anderen bodem, is
organisch dan wel atomistisch, voort
vloeit uit het beginsel der volkssouve-
reiniteit of uit een andere souversini-
teit spruit gesteld al, zij konden
deze geleerdheden omvatten het laat
hen koud. Maar wat hen niet koud laat
is, of de tegenwoordige regeling moet
behouden blijven, missohien dan na een
technische herziening, of wel uitbrei
ding, sterke uitbreiding, algemeen stem
recht dient gevraagd. Daarmede zij nist
gezegd, dat de katholieke staatslieden
en partijleiders dat alles zouden hebben
te veronachtzamen. Maar mija bewering
is, dat als men bij het volk aenklopt,
men naast het stellen van theoretische
en dogmatische vragen, een-..breeds ge
legenheid moet openen, om op gemak
kelyke wij ze practisohe gevoelens te
uiten.
Da antirevolutionnaire „kleine luy-
den* schijnen dus geleerder dan de
Roomsch-katholieke 1
H, A van Beuningen. f
Gisterenmorgen is te Utreoht, op 67
jarigen leeftijd overleden de heer H.
A. van Bfuoing n, lid van den ge
meenteraad, voorzitter van de Kamer
van Koophandel en bekend industrieel
aldaar,
De heer Van Bruningen trad in 3 858
bij de Nederlandsohe Rijnspoorweg
maatschappij, als volontair in dienst en
klom daar allengs in hooger functies,
tot hij in 1879 overging naar de Ne
derlandsohe Centraalspoorweg- maat
schappij, waar bij o.a. ohef der afdee
ling „Goederenvervoer* te Utiecht
werd, Ook als zoodanig echter trad hij
later weer af. In 1894 werd hij vice-
voorzitter van de Utrechtsohe Kamer
van Koophandel en vier jaar later vooi"
zitter. Ook in de politiek oogstte bjj
lauweren van 1891 tot 1895 was hij
Tweede Kamerlid voor de Domstad.
Sinds 1878, dus 30 jaar lang, had hij
zitting in den Utreehtsohen gemeente
raad van 1888 af ook in de Provin
ciale Staten. Als industrieel trad hij
evenzeer op den voorgrond. Zeer veel
vereenigiDgen en corporaties telden hem
in hun bestuur. Van jongs af aan heeft
de overledene, die in Utrecht geboren
was, voor Utrecht gewerkt. In hem is
een verdierstnlgk borger heengegaan.
Het Zmderzeevraegatnk.
Bij de firma Brill te Leiden is ver
uitgave van de
„De afsluiting
Zuiderzee, in de
Staten-Generaal,
schenen een nieuwe
Zuiderzee vereeniging
en drooglegging der
beide Kamers der
deel II".
In een voorwoord wordt gewezen op
het nieuwe tijdperk dat het nationaal be
langvoor de Zuiderzee-vereeniging voor
gestaan, intreedt, door het ontwerp yan
wet tot het indijken van de Wierin-
germeer, „welk ontwerp ten doel heeft
deze droogmaking - aan te vatten als
begin van het plan der Zuiderzee-ver
eeniging ea der Staatscommissie van
1892."
Tevens deelt het bestuur mede, dat
de Zuiderzee vereeniging voor haar in
zending naar de Exposition intern,
d'océanographie et des pêehes maritime?,
in 1906 te Marseille gehouden, be
krooad is met den Grand Prix ia de
afdeeling Océanographie.
Het boekje bevat verder een kort
overzicht van het werk der Zuiderzee
vereeniging, een overzicht vsn de ont
vangsten en uitgaven der Vereeniging,
een overzicht van het verhandelde in
de beide Kamers ter gelegenheid van
de behandeling der begrooting van
1907 en 1908, het wetsontwerp tot in
dijking der Wieringermeer met memo
rie van toelichting, een opgave der
voordrachten vanwege de Zuiderzee
vereeniging gehouden en de statuten
dezer vereeniging.
Risico overdracht.
Naar het Engelsoh.
18.) i
Geen leiddraad, waar gij althans
°P vertrouwen zult, zeide hij, maar ik
wset zeker, dat zij ergens gehouden
wovdt, Zij gevoelt zioh ongelukkig, maar
H wordt tot dusver niet mishandeld,
uoede hemel, zoudt ge denken, dat ik
®sn uur bij mijn verstand zou blijven, i
als 'k dat niet wist
Hoe kunt ge dat dan weten
Door die gave, dat bovennatuur
de rintuig of wat bet zijn moge, waar
?S mee spot. Ik wist, dat het te eeniger
l)d komen zou, maar ik had niet kunnen
'Mmoeden, dat hij mij zoo welkom zou
Wezen. Ik weet nu, daiik haar daardoor
ep de eene of andere manier zal vindeD.
zeg u, dat ik haar reeds driemaal
gezien heb. Ik kan haar elk oogenblik
zien, als die vreemde vlaag komt.
