Woensdag
B
No. 154.
44® Jaargang.
10GÖ.
OKER
.GD!
SsiSiSiisi.
Binnenlandsclie hericMen
FEUILLETON,
i Juli.
b-scheisQb. j: öe Eerste Verrekijker.
.ARSMA,
sode
iisje
LDIEInST
tuitend geleverd
MATSCHAPPII
I van
Avis Zonen,
tOTTEKDAM,
"Weegbruggen,
Snlandsche
smaak,
is.
obstraat E 80.
r gevraagd. Of-
bureau „Vlia-
tOtoGENS.
ÈNFABR1EK.
Ine Markt I 187.
id. D. HARTOG, y
;enshuis.
VISSER, Kerb-
l-Middelburg v.v„
,40f 5.50f 7.55*
|2.30* 1.15§ 2.-*
5.50§ 6.55*
25§-
de Remise,
de Zeilmarkt.
iet Badhuis.
|5.15f 6.25f 8.40*
11.15* 2.—2.45*
(.50* 6.55§ 7.50*
,10f.
dan tot de Re-
eilmarkt.
Sadhuis.
6.—, 6.20, 7.-
0.—, 10.20, 10.40,
12.30, 1.05, 1.30*.
4.30, 4.50, 5,20,
.20, 9.10.
vm. 6,10, 6.30,
50, 10.10, 10.30,
m. 12.10, 12.45.
.0, 3,40, 4.10, 4 ,40
|5, 7.25, 8.—, 8,30,
len Zondags nit
K.K1N.
:.07 6.17 9.27 12.37
6.40 9,20 12.30
3.46 6.28 9,08 12.18
3.36 6.16 8.56 12.06
3.29 6.09 8.49 11.5
3.20 6.— 8.10 11.50
3.04 5.44 8.24 11.34
2.58 5.38 8.18 11.28
[4.07 6.47 9.27 12.37
.20 6.— 8.40 11.50
03 5.48 8.28 11.38
,05 5.45 8.25 11.35
3.5.40 8.20 11.30
2.55 5,35 8.15 11.25
VlISSIMSCHE C0ÏBANT.
Prijs per drie maaaoeo fea©y peg jjoRi 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij deu Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
Si>. S
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zou- en feestdagen.
Be organisatie der vrije liberalen.
De „Vrijz.-Democraat" schrijft onder
den titel „De vrijheid afgezworen"
De vrije liberalen hebben hun vrij
heid aan den drang tot organisatie ten
offer gebracht.
In welken zin toch waren zij vrij
Zich vrij te noemen van velerlei on
deugd, welke anderen partijen aankleeft,
is nimmer de bedoeling geweest. Zij
wilden vrij zijn van den band der or
ganisatie, en vrij van program-weelde.
Thans is voor de eerste helft ver
leden Zaterdag te Utrecht de vrijheid
afgezworen voor de wederhelft zal een
commissie zorgen door de samenstelling
van een beginselprogram.
En verder
De oud-liberalen zoo zullen wij hen
voortaan noemen, nu het manifest niet
meer als grondslag en peet kan dienen
hegihnen bij de oprichting hunner
organisatie met zich te verontschuldi
gen. Zij bedoelen, zegt hun voorzitter,
geen aanval op anderen. Zij willen
Blechts rustig wonen in hun eigen buis.
Zij hebben dan een domicilie, en zij
meenen, dat met gezeten huiseigenaren
ernstiger zal worden gerekend dan met
eenlingen zonder gemeenschappelijk on
derkomen.
Wij verheugen ons daarin. Het anar
chisme achten wij ook uit den booze
en dat wij een adreskaart wensohten,
hebben wij vroeger al eens gezegd.
Wanneer echter de heer Tydeman zegt,
dat hij geen aggressie beoogt, is daar
mede een ander doel zijner redevoering
in strijd. Hij zegt, „nur mit ein Bischen
andern Worten", dat zijn liberalen en
de vrijzinnig-democraten de taart van
da Liberale Unie maar samen mpeten
deelen.
De geachte spreker inaakt zich illu-
Bies. Hij gaat uit van de gedachte, dat
onder de vrijzinnigen voor slechts twee
partijen plaats is radicalen en liberalen.
De liberalen zijn dan de oud-liberaien.
Wij zijn het daarmede niet eens.
De naam „liberalen" heeft tot veel
misverstand aanleiding gegeven. De
kiezers weten niet meer, wat zij onder
een „liberaal" hebben te verstaan.
