ichtexu
Stand»
1006.
Dinsdag
4 December.
Binnenlandsohe berichten
No. 285.
44® Jaargang.
FEUILLETON.
Telepli job nummer 10.
ja i
itie.
niet handel
en wil nemen
iij, met Witte
verwacht men
iemand anders
and zou weten
dt dan verder
riek. Stolypin
rvolgingen op
met middel-
eenig middel
Dat ver
gen de talant-
onstitutioneel
ijgt nu echter
te doen, dia
ngen aan de
den onderge-
erdedigen, die
oor de honger-
ben.
komen dat de
itstrevende en
regeering jan
zijn.
troom schijnt,
int, Rusland in
eerste orde is
mder-minister
en, heeft de
fct een graan-
raau, bestemd
den hongere-
t. De veront-
sn strekt zich
Wremja" uit.
inooddistricten
geen won-
boeren moeten
hun dochters
aten te komen.
aftreden,
iepot ontdekt
en geweer
deling begon-
en de deelne-
van Dee. van
sn ontkenden
n opgeroepen.
iaf.
weede Kamer,
ngen over de
ook heden
leeater op de
erklaarde dat
minister Staal
big vend ge-
enende voor
en belangrijk
Mocht minis-
hij volgens
verliezen, dan
zorgvuldig de
rvotum over-
un in de ge-
doen staat,
uitend 's lands
Het algemeen
ndigd. Hoofd-
goedgekeurd,
at voorstel tot
tiseh Kamer-
heeren Rood-
en verdedigd
ilkamp en Da
gen.
Deo.
WD:
j. en T. Baan,
29 en J. M. O.
rijers, jm. 27 j.
J. J. de
M. S. van de
H. I. Borgers,
kdam, jd. 22 j.
D
2 j. en J. M.
4 j. - J. G.
Huibregtse,
sse, jm. 22 j.
j-
ff
Korteweg, d.
van de Putte,
ir, geb. Posch-
Damme, geb.
Stinders, geb.
ernieuwe, geb.
T. Teirlinck,
B. R. E. Jou-
M. Wiegel,
Eff
M. de Rid-
heers, d. 14 m.
VL1SSI\«S( HE COURANT.
Prijs per drie maanden l.S0<> fcaado jpe? jjJOSi 1.50,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. YAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
SI
ADVERTENTIÉNvan 14 regels jfÖ.4öa Voor eiken rege!
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote lettere
en cliehé's naar plaatsruimte.
Yarschflnt dageiyiïs, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
3e deed van de antithese.
„Het Yad." maakt eenige opmerkin
gen naar aanleiding van de Dinsdag in
de Tweede Kamer door dr. De Visser
gehouden redevoering, waarvan, zooals
mr. Tydeman Donderdag zeide, de
joDgere Kamerleden „raar" hadden staan
kijken. Klemmender bewijs, zegt het
Haagsche blad, dat de antithese inder
daad in Juni 1905 is ten grave gedaald
is niet denkbaar. Slechts een uit de
dooden van dat Juni slagveld herrezen
predikant-politicus als dr. J. Th. de
Visser, kon het beschoren zijn met zóó
eon grafgeluid te spreken van zóó doode
dingen.
Staat dan het feit des doods ontwij
felbaar vast, welke was de doodsoor
zaak der antithese?
Kennelijk deze, dat gevonden was de
Bynthese, waarin zij, naar den aard der
dingeD. te verkeeren had.
Indertijd, na '89, het jaar der paci
ficatie toen de sehoolvrede geteekend
heette, heeft men óók gemeend dat
achter dien onzaligen godsdienststrijd
de deur van het knekelhuisje voorgoed
was toegegaan. Doch die vrede bleek
niet meer dan een hoogstens twaalfjarig
bestand. Minister Kuyper heropende
den schoolstrijd, de linkerzijde had hem
te aanvaarden schoon met het haast
zeker uitzicht den slag te zullen ver
liezen, dien ze dan ook verloor en
wederom een vrede werd aan vrijzin
nigen en sociaal-democraten door den
overwinnaar gedicteerd, opgelegd.
