REN.
s.
NS,
ia Bevers.
ran!'
,A GD
a-Meisje.
li g en
1806.
Vrijdag*
5 October.
Blnnenlandsehe kricMgii
FEUILLETON.
lens.
'EDEN
'm.
NS.
|ns.
Kleine Markt.
onzen geachten
kt de collectie
3fd tot een
hevelend,
'W, om in het
porden opgeleid,
onder lett. K, S.,
lourant."
[ING, Badhuis-
HARIQT, Ban-
Noo 234
44e Jaargang.
VLISSINSCHE C0URA1T
Prijs per drie maande» /usa 'Smoo pa posé 1.50,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
a
ADVERTEMTIËNvan 1-4 regels ƒ0.40, Voor eiken rege:
meer ÏO cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote lettere
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleph don li timmer 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Se Staatscommissie van Enquête
omtrent het tramwegpersoneel.
Een wetsontwerp heeft de Kamer
bereikt, dat de strekking heeft om aan
de Staatscommissie van Enquête omtrent
bet tramwegpersoneel de bijzondere
enquête-bevoegdheid (bedoeld bij de wet
ran 5 Augustus 1850) te verleenen.
Tot nu toe heeft deze commissie,
alvorens over te gaan tot het hooren
van getuigen, gegevens aangaande het
onderwerp der enquête verzameld. De
minister van waterstaat deelt echter
in de Memorie van Toelichting mede,
dat deze voorbereidende werkzaamheden
omstreeks 1 Mei 1907 zullen zijn af-
geloopen, zoodat dan de mondelinge
verboeren kunnnen beginnen. Daarom
beeft de minister nu voorgesteld de
toekenning der enquête-bevoegdheid
aan de commissie te verleenen tot en
met 31 December van dat jaar.
Voorts deelt de minister in de toe
lichting nog' enkele bijzonderheden mede
omtrent het arbeidsveld der commissie.
Van deze enquête zijn uitgesloten de
dienatvoorwaarden van het personeel
der eigenlijke locaalspoorwegen, omdat
alle locaalspoorwegen, waarover vervoer
plaats heeft met een snelheid van meer
dan 35 K.M. per uur, door de groote
spoorwegmaatschappijen worden geëx
ploiteerd en het personeel dus valt
onder de reglementen voor het spoor-
De vereenvoudigde locaalspoorwegen,
waarop geen vervoer plaats heeft met
grooter Bnelheid dan van 35 K.M, per
uur, en het meerendeel der spoorwegen,
waarop met geen grootere snelheid dan
van 20 K.M. per uur vervoerd wordt,
zijn daarentegen in handen van andere
ondernemers. De dienstvoorwaarden van
bet personeel van deze spoorwegen zul
len dus thans in hoofdzaak voorwerp
van onderzoek zijn.
Overigens is het arbeidsveld der
Commissie eenigszins uitgebreid door
dien ook tramwegen, waarop andere
dan mechanische beweegkracht wordt
aangewend in deze enquête worden
betrokken.
Hiermede worden dus bedoeld de
paardentramwegen. Maar hiervan zijn
weder uitgesloten de tramwegen, welke
slechts dienen tot vervoer van personen
binnen één gemeente. Het gemeentelijk
toezicht op de openbare middelen van
vervoer (art. 179 k der Gemeentewet)
werd voor deze groep van vervoermid
delen voldoende geacht. Evenzoo is
door art. 4 van de wet van 9 Juli 1900
de groep der communale met mecha
nische beweegkracht geëxploiteerde
spoorwegen voor personenvervoer aan
bet rijkstoezicht op de spoorwegdiensten
onttrokken. Het zuiver locale karakter
van zoodanige openbare middelen van
vervoer was en ia voldoend motief om
EERSTE HOOFDSTUK.
O, welk een onbeschaamdheid 1 Niet
dat zij met haar kunsten mijn
Boon heeft weten te verblinden
Baar zij js ook nog een ellendige
dievegge 1 Het is erger dan ik van
Mar dacht
Ofschoon niemand bij haar was, sprak
nevrouw Rechling deze woorden hardop
"it. Mevrouw Rechling was een krachtige
groote vrouw, met goed onderhouden
hekken, ofschoon zij zeker weinig
Binder dan vijftig zomers telde. Haar
breed gelaat, dat een beperkt verstand
en dwazen hoogmoed verried, was door
verwondering en toorn nog rooder dan
gewoonlijk. Zij stond in een fraai
gemeubeld vertrek voor een met snijwerk
kast,. Reeds voor de derde
de controle op dat bedrijf geheel voor
rekening der gemeenten te laten.