Al d6ze fantastische onzin werd zoo
eenvoudig uitgesproken en met zulk
een overtuiging, dat mijn argwaan
omtrent zijn geestvermogens weder werd
opgewekt. Ondanks mjjn dappere ant
woorden aan Ralph Carriston, gevoelde
ik toch, dat hei gezond verBtand on
loochenbaar aan zijne zijde was,
Zeg mij eens, wat ge bedoelt met
die vreemde vlaag sprak ik, besloten
om den aard van Carriston's zonderlinge
visioenen te leeren kennen. Is het een
soort van geestvervoering, waarin gij
vervalt
Hij scheen ongenegen mij inlichtingen
hieromtrent te geven, maar ik bleef
aandringen op een antwoord.
Ja, zeide bij eindelijk, het moet
een soort van geestvervoering zjjn. Een
onbeschrijfelijk gevoel maakt zioh van
mij meester. Ik weet, dat mijn oogen
op een of ander voorwerp gevestigd zijn,
en dan wordt dit onduideljjk, het ver
dwijnt, en ik zie Madeline.
Hoe ziet gy haar
Zg sohgnt te staan in een ver
lichte ronde plek, zooals een toover-
lantaarn op den muur werpt. Dit is de
eenige manier, waarop ik het kan
uitdrukken. Maar haar gelaat is zoo
duidelijk, alsot zij in myn nabijheid is.
Het vloerkleed, waar zij op staat, kan
ik zien, ook den stoel, waar zij op zit,
de tafel waar zg met de hand op leunt,
alles wat zg maar aanraakt, kan ik zien,
doch niets anders. Ik heb haar zien
spreken ik begreep dat zij iemand iets
smeektemaar die persoon was onzicht
baar. Als zg dien persoon echter aan
raakte, zou de kracht dier aanraking
mij in staat stellen hein te zien.
Yoor zoover ik Carriston's toestand
kon overzien, begreep ik, dat die een
gevolg was van een overspannen of
verkeerd geprikkelde verbeelding. Zyn
verstand had ik altyd beschouwd als
zeer ongewoon van werking. In zgn
tegenwoordigen staat van verliefdheid,
smart en onzekerheid, kwamen die aan
vallen van zinsbedrog missohien op
dezelfde manier als de droomen komen.
Een korte poos zat ik in stilte te
overdenken hoe ik zgn merkwaardige
begooohelingen op de beste manier zou
kunnen bestryden. Voordat ik tot een
beeluit was gekomen, werd ik bg een
patiënt geroepen. Ik bleef slechts kort
weg, en was van plan bij my n terugkomst
Carriston verder te ondervragen.
Door het bestuur der Nederlandsohe
Vereeniging voor Loeaalapoorwegen en
Tramwegen is een adres gericht tot de
beide Kamers der Staten- Generaal, 't ver
zoek inhoudende tot verwerping van
het wetsontwerp tot wijziging van de on
gevallenwet, waarbg, door invoeging
van een artikel, aan risico dragende
vennootschappen en vereenigingen de
bevoegdheid wordt verleend, om loo-
pende overeenkomsten met werkgevers
op te zeggen, bgaldien een wet of al-
gemeene maatregel van bestuur ver
andering brengt in de verplichtingen
Toen ik de kamer weer binnentrad,
vond ik hem zitten zooals ik hem
verlaten had juist tegenover de deur.
Zgn gelaat was geheel naar mg gekeerd
ik beefde, toen ik bet aanschouwde. Hij
leunde vooruit, met de handen op het
tafelkleedzgn geheele liohaam was
verstgfd. Zgn oogen staarden strak in
een riohting, en toch wist ik, dat hg
niets zag van hetgeen ik zien kon. Hg
scheen zelfs ongevoelig voor geluiden
ik kwam de kamer binnen en sloot de
deur achter mg, zonder dat zgn blik of
zgn houding veranderde. Op dit oogen
blik, dat ik hem zag, begreep ik, dat
hg overmeesterd was door hetgeen hg
zgn vreemde vlaag noemde.