Zal die vrede wederom slechts big ken
een bestand te zijn
Zoo ja, dan zal het een gewapende
vrede moeten worden. En de vraag is
of daarboven een oorlog niet haast nog
verkieselijk is.
Ten deele staat intusschen het ant
woord op die vraag ook aan de linker
zijde, Daar zijn er maar betrekkelijk
weinigen meer, die Kappeyne's school
wet niet beschouwen als een vergissing,
historisch allerverklaarbaarst, maar ach
teraf beschouwd dan toch een besliste
fout, een vergrijp tegen het vrijzinnig
beginsel zelf, dat met gelijke stelligheid
als het vrijheid opeischt voor zichzelf
aan anderen reëele vrijheid behoort te
gunnen.
Dit sluit in, dat men ter linkerzijde
oprecht te zoeken heeft naar die manier,
waarop men zich, op den grondslag der
schoolwet-Kuyper, met die wet het best
verzoenen kan.
Op den grondslag van Kuyper's wet.
Omdat alleen zóó aan den daarover te
strijden kamp het antithetisch karakter
kan worden bespaard.
Een verblijdend teeken nu is, dat
men ter linkerzijde ernstig zoekende is.
Eenstemmigheid is er, natuurlijk, nog
niet. Niet in één dag wordt die geboren.
Maar gezaghebbende mannen als dr.
„Tot eiken prijs wil hij haar bezitten
doch hij weet, dat haar vader nooit zijn
toestemming zal geven. Wel heeft de
heer Zier hem beloofd, dat hij nooit
over het verledene zal spreken, maar
vergeten en geheel vergeven zal hij
nooit. Hij ziet in, dat het leven van
mijnheer Zier een hinderpaal, is voor de
vervulling zijner wenschen. De heer
Zier is ernstig lijdende, eiken dag kan
men zijn dood verwachten, maar hij
kan ook nog jaren leven zoolang hij
leeft, verkeert Bauerlich in gevaar, dat
hij zijn woord breekt en Ëauerlieh's
geheim aan zijn dochter verraadt. Dat
de heer Rechling tot haar in teedere
betrekking Btaat, prikkelt zijn hartstocht
nog meer en na wat er tussehen Valentine
en mevrouw Rechling is voorgevallen,
sohjjnt het oogenblik. hem bijzonder
Bos, mr. Goeman Borgesius, mr. De
Beaufort, mr. Drueker, gaven elk reeds
hun advies. En al die adviezen gingen
in ééne lijn.
Zijn nu de Heemskerks en deKolk-
mans inderdaad de vredelievende natu
ren waarvoor zij gaarne zich versleten
zien, dan moeten zij met welwillend
heid die van links gereikte vredespijp
aanvaarden en in eigen kring het wan
trouwen sussen, dooven ten leste, van
kemphanen als ds. Talma, die geen
vriendelijk woord van links kunnen
hooren of de vrees voor den verleider
grijpt hen aan.
Predikant-Kamerlid.
Blijkens een mededeeling in de „ffed.
Kerkb." zou de beslissing over de on-
vereenigbaarheid van het predikants
ambt met het Kamerlidmaatschap bij
de stemmingen van de Provinciale kerk
besturen gevallen zijn met 48 tegen 29
stemmen. Bij de stemming over het
voorloopig aangenomen artikel waren
er 32 beslist voor, 9 tegen en 27 voor
aanneming met wijziging, waarbij dis
pensatie mogelijk bleef.
Jütaatsbegroating vaar 1907.