2iektevsrzekeriag.
De „Residentiebode" bespreekt de
nieuwe ziekteverzekeringswet van mi
nister Yeegens. Het blad vindt veel te
zeggen voor de wijziging in het oor
spronkelijk ontwerp, waardoor ook vrou
welijke dienstboden tegen ziekte ver
zekerd worden, wijl in zeer veel gevallen
de verhouding van de dienstboden tot
het gezin waarin zij werkzaam is, van
dien aard is, dat haar bij een ziekte
van eenigszins ernstigen aard de dienst
zal worden opgezegd met inachtneming
van den opzeggingstermijn, en ook om
dat zij vooralsnog buiten de Ongeval
lenwet gesloten is. De overige wijzigin
gen, zooals betreffende de zekerheids-
stelling der bijzondere en onderneming»
ziekenkassen, de verlaging der dagpre
mie voor de verzekerden, de verhooging
der vergoeding door het rijk te ver
strekken voor de administratiekosten
der officieele districts-ziekenkassen, had
den er best eer kunnen zijs.
We willen hier intusschen niet voor
bijzien, zegt de „Res.bode", dat de mi
nister in het ontwerp tot administra
tieve herziening der Ongevallenwet,
evenzeer door het vorig kabinet bij de
afdeeling „Arbeid" achtergelaten, ook
wijzigingen aanbracht, welke ons meer
ingrijpend voorkomen dan de boven
geschetste. Wij bedoelen daarmede niet
zoozeer de verkorting van den tijd
van 13 weken op 9 gedurende welken
de ziekteverzekering het werk der on
gevallenverzekering overneemt, dan wel
de wijze waarop de heer Yeegens voor
stelt, dat ook wie niet in de ziektever
zekering vallen met name o. a. de
losse werklieden toch gedurende de
eerste 9 weken, dat zij Tijden aan de
gevolgen van een bedrijfsongeval, door
de districtsziekenkas instede van door
de rijksverzekeringsbank zullen worden
geholpen. Deze regeling in bijzonder
heden te bespreken ligt niet in ons huidig
bestek, maar toegegeven worde, dat zij
nieuw is en overleg eischte, zoodat,
indien op haar het wachten was, de
trage gang der ziekteverzekering beter
te verklaren valt.
De „Res.bode" maakt zich dan be
zorgd over de werking der disfcricts-
kassen, welke niet alleen openstaan voor
iederen verzekeringsplichtige, die „geen
bijzondere of ondernemingeziekenkas
vindt, waarbij hij zich kan en wil ver
zekeren", maar ook „rechten en ver
plichtingen" moeten overnemen van een
ziekenkas, die failleert of om andere
reden de koninklijke erkenning verliest.
Omtrent dezen loop van zaken vindt
het blad zelfs geen „ruwe schatting".
Semeenschappslijk Bezit.
Dr. Fred, van Beden schrijft in de
„Pionier", orgaan der vereeniging „Ge
meenschappelijk Grondbezit"
maal doorzocht zij alle laden.
„Weg 1 Het parelsnoer en het étui
allebei verdwenen I Niemand anders
kan het weggenomen hebben dan Valen
tine zij heeft mijn sleutels gehad
niemand anders kreeg die ooit in handen;
ik heb te veel vertrouwen in haar
gesteld. Zij zal gedacht hebben, dat ik
't niet dadelijk zou bemerken, omdat ik
't ding eigenlijk in het geheel niet
draag. Nu zal mijn arme, domme jongen
toch inzien, dat zijn moeder gelijk heeft.
Jammer, dat hij niet hier is, dan wist.
hij meteen, wat er gebeurd is. Doch het
is misschien beter zoo Ik rijd dadelijk
er heen, als zij het gestoleae niet goed
schiks wil teruggeven, zend ik onmid
dellijk bericht aan de politie."
Zij liep naar de deur en drukte op
een knop van de electrische schel. Een
oogenblik daarna verscheen het kamer
meisje.
