1606.
Zaterdag
i Augustus.
No. 181.
44a Jaargang,
Birmenlaiidsche berichten.
FEUILLETON.
Land- en Tuinbouw,
VLINNIVli.SCIIK OHHIST
Prijs pet drie maanden 1.3ft Mmw f3i n*M I
150.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
Él
ADVEKTENTTËNvan 1—4 regels ƒ0.40, Voor eiken rege;
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelMe
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en elielié's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Koningin Emma gehuldigd.
Op het groote banket, gisterenavond
to Londen door de Royal Horticultural
Society in haar Grand Hall aan de bui-
tenlandsche gedelegeerden der inter
nationale conferentie over hybridisation
en cross-breeding aangeboden, stelde
onze landgenoot, de heer C. L. W.
Noordyn, ontvaDger van de rijksbelastin
gen te Groningen, een dronk op Hare
Majesteit onze Koningin-Moeder in, met
de volgende woorden
Wanneer men zoo aangezeten is met
menschen van allerlei nationaliteiten, dan
verwijlen wij onwillekeurig in gedachten
bij ons eigen land. Zoo brengt mij dit
in herinnering, dat het heden voor
Nederland een feestdag is, wegens de
verjaring van de Koningin-Moeder.
Ieder Nederlander spreekt met de
vrootste sympathie van Koningin Emma,
die zich aller harten veroverd heeft
door alles wat zij deed voor onze lieve
Koningin Wilhelmma en omdat zij
steeds belangstelling blijft betoonen in
alles wat van nationaal belang is.
Dames en heeren, ik stel u voor, een
dronk te wijden aan Hare Majesteit de
Koningin-Moeder der Nederlanden.
Naar wij vernemen, zal de staats
commissie voor de gemeente-financiën
begin September in vergadering bijeen
komen en dan geruimen tijd zitting
houden. Het verzamelen en ordenen
van alle gegevens betreffende den toe
stand der gemeente-financiën is namelijk
geheel afgeloopen. Zooals men weet,
heeft de commissie zich in haar eerste
fase uitsluitend hiermede bezig gehou
den.
Thans gaat de staatscommissie die
gegevens bespreken om te komen tot
haar conclusiën en voorstellen i. c. aan
de regeering. Ten einde de debatten
langs 6en vaste lijn te leiden in gemelde
vergaderingen, heeft, de voorzitter der
commissie, mr. F. S. van Nierop, voor
de leden een vragenlijst opgesteld met
156 vragen, die als grondslag bij de
J:3 dienen zal. („Tel.")
Woningwet.
De minister van binnenlandsehe zaken
heeft van de Gedeputeerde Staten der
onderscheiden provincies advies gevraagd
omtrent een in zijn handen gesteld adres,
door de Ned. Yereeniging voor gemeente
belangen aan de Koningin ingediend,
waarbij wordt verzocht wijziging van
2 der Woningwet, betreffende de
aangiften van het getal bewoners door
de verhuurders van woningen, op grond
dat de bepalingen dezer in de practijk
niet voldoende zouden zijn gebleken.
In het adres wordt de volgende wijzi
ging van 2 als wensehel jk aangegeven
lo. De verplichting tot het doen van
aangifte strekke zich niet verder uit dan
tot die ge;; eente, waar voorschriften zijn
vastgesteld omtrent het getal bewoners,
in verband met de recente der betrek
king. 2o. Het zij verplicht, in gemeenten
waar zoodanige voorschriften bestaan,
aan de buitenzijde van elke woning, die
slechts door een beperkt getal personen
worden betrokken, duidelijk aan te
het getal der volgens de veror
dening toe te laten bewoners. 3o. Aan
de eigenaars of aan de huurders der
onder de toepassing van voorgaande
bepalingen vallende woningen worde
voorgeschreven, zoowel bij het betrekken
der woning, als bij voorvallende mutatiën
in het gezin, aangifte te doen van het
getal bewoners.
Men schrijft aan de „Asser Ct"., dat
de vier hoofdmannen der anti-revolu
tionaire partij, nl. de heeren dr. A.
Kuyper, oud minister, jhr. mr. A. F.
de Savornin Lobman, lid der Tweede
Kamer, baron mr. JE. Mackay, oud
president der Tweede Kamer, en J. E.
