Dinsdag
Februari,
1908.
Gemeente bestuur,
Prijs per drie maanden F
f. t ara
&aa» jte ijjü& 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zieb bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
R VAN DE VELDE Jr., KI due Mai" i,
ADVER'TENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 eerft. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en oKché's naar plaatsruimte
;<rschjjni dagelijks, aitgezonderct op Z'on- ec feestdagen.
Telepliöoinminmer 10.
Abonncnicnts-Afivertentiën op zeer voordeel isc voorwaarden.
HOOFDELIJKE OMSLAG.
Afkondiging van het uitvoerbaar ver
klaarde 5a suppletoir kohier van den
boofdelijken omslag voor
het jaar 1907.
Burg. en Weth. van Vlieeingen
maken bekend
dat bet vijfde suppletoir kohier van
jen boofdelijken omslag voor het jaar
1907, na door Gedeputeerde Staten van
land bjj hun besluit van 31 Januari
jl,, no. 29, te zijn goedgekeurd, op
heden in afschrift gedurende den tijd
ran vijf maanden op de secretarie der
voor een ieder ter lezing is
En is hiervan afkondiging geschied,
waar het behoort, den 8 Februari 1908.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKF.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
So Kab'nets crisis.
De Haagsche correspondent van
,De Tijd" schrijftHet staat nu zóó
met de crisis. Voor alle departementen
de titularissen gevonden, uitgezon
derd voor oorlog en buitenlandsche za
ken. Dat wil zeggen, dat voor deze
departementen het overleg met de be
trokkenen nog niet is geëindigd. Voor
b functies heeft men uitnemende
mannen op het oog. Oorlog zal in geen
geval door een burger bezet worden.
Dat m nog eenige vertraging is, staat
niet in verband met een medisch ad-
riei omtrent de gezondheid van een der
voor een portefeuille aangezochte heeren,
ils het oorrespodemiabureau Vrij-
meldde, maar vindt zijn oorzaak
in het buitenlandsoh verblijf van den
aangezochte. Alles bij elkaar genomen
wordt in bevoegde kringen waarschijn
lijk geaoht, dat het nog een veer
tien dagen zal dnren, eer een definitief
ministerie zal worden bekeDd gemaakt.
De credietwet voor oorlog zal dan ook
in Tweede er Eerete Kamer door den
demiaeionairen minister worden verde-
J. Ook het Centrum" deelt mede,
dat de besprekingen over de portefeuille
van oorlog en buitenlandsobe zaken nog
voortduren. Voorts berioht dit blad nog,
dat ook een ohr.-historische in bet ka
binet zal zitting nemen,
Een anti revolutionair kabinet.
De heer Fabius schrijft in de „Rot
terdammer" (anti-rev.) dat wanneer na
i verkiezingscampagne van 1905 van
zjjde der vry-liberalen eenig uitzicht
cpgewijzigdepartijverhoudingen geopend
word, hg dit met blijdschap heeft be
groot. Hij meende, dat de liberalen wel
F.EIDliLE'IOM.
111 HIlift.
Naar het Engeleob.
tot
13.)
Hy maakte haar eohter niet bekend
'et het doel van zijn reis. Wanneer
"J"'ine wist, dat het was om een
te Cannes te kiezen, dan
zeer verbaasd daarvan opzien en
zou de onschuldige misleiding, die
ledoelde, niet worden volgehouden
aan het romantische einde, dat bij
zioh voorstelde.
Den dag, voordat hij naar Frankrijk
vertrok, schreef Madeline, dat haar tante
zeer ongesteld was, maar meldde niet of
ziekte het ergste deed vreezen.
ïen dacht Carriston minder aan
z oude Schotsohe weduwe, dan haar
oerverwantschap en haar vriendelij ke
"Mg voor miss Rowan verdienden. Hjj
"'aardde de reis zonder eenig voor
eens hun gewoonte zouden kunnen af
leggen van aan den leiband der radi
ealen te leopen. Doch de heer Fabius
ziet zich in zijn verwachting bedrogen.