Aan de memorie van antwoord op het
voorloopig verslag der Tweede Kamer
over hoofdstuk justitie is het volgende
ontleend
De minister van justitie deelt mede,
dat men uit de omstandigheid, dat in
de jongste Troonrede een wetsvoorstel
is aangekondigd tot het brengen van
de noodige veranderingen in verschillen
de wetboeken, in verband met de in
voering der aanhangige nadere regeling
van het bewijs in burgerlijke zaken,
terecht heeft afgeleid, dat het onderzoek
van dat herzieningsontwerp zelf niet
onbelangrijk gevorderd is. Het monde
ling overleg met de commissie "van
voorbereiding, waartoe de minister reeds
de uitnoodiging ontving, wordt dezer
dagen gehouden. Ongeveer tegelijkertijd
met het verslag der schriftelijke en
mondelinge gedachtenwisseling kan
de aanbieding van het bovenbedoelde
invoeringsontwerp worden tegemoet ge
zien.
Op de vraag of niet voor zooveel de
verschillende Wetboeken betreft, de re
geering bereid zou zijn eenige herzie
ningen van dringenden aard, doch van
geringen omvang te doen ontwerpen
door kleine commission, bestaande uit
ervaren deskundigen buiten het departe
ment, antwoordt de minister, ten aan
zien van de verschillende wijzigingen
in het Burgerlijk Wetboek, welke bij
de behandeling der jongste begrootiDg
ter sprake kwamen, dat hij een oplos
sing van wijder strekking in overwe
ging heeft, waaromtrent bij thans nog
niet in bijzonderheden kan treden.
Een wetsontwerp tot snellere afdoe
ning en vereenvoudigde berechting van
strafzaken bij het kantongerecht heeft
gunstig om zijn doel te bereiken. Waarom
zou hij dien man niet uit. den weg
ruimen, die toch reeds ten doode is
opgeschreven Hij brengt een flesch
bessensap, waarin hij atropine heeft
gegoteneene kleine hoeveelheid
daarvan, denkt hij, zal den dood brengen,
zonder dat men de oorzaak weet en op
een plotseling einde is men reeds lang
voorbereid. De dingen schijnen het
beloop te nemen, dat hij zich heeft
voorgesteld er is alleen een afwijking.
Mjjnheer Zier, die gewoonlijk alleen
's avonds bessensap gebruikt en dien men
naar zijn berekening den volgenden
morgen dood zal vinden, moet reeds in
den loop van den dag daarvan gedronken
i hebben en is plotseling gestorven. Zoodra
j hij daarvan bericht ontvangt, ij it hij
naar Wilmersdorf. Men het ft niets
verdachts bespeurd en om elke aanlei
ding tot verdenking onmogelijk te maken
gaat hij onder een voorwendsel naar de
keuken en verruilt de flesch met ver
giftigd bessensap tegen een andere met
onsehadelijken inhoud en verbergt ze
onder den gootsteen om ze later te
kunnen meenemen.
Intussohen doet hij echter eene ont
dekking Mynheer Zier heeft niet van
thans het departement van justitie ver
laten.
De minister heeft overwegend be
zwaar het in opdracht van den minister
Cort van der Linden samengestelde ont
werp van een nieuw Wetboek van Straf
vordering te publieeeren.
Het onderzoek in overleg met de
ministers van marine en oorlog inge
steld naar de mogelijkheid, om de be
palingen van het Wetboek van Straf
vordering in hoofdzaak bij de berech
ting van militaire strafzaken toe te
passen, is in zoover afgeloopen dat den
m eister een voorstel in dien zin, be
lichaamd in wetsontwerpen, dezer dagen
is voorgelegd. Het ligt in de bedoeling
indien da regeering meenen zal op dezen
grondslag te kunnen voortbouwen, te
gelijk met deze regeling een ontwerp
van wet tot invoering van het Wet
boek van Militair Strafrecht en van de
vret op de krijgstucht, bij de Staten-
Generaal aanhangig te maken.