Maar indien één van beide partijen,
die der oud-liberalen of die der Liberale
Unie, in 't bijzonder aanspraak heeft
op den groeten naam der liberalen, dan
is het de Liberale Unie, „de onder
groep", welke thans daarin het over
wicht beeft, om de taal der „Zutph.
Ct." te spreken.
Voor het overige wacht het 'blad af,
totdat bet beginselprogram zal zijn af
gewerkt.
Hen motie.
De motie Thomson c. s. over de Rus
sische Jodenelachtingen, die voorloopig
is blijven berusten in de portefeuille
der voorstellers, doordat het wetsont
werp tot voorbereiding der tweede
Vredesconferentie van de agenda der
Kamer werd afgevoerd, zal naar het
„Vaderland" hoopt, en, naar zij zegt,
ADVERTENT1ÊN: vac 1—4 regels ƒ0.40, Voor eiken rege
meer ÏO cent. Bij diiecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordl de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en eliché's naar plaatsruimte.
Abonnements-Advertentiën ®p zeer voordeelige voorwaarden.
te verwachten valt worden ingediend,
zoodra zich daartoe de gelegenheid zal
voordoen.
Breedvoerige toelichting zal niet van
noode zijn. Zij richt eenvoudig tot de
Nederlandsche regeering dit dringend
verzoekwijst gij de rol van bood
schapper der Russische regeering van
gastheer namens die regeering af, zoo
lang deze niet afdoend paal en perken
stelt aan de hoopsgewijze moordpartijen,
die met ontzettende regelmatigheid op
het Joodsche deel barer onderdanen
plegen te worden aangericht.
Deze motie is een „cri de coeur". Zij
staat buiten alle politiek. Zij is afkom
stig van vrienden onzer huidige regee
ring. Van vrienden des rechts en van
vrede. Maar zij gruwt van rechtsver-
toon, zij toornt tegen rechtscomedie. Zij
is in geen enkel opzicht een wapen van
oppositie, noch tegen het kabinet, noch
tegen de bevordering der internationale
vredesidee. Aan hen, die in oprechtheid
de broederschap nastreven van volkeren
en rassen, is thans de gelegenheid ge
schonken, aan deze motie hun sympathie
te betuigen.
Predikant-Kamerlid.
In den „Volksbode" komt ds. Wage
naar te Leeuwarden in verzet tegen het
door de Synode aangenomen voorstel
om do onvereenigbaarheid van het ambt
van predikant en de functie van het
Kamerlidmaatschap bij reglement te
bepalen.
Schr. had gewenscht, dat de Synode
zich er toe bepaald had bij herderlijk
schrijven, den predikanten en den kerke
raden haar gevoelen in dezen bekend
te maken. Hij acht hier ook niet ge
noegzame aanleiding voor deze verkor
ting van de vrijheid der predikanten.
Nu twee predikanten in het parlement
voor het behoud van de christelijke
grondslagen van ons volksleven Btryden,
wordt van alle kanten geroepenDe
kerk uit, of uitscheiden
Bij orthoxophobie voegt zich politico-
phobie en deze beide pbobieën gaan arm
in arm, om zoo mogelijk de beteekenis
van de Iierv. Kerk voor het staatsleven
nog armelijker te maken dan ze ten
gevolge van derevolutionnaire strooming
in ons volksleven reeds is.
Zoo er ooit reden is om voor de vrij
heid der ambtsdragers tegenover het
Synodale Kerkbestuur op te komen, dan
voorzeker thans, nu met dit voorstel
een „muilkorf" wordt gereedgemaakt,
een regeling van zijn arbeid te treffen,
die hem ontlastte en der gemeente geen
schade berokkende.
Zoo doet Romemaar Rome weet
ook veel beter dan de HoogEerw.
Hoeren in Den Haag, wat in het belang
barer kerk is.
Daar zijn middelen genoeg. Het hulp
predikerschap, dat eertijds goede diensten
heeft bewezen en bij het werkeloos
rondloopen van vele bekwame jonge
mannen, die wachten op een beroep,
goede diensten zou kunnen verrichten,
kon hier in de ontstane leemte allicht
voorzien.
Doch dit daargelaten, achten wij het
onzen plicht, om de geestverwante
broeders ten sterkste te adviseeren deze
„verkapte" poging van een kerkelijke
richting in onze kerk, om de Chr. be-
ginselen terug te dringen van het staate
er f, zonder aarzelen te weerstaan."
Minderwaardigs Misdadigers.