Zou er gevaar dreigen, dat de oud
liberale groep de geavanceerden in den
steek liet, dan wordt maar de anti-
clericale vaan in de hoogte gestoken,
en.... de groep, als geheel genomen,
laat zich weder lokken. Ja, hoezeer wel
ter dege tusschen de personen dient te
worden onderscheiden, valt toch de ge
grondheid van het verwijt niet te ont
kennen, dat dikwijls juist uit die groep,
ais het aankwam op een verruiming
van de geestelijke vrijheid, die aan de
belijdenis van het positieve Christendom
beloofde ten goede te komen, de bit
terste tegenstand ie gekomen.
Maar, de heer Fabius stelt toch de
vraag, of een anti-revolutionnair kabi
net op principieel verzet van de meer
derheid zal stuiten op grond van het
„51 tegen 49" Met andere woorden
of voor een waarlijk anti-revolutionaire
staatkunde ook op steun aan vrijzinnige
zijde soma te rekenen valt
Het antwoord hierop geeft de beer
Fabius aldusBepaaldelijk om die te
genstelling kan worden gezegd, dat er
wellicht niet éen menech is, met name
in het door het Christendom gevormde
Nederland, in wien niet zijn aiti revo
lntionnaire elementen. Zelfs onder de
genen, die vcor hun geestelijk beslaan
verklaren met bet positieve Christendom
gebroken te hebben.
Groen van Prinsterer maakte in 1869
onderscheid tussohen liberalisme,
liberale partij en liberalen
(Ned. Gedachten dl. I, b!. 7/8).
Van het eerste schreef hij Voor
stander ven het liberalisme ben
ik niet. Want principieel, begint
het met verloochening van de souve-
reinitait Gods, en praktiseh eindigt
het met de gruweldaden wier loop in
1793 zich heeft ontwikkeld en in 1848
gestuit werd. Omtrent de liberale
partij verklaarde hij: „Van de li
berale partij verwacht ik iets. Al wat
eigen belang en politiek overleg duide
lijk voorschrijft". En eindelijk merkte
hij omtrent de liberalen op „Van
vele liberalen koester ik goeden
dunk. Ook de liberale partij is een
tweedrachtig gezelschap. Menig zooge
naamd liberaal weet niet wat libe
raal beteekent. Menig zoogenaamd
liberaal ziet in de benaming een
protest tegen de bekrompenheden die
hij aan anderen toedieht. Menig zooge
naamd li,beraal (starteregtelijk aan
volkssouvereiniteit verknocht) is des
niettemin een geloovig christen. Vrij
heid van onderwijs, als gevolg der
soheiding van Kerk en Staat,
is het program van uitstekende publi
cisten, waarop het liberalisme roem
Sa ls;dmg van dr. Kuyper,
De „Nederlander" geeft dr. Kuyper
toeken van naderend onheil.
De ïeis naar Cannes volbracht bij in
den kortst mogelijken tijd, en de terug
reis eveneensonderweg toefde hij geen
oogenblik maar bij werd twee dagen te
Cannes opgehouden, voordat hij met den
tegenwoordigen huurder de noodige
schikkingen kon treffen. Daar hij elk
oogenblik verwachtte naar Engeland te
kunnen terugkaeren, Bchreef hij niet
aan Madeline, want als hij bij zijn
terugkeer in Engeland aan haar schreef,
zou de brief haar bijna even spoedig in
handen komen als wanneer bij dien te
Cannes op de post deed.
iïij bereikte zijn woonplaats sedert»
de laatste weken was dit Oxford en
vond daar twee brieven. De eerste,
gedateerd op den dag, dat hij Engeland
verliet, was van Madeline. Hij vernam
daaruit, dat de ziekte van haar tante
plotseling een noodlottige wending had
genomen dat zij dienzelfden dag nog
onverwacht gestorven was. De tweede
brief was niet onderteekend.
Deze was oogenschijnlijk door eene
vrouw geschreven en gaf Carriston den
raad, op zijn geliefde vooral goed aoht
te geven, als hij niet door haar wilde
in den steek gelaten worden. De schrjjf-
de eer vroeger en dieper dan ds meeste
anderen hier .te lande de beteekania van
den komenden strijd Gp sociaal gebied
gevoeld te hebben. „De meeeten, zoo
niet allen, die hem hadden kunnen
Bteunen zoo antwoordt de „Neder
lander" op een klacht van dr. Kuyper,
waren dag aan dag, onafgebroken in
en buiten de Kamer, fe midden van
den schoolstrjjd, die de inspanning eischte
van alle krachten. Niet minder nam
van velen de kerkelijke strijd den tijd
in beslag. Rustige studie aan de in
1880 gestichte Vrije Uuivorsiteit had
hulp kunnen aanbrengen, indien de
daarvoor noodige krachten beschikbaar
waren geweest.