Mgn eerste gedachte zeer natuur-
lijk was hem wakker ta maken,
maar dadelyk daarna begreep ik, dat dit
een goede gelegenheid was om zgn
zielsziekte te bestudeeren ik mocht die
gelegenheid niet laten verloren gaan en
begon daarom een stelselmatig onder
zoek der verschgnselen.
Ik leunde over de tafel en met mgn
gelaat op ongeveer een voet afstand van
het zgne, keek ik hem reoht in de
oogen. Zg gaven geen bewgs yan mg
te herkennen, toonden geen besef van
tegenover de RgksverzekeringsbaBk.
Het adres zegt, dat door de aanne
ming dezer bepaling het lot van het
wettelijk instituut der risico overdracht,
dat voor een groot deel der tramweg-
ondernemingen gebleken is van groot
nut te zgn, ernstig wordt bedreigd.
Volgens „Land en Volk" heeft de
directeur-generaal der postergen en te
legrafie kort geleden de volgende
dienstorder uitgevaardigd
Aangezien geen redenen bestaan een
voorsohrift uit te vaardigen, waarbg.
den ambtenaren wordt gelast, zioh by
verkiezingen niet op den voorgrond te
plaatsen, omdat zg het algemeen be
lang n oefen dienen en ook om gean
ergernis te verwekken of hun dienst ta
veronachtzamen, laat ik het aan de di
recteuren en inspeeteurs over op te
treden, indien een ambtenaar dat wel
doet."
Eene vergadering van leden der
„Vereeniging voor tsntoonstellings-be-
langen" (voorzitter de heer J. E, Schol-
teö) zal a. s. Dinsdag 11 dezer, te 3
uur 's namiddag, in het Zuid-Hollandsch
Koffiehuis te 's Qravenhage worden ge
houden. Op de agenda komen o. a. voor
rapport van de commissie voor de te
Parys gehouden vergadering van de
Vereenigingen in Frankrijk, Duiteoh
land, België, Italië en Nederland rap
port van d i commissie van advies voor
Nederlandsohe tentoonstellingen in het
buitenland bespreking tentoonstelling
1910 Brusselbespreking ter voorbe
reiding van een koloniale tentoonstelling,
in te leiden door den heer Jos. Polak
Jan Amsterdan- 'de eventueel door
da Regeering te benoemen commissie
of coramissiëa zorgen steeds Igdens de
teniooaeteliwg vertegenwoordigd te zjjn
door een verantwoordelijk peraoon een
eventueel subsidie der Regeering worde
niet alleen voer installatie der afdeeling
gebruikt, doeh ook voor een oolleotieve
verzekering van goederen van inzenders
tegen vuur, water en diefstal deze pun
ten in te leiden door den heer Anth.
Begeer, Utreoht.
Onze graslanden.
Wil zgn grasland nog niet
verzorgd, die make nu spoed 1 't Is nu
nog de tyd om een bemesting van
kaïaiet ca elakkemeel aan te wenden.
Men probeere het niet met één dezer
meststoffen, maar wende ze vereenigd
aan 1 Vooral op laga, drassige en zure
graslanden mag ook da kalk niet ont-
bleken, terwyl de stikstof, in den vorm
van Chiliaalpeter, 'ater kan worden ge
geven. Of en in hoeverre deze laatste
mijns aanwezigheid. Met schaamte beken
ik, dat ik rog niet kon onttrekken aan
den indruk alsof zg door mg heen
keken. De pupillen der oogen waren
veel grootei dan gewoonlyk. Da oogen
stonden wgd open. Ik stak een waskaars
aan en hield die er voor, doch ik kon
geen uiteenzetting van de iris opmerken.
Ik moet bekennen, dat het een geval
was, dat mgn begrip te boven ging. Ik
had geen ervaring, die mg kon dienen,
om de beste manier van behandelen te
kiezen. Alles wat ik kon doen, was er
bg te blyven staan en zorgvuldig aoht
te geven op eike verandering.
Zgn regelmatige ademhaling en een
soort van zenuwachtig trekken der
vingers daargelaten, zou men hem kun
nen aanzien voor een lijk of een mar
meren beeld, Zgn gelaat kon nauwelyks
nog bleeker worden dan het reeds was
vóór de vlaag. Alles samengenomen was
het een akelig gezioht, die beweging-
looze man, geheel ongevoelig voor
hetgeen rondom hem voorviel, e;i ziende
naar iets, dat ver weg was althans
bg maakte den indruk alsof hg iets zag,
(Wordt vervolgd),