!m. 3,23 g)en 6,10 (c
im. 3,50 g) en 6, 40
a) en 4,45
23 en 6,10 o) f)
ia het vertrek van
n. Neuzen va, 8,30
Borsaele en Neuzen
Borssele en Neuzen
van 16 April tol
5)
Ofschoon de Nederlanders ook in het
begin der zeventiende eeuw reeds het
beste in Europa bedreven waren in het
aanleggen van dijken en het bouwen
van sluizen, toch kwamen dijkbreuken
en overstroomingen destijds nog menig
maal voor.
Midden in den nacht werd Zacharias
uit zijn slaap opgeschrikt door kanon
schoten en gelui der alarmklokken. Hij
hoorde het geloei van den storm, die
soms den toren deed schudden.
Hij begreep wel wat er gebeurd
moest zijner was geen brand, maar
watersnood. De dijken waren doorge
broken en bet water overstroomde de
akkers en landen van "Walcheren.
dat de invloed der
zich op staatserf zal
om to beletten,
christelijke religit
doen gelden.
Ds. Wagenaar wijst dan uitvoerig op
de gevolgen voor het predikant-Kamer
lid en besluit aldus
Veel beter ware het zoo de JSynode,
voor het geval en van de predikanten
der kerk, welke de Synode heet te ver
tegenwoordigen en te verzorgen, ,de eer
waard werd geacht, om ook op staat
kundig erf voor de beginselen der kerk
te Btrijden en voor haar belangen, die
veel meer dan men weet betrokken zijn
bij de staatsaangelcgenheden, te waken,
middelen beraamde om hem de toch al
zware taak te helpen verlichten door
Hoe zou het met zijn geliefde Justine
gaan in dezen nachtHet dorp St.
Laurens lag het laagst en moest dus
het meest te lijden hebben.
In de grootste spanning en zorg
wachtte de jonkman naar het aanbreken
van den dag. Toen het eindelijk dag
werd, keek hij door zijn verrekijker naar
het dorp.
Daar zag hij geen akkers en weiden
meer, het was alles één golvende water
plas, waar de kerk en de daken van
eenige hofsteden boven uitstaken. Het
huis, waar hij Justine voor de deur had
zien staan, was echter geheel verdwenen.
De wateren hadden het verzwolgen.
Daar trad de gevangenbewaarder
binnen.
„Laat me er uit", kreet Zacharias.
„Ik vrees dat Justine verongelukt is,
ik moet zekerheid hebben."
„Ge blijft rustig hier", antwoordde
Wouters. „Ik mag u er niet uitlaten,
dat strijdt tegen de bevelen, die ik
ontvangen heb. En gij zijt hier volkomen
Zaterdag heeft de Ned. Juristenver-
eeniging in haar jaarvergadering be
raadslaagd over de vraag Zijn in de
wetgeving bijzondere maatregelen te
verordenen ten aanzien van personen,
die strafbars feiten begaan en zich be
vinden op de grens van krankzinnig
heid en geestelijke gezondheid (z.g.n.
grensgevallen, minderwaardigen, minder
toerekenbaren)p"
Daarover waren praeadviezen uitge
bracht door de heeren dr. J. W. Dek-
natel, geneesheer bij de gevangenissen
te Breda; mr. H. Verkouteren, te Am
sterdam, en prof. mr. G. A. van Hamel,
te Amsterdam.
Na breedvoerige beraadslagingen gaf
de vergadering met 68 tegen 5 stem
men als haar meening te kennen, dat
zulke maatregelen in de wetgeving
moeten worden verordend. Daarbij moet
niet altoos worden uitgegaan van de
stelling, dat zij die niet ontoerekenbaar
worden verklaard, behooren te worden
gestraft.
Die maatregelen moeten zijn a. be
straffing (met groote verscheidenheid)
b. dwangverpleging e. detentie d. toe- j
zicht. Aan den rechter verblijve de
beslissing of een overtreder tot de I
minderwaardig misdadigers behoort. Met
1 stem meerderheid vond de vergadering
dat de rechter zulk een tot dwangver» j
pleging of detentie veroordeelde, niet
ter beschikking van do regeering moet j
stellen, ten aanzien van den duur van j
dwangverpleging en detentie moet een j
gemengde oommissie van psychiaters en j
leden der rechterlijke macht beslissen,
Voor dwangverpleging komen in aan-
merking inrichtingen tot genezing van
drankzuchtigen, gestichten van epilep
tici en werkhuizen voor detentie ver
sterkte afdeeiingen van inrichtingen
voor dwangverpleging of krankzinnigen
gestichten. De wet moet dan waarbor
gen geven voor a. psychiatrisch on
derzoek naar het aanwezig zijn van grens
gevallenb. psychiatische leiding en
invloed gedurende de toepassing dei-
maatregelen van dwangverpleging en
detentiea. periodieke herhaling van
het onderzoek; d. voorwaardelijke in
vrijheidstelling en andere maatregelen
van proefneming. De duur voor de
toepassing der maatregelen moet zijn
relatief en bepaald voor de dwangver
pleging en absoluut onbepaald voor de
detentie.