„Zeg Hendrik, dat hij dadelijk een
rijtuig haalt, maar eerste klasse, en kom
dan om mij te heipen kleeden. Nu,
wat sta je mij aan te gapen klonk
het ongeduldig, daar het dienstmeisje
draalde en haar verbaasd aankeek.
„Wil mevrouw nog zóó kort voor het
ontbijt uit rijden vroeg het meisje.
Ronduit moet ik verklaren, dat wat
ik tot nu toe van gemeenschappelijk
bezit heb gezien, altijd uitliep op ver-
waarlooziag.
Dit is een feit, sen ervaring, welke
men even onomwonden moet conetateeren
en uitspreken, als elke wetenschappelijke
ervaring. Het is ons niet te doen om een
of andere theorie te bewijzen, het is ons
te doen om de waarheid.
De waarheid nu is, dat het in onze
proefnemingen met gemeenschappelijk
bezit meestal uitliep op verwaarloozing
van dat bezit. Ja, men kan wel zeggen
dat wij het gemeenschappelijk bezit
alleen maar in zeer kleine groepjes,
en bij uitzondering werkelijk hebben
zien bestaan.
Waar het op groote schaal werd
beproefd, volgde verwaarloozing en ver
lies. Daar waar werkelijk bloei ontstond,
daar was het bezit ook niet werkelijk
gemeenschappelijk.
Er zijn in gemeenschappelijk grond
bezit een aantal kleine groepjes, die
zich zoo ongeveer bedruipen, deze heb
ben nog geen feitelijk bezit. Er zijn
een paar lichamen, die zich aanzienlijk
uitbreiden, en daar ia het bezit niet
inderdaad gemeenschappelijk
En moet ik er dit aog bijvoegen, dat
in zoover dat bezit practisch gemeen
schappelijk is, het ook inderdaad ver
waarloosd wordt.
Walden staat op naam van één per
soon, maar in de practijk doet men
alsof het gemeenschappelijk bezit is.
Eu het gevolg is dat Walden jaren lang
feitelijk verwaarloosd ie. Ik ben het
best in de gelegenheid geweest het waar
te nemen. Zoolang ik weet, tot dit
oogenblik toe, is Wa'dcn verwaarloosd,
omdat het ais gemeenschapsgoed is
beschouwd. De industrieels bloei is toe
te schrijven aan het feit dat iemand
altijd de macht behield Blechte krach
ten te verwijderen en goede op te nemen.
Men zal dit een treurige ervaring
noemen. Dat is het ook. Het bewijst,
dat de allermeeste menschen, al noemen
ze zich nog met zulke mooie namen,
onvoldoende plichtsbesef, energie, ac
tiviteit, verantwoordelijkheidsgevoel,
ordelievendheid en gemeenschapszin
hebben, om uit eigen beweging goed
voor gemeenschappelijk eigendom te
zorgen.
Dit is de duidelijkste leer, die acht
jaren lang probeeren heeft opgeleverd.
In korte woorden is de uitkomst van
de ervaring dezeGemeenschappelijk
bezit is alleen houdbaar en zal alleen
dan niet tot verwaarloozing en achter
uitgang leiden, wanneer bet geplaatst
is onder sireng, verantwoordelijk, per
soonlijk beheer van oen degelijk, ener
giek, actief beheerder.
Het spijt mij bijzonder van al do
mooie theorieën, die natuurlijk zich
hevig zullen verzotten togen deze ge
volgtrekking. Maar in de wetenschap
leeren we de waarheid en de feiten
altijd meer liefhebben dan de mooiste
theorie.
Ik ben begonnen aan te nemen, dat
het anders kon, dat het persoonlijk
initiatief onder vrije werkers wel vol
doende zou zijn. Niemand kan mij er
van terughouden openlyk te verklaren
welke waarheid ik onomstootelijk heb
gevonden in de practijk.
Over 't algemeen is van persoonlijk
initiatief zeer weinig te wachten. Alles
hangt af van enkele personen, die de
stuwkracht geven. Om een groote zaak,
zooals onze moderne tijd ze onverbid
delijk eischt, tot stand ta brengen en
in stand te houden, is het noodig aan
enkele daartoe bekwame menschen de
volle bevoegdheid te geven alles naar
hua persoonlijk inzicht te regelen. Na
tuurlijk zooveel mogelijk rekening hou
dend met de individueele vrijheid en
het initiatief.
Hulds aan Bs Euyter.