N. baron Schimmelpenninek van der
Oije, voorzitter der Eerste Kamer, bijna
gelijken ouderdom hebben. Alle vier
staatslieden loopen naar de 70 jaren,
terwijl drie hunner op „een 29sten"
jarig zijn. Op 12 Augustus a.s. viert
baron Schimmelpenninek van der Opa
zijn 70sten verjaardag op 29 Mei 1907
de heer jhr. mr. A. F. de Savornin
Lohman op 29 October 1907 dr. A.
Kuyper, terwijl op 29 November 1907
baron Mackay zijn 70sten verjaardag
hoopt te bereiken.
Men schrijft aan het „Hbl."
„Naar aanleiding van de groote
inkrimping van het blijvend gedeelte,
met de lichting van dit jaar voor 't
eerst in practijk gebracht, worden voor
schriften verwacht hoe te handelen met
betrekking tot het verrichten van den
garnizoensdienst. Een feit is het, dat
deze, gelijk tot nu toe plaats hebbende,
niet kan voortgaan en vele kazernes
zullen mosten worden gesloten."
Nederlandsch Qndarwijzers-Ganootschap,
Aan het algemeen jaarverslag over
1905, uitgebracht door den lsten secre
taris, is het volgende ontleend
Het aantal leden zoowel als het aan
tal afdeelingen is vermeerderd, het aan
tal gevallen, waarin men de hulp van
het genootschap inriep, was grooter, dar.
in eenig ander jaar door de afdeelin
gen en door het hoofdbestuur is veel
verricht in het belang vaa het onder
wijs en de onderwijzers en misschien is
nog wel de beste maat voor den bloei
onzer organisatie de poging van den
„Bond van N. O." om haar afbreuk te
doen.
Over dit laatste punt zal ik verder
zwijgen, maar andere punten wil ik
wat nader toelichten.
Verblijdend is vooral het verschijnsel,
19.)
Wel had hij in zijn huwelijk, .waarin
oeide partijen hare kleine en groote
zwakheden dagelijks verraden, oogen-
blikken waarin hij berouw had, maar
zoodra hij in hare groote, betooverde
oogen keek, was hij weer haar slaaf,
hoezeer hij zich ook van deze slavernij
wilde vrijmaken.
Eén ding vond hij echter onverdra-
BB'jjk. Mooht Laura eigenlijk wel wat
ri te veel geld gebruiken, dit vergaf
"S haar nog altijd, want hij zelf had
naar gezegd dat zjne middelen toereikend
warenmaar hij was een ongeneeslijke
egoïsthij had door zijn huweljk een
monopolie verworven, hij alleen geloofde
het recht te hebben hare voortreffeljk-
heden te bewonderen.
Ware zj door anderen niet eveneens
mooi en beminnenswaardig genoemd,
d&n zou hij dat als gebrek aan smaak
beschouwd hebbenmaar dat zj zich,
ook gisteren weer, veroorloofde op
anderen de macht van hare schoonheid
te beproeven, dat kon h j niet verdragen.
En bj alle zjne ontevredenheid kwam
nog, dat de anderen waren, die haar
reeds vroeger vereerd hadden, toan hj
haar nog niet kende, en dat die heeren
zich bj hem indrongen, in zjn eigen
huis, zoodat hj hen niet kon afweren
zonder de grootste onbeleefdheid te
begaan, zonder den schjn op zich te
laden, dat hj een jaloersch echtgenoot
was, daarmee zou hj ook Laura eeu
beleedigend wantrouwen toonen.
Ongelukkig moesten het juist officiereu
zjn, die zich indrongen. Laura had
tegenover hen evenals bj het begin, de
grootste terughouding getoond sedert
hj van de reis terug was, ging er
echter bjna geen dag om, waarop de
vrienden, van wie men er velen in de
badplaatsen ontmoet had, niet hunne
bezoeken gebracht of huane kaartjes
afgegeven hadden. En Laura had ook
den toegang vrjer gemaaktzj ontving
bezoeken, terwjl hj ia de fabriek was,
de kring, waarin zj omgingen werd
grootar. Hj werd gedwongen op grooten
voet te leven en de vele bezoekers gast-
Telepliooiinnnnaer IQ.
dat het aantal gewone of afdeelinga-
leden zoo snel toeneemtsedert 1901
met 18 pet.