Ds staatscommissie betreffende
den landbouw.
De heer K. Reijne, lid van de Tweede
Kamer, bespreekt in „Het Vaderland"
de instelling der staatscommissie tot
onderzoek van den economischen toe
stand der landbouwers en der landar
beiders. Hij keurt het af, dat het onder
zoek zich niet zal bepalen tot de land
arbeiders, maar dat, met terzijdestelling
van de onverwerkte vruchten der
vroegere enquête, het gansohe gebied
van den landbouw binnen het werk
terrein wordt betrokken, waarvan het
gevolg zal zijn, dat er tijden en tijden
zullen voorbijgaan, alvorens men iets
zal bespeuren van de arbeidsvruchten
der ingestelde commissie.
Naast dezen misgreep noemt de heer
Reijne ook samenstelling der oommissie
een misgreep. Het geldt hier een onder
zoek naar de sociaal-economische ver
schijnselsn van het landbouwleven, en
nu zitten wel knappe technici, maar
geen sociaal-economen in de commissie
en die zijn toch in ons land aanwezig.
Eindelijk noemt de heer Reijne het
een fout, dat geen arbeiders in de com
missie benoemd zijn.
De commissie is z.i. nu geworden
tot een tweede, niets verbeterde editie
van hare voorgangster van
tweede prijsvraag bestaat in de samen
stelling van a. Monoloog, b. een Dia
loog-, c. een Tooneelstukje. Aan alle
drie wordt de eisch gesteld te zijn van
propagandisch karakter voor Vrouwen
kiesrecht. Da voordracht van de mono
loog mag ten hoogste een half uur in
dag nemen hetzelfde geldt voor den
dialoog en voor de opvoering van het
tooneelstukje mag niet meer dan een
uur worden gerekend. Voor alle drio
geldt ook als eisch, dat de inzendingen
zijn oorspronkelijk, geen vertalingen.
Voor ieder der drie rubrieksn zal als
eerste prijs worden uitgereikt de be
kroonde insigne in goud of f 25 (naar
keuze)als tweede prijs dezelfde in
zilver of f 15 (naar keuze). De bekroonde
ontwerpen blijven het eigendom der
Vereoniging.
De inzonding moet geschieden onder
een motto, en vergezeld zijn van oea
verzegelde enveloppe, voorzien van het
zelfde motto en bevattende naam en
adres van de(n) auteur.
Zoowel monoloog, dialoog en tooneel
stukje als motto moeten worden geschre
ven in typewriter-schrift.
Blijkens bij het departement van
marine ontvangen bericht is Hr. Ms.
instructieschip „Nautilus," onder bevel
van den kapitein-luitenant ter zee J.
F. B. van Dijk, 1 dezer te Las Palmas
aangekomen.
De le luitenant G. J. Huijbregtse
van het le reg. inf. wordt 16 Julia.s.
aan de normaal-schietschool te 's Gra-
venhage gedetacheerd.
Luit.-generaal Bsrgansms.
Zaterdag was het voor den oud-
minister van oorlog, luitenant generaal
j J. W. Bergansius, de herinneringsdag
j dat hij vóór 50 jaren werd benoemd
tot tweede-luitenant. Jammer, dat dit
gedenkwaardige feit niet in volle ge-
zondbeid door den jubilaris kon worden
herdacht, al valt gelukkig langzame,
maar voortdurende vooruitgang waar te
n6men. („N. Ct.")
Op de aanbeveling voor gemeente
secretaris te Zutphen zijn geplaatst
mr. A. Van Doorninck, secretaris te
Diepenveen, en dr. M. E Van de Werk,
hoofdcommies ter secretarie te Middel
burg.
Vrouwenkiesrecht.
De afd. Amsterdam der Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht heeft ter her
denking aan het 123/4 jarig bestaan der
Vereeniging twee prijsvragen uitgeschre
ven. De eerste betreft een insigne,
waarvan de teekening symbolisch moot
belichamen de idee „Vrouwenkiesrecht".