De vereeniging „Neptunus" te Oude-
schild heeft besloten, in Maart den
gedenkdag van de geboorte van admiraal
De Ruyter feestelijk te vieren. Deze
feestviering zal plaats hebben in „De
Zeven Provinciën", aldus genaamd naar
het schip van den groöten vlootvoogd
en gebouwd op de plaats waar voor
eenige jaren de herberg „De Zeven Pro
vinciën" werd gesloopt. In die oude
herberg wist men nog het vertrek aan
te wijzen bekend onder den naam „De
Ruyters kamer", waar de zeeheld meer
malen logeerde als de vloot ter reede
van Texel geankerd lag. (Hbl.)
-tl:'. "V a
„Wat gaat jou dat aan Doe watje
bevolen wordt. Mag ik niet ontbijten,
als het mij gelieft antwoordde me
vrouw Rechling op bevelenden toon en
wees daarbij naar de deur.
Het meisje ging heen. Zorgvuldig
sloot toen mevrouw Rechling de kast,
waarin zij haar sieraden en haar gereed
geld bewaarde en ging naar haar slaap
kamer, teneinde zich te kleeden om uit
te gaan. Zij was namelijk nog in haar
morgenjapon, ofschoon haar geelblond
haar, gedeeltelijk gegroeid en gedeeltelijk
gekocht, door een bekwamen haarkun-
stenaar alreeds naar de nieuwste mode
gefriseerd was.
Het meisje was intusschen terugge
komen. Mevrouw stak haar de groote
plompe voeten toe om haar laarzen te
laten vastknoopen, Vervolgens maakte
zij met de hulp van het dienstmeisje
vorder haar kleeding in orde. Het
ontbrak hierbij niet aan verwijten over
langzaamheid en onhandigheidmaar
eindelijk had mevrouw baar zijden japon
en fluweelen mantel asn, ze had haar
hoed op, de sluier bedekte haar gelaat
daar ging zij de trap af. Geen wonder,
dat Minna in de keuken ging om aan
de keukenmeid haar nood te klagen.
Ben keogs onderscheiding.
De benoeming van jhr. S. M. S. de
Ranitz, grootmeester van Hr. M. Huis,
tot Grootkruis in de Huisorde vau
Oranje heeft de bsteekenis van een
bijzonder bewijs van waardeering voor
den man, die 1 October jl, gedurende
25 achtereenvolgende jaren aan het
Koninklijk Huis zijn diensten heeft
bewezen.
Op dien datum trad jhr. de Ranitz
in 1881 op als particulier secretaris
van Koning Willem III, in welke functie
hij later bij de Koningin-Moeder over
ging'
Bilderdijk-herdsaking.
Door den voorzitter der tentoon-
stellings-commissie, den heer J. F. M.
Sterek, werd gisteren, in antwoord op
het door de tentoonstellingscommissie
aan II. M. de Koningin gezonden tele
gram, het volgende telegram ontvangen
„De gevoelens op prijs stellende, uit
gedrukt in uw telegram, gevoel ik mij
gedrongen mijne bijzoadere ingenomen
heid uit te spreken met de hulde door
de tentoonstelling aan dezen groofen
Nederlander gebracht."
HsrcUakiog Lsidon's ontzet.
Gisteren is op de gebruikelijke wijze
„Wel, wel, wat is mevrouw vandaag
weer uit haar humeur, Louise 1 Ik kon
haar niets naar den zin doen I Zij brandde
van ongeduld I"
„Eerst bestelt zij coteletten voor het
ontbijt, en nu ze in de pan liggen, gaat
ze uit rijden", mopperde de keukenmeid
en gaf de bedoelde pan een krachtigen
ruk. „Heeft zij niet gezegd, hoe lang
ze weg blijft P"
„Neen, maar ze had groeten haast
ik zou wel eens willen weten waar ze
heen gaat,"
„Misschien gaat ze een nieuwe gezel
schapsjuffer zoeken zoo'n voorname
dame kan niet zonder zoo iemand zijn",
zei de keukenmeid lachend.
„Laat ze dan metoen maar uitzien
naar een ander kamermeisje", zei Minna.
„Ik heb genoeg van dat baantje,"
„Je denkt zeker, dat zij ook niet
weer 'n gezelschapsjuffer vindt, die
tegelijk kamermeisje is, zooals juffrouw
Valentine", lachte Louise.