Wel is nog steeds het aantal alge-
meene leden groot, maar door het be
sluit van de algemeene vergadering in
het afgeloopen jaar gehouden, waarbj
werd bepaald, dat na 31 December 1905
in het ressort eener afdeeling geen
nieuwe algemeene leden zullen worden
toegelaten dan meff'toestemming van
het hoofdbestuur, zal d&t aantal lang
zamerhand verminderen. Bovendien
trachtten veel afdeelingsbeeturen de al
gemeene leden in haar ressort te bewe
gen zich bj de afdeeling aan te sluiten
en niet zonder succes.
Een belangrjke daling van het pet.
algemeene leden in het jaar 1905 vond
over het geheels land plaats mat uit
zondering vaa Overjsel waar een etj-
ging valt waar te nemen.
Opgericht werden de afdeelingen Heer
Hugowaard, Noordwjk, Goudriaan e.o.,
"Walcheren II, Joure e. o., Anna Pau-
lowna, Hardinxveld, Sittard en Ooster-
hesselen waardoor het aantal afdeelin
gen steeg tot 227.
Het hoofdbestuur was in het begin
van dit jaar nog in volle actie tegen
de Onderwjasovelle. Op tal van plaat
sen traden zjo leden op ter bestr jding
van een ontwerp-wet, dat naar het
meende de algemeene volksontwikkeling
belangrjk zou schaden en een ramp
zou worden voor de openbare school.
Het nam een belaDgrjk aandeel in
de voorbereiding van de groote protest
meeting, gehouden te 's-Gravenhage op
Zondag 7 Mei, waar naast den heer
Van Gilee, da toenmalige voorzitter, de
heer Bigot als spreker optrad.
In het belang van dn onderwjzers
trachtte het hoofdbestuur de gemeente
besturen te bewegen de 5 pet. van het
salaris, die in 1906 betaald zal mosten
worden voor bet Rjksfonds voor wedu
wen en weezen, voor hun rekening te
nemen en op de gunstige voorwaarden
in de wet genoemd aan scholen van
25 tot 40 leerlingen een tweede leer
kracht benoemd te krjgen.
Intusschen yierde het genootschap
op luisterrjke w jzs zjn 60 jarig be
staan te Amsterdam.
Het jaar 1905 bracht ons de opne
ming in het rjks weduwen- en weezen-
pensioenfonds voor burgerijke ambte
naren, waar de gemengde pensioen-com
missie kon worden ontbonden. Deze
commissie heeft aan de onderwjzera
uitstekende diensten bewezen.
Voor het ondersteuningsfonds was
deze gebeurtenis het begin van een ge
heel nieuw tjdperk, waarin de oude
banen zullen moeten worden verlaten
en langs anderen weg hulp aan arme
collega's zal moeten worden verstrekt.
Ook uit de afdeelingen kwamen be
richten, die wjzen op een bloeiend
leven.
In de afdeeling Amsterdam steeg het
aantal leden tot boven 600. In Rottar-
Aboimcnients-Advertentiën op Keer voordeelige voorwaarden.
dam
werden de beide afdeelingen ver-
eeDigd. In de afdeeling heerscht een
opgewekt leven. De afdeeling breidt
zich sterk uit. In 'g Gravenhage is het
aantal leden stijgende. Ook uit de af
deelingen Hulst e. o., W. Schouwen,
O. Schouwen, Terneuzaa, Oosterambt,
Balk e. o., Joure e. o,, Haaksbergen,
Dantumadeel, Alkmaar buiten, Anna
Paulowna, Zwolle kerspel e. o., Alk
maar, Zalt-Bommel, Apeldoorn en Aal-
ten-Wisch maken de besturen opzette-
!jk melding van vermeerderde belang
stelling, opgewekt leven e. d. Wel staaa
daar tegenover berichten uit afdeelingen,
die van achteruitgang en gebrek aan
belangstelling gewagen, maar de lange
Ijst van behandelde onderwerpen doet
zien, hoe over het algemeen met jver
ia gewerkt.
Met vreugde constateeren wj, dat de
afdeelingen zich hoe langer hoe meer
niet de locale onderwjsbelangen gaan
bemoeien en op de bres staan als de
school of de onderwjzers worden aan
gevallen.
Het is ondoenljk hier alles te ver
melden, wat in deze richting is gedaan
we noemen daarom slechts het adres-
seeren ter verkrjgen van hooger sala
ris, het aanstellen van een tweede leer
kracht aan de zoogenaamde eenmans-
schalen, een betere regeling van de
schoonmaak der lokalen, het aanstellen
van schoolartsen, het instellen van ver
plichte schoolvergaderingen, en het op
richten van nieuwe scholen.