De minister deelt mede, dat sedert
de interpellatie van den heer De Ridder,
meerdere bijzondere instellingen hebben
gemeend haar medewerking aan een
goede uitvoering der kinderwetten niet
langer te moeten onthoudeD,
De reorganisatie der gerechten, be
last met da rechtspraak in ongevallen
zaken, en de herziening der procesorde,
voor deze geschillen voorgeschreven,
vormen sinds lang een voorwerp van
ernstige overweging. Spoedig hoopt de
regeering de uitkomsten van haar on
derzoek in een wetsontwerp neergelegd,
aan de Kamer te kunnen mededeelen.
Zooveel kan zij echter thans wel reedE
verklaren, dat de hoofdbeginselen der
rechterlijke inrichting, zoowel als de
procesorde der beroepswet, in de prac-
tijk proefhoudend zijn gebleken.
Den 2den Juli jl. ontving de minis
ter van de staatscommissie omtrent
landlooperij en bedelarij bericht, dat zij
haar rapport binnen niet te langen tijd
aan H. M. de Koningin hoopte te kun
nen aanbieden.
Naar aanleiding van de klachten over
het absoluut verbod van courantenlee-
tuur aan gevangenen, zal de minister
het denkbeeld overwegen, in hoeverre
een afzonderlijk blad voor gevangenen
mogelijk is en nut kan stichten.
Abonnements-Aclvcrtcntiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Staatsschuldboskjes.
Voor de vrees van eenige leden der
Eerste Kamer, dat de invoering der
Staatsschuldboekjes bij groote terugvraag
een ongunstigen invloed zal oefenen op
den koers van onze Staatsschuld, bestaat,
naar het gevoelen der regeering, geen
voldoende grond, gelet op de gedragslijn,
welke de rijkspostspaarbank zich voor
stelt in den regel te volgen in verband
met bij- en afschrijvingen op Staats
schuldboekjes. Voorts is er allerminst
reden om aan te nemen, dat de ver
houding tussehen vraag en aanbod on
gunstiger zal worden, wanneer vele
kleine kapitalen in Staatsschuld belegd
het vergiftigde bessensap gedronken,
doch is tengevolge van. een hevige aan
doening aan zijn hartkwaal gestorven.
Door een toeval werd een ander uit het
leven weggerukt. Valentine's onschul
dige hand heeft aau mevrouw Rechling
den vergiftigden drank gereiktmen
klaagt haar wegens moord en onmiddel
lijk is hij gereed met een plan om van
deze gelegenheid gebruik te maken tot
bevrediging van zijn waanzinnigen
hartstocht. Door overreding en bedrei
gingen tracht hij Valentine te bewegen
met hem te vluchten immers als zij
dat doet heeft bij haar in zijn macht. Zijn
berekening faalt. Zij toont hem haar
verachting en nu verandert zijn liefde
in haat. Als zij de zijne niet wil worden,
zal zij toch aan geen ander toebehooren.
Hij dreigt haar ten ondergang te zullen
brengen en brengt zijn bedreiging op
waarlijk duivelachtigs wijze ton uitvoer.
De flesch, die hij om geheel andere
redenen verborg, gebruikte hij uu als
middel om haar to betichten. Haar
onbekendheid met de wereld en haar
angst maken de oude dame tot zjjn
werktuig, zonder dat zjj er zelf iets van
vermoedt. Zijn verklaringen tijdens het
voorloopig onderzoek yormen een mees-
z-ijn. Het voordeel, dat aan iederen in
legger in de rijkspostspaarbank ten allen
tijde het bedrag van zijn spaarbank
boekje integraal wordt gegarandeerd,
zal onverkort blijven bestaan.
Tegenover het. genot van hoogere
rente zal voorden houder van een
Staatsschuldboekje eenig kapitaairisieo
staan, doch hierin ligt dan ook de reden
van bestaan van die boekjes. Juist
omdat hij te wiens name een Staats
schuldboekje staat, het risico, dat elke
geldbelegging medebrengt van de post
spaarbank overneemt, kan aan deze
instelling worden toegestaan op Staats
schuldboekjes inschrij vingen aan te ne
men, welker bedrag het rentegevend
maximum, dat een voorzichtig beleid
gebiedt voor gewone spaarbankinlagen
te stellen, verre te boven gaat.