„Zooals juffrouw Valentine, krijgt ze
er nooit weer een", verzekerde Minna
met warmte. s Altijd zacht en vriendelijk,
nooit te lui om de handen uit te steken
en zoo goed an beleefd jegens ons."
„Ja, en wij wisten toch wel, dat zij
Leiden's ontzet herdaoht's morgens
koraalgezang, daarna uitdeeling van
brood en haring en van pijpen en tabak
aan behoeftige vrouwen en mannen en
de verdere bakende programmanummers.
Het hoofdnummer van het program van
gisteren was „een groote watertocht",
een voorstelling gevende van den tocht
der Zeeuwen naar de uitgehongerde
veste op 3 October 1574, waar zij brood
en haring naar de uitgeputte belegeraars
brachten. In de Vliet werd de stoet
samengesteld.
Een motorjacht, waarin het bestuur
der 3 October Vereeniging, voer voorop.
Daarop volgde een sleepboot met da
leden der sub-commissie en de muziek
der d.d. schutterij. Hier achteraan kwam
de vloot. Eerst het vaartuig van den
opperbevelhebber Louis da Boisot heer
de Ruart, admiraal van Vlissingen.
Het tweede vaartuig, tot welks be
manning, zooals ook voor de volgende,
verschillende vereenigingen hebben me
degewerkt, was dat van Adriaen Wil-
iemsz, admiraal van Zierikzee, mede
bevelhebber der vloot. Er volgden achter
deze schepen nog een viertal, eveneens
bemand niet Zeeuwen uit dien tijd.
Hierop volgde weer een vaartuig met
het muziekkorps van het 4de regiment
infanterie, waarachter een dertigtal
stedelijke vereenigingen met hare ba
nieren, waarin men de Leidenaars uit
den tijd van het beleg kon herkennen,
maar nu in bigde stemming, omdat
„Leiden is ontzet",
De optocht ging van Staalwijk langs
Vliet en Rapenburg. Bij het standbeeld
van Van der Werff hechtte het bestuur
een krans aan het standbeeld van dien
held en liet den geheelen stoet voorbij
trekken. Deze pleehtighsid te lande
werd opgeluisterd door de muziek van
het 3e regiment huzaren.
Onder het tairijke publiek, dat zich
langs de wallen bewoog, heerschte groote
geestdrift. Overigens vermeldde het
programma nog opstijging van een lucht
ballon, muziekuitvoeringen op verschil
lende plaatsen, kermisvermakelijkheden,
vuurwerk enz. Het feest slaagde vol
komen.
Sea katholieke universiteit.
Naar de „Geld." verneemt, worden
op last van de Nederlandscha bisschop
pen in alle parochiën des lands eomité's
opgericht, ten doel hebbende het bijeen
brengen van gelden, benoodigd voor de
stichting der katholieke universiteit.
Tot lid van. de Prav. Staten van
Zuid-Holland in het district Gorinchem
is gekozen de hear jhr. mr. de Gijselaar
(ckr. bist.) met 2516 stemman. Da heer
B. Mijnlieff (lib.) verkreeg er 2344.
Naar wij vernemen heeft gisteren,
op uitnoodiging van den minister van
landbouw, handel en nijverheid een
bespreking plaats gehad met den heer
niet van onze soort was, al diende zij
even goed al wij. Zij bezat de echte
voornaamheid, niet die nagemaakte,
zooals andere menschen", antwoordde de
keukenmeid en met de beweging van
haar hand gaf zij duidelijk te "kennen
wie die „andere menschen" waren.
Valentineis de dochter van een officier."
„Nu, onze jonge mijnheer is ook
luitenant van de reserve", merkte
Minna op.
„Ah, zoo!" viel Louise in, de armen
in de zijden zettende, zonder acht te
geven cp de ooteletten, die gevaar liepen
te verbranden. „Hadden ze niet prachtig
bij mekaar gepast? Mevrouw had ver
heugd moeten wezen, dat ze zoo'n beste,
mooie schoondochter van goede afkomst
kon krijgen en niet zooveel geweld
moeten maken, dat het arme kind hals
over kop haar boeltje bijeenpakte en
heenging.
„Zij wil een schoondochter, die geld
heeft", hernam Minna; maar nu werd
de keukenmeid vuurrood van kwaadheid
en riep: „Geid 1 Geld 1 Waarom moet
zij nog meer geld hebben
(Wordt vervolgd.)