Dien weg moeten de afdeelingen steeds
meer op. Geen enkele zaak van eenige
beteekenis voor het la gar onderwja
mag in de gemeenten tot het ressort
eener afdeeling behoorende worden be
handeld, zonder dat deze zich daarmede
bemoeit. Niemand kan onziidieer ad
viezen geven dan de genootschapsaf-
deelingen, omdat daarin plaats is voor
alle leerkrachten aan een school ver
bonden.
Sawapande dienst.
De 90e jaarljksehe algemeene ver
gadering van het fonds ter aanmoedi
ging en ondersteuning van den gewa-
psnden dienst in de Nederlanden, is op
"Woensdag 25 Juli 1906 te Amsterdam
gehouden. Het daarin uitgebracht ver
slag bevat onder andere de navolgende
mededeeüngen. De inkomsten over 1905
bedroegen een som van f 78,039.68,
Behalve de renten van het kapitaal op
het Grootboek, dia f 40,131.50 belie
pen, en de opbrengst der jaarljksehe
collecte, ad f 18,356.55, zja onder het
aangegeven cjfer der inkomsten begre
pen de renten van bet geschenk van
wjlen Z. M. den Koning (nationaal
huldebïjk bj gelegenheid van H. D.
25-jarige regeering) ad f 9040.28, de
i subsidie vau het Rijk ten behoeve van
e
j het invalidenhuis te Leiden, groot
I f 5000, een bedrag van f 500, inge
j komen van de commissie te Batavia,
een legaat groot f 1000 van wjlen
mejuffrouw M. M. Vetzo, een legaat
groot f 4000 van wjlen mejuffrouw B.
E. Djk en f 11.35 vau de districts
commissie te Utrecht.
Aan 1087 deelgereehtigden keerde
het fonds f 42,846 87 ya uit aan grati
ficatiën, en f 7860.01 aan toelagen,
voortspruitende uit de renten vau het
geschenk van wjlen Z. M. den Koning.
Onder die deelgereehtigden bevonden
zich 325 verminkten uit Oost Indië,
726 infirmeD, blinden en veteranen, en
36 oud-strjders van België.
Gedurende het afgeloopen jaar wer
den als nieuwe deelgeiechtigden in het
fonds opgenomen 10 verminkten, 7 in-
firmen, 43 veteranen en 1 oud-strjder
van België. Het getal der sollicitanten
bedraagt 449.
Het invalidenhuis te Leiden verkeert
in goeden staat. Daarin werden ver
zorgd tegen afstand van hun pensioen
en hun gratificatie 10 deelgereehtigden,
alsmede 73 oud militairen (niet deel
gereehtigden) tegen afstand van hun
pensioen. De uitgaven ten behoeve van.
dit gesticht beliepen f 14,508.23.
Veraiag «ver «tem Lamlbonw
iü Nederland.
Wj ontvingen van de directie van
den landbouw no. 4 der „Verslagen en
Mededeelingen," hetwelk handelt over
landbouw ongeveer 160 blz. statistie
ken, practisch, duideljk en meeren-
deals zeer belangrjk, waaraan vooraf
gaan 60 pagina's tekst niet alles even
actueel, doch in zja geheel nog zeer
lezenswaard. Belangstellenden kunnen
dit verslag bekomen franco per post
a i 0,80 bj G-ebr. J. eu H. vau Langer.-
huysen te 's Gravenhage. Wj willen
er enkele zaken uit aanstippen.
Berichten uit alle dealen des lands
wjzen op een steeds voortgaande ont
wikkeling der coöperatie. In het ga-
heel ia er in 1904 voor bjna 12 millioen
gulden coöperatief aangekocht. Onder
die aankoopea komen meststoffen voor
met ruim 6 millioen, voedermiddelen
met bjna 5ya millioen, zaaizaden met
ruim 175 duizend en diverse andere
artikelen met ruim 150 duizend gulden.