Nog een ander bezwaar zou zich,
volgens sommigen, kunnen voordoen in
geval van fiaancieele crisis, bijv, oor
logsgevaar.
Voor de rijkspostspaarbank wórdt
evenwel, wordt onverhoopt in zulk een
geval, de kans op schade niet grooter
door de invoering van Staatsschuld-
boekjes, omdat het haar, mochten zeer
buitengewone omstandigheden zulks in
haar belang onvermijdelijk maken, zou
vrijstaan het geld, voor terugbetalingen
tegen afschrijving op Staatsschuldboek
jes benoodigd, te vinden door verkoop
van Nationale Schuld en betaling aan
den houder van het Staatsschuldboekje
van den bedongen prijs.
Het is der regeering niet duidelijk,
welk belang er zou bestaan bij de uit
gifte van 2y8 percents - naast 3 per-
cents Staatsschuldboekjes.
Meerder gebruik acht zij daarvan niet
waarschijnlijk, waartegen het niet denk
beeldige gevaar van misverstand staat.
Door de invoering der Staatsschuld
boekjes wordt voor de gemeente-ont
vangers de gelegenheid geopend, hun
kasgeld tot een hooger bedrag dan f 1200
bij de rijkspostspaarbank te storten. De
kansen op nadeel doch ook op voor
deel door koersverschil deelen de
gemeentebesturen met andere inleggers.
Nieuwe tijdregeliag.
Het „Utr. Dag bi." levert nog eens
een pleidooi voor den Midden-Europee-
schen tijd. Plet haait aan wat onlangs
de „Zutph. Ct." schreef
„Wij gelooven, dat de tijd, toen het
leven zich naar da zon regelde, ver
achter ons ligt en nooit weer terugkeert.
Daarvoor houdt het leven te weinig
contact met de zonnestanden, niet alleen
in de steden, maar ook op het land. Het
ia voor ons geen middag wanneer de
zon het Zuiden heeft bereikt, wanneer
de schaduwen het kortst zijn, of de
pupil in het oog van de bat spleetvormig
is geworden maar wanneer de klok of
het horloge 12 aanwijzen. En indiener
een wet was, die morgen aan den dag
bewerken kon, dat alle klokken en
horloges om 1 uur op 12 gezet zouden
terstuk van listige verdachtmakingen
onder den schijn van de beklaagde te
willen ontlasten, en welk een boosaardig
weefsel van leugens en waarheid bij
hier heden ten beste heeft gegeven, ligt
nog verseh in het geheugen van alle
aanwezigen. En toch heeft hij zich
in zijn eigen strikken gevangen. Ik
beschuldig Adolf Bauerlich, een flesch
met vergiftigd bessensap ten huize van
den heer Zier te hebben gebracht met
het doel dien heer daarmee te dooden
ik baschuidig hem van meineed, daar
hij met voorbedachten rade hier onder
eede valsche getuigenis tegen Valentine
Zier heeft afgelegd 1"
Lageman had met het vuur der
overtuiging gesproken hij had de rollen
omgekeerd de verdediger was aankla
ger gewordeD. De indruk van zijn rede
was zoo overweldigend, algemeen werd
de waarheid zijner woorden zoo zeer
gevoeld, dat allen werden meegesleept
en niemand er aan dacht hem in de rede
te vallen, ofschoon hij de hem toeko
mende vrijheid als verdediger verre te
buiten was gegaan.
Toenhij ophield met spreken, heeraeh-
te diepe stilte en ontsteltenishet viel
moeilijk om op stasraden voet het geding
worden, zou, ondanks den daarmee
strijdigen zonnestand, het leven zieh
daarnaar regelen."