„Velen in staat om die quaesties te
bestudeeren, zijn er onder de entire-
volutionnairen niet geweest en zijn er
nog niet. De oprichting van een in al-
gemeeDen zin Christelijk tijdschrift,
waarin de quaesties misschien hadden
kunnen worden behandeld, s'reed met
d9 inz'chten van de meesten, die van
1880 tot 1895 tot den kring van dr.
Kuyper behoorden. Alzoo was dat
„alleen staan" van den leider het na
tuurlijk ea onvermijdelijk gevo'g der
toenmalige, mede door hemzelf in het
leven geroepen tijdsomstandigheden.
„Men had dus moeten wachten met
het aan de orde etelien van deze moei
lijke vraagstukken tot een gunstiger
oogenblik, althans indien men meende
te moeten volharden bij het innemen
van een eigen standpunt in deze
qusestie.
„Maar en dit schijf, t ons eeo
hoofdtrek in de leiding dr. Kuyper
kon en wilde niet wachten. Liever dan
maar vooruit, zonder den noodigen
vóórarbeid 1"
"Wat dr. Kuyper r:-:s;;!iik met de
Kamers van Arbeid wilde en hoe dat
in practijk kon worden gebracht, Is
ook nu nog niet duidelijk schrijft het
blad „werd hier te Jende door geen
partg verdedigd lijkt ons onmogelijk
en zou in elk geval in de verhouding
tusschen patroon en arbeidernog dieper
ingrijpende wijziging hebben gebraeht,
dan de staatsverzefeeringsdwang zelf."
„Het gaat niet aan, zich te beroe
pen op het laten voorbijgaan eener
goede gelegenheid om eigen beginsel
in te voeren, 'en einde daarmee het in
den steek laten van dat beginsel te
verklaren, zoolang niet bewezen is, dat
die gelegenheid in waarheid bestaan
heeft.
„Doch al ware dit zoo niet, het be
roep op die onvoldoende Kamera van
Arbeid blijft zonderling, als men weet
dat dr. Kuyper zelf bij het tot stand
komen van de wet op die Kamers,
geheel in zijn geest, niet in het aller
minst belette, waarom hij dan ook <;een
bezwaar had tegen die wet op zich
zelf. Tevens was hij destijds van mee
ning, dat aan de door hem bedoelde
Kamers van Arbeid, zonder welke,
zooals bij toen verklaarde, een goede
ster zou zioh volstrekt niet verwonderen,
wanneer zij op een moeien dag hoorde
dat miss Rowan was weggeloopen met
zekeren heer, dien ze niet wilde noemen.
Dezen fraaien brief, waarschijnlijk een
uitvloeisel van vrouwelijken nijd, ba
handelde Carriston naar verdienste
bij verscheurde hem en strooide de
stukken in den wind.
De gedaohte eohter, dat Madeline
alleen was in dat eenzame huis, kwelde
hem zeer. De overledene had geen zoons
of dochters, al de zorgen en al de
verantwoordelijkheid omtrent haar zaken
zouden op het arme meisje drukken.
Den volgenden dog vertrok hij met de
Schotsobe express trein naar hare veraf
gelegen woonplaats.
Bg zjja aankomst aldaar vond hg al
leen de knechts en meiden thuis. Zg sche
nen zeer verbaasd te zgn en ondervroegen
Carriston op slinksohe wgze omtrent het
verblgf van Madeline. Dit joeg Carriston
een huivering van vrees aan. Hg ant
woordde op hunne vragen met weder
vragen, en vernam weldra alles, wat zg
hem konden mededeelen.
Dit was weinig genoeg. Den morgen
na de begrafenis der oude vrouw was
Madeline naar Caliendar gegaan om den
regeling ook van let verzekeringswezen
niet mogelgk was, een voorbereiding
moest voorafgaan."