Uit de cjfers, voor iedere provincie
afzonderijk opgegeven, bljkt, dat da
coöperatieve aankoop van kunstmest ia
de onderscheidene deelen des lands in
zeer verschillende mate wordt toege
past. Natuurl jk heeft da coöperatie zich
op dit gebied niet overal tot dezelfde hoog»
te ontwikkeld en wordt in de eene streek
meer direct van de handelaren betrok
ken dan in de andere toch kan onge-
twjfeld de statistiek, in het verslag ge-
gaven, over het algemeen vrjwel als
basis dienen voor het maken vau aeuiga
opmerkingen iu zake het gebruik van
kunstmest. Wj merken dan op, dat, wat
het bedrag van de aankoopen per 100
H.A. gecultivesrden grond betreft,
vrj te ontvangen. Laura ontwierp de j
uitnoodigingsljsten en maakte die tel- j
kens grooter het aantal intiemea groeide j
aan en Laura verdeelde den dag reeds j
in toilet- en ontvanguren, terwjl zjn j
tjd door de zaken meer en meer in
beslag genomen werd.
Gisteravond nu was da uitgelatenheid j
hem wat al te erg geweest. Het kleine
gezelschap, zooals Laura het noemde,
had uit kunstenaars en kunstenaressen
bestaan, waaronder eenige jonge echt
paren en eenige jonge officieren, en
daaronder ook luitenant Von Fellenthin.
Men had muziek gemaakt, gedauBt en
de champagne rjkeljk aangesproken.
Laura had daar ook goed van meege
dronken, en daardoor werd zj zoo
meegesleept, zoo ver, dat hj haar bj
iets verraste, wat hem het bloed naar
de wangen joeg.
Terwjl men in het slechts matig
groote salon danBte, zocht bj haar en
zag toen, hoe Fellenthin na een wilden
rondedans haar losliet en hare beide
handen aan zjne lippen bracht. Zj wrong
zich los, dreigde hem laohend met den
opgeheven waaier, en zette den dans
voort met een anderen heer, bewonderd
door de toek jkende gasten. Klaus danste
nieth j had er nooit genoegen in
gevonden en kende dus dien hartstocht
van zjne vrouw niet uit ervaring. In
tusschen vond hj dien begrjpeljk
maar dat tooneel met luitenant Von
Fellenthin kwam hem toen onvergeefijk
voor. Deze man was een van de grootste
losbollen van liet garnizoen, en Laura
trok hem, onvoorzichtig genoeg, voor.
Klaus toonde hern zekereskoelb.eid, maar
Fellenthin nam daar geen notitie van
hj bewees hem zelfs de eer, hem als
een intiem vriend te behandelen, „hem,
een handelsman Hj gedroeg zich som-
wjlen als een bevoorrechte vriend en
trof voor Klaus regelingen en schikkin
gen, waar deze weinig ondervinding of
kennis der etiquette aan den dag legde.
Tot zjn schrik bemerkte hj boe
langer hoe meer in Laura een harts
toohteljke natuur, waarvan hj op het
tooneel niets bemerkt had en waaraan
zj nu den vrjen teugel vierde. Het
wa3 hem oubegrjpeljk, dat dit in haar
vereenigd kon zjn met de teederheid,
die zj hem in haar huiseljk leven
betoonde. En dat alles reeds in de
eerste maanden van hun huweljk
Welk een toekomst
Het was nacht, toen hj op het balkon
ging om tot kalmte te komen en het
gloeiende voorhoofd wat te laten afkoe
len. Morgen zou hj bedaard met haar
kunnen spreken en haar tereehtwjzen.
Daarop keerde hj naar het gezelschap
terug. Maar h j kon niet zoolang zwjgen.
Toen de gasten in de vrooljkste luim
weggegaan waren, Laura een witte
nachtjapon had aangetrokken en, om
weer wat op haar gemak te komen,
met losgemaakt haar, in hare slaapkameE
zat, kwam bj haar.
Zj was zoo mooi. Hare wangen nog
rood gekleurd en he't bloed bruiste nog
door hare aderenuit hare oogen, die
wat vermoeid stonden, lichtte een vurige
glans, hare lippen schenen te dorsten.
Achteloos lag zj in een stoel, de armen
op de borst gekruist. Zj scheen ver
strooid en bemerkte haar echtgenoot
niet, die eeu poosje op den drempel
stond en intusschen al zjn boosheid
Jj riep zj opkjkend en de kleine
voetjes op het tapjt terugtrekkend. Het
heeft van avond lang geduurdzj
waren allen zoo vrooljk maar jj
op het laatst niet meer I
(W-relt xnelgti)