Voor tijdseenheid met Engeland, be
toogt het blad, spreekt geenerlei prao-
tisoh belang. Wel spreekt er belang
voor eenheid van tijd in het verkeer met
het Europeesche continent.
Generaal-majoor Van Löben Seis, die
bij zijne bevordering tot zijn tegenwoor-
digen rang, ter beschikking werd ge
steld van den minister van oorlog zal
na zijn herkiezing tot lid van de Eerste
Kamer der Staten Generaal, eerstdaags
weder op non-activiteit worden gesteld.
3e beker van Masimiliaan.
Men schrijft aan „L. en V,"
In verband met het opduiken van
verkoopsb8richten omtrent den beker
van Veere is het misschien niet onbe
langrijk een kort referaat te geven van
wat wijlen mr. J. E. Mande over die
zaak schreef in de „Nederlandsehe Spec
tator" van 22 Maart 1884, no, 12.
Hij wraakt het in het „opperbestuur,
dat zijn besehermende vleugelen over
dit Nederlandseh palladium heelt uit
gebreid", dat het den verkoop tegen
hield, uit overweging, dat „algemeen
belang" dien niet wettigde.
Hij vindt „algemeen belang" een groot
woord voor verschillende uitleggingen
vatbaar, en vraagt „of eischt soms ook
het algemeen belang dat de beker te
Veere bewaard wordt P"
Indien de beker werkelijk zulk een
groote waarde heeft, waarom wordt hij
dan niet voor rekening van het Rijk
aangekocht Op zijn verwijderde stand
plaats doet hij geen nut. Bovendien
iigt het, buiten de bemoeienis der regee-
geering zich partij te stellen tussehen
kooper en verkooper in een zaak van
vrijwaring, Bureaucratische willekeur
ia in 'tepel. „Historische waarde", voor
komende in de Koninklijke besluiten
van 24 Juni 1881 en 7 Januari 1884
is een rekbare uitlrukking, doch bewijst
niets.
Iedar antiquarisch voorwerp heeft,
tot op zekere hoogte, historische waarde,
doch met den beker van Veere liggen
de daarop voorgestelde gebeurtenissen
buiten de Nederlandsehe geschiedenis.
Ook wat de kunstwaarde betreft zijn
er dergelijke zeldzame en fraaie exem
plaren genoeg in onze Musea om over
den verkoop van een beker, zelfs naar
het buitenland, niet te treuren. „Onze
voorouders, dia als vlijtige poculatoreu
bekend stonden, hebben wel zorg ge
dragen, dat de zichtbare teekenen hunner
wakkerheid en bedrijvigheid op het
slagveld van Bacchus voor het nage
slacht niet zouden verloren gaan".
Deze tirade geheel voor rekening van
den schrijver latende moeten we tooh
vragen zou de beker niet meer nut
voor de kunsthistorie opleveren indien
hij in het Rijksmuseum te zien viel P
op de gewone manier voort te zetten
doch daar kwamen juist de beide des
kundigen, die de flesschen onderzocht
hadden. Zij verklaarden op hun eed en
toonden ook duidelijk aan, dat de flesoh
met vergiftigd bessensap opengemaakt
en daarna met kunstvaardige hand
precies dichtgemaakt was, zooals ze uit
de fabriek afgeleverd werd. Een weinig
lood van de capsule, dat aan de hals
der flesoh was blijven zitten en de
vergelijking met een andere flesoh uit
dezelfde fabriek, deden hun geoefend
oog dit feit ontdekken het viel nu ook
den rechters gemakkelijk dit op te
merken.
Aller oogen werden nu op Bauerlich
gevestigd, die alle moeite deed om een
flinke houding te bewaren. Doch, te
vergeefs. De man, die altijd zijn gladde
tong zoo goed tot zjjn dienst had, kon
nu slechts eenige afgebroken woorden
uitbrengenzij a gelaat was vaalbleek
geworden en krampachtig vertrokken
op zijn voorhoofd parelden groote
zweetdroppels.
(Wordt vervolgd.)