Het grootste pantsersch'p,
Zaterdag word op 's Rgks-werf te
Amsterdam op stapel gezet het grootste
pantserschip, dat tot nn toe voor onze
marine werd gebouwd. Het krggt een
inhoud van 6500 ton bg een lengte
van 102 meter en eene breedte van 17
meter 10. Da romp wordt afgedekt door
een dubbeldikke pantserplaat, waarvan
ieder een dikte heeft van 25 m.M. Ook
krijgt het schip natuurlgk een gepant-
eerden ketel en maehinehoofdeD, en
bovendien een pantsergordei. Is de ho
rizontale en verticale kiel gelegd, dan
worden de spanten waaraan nog druk
gewerkt wordt aangebracht. On
danks de grootere afmetingen denkt
men, dat bet van stapel loopen binnen
een jaar dat is een zelfde tijd als
voor de „Tromp" noodig was zal kun
nen plaats hebben. Wat de bewapening
betreft, zooais men weef, zgn daar in
de Tweede Kamer uitvoerige debatten
over gevoerd.
Da kapitein ter zes Cffian Stuart
wilde, geïgk m9n zich zal herinneren,
vier kanonnen van 24 cM. op het schip
aanbrengen doch later werj dit door
den tegenwoordigen minister van ma
rine, vice admiraal Wentholt, zoo ge-
wgzigd, dat io de torens alleen twee
etukken van 28 cM. kaliber worden
geplaatst. Verder krggt men natuurlgk
over het vaartuig verdeeld lichter gc-
fehut, als stukken van 15 c.M., 7V3
o.M en 3.7 c.M.
Om een denkbeeld te geven, hoeveel
grorter dit te bouwen vaartuig ia dan
do andere, moge dienen, dat de gewone
inhoudsmaat onze; psutorsebepsn ge
woonlijk plm. 5000 ton bedraagt, ter-
wgl dit te bouwen sebip, gelgk ge
zegd, plm. 6500 ton inhoudsmaat heeft.
Een Beam heef» men voor dit vaar
tuig nog niet gevonden.
De Nieuw-Malth. Bond en de Synode.
j De Nieuw-MalthusiaaneebeBond bejft
aan de kerkeraden der Ned. Herv. kerk
een manifest gezonden naar aanleiding
van de circulaire der Alg. Synode tegen
het Nieuw-Melthusianiame.
In het manifest wordt o. a. gezegd,
j dat deze circulaire van zooveel begrips-
1 verwarring getuigt, dat de bond den
leden der kerkeradea aanraadt, de sexu
1 eele kwestie zelf nog eerst eens goed
te bestndeeren.
De bond komt er tegen op, dst Nieuw-
Malthusianisme en het plegen van
vruchtafdrg ving in ééaen adem genoemd
worden, tegen welk laatstgenoemd mie-
drgf de bond eerder dan de Synode
krachtig is opgekomen. Ea tegenover
het standpunt van het „vermenigvul
digt u", ook voor dezen tgd door de
Synode ingenomen, zegt de bond, dat
raad in te winnen van een oud vriend
van haar tante, omtrent de etappen die
nn gedaan moeeten worden. Zg was
eohter niet bg dien vriend geweesten ook
niet naar huis teruggekeerd. Echter had
zg een boodschap gezonden, dat zg
onmiddellgk naar Louden moest ver
trekken, en uit die plaats zou echrgven.
Dit was het laatste wat man van haar
vernomen had en alles wat men
van haar wist.
Bg het hoeren van dit nieuws werd
Carriston bevangen door een onuitspre-
kelgk groote viees daar begrepen die
eenvoudige lieden niets van. Het meisje
was vertrokken, doch had laten weten
waarheen ze ging. Wei wisten zg de
reden niet, waarom zg zoo plotseling en
zonder bagage op reis was gegaan, wel
had zg niet geschreven, zooals zij toch
had beloofd, maar zg zouden stellig
morgen wel tgding krggen.Carriston wist
wel beter. Zonder uit te spreken wat
hg vreesde, snelde hg terug naar Cal
iendar. Bg onderzoek aan het spoorweg
station vernam hg, dat zg naar Londen
was vertrokken, of althans was afge
reisd met het voornemen om daar heen
te gaan, dooh of zg daar aangekomen,
of daar eenig spoor van haar te vinden
deze kreet van al wat leeft, de jubel
zang der vogeltjes in de Meimaand,
hoogste ideaal was voor do primitieve
samenleving, doch dat er in de tegen
woordige maatschappelgke samenleving
ook nog een stem is van het geweten,
die spreekt van plicht, van verantwoor-
delgkheid voor het kindertal, een stem
van medeiyden.