De symboliek mag echter niet te diep
verscholen liggen. Het insigne moet
geschikt zijn om als sieraad te worden
gedragen,
Zoowel heeren als dames kunnen
mededingen. Als eerste prijs zal worden
uitgereikt het bekroonde ontwerp in
goud of f 25 (naar k6uze), als tweede
prijs 't zalfde in zilver of f 15. De
Door wijlenden heer W. BlokhuisGzn. J
t8 Nijkerk overleden, is bij testamen
taire beschikking vermaakt aan de N. H.
kork f 4000, aan de diaconie der N. H.
kerk f 10,000, aan het Oude Manneu-
en Vrouwenhuis f4000, aan de Chr.
Sschool in het Nijfcerkerveen f4000,
aan de Chr. School in de buurtschap
Appel f 1000 en aan de Schrassert- en
Van Deelen stichting f2000 alles vrjj
van successie-rechten.
Vlissingen, 3 Juli,
veilig. Zoo hoog stijgt het water zeker
niet. In de meeste straten der stad staat
het water ellen hoog en bijna geheel
Walcheren is overstroomd."
Hij ging weer heen en liet den
troostelooze gevangene aan zijn lot over.
Alweder greep Zacharias Jansen naar
zijn verrekijker en keek opmerkzaam
uit. De zon steeg kooger, de storm
bedaarde het ergste scheen geleden
te zijn.
Daar wat wat een vreugde 1 Op
den omloop van de dorpskerk van St.
Laurens zag hij verscheidene personen
vrouwen en meisjes en daaronder
was ook zijn Justine. Zy was dus gered.
Thans kwam hij weer tot kalmte en
toen Abel Wouters na een half uurtje
wear bij hem kwam, was de jonkman
zeer opgeruimd.
„Ik heb nieuws gehoord", sprak
Wouters bedachtzaam.
„Voor den dag er mee, oude
„Ei, ge schijnt nogal vroolyb te zijn."
„Ja, ik ben ook vroolijk, want ik
weet, dat mijn Justine gered is."
„Zoo? Hoe weet ge dat? Meester
Lippersheijm en zijn vrouw zijn hier
juist op den toren om uit te kijken
naar St. Laurens. Zo zijn beiden bedroefd,
want ze denken dat hun dochter wel
verdronken zal zijn het huis waar zij
woonden, is door d9 golven verslonden."
„Zeg hun, dat Justine leeft. Ik heb
een instrument uitgevonden, waarmee
ik haar van dit venster uit in levenden
lijve zien kan."
„Nu, dat geloof ik zoo dadelijk niet
dat zou hekserij wezen maar ik
zal het toch zeggen."
Wouters ging heen, doeh tien minuten
later kwam hij terug en zei„Je moet
met me mee, dadelijk 1 I)e gestrenge
heer burgemeester heett er vergunning
voor gegeven."
„Is de burgemeester ook in den toren?"
„Ja, zooeven is hij naar boven ge
klommen in gezelschap van onzen door-
luchtigen stadhouder, den prins van
Oranje, die juist bier in de stad, vertoeft.
De directeur generaal der posterijen
en telegrafie maakt bekend dat met
ingang van 15 Juli a. s. het rijkstele-
foonkantoor alhier voortaan op Zon- en
feestdag-n geopend zal zijn van 12.30
tot 1.30 namiddag (Greenwichtijd.)
In een gisterenavond gehouden be
stuursvergadering van „Vlissing's Bur-
gervereenlging" is tot voorzitter be
noemd de heer A. L. Preuniger.
A. s. Donderdag zal ter gelegenheid
van den verjaardag van H. K. H. Prinses
Marie, alhier een groote garnizoenspa-
rado worden gehouden, waartoe de troep
om 12 uur zal zijn opgesteld op de
Hooikade.
Met ingang van 25 Juni is verplaatst
Zij willen van den toren de verwoestin
gen bezien, die door het water zijn
aangericht. Zij hebben ook met Lippers
heijm gesproken en hoorden toevallig,
toen ik van uw nieuw gevonden instru
ment sprak. Toen is prins Maurits zeer
nieuwsgierig geworden. Nu weet ge
alles. Als ge bluf hebt gemaakt, zal bet
u sleoht bekomen 1"
„Hoera 1" riep Zacharias. „Dat gaat
goed. Misschien benoemt de prins me
wel tot zijn hofopticus, en dan trouw
ik met Justine!"
„Nu, ik hoop maar, dat er geen
hekserij in het spel is", bromde Abel
Wouters.
Beiden verlieten de cel en klommen
de trap op. In de ruimte, waar de
klokken hingen, troffen zij Jan Lippers
heijm en zijn vrouw, die door de licht
gaten stonden te turen. Aan een andere
opening stonden de burgemeester van
Middelburg en de stadhouder der
Vereenigde Provinciën.
(5'lot nokt.)