Maar het is niet de Synode dar Ned.
Herv. kerk, die deze stem liet hooren,
het is de N. Math. Bond aan wien zg
deze schoone roeping overlaat.
Hoofdcommissaris van politie te
Botterdam.
Met ingang van 1 Maart is, blgkena
een bericht in de „Staatscourant" tot
hoofdcommissaris van politie beroemd
de heer Th. M. Roest van Limburg,
kapitein der artillerie, adjudant van
dat wapen te 'e Gra?enhage. Kapitein
Roest van Limburg heeft een eervolle
militaire loopbaan achter zioh, getuige
zijn tegenwoordige functie. Den 7 Juli
1885 benoemd tot 2s luit. der artillerie
werd bg den 4 Mei 1888 bevorderd
tot lea luitenant en reeds 2 jaren later,
den 23 Nov. 1900 tot kapitein der ar
tillerie.
Als zoodanig geplaatst bg het korps
pontonniers, te Dordrecht, leerde mr.
Zimmerman, destijds burgemeester van
Dordrecht, hom kennen. Hg was ver
der geruimen tgd adjudaDt van den
gouverneur van de Kon. mil, aoademie
en werd bg gelegenheid van het 75-
jarig feeat der Kj«. mil. academie be-
nooQid tot ridder in ds orde van Oranje-
Nassau. Sedert enkele jaren in hg ad
judant van den iuspeoteur der artillerie
te 's Graven hage.
Allen die onder kapt. Roest van
Limburg gediend hebben, roemen hem
ais een bekwaam officier en humaan chef.
Door een onbekeude ie aan den ker-
kerasd der Geref. Gemeente te Gro
ningen eene gift van f 5000 geschonken,
om daarvoor te stichten een ohristelgk
Tehuis voor schippers, het eerste van
dien aard in ons land. Er is reads een
pand gehuurd in d9 Turfrorenstraat,
zoodat dit Tehuis reads met 1 Mei a.s.
geopend wordt. Voorts is besloten eene
vereesiging tot instandhouding van dit
tehuis op te richten. Reeds 54 leden
en begunstigers zgn tot de vc-reaniging
Hollandsehe kerk te Brussel.
De kerkeraad en de kerkvoogdg der
Nederlandscbe Evangelische Kerk (Ned.
Herv. Kerk) te Brussel, hebben zich
met een circulaire gewend tot alle ker-
keraden van Protestantsohe gemeenten
ia Nederland, met het doel finanoieeïe
medewerking te verkrggen om te ge
raken tot de stichtiog van een eigen
kerkgebouw in Brussel.
De Nederlandsohe Kerk op de Ka-
therineplaats No. 5 is als een voort-
zou wezen, was zeker te botwgfelen.
Van een langer verblgf in Schotland
was geen heil te wachten, daarom reisde
hg onmiddellgk naar Londen terug,
slapeloos en aanhoudend zgn hersens
pgnigende met de vrasg, waar hg haar
moest zoeken.
Zg is weggelokt, besloot hg, zg is
verüorgen en wordt gevangen gehouden.
En ik weet, zoo goed alsof hg het me
zelf verteld had, wie dit heeft gedaan.
Overal kan ik het spoor aanwijzen van
de vervloekte hand van Ralph Carriston.
Ik keek hem eens van terzgde aan.
Die ziekelgke verdenki g van zgn neef
voerde hem bgna tot monomanie. Hg
had het verhaal van Madeline s verdwg-
ning helder en in goeden stgl voorge
dragen, maar toen hg er eene verklaring
van begon te geven, waren zijn onder
stellingen gewaagd en onhoudbaar.
Hoezeer hg Ralph Carriston ook ver
dacht van het verlangen om zgne plaats
in te nemen, toch kon ik geen reden
vinden voorde misdaad, waarvan Charles
Carrieton zgn neef beschuldigde, nl.
het ontvoeren van Madeline Rowan.
(Wordt vervolgd